หน่วยที่1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์

คอมพวิ เตอร์และ สารสนเทศเพอ่ื งานอาชีพ ผู้สอน : จุฬาลักษณ์ ถาไชยลา ภาควชิ าคอมพวิ เตอร์ธุรกิจ วทิ ยาลัยอาชีวศกึ ษามหาสารคาม

1 หน่วยท่ี 1 การใช้คอมพิวเตอร์และระบบสารสนเทศเพื่องานอาชพี ปัจจุบนั เทคโนโลยีทางดา้ นคอมพวิ เตอร์ได้มีการพฒั นาใหเ้ จรญิ ก้าวหน้าอยา่ งรวดเร็ว และเขา้ มามี บทบาทสาคัญตอ่ การดาเนนิ ชวี ิตประจาวันของมนุษยเ์ รา โดยเฉพาะองค์กรต่าง ๆ ได้นาเทคโนโลยที างด้าน คอมพวิ เตอรเ์ หลา่ นมี้ าช่วยในการดาเนนิ งานให้มีประสิทธิภาพย่ิงข้ึน เนื่องจากปัจจุบันคอมพิวเตอรม์ รี าคาถูกลง แต่ประสิทธภิ าพสูงและใช้งานง่าย ดังนนั้ ผู้ใช้จึงนิยมซอ้ื หา มาใช้สว่ นตวั ตามบา้ นกันมากขนึ้ จนมีการประมาณกนั ว่าในอนาคตเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ จะเปน็ อุปกรณ์พน้ื ฐานมี ใชท้ ุกครัวเรือน ดว้ ยสถานการณด์ งั กล่าวทาใหก้ ารเรียนรู้การใช้งานคอมพวิ เตอร์จึงเป็นส่ิงสาคญั และจาเป็นอยา่ งยงิ่ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

2 ลกั ษณะสาคัญของคอมพิวเตอร์ o ทางานดว้ ยระบบอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (Electronic Machine) เคร่อื งคอมพิวเตอรป์ ระกอบดว้ ย วงจรอิเลก็ ทรอนิกส์ในการบันทกึ ข้อมลู ประมวลผลจดั เก็บข้อมูล และแสดงผลลพั ธ์ โดยขอ้ มลู เหล่าน้ันจะถูก แปลงให้เปน็ สัญญาณไฟฟา้ เพื่อให้คอมพิวเตอร์เข้าใจและสามารถประมวลผลได้ แล้วนาผลลพั ธ์ทม่ี าแปลงกลบั ให้ อยใู่ นรูปแบบท่มี นษุ ย์สามารถเขา้ ใจได้ o ทางานดว้ ยความเร็วสูง (Speed) เนอื่ งจากคอมพวิ เตอรท์ างานดว้ ยระบบอิเลก็ ทรอนกิ ส์ ดังนั้นจงึ สามารถทางานไดด้ ้วยความเร็วสงู o ใหผ้ ลลพั ธ์ที่ถูกต้องแมน่ ยา (Accuracy) คอมพวิ เตอร์ทางานตามโปรแกรมคาส่งั มมี นุษย์ เขยี นข้ึน ดงั นัน้ ถา้ ผู้ใช้ทาการปอ้ นขอ้ มลู และโปรแกรมคาสัง่ ท่ีถกู ต้อง ผลลัพธท์ ไี่ ดจ้ ากการประมวลผลจะตอ้ งมี ความถกู ตอ้ งดว้ ย o สามารถเกบ็ ข้อมลู ไดใ้ นปริมาณมาก (Storage) คอมพวิ เตอรม์ ีหนว่ ยความจาท่ีทาหนา้ ที่ หน้าที่จัดเก็บข้อมลู ท่ีทาการบนั ทึกลงไป ซง่ึ ความสามารถในการจัดเก็บข้อมูลข้ึนอยู่กบั ขนาดของคอมพวิ เตอร์ o สามารถส่ือสารเชือ่ มโยงขอ้ มูลกันได้ (Communication) คอมพวิ เตอร์สามารถ ตดิ ต่อสื่อสารกับเคร่อื งคอมพิวเตอร์เครื่องอื่น ๆ ได้ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

3 ความหมายของคอมพวิ เตอร์ คอมพิวเตอร์ หมายถงึ อปุ กรณ์อิเลก็ ทรอนิกสท์ ่ีมนษุ ย์สร้างข้ึนเพ่อื นามาใช้เป็นเครือ่ งมือเพือ่ ชว่ ยในการ จัดการเกย่ี วกบั ข้อมลู ท้งั ตัวเลข ตัวอกั ษร และสัญลกั ษณ์ท่ีใชแ้ ทนความหมายส่งิ ต่าง ๆ โดยคณุ สมบัติที่สาคัญ ของคอมพวิ เตอร์ คอื สามารถกาหนดโปรแกรมคาสงั่ ล่วงหนา้ ได้ และจะตอ้ งมสี ว่ นประกอบพื้นฐาน 4 ประการ ดังน้ี  มีวงจรขอ้ มลู นาเข้า (Input) และวงจรข้อมูลสง่ ออก (Output) คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

4  มีหน่วยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit: CPU)  มีหนว่ ยความจาเพอ่ื ใช้ในการเกบ็ โปรแกรมคาสง่ั และข้อมูลต่าง ๆ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

5  มคี วามสามารถประมวลผลชุดโปรแกรมคาสง่ั คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

6 ระบบคอมพิวเตอร์ คอมพวิ เตอร์เป็นอุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกส์ท่ีมีการทางานเปน็ ระบบ มกี ารแบ่งส่วนประกอบออกเปน็ ส่วน ๆ ตามหน้าที่ของการทางาน และแต่ละส่วนจะตอ้ งทางานประสานกนั เพอื่ ให้บรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์เดียวกนั ระบบคอมพวิ เตอรป์ ระกอบดว้ ยองค์ประกอบสาคญั 5 ส่วน ดังน้ี คือ 1. ฮารด์ แวร์ (Hardware) ฮารด์ แวร์ (Hardware) หมายถึง สว่ นของระบบคอมพวิ เตอรท์ ่ีสามารถจับตอ้ งไดต้ ัวอยา่ งเช่น เครื่อง คอมพิวเตอรแ์ ละอปุ กรณ์ตอ่ พ่วงอนื่ ๆ แบ่งออกเป็นส่วนต่าง ๆ ดังน้ี คอื คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

7 1. หน่วยรับขอ้ มูล (Input Unit) หมายถึง หนว่ ยทท่ี าหน้าทีร่ บั โปรแกรมคาสั่งและขอ้ มูลต่าง ๆ เข้า ตัวเครอ่ื ง ตัวอยา่ งเชน่ แป้นพิมพ์ เมาส์ ไมโครโฟน สแกนเนอร์ 2. หน่วยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit) หมายถึง หนว่ ยทท่ี าหน้าท่ปี ระมวลผล เปรียบเสมือนสมองของคอมพวิ เตอร์ ประกอบดว้ ย 2 ส่วน คอื คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

