วิชา ความเครียดของผู้ดูแลและการผ่อนคลายความเครียด (ต่อ)

หทยั รตั น์ สายมาอนิ ทร ์ ค.บ.,พย.ม. APN การพยาบาลจติ เวชและสุขภาพจติ

รา่ งกายเกิดความเครียด >> ความเครียด กระต้นุ Hypothalamus ใหห้ ลงั่ corticotropin-releasing hormone (CRH) ทบ่ี รเิ วณ anterior pituitary CRH จะไปชกั นำใหม้ กี ำรหลงั่ ของ adrenocorticotropic hormone (ACTH) ซง่ึ จะไปกระตนุ้ ต่อมหมวกไตใหม้ กี ำรผลติ และหลงั่ คอรต์ ซิ อล คอรต์ ซิ อล >>> ทำหนำ้ ท่สี ำคญั ในกำรควบคมุ กระบวนกำรทำงดำ้ นสรรี วทิ ยำ (physiological process) เช่นควำมดนั เลอื ด ระดบั น้ำตำล และเมแทบอ ลซิ ึมของคำรโ์ บไฮเดรต เป็นตน้ >>> ทำหนำ้ ท่ใี นกำรรกั ษำสมดุลของระบบหลอดเลอื ดหวั ใจ ภมู คิ มุ้ กนั ไต กระดูกและตอ่ มไรท้ ่อ เป็นตน้ เม่อื ระดบั ของคอรซ์ ิ ตอลเพม่ิ มำกข้ึนจะทำใหเ้ กดิ กำรยบั ยง้ั กำรอกั เสบ กดกำรทำงำนของระบบภมู คิ มุ้ กนั เพม่ิ ระดบั ของกรดไขมนั และกรดอะมโิ นในเลอื ด

เทคนิค กำรจดั กำรควำมเครยี ดดว้ ยตนเอง โดยกำรปรบั เปลย่ี นควำมคดิ และพฤตกิ รรมบำบดั https://www.youtube.com/watch?v=49ED eJtK3Z4

ขอบคณุ ภำพ : พมิ พช์ นก หำคำ

ผลกระทบของควำมเครยี ด ควำมเครยี ด ก่อใหเ้กดิ ควำมกงั วลใจ และในระยะยำวจะก่อใหเ้กดิ อำกำร เศรำ้ (Depression) อำกำรปวดหวั ทเ่ี กดิ จำกอำรมณอ์ นั รุนแรง แกส๊ ในกระเพำะอำหำร ควำมดนั โลหติ สูง โรคหวั ใจ หอบ อำกำรตกใจ โรคผวิ หนงั โรคไมเกรน หงดุ หงดิ ไมพ่ งึ พอใจกบั งำน

การรกั ษา •ปรกึ ษำแพทย์ กำรปรกึ ษำจติ แพทย์ ถอื เป็นวธิ รี กั ษำโรคเครยี ดทม่ี ปี ระสทิ ธภิ ำพ •บำบดั ทำงสงั คมจติ ใจ เช่น กำรปรบั ควำมคดิ และพฤตกิ รรม ควำมเครยี ดทเ่ี กดิ ควำมวติ กกงั วลและอำกำรไมด่ ขี ้นึ จะไดร้ บั กำรรกั ษำดว้ ยวธิ บี ำบดั ควำมคดิ และพฤตกิ รรม (Cognitive Behavioural Therapy: CBT) กำรบำบดั ควำมคดิ และพฤตกิ รรมเป็นวธิ จี ติ บำบดั ทม่ี แี นวคดิ วำ่ ควำมคดิ บำงอย่ำงของผูป้ ่วยส่งผลต่อปญั หำ สุขภำพจติ ผูป้ ่วยโรคเครยี ดอำจไดร้ บั กำรบำบดั ระยะสนั้ ช่วยปรบั ควำมรูส้ กึ และควำมคดิ ของผูป้ ่วย รวมทงั้ ช่วยให้ ผูป้ ่วยเขำ้ ใจวำ่ ควำมคดิ บำงอยำ่ งนนั้ ไมถ่ กู ตอ้ ง และปรบั ทศั นคตขิ องผูป้ ่วยทม่ี ตี ่อสง่ิ ต่ำง ๆ ใหม้ องทกุ อย่ำงไดถ้ กู ตอ้ งและ ตรงตำมควำมเป็นจรงิ •ใชย้ ำรกั ษำ แพทยอ์ ำจจ่ำยยำรกั ษำโรคเครยี ดใหแ้ ก่ผูป้ ่วยบำงรำย โดยผูป้ ่วยมกั จะไดร้ บั กำรรกั ษำดว้ ยยำเป็น ระยะเวลำสนั้ ๆ เพอ่ื บรรเทำอำกำรปวดของร่ำงกำย ปญั หำกำรนอนหลบั หรอื อำกำรซมึ เศรำ้ โดยยำทใ่ี ชร้ กั ษำโรค เครยี ด เช่น ไดอะซีแพม (Diazepam) เป็นตน้

