ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับมลพิษทางอากาศ

ยินดีต้อนรับสู่กลุ่มอากาศ ความรู้เบ้ืองต้น มลพิษทางอากาศ เข้าสู่ระบบ

สถานการณ์มลพิษทางอากาศ ➢ WHO เตือนภัย \"อากาศเป็นพิษ\" ปลิดชีพประชากรโลกปีละ 7 ล้านคน (กรุงเทพธุรกิจ) ➢ สถานการณ์สาคัญของมลพิษทางอากาศระดับประเทศในปี 2564 ท่ีผ่านมาพบว่ามี ปัญหาท่ีสาคัญดังน้ี ➢ ปัญหาเกีย่ วกับ PM 2.5 ทั้งในกรุงเทพและปรมิ ณฑลรวมไปถึงต่างจังหวัด เช่น ภาคเหนอื คือ จังหวัดเชียงใหม่ เชียงรราย พบสถานการณ์ค่า PM 2.5 สูงเกินค่าปกติก่อให้เกิดผล ต่อสุขภาพในการดาเนินชีวิต ➢ ปัญหาเกี่ยวกับการเผาไหม้ทางการเกษตร ในพ้ืนท่ีจังหวัดเชียงใหม่ก่อให้เกิดแก๊ส คาร์บอนไดออกไซด์และแก๊สคาร์บอนมอนอกไซด์ ➢ ปัญหาเก่ียวกับไอเสียรถยนต์ เป็นปัญหาเร้ือรังทั่วทั้งภูมิภาคทาให้เกิดแก๊ส คาร์บอนมอนอกไซด์

มลพิษทางอากาศ ขยะมูลฝอย มลพิษส่งิ แวดล้อม มลพิษทางน้า

ความหมายมลพิษทางอากาศ ➢ มลพิษทางอากาศ (Air pollution) หมายถึง ภาวะอากาศท่ีมีสารเจือปนอยู่ ในปริมาณท่ีสูงกว่าระดับปกติเป็นเวลานานพอท่ีจะทาให้เกิดอันตรายแก่ มนุษย์ สัตว์ พชื หรอื ทรัพย์สินต่างๆ อาจเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ เช่น ฝุ่น ละอองจากลมพายุ ภูเขาไฟระเบดิ แผ่นดินไหว ไฟไหม้ป่า กรณีท่ีเกิดจากการ กระทาของมนุษย์ได้แรก่ มลพิษจากท่อไอเสียของรถยนต์จากโรงงาน อุตสาหกรรมจากขบวนการผลิตจากกิจกรรม ด้านการเกษตรจากการ ระเหยของก๊าซบางชนิด ซึ่งเกิดจากขยะมูลฝอยและของเสีย ➢ ก๊าซธรรมชาติอากาศเสียท่ีเกิดข้ึนโดยธรรมชาติเป็นอันตรายต่อมนุษย์น้อย มาก เพราะแหล่งกาเนิดอยู่ไกลและปริมาณท่ีเข้าสู่ร่างกายของมนุษย์และสัตว์ มีน้อย

ภาพตัวอย่างมลพิษทางอากาศ ภูเขาไฟระเบดิ ร ไอเสียรถยนต์ ปล่อยควันและข้ีเถ่าออกมาจานวน การเผาไหม้รถยนต์ท่ีเกิดความไม่ ไฟป่า มากและกระจายไปทั่วชั้น ปล่อยแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์และ สมบูรณ์ทาให้เกิดแก๊ส บรรยากาศ คาร์บอนมอนอกไซด์ แก๊สคาร์บอนมอนอกไซด์

สาเหตุมลพิษทางอากาศ 1. ยานพาหนะท่ีใช้เคร่ืองยนต์ สารที่ออกจากรถยนต์ที่สาคัญได้แก่ คาร์บอนมอนอกไซด์ ไฮโดรคาร์บอน ออกไซด์ของไนโตรเจน และของกามะถัน สารพวกไฮโดรคาร์บอนนั้น ประมาณ 55 % ออกมาจากทอไอเสีย 25 % ออกมาจากห้องเพลา ข้อเหวี่ยง และอีก 20 % เกิดจากการระเหยในคาร์บูเรเตอร์ และถังเช้ือเพลิง ออกไซด์ของไนโตรเจนคือ ไนตริกออกไซด์ (NO) ไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) และไนตรัสออกไซด์ (N2O) เกอื บทั้งหมดออกมาจากท่อไอเสียเป็นพิษต่อมนุษย์โดยตรง 2. ควันไฟ และก๊าซพิษจากโรงงานอุตสาหกรรม ร ➢ จากโรงงานผลิตสารเคมี ได้แก่ โรงกลั่นน้ามัน โรงผลิตไฟฟ้า โรงงานทาเบียร์ โรงงาน สุรา โรงงานน้าตาล โรงงานกระดาษ โรงงานถลุงแร่ โรงงานย้อมผ้า โรงงานทาแก้ว โรงงานผลิตหลอดไฟ โรงงานผลิตปุ๋ย และ โรงงานผลิตกรด ➢ พลังงานท่ีเกิดจากสารเผาไหม้เช้ือเพลิง เช่น ถ่านหิน น้ามัน ก๊าซธรรมชาติทาให้เพ่ิมสารต่าง ๆ ในอากาศ อาทิ สารไฮโดรคาร์บอนต่าง ๆ ออกไซด์ของไนโตรเจน และ กามะถันในบรรยากาศ