8 - หน่วยควบคมุ (Control Unit: CU) ทาหนา้ ท่ีควบคุมการทางานตา่ ง ๆ ของคอมพิวเตอรห์ นว่ ย ควบคุมนี้จะทาหนา้ ทีส่ ่ังงาน ประสานงาน ลาดับงาน ใหแ้ ก่อปุ กรณ์ต่าง ๆ ในระบบคอมพิวเตอร์ - หนว่ ยคานวณและตรรกะ (Arithmetic and Logical Unit: ALU) ทาหน้าท่ีในการประมวลผล ตา่ ง ๆ เชน่ การคานวณ การเปรยี บเทียบ การแปลงข้อมูล 3. หนว่ ยแสดงผล (Output Unit) หมายถงึ หน่วยทท่ี าหน้าทีแ่ สดงผลลัพธ์ทไี่ ด้จากการประมวลผล แบง่ ออกเปน็ 2 ประเภท ดังนี้ คอื - หน่วยแสดงผลชั่วคราว ไดแ้ ก่ อุปกรณ์ทท่ี าหนา้ ทแ่ี สดงผลชัว่ คราว เช่น จอภาพ ลาโพง คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

9 - หน่วยแสดงผลถาวร ได้แก่ อุปกรณท์ ี่ทาหนา้ ท่ีแบบถาวร เช่น เครื่องพมิ พ์ 4. หนว่ ยความจาหลกั (Main Memory Unit) หมายถงึ หน่วยท่ที าหนา้ ท่จี ัดเกบ็ ขอ้ มูลก่อนการ ประมวลผล จดั เก็บคาสง่ั ที่ใชใ้ นการประมวลผลและจัดเก็บผลลพั ธ์ทีไ่ ด้จากประมวลผลเพ่อื สง่ ออกไปยงั หนว่ ย แสดงผล หน่วยความจาหลกั ประกอบดว้ ย 2 สว่ น คือ - รอม (Read Only Memory: ROM) เป็นหนว่ ยความจาทีส่ ามารถอ่านอยา่ งเดยี วไม่สามารถ ลบและแก้ไขข้อมลู ได้ ดังนนั้ รอมจึงเปน็ หนว่ ยความจาแบบถาวร ข้อมลู ไม่ถกู ลบแมเ้ วลาปดิ เคร่อื ง ใช้สาหรบั เกบ็ ชุดคาสงั่ ทีส่ าคัญ หรอื คาสั่งเรมิ่ ต้นการทางานของระบบคอมพวิ เตอร์ - แรม (Read Access Memory: RAM) เปน็ หน่วยความจาหลกั ที่ใช้ในการจดจาข้อมลู เพ่ือใช้ใน การประมวลผล ดงั น้ันในเครอ่ื งคอมพิวเตอร์หากมีแรมมากข้นึ การประมวลผลย่อมเรว็ ขึน้ ดว้ ย แรมเปน็ หนว่ ยความจาแบบชว่ั คราว ต้องอาศัยกระแสไฟหล่อเลี้ยงตลอดเวลา เมอื่ ไฟดับหรอื ปิดเครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ แรม จะหยุดการทางานและลบข้อมูลออกทง้ั หมด คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

10 5. หนว่ ยเก็บข้อมูลสารอง (Secondary Storage Unit) หมายถึงหนว่ ยที่ทาหน้าทีจ่ ัดเก็บขอ้ มลู โปรแกรม หรอื ผลลพั ธท์ ่ีได้จากการประมวลผล 2. ซอฟตแ์ วร์ (Software) 2.1 ซอฟตแ์ วรร์ ะบบ (Software) หมายถึง ชดุ โปรแกรมคาสงั่ ท่เี ขยี นขึ้นมาเพ่ือสง่ั ใหเ้ คร่อื ง คอมพิวเตอรท์ างานตามต้องการของผูใ้ ช้ แบ่งออกเปน็ ดงั น้ี คอื  ระบบปฏบิ ตั กิ าร (Operating System: OS) หมายถงึ โปรแกรมคาส่ังท่ีทาหน้าทป่ี ระสานงานระหวา่ ง การทางานของฮารด์ แวร์และซอฟตแ์ วร์ ควบคมุ ดูแลอปุ กรณต์ า่ ง ๆ และจดั สรรการใช้ทรพั ยากรต่าง ๆ ตวั อย่าง เช่น MS-DOS MS-Windows UNIX LINUX OS/2 คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

11  ตวั แปลภาษาคอมพิวเตอร์ (Translator) หมายถงึ โปรแกรมคาสง่ั ทาหนา้ ทแ่ี ปลภาษาระดบั สูงให้เป็น ภาษาเครื่อง แบ่งออกเปน็ - แอสเซมเบลอร์ (Assembler) ทาหนา้ ทีแ่ ปลภาษาแอสแซมบลีใหเ้ ปน็ ภาษาเครอ่ื ง - อนิ เทอร์พรีเตอร์ (Interpreter) ทาหนา้ ท่ีแปลภาษาระดบั สูงใหเ้ ป็นภาษาเครอื่ งมหี ลกั การ ทางาน คอื จะแปลคาสงั่ แล้วสัง่ ให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทางานทลี ะบรรทดั ตัวอยา่ งเช่น (BASIC) ดเี บส (dBASE) ฟอกซ์โปร (FoxPro) - คอมไพเลอร์ (Compiler) ทาหนา้ ที่แปลภาษาระดับสูงให้เปน็ ภาษาเครอ่ื ง เช่นเดยี วกับอนิ เทอร์ พลีเตอร์ แต่มีหลักกการทางานท่แี ตกต่างกนั คอื คอมไพเลอร์จะอ่านคาส่ังใหค้ รบทุกบรรทัดแลว้ ทางานครัง้ เดียว และคอมไพเลอร์ยงั มีการสร้างออ็ บเจกตโ์ ปรแกรม (Object Program) ซ่งึ เป็นโปรแกรมคาสัง่ ทแ่ี ปลเป็น ภาษาเครอ่ื งแลว้ เพ่ือสามารถนาไปใชง้ านในโอกาสต่อไป ตัวอยา่ งเชน่ ภาษาปาสคาล (Pascal) ภาษาโคบอล (Cobol) คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