การประเมนิ ความเครยี ดด้วยตนเอง (คาถาม 20 ข้อ) ในระยะเวลำ 2 เดอื นท่ผี ่ำนมำน้ี ท่ำนมอี ำกำร พฤติกรรม หรือควำมรูส้ กึ ต่อไปน้ีมำกนอ้ ยเพยี งใด โปรดทำเคร่ืองหมำยลงใน ช่องทแ่ี สดงระดบั อำกำรทเ่ี กดิ ข้นึ กบั ตวั ทำ่ น ตำมควำมเป็นจรงิ มำกทส่ี ุด https://www.programmerthailand.com/health/self-check/stress

การประเมนิ ความเครยี ด

เทคนิค กำรจดั กำรควำมเครยี ดดว้ ยตนเอง กำรปรบั เปลย่ี นควำมคดิ และพฤตกิ รรมบำบดั https://www.youtube.com/watch?v=TGXj 7b0s2Yk

กำรปรบั เปลย่ี นควำมคดิ และพฤตกิ รรมบำบดั ควำมคิดอตั โนมตั ิ หำกเป็นควำมคดิ ทบ่ี ดิ เบอื น ไมเ่ หมำะสม เป็นควำมคดิ อตั โนมตั ทิ ำงลบ ก็ จะส่งผลใหเ้กดิ อำรมณ์ พฤตกิ รรม และสรรี ะทเ่ี ป็นปญั หำ ดงั เช่น ภำวะเครยี ด ภำวะซมึ เศรำ้ ควำมคดิ อตั โนมตั เิ ป็นควำมคดิ ทเ่ี กดิ ข้นึ ไดใ้ นทกุ คน โดยไม่ผำ่ นกำร กลนั่ กรองของผูค้ ิด ผูค้ ดิ มกั ไมค่ ่อยรูว้ ำ่ ตนเองกำลงั คดิ อตั โนมตั ทิ ำงลบ ควำมคดิ อตั โนมตั ทิ ำงลบ สำมำรถคน้ หำได้ พสิ ูจนไ์ ดว้ ำ่ เป็นจรงิ มำกนอ้ ยเพยี งใด และสำมำรถปรบั เปลย่ี นได้ ตวั อยำ่ งของควำมคดิ อตั โนมตั ทิ ำงลบ

กำรปรบั เปลย่ี นควำมคดิ และพฤตกิ รรมบำบดั ตวั อยำ่ งเหตกุ ำรณ์ เมอ่ื เดนิ ผ่ำนคนทร่ี ูจ้ กั กนั แต่เขำทำเหมอื นมองไมเ่ หน็ เรำ เรำจะมอี ำรมณ์ พฤตกิ รรมและ อำกำรทำงกำยอยำ่ งไร หรอื เมอ่ื เรำถำมรำคำสนิ คำ้ แลว้ พบวำ่ รำคำแพง เรำจงึ บอกวำ่ ยงั ไมเ่ อำ ทำใหค้ นขำยสนิ คำ้ เงยหนำ้ มำมองหนำ้ เรำ แลว้ พยกั หนำ้ ชำ้ ๆทำหนำ้ ย้มิ ๆเรำจะมอี ำรมณ์ พฤตกิ รรมและอำกำร ทำงกำยอยำ่ งไร

กำรปรบั เปลย่ี นควำมคดิ และพฤตกิ รรมบำบดั 1) คน้ หำควำมคิดอตั โนมตั ทิ ำงลบ 2) คน้ หำขอ้ มลู มำสนบั สนุนหรอื คดั คำ้ นควำมคิดอตั โนมตั ิ ดงั กลำ่ ว เพอ่ื พสิ ูจนว์ ำ่ ควำมคดิ ดงั กลำ่ วเป็นจรงิ หรอื ไม่อย่ำงไร ถำ้ จรงิ >>> คดิ กำรแกป้ ญั หำปรบั เปลย่ี นมมุ มองปญั หำไป ในทำงบวก ใหค้ ดิ ถงึ กำรแกป้ ญั หำหลำยๆแบบ เลอื กวธิ กี ำรทม่ี ขี อ้ เสยี นอ้ ยทส่ี ุดหรอื รบั ไดม้ ำกทส่ี ุด ถำ้ ไม่จรงิ >>> คดิ แบบนน้ั จะมปี ระโยชนม์ ย้ั ปรบั เปลย่ี น ควำมคดิ



สถำนกำรณ์ เมอ่ื ทำ่ นตอ้ งดูแลผูส้ ูงอำยตุ ดิ เตยี งทกุ วนั ดูแลสุขวทิ ยำใหท้ กุ อย่ำง - ควำมคิด อำรมณ์ พฤตกิ รรม กำรแสดงออกทำงกำย ของท่ำนเป็นอย่ำงไร



ฝึ กFormulate ความคดิ 5 นาที

ถาม-ตอบ