ภาพสาเหตุมลพิษทางอากาศ ยานพาหนะที่ใช้เคร่อื งยนต์ ร ควันไฟ ก๊าซพษิ จากโรงงานอุตสาหกรรม

สาเหตุมลพิษทางอากาศ 3. แหล่งกาเนิดฝุ่นละอองต่าง ๆ ได้แก่ บริเวณท่ีกาลังก่อสร้าง โรงงานทาปูนซีเมนต์ โรงงาน โม่หิน โรงงานทอผ้า โรงงานผลิตโซดาไฟ เหมอื งแร่ เตาเผาถ่าน โรงค้าถ่าน เมรุเผาศพ 4. แหล่งหมักหมมของส่งิ ปฏิกูล ได้แก่ เศษอาหาร และขยะมูลฝอย 5. ควันไฟจากการเผาป่า เผาไร่นา และจากบุหรี่ 6. การทดลองอาวุธนิวเคลียร์ ก่อให้เกิดละอองกัมมันตรังสี ร 7. การตรวจและรักษาทางรังสีวิทยา การใช้เรดิโอไอโซโทปท่ีขาดมาตรการท่ีถูกต้องในการป้องกันสภาวะอากาศเสีย 8. อากาศเสียท่ีเกิดจากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ เช่น ภูเขาไฟระเบิด แผ่นดินไหว ไฟป่า กัมมันตรังสีท่ีเกิดตาม ธรรมชาติ ก๊าซธรรมชาติ เป็นต้น ความเป็นพิษเน่อื งจากสาเหตุข้อน้ีค่อนข้างน้อยมาก เน่อื งจากต้นกาเนิดอยู่ไกลจึง เข้าสู่สภาวะแวดล้อมของมนุษย์และสัตว์ได้น้อย

ภาพสาเหตุมลพิษทางอากาศ ร

ผลกระทบมลพิษทางอากาศ 1. สารพษิ ท่ีระบายออกสู่บรรยากาศ บางชนิดคงตัวอยู่ในบรรยากาศได้เป็นเวลานาน และแพร่กระจายออกไปได้ไกล บางชนิด เป็นปฏิกิริยาต่อกันและเกิดเป็นสารใหม่ท่ีเป็นอันตราย 2. ทาให้เกิดฝนกรด โดยก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ซ่ึงเกิดจากการเผาไหม้ของเช้ือเพลิงที่มีสารกามะถันเจือปน เม่ือทาปฏิกิริยา รวมตัวกับน้าและกลั่นตัวเป็นฝน จะมีฤทธ์เิ ป็นกรด ซึ่งเป็นอันตรายต่อส่งิ มีชีวิตและส่งิ ก่อสร้าง 3. ทาให้เกิดปรากฏการณ์เรือนกระจก (Greenhouse Effect) เกิดจากก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ คาร์บอนไดออกไซด์ ก๊าซ มีเทน ออกไซด์ของไนโตรเจน โอโซน และสารคลอโรฟลูออโรรคาร์บอน (CFC) เม่อื ลอยข้ึนไปบนชั้นบรรยากาศจะปกคลุมมิให้ รังสีความร้อนจากผิวโลกระบายข้ึนสู่บรรยากาศระดับสูงข้ึนได้ ทาให้เกิดการสะสมความร้อนของผิวโลก 4. ทาลายส่งิ กอ่ สร้างและเคร่อื งใช้ โดยเฉพาะส่งิ ก่อสร้างทท่ี าด้วยโลหะทาให้เกดิ การสึกกร่อน ทาให้หนังสอื และศิลปกรรมต่างๆ เสียหาย 5. ทาให้ทัศนวิสัยเลวลง และมีผลทาให้อุณหภูมิอากาศลดต่าาลงกว่าปกติได้ ทัศนวิสัยเลวลง ก่อให้เกิดอุบัติเหตุทั้งในอากาศ ท้องถนน และท้องน้า

ภาพผลกระทบมลพิษทางอากาศ ร

ผลกระทบมลพิษทางอากาศต่อสุขภาพและทางสาธารณสุข ➢ เป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์ โดยเฉพาะระบบหายใจ มะเร็งผิวหนัง ระบบประสาท และอาจสะสมในเน้อื เย่อื ร่างกายมลสารแต่ละชนิดจะเป็นผลกระทบต่อสุขภาพต่างกัน ➢ ทาลายสุขภาพ อากาศเสียทาให้เกิดโรค แพ้อากาศ โรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ โรค เกี่ยวกับการไหลเวียนของโลหิต ผลท่ีเกิดในระยระยาวอาจทาให้ถึงตายได้