12  ซอฟต์แวร์อรรถประโยชน์ (Utility Software) หมายถึง ซอฟแวร์ทชี่ ว่ ยอานวยความสะดวกในการ ทางาน ตวั อย่างเชน่ โปรแกรมกาจัดไวรัส โปรแกรมจัดเรยี งขอ้ มูลในฮารด์ ดสิ ก์ (Defragmenter) 2.2 ซอฟแวร์ประยกุ ต์ (Application Software) หมายถงึ โปรแกรมที่เขียนข้นึ ดว้ ย ภาษาคอมพิวเตอรภ์ าษาใดภาษาหนง่ึ ท่สี ามารถทางานตา่ ง ๆ ตามความตอ้ งการของผูใ้ ช้ ตัวอย่างเช่น โปรแกรม ระบบเงนิ เดือน โปรแกรมสาหรับงานพิมพ์เอกสาร แบง่ ออกเป็น 3 ชนดิ คือ - ซอฟแวร์สาหรับงานเฉพาะ (Special Purpose Software) หมายถึง ซอฟแวร์ท่ีเขียนข้ึนมาเพอื่ ใช้ งานเฉพาะดา้ น ไม่สามารถนาไปใชง้ านท่วั ๆ ไปได้ ตัวอย่างเช่น ระบบการลงทะเบยี นของนกั เรียน คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

13 - ซอฟแวร์สาหรบั งานท่วั ไป (General Purpose Software) หมายถงึ ซอฟแวร์ทีส่ ามารถนามา ประยุกตใ์ ชไ้ ดก้ บั งานทว่ั ๆ ไป เป็นซอฟแวรส์ าเรจ็ รูปทม่ี ีการวางจาหน่ายท่ัวไปในท้องตลาดตวั อยา่ งเชน่ ไมโครซอฟต์ออฟฟติ (Microsoft Office) คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

14 อุปกรณอ์ ินพุทและเอาตพ์ ุท คอมพิวเตอร์ทาการประมวลผลขอ้ มูลไดก้ ต็ อ่ เม่อื มกี ารอนิ พุตข้อมลู เข้ามาในเคร่ือง เพื่อทาการ ประมวลผลใหไ้ ด้ผลลัพธ์ออกมา ซ่ึงในขนั้ ตอนการอนิ พุตข้อมูลเข้าไปในเครือ่ งจาเป็นตอ้ งมอี ปุ กรณท์ ี่ใช้เปน็ ส่อื กลางในการอินพตุ ขอ้ มลู เหล่าน้ันเขา้ ไป และในขน้ั ตอนการแสดงผลลัพธ์ก็ เช่นเดยี วกันท่ีจาเป็นต้องมีอุปกรณ์ แสดงผลลัพธน์ ั้น อนิ พุต (Input) ความหมายของอนิ พุต (Input) อินพตุ หมายถงึ ข้อมูลตา่ ง ๆ หรือโปรแกรมคาสัง่ ที่ป้อนเขา้ สเู่ ครอื่ งคอมพิวเตอร์ เพอื่ เตรียมการ ประมวลผลต่อไป ความหมายของอุปกรณ์อนิ พตุ (Input Device) อุปกรณอ์ ินพตุ หมายถึงอปุ กรณ์ใด ๆ ท่ีสามารถอนิ พุตขอ้ มูล โปรแกรม หรือคาสง่ั ตา่ ง ๆ สง่ ไปยัง คอมพิวเตอรไ์ ด้ ซึ่งการพจิ ารณาเลอื กใช้อปุ กรณอ์ ินพุตขึน้ อยกู่ ับลกั ษณะการใช้งานและความเหมาะสมเป็นสาคัญ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

15 ประเภทของอปุ กรณอ์ นิ พุต 1. แป้นพิมพ์ (Keyboard) เปน็ อุปกรณอ์ ินพตุ ชนิดแรกท่ใี ช้กบั คอมพิวเตอรแ์ ละถอื เปน็ อนิ พุตหลัก ของอุปกรณป์ ระเภท ตัวอักษร ตวั เลข และสัญลักษณต์ ่าง ๆ ซึ่งในปัจจุบนั แปน้ พมิ พไ์ ด้เพิ่มปมุ่ ขึ้นเพอื่ ความ สะดวกในการใชง้ าน เชน่ ปุ่มคยี ์ลกู ศร ปมุ่ คีย์ลัด และฟังก์ชนั ตา่ ง ๆ 2. เมาส์ (Mouse) เป็นอุปกรณท์ ใ่ี ช้สาหรบั ชีต้ าแหนง่ ซึง่ ใชใ้ นการควบคุม และเคล่อื นยา้ ย ตาแหน่งบนจอภาพ รวมทงั้ การเลือกขอ้ มูล รูปแบบของเมาส์ จะมปี ่มุ เพ่อื ใช้คลิก 2 ปุ่ม คอื ปุ่มซา้ ยและปุ่มขวา เมาสบ์ างประเภทจะมลี กู ล้ออยู่ระหวา่ งป่มุ ซ้ายและป่มุ ขวา ลกู ล้อนีส้ ามารถเลื่อนขึ้นลงได้ ทาให้สะดวกในการเลือ่ นอา่ นขอ้ มลู ในกรณที ่ีมีขอ้ มูลมากกวา่ หน่ึง หนา้ จอภาพ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

16 การดาเนินการตา่ ง ๆ ของเมาส์ 1. ช้ีตาแหนง่ (Point) ใช้สาหรับเป็นตัวชี้ตาแหน่ง 2. การคลิกปุ่มซา้ ย (Left Click) 3. การคลิกปมุ่ ขวา (Right Click) 4. การลากเมาส์ (Drag) 5. การเล่อื นลูกล้อ (Rotate Wheel) 6. การกดป่มุ ลูกลอ้ หน่ึงครั้ง (Press Wheel) คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

17 3. ปากกาหรอื สไตลัส (Stylus) สไตลัสเป็นอุปกรณอ์ ิเลก็ ทรอนิกสน์ ิยมใช้กับงานด้านการ ออกแบบกราฟกิ ปัจจุบนั ปากกาสไตลัสนยิ มนามาใชก้ ับเคร่อื งพดี ีเอ หรือเคร่ืองปาล์ม 4. ปากกาแสง (Light Pen) เปน็ อปุ กรณม์ ีลกั ษณะเป็นปากกาทใ่ี ช้ชี้ตาแหนง่ บนจอภาพแบบ พิเศษนิยมใช้กับงานด้านการออกแบบ และงานดา้ นการแพทย์ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

