สื่อการสอนอาหารถูกหลักโภชนาการ CAI on Phone

อาหารปลอดภยั ถูกหลกั โภชนาการ วยั รุ่นตอนกลาง อายุ 14-17 ปี เข้าสู่บทเรียน นายกติ ตริ ัตน์ หน่อขดั ครูผู้สอน

หน่วยการเรียนรู้ นายกติ ตริ ัตน์ หน่อขดั ครูผู้สอน หน่วยท่ี 1 หน่วยที่ 2 หน่วยท่ี 3 หน่วยท่ี 4 หน่วยที่ 5

ความหมายและความสาคญั ของโภชนาการต่อสุขภาพ • อาหาร (Foods) คือ ส่ิงทสี่ ามารถบริโภคได้บาบดั ความหิว เสริมสร้างร่างกายให้เติบโตแขง็ แรง • สารอาหาร (Nutrients) คือ เป็ นสารเคมซี ึ่งเป็ นองค์ประกอบในอาหาร สารอาหารแต่ละชนิดอาจจะทาหน้าที่ได้ มากกว่า 1 อย่าง • โภชนาการ (Nutrition) หมายถงึ กระบวนการศึกษาเกยี่ วกบั สารอาหารและสารประกอบ • ในศตวรรษท่ี 20 ศึกษาถึงบทบาทและผลของการรับประทานอาหารต่อสุขภาพและการเกดิ โรคมากขนึ้ • ปัญหาโภชนาการในศตวรรษท่ี 21 ประเทศไทยอยู่ในระยะเปลย่ี นผ่าน (Transition period) มที ้งั ปัญหาโภชนาการ ขาด และปัญหาโภชนาการเกนิ • ความสาคญั ระดบั บุคคล ขนึ้ อยู่ อายุ เพศ ร่างกาย จติ ใจ ประเพณี • ความสาคญั ระดบั ครอบครัว ขนึ้ อยู่ ความสัมพนั ธ์ทางสายเลือด พนั ธุกรรม • ความสาคญั ระดบั ชุมชน ขนึ้ อยู่ การกระจายของอาหารในชุมชน • ความสาคญั ระดบั ประเทศ ขนึ้ อยู่ การผลติ การขาดทรัพยากร

ความเช่ือและพฤติกรรมการบริโภคอาหาร • แนวคดิ ความเชื่อเกย่ี วกบั การบริโภคอาหาร ประเภทที่เช่ือว่าเป็ นอาหารท่ีไม่ควรบริโภค เช่น ภาคเหนือห้ามหญงิ ต้ังครรภ์กนิ ข้าวตงั เช่น ห้ามหญงิ มคี รรภ์กนิ กล้วยแฝดเพราะกลวั บุตรทเี่ กดิ มาจะเป็ นลูกแฝดเหมือนกล้วย • แนวคดิ เกย่ี วกบั พฤตกิ รรมการบริโภคอาหาร โคลาซา (Kolasa 1981: 9-11, อ้างถงึ ใน วสุนธรี เสรีสุชาติ 2543: 33) เป็ นพฤตกิ รรมที่ ขนึ้ อยู่กบั แบบแผนการดาเนินชีวติ (Life style) ของแต่ละบุคคล ซ่ึงแบบอย่างการดาเนินชีวติ นีไ้ ด้รับอทิ ธิพลจากความเช่ือเกยี่ วกบั อาหาร • แนวคดิ ความรู้เกย่ี วกบั การบริโภคอาหาร การกนิ อาหารปรุงใหม่และใช้ช้อนกลางในการรับประทานอาหารร่วมกนั หลกี เลย่ี งการ รับประทานอาหารสุกๆดบิ ๆ หรืออาหารรสจดั ของหมกั ดองหรืออาหารใส่สีฉูดฉาด • วยั รุ่น เป็ นวยั ท่มี กี ารพฒั นาและการเจริญเตบิ โตอย่างรวดเร็วจงึ ต้องการอาหารทใี่ ห้สารอาหารและพลงั งานสูง เดก็ วยั นีม้ ักรับประทาน อาหารได้มาก • อาหารของวยั รุ่น ทีส่ าคญั คือ อาหารประเภทแป้งเป็ นพืน้ ฐาน อดุ มด้วยผลไม้และผกั และมผี ลติ ภณั ฑ์โปรตนี และนมในปริมาณปานกลาง • พฤตกิ รรมการบริโภคอาหารของวยั รุ่นไทยในปัจจุบนั เปลย่ี นแปลงไปอย่างมาก ท้ังนีเ้ ป็ นเพราะสภาพสังคมวฒั นธรรม และความ เจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยที ี่ทนั สมยั ขนึ้ กเ็ ปลยี่ นเป็ นการเลือกรับประทานอาหารนอกบ้าน รับประทานอาหารจานด่วน (fast food) และเลือกซื้ออาหารสาเร็จรูปกนั มากขนึ้