ผลกระทบมลพิษทางอากาศต่อสุขภาพและทางสาธารณสุข ร ผลต่อระบบทางเดินหายใจ ผลต่อระบบผิวหนัง ผ่นื แพ้ ภูมิแพ้ ทาให้มีน้ามูกไหน เช่น ทาให้หายใจลาบาก คัน บริเวณผิวหนัง ตลอดเวลา ผ่นื เคืองตา หอบ เหน่อื ยง่าย

แนวทางการป้องกันมลพิษทางอากาศ 1. ลดสารภาวะมลพิษทางอากาศจากแหล่งกาเนิด โดยการเปลี่ยนแปลงคุณภาพเช้ือเพลิง ใช้ เคร่อื งยนต์ท่ีมีมลพิษน้อย ปรับปรุงกระบวนการผลิต และลดมลพิษจากยานพาหนะ 2. เข้มงวดกับมาตรการลดผลกระทบด้านภาวะมลพิษทางอากาศจากภาคอุตสาหกรรม โดย ตรวจสอบการปล่อยมลสารต่างๆ จากภาคอุตสาหกรรมให้อยู่ในระดับมาตรฐาน และให้มีการ ติดตั้งอุปกรณ์ตรวจจับภาวะมลพิษทางอากาศจากโรงรงาน 3. สนับสนุนการใช้เทคโนโลยีการเกษตร โดยนาวัสดุเหลอื ใช้จากภาคเกษตรมาใช้เป็นพลังงานเพ่อื ลด การเผาวัสดุเหลือใช้จากการเกษตรในท่ีโล่ง 4. ปรับปรุงระบบการกาจัดขยะมูลฝอยชุมชนให้มีการบริหารจัดการแบบครบวงจร ถูกหลักวิชาการ เพ่อื ลดการเผาขยะในท่ีโล่ง 5. ป้องกันการเกิดไฟป่า ตรวจติดตามปฏิบัติการดับไฟป่า และฟ้นื ฟูสภาพหลังเกิดไฟป่า

ภาพแนวทางการป้องกันมลพิษทางอากาศ ร

แหล่งกาเนิดมลพิษทางอากาศ 1. แหล่งกาเนิดตามธรรมชาติ 1.1 ภูเขาไฟระเบดิ การท่ีเกดิ ภูเขาไฟระเบดิ จะมีเขม่าพ้นออกมาในบรรยากาศจานวนมาก ช่ึงเขม่าเหล่านั้น ก็เป็นส่ิงหนึ่งท่ีทาให้เกิดมลภาวะทางอากาศและเขม่าที่เกิดจากภูเขาไฟระเบิดจะสามารถอยู่ในอากาศได้ นานนับปี 1.2 ไฟป่า เม่อื เกดิ ไฟป่าแต่ละครั้งจะเกดิ ควันข้ึนมาจานวนมหราศาล ซึ่งควัญท่ีเกิดจากไฟป่านั้นก็เป็นส่วน ท่ีทาให้เกิดมลพิษทางอากาศ 1.3 จุลินทรีย์ พวกจุลินทรีย์จะมีการย่อยสลายส่ิงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นซากพืชซากสัตว์ ซึ่งในการย่อย สลายจะทาให้เกิดก๊าชแอมโมเนีย (NH3) เป็นก๊าชท่ีทาในเกิดกล่นิ เหม็น 1.4 อนุภาคมวลสาร อนุภาคสารจะเป็นอนุภาคขนาดเล็กซึ่งสามารถลอยไปตามอากาศซ่ึงเป็นสาเหตุใน เกิดโลคต่าง ๆ มากมาย

แหล่งกาเนิดมลพิษทางอากาศ 2. แหล่งกาเนิดท่ีเกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ 2.1 การคมนาคม การเดินทางการใช้ยานภาหนะต่างโดยเฉพาะรถยนต์โดยท่ีรถยนต์จะปล่อยกาศพวกคาร์บอนไดออกไชด์ ก๊าช ไนตริกออกไซด์ และก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์รวมทั้งก๊าซคาร์บอนมอนนอกไซด์ 2.2 โรงไฟฟ้า มีการปล่อยสารพวก ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ก๊าซไนโตรเจนออกไซด์และอนุภาคของมวลสารต่างๆ 2.3 การเผาใหม้ของเช่อื เพลงิ การเผาใหม้เช้อื เพลงิ เป็นส่งิ ท่ีสาคัญรในการใช้ชีวิตประจาวันท่ีเราใช้ในการดาเนนิ ชีวติ แต่ในการเผา ใหม้เหล่านั้นก็จะทาให้มีการปล่อยสารพวกก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ก๊าซไนโตรเจนออกไซด์ ไฮโดคาร์บอน และอนุภาคของมวล สารต่าง ๆ 2.4 การเผาขยะส่งิ ปฏิกูล มีการปล่อยสารพวก สารประกอบไฮโดรคาร์บอน ออกไซด์ของไนโตรเจน ออกไซด์ของกามะถัน 2.5 โรงงานอุตสาหกรรม มีการใช้พลังงานและการเผาถ่านเช่อื เพลิงเป็นจานวนมากซึ่งจะทาในเกิดฝุ่นละออง เขม่า ควัน ก๊าซ ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ก๊าซคาร์บอนมอนออกไซด์ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ และก๊าซพิษอ่นื ๆ

จบการนราเสนอ