18 5. จอภาพแบบสัมผสั (Touch Screen) เป็นจอภาพแบบพเิ ศษทสี่ ามารถเป็นไดท้ งั้ อุปกรณ์ อนิ พุตและอุปกรณเ์ อาต์พุต นิยมใชก้ บั งานธุรกิจรา้ นคา้ โรงแรม สายการบิน และธนาคาร วิธกี ารใช้จอภาพแบบสมั ผัส ทาได้โดยผู้ใชง้ านนาน้วิ กดไปยงั ตาแหนง่ ทต่ี ้องการบนจอภาพ 6. จอยสติก๊ (Joy Stick) เปน็ อปุ กรณ์อินพุตทีใ่ ช้ในการเล่นเกมส์คอมพวิ เตอร์ ประกอบด้วยก้าน บังคับทีใ่ ช้ควบคมุ ทิศทาง และปุม่ ฟังกช์ นั ต่าง ๆ เพ่อื เลอื กใชใ้ นการเล่นเกมส์ 7. สแกนเนอร์ (Scanner) เปน็ อุปกรณ์อนิ พุตทน่ี ยิ มใชใ้ นปจั จุบนั นีเ้ นือ่ งจากให้ความสะดวกต่อ การใชง้ านหลาย ๆ ด้าน แบ่งได้ดังน้ี 7.1 เครอ่ื งอา่ นบาร์โคด้ (Bar Code Scanners) ตวั อยา่ งเช่น เครอื่ งอ่านบารโ์ คด้ ท่ใี ช้ในงาน หอ้ งสมดุ หรือตามห้างสรรพสินค้า คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

19 7.2 เคร่อื งสแกนภาพ (Image Scanners) เป็นอปุ กรณท์ ่ใี ช้สาหรบั สแกนภาพ หรอื เอกสารตา่ งๆ 7.3 เคร่ืองอา่ นอกั ขระโอซอี าร์ (Optical Character Recognition : OCR) เป็นอปุ กรณ์ที่ใชใ้ นการสแกนเอกสารทีเ่ ป็นขอ้ ความ ซงึ่ ขอ้ ความในเอกสารน้นั อาจมาจากเครอื่ งพมิ พ์ดดี เอกสาร ที่พิมพม์ าจากคอมพวิ เตอร์ หรอื เอกสารท่ีเขียนดว้ ยลายมือ ผลลัพธ์ท่ีได้จะอยใู่ นรูปแบบของ Text File หรือ ไฟล์ประเภทเอกสารท่ีใช้กับโปรแกรมการประมวลผลคาและสามารถนามาปรับเปลีย่ นแกไ้ ขข้อความได้ 7.4 เคร่ืองอ่านโอเอ็มอาร์ (Optical Mark Recognition : OMR) เปน็ อุปกรณ์ที่ใช้ในการอา่ นคาตอบ นยิ มนามาใชใ้ นการตรวจขอ้ สอบแบบปรนยั โดยผู้ทาข้อสอบใช้ดนิ สอชนดิ 2B ฝนลงในกระดาษคาตอบตรงชอ่ ง ตัวเลอื กท่ีตอ้ งการ เคร่ืองอ่านโอเอ็มอาร์จะทาการเปรียบเทียบกับคียท์ ี่กาหนดไว้ 7.5 เครอื่ งอ่านเอ็มไอซีอาร์ (Magnetic Ink Character Reader : MICR) เปน็ เครื่องอา่ นตัวเลข 0-9 และสัญลักษณ์พิเศษ 4 ตัว ใชใ้ นธุรกิจธนาคาร เพือ่ อ่านขอ้ มูลในเช็คธนาคาร คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

20 8. ไมโครโฟน (Microphone) เป็นอปุ กรณอ์ ินพตุ ประเภทขอ้ มูลเสยี ง โดยเสียงที่ผ่านไมโครโฟนจะถกู ส่งไป ยังการ์ดเสียงเเพ่อื แปลงสญั ญาณเสยี งซึง่ เป็นสญั ญาณอนาลอ็ ก ใหเ้ ป็นสัญญาณดิจติ อล แล้วทาการจัดเก็บลงใน เคร่อื งคอมพวิ เตอร์ 9. กลอ้ งวดี ิโอพีซี (PC Video Camera) เปน็ อปุ กรณ์อินพุตทน่ี ิยมใช้กนั อย่างแพร่หลาย เชน่ การ ประชุมผา่ นอนิ เทอร์เนต็ โดยใช้กล้องวีดโิ อพซี ี เพอ่ื ทาให้เหน็ ภาพของคู่สนทนาและสามารถบันทึกการประชมุ เปน็ ภาพเคลือ่ นไหวไดด้ ้วย 10. กล้องดิจิตอล (Digital Camera) เป็นอปุ กรณ์อินพุตท่มี ีลกั ษณะการทางานคล้ายกลอ้ งถา่ ยรปู ทวั่ ไป แต่สามารถถา่ ยภาพได้โดยไมต่ อ้ งใชฟ้ ลิ ม์ โดยภาพทีไ่ ดจ้ ะเกบ็ อยูใ่ นรูปแบบของไฟลด์ ิจติ อลใน หนว่ ยความจา ซ่ึงภาพท่ไี ดน้ ี้เปน็ ไดท้ ้ังภาพน่งิ และภาพเคลือ่ นไหว คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

21 เอาต์พุต (Output) ความหมายของเอาตพ์ ตุ (Output) เอาต์พุต หมายถงึ ขอ้ มลู ทผ่ี า่ นการประมวลผลแลว้ และสามารถนาไปใช้ให้เกิดประโยชนไ์ ดโ้ ดยทว่ั ๆ ไป คอมพวิ เตอร์จะนาขอ้ มูลท่อี ินพตุ เข้ามาทาการประมวลผลเปน็ เอาตพ์ ตุ ซงึ่ เอาต์พุตแบง่ ตามฮาร์ดแวร์ ซอฟแวร์ และความตอ้ งการของผู้ใช้ ออกเปน็ 2 รูปแบด้วยกัน คอื 1. ซอฟแวร์กอ๊ ปปี้ (Soft Copy) เปน็ เอาต์พตุ ทีแ่ สดงในลกั ษณะชว่ั คราว ไมส่ ามารถเก็บไว้ใชใ้ นวยั ขา้ งหน้า ได้ ตวั อย่างเช่น เอาต์พตุ แสดงบนจอภาพ 2. ฮารด์ แวร์กอ๊ ปป้ี (Hard Copy) เป็นเอาตพ์ ตุ ทีแ่ สดงในลักษณะถาวร สามารถเก็บไวใ้ ชง้ านไดห้ ลายคร้ัง ตวั อย่างเช่น เอาตพ์ ตุ ท่แี สดงออกทางเครอ่ื งพิมพ์ในรปู แบบของเอกสาร ความหมายของอุปกรณ์เอาต์พตุ (Output Device) อปุ กรณ์เอาต์พตุ หมายถึง อปุ กรณ์ทีใ่ ช้ในการแสดงผลลัพธ์ทไ่ี ด้จากการประมวลผลประเภทของ อุปกรณเ์ อาตพ์ ุต 1. จอภาพ (Monitor) เปน็ อปุ กรณ์ท่ีจาเป็นและนิยมใช้เพ่ือแสดงเอาตพ์ ุต ไม่วา่ จะเป็นในรูปแบบ ของข้อความ ภาพนงิ่ กราฟิก ภาพเคลื่อนไหว จอภาพมหี ลายชนดิ ด้วยกัน คอื 1.1 จอภาพซีอาร์ที (Cathode Ray Tube: CRT) เป็นจอภาพสญั ญาณแบบอนาลอ็ ก ถูกพฒั นา จากจอภาพโทรทัศน์ การทางานจะเกดิ ความรอ้ นสงู คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