โภชนบญั ญัติ 9 ประการ

ธงโภชนาการ ธงโภชนาการ คอื แนวทางการรับประทาน อาหารทใี่ หค้ ุณคา่ ทางอาหารครบถว้ นกับ ความตอ้ งการของร่างกาย โดยการนา อาหารหลัก 5 หมู่ มาจดั แบ่งออกเป็ นชั้น ๆ ตามสัดส่วน ปริมาณ และความหลากหลาย ทค่ี วรรับประทานใน 1 วัน

กราฟแสดงเกณฑ์อ้างองิ การเจริญเตบิ โตของเดก็ อายุ 6 - 19 ปี

ปริมาณอาหารทค่ี วรได้รับและพฤติกรรมการกนิ อาหาร ปริมาณอาหารทคี่ วรได้รับช่วงวยั รุ่น พฤติกรรมการกนิ อาหารของวยั รุ่น 1) คาร์โบไฮเดรต : สารอาหารประเภทนีค้ วรจะได้รับเพยี ง 8-12 ทพั พี 1) อดอาหารบางมื้อ เช่น เด็กวยั รุ่นสมยั นีม้ กั จะห่วงรูปร่าง กลวั ความอ้วน อดอาหาร 2) โปรตีน : จากพวกเนื้อสัตว์หรือถัว่ ต่างๆ ควรจะได้รับ 45-60 กรัมต่อวนั หรือ 2-3 ส่วนต่อวนั 2) มีนิสัยการบริโภคทไี่ ม่ดี เช่น ส่วนมากจะไปหากนิ อาหารกบั เพ่ือนได้สารอาหารไม่ 3) ไขมนั : หรือนา้ มนั ควรจะได้รับน้อยกว่าร้อยละ 30 ต่อวนั โดยเฉพาะไขมนั อม่ิ ตวั ควรจะ ได้รับไม่เกนิ ร้อยละ 10 ครบ 4) ผกั ต่างๆ : ควรจะได้รับ 2-4 ส่วนต่อวนั หรือ 4-6 ทพั พี 3) เบ่ืออาหาร ได้รับการกระทบกระเทือนทางจิตใจ หรือ ทางอารมณ์ ถูกรบกวน เช่น 5) ผลติ ภณั ฑ์ทที่ ามาจากนม : ควรจะได้รับ 1-2 แก้วต่อวนั 6) นา้ ตาลหรือเกลือ : ควรจะได้รับเพยี งเลก็ น้อยต่อวนั ผดิ หวงั ในเรื่องต่างๆ 7) แคลเซียม : เพ่ือการพฒั นาการของกระดูกทดี่ ี วยั รุ่นควรจะได้รับ 1,200-1,500 มก./วนั หรือ 4) ชอบกนิ อาหารจุกจิก วยั รุ่นมักจะไม่กนิ อาหารแค่มื้อหลกั เท่าน้ัน ยงั ชอบกนิ ได้รับจากสารอาหารทมี่ ีปริมาณแคลเซียมสูง 2-3 ส่วนต่อวนั 8) ธาตุเหลก็ : เพ่ือการพฒั นาการทด่ี ีของกล้ามเนื้อ และการผลติ เมด็ เลือด วยั รุ่นชายจะต้องการ ระหว่างมื้ออกี ด้วย ซ่ึงจะทาให้กนิ อาหารมากกว่าทคี่ วร ซึ่งจะก่อให้เกดิ โรคอ้วน 12 มก./วนั ส่วนวยั รุ่นหญงิ จะต้องการ 15 มก./วนั โรคฟันพไุ ด้ เป็ นต้น 5) ความเช่ือผดิ ๆในเร่ืองอาหาร วยั รุ่นมักจะหลงเช่ือคาเชิญชวน หรือโฆษณาทผ่ี ดิ ๆ ว่าอาหารสิ่งน้ันมีประโยชน์ หรือสามารถรักษาโรคต่างๆได้ จึงทาให้วยั รุ่นหันไป นิยมซื้อตามคาเชิญชวน โดยไม่รู้ว่าส่ิงน้ันอาจส่งผลเสียต่อร่างกายตามมาภายหลงั กไ็ ด้

ส่ือประกอบแผนการสอนอาหารปลอดภัยถูกหลกั โภชนาการ สวสั ดคี ่ะ