22 1.2 จอภาพแบบแอลซดี ี (Liquid Crystal Display: LCD) เป็นจอภาพท่ีใชว้ ัตถแุ บบผลึกเหลว (Liquid Crystal) แทนการใชห้ ลอดภาพและใชห้ ลอดฟลูออเรสเซนตใ์ น การผลแิ สงสวา่ ง 2. เคร่ืองพิมพ์ (Printer) เปน็ อปุ กรณ์เอาตพ์ ุตมาตรฐานชนดิ หน่งึ ใช้สาหรับพิมพข์ ้อมลู จาก คอมพิวเตอร์ลงในกระดาษ เครื่องพิมพ์แบง่ ออกเปน็ 4 ประเภทใหญ่ ๆ ดงั น้ี คือ 2.1 เคร่ืองพิมพ์แบบดอทเมทรกิ ซ์ (Dot Matrix Printer) เป็นเครอ่ื งพิมพ์ท่ีใชห้ วั เขม็ กระแทกผ้าหมึกเพือ่ ให้เกดิ จุดรวมกัน เปน็ ตวั อักษร ปจั จุบนั เครอื่ งพมิ พ์ประเภทนไี้ ด้รบั ความนยิ มนอ้ ยลง 2.2 เครือ่ งพมิ พแ์ บบบรรทัด (Line Printer) เปน็ เคร่ืองพมิ พท์ ่มี ีลกั ษณะการทางานคลา้ ยกบั เครอ่ื งพมิ พ์แบบดอทเมทรกิ ซ์ แต่จะพมิ พ์เป็นบรรทัด ซึง่ แตกต่างการพิมพแ์ บบดอทเมทรกิ ซ์ทีพ่ ิมพ์ทีละตัวอักษร คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

23 2.3 เครือ่ งพิมพแ์ บบอิงค์เจ็ต (Ink Jet Printer) เป็นเครอื่ งพมิ พ์ที่ใช้หลกั การพน่ หมึก สามารถ พมิ พไ์ ดท้ ัง้ ตัวอักษรและรูปภาพ ความเร็วของเครอื่ งพมิ พป์ ระเภทนพี้ จิ ารณาจาก จานวนแผ่นท่พี ิมพ์ไดใ้ นเวลา 1 นาที (Page Per Minute : PPM) 2.4 เครื่องพมิ พแ์ บบเลเซอร์ (Laser Printer) เป็นเคร่อื งพมิ พ์ทีน่ นิ มใช้กับงานพิมพ์เอกสารทว่ั ไป สามารถพมิ พไ์ ด้คมชัดและเรว็ หลกั การทางานของเครื่องพมิ พแ์ บบเลเซอรค์ ล้ายกบั เคร่ืองถ่ายเอกสารโดยใช้ผง หมึกที่บรรจุไวใ้ นตลับ (Toner) ความเร็วของเคร่ืองพิมพป์ ระเภทนี้ พิจารณาจากจานวนแผน่ ท่พี มิ พ์ในเวลา 1 นาที (Page Per Minute: PPM) 2.5 พลอ็ ตเตอร์ (Plotter) เป็นอุปกรณเ์ อาตพ์ ตุ ที่มวี ตั ถุประสงคเ์ พอ่ื ใช้ในงานด้านกราฟกิ สามารถแสดงผลงานกราฟกิ ทางเครอ่ื งพมิ พ์ ์ทาไม่ไดน้ นั้ คืองานท่ีตอ้ งใช้กระดาษแผ่นใหญ่ คุณภาพทางกราฟิก ซับซอ้ น เช่น พิมพ์เขยี ว แผนผังเมอื ง แผนผงั การเดนิ สายไฟฟา้ อาคารขนาดใหญ่ ฯลฯ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

24 2.6 ลาโพง (Speaker) เป็นอปุ กรณเ์ อาต์พตุ ทใี่ ช้แสดงข้อมูลประเภทเสียงจากเครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ โดยต้องใช้คกู่ ับอุปกรณ์ การด์ เสยี ง (Sound Card) เป็นตวั เชอื่ มระหวา่ งลาโพงกบั เคร่ืองคอมพิวเตอร์ โดยทาการ แปลงสญั ญาณดิจิตอลเปน็ สัญญาณอนาล็อกไปยังลาโพง อปุ กรณ์เกบ็ บนั ทึกข้อมลู การนาคอมพิวเตอรม์ าใช้งาน ซง่ึ ตอ้ งเกี่ยวข้องกบั ขอ้ มลู จานวนมาก ๆ เพ่อื นามาทาการประมวลผล ให้ไดผ้ ลลัพธ์ตามวัตถุประสงค์ ขอ้ มูลจานวนมาก ๆ นจ้ี าเป็นตอ้ งใชอ้ ปุ กรณ์จดั เก็บทเี่ หมาะสมเน่ืองจาก หน่วยความจาหลักมรี าคาแพง มคี วามได้สามรถในการจดั เก็บขอ้ มลู ท่ีจากดั และเป็นหนว่ ยความจาช่ัวคราว เม่อื ทาการปดิ เครื่องคอมพวิ เตอร์ ขอ้ มูลในหน่วยความจาหลักจะถกู ลบไปไมส่ ามารถเก็บขอ้ มูลจานวนมาก ๆ และไม่ สามารถเกบ็ ข้อมลู ไวใ้ ช้ในวันขา้ งหน้าได้ ดงั นัน้ ในระบบคอมพวิ เตอรจ์ งึ ต้องมีอปุ กรณ์ท่ีใชง้ านในวันขา้ งหน้าได้ เพื่อประโยชน์ในการใช้งาน อปุ กรณ์ดังกล่าวน้เี รียกวา่ หนว่ ยความจาสารอง (Secondary Storage) คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

25 อปุ กรณ์จัดเกบ็ ข้อมลู ชนดิ แม่เหล็ก (Magnetic Storage) หมายถึงอปุ กรณ์จดั เกบ็ ข้อมลู ที่ใช้ เทคโนโลยแี มเ่ หล็ก แบง่ ออกเป็น 1. ฟลอ็ ปปดี้ สิ ก์ (Floppy Disk) เรยี กอกี อย่างวา่ (Diskette) เป็นอปุ กรณ์ที่ทามาจากแผ่น ไม - ลาร์ (Mylar) และเคลอื บด้วยสารแมเ่ หลก็ บาง ๆ ทัง้ สองด้าน มหี ลายขนาดด้วยกนั คอื 8 นิ้ว 5.25 นิ้ว และ 3.5 นิว้ ปัจจบุ ันฟล็อปปด้ี ิสก์ทน่ี ยิ มใชก้ ันคือขนาด 3.5 น้ิว สามารถบรรจขุ อ้ มูลได้ 720 กิโลไบต์ และ 1.44 เมกะไบต์ สว่ นใหญผ่ ่านการฟอเมตเปน็ ทเี่ รียบร้อยแล้วจากโรงงาน โดย สงั เกตได้จากคาว่า Formatted บนกล่องฟลอ็ ปปี้ดิสก์ 2. ดสิ กค์ วามจุสูง (High-Capacity Floppy Disk) มีลกั ษณะคลา้ ยฟล็อปป้ีดิสก์แต่สามารถ จดั เก็บขอ้ มูลไดป้ รมิ าณมากกว่า ตวั อยา่ งเชน่ ซเู ปอรด์ ิสก์ (Super Disk) มคี วามจุ 120 เมกะไบต์ ซิปดิสก์ (Zip Disk) มีความจุ 100, 250 เมกะไบต์ และแจสดิสก์ (JAZ Disk) มคี วามจุ 1,2 กกิ ะไบต์ 3. ฮารด์ ดิสก์ (Hard Disk) เป็นอุปกรณจ์ ัดเก็บขอ้ มูลทน่ี ิยมใชม้ ากท่ีสุด เน่อื งจากมคี วามจุ ขอ้ มลู สูงและราคาไมแ่ พง ถือเป็นอปุ กรณจ์ ัดเก็บข้อมลู หลักท่ีจาเปน็ ตอ้ งมีในเครื่อง คอมพิวเตอร์ เพอื่ จัดเกบ็ โปรแกรมระบบปฏบิ ตั กิ าร โปรแกรมประยุกต์ ขอ้ มูล สารสนเทศต่าง ๆ ลกั ษณะการทางานของฮารด์ ดิสก์คลา้ ยกับแผ่นฟลอปปีด้ ิสก์ แต่ภายในตัว ฮาร์ดดสิ ก์ไดร้ วมหัวอ่าน/บนั ทึก ข้อมลู อยูใ่ นตวั เดียวกัน โดยทวั่ ไป ฮาร์ดดิสก์สามารถแบง่ ออกเปน็ 2 ชนิด คือ 3.1 ฮารด์ ดิสก์แบบ EIDE(Enhanced Integrated Drive Electronics) หมายถึง ฮาร์ดดิสก์ทนี่ ยิ มใช้ ทั่วไปในเคร่อื งคอมพิวเตอร์พซี ี 3.2 ฮารด์ ดิสก์แบบ SCSI(Small Computer System Interface) หมายถงึ ฮาร์ดดิสก์ทถ่ี ูกออกแบบ มาเพือ่ ใช้งานบนเครื่องเซิรฟ์ เวอร์ เพอ่ื ใหบ้ ริการขอ้ มูลกบั ผู้ใช้หลาย ๆ คนในเครอื ข่าย เพราะ ฮาร์ดดสิ กช์ นดิ นี้มคี วามเร็วในการโอนถา่ ยข้อมูลสูง คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

26 หลกั การพจิ ารณาความเรว็ ในการทางานของฮาร์ดดิสก์ 1. เวลาค้นหา (Seek Time) หมายถงึ เวลาที่แขนของหวั อ่าน/บันทึก เคลอื่ นทไี่ ปยงั แทรก็ หรือไซลิน เดอร์ท่ีตอ้ งการ มหี น่วยวัดเป็นมิลลิวินาที (Millisecond) 2. เวลาแฝง (Rotation Delay/Latency Time) หมายถงึ เวลาที่ตาแหน่งข้อมลู ทต่ี ้องการหมุนมายัง ตาแหน่งของหัวอา่ น/บันทกึ เพื่อทาการถ่ายโอนขอ้ มูลไปยังหน่วยความจาหลกั มหี นว่ ยวัดเปน็ มลิ ลิวินาที 3. เวลาเข้าถงึ (Access Time) หมายถงึ เวลารวมของเวลาคน้ หาและเวลาแฝง 4. เวลาถา่ ยโอนข้อมูล (Transfer Time) หมายถึงเวลาการถา่ ยโอนขอ้ มูลระหวา่ งตาแหนง่ ขอ้ มลู ใน ฮาร์ดดิสก์ไปยังหน่วยความจาหลัก มีหนว่ ยวดั เปน็ บิตต่อวินาที (Bit Per Second : BPS) 4. เทปแมเ่ หล็ก (Magnetic Tape) เป็นอุปกรณ์จดั เก็บขอ้ มูลทีป่ จั จุบันมีความนยิ มใช้น้อยลงไป เพราะการเข้าถงึ ขอ้ มลู เป็นลักษณะแบบเรบี งลาดับซง่ึ ช้า แตเ่ ทปแม่เหล็กยังคงมีการใช้สาหรับจัดเกบ็ ขอ้ มลู สารองตา่ ง ๆ เน่ืองจากเทปแม่เหลก็ มีความจุสูง เคล่อื นยา้ ยงา่ ยและราคาไมแ่ พง อุปกรณ์จดั เก็บข้อมลู ชนดิ แสง (Optical Storage) อปุ กรณ์จดั เก็บข้อมูลชนิดแสง ปจั จุบันไดร้ บั ความนยิ ม สูงข้นึ เปน็ ลาดบั เพราะมคี วามจุสงู มนมานราคาถูกแบง่ ออกเป็น 1. ซีดีรอม (Compact Disc Read Only Memory: CD-ROM) เป็นอปุ กรณ์จัดเกบ็ ขอ้ มูลที่มี ลักษณะภายนอกเป็นวตั ถุทรงกลม ทามาจากแผ่นพลาสติกโพลีคาร์บอเนต (Polycarbonate) มขี นาดเส้นผ่าน ศูนย์กลาง 4.75 นิ้ว ด้านท่ใี ชบ้ นั ทกึ ข้อมูลจะมีสเี ป็นสเี งนิ แวววาวมคี วามจุขอ้ มูลได้ประมาณ 600-700 เมกะไบต์ ข้อมลู ทีถ่ ูกบันทึกลงในแผ่นซีดีรอม สามรถเรียกใช้งานหรืออ่านได้เพยี งอยา่ งเดยี ว (Read Only) ไมส่ ามารถแก้ไข ข้อมูลได้ 2. ดีวดี ีรอม (Digital Versatile Disc Read Only Memory: DVD-ROM) เป็นอุปกรณจ์ ดั เกบ็ ข้อมลู ท่ีนยิ มนามาใช้บนั ทกึ ภาพยนตร์เพราะมีความจุสูง สามรถบันทึกขอ้ มูล ได้ท้งั สองด้าน แต่ละดา้ นสามารถ บนั จขุ ้อมูลได้ประมาณ 47 กกิ ะไบต์ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

27 3. ซดี ีอาร์ (Compact Disc Recordable: CD-R) เป็นอปุ กรณจ์ ัดเกบ็ ขอ้ มูลท่มี ลี ักษณะเหมอื น ซดี ีรอมแต่ผูใ้ ช้สามารถทาการบันทกึ ขอ้ มูลลงแผน่ ได้ ซ่งึ การบนั ทกึ ข้อมลู ไม่สามารถบันทึกทบั หรือลบขอ้ มลู เดมิ ท่ี บนั ทึกลงไปแลว้ ได้ 4. ซีดอี ารด์ ับบลิว (Compact Disc Rewritable: CD-RW) เป็นอุปกรณจ์ ดั เก็บข้อมูลที่มีลักษณะ การทางาน คล้ายกับซีดอี าร์ แต่ผใู้ ชส้ ามารถบนั ทึกขอ้ มูลได้หลายคร้งั หน่วยความจาแบบแฟลช (Flash Memory) เปน็ อปุ กรณ์จดั เก็บขอ้ มูลที่มีความสามรถในการเขา้ ถงึ ขอ้ มูลได้อยา่ งรวดเร็ว เช่นเดียวกบั หนว่ ยความจาหลกั แต่หน่วยความจาแบบแฟลช แตกต่างกบั หน่วยความจาหลักคือ เป็นหนว่ ยความจาท่ขี อ้ มูล คงสภาพอยู่ไดแ้ มไ้ มม่ ีกระแสไฟฟา้ หน่วยความจาแบบแฟลชมีอยหู่ ลายรปู แบบด้วยกัน เชน่ หน่วยความจาหลักแบบแฟลชท่ีอย่ใู นรูปของ การด์ ความจา (Memory Card) และหน่วยความจาแบบแฟลชท่มี กี ารเช่อื มต่อแบบยูเอสบี (USB) สามารถ เชอื่ มต่อกับพอร์ตยูเอสบขี องเคร่ืองคอมพิวเตอรเ์ พื่อใชง้ านได้ ซึง่ มชี ่อื เรยี กที่แตกต่างกนไปตามผผู้ ลิต เชน่ Thumb Drive, Flash Drive หรือ Handy Drive คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

28 ข้ันตอนการทางานทสี่ าคัญของคอมพิวเตอร์ 4 ขนั้ ตอน... 1. รบั ขอ้ มลู (Input) คอมพิวเตอร์จะทาหนา้ ทรี่ ับข้อมูลเพือ่ นาไปประมวล อุปกรณ์ท่ีทาหนา้ ท่ีรับขอ้ มลู ทีน่ ยิ มใช้ในปัจจุบนั ได้แก่ แป้นพิมพ์ (Keyboard) และเมาส์ (Mouse) เปน็ ต้น 2. ประมวลผล (Process) เม่ือคอมพวิ เตอรร์ ับข้อมลู เขา้ สู่ระบบแล้ว จะทาการประมวลผลตาม โปรแกรมหรอื คาส่งั ที่กาหนด เช่น การคานวณภาษี การคานวณเกรดเฉล่ยี เปน็ ตน้ 3. แสดงผล (Output) คอมพิวเตอร์จะแสดงผลลพั ธท์ ี่ไดจ้ ากดการประมวลผลไปยงั หน่วยแสดงผล อุปกรณท์ าหนา้ ท่ีแสดงท่ีใชแ้ พร่หลายในปจั จบุ ัน ได้แก่ จอภาพ (Monitor)และเคร่ืองพิมพ์ (Printer) เปน็ ตน้ 4. จดั เกบ็ ข้อมูล (Storage) คอมพิวเตอรจ์ ะทาการจดั เก็บข้อมลู ลงในอปุ กรณ์เก็บขอ้ มูล เช่น ฮารด์ ดิสก์ (Hard Disk)แผ่นฟลอปปีดสิ ก์ (Floppy Disk)เป็นตน้ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

29 ระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศเปน็ การทางานเกี่ยวกับขอ้ มลู และสารสนเทศอยา่ งเป็นลาดับขัน้ ตอนจนทาให้เกิด ระบบสารสนเทศขึ้น ข้อมลู สารสนเทศ และระบบสารสนเทศมีความหมาย ดงั น้ี ขอ้ มูล (Data) คือ ขอเทจ็ จรงิ ท่ไี ดจ้ ากการรวบรวมขอ้ มลู ซึ่งมที ้ังทอี่ ยู่ในรปู แบบตัวอักษร, ข้อความ, ตัวเลข, เสียง รปู ภาพ และ ภาพเคลื่อนไหว สารสนเทศ (Information) คือ ขอ้ มูลท่ผี ่านการประมวลผล เพอ่ื นาไปใชใ้ นการตดั สินใจ เชน่ เกรด เฉลย่ี ของนักเรียน,ยอดขายประจาเดือน และ สถติ ิการขาดงาน ระบบสารสนเทศ (Information System) คอื ระบบท่ีสามารถจัดการขอ้ มูลต้ังแต่การรวบรวมและ ตรวจสอบข้อมูล การประมวลผลข้อมูล รวมถึงการดูแลรักษาขอ้ มลู เพ่ือให้ไดส้ ารสนเทศทถี่ ูกต้องและทนั ต่อ ความตอ้ งการของผู้ใช้ และผใู้ ช้สามารถนาสารสนเทศท่ีได้ไปประกอบการตัดสนิ ใจได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ กระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศประกอบดว้ ยกระบวนการทางานหลกั ๆ ดงั ตอ่ ไปนี้ 1.การนาเขา้ ขอ้ มูล (Input) เปน็ การนาข้อมูลดิบ (Data) ท่ีได้จากการเก็บรวบรวมเข้าสรู่ ะบบ เพ่อื นาไปประมวลผลให้เป็นสารสนเทศ เช่น การบนั ทึกการขายรายวนั ,บนั ทึกคะแนนเกบ็ ของนกั เรยี น ฯลฯ 2.การประมวลผลข้อมูล (Process) เปน็ การคิด คานวณ หรอื เปลยี่ นแปลงขอ้ มูลดิบให้เปน็ สารสนเทศ อาจทาได้ดว้ ยการเรียงลาดบั การคานวณ การจัดรปู แบบ และการเปรียบเทียบตัวอย่างการ ประมวลผล เชน่ การคานวณรายไดข้ องผปู้ กครอง การนับจานวนวนั หยดุ ราชการบนปฏทิ ิน ฯลฯ 3.การแสดงผล (Output) เปน็ การนาผลลพั ธ์ท่ีได้จากการประมวลผลมาแสดงในรูปแบบทีผ่ ู้ใช้ ตอ้ งการ เพอ่ื สง่ เสรมิ หรือชว่ ยในการตดั สินใจ 4.การจัดเกบ็ ขอ้ มลู (Storage) เป็นการจดั เก็บขอ้ มูลดิบหรือสารสนเทศทัง้ หมดที่เกยี่ วข้องกับระบบ สารสนเทศ เน่ืองจากการนาข้อมูลดบิ เข้าสู่ระบบมีการจดั เกบ็ จนถงึ ระยะยาวระยะหนึง่ แล้วจึงนาไปประมวลผล คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

30 ภาพแสดงกระบวนการประมวลของขอ้ มูลในระบบสารสนเทศ องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา

31 องคป์ ระกอบที่สาคญั ของระบบสารสนเทศมี 5 สว่ นคอื 1. ฮารด์ แวร์ (Hardware) หมายถึง เครือ่ งคอมพิวเตอร์ซง่ึ เป็นเคร่ืองมอื ที่ช่วยในการจัดการ สารสนเทศ คอมพวิ เตอร์ช่วยประมวลผล คดั เลอื ก คานวณ หรอื พมิ พร์ ายงาน ผลตามที่ตอ้ งการ คอมพวิ เตอร์ เปน็ อุปกรณ์ทีท่ างานได้รวดเรว็ มีความแม่นยาในการทางาน และทางานได้ต่อเนอ่ื ง คอมพวิ เตอร์และอปุ กรณ์ ต่างๆ สามารถแบ่งเปน็ 3 หน่วย คอื - หน่วยรบั ข้อมลู (Input unit) ไดแ้ ก่ แป้นพิมพ์ เมาส์ ไมโครโฟน - หน่วยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit : CPU) คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

32 - หน่วยแสดงผล (Output unit) ไดแ้ ก่ จอภาพ ลาโพง เครือ่ งพมิ พ์ 2. ซอฟตแ์ วร์ (Software) คอื ลาดับขั้นตอนคาสัง่ ให้เครื่องคอมพิวเตอร์ ทางานตามวตั ถุประสงคท์ ่ี วางไว้ ซอฟตแ์ วร์ จึงหมายถงึ ชุดคาสงั่ ท่ีเรียง เปน็ ลาดบั ขน้ั ตอนสง่ั ใหค้ อมพวิ เตอร์ทางานตามต้องการ และ ประมวลผลเพื่อใหไ้ ด้สารสนเทศทตี่ ้องการ ซอฟต์แวรห์ รือชุดคาส่งั คอมพิวเตอร์ แบ่งออกเป็น 2ประเภท คอื - ซอฟตแ์ วร์ระบบ คอื ซอฟต์แวรท์ ีใ่ ช้จดั การกับระบบคอมพวิ เตอร์ และอปุ กรณ์ต่างๆ ท่มี อี ยใู่ น ระบบ เช่น ระบบปฏิบตั กิ ารวินโดว์ส ระบบปฏบิ ัตกิ ารดอส ระบบปฏบิ ัติการยูนิกซ์ - ซอฟต์แวร์ประยกุ ต์ ซอฟต์แวรท์ พ่ี ัฒนาขึน้ เพ่ือใช้งานด้านต่างๆ ตามความตอ้ งการของผู้ใช้ เช่น ซอฟตแ์ วร์ กราฟกิ ซอฟตแ์ วรป์ ระมวลคา ซอฟต์แวรต์ ารางทางาน 3. ขอ้ มลู (Data) เป็นวตั ถุดิบท่ีทาใหเ้ กิดสารสนเทศ ขอ้ มลู ทีเ่ ป็นวตั ถดุ ิบจะต่างกัน ขึ้นกบั สารสนเทศทต่ี อ้ งการ เช่น ในสถานศึกษามกั จะต้องการ สารสนเทศทเ่ี ก่ยี วข้องกบั ข้อมลู นักเรยี น ข้อมูลผลการ เรียน ขอ้ มูลอาจารย์ ข้อมูลการใช้จ่ายต่าง ๆ ข้อมูลเป็นส่งิ ทสี่ าคัญประการหนึ่งท่ีมบี ทบาทต่อการให้เกิด สารสนเทศ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา

33 4. บคุ ลากร (Peopleware) เป็นสว่ นประกอบทส่ี าคัญ เพราะบุคลากรที่มีความรู้ ความสามารถ และ เขา้ ใจวธิ ีการใหไ้ ด้มาซึง่ สารสนเทศ จะเป็นผู้ดาเนินการ ในการทางานทงั้ หมด บุคลากรจึงต้องมคี วามรู้ความ เข้าใจในการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ บุคลากรภายในองคก์ รเปน็ ส่วนประกอบท่จี ะทาใหเ้ กดิ ระบบสารสนเทศ ดว้ ยกนั ทกุ คน เชน่ รา้ นขายสินค้าแหง่ หน่งึ บุคลากรทดี่ าเนนิ การในรา้ นคา้ ทกุ คน ตง้ั แต่ผู้จดั การถงึ พนักงานขาย เป็นส่วนประกอบทจี่ ะทาให้เกิดสารสนเทศได้ 5. ข้ันตอนการปฏิบตั งิ าน (Procedure) ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน เปน็ ระเบยี บวิธกี ารปฏบิ ัตงิ านในการ จัดเก็บรกั ษาข้อมูลให้อย่ใู นรปู แบบที่จะทาให้เป็นสารสนเทศได้ เชน่ กาหนดให้ มกี ารป้อนขอ้ มูลทุกวัน ปอ้ น ข้อมลู ให้ทันตามกาหนดเวลา มกี ารแก้ไขข้อมูลให้ถูกต้องอยเู่ สมอ กาหนดเวลาในการประมวลผล การทารายงาน การดาเนินการ ตา่ ง ๆ ตอ้ งมีขนั้ ตอน หากขน้ั ตอนใดมีปัญหาระบบกจ็ ะมปี ญั หาดว้ ย เพราะทกุ ขน้ั ตอนมีผลต่อ ระบบสารสนเทศ เทคโนโลยสี ารสนเทศ เทคโนโลยี (Technology) หมายถึง การนาความรดู้ ้านวทิ ยาศาสตรม์ าประยกุ ต์ในการพัฒนา เครื่องมอื เคร่อื งใช้ อปุ กรณ์ วธิ ีการและกระบวนการตา่ งๆ เพอ่ื ใหก้ ารดารงชีวติ ของมนุษยง์ า่ ยและสะดวกย่งิ ขนึ้ สารสนเทศ (Information) หมายถึง ผลลัพธ์ท่ีเกดจากการนาขอ้ มูลมาผ่านกระบวนการตา่ งๆ อยา่ ง มรี ะบบ เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology : IT) หมายถึง การนาความรู้ทางด้าน วิทยาศาสตร์มาประยกุ ต์ใช้เพือ่ สร้างหรอื จัดการสารสนเทศอยา่ งเป็นระบบและรวดเร็ว โดยอาศยั เทคโนโลยี ทางดา้ นคอมพวิ เตอร์ คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชีพ (Computer and Information for Careers) อ.จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา