กรมอิเลก็ ทรอนิกสท์ หารเรอื โอวาท จาก พลเรือตรี วราณตั ิ วรรธนผล เจ้ากรมอเิ ลก็ ทรอนิกส์ทหารเรอื เนอื่ งในวันคล้ายวันสถาปนากรมอเิ ล็กทรอนิกส์ทหารเรือ ครบรอบ ๓๑ ปี ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๔ เพ่อื นขา้ ราชการ ทหาร ลกู จ้าง และพนักงานราชการของกรมอเิ ลก็ ทรอนิกสท์ หารเรอื ที่รักทกุ ท่าน ในวันนี้ เมื่อ ๓๑ ปีท่ีผ่านมา จากศูนย์ฝึกอบรมอิเล็กทรอนิกส์ ที่ได้ทาการฝึกอบรมวิชาการด้านอิเล็กทรอนิกส์ ใหก้ บั กาลงั พลของกองทัพเรือ แต่เน่ืองจากการเจริญเติบโตของสายงานทางด้านอิเล็กทรอนิกส์ในกองทัพเรือได้ เพิ่มขึ้นอย่างมากและรวดเร็วเกินกว่าที่หน่วยงานเล็ก ๆ อย่างศูนย์ฝึกอบรมอิเล็กทรอนิกส์ จะสามารถดูแลได้ ท่ัวถึง กรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ จึงได้ถูกก่อตั้งข้ึน และสถาปนาเป็น หน่วยขึ้นตรงต่อกองทัพเรือ เมื่อวันท่ี ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๓๓ ดงั น้ัน จงึ ไดถ้ ือเอาวันดังกลา่ วเป็นวันสถาปนากรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ นับต้งั แตว่ ันที่ผมไดม้ าดารงตาแหน่งเจา้ กรมอิเลก็ ทรอนิกส์ทหารเรือน้นั ผมมคี วามมงุ่ มัน่ และตั้งใจ ท่ีจะพัฒนากรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ ให้มีความเจริญก้าวหน้าย่ิง ๆ ขึ้นไป ซึ่งผมได้ตระหนักอยู่เสมอว่า ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมากาลังพลของกรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ ได้ปฏิบัติงานในความรับผิดชอบให้สาเร็จ ลุล่วงได้เป็นอย่างดีย่ิง ผมขอช่ืนชมทุกท่านท่ีปฏิบัติหน้าที่ด้วยความมุ่งมั่นทุ่มเท ซ่ือสัตย์สุจริต เสียสละ และอดทน พร้อมอุทิศ แรงกาย แรงใจ และสติปัญญา ทาให้ภารกิจของกรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ สาเรจ็ ลุล่วงไปไดด้ ้วยดี ในโอกาสที่วันคล้ายวันสถาปนากรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ ได้เวียนมาบรรจบครบอีกวาระหน่ึง ในวนั น้ี ผมขอส่งความปรารถนาดีและความระลึกถึงมายังทุกท่าน และขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัยและสิ่ง ศักดิ์สิทธิ์ท้ังหลายที่ท่านเคารพนับถือ ดวงพระวิญญาณอันศักด์ิสิทธิ์ของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกล้าเจา้ อย่หู วั และ พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักด์ิ อีกท้ังเดชะพระบารมีแห่งองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ได้โปรดดลบันดาล พระราชทานพรให้เพ่ือนข้าราชการ ทหาร ลูกจ้าง และ พนักงานราชการของกรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ ตลอดจนครอบครัว ประสบแต่ความสุข ความเจริญ มีสุขภาพ พลานามัยสมบูรณ์แข็งแรง มีกาลังกาย กาลังใจ และกาลังสติปัญญาอันเข้มแข็ง สามารถฝ่าฟันวิกฤต และอุปสรรคต่าง ๆ พร้อมท่ีจะปฏิบัติงานในหน้าท่ีรับผิดชอบ เพื่อกรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรืออันเป็นท่ีรักย่ิง ของพวกเราให้มคี วามเจรญิ ก้าวหนา้ สืบไป พลเรอื ตรี ( วราณตั ิ วรรธนผล ) เจ้ากรมอิเล็กทรอนิกสท์ หารเรอื
ผูบ้ งั คับบญั ชา กรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ พลเรือตรี วราณัติ วรรธนผล เจ้ากรมอเิ ล็กทรอนกิ ส์ทหารเรือ
หัวหน้าหน่วยข้ึนตรง กรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ นาวาเอก พิชญ์ สัตยมานะ นาวาเอก วสิ ทิ ธ์ิ กุลสมบรู ณ์สนิ ธ์ นาวาเอก กริช ขนั ธอบุ ล รองเจ้ากรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรอื รองเจา้ กรมอิเลก็ ทรอนิกส์ทหารเรอื หัวหนา้ นายทหารฝ่ายอานวยการ นาวาเอก สณชยั ษ์ สขุ คง นาวาเอก สชุ าต นชุ นารถ นาวาเอก พนู เพม่ิ วารรี ตั น์ ผู้อานวยการกองแผนการชา่ ง ผ้อู านวยการกองโรงงาน อล.ที่ ๑ ผอู้ านวยการกองโรงงาน อล.ที่ ๓ นาวาเอก สทุ ศั น์ กจิ บารุงรตั น์ นาวาเอก อรณุ สนจีน ผู้อานวยการกองวิทยาการ ผ้อู านวยการกองโรงงาน อล.ท่ี ๒
หัวหน้าหน่วยข้ึนตรง กรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ นาวาเอก บญุ ชยั พกิ ลุ ขาว นาวาเอก เกรยี งไกร ตจู้ นิ ดา นาวาเอก อนสุ รณ์ วงศป์ ญั ญา หัวหน้ากองส่งกาลงั บารุง หัวหน้ากองพัสดุ หัวหน้ากองกาลงั พลและธุรการ นาวาเอกหญงิ ทัศนยี ์ วงศ์ยทุ ธไกร นาวาเอก บรรเทงิ ตมุ้ สขุ นาวาโท ฐญั วทิ ย์ เครอื สินธ์ุ หวั หนา้ กองการเงนิ หวั หนา้ กองควบคุมคุณภาพ หัวหน้าแผนกพระธรรมนญู
บรรณาธิการ ประธานทปี่ รกึ ษา วรรธนผล พระปฐมบรมราโชวาท ๑ พลเรือตรี วราณัติ พระบรมฉายาลักษณ์ ๒ โอวาทเจา้ กรมอิเลก็ ทรอนิกส์ทหารเรอื ๓ คณะประธานที่ปรึกษา สตั ยมานะ เจา้ กรมอิเลก็ ทรอนิกสท์ หารเรือ ๔ นาวาเอก พิชญ์ กุลสมบรู ณ์สนิ ธ์ หัวหน้าหนว่ ยข้ึนตรงกรมอิเลก็ ทรอนกิ สท์ หารเรือ ๕ นาวาเอก วิสทิ ธ์ิ ขันธอบุ ล นาวาเอก กรชิ สารบัญ บทความ ๘ ๑๓ บรรณาธกิ าร กิจบารุงรตั น์ การใช้ V Model มาใชป้ ระโยชน์ในโครงการจัดหา ๒๒ นาวาเอก สุทศั น์ ยุทโธปกรณข์ องกองทัพเรอื ๒๙ ผู้ช่วยบรรณาธกิ าร ฮวดปากน้า สถานการณอ์ ุตสาหกรรมอเิ ล็กทรอนิกส์ของไทย ๓๘ นาวาเอก ปรัชญา ๔๕ ระบบ IoT ควบคุมด้วย Infrared ๔๙ กองบรรณาธิการ กจิ บารงุ รตั น์ ๕๕ นาวาเอก สุทศั น์ ฮวดปากนา้ Naval Communications ระบบส่ือสารในเรอื ๖๑ นาวาเอก ปรัชญา เนตรมะลิ นาวาเอก อาวธุ กลุ แทน การตรวจวดั ความปลอดภยั จากสนามแมเ่ หล็กไฟฟ้า วา่ ท่ี นาวาเอก สนอง อารมย์อนุ่ ตอ่ กาลังพลท่ีปฏบิ ัติงานบนเรือรบ นาวาโท อกุ ฤษฏ์ มนั่ คง นาวาโท สุชาติ เปล่ียนสุวรรณ Electromagnetic compatibility นาวาโท วิชยั สมมิตร นาวาตรี สมเกียรติ ท้ายเมือง อุปกรณ์กระจายขอ้ มลู NMEA (NMEA EXPANSION) นาวาตรี สายันต์ มั่งค่ัง นาวาตรี อโณทัย สรุ นิ ทร์ โต๊ะพลอ็ ตอจั ฉริยะ SEPTA ว่าท่ี นาวาตรี เอนก ภู่เกล๊ียะ วา่ ท่ี เรอื เอก สมคดิ พลศรี กิจกรรมในรอบปี กรมอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ทหารเรือ ว่าท่ี เรอื โท รพพี งศ์ วัฒนโยธนิ ว่าที่ เรือตรี นทิ ศั น์ สงา่ อารียก์ ุล พันจ่าเอก สุธารณ์ นนั ทศร พันจา่ เอก จรินทร์ สจุ ินตาภิรมย์ พันจ่าเอก สรุ วุฒิ คณะกรรมการงบประมาณ นาวาเอก บญุ ชยั พิกุลขาว นาวาเอก หญงิ ทัศนีย์ วงศย์ ทุ ธไกร ว่าท่ี นาวาโท ภญิ โญ ซิ้มเจรญิ
บรรณาธกิ ารแถลง สวสั ดคี รบั ผู้อ่านทุกท่าน เริ่มต้นปีงบประมาณ ๒๕๖๔ นี้ได้รับเกียรติจาก พลเรือตรี วราณัติ วรรธนผล เจา้ กรมอิเลก็ ทรอนกิ ส์ทหารเรือ มาดารงตาแหน่งประธานทป่ี รกึ ษากองบรรณาธิการและ ผม นาวาเอกสุทัศน์ กิจบารุงรัตน์ ผู้อานวยการกองวิทยาการ กรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ ทาหน้าที่บรรณาธิการวารสาร “อเิ ลก็ ส์” ฉบับน้ีเป็นปีที่ ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ แล้ว สาหรับเนื้อหาสาระ และบทความต่าง ๆ ในวารสาร “อเิ ลก็ ส”์ ยังคงอัดแน่นด้วยสาระอยู่เช่นเดิมตามวัตถุประสงค์หลัก ของกรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือที่ได้สืบสานต่อเน่ืองกันมาจนถึงฉบับนี้ บทความทุกเรื่องล้วน ทรงคุณค่า น่าอ่าน คัดสรรจากกองบรรณาธิการ และพิจารณากล่ันกรองจากคณะกรรมการจัดทา วารสาร “อิเล็กส์” ประจาปี ๒๕๖๔ ผู้เขียนทุกท่านล้วนเป็นผู้มีประสบการณ์ มีความเช่ียวชาญด้านเทคโนโลยี และ การพัฒนาการทางอิเล็กทรอนิกส์ และความรู้ด้านต่าง ๆ ที่จะทาให้บทความในวารสาร “อเิ ล็กส”์ น่าสนใจ อ่านแล้ว ได้ท้ังความรู้ในสิ่งท่ีผู้เขียนนาเสนอและท่ีถ่ายทอดประสบการณ์จากผู้เขียนเองมาส่งต่อให้ผู้อ่านได้เข้าใจนานาสาระ ท่ีเป็นประโยชน์ เกิดความเพลิดเพลินแก่ผู้อ่าน นอกจากน้ีแล้ว ท่านยังจะได้ทราบถึงการดาเนินกิจกรรมในรอบปี ของกรมอิเล็กทรอนิกส์ทหารเรือ อันได้แก่ กิจกรรมจิตอาสา กิจกรรมที่ตอบสนองนโยบายกองทัพเรือ และกิจกรรม ที่ตอบสนองพนั ธกิจของกรมอิเล็กทรอนิกสท์ หารเรือ ล้วนแล้วแต่เปน็ เรื่องท่ีน่าสนใจเปน็ อย่างยง่ิ ทา้ ยน้ี ผมหวังเป็นอย่างย่ิงว่า ผู้อ่านทุกท่านจะได้รับความรู้ ความเพลิดเพลินจากการอ่านวารสาร “อเิ ลก็ ส”์ บ้างไม่มากก็น้อย และขอขอบคุณ กองบรรณาธิการ คณะท่ีปรึกษา คณะกรรมการจัดทาวารสาร ผู้เขียนบทความ และ ผู้สนับสนุนในการจัดทาทุกท่านท่ีช่วยกันผลักดันให้ วารสาร “อิเล็กส์” ฉบับน้ี เป็นรูปเล่มที่สมบูรณ์ หากมีข้อขัดข้อง ผิดพลาดประการใด ผมและกองบรรณาธิการตอ้ งขออภัยไว้ ณ ทน่ี ดี้ ้วย น.อ. บรรณาธิการวารสารอเิ ลก็ ส์
หน้า | ๘ วารสาร“อิเลก็ ส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ การใช้ V Model การจัดหายุทโธปกรณ์ของกองทัพเรือ ดาเนินการออกแบบฟังก์ชันการทางานของ หากพจิ ารณาในแงว่ งจรชวี ติ ผลติ ภณั ฑ์ (Product Life ยุทโธปกรณ์ รวมถึงการออกแบบการเช่ือมต่อ Cycle) แล้วจะเริ่มจากการวิเคราะห์ความตอ้ งการ (Interface Design) โดยมีการประชุมทบทวน ทางยุทธการ (System Concept Analysis) การดาเนินงาน (Milestone Reviews) อยู่เป็น หรอื การจัดทาความตอ้ งการเบ้อื งตน้ (Staff Target) ระยะๆ และเม่ือกระบวนการออกแบบได้เสร็จสิ้น เพื่อระบุถึงเหตุผลความจาเป็นในการจัดหา แล้ว จึงเร่ิมกระบวนการจัดซื้อ (Procurement) ยุทโธปกรณ์ ความต้องการทางยุทธการและ อุปกรณ์ย่อยต่างๆ เพ่ือนาไปสู่สายการผลิต การกาหนดคุณลักษณะขีดความสามารถเบ้ืองต้น (Production) ท้ังในส่วนซอฟต์แวร์และฮาร์ดแวร์ จากนั้นเป็นการกาหนดความต้องการเฉพาะของ จ า ก นั้ น จึ ง ท า ก า ร ติ ด ตั้ ง แ ล ะ ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ฝ่ายเสนาธิการ (Staff Requirement) รวมถึง (Installation and Inspection) ตลอดจนการทดสอบ การจัดทาคุณลักษณะทางเทคนิค (Specification ในทะเล (Sea Trials Verification) ท้ายท่ีสุดเมื่อ Development) และการกาหนดขอบเขตงาน ผ่านเกณฑ์การทดสอบแล้ว จึงส่งมอบยุทโธปกรณ์ (Terms of Reference) อันจะนาไปสู่กระบวนการ ให้กับหน่วยผู้ใช้เพ่ือนาไปปฏิบัติภารกิจต่อไป คัดเลือก (Selection Process) ยุทโธปกรณ์ ผ่าน (Operational) จนกระทัง่ มีการรุจาหน่ายและเร่ิม กระบวนการจัดซ้ือจัดจ้าง ต่อมาเม่ือได้บริษัท กระบวนการจัดหาใหม่ ตามภาพท่ี ๑ คู่สัญญาแล้ว บริษัทที่ได้รับการคัดเลือกก็จะ ภาพท่ฝ ๑ วงจรชวี ติ ผลิตภัณฑ์ (Product Life Cycle)
วารสาร“อิเลก็ ส์” ปที ี่ ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ หนา้ | ๙ การไดม้ าซ่พงยุทฌธปกรณ์ ทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ ความคุ้มค่าทางยุทธการและยุทโธปกรณ์มีอายุ มี ก า ร อ อ ก แ บ บ ฟั ง ก์ ชั น ก า ร ท า ง า น แ ล ะ การใชง้ านทย่ี าวนานข้ึน อย่างไรก็ตาม หากหน่วย มีขีดความสามารถตรงกบั ความต้องการของหน่วย ต่างๆ มีการทางานที่ไม่เป็นไปในแนวทางเดียวกัน ผใู้ ชต้ ามแนวคดิ ทางยทุ ธการ (Concept of Operation) (Misalignment) หรือขาดการบูรณาการซึ่งกัน ผ่ า น ก ร ะ บ ว น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ อ ย่ า ง ร อ บ ค อ บ และกัน (Disintegration) แล้ว ย่อมส่งผลเสีย แ ล ะ รั ด กุ ม ต้ั ง แ ต่ ก า ร ก า ห น ด ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ต่อผลลัพธ์ (Result) ในภายหลัง ดังแสดงได้ การออกแบบการผลิต การติดต้ัง การเช่ือมต่อ ตามภาพท่ี ๒ การทดสอบทดลองหน้าท่า และในทะเล น้ัน หน่วยต่างๆ ท่ีเกี่ยวข้อง ได้แก่ หน่วยกาหนด ภาพท่ฝ ๒ ความสัมพันธ์ระหว่างการทางาน ความต้องการหน่วยบริหารสัญญา หน่วยผู้ใช้ ไปในแนวทางเดียวกัน (Alignment) และ หน่วยเทคนิค หน่วยงานด้านงบประมาณ หน่วย การบรู ณาการ (Integration) ตอ่ ผลลพั ธ์ (Result) ส นั บ ส นุ น อื่ น ๆ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ต ร ว จ รั บ คณะกรรมการบริหารโครงการ และบริษัท คู่สัญญา จาเป็นต้องประสานงานให้สอดคล้อง และเป็นไปในแนวทางเดียวกัน (Alignment) รวมถึงมีการบูรณาการซ่ึงกันและกัน (Integration) อันจะทาให้เกิดผลลัพธ์ (Result) สูงสุด ซึ่ง หมายถึงการได้มาซ่ึงยุทโธปกรณ์ท่ีได้รับการ อ อ ก แ บ บ ต ร ง กั บ ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ม า ก ที่ สุ ด ยุทโธปกรณ์ได้รับการติดตั้งและผ่านการทดสอบ เป็นไปตามมาตรฐานที่กาหนดไว้ ส่งผลให้เกิด กระบวนการจดั หายุ ทฌธปกรณ์ตามวงจรชฝวผตผลผตภัณฑ์ (Product Life Cycle) กระบวนการจัดหายุทโธปกรณ์ ตามวงจร ผลิตภัณฑ์ (Product Life Cycle) เพ่ือลดความ ชีวิตผลิตภัณฑ์เพื่อให้เกิดผลลัพธ์สูงสุด นอกจาก เสีย่ งต่างๆ ที่อาจเกิดข้ึนได้ในทุกขั้นตอน ตัวอย่าง จ ะ ต้ อ ง อ า ศั ย ค ว า ม ร่ ว ม มื อ จ า ก ทุ ก ห น่ ว ย ของโครงการท่ีได้นา V Model มาใช้ ได้แก่ ที่เก่ียวข้องให้เป็นไปในแนวทางเดียวกันและ โครงการปรับปรุงเรือฟริเกตชุด ร.ล.นเรศวร มีการบรู ณาการซึง่ กนั และกัน แล้วนั้น ยังสามารถ โ ค ร ง ก า ร ป รั บ ป รุ ง ร ะ บ บ อ า น ว ย ก า ร ร บ นา V Model ซึ่งเป็นเครื่องมือการบริหารงาน ร.ล.จักรีนฤเบศร โครงการจัดหาเรือฟริเกต ทางวิศวกรรมระบบ (System Engineering สมรรถนะสูง (ร.ล.ภูมิพลอดุลยเดช) โครงการ Management : SEM) มาช่วยในการบริหาร จัดหาระบบควบคุมบังคับบัญชาและตรวจการณ์ โ ค ร ง ก า ร โ ด ย ใ ช้ เ ป็ น ก ร อ บ ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ของเรือตรวจการณ์ไกลฝั่ง (ร.ล.ประจวบคีรีขันธ์) การดาเนินการในกิจกรรมต่างๆ ตามวงจรชีวิต เป็นตน้
หน้า | ๑๐ วารสาร“อเิ ลก็ ส”์ ปที ี่ ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ V Model ถกู พฒั นาขน้ึ ในประเทศสหรฐั อเมรกิ า ภาคเอกชนท่ัวโลก ในท่ีนี้ผู้เขียนจะขอนาเสนอ ต่อมาได้มกี ารปรับปรุง ดัดแปลง แตกย่อยออกมา V Model ในรูปแบบที่สามารถโยงความสัมพันธ์ เปน็ หลายเวอรช์ ั่น ข้ึนอยู่กับลักษณะของโครงการ กับการบรหิ ารโครงการจัดหายุทโธปกรณ์ของ ทร. ท่ีนาไปประยุกต์ใช้ และได้มีการนาไปใช้งาน แสดงไดด้ งั ภาพที่ ๓ อย่างกว้างขวางทั้งในหน่วยงานภาครัฐ และ ภาพท่ฝ ๓ V Model กับกิจกรรมทางวศิ วกรรมระบบในโครงการจดั หายุทโธปกรณข์ อง ทร. V Model ตามภาพที่ ๓ แบ่งออกเป็นสอง ๑.Feasibility Study/Concept Exploration ส่วน ได้แก่ ขา V ด้านซ้าย และ ขา V ด้านขวา เป็นการศึกษาความเป็นไปได้ในการแก้ปัญหา โดยกจิ กรรมดา้ นซ้าย จะเกี่ยวขอ้ งกบั การวิเคราะห์ เพ่ือนาไปสู่การจัดหายุทโธปกรณ์ โดยข้ันตอนนี้ การกาหนดความต้องการ และการออกแบบ ถือว่าอยู่ในช่วงการริเริ่มโครงการ ( Project ส่วนด้านขวาจะเก่ียวข้องกับการสร้าง การติดต้ัง Initiation) หน่วยงานหลักที่เก่ียวข้องของ ทร. การทดสอบทดลอง และนายุทโธปกรณ์ไปใช้งาน ได้แก่ ยก.ทร. และ หน่วยกาลงั รบ ทั้ ง น้ี กิ จ ก ร ร ม แ น ว น อ น ใ น ร ะ ดั บ เ ดี ย ว กั น ด้านขวาจะเป็นการตรวจสอบ การดาเนินการของ ๒. Concept of Operations เปน็ การกาหนด ทางดา้ นซ้าย การเรียงลาดับกิจกรรมใน V Model แนวคิดทางยุทธการในการใช้งานยุทธโปกรณ์ ใหอ้ า่ นจากขา V ด้านซ้าย ไลล่ งมาแลว้ ข้ึนไปยังขา รวมถึงข้อกาหนดเบ้ืองต้น โดย ยก.ทร. จะเป็น V ด้านขวา มรี ายละเอยี ดของกจิ กรรมดังน้ี หนว่ ยงานหลักในการดาเนินการและเสนอต่อ ทร. เพ่ือขออนุมัติความต้องการเบ้ืองต้น (Staff Target : ST)
วารสาร“อเิ ล็กส์” ปีท่ี ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ หน้า | ๑๑ ๓. System Requirements เป็นการกาหนด ๕. Detailed Design เป็นการนาข้อมูล ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร แ ล ะ คุ ณ ลั ก ษ ณ ะ เ บ้ื อ ง ต้ น จาก High-Level Design มาทาการออกแบบ ของยุทโธปกรณ์ โดยมีคณะกรรมการกาหนด โดยละเอยี ดทางเทคนิคท้ังในส่วนของฟังก์ชันและ คุ ณ ลั ก ษ ณ ะ เ ฉ พ า ะ ต า ม ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ข อ ง ขีดความสามารถในการใช้งาน การจัดวางอุปกรณ์ ฝ่ายเสนาธกิ าร (Staff Requirements : SR) และ ก า ร อ อ ก แ บ บ ก า ร เ ชื่ อ ม ต่ อ โ ด ย เ อ ก ส า ร คณะกรรมการร่างขอบเขตงาน ( Terms of การออกแบบในขั้นตอนน้ี จะมีการนาเสนอในที่ Reference : TOR) เ ป็ น ผู้ ด า เ นิ น ก า ร ทั้ ง นี้ ประชุมการทบทวนการออกแบบขั้นสุดท้าย ข้ันตอนท่ี ๒ และ ๓ บริษัทท่ีจะเข้ามาแข่งขัน (Critical Design Review : CDR) เ พ่ื อ ใ ห้ จ ะ มี ก า ร ด า เ นิ น ก า ร ท า ง วิ ศ ว ก ร ร ม เ บื้ อ ง ต้ น คณะกรรมการตรวจรับดาเนินการตรวจสอบและ (Preliminary Engineering) เพ่ือเตรียมเอกสาร รับรอง โดยอาจจาเป็นต้องอาศัยการสนับสนุน ในการยนื่ เขา้ แขง่ ขนั เช่น รายละเอียดยทุ โธปกรณ์ จากหน่วยผู้ใช้และหน่วยเทคนิคในการเข้าร่วม ที่ น า เ ส น อ ก า ร อ อ ก แ บ บ โ ค ร ง ส ร้ า ง แ ล ะ ตรวจสอบ และถือว่าขั้นตอนนี้เป็นการสิ้นสุดของ การเช่ือมต่อของยุทโธปกรณ์ ตาแหน่งการจัดวาง ขั้นตอนการออกแบบ ต่อไปจะเป็นกระบวนการ เปน็ ตน้ ผลติ (Production) ของซอฟตแ์ วร์และฮาร์ดแวร์ ๔. High-Level Design เป็นการออกแบบ ๖. Unit/Device Testing เปน็ ขนั้ ตอนของกระบวน เบื้องต้นภายหลังจากท่ีได้บริษัทคู่สัญญาแล้ว โดย การผลิตและทดสอบอุปกรณ์ย่อยๆ จากผลลัพธ์ บริษัทฯ จะต้องออกแบบยุทโธปกรณ์ตามที่ ท่ีได้ข้อยุติร่วมกันของขั้นตอนที่ ๕ (Detailed ก า ห น ด ไ ว้ ใ น SR, TOR แ ล ะ เ ป็ น ไ ป ต า ม Design) โดยขนั้ ตอนนี้เป็นการดาเนินการทดสอบ รายละเอียดข้อมูลเพ่ิมเติมท่ีได้จากการประชุม ภายในของบริษัทผู้ผลิต ในลักษณะ Design ท บ ท ว น ข้ อ ก า ห น ด ข อ ง ร ะ บ บ ( System Qualification Test (DQT) ท้ั ง น้ี ร า ย ง า น ผ ล Requirement Review : SRR) และ การประชุม ก า ร ท ด ส อ บ จ ะ เ ป็ น เ อ ก ส า ร ภ า ย ใ น ข อ ง ทบทวนการออกแบบเบื้องต้น (Preliminary ทางบรษิ ทั ผผู้ ลติ หากมคี วามจาเปน็ คณะกรรมการ Design Review : PDR) ระหว่างบริษัทคู่สัญญา ตรวจรับสามารถร้องขอเอกสารดังกล่าวจาก คณะกรรมการตรวจรับ หน่วยผู้ใช้และหน่วย ทางบริษัทได้ เทคนิค เน่ืองจากในสัญญาซ้ือขายจะไม่มี ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข้ อ มู ล ฟั ง ก์ ชั น ก า ร ท า ง า น แ ล ะ ๗. Subsystem Verification เปน็ การตรวจสอบ การออกแบบไว้มากนัก เช่น ตาแหน่งการจัดวาง ว่าระบบย่อยๆ ที่ผลิตมาน้ัน มีความถูกต้อง ของอุปกรณ์ในห้องต่างๆ (Equipment Layout) จากการออกแบบในข้ันตอนท่ี ๔ (High-Level ต า แ ห น่ ง ก า ร จั ด ว า ง อุ ป ก ร ณ์ บ น ด า ด ฟ้ า เ รื อ Design) หรอื ไม่โดยเป็นการทดสอบระดับโรงงาน (Topside Design) ฟังก์ชันการทางานในโหมด ที่บริษัทผู้ผลิต (Factory Acceptance Test : ต่างๆ การเช่ือมต่อของอุปกรณ์ต่างๆ เป็นต้น FAT) ซึ่งจะต้องมีคณะกรรมการตรวจรับเข้าร่วม ท้ังน้ีการออกแบบในขั้นตอนน้ี จะต้องเป็นไปตาม การทดสอบด้วย จากนั้นจะเป็นการนาระบบนั้น แนวคิดทางยุทธการ (Concept of Operation) มาติดตั้ง (Installation) และทาการปรับแต่ง ท่ีหน่วยผู้ใช้กาหนดไว้ และ สอดคล้องกับแนวคิด ให้พร้อมใช้งาน (Setting to Work : STW) โดยมี ในการซ่อมบารุง ( Maintenance Concept) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ต ร ว จ รั บ แ ล ะ ห น่ ว ย เ ท ค นิ ค ตามที่หนว่ ยเทคนคิ ไดใ้ หข้ อ้ มูลกบั ทางบริษัทฯ ทเ่ี กย่ี วข้อง เข้ารว่ มกากับดแู ล เชน่ กนั
หนา้ | ๑๒ วารสาร“อเิ ล็กส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ ๘. System Verification & Deployment ก า ร ซ่ อ ม บ า รุ ง ยุ ท โ ธ ป ก ร ณ์ ห ลั ง จ า ก ส้ิ น สุ ด เป็ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ว่ า ร ะ บบ ที่ บ ริ ษั ท ผ ลิ ต การรับประกันการชารุดบกพร่อง ท้ังน้ีผลจาก ออกมาน้ัน เป็นไปตามท่ีได้ออกแบบและเป็นไป การใช้งาน และการซ่อมบารุง จะต้องตอบโจทย์ ตามคุณลักษณะเฉพาะที่กาหนดไว้ในขั้นตอนที่ ๓ อันเป็นท่ีมาของโครงการจัดหายุทโธปกรณ์ตาม (System Requirements) หรือไม่ โดยจะเป็น ข้ั น ต อ น ท่ี ๑ ( Feasibility Study/Concept การทดสอบหน้าท่า (Harbor Acceptance Test : Exploration) ได้ HAT) ซ่ึ ง จ ะ อ ยู่ ภ า ย ใ ต้ ก า ร ก า กั บ ดู แ ล ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ต ร ว จ รั บ แ ล ะ ห น่ ว ย เ ท ค นิ ค ๑๑. Changes and Upgrades เป็นช่วงเวลา ทเ่ี กี่ยวขอ้ ง ภายหลังที่ได้มีการใช้งานไปเป็นระยะเวลาหน่ึง แล้วจาเป็นต้องปรับปรุงซอฟต์แวร์และฮาร์ดแวร์ ๙. System Validation เปน็ การตรวจสอบวา่ ของยุทโธปกรณ์ เนื่องจากอะไหล่ยกเลิก ระบบท่ีบริษัทผลิตออกมา เป็นไปตามข้อกาหนด สายการผลิต หรือ มีการปรับปรุงช้ินส่วนอุปกรณ์ ทางยุทธการจากข้ันตอนท่ี ๒ (Concept of หรือ มีการตรวจพบข้อบกพร่องต่างๆ จาก Operation) หรือไม่ โดยจะเป็นการทดสอบ ซอฟต์แวร์ เป็นต้น ท้ังน้ี หากยุทโธปกรณ์มีการ ในทะเล (Sea Acceptance Test : SAT) ในขน้ั ตอนนี้ ใช้งานเป็นระยะเวลาหลายปี จนระบบสาคัญ จะมีคณะกรรมการตรวจรับ คณะกรรมการ ต่างๆ ไม่สามารถซ่อมบารุงได้แล้ว ก็จาเป็นที่จะ บริหารโครงการ หน่วยผู้ใช้ หน่วยเทคนิค และ ไ ด้ รั บ ก า ร ป รั บ ป รุ ง ยุ ท โ ธ ป ก ร ณ์ ใ น ลั ก ษ ณ ะ หน่วยสนับสนุนอื่นๆ เข้าร่วมในการทดสอบ Mid-Life Upgrade/Modernization โดยผลการทดสอบจะตอ้ งผา่ นเกณฑท์ ไี่ ดก้ าหนดไว้ ๑๒.Retirement/Replacement เป็นการ ๑๐. Operation and Maintenance เปน็ ขน้ั ตอน ปลดระวางยุทโธปกรณ์ภายหลังจากที่ใช้งานมา ท่ีบริษัทคู่สัญญา ส่งมอบยุทโธปกรณ์ให้กับ ทร. เป็นระยะเวลานาน จนส้ินสุดอายุการใช้งาน เพ่ือนาไปใช้งานภายหลังท่ีได้ทาการทดสอบ อันเปน็ จุดสนิ้ สุดของ Product Life Cycle ในทะเล (SAT) ผา่ นเกณฑ์ที่กาหนดไว้แล้ว รวมถึง
วารสาร“อเิ ลก็ ส์” ปีท่ี ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ หน้า | ๑๓ สถานการณธ์ ย ตสาหกรรมธพเลกฎ ทรธนพกสข์ ธนโทฬ ธย ตสาหกรรมธพเลฎกทรธนพกส์ขธนโทฬ อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์เป็นอุตสาหกรรมหลัก เป็นอุตสาหกรรมท่ีขยายตัวต่อเน่ืองและเป็นตัว ท่ีมีความสาคญั ตอ่ เศรษฐกิจของประเทศ ประเทศ หลักในการนารายได้เข้าสู่ประเทศมหาศาลและมี ไทยเป็นผู้นาในการผลิตช้ินส่วนอิเล็กทรอนิกส์ แนวโน้มท่ีจะขยายตัวต่อไปอีก เนื่องจากอุปกรณ์ สาหรับอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้า รถยนต์ อุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์เพื่อรองรับเทคโนโลยี 5G รวมทั้ง เครื่องใช้ภายในบ้าน และช้ินส่วนอิเล็กทรอนิกส์ ย า น ย น ต์ อั จ ฉ ริ ย ะ ท่ี น า ไ ป สู่ ก า ร เ ป ลี่ ย น ผ่ า น ทม่ี คี วามซบั ซอ้ น ปจั จบุ นั ประเทศไทยมแี รงงานกวา่ เทคโนโลยีสินค้าไฮเทคเชื่อมต่อกับอุปกรณ์ต่างๆ 753,000 คนในภาคอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต หรือ Internet of ที่มีความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ที่จะช่วย Things (IoT) ทาให้ความต้องการแผงวงจรไฟฟ้า สนับสนุนและขับเคล่ือนธรุ กิจใหเ้ ติบโต ตามข้อมูล (Integrated Circuit: IC) และฮาร์ดดิสก์ไดรฟ์ ของกระทรวงพาณิชย์ ประเทศไทยเป็นผู้ผลิตและ (Hard Disk Drive: HDD) เติบโตดี โดยเฉพาะ ส่งออกฮาร์ดดิสก์ไดรฟ์ (HDDs) รายใหญ่ของโลก HDD ที่มีความจุสูงเพื่อรองรับความต้องการ โดยนับเป็นสัดส่วนกว่าร้อยละ 30 ของตลาดโลก ใช้งาน Cloud computing และ Data center ด้วยความสามารถทางการผลิตที่มีประสิทธิภาพ ในการจัดการกบั Big data ท่ีเพ่ิมขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ไทยเป็นท่ี รวมถึงความต้องการสินค้า อาทิ PCs Note- ยอมรับ และอยู่ในระดับแนวหน้าของโลก ดังน้ัน books Tablets แ ล ะ Smartphones โ ด ย มี บ ท ค ว า ม ฉ บั บ น้ี จ ะ ก ล่ า ว ถึ ง ส ถ า น ก า ร ณ์ ปัจจยั สนับสนุนจากความจาเป็นท่ีต้องทางานและ อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย ศึกษาในระยะทางไกลท่ามกลางภาวะโรคระบาด ในปัจจุบันและแนวโน้มในอนาคตเพื่อเป็นข้อมูล ขณะทปี่ ญั หาการขาดแคลน IC โดยเฉพาะสาหรับ เตรียมความพร้อมในการรองรับความเจริ ญ รถยนต์ คาดว่าจะผ่อนคลายอย่างค่อยเป็นค่อยไป ก้าวหนา้ ของอุตสาหกรรม เน่ืองจากการขยายกาลังการผลิต และการเร่ง ลงทุนใหม่ของประเทศผู้นาด้านเทคโนโลยีการ ผลติ สนิ ค้าอเิ ล็กทรอนกิ ส์
หน้า | ๑๔ วารสาร“อเิ ล็กส”์ ปีที่ ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ 1 . ก า ร เ ตพ ผ ฌ ต ข ธ น ธย ต ส า ห ก ร ร ม แ ล ะ มั ก ป ร ะ ก อ บ ธุ ร กิ จ รั บ เ ห ม า ช่ ว ง (Subcontractors) จากผู้ประกอบการต่างชาติ ธพเลฎกทรธนพกส์ญนฝระเทถ รายใหญ่ ทาให้แรงงานขาดการพัฒนาฝีมือ และ อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย การสร้างมูลค่าเพ่ิมในสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ไม่สูง นัก โดยเฉพาะสินค้าในกลุ่ม IC PCB Diodes มีพัฒนาการมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2515 ซ่ึง และ Transistors นอกจากนี้ ในยคุ ทโ่ี ลกเข้าสู่การ รัฐบาลเรม่ิ มนี โยบายส่งเสริมการลงทุนผ่านการให้ พัฒนาเทคโนโลยีดิจิทัลอย่างรวดเร็ว สินค้า สิทธิประโยชน์ต่างๆ ท้ังทางด้านภาษีและไม่ใช่ อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส์ ข อ ง ไ ท ย ใ น ปั จ จุ บั น อ า จ ไ ม่ ภาษโี ดยคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (Board สอดคลอ้ งกับประเภทสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ที่กาลัง of Investment: BOI) เ พ่ื อ ดึ ง ดู ด นั ก ล ง ทุ น เตบิ โตดใี นหว่ งโซก่ ารผลติ ของโลก (Global supply ต่างชาติ โดยช่วงปี 2515-2535 ภาครัฐส่งเสริม chain) อาทิ Solid State Drive (SSD)[2] รวมถึง การลงทุนในการผลิตเพ่ือส่งออก นักลงทุน IC และ PCB บางประเภท ซ่งึ ใช้เป็นส่วนประกอบ ต่างชาติจึงทยอยเข้ามาลงทุนตั้งฐานการผลิต สาคัญในการผลิต Notebook Smartphone อิเล็กทรอนิกส์ อาทิ แผงวงจรไฟฟ้า (Integrated และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ขนาดเล็กอ่ืนๆ Circuit: IC) แ ผ่ น ว ง จ ร พิ ม พ์ ( Print Circuit (Electronic gadgets) ย่ิงไปกว่าน้ัน อุตสาหกรรม Board: PCB) ฮารด์ ดสิ กไ์ ดรฟ์ (Hard Disk Drive: อิเล็กทรอนิกส์ของไทยมีการพัฒนาเทคโนโลยี HDD) ฟลอปป้ีดิสก์ (Floppy Disk) มอเตอร์ไฟฟ้า ในอุตสาหกรรมสนับสนุนท่ีล่าช้า ประกอบกับ สายไฟและสายเคเบิล โดยอาศัยความได้เปรียบ ค่าจ้างแรงงานไทยที่อยู่ในระดับสูงข้ึน ส่งผล ด้ า น ต้ น ทุ น แ ร ง ง า น ไ ท ย ที่ ยั ง ค่ อ น ข้ า ง ต่ า ให้ต้นทุนการผลิตสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ของไทย ในช่วงเวลาน้ัน ประกอบกับเหตุการณ์ Plaza ปรับเพ่ิมข้ึน ทาให้ไทยเริ่มสูญเสียศักยภาพในการ Accord[1] ในปี 2530 มีผลให้เงินเยนแข็งค่า แข่งขันกับประเทศเพื่อนบ้าน อาทิ จีน เวียดนาม บริษัทญีป่ นุ่ จึงย้ายฐานการผลิตออกนอกประเทศ และมาเลเซีย ซึ่งไทยเป็นหน่ึงในฐานการผลิตที่สาคัญ เน่ืองจาก เป็นตลาดท่ีมีศักยภาพในการเติบโตสูง อีกท้ังมี 2 . ส ถ า น ก า ร ณ์ธย ต ส า ห ก ร ร ม ความได้เปรียบจากการเป็นศูนย์กลางของภูมิภาค อาเซียน โดยเฉพาะภายหลังจากท่ีมีการจัดตั้งเขต ธเพ ลกฎ ทรธนพกส์ญนฝระเทถโทฬญนฝัปปย ผนั การค้าเสรีอาเซียน (ASEAN Free Trade Area: AFTA) ในปี 2547 บริษัทข้ามชาติจากญี่ปุ่น ฝฟ 2563 ธย ตสาหกรรมธเพ ลกฎ ทรธนพกส์ญน ไต้หวัน และสหรัฐฯ เข้ามาต้ังฐานผลิตในไทย เพิ่มขน้ึ โทฬมฟฯร้ฯลพตปานทนทั้นสพ้น 615 ราฬ (ภาพที่ 2-1) ประกอบด้วย (1) ผู้ผลิตรายใหญ่ (สัดส่วน ธย ตสาหกรรมธพเลฎกทรธนพกส์มฟการ 31% ของจานวนผู้ผลิตท้ังหมด) ส่วนใหญ่เป็น บริษัทข้ามชาติและบริษัทร่วมทุนที่ผลิตสินค้า เฝล่ฟฬนแฝลนทานเทใฌนฌลฬฟ อย่างรวดเร็ว อิเล็กทรอนิกส์ชั้นนาของโลก มีความพร้อมด้าน ผู้ประกอบการที่สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้จึง เทคโนโลยีและเงินทุน อาทิ บริษัท ซีเกท มีเพียงบริษัทต่างชาติท่ีเข้ามาลงทุนในไทยและ เทคโนโลยี (ประเทศไทย) จากัด บริษัท เวสเทิร์น บริษัทที่ร่วมทุนกับต่างชาติ ขณะท่ีผู้ประกอบการ ดิจิตอล (ประเทศไทย) จากัด บริษัท โตชิบา เซมิ ไทยส่วนใหญท่ าธุรกจิ ในลกั ษณะรับจา้ งประกอบ คอนดัคเตอร์ (ประเทศไทย) จากัด
วารสาร“อิเลก็ ส์” ปที ่ี ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ หนา้ | ๑๕ บริษั ท แค นน อน ไ ฮ -เท ค (ป ระ เท ศไ ทย ) ตัวเกบ็ ประจุไฟฟ้า (Capacitor) Resistor ชิ้นส่วน จากัด ผูป้ ระกอบการไทยรายใหญ่ อาทิ บริษัท เค Printer ชิ้นส่วนประกอบHDD สายสัญญาณ ซีอี อินเตอร์เนชันแนล จากัด บริษัท ธานินทร์ เคเบ้ิล อุปกรณ์และส่วนประกอบคอมพิวเตอร์ เอลน่า จากัด บรษิ ทั เอสวีไอ จากัด (มหาชน) อุปกรณ์สาหรับโทรศพั ท์ ฯลฯ ภาอทฟ่ 2-1 สว่ นแบ่งตลาดของผผู้ ลติ อปุ กรณ์ ธย ตสาหกรรมธพเลฎกทรธนพกส์ญนโทฬเฝ็ น อเิ ล็กทรอนิกส์จาแนกตามขนาดบริษัท การฯลพตเอ่มธส่นธธกเฝ็ นหลัก มีสัดส่วน 90-95% ของปริมาณการผลิตท้ังหมด โดยเป็น ภาอทฟ่ 2-2 ตารางแสดงรายช่อื ผู้ผลติ อุปกรณ์ การส่งออก HDD สัดส่วน 29.3% ของมูลค่า อิเลก็ ทรอนิกสร์ ายใหญ่ ส่งออกอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมด (ข้อมูลปี 2563) รองลงมาได้แก่ คอมพิวเตอร์ อุปกรณ์ และ ทั้งนี้ ผู้ผลิตรายใหญ่ในไทยส่วนใหญ่ผลิต IC ส่วนประกอบอ่ืน ๆ 21.9% IC 19.6% อุปกรณ์ ชิ้นส่วนประกอบ HDD/ Diodes/ Transistors กึ่งตัวนา Transistors และ Diodes 7.0% PCB อุปกรณ์ก่ึงตัวนา ตัวเก็บประจุไฟฟ้า (Capacitor) 3.6% และอเิ ลก็ ทรอนกิ สอ์ นื่ ๆ 18.7% (ภาพท่ี 2-3) Resistor และ PCB Assembly (2) ผู้ผลิตราย ด้ า น ต ล า ด ส่ ง อ อ ก ส า คั ญ ข อ ง ไ ท ย ไ ด้ แ ก่ กลางและเล็ก (สัดส่วน 69%) มีข้อจากัดด้านการ สหรัฐอเมริกา (27.6% ของมูลค่าส่งออก พัฒนาเทคโนโลยีของตนเอง และมีอานาจต่อรอง อิเล็กทรอนิกส์ท้ังหมดของไทย) ฮ่องกง (15.3%) ค่อนข้างต่าทั้งกับลูกค้าในอุตสาหกรรมต่อเนื่อง อาเซียน (14.4%) สหภาพยุโรป (12.9%) จีน และผู้ผลิตวัตถุดิบ ส่วนใหญ่ผลิต PCB Assembly (10.5%) และญี่ปุ่น (8.7%) สาหรับการผลิต เพ่ือจาหน่ายในประเทศ มีสัดส่วน 5-10% นาไป ประกอบกบั ชิ้นสว่ นอื่นและนาไปผลติ ตอ่ เปน็ สินค้า ขั้นสดุ ท้าย เชน่ อปุ กรณ์สอ่ื สาร อุปกรณ์ในรถยนต์ เ ค ร่ื อ ง ใ ช้ ไ ฟ ฟ้ า แ ล ะ ส า นั ก ง า น เ ค รื่ อ ง มื อ ทางการแพทย์ และอุปกรณ์เพ่ือใช้ในอุตสาหกรรม ต่าง ๆ เปน็ ตน้ ภาอทฟ่ 2-3 แผนภูมิแสดงมูลคา่ การสง่ ออกอปุ กรณ์ อเิ ล็กทรอนิกสแ์ ยกตามชนดิ ของผลิตภณั ฑ์
หนา้ | ๑๖ วารสาร“อเิ ลก็ ส”์ ปีที่ ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ ภาอทฟ่ 2-4 แผนภูมิแสดงตลาดการส่งออกอุปกรณ์ ลดลง เนื่องจากการผลติ อิเล็กทรอนกิ ส์ในไทยส่วน อเิ ล็กทรอนกิ สแ์ ยกตามภมู ิภาค ใหญเ่ ปน็ เพยี งการรบั จา้ งประกอบ หรอื รบั เหมาชว่ ง (Subcontractors) ให้กับบริษัทในต่างประเทศ โทฬเฝ็ นฐานการฯลพตธพเลฎกทรธนพกส์ขนาด จากข้อจากัดที่ยังขาดเทคโนโลยีต้นน้าซึ่งต้อง ญหญ่ธันดัผ 13 ขธนฌลก (ข้อมูลปี 2562) แต่มี ลงทุนสูงในด้านการวิจัยและพัฒนา โดยผู้ผลิต ส่วนแบ่งตลาดเพียง 1.8% ของมูลค่าส่งออก ในไทยท่ีมีการวิจัยและพัฒนาด้านเทคโนโลยี อิเล็กทรอนิกส์ท้ังหมดของโลก โดยประเทศที่ ของตนเองมีเพียงผู้ผลิตต่างชาติรายใหญ่ไม่กี่ราย ครองส่วนแบ่งการส่งออกอิเล็กทรอนิกส์สูงสุดใน ท่ีมีชื่อเสียงเป็นท่ีรู้จักในตลาดโลก ทาให้การผลิต ตลาดโลก คือ จีน (สัดส่วน 24.7%) และฮ่องกง อิเล็กทรอนิกส์ของไทยโดยรวมยังปรับตัวได้ (13.8%) รองลงมาได้แก่ ไต้หวัน สิงคโปร์ เกาหลี ค่ อ น ข้ า ง ช้ า ไ ม่ ทั น กั บ เ ท ค โ น โ ล ยี ท่ี มี ก า ร ใต้ และสหรัฐอเมรกิ า (ภาพท่ี 2-5) เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว [สินค้าอิเล็กทรอนิกส์ มกั มีวงจรชวี ิตของผลิตภัณฑ์ (Product life cycle) ภาอทฟ่ 2-5 แผนภมู ิแสดงสว่ นแบ่งตลาดการส่งออก ท่ีคอ่ นข้างสั้น และตอ้ งมีการผลติ แบบ Mass pro- อุปกรณ์อเิ ล็กทรอนกิ สแ์ ยกตามประเทศ duction เพื่อให้เกิดความคุ้มค่าในการลงทุน ฐานะการแข่งขันในตลาดโลกของอุตสาหกรรม ปากการถภกษา สถานะการแข่งขันใน อิเล็กทรอนิกส์ไทยท่ีลดลง ทาให้มีความเสี่ยง ตลาดโลกของอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ไทยปี ที่นักลงทนุ ตา่ งชาตจิ ะยา้ ยฐานการผลิตไดง้ า่ ย 2562 พบวา่ มลู ค่าส่งออกอเิ ล็กทรอนิกส์ของไทยมี ส่วนแบ่งในตลาดโลกค่อนข้างน้อยและเติบโต 3. การทพเใราะห์ราฬละเธฟฬดขธน ธย ตสาหกรรมแฬกตามชนพด ฌดฬเฉอาะ บ า ร์ ด ดพ ส ก์ โ ด ร ฮ์ ( Hard Disk Drive: HDD) และธย ตสาหกรรมแฯนทนปรโฮฮ้ า (Integrated Circuit: IC) สินค้าอิเล็กทรอนิกส์แต่ละประเภทที่ผลิต ในไทยมีศักยภาพในการส่งออกไปยังตลาดโลก แตกต่างกัน (ภาพท่ี 3-1) โดยประเภทสินค้าที่ สาคัญและมีมูลค่าส่งออกสูงสุด คือ HDD และ IC (สัดส่วนรวมกันคิดเป็น 50% ของมูลค่าส่งออก สินค้าอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมดของไทย) โดยเฉพาะ HDD ถือว่าเป็นส่วนสาคัญของห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) อุตสาหกรรมคอมพิวเตอร์ ของโลก จากการย้ายฐานของบริษัทข้ามชาติเข้า มาลงทุนในไทยอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ปริมาณ การผลติ และการสง่ ออก สว่ นประกอบคอมพวิ เตอร์ ของไทยปรับตวั สูงข้ึนมาอยใู่ นอันดับต้นๆ ของโลก
วารสาร“อิเลก็ ส์” ปที ่ี ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ หนา้ | ๑๗ ทาให้โครงสร้างการผลิตของไทยเปลี่ยนจาก ลงทุนผลิตเพื่อส่งออกของบริษัทต่างชาติ แต่ยัง ส่วนประกอบคอมพิวเตอร์ท่ีมีมูลค่าเพิ่มต่าอย่าง ปรับตัวได้ช้าอาจกระทบต่อความสามารถในการ คีย์บอร์ด และจอภาพ มาเป็น HDD ซึ่งอาศัย แข่งขันในตลาดโลก ทั้งน้ี อุตสาหกรรม HDD และ เทคโนโลยีและทักษะแรงงานท่ีสูงข้ึน ขณะที่การ IC ของไทยมีลักษณะความแตกต่างเชิงโครงสร้างท่ี ผลิต IC ของไทย แม้ส่วนใหญ่จะเป็นการเข้ามา สาคญั ดังน้ี ภาอทฟ่ 3-1 การจดั อนั ดบั การส่งออกอุปกรณ์อเิ ล็กทรอนกิ ส์ชนดิ ตา่ งๆของไทยในตลาดโลก ธย ตสาหกรรมบารด์ ดพสก์โดรฮ์ (Hard Disk Drive: HDD) >>อุตสาหกรรม HDD จะผันแปรตามการ มูลค่าส่งออก HDD ทั้งหมดของโลก (ข้อมูลปี เติบโตของอตุ สาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์/ประมวลผล 2562) รองจากจีนซ่ึงมีส่วนแบ่งตลาดโลก 26.5% ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมปลายทางของห่วงโซ่อุปทาน โดยผู้ผลิต HDD รายใหญ่ของโลกที่เข้ามาต้ังฐาน ในตลาดโลก โดยอิงกับความต้องการคอมพิวเตอร์ การผลิตในไทยมี 2 ราย ได้แก่ Western Digital ส่วนบุคคล (Personal Computer: PC) เป็นหลัก (WD) และ Seagate ซ่ึงการใช้ HDD ใน PC มีสัดส่วนประมาณ 70% >>การผลิต HDD ของไทยในปัจจุบันต้อง ของความต้องการ HDD ทั้งหมด (Technavio อาศัยเทคโนโลยีและทักษะแรงงานท่ีสูงขึ้น Insights, 2018) ขณะเดียวกันการลงทุนในอุตสาหกรรมชิ้นส่วน >>ปัจจุบัน HDD พึ่งพาตลาดส่งออกใน HDD ของไทยท่ีเพ่ิมข้ึนในช่วงท่ีผ่านมา ทาให้เกิด สัดส่วนสูงกว่า 90% โดยมีสัดส่วนเกือบ 30% ของ การพัฒนาคลัสเตอร์ของการผลิต HDD แบบครบ มูลค่าส่งออกสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมดของไทย วงจร ได้แก่ (1) กลุ่ม 1st-tier suppliers ซึ่งเป็น เป็นอุตสาหกรรมที่พึ่งพาการลงทุนจากต่างชาติ ทา ผู้ผลิ ตช้ิ นส่ ว น หลัก ( Direct materials) อา ทิ ให้มีความอ่อนไหวต่อภาวะเศรษฐกิจโลกและ Head-Gimbal Assembly (HGA)/ Head-Stack นโยบายการลงทุนของบริษัทข้ามชาติท่ีมุ่งหาฐาน Assembly (HSA), Motor, Base/ Cover, Actuator, ผลติ ที่มีความได้เปรยี บด้านต้นทุน (ปัจจุบันไทยเร่ิม PCBA, FPC, Media (2) กลุ่ม 2nd-tier suppliers เสียเปรียบด้านต้นทุนแรงงานเมื่อเทียบกับประเทศ ซง่ึ เปน็ ผผู้ ลติ สว่ นประกอบ (Indirect materials) อาทิ เพ่ือนบ้านมากข้ึนเป็นลาดับ) Suspension, Motor parts, Sub-assembly & Coil >>ปัจจุบันไทยเป็นผู้ส่งออก HDD อันดับ 2 (3) กลมุ่ 3rd-tier suppliers ซง่ึ เปน็ ผผู้ ลติ ชนิ้ สว่ นและ ของโลก ด้วยส่วนแบ่งตลาดประมาณ 17.1% ของ สว่ นประกอบยอ่ ยๆ ทง้ั นี้ 1st-tier และ 2nd-tier
หน้า | ๑๘ วารสาร“อเิ ลก็ ส”์ ปที ี่ ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ มักเ ป็น บริ ษัท ข้าม ช า ติห รือ กิจก าร ร่ว มทุ น ที่มีสายป่านสั้น จึงมีข้อจากัดในการปรับตัว กับต่างชาติ ซ่งึ มีความแข็งแกร่งด้านเงินทุน มีความ เพ่ือรองรับสถานการณ์ผันผวนของตลาด และ ได้เปรียบด้านการตลาด และมีความสามารถในการ มีความเส่ียงต่อการเผชิญแรงกดดันจากผู้ผลิต พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้สอดคล้องกับความต้องการ รายใหญ่ที่เป็น 1st-tier และ 2nd-tier ซ่ึงมีอานาจ ของตลาด ขณะทกี่ ลมุ่ 3rd-tier มกั เปน็ Subcontractor การตอ่ รองเหนอื กว่า ที่เป็นบริษัทของคนไทย และเป็นกิจการ SME ธย ตสาหกรรมแฯนทนปรโฮฮ้ า (Integrated Circuit: IC) ธย ตสาหกรรม IC สัมอันธ์ญกล้ชพดกัผ หรือกิจการร่วมทุนในเครือ (Subsidiary) ของ บริษัทผู้ผลิตช้ินส่วนต้นน้าในต่างประเทศ (อาทิ ธย ตสาหกรรมเซมใพ ธนดกั เตธร์ (วัตถุดิบสาคัญใน Intel AMD Freescale IBM Spansion ข อ ง การผลิต IC) ซึ่งมีทิศทางการเติบโตตามแนวโน้ม สหรัฐอเมริกา Siemens Infineon ของเยอรมนี เศรษฐกิจโลกและภ าวะอุตสาหกรรมอื่นที่ ST Microelectronics ของฝร่ังเศส Sony Toshiba เก่ียวเนื่อง รวมท้ังทิศทางการลงทุนด้านเทคโนโลยี Renesas Fujitsu ของญ่ีปุ่น เป็นต้น) จะมีความ ใหม่ๆ ภายในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ดังนั้น แขง็ แกร่งดา้ นเงนิ ทุน และมีความได้เปรียบมากกว่า ภาวะเศรษฐกิจโลกที่ผันผวน และการพัฒนา ในด้านเทคโนโลยี และด้านวิจัยผลิตภัณฑ์ ขณะท่ี เทคโนโลยีใหม่ๆ อย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในกลุ่ม ผู้ผลิตแผงวงจรไฟฟ้าสัญชาติไทยส่วนใหญ่เป็น อเิ ล็กทรอนกิ ส์สว่ นบคุ คล (Consumer electronics) SME (สัดส่วน 30% ของผู้ผลิต IC ทั้งหมดในไทย) อาทิ Smartphones Notebooks จึงเป็นปัจจัย ที่ ด า เ นิ น ธุ ร กิ จ ใ น ลั ก ษ ณ ะ รั บ จ้ า ง ผ ลิ ต สาคัญกาหนดทิศทางอุตสาหกรรม IC ของโลกและ (Subcontractor) ไทยในชว่ งท่ีผ่านมา การฯลตพ ขธนโทฬฬนั ขาดเทใฌนฌลฬตฟ น้ นา้ ซ่นภ มฟ ธยตสาหกรรม IC ขธนโทฬเฝ็นการฯลตพ เอธม่ ส่นธธกเกมธผทัน้ หมด (สัดส่ทน 95-99% ขธน ตน้ ทนย สนร ญนการทปพ ฬั และอฒั นา ปนภ ตธ้ นอน่ภ อนพ การ ฝรพมาณการฯลพต IC ทัน้ หมดขธนโทฬ) ภาวะ นาเขา้ ทตั ถดย ผพ และเทใฌนฌลฬใฟ ธ่ นขา้ นสนร ส่วนใหญ่ทา อุตสาหกรรมนี้จึงผันแปรตามทิศทางเศรษฐกิจโลก ได้เพียงการผลิตข้ันกลางน้าของห่วงโซ่อุปทานโลก และเติบโตภายใต้ยุทธศาสตร์การกระจายฐานการ โดยเนน้ การประกอบแผงวงจรไฟฟา้ (IC packaging) ผลิตของบริษัทข้ามชาติไปยังประเทศต่างๆ เพื่อลด ซ่ึงเป็นขั้นตอนการผลิตที่พึ่งพาแรงงาน แต่ปัจจุบัน ต้นทุนการผลิตและเพิม่ โอกาสในการเขา้ ถึงตลาดใน ความไดเ้ ปรียบด้านค่าแรงของไทยลดลง อีกท้ังการ แต่ละภูมิภาค ประกอบกับนโยบายส่งเสริมการ พัฒนาด้านบุคลากรและเทคโนโลยีของไทยยังก้าว ลงทุนของไทยทาให้มีบริษัทต่างชาติสนใจเข้ามา ไม่ทันคู่แข่งหลายประเทศในเอเชีย อาทิ จีน ลงทนุ ในช่วงหลายปีท่ีผา่ นมา ไต้หวัน สิงคโปร์ มาเลเซีย ทาให้ศักยภาพ การแข่งขันของไทยต่าลง และอาจนาไปสู่การปรับ ฯรฯ้ ลตพ IC ญนโทฬทส่ฟ าใญั อาทิ บมจ.ฮานา แผนกระจายการลงทุนใหมๆ่ ของบริษัทข้ามชาติไป ไมโครอิเล็กทรอนิกส์ บมจ. สตาร์ส ไมโคร ยังแหลง่ ผลิตอ่ืนทมี่ ีความไดเ้ ปรยี บดา้ นต้นทุน โดย อิเล็กทรอนิกส์ บจ.แม็กซิม อินทริเกรดเต็ด โปร ปัจจุบันไทยมีส่วนแบ่งตลาดเพียง 1.1% ของมูลค่า ดักส์ (ประเทศไทย) บจ.ไมโครชิพ เทคโนโลยี ส่งออก IC ทั้งหมดของโลก (ข้อมูลปี 2562) และ (ประเทศไทย) บจ.โรม อินทิเกรเต็ด ซิสเต็มส์ เปน็ ผ้สู ่งออก IC อันดบั 14 ของโลก (ประเทศไทย) เปน็ ตน้ ซง่ึ สว่ นใหญเ่ ปน็ บรษิ ทั ขา้ มชาติ
วารสาร“อเิ ล็กส์” ปที ่ี ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ หนา้ | ๑๙ 4. แนทฌนม้ ธย ตสาหกรรมธเพ ลกฎ ทรธนกพ ส์ จากความต้องการสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ท่ีเพ่ิมข้ึน ญนธนาใต อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ของไทย ตามการฟ้ืนตัวของเศรษฐกิจโลก และการพัฒนา ปี 2564-2566 คาดว่าจะกลับมาขยายตัว ตามการ เทคโนโลยีสมัยใหม่ตาม Megatrends ของโลก ฟน้ื ตวั ของภาวะเศรษฐกจิ โลก (IMF คาดเศรษฐกจิ โลก อุตสาหกรรมฮาร์ดิสก์ไดร์ฟถูกคาดว่าจะมีรายได้ จะเติบโต 5.5% ในปี 2564 และ 4.2% ในปี คาดว่าจะเติบโตตามความต้องการของประเทศคู่ 2565) ผลจากมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของหลาย ค้า โดย HDD ที่มีความจุสูงจะเติบโตต่อเน่ือง ประเทศ และความสาเร็จในการคิดค้นวัคซีน เพื่อรองรับความตอ้ งการใช้งาน Cloud computing COVID-19 ซึ่งทยอยฉีดให้กับประชาชนไปแล้ว ท่ีเพ่ิมข้ึน นอกจากน้ี ผู้ประกอบการยังพัฒนาการ ในหลายประเทศท่ัวโลกต้ังแต่ปลายปี 2563 น่าจะ ผลิตด้วยเทคโนโลยีใหม่ๆ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งจะช่วย ช่วยให้สถานการณ์การแพร่ระบาดคล่ีคลายลง ให้ ไ ท ย ส า ม า ร ถ รั ก ษ า ส่ ว น แ บ่ ง ต ล า ด ไ ว้ ไ ด้ โดยลาดับ ประกอบกับ สต็อกสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ อย่างไรก็ตาม ผู้ผลิตยังคงเผชิญปัจจัยท่ีจากัดการ ท่ีอยู่ในระดับต่าจากความต้องการท่ีเพิ่มข้ึนในช่วง เติบโตจากความต้องการ HDD ท่ีมีแนวโน้มลดลง Lockdown ของหลายประเทศ ส่งผลให้มีการ ตามยอดจาหน่าย PC ในตลาดโลก รวมถึง HDD กลับมาผลิตเพื่อสะสมสต็อกมากขึ้น สาหรับ มีแนวโน้มถูกทดแทนด้วย SSD มากข้ึน ขณะที่ แนวโน้มอุตสาหกรรม HDD และ IC ของไทย ผู้ป ร ะก อ บก า ร Subcontractor จา เ ป็น ต้ อ ง มรี ายละเอียดดังน้ี พัฒนาการผลิตให้ทันเทคโนโลยีท่ีเปลี่ยนแปลง อย่างรวดเร็ว โดยอาจต้องลงทุนเพ่ิมเติม ส่งผลให้ ภาอทฟ่ 4-1 การพยากรณก์ ารสง่ ออกอุปกรณ์ ต้นทุนการผลิตสงู ขน้ึ และคาดว่าจะไม่สามารถผลัก อิเล็กทรอนกิ ส์ของไทย ภาระต้นทุนได้มากนักจากอานาจการต่อรองท่ีต่า ก ว่ า ซึ่ ง อ า จ เ ป็ น ปั จ จั ย ก ด ดั น ม า ร์ จิ น ข อ ง 5. ผททพเใราะหธ์ ย ตสาหกรรมญนธนาใต ผู้ประกอบการ Subcontractor คาดว่ามูลค่าของอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ของ ไทยปี 2564-2566 จะกลับมาขยายตัว ปัจจัยหนุน ธย ตสาหกรรมแฯนทนปรโฮฮ้ าถรกใาดท่า มรลใ่าส่นธธก IC ปะทฬธฬเตพผฌต ปัจจัยหนุน จากยอดจาหน่ายเซมิคอนดักเตอร์โลกที่คาดว่าจะ ขยายตัวดี เป็นผลมาจากการระบาดของ COVID- 1 9 ท่ี ผ ลั ก ดั น ใ ห้ ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร อุ ป ก ร ณ์ อิเล็กทรอนกิ ส์โดยเฉพาะด้าน Internet of Things (IoT) และ Data Center เพ่ิมขึ้น นอกจากน้ี การ พั ฒ น า ย า น ย น ต์ อั จ ฉ ริ ย ะ แ ล ะ ก า ร สื่ อ ส า ร โทรคมนาคม 5 G ที่มีแนว โ น้มรุดหน้าและ แพร่หลายไปอย่างรวดเร็ว (พิจารณาจากเงินลงทุน โครงสร้างพ้ืนฐานเครือข่าย 5G ทั่วโลกในระยะ ข้างหน้ามีแนวโน้มเพิ่มข้ึนอย่างมีนัยสาคัญ ซึ่งจะ รองรบั เทคโนโลยี IoT ได้มากยิ่งข้ึน) ส่งผลให้ความ ต้องการใชส้ ินคา้ อิเล็กทรอนกิ สโ์ ดยเฉพาะ IC
หนา้ | ๒๐ วารสาร“อเิ ลก็ ส”์ ปีท่ี ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ มี แ น ว โ น้ ม เ พิ่ ม ขึ้ น ต่ อ เ น่ื อ ง อ ย่ า ง ไ ร ก็ ต า ม สินค้าอิเล็กทรอนิกส์ เคร่ืองจักร เครื่องใช้ไฟฟ้า) ผู้ประกอบการ IC และ Subcontractor ในไทย ไ ป สู่ ร ะ บ บ ก า ร ท า ง า น อั จ ฉ ริ ย ะ โ ด ย ใ ช้ จาเป็นต้องเร่งพัฒนาการผลิตให้ทันเทคโนโลยีที่ ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI) และ เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วเพ่ือรองรับความต้องการ เ ชื่ อ ม ต่ อ กั บ อุ ป ก ร ณ์ ต่ า ง ๆ ผ่ า น เ ค รื อ ข่ า ย IC ท่ีมีความซับซ้อนมากข้ึน จึงอาจมีค่าใช้จ่าย อินเตอร์เน็ต หรือ IoT ส่งผลให้มีความต้องการ ในการลงทุนเพ่ิมขึ้น ขณะท่ีคู่แข่งอย่างเวียดนามมี สนิ คา้ อเิ ลก็ ทรอนกิ สป์ ระเภทวงจรพมิ พ์ (Print Circuit ความได้เปรียบจากต้นทุนแรงงานที่ต่ากว่าและมี Board: PCB) เพิ่มข้ึนต่อเนื่อง อย่างไรก็ตาม การพัฒนาการผลิตสูงข้ึนเป็นลาดับ อาจบั่นทอน ลักษณะของการดาเนินธุรกิจท่ีเป็นการรับจ้างผลิต ความสามารถในการแข่งขันและผลประกอบการ และพึ่งพาแรงงานสูง ทาให้ผู้ประกอบการในไทย ของอุตสาหกรรม IC ของไทย ซ่ึงมีลักษณะรับจ้าง โดยเฉพาะ Subcontractor ค่อนข้างเสียเปรียบ ผลิตและพง่ึ พาแรงงานสูง ด้านต้นทุนการผลิตจากค่าจ้างแรงงานไทยที่อยู่ใน ระดับสูงเม่ือเทยี บกับคู่แขง่ เช่น จีน เวียดนาม และ ธย ตสาหกรรมทนปรอพมอ์ ถูกคาดวา่ รายได้ ฟิลิปปินส์ ซึ่งจะมีผลกดดันศักยภาพการแข่งขันใน มีแนวโน้มเติบโตตามมูลค่าส่งออก ผลจากการ ตลาดโลก เปล่ียนผ่านเทคโนโลยีสินค้าไฮเทค (อาทิ รถยนต์ สรย ฝและข้ธเสนธแนะ การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ ความสนใจในการพัฒนาศักยภาพบุคคลากรใน ไทยนั้นพึ่งพาการส่งออกค่อนข้างมาก และสินค้า อุตสาหกรรมให้มีความรู้เท่าทันเทคโนโลยีที่ ส่งออกที่มีมูลค่าสูงเป็นอันดับต้น ๆ นั้นคืออุปกรณ์ เปลย่ี นไปอย่างรวดเร็วเพ่ือที่จะไม่เสียโอกาสในการ อิเลก็ ทรอนกิ ส์ ดงั น้ันอตุ สาหกรรมอเิ ลก็ ทรอนิกส์จึง เป็นผู้นาทางด้านอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ใน เป็นอุตสาหกรรมหลักที่ขับเคล่ือนเศรษฐกิจไทย ภูมภิ าค นารายได้เข้าสู่ประเทศ รัฐบาลและหน่วยงานของรัฐท่ีเกี่ยวข้องจึงควรให้ ธ้านธพน จานแม่เหล็กในการบันทึกข้อมูล ทาให้ SSD มีขนาดเล็ก น้าหนักเบา เข้าถึงข้อมูลได้เร็ว และอายุการใช้งานนาน [1] ข้อตกลง Plaza.Accord เกิดข้ึนเม่ือปี 2528 กว่า HDD ซึ่ ง เ ป็ น ผ ล จ า ก ทั่ ว โ ล ก ไ ด้ รั บ ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก น โ ย บ า ย เศรษฐกิจผอ่ นปรนของรัฐบาลญ่ีปุ่นหนุนให้เงินเยนอ่อนค่า [3] อาทิ บจ.ซันโย เซมิคอนดักเตอร์ (ประเทศ ท า ใ ห้ ญี่ ปุ่ น ส่ ง อ อ ก ไ ด้ ม า ก แ ล ะ เ กิ น ดุ ล ก า ร ค้ า ท่ั ว โ ล ก ไทย) ย้ายฐานการผลิตไปยังฟิลิปปินส์ บจ.แม็กซอน ซิส ป ร ะ เ ท ศ ส ม า ชิ ก ก ลุ่ ม G5 อ่ื น ป ร ะ ก อ บ ด้ ว ย เ ต็ ม ( ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ) ย้ า ย ฐ า น ก า ร ผ ลิ ต ชิ้ น ส่ ว น สหรัฐอเมริกา อังกฤษ เยอรมนี และฝรั่งเศส จึงกดดันให้ โทรศัพท์มือถือไปกัมพูชา และ บจ. แอลจี อีเล็กทรอนิคส์ ญี่ปุ่นปรับค่าเงินเยนให้แข็งค่าข้ึน ส่งผลให้ต้นทุนการผลิต (ประเทศไทย) ยา้ ยฐานการผลติ ทีวจี อแบนไปยงั เวยี ดนาม สูงขนึ้ จนบรษิ ทั สัญชาติญปี่ ุ่นต้องยา้ ยฐานการผลติ ออกนอก ประเทศ เพื่อลดต้นทุนการผลิตและรักษาความได้เปรียบ [4] สหรัฐฯ เรียกเก็บภาษีนาเข้า IC และ Semi- ในการแข่งขนั conductor จากจีนเพิ่มข้ึนจากอัตรา 10% เป็น 25% ต้ังแต่เดือนสิงหาคม 2561 ขณะที่จีนตอบโต้สหรัฐฯ ด้วย [2] SSD. คือ อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลชนิดหน่ึง ซึ่งมี การเก็บภาษีในหมวดสินค้าดังกล่าวเพ่ิมขึ้นเช่นกันที่อัตรา ส่วนประกอบสาคัญ อาทิ ชิปหน่วยความจา และชิป 25%.จากเดิม 10% มีผลตง้ั แตเ่ ดอื นกันยายน 2561 คอนโทรลเลอร์สาหรับควบคุมการทางาน โดยมีรูปแบบ การบันทึกขอ้ มูลแบบ Flash memory ขณะที่ HDD ใช้
วารสาร“อเิ ลก็ ส์” ปที ่ี ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ หน้า | ๒๑ ธา้ นธพน (ต่ธ) ข้อมูลเหล่ือมซ้อนกันคล้ายกระเบ้ืองมุงหลังคา ทาให้แผ่น จานแม่เหล็กแต่ละแผ่นสามารถบันทึกข้อมูลไดม้ ากขนึ้ 1.4 [5] Gartner คาดการณ์ (กันยายน 2563) การ Tb ต่อตารางนวิ้ ล ง ทุ น Infrastructure-as-a-service (IaaS) (เ ป็ น ก า ร บริการบนระบบ Cloud computing) ปี 2563 จะเติบโต [ 8 ] Heat-Assisted Magnetic Recording (HAMR) 13.4% คดิ เปน็ มลู คา่ 5.14 หมน่ื ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และ คือ การบันทึกข้อมูลด้วยหัวอ่าน/เขียนท่ีมีชุดยิงแสง ปี 2564 จะเติบโต 27.6% มูลค่า 6.43 หมื่นล้านดอลลาร์ เลเซอร์ทาหน้าที่ให้ความร้อน เพื่อเปล่ียนสถานะของ สหรัฐฯ อนุภาคแม่เหล็ก (โลหะผสมเหล็กแพลตตินั่ม (FePt)) บน แผ่นจานแม่เหล็กให้เล็กลง ทาให้สามารถบันทึกข้อมูลได้ [6] Helium Hard Drive คือ ฮาร์ดดิสก์ท่ีบรรจุ มากถึง 5Tb ตอ่ ตารางน้ิว แต่มีข้อเสียจากแสงเลเซอร์ที่ให้ ด้วยก๊าซ Helium แทนอากาศ ชว่ ยให้ Spindle motor ที่ ความร้อนถึง 400 องศาเซลเซยี สจะทาให้อายุการใช้งานไม่ ใชห้ มุนแผน่ จานแม่เหลก็ ใช้พลังงานลดลง 49% ความร้อน นานนัก น้อยลง 4 องศาเซลเซียส และช่วยให้การหมุนของแผ่น จานแม่เหล็กแกว่งตัวน้อยลง จึงสามารถใช้แผ่นจาน [ 9 ] Microwave-Assisted Magnetic Recording แม่เหล็กที่บางกว่าปกติและวางใกล้กันได้มากขึ้น ทาให้ (MAMR) การบันทึกข้อมูลโดยใช้ Spin-Torque Oscillator ติดตั้งจานแม่เหล็กได้มากกว่า 8 แผ่น จากเดิมเพียง 5 หรือ STO ทาหน้าท่ีสร้างคล่ืนไมโครเวฟฉายลงบนแผ่น แผ่น ทาใหส้ ามารถบันทึกขอ้ มูลไดม้ ากขึน้ จานแม่เหล็ก เพ่ือเปล่ียนสถานะของอนุภาคแม่เหล็กบน แผ่นจานแม่เหล็กให้เล็กลง ทาให้สามารถบันทึกข้อมูลได้ [7] Shingled Magnetic Recording (SMR) คือ สูงถงึ 4 Tb ตอ่ ตารางนวิ้ การบันทึกข้อมูลโดยแบ่ง Track (ร่องบนจานบันทึกท่ีใช้ บรรจุข้อมูล) ออกเป็นส่วนย่อยๆ และจัดเรียง Track
หนา้ | ๒๒ วารสาร“อิเลก็ ส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ ระบบ Ihw ใทบใมุ ดท้ ฬ Infrared Internet hf whings (Ihw) Internet hf whings (Ihw) ใืธ เทใโนโลฬฝ Ihw มีความจาเป็นต้อง ทางานร่วมกับอุปกรณ์ประเภท RFID และ \"ธผนเ ตธร์เ นไตในทุกส่ผน\" หมายถึง การท่ี Sensors ซ่ึงเปรียบเสมือนการเติมสมองให้กับ อุปกรณ์ต่างๆ ส่ิงต่างๆ ได้ถูกเชื่อมโยงทุกสิ่งทุก อุปกรณ์ต่างๆ ที่ขาดไม่ได้ คือการเช่ือมต่อ อย่างสู่โลกอินเตอร์เน็ต ทาให้มนุษย์สามารถสั่ง อินเตอร์เน็ต เพ่ือให้อุปกรณ์สามารถรับส่งข้อมูล การควบคุมการใช้งานอุปกรณ์ต่างๆ ผ่านทาง ถึงกันได้ เทคโนโลยี IoT มีประโยชน์ในหลายด้าน เครือข่ายอินเตอร์เน็ต เช่น การเปิด-ปิด อุปกรณ์ แต่ก็มาพร้อมกับความเส่ียง เพราะหากระบบ เครื่องใช้ไฟฟ้า (การสั่งการเปิดไฟฟ้าภายในบ้าน รักษาความปลอดภัยของอุปกรณ์ และเครือข่าย ด้วยการเช่ือมต่ออุปกรณ์ควบคุม เช่น มือถือ ผ่าน อินเตอร์เน็ตไม่ดีพอ ก็อาจทาให้มีผู้ไม่ประสงค์ดี ทางอินเตอร์เน็ต) รถยนต์ โทรศัพท์มือถือ เข้ามาขโมยข้อมูลหรือละเมิดความเป็นส่วนตัว เคร่ืองมือสื่อสาร เคร่ืองมือทางการเกษตร อาคาร ของเราได้ ดังน้ัน การพัฒนา IoT จึงจาเป็นต้อง บ้านเรือน เครื่องใช้ในชีวิตประจาวันต่างๆ ผ่าน พัฒนามาตรการ และระบบรักษาความปลอดภัย เครอื ขา่ ยอินเตอรเ์ น็ต เปน็ ต้น ไอทีควบค่กู นั ไปด้วย Ihw มชี อื่ เรียกอีกอยา่ งว่า i2i ยอ่ มาจาก iachine th iachine คอื เทคโนโลยอี นิ เตอรเ์ นต็ ท่ี เช่อื มตอ่ อุปกรณ์กบั เครอ่ื งมือต่างๆ เข้าไว้ด้วยกนั ภาอทฝ่ 1 Internet of Things (IoT)
วารสาร“อิเล็กส์” ปที ่ี ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ หน้า | ๒๓ ธนผ ฮราเรด (Infrared) 2. คลื่นจะถูกกันโดยวัตถุทั่วไปได้ง่ายเช่น อินฟราเรด หรือ I.R. คือ รูปแบบการ คน กาแพง ตน้ ไม้ ทาใหส้ ่อื สารไมไ่ ด้ ติดต่อส่ือสารข้อมูลโดยใช้คลื่นแสงอินฟาเรด มีลักษณะการสื่อสารคล้ายกับการสื่อสารด้วย 3 . ร ะ ย ะ ท า ง ก า ร ส่ื อ ส า ร จ ะ น้ อ ย คลื่นไมโครเวฟกล่าวคือการสื่อสารด้วยแสง ประสทิ ธิภาพจะตกลงถา้ ระยะทางมากข้นึ อินฟาเรดจะต้องหันตัวรับและตัวส่งให้ตรงกัน และไม่มีสิ่ง กีดขวางเส้นสายตา (Line-of-sight) 4. สภาพอากาศ เช่น หมอก แสงอาทิตย์ หรือขวางแสงอนิ ฟาเรด การสื่อสารด้วยวิธีนี้ใช้ได้ แรงๆ ฝนและมลภาวะมีผลต่อประสิทธิภาพ ในระยะทางทไ่ี มไ่ กลนกั ในปัจจุบันมีคอมพิวเตอร์ การสือ่ สาร แ ล ะ อุ ป ก ร ณ์ ม า ก ม า ย ที่ ส า ม า ร ถ ใ ช้ ค ล่ื น แสง อินฟ าเร ดนี้ ส่ือส ารข้ อมู ลกัน ได้ เช่ น 5. อัตราการส่งข้อมูลจะช้ากว่าแบบใช้ คอมพิวเตอร์ โน้ตบุ๊ค คอมพิวเตอร์แบบพกพา สายไฟท่ัวไป เมาส์ คีย์บอร์ด เป็นต้น ซึ่งเครื่องคอมพิวเตอร์ การใช้ระบบ Ihw ใทบใุมดท้ ฬ Infrared และอุปกรณ์ดังกล่าวจะต้องมีพอร์ตท่ีเรียกว่า การใช้ระบบ IoT ที่ใช้สัญญาณ infrared “IrDA” ที่มีไว้เป็นช่องสาหรับต่อพ่วงอุปกรณ์ ในการควบคุมอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ต้องการ ประเภทใช้แสง โดยมีอุปกรณ์ท่ีใช้งานดังนี้ Node MCU, Infrared Transmitter, InfraredReceiver, Light Emitting ข้ธดขฝ ธนใล่ืนธนผ ฮราเรด Diode, Sensor และ Server โดยมีการเช่ือมต่อ 1. ใช้พลังงานน้อย จึงนิยมใช้กับเครื่อง เข้าด้วยกันทั้งทางกายภาพและการเช่ือมต่อแบบ Laptops โทรศพั ท์ Data Link โดยมีการเขียนโปรแกรมการทางาน 2. แผงวงจรควบคุมราคาต่า (Low cir- ใหก้ ับ Microcontroller cuitry cost) เรียบง่ายและสามารถเช่ือมต่อกับ ระบบอ่นื ไดอ้ ย่างรวดเร็ว jhdeiCx คือ แพลตฟอร์มหนึ่งที่ใช้ 3. มีความปลอดภัยในการเร่ืองข้อมูลสูง ช่วยในการสร้างโปรเจค Internet of Things ลักษณะการส่งคลื่น (Directionality of the (IoT) ท่ีประกอบไปด้วย Development Kit (ตัว beam) จะไม่รั่วไปที่เคร่ืองรับตัวอื่นในขณะท่ีส่ง บอร์ด) และ Firmware (Software บนบอร์ด) ที่ สญั ญาณ เป็น open source สามารถเขียนโปรแกรมด้วย 4. กฎข้อห้ามระหว่างประเทศของ IrDA ภาษา Lau ได้ ทาให้ใช้งานได้ง่ายขึ้น มาพร้อม (Infrared Data Association) มีค่อนข้างน้อย กับโมดูล WiFi (ESP8266) ซึ่งเป็นหัวใจสาคัญใน สาหรับนกั เดินทางทวั่ โลก การใชเ้ ช่ือมต่อกับอินเตอรเ์ นต็ นนั่ เอง 5. คลื่นแทรกจากเคร่ืองใช้ไฟฟ้าใกล้เคียง มนี อ้ ย (high noise immunity) ภาอทฝ่ 2 jhdeiCx ข้ธเสฝฬขธนธนผ ฮราเรด 1. เครื่องส่ง (Transmitter) และเคร่ืองรับ (receiver) ตอ้ งอยู่ในแนวเดียวกัน คือต้องเห็นว่า อยูใ่ นแนวเดียวกัน
หนา้ | ๒๔ วารสาร“อเิ ล็กส”์ ปีที่ ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ Infrared wransmitter คื อ โ ม ดู ล ส่ ง สัญญาณอินฟาเรดใช้ร่วมกับตัวรับสัญญาณอิน ฟาเรด venภsาhอrททฝ่ 5่ฝจะLใiชg้นhาt นEใmนiทtt่ฝจinะgใช้มDiฝดhนัdนe ฝ้ DHw11 ใช้ในการวัดค่าอุณหภูมิและ ความชื้น ภาอทฝ่ 3 Infrared wransmitter Infrared Receiver คื อ โ ม ดู ล รั บ LDR Phภhาtอhทreฝ่ s6isDthHrw1v1 evnesnhsrhrihdule สัญญาณ Infrared ซ่ึงอาจจะใช้ร่วมกับ Remote ใชใ้ นการวัดความเขม้ ขน้ ของแสง IR หรอื ตวั สง่ สัญญาณจากโมดลู IR ท่ีตดิ ต้งั เอง ภาอทฝ่ 4 Infrared Receiver ภาอทฝ่ 7 LDR Phhthresisthr venshr Pvi7003 ใชใ้ นการวัดคณุ ภาพอากาศและฝุ่น Light Emitting Dihde คือ อุปกรณ์ สารกึ่งตัวนาอย่างหน่ึง จัดอยู่ในจาพวก ไดโอด ท่ี ส า ม า ร ถ เ ป ล่ ง แ ส ง ใ น ช่ ว ง ส เ ป ก ต รั ม แ ค บ เม่ือถูกไบอัสทางไฟฟ้าในทิศทางไปข้างหน้า ปรากฏการณน์ ้อี ยู่ในรปู ของ electroluminescence สีของแสงท่เี ปลง่ ออกมาน้ันข้ึนอยู่กับองค์ประกอบ ทางเคมขี องวัสดุก่งึ ตวั นาทใี่ ช้และเปล่งแสงได้ ภาอทฝ่ 8 Pvi7003 venshr
วารสาร“อเิ ลก็ ส์” ปีท่ี ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ หน้า | ๒๕ verver เใรธื่ นบรกผ าร หรธื เใรธ่ื นแม่ ก า ร เ ขฝ ฬ น โ ป ร แ ก ร ม ใ ท บ ใุ ม ใ ห้ กั บ ขา่ ฬ คอื เครอื่ งหรอื โปรแกรมคอมพวิ เตอรซ์ ง่ึ ทางาน Bhard iicrhchntrhller ใหบ้ รกิ าร ในระบบเครอื ขา่ ยแกล่ กู ขา่ ย (ซงึ่ ใหบ้ รกิ าร โดยในส่วนนี้เลือกใช้ โปรแกรม Arduino ผู้ใช้อีกทีหนึ่ง) เคร่ืองคอมพิวเตอร์ที่ทาหน้าท่ีเป็น เซริ ฟ์ เวอรน์ คี้ วรจะมปี ระสทิ ธภิ าพสงู มคี วามเสถยี ร IDE ที่ใช้การเขียนแบบ ภาษา C ที่มาพร้อมกับ สามารถใหบ้ รกิ ารแกผ่ ใู้ ชไ้ ดเ้ ปน็ จานวนมาก Library ทาให้ง่ายต่อการเขียนโปรแกรมควบคมุ 1. ทดสธบเขฬฝ นโปรแกรมเอืธ่ ทดั ธุ ณหภูมสผ าหรบั venshr DHw11 ภาอทฝ่ 3-1 การจัดอันดับการส่งออกอุปกรณอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ชนดิ ต่างๆของไทยในตลาดโลก 2 ฮันก์ช่นั venshrทดั ใ่าธุ ณหภูมแผ ละใทามชื้น
หนา้ | ๒๖ วารสาร“อิเลก็ ส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ 3. เขฬฝ นฮันกช์ ่นั ทดั ใ่าะุ่ น Piv7003 4. การเขฝฬนโปรแกรมเกไบโท้ Data Lhgger
วารสาร“อิเล็กส์” ปีท่ี ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ หนา้ | ๒๗ 5. เขฬฝ นฮันกช์ ่นั Blynk สาหรบั Chntrhl ฯ่านโทรถอั ทม์ ธื ถธื
หน้า | ๒๘ วารสาร“อเิ ล็กส”์ ปีที่ ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ 1. การทัดะุ่ นภาฬในบ้าน ภาอทฝ่ 10 blhck diagram chntrhl system ตัทธฬ่านการใช้นานและเกบไ ข้ธมูล 3. การเกบไ Data Lhgger 4. การส่นั การทานานดท้ ฬ IR ในท่นฝ ฝจ้ ะใช้ส่นั นานให้Air Chnditihn ทานาน 2. เช็ใธุ ณหภมู ผภาฬในบา้ น
วารสาร“อิเล็กส์” ปที ี่ ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ หนา้ | ๒๙ Naval Chmmunicatihns แผนกเใร่ืธนส่ืธสาร กธล.3 ธล.ทร. ระบบส่ธื สารในเรืธ A Brief History of Naval Communications: เกาะอังกฤษ ทวีปยุโรปและแถบอเมริกาเหนือ ความต้องการในการส่ือสารระหว่างเรือกับเรือ แตใ่ นทางกลบั กนั สาหรบั เรอื นนั้ การสง่ สญั ญาณมอรส์ และเรือกับฝงั่ น้ันอาจเร่ิมข้ึนตั้งแต่สมัยท่ีมนุษย์รู้จัก กลับมีข้อจากัดที่ระยะทาง ดังน้ันเรือจะสามารถ การล่องเรือออกจากฝ่ังแล้วพบว่า แม้พวกเขาจะ ติดต่อสื่อสารได้ก็ต่อเมื่อเข้าท่าเรือแห่งใหม่หรือ ตะโกนเพียงใดก็ไม่สามารถที่จะแจ้งให้เรืออีกลา ต้องส่งผ่านเรอื ลาอื่น ดงั นนั้ จึงเป็นเหตผุ ลท่ีไม่ได้รับ หรือ ผู้คนบนฝั่งทราบได้ว่าพวกเขาต้องการ ความนิยมในขณะนั้น แต่ดว้ ยความต้องการที่จะลด ความช่วยเหลือ หลายพันปีก่อนการส่ือสารที่ง่าย จุดด้อยน้ัน ราชนาวีอังกฤษได้ริเร่ิมการวาง และใช้กันทั่วไปคือ ทางเสียงและทางการมองเห็น โครงข่ายใต้น้าเพื่อการส่ือสาร ในช่วงปี ค.ศ.1847 (สัญลักษณ์, ท่าทาง) การใช้ระฆัง นกหวีด และ มกี ารเชอ่ื มตอ่ จาก London – Portsmouth – Gosport หวูดถือเป็นตัวอย่างของการส่ือสารโดยใช้เสียง ในปี ค.ศ.1850 ได้ขยายโครงข่ายนี้ไปในทวีปยุโรป แทนความหมายต่าง ๆ ธงทัศนสัญญาณ ธงสองมือ ค.ศ.1866 ได้เช่ือมต่อกับแอตแลนติก ค.ศ.1870 (รปู ภาพท่ี 1) สญั ญาณไฟ ก็เป็นอีกตัวอย่างสาหรับ ก็ขยายต่อไปยังพ้ืนที่ต่าง ๆ ทั่วโลก 3 และ วิธีทีม่ นุษยใ์ ช้ในการส่อื สารบนเรอื 1 ในปี ค.ศ.1878 ราชนาวีแห่งอังกฤษ ก็สามารถ เ ช่ื อ ม ต่ อ ไ ป ยั ง ฐ า น ทั พ ห ลั ก ข อ ง ต น ไ ด้ ทั่ ว โ ล ก (รปู ภาพท่ี 2) รูปภาอทฝ่ 1 การใช้สัญญาณธงสองมือของราชนาวไี ทย2 รูปภาอทฝ่ 2 โครงข่ายใต้น้าในปี ค.ศ.1878 ของราชนาวอี ังกฤษ4 The Preliminary of Future: ในช่วงทศวรรษท่ี 3 “Radio Research Paper - History of Naval Comm.” 1830 และ 1840 การส่งสัญญาณโทรเลขด้วยรหัส 4 “Royal Navy Communications Network.” มอร์สได้ถูกนามาใช้ในการส่ือสารทางภาคพ้ืนของ 1 “Radio Research Paper - History of Naval Comm.” 2 “FACEBOOK กองทพั เรือ Royal Thai Navy.”
หนา้ | ๓๐ วารสาร“อิเล็กส”์ ปที ี่ ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ นอกจากการวางโครงข่ายใต้น้าแล้ว การใช้ เมื่อ ค.ศ.1896 Guglielmo Marconi ได้สานต่อ ทัศนสัญญาณด้วยการฉายโคมไฟท่ีทางานด้วย งานของ Captain H.B. Jackson R.N. จนเม่ือ ไฟฟ้าก็ได้ถูกพัฒนาเพื่อเพ่ิมระยะการสื่อสาร ปี ค.ศ.1899 Marconi ก็ได้ทาการทดลอง ใน ปี ค.ศ.1875 สามารถอ่านค่าได้ท่ีระยะ 6 ไมล์ การส่ือสารระหว่างเรือ 3 ลาภายใต้การปกครอง และ ปี ค.ศ.1878 ก็สามารถเพ่ิมระยะไปได้ไกล กองเรอื ของ Sir Compton Domville ซงึ่ ประกอบ ถงึ 17 ไมล์5 ไปด้วยเรือ Alexandra (Admiral Domville's Flagship), Europa, Juno โดยเรือแต่ละลาแล่น whe Develhpment hf Wireless: ในระยะที่ห่างกัน 50 ไมล์ โดยมีเรือ Europa การเร่ิมต้นค้นพบเทคโนโลยีไร้สายอาจกล่าวได้ว่า เป็นเรือนา เรือธง Alexandra เป็นเรือรั้งท้าย เริ่มต้นในปี ค.ศ.1886 เม่ือ Heinrich Hertz การทดลองโดยทาการสื่อสารจากเรือ Europa สังเกตุเห็นประกายไฟฟ้าท่ีเกิดจากการเหนี่ยวนา ผ่านไปยังเรือ Juno และจากเรือ Juno ส่งต่อ ทางไฟฟ้า ซ่ึงต่อมาในเดือนพฤศจิกายนของ ไปยังเรือธง Alexandra ซึ่งเป็นระยะทางกว่า ปีเดียวกันได้นามาซึ่งการทดลองรับส่งพลังงาน 100 ไมล์ ความสาเร็จของการทดลองนี้นามาซึ่ง แม่เหล็กไฟฟ้า ดังนั้นจึงถือเป็นจุดเริ่มต้นของ การเปลย่ี นแปลงคร้งั ยิง่ ใหญ่อนื่ ๆ ต่อมา9 การพัฒนาการแพร่คลนื่ วิทยใุ นเวลาต่อมา6 รูปภาอทฝ่ 3 การทดลองแพร่คลื่นแมเ่ หลก็ ไฟฟา้ ของ Hertz7 รูปภาอทฝ่ 4 การสง่ สัญญาณแบบไร้สาย10 ห ลั น จ า ก นั้ น ใ น ปฝ ใ . ถ . 1 8 9 2 นักวิทยาศาสตร์ช่ือดังนาม Sir William Crookes ได้คาดการณ์ว่าทฤษฎี Electromagnetic Wave (EM) จะสามารถนามาใชใ้ นการสอื่ สารได้ จนกระทง่ั ในปี ค.ศ.1895 Captain H.B. Jackson R.N. ได้ทาการทดลองส่งโทรเลขแบบไร้สายจากหัวเรือ ไปทา้ ยเรอื และจากเรอื ตอ่ เรอื ในระยะใกล8้ จนกระทง่ั 5 “Rear Admiral John R. Redman, USN, “Naval Communications.” 8 “Radio Research Paper - History of Naval Comm.” 6 “How Heinrich Hertz Discovered Radio Waves.” 9 “Godfrey Dykes, “Wireless Telegraphy in the RN circa 1901.” 7 “Heinrich Hertz - Biography, Facts and Pictures.” 10 “Godfrey Dykes.”
วารสาร“อเิ ลก็ ส์” ปีที่ ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ หน้า | ๓๑ ในเวลาต่อมาในการแพร่คล่ืนสัญญาณนั้น แพร่สัญญาณ และปี ค.ศ.1922 การจัดตั้งสถานี ได้พบว่าเกิดการกวนกันของสัญญาณเกิดข้ึน จึงมี วทิ ยกุ เ็ ริม่ เป็นท่ีแพร่หลายในประเทศอังกฤษ14 การริเร่ิมพัฒนาการใช้ความถี่ใหม่ในการส่ง สัญญาณ และในปี ค.ศ.1902 Marconi ก็ได้ vtep Clhser th the Future hf พัฒนาเคร่ืองรับสัญญาณท่ีเรียกว่า Marconi Bhrderless: การพัฒนาด้านการส่ือสารได้ Magnetic Detector หรือ Maggie (รูปภาพท่ี 5) เป็นไปอย่างต่อเน่ือง ในช่วงกลางของทศวรรษ ก า ร พั ฒ น า น้ี น า ม า ซ่ึ ง ก า ร เ พิ่ ม ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ที่ 1920 การแพร่คลื่นโดยใช้วิธี Amplitude การรับส่งสัญญาณในการสอื่ สาร11 Modulation (AM ) และในช่วงต้นของทศวรรษที่ 1930 ก็มีการพัฒนาเทคนิคการแพร่คล่ืนแบบ รูปภาอทฝ่ 5 Marconi's wireless magnetic detector12 Frequency Modulation (FM) เพื่อใช้ในการ ส่ือสาร15 การติดต่อสื่อสารโดย Radioteletype เ ห ตุ ก า ร ณ์ ส า คั ญ ข อ ง ป ร ะ โ ย ช น์ ใ น (RTTY, รูปภาพที่ 6) ได้ถูกใช้โดยกองทัพเรือแห่ง การพัฒนาระบบสื่อสารบนเรือของ Marconi คือ สหรัฐอเมริกามายาวนานตั้งแต่ทศวรรษท่ี 1930 เหตุการณ์เรือไททานิกล่ม ในปี ค.ศ.1912 จนกระทง้ั ชว่ งสงครามโลกครงั้ ที่ 2 Radioteletype อุปกรณ์ส่งสัญญาณความช่วยเหลือท่ี Marconi น้ีประกอบด้วย 3 ส่วนหลักคือ Teletype หรือ ได้ผลิตและติดตั้งบนเรือไททานิก ได้ช่วยเหลือ Teleprinter, Modem และ Radio เม่ือการพัฒนา ผู้ป ระ สบ ภัย ไว้ ได้ ด้ว ยก าร ส่ง สัญ ญา ณข อ ยงั คงดาเนินต่อไปในทศวรรษท่ี 1980 Teleprinter ความช่วยเหลือไปยังเรือ RMS Carpathia ซ่ึงอยู่ ก็ได้ถูกแทนท่ดี ว้ ย Computer16 ห่างออกไป 58 ไมล์ การรับส่งสัญญาณและ ถอดรหัสใช้เวลา 17 นาที ดังน้ันผู้ประสพภัย รูปภาอทฝ่ 6 การทดลองแพรค่ ลื่นแม่เหลก็ ไฟฟา้ ของ Hertz17 บางส่วนจึงได้ถูกชว่ ยไว้ไดท้ นั 13 ก า ร พั ฒ น า ด า เ นิ น ไ ป อ ย่ า ง ต่ อ เ นื่ อ ง ใ น การพัฒนาได้ถูกดาเนินการต่อไปเรื่อย ๆ ระหว่างทางน้ันก็เกิดส่ิงประดิษฐ์มากมายข้ึน จนกระท่ังได้มีการพัฒนาการส่งสัญญาณแบบ เช่น โทรทัศน์ วิทยุ FM โทรศัพท์ วิทยุโทรศัพท์ Continuous-Wave ซ่งึ การเปลีย่ นแปลงนี้นามาสู่ เรดาร์18 การส่งสัญญาณเสียง โดยในปี ค.ศ.1920 ท่ี ประเทศอังกฤษได้เริ่มมีการแพร่สัญญาณวิทยุ 15 “Timeline of Radio.” โดยใช้บทเพลงของ Dame Nellie Melba ในการ 16 “Radioteletype.” 17 “Electronic RTTY Terminal.” 11 “Magnetic Detector.” 12 “Magnetic Detector.” 13 “Guglielmo Marconi.” 14 “Marconi - Marconi History.”
หนา้ | ๓๒ วารสาร“อิเลก็ ส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ whe Bhrderless Era has bechme true: จากปี ที่มีกา รสถา ปนาก องทัพ เรือใ นวัน ที่ เมื่อก้าวข้ามผ่านกาลเวลามาถึงปัจจุบันน้ีโลกแห่ง 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2449 ท่ีเรายึดถือเป็น การสื่อสารก็ได้พัฒนามาถึงจุดที่เราสามารถ วันกองทัพเรือก็เป็นเวลาเกือบ 115 ปีมาแล้ว ติดต่อกันได้จากท่ัวทุกมุมโลก สาหรับการสื่อสารท่ี (พ.ศ.2564)19 ระบบส่ือสารบนเรือรบนั้นหลักๆ ถูกใช้โดยเรือรบน้ันก็จะมีความหลากหลายและ แล้วจะประกอบไปด้วย ระบบสื่อสารภายนอก ซับซ้อนมากกว่าเรือพานิชย์ท่ัวไป เมื่อมาถึงตรงจุด ระบบสื่อสารภายใน และระบบช่วยเหลือฉุกเฉิน นี้เราจะเริ่มโฟกัสถึงเทคโนโลยีการสื่อสารของเรือ รบโ ดยทั่ว ไปแ ละเรือรบแห่ งราช นาวีไท ย 1. ระบบสื่ธสารภาฬนธกนัน้ จะประกธบ เป็นหลัก การสื่อสารที่จะใช้กันบนเรือรบนั้น โปดท้ ฬ การสื่อสารท่อี อกจากตัวเรือไปยังแหล่งอ่ืน จาต้องมีประสิทธิภาพในการรับส่งท่ีเสถียรสูง เช่น การติดต่อระหว่างเรือ การติดต่อกับสถานี อีกทั้งต้องมีระบบสารองมีการเข้ารหัสและบาง ภาคพ้ืน โดยการติดต่อหลักๆ น้ันจะใช้ระบบวิทยุ ระบบยังตอ้ งมคี วามสามารถในการโจมตกี ารสอื่ สาร ในการติดต่อสื่อสาร ซึ่งประกอบไปด้วยย่าน หรือสอดแนมข่าวสารของฝ่ายตรงข้ามได้อีกด้วย ความถ่ี HF (3 - 30 MHz) ใช้สาหรับการส่ือสาร ซ่ึงการเปล่ียนแปลงไปของเทคโนโลยีการสื่อสาร ระยะไกลครอบคลมุ ระยะทางกวา่ 1,000 ไมล์ทะเล ไม่ว่าจะเป็นการสื่อสารผ่านดาวเทียมที่ทาให้ เช่น ระหว่างเรือสู่ฝั่ง VHF (30 - 300 MHz) และ การสื่อสารไร้พรหมแดน หรอื การถือกาเนิดข้ึนของ UHF (0.3 - 3 GHz) ใช้สาหรับการสือ่ สารระยะใกล้ เครื่องคอมพิว เตอร์ที่ทาให้ระบบสามารถ หรือท่ีประมาณเส้นขอบฟ้า สาหรับ VHF น้ัน ประมวลผลและปฏิบัติการได้อย่างอัตโนมัติเพียง ส่วนมากน้ันใช้ติดต่อส่ือสารกับอากาศยาน และ ปลายน้ิวสัมผัส สาหรับกองทัพเรือไทยน้ันได้มีการ UHF นั้นใช้ติดต่อกนั ระหว่างเรือ SHF (3-300 GHz) พัฒนาอย่างต่อเน่ืองเพื่อให้การส่ือสารบนเรือรบ ใชส้ าหรบั เครอื ขา่ ยวทิ ยเุ ชอ่ื มโยงและขา่ วราชนาวี20 ของไทยสามารถก้าวทันโลก โดยการพัฒนาของ ราชนาวีไทยนั้นผู้เขียนจะขอยกตัวอย่างมาเพียง 2. ในส่ทนขธนการสื่ธสารภาฬใน คือ การเปล่ียนแปลงระบบสื่อสารท่ีใช้กับเรือรบไทย ร ะ บ บ ติ ด ต่ อ ส่ื อ ส า ร ท่ี มุ่ ง ใ น ก า ร ติ ด ต่ อ แ จ้ ง ใ ห้ ในสมยั เร่ิมของระบบรวมการ และการพัฒนามาใช้ กาลังพลในเรือรับทราบรับรู้ ระบบหลักๆ คือ ร ะ บ บ ร ว ม ก า ร Integrated Communication ระบบประกาศคาสั่ง ระบบโทรศัพท์ภายใน System (ICS) ในปัจจบุ นั (รูปภาพที่ 7) ระบบโทรศัพท์กาลังเสียง รวมถึง ระบบเพื่อความบันเทิง whe Review hf Fhhtprints: เมื่อได้ ศึ ก ษ า ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร์ ก า ร ถื อ ก า เ นิ ด ขึ้ น ข อ ง รูปภาอทฝ่ 7 ระบบโทรศพั ท์ภายใน ระบบส่ือสารบนเรือมาถึงจุดนี้ได้ทาให้เราเห็นถึง วิวัฒนาการ การเปล่ียนแปลงการสื่อสารบนเรือ 20 “NCIT - Detail History.” ของโลก แล้วประเทศไทยของเราเป็นอย่างไรบ้าง กองกาลังทางเรือนั้นมีมานานควบคู่กับการก่อต้ัง ของอาณาจักรไทยตั้งแต่สมัยกรงุ สโุ ขทัยแต่หากนับ 18 “Timeline of Radio.” 19 “กองทพั เรือไทย.”
วารสาร“อเิ ล็กส์” ปีที่ ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ หนา้ | ๓๓ 3. ระบบช่ทฬเหลธื ฉกุ เฉนผ เชน่ ระบบ GMDSS หลังจากการพัฒนาของโลกเทคโนโลยี ใช้สาหรับเมื่อเรือเกิดเหตุอันตรายจนไม่สามารถ ทางราชนาวีไทยเองก็มีการพัฒนาระบบสื่อสาร ช่วยเหลือตนเองได้ ระบบจะทาการส่งสัญญาณ ของเรือรบให้ทัดเทียมกับนานาประเทศเช่นกัน ขอความช่วยเหลือไปยัง เรือ หรือ สถานีใกล้เคียง ระบบ Integrated Communication System เครือข่ายระบบ GMDSS (รูปภาพที่ 8) ของโลก หรือ ICS ได้มีการนามาทดแทนและปรับปรุง ประกอบด้วย ศูนย์ประสานงานค้นหาและกู้ภัย ระบบส่ือสารเก่าของเรือรบไทย ตัวอย่าง ของแต่ละประเทศ (RCC) สถานีฝ่ังซ่ึงมีอุปกรณ์ การปรบั ปรงุ ระบบสอื่ สารเม่อื ไมน่ านนี้ (พ.ศ.2564) วิทยุ VHF, MF, HF รวมทั้งสถานีส่งข่าวอากาศ ที่จะได้มานาเสนอต่อไป คือ การปรับปรุงระบบ และประกาศชาวเรือ (NAVTEX Transmitter) ของ ร.ล.บางปะกง สถานีภาคพ้ืนดินติดต่อกับดาวเทียม (ดาวเทียม Inmarsat, ดาวเทียม COSPAS-SARSAT)21 vtudy Case hf Enhancing Phwer hf Chmmunicatihn: ร.ล.บางปะกง เขา้ ประจาการ เม่ือ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2534 ต่อโดยบริษัท HUDONG SHIPYARD สาธารณรัฐประชาชนจีน24 (ภาพท่ี 10) รูปภาอทฝ่ 8 เครอื ข่ายระบบ GMDSS22 รูปภาอทฝ่ 10 เรือหลวงบางปะกง25 พัฒนาการของระบบส่ือสารในเรือของ การปรับปรุงระบบของ ร.ล.บางปะกง กองทัพเรือไทยกว่าจะมาเป็นระบบรวมการ ICS บริษัทท่ีได้รับผิดชอบดูแลในคร้ังน้ีคือ บริษัท น้ันเริ่มมาจาก 1.การเลือกสลับสายแบบ Patch TechMer ของประเทศอิสราเอล โดยระบบที่ Panel (รูปภาพที่ 9) ของเรือรุ่นเก่า 2. ระบบ ทาการปรับปรงุ ครั้งนม้ี ีชอื่ เรียกว่า “RTN mCMS” Key Pad หรือ Matrix ADM เช่น ร.ล.ชลบุรี, ในการติดตง้ั ระบบน้จี ะแบ่งออกเปน็ 3 ระบบย่อย ร.ล.รัตนโกสินทร์, ร.ล.ล่องลม เป็นการอาศัย ประกอบไปด้วย ไมโครโพรเซสเซอร์ควบคุม 1. mCMS – Intercom and Radio Access System 2. PAS – Public Address System รูปภาอทฝ่ 9 SB 5122 Patch Panel23 3. Telephony – In Ship Telephony 21 “ระบบ GMDSS.” 24 “เรอื หลวงบางปะกง (ลาที่ 2).” 22 “ระบบ GMDSS.” 25 Sukom, “THAIDEFENSE-NEWS.” 23 “Radio Research Paper - 1980’s - VHF/UHF Transceiver Systems.”
หน้า | ๓๔ วารสาร“อเิ ล็กส”์ ปีท่ี ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ รูปภาอทฝ่ 11 ภาพรวมของระบบ รูปภาอทฝ่ 14 ลาโพงประกาศ แบบ Horn รูปภาอทฝ่ 15 Microphone station อุปกรณ์ท่ีใช้ในการติดต่อสื่อสารท่ีสาคัญประกอบ ไปด้วย Voice Terminal จานวน 45 จุด (รปู ภาพ ที่ 12), PA Speaker จานวน 71 จุด (รูปภาพท่ี 13, 14), Microphone Stations จานวน 6 จุด (รูปภาพที่ 15), IP Telephone จานวน 38 เคร่ือง (รูปภาพท่ี 16) รูปภาอทฝ่ 12 Voice Terminal VT (Voice Terminal) หน้าจอเป็น Touch Screen มี Switch เปิด/ปิด ง่ายต่อการ ใช้งาน ฟังก์ชันการใช้งาน ตอบสนอง เรือรบ ให้มีสมรรถนะ ในการปฏิบัตริ าชการในทะเล และ ออกรบ ไดเ้ ป็นอย่างดี รูปภาอทฝ่ 13 ลาโพงประกาศ แบบ In-wall รูปภาอทฝ่ 16 IP telephone การปรับปรุงในครั้งนี้มุ่งเน้นที่จะนามา ทดแทนระบบเดิมที่เส่ือมสภาพและพิจารณาแล้ว เห็นว่าไมค่ ุ้มคา่ ตอ่ การซอ่ มทา โดยคงประสทิ ธภิ าพ และเพม่ิ ฟงั กช์ นั (Function) การใชง้ านทม่ี คี วามสะดวก รวดเร็ว และเปน็ มติ รต่อผู้ใชม้ ากยิง่ ข้นึ
วารสาร“อิเล็กส์” ปีที่ ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ หน้า | ๓๕ ระบบ Integrated Chmmunicatihn ใ น ส่ ว น ข อ ง ร ะ บ บ ช่ ว ย เ ห ลื อ ฉุ ก เ ฉิ น (GMDSS) โดยปกติแล้วจะติดตั้ง Stand Alone vystem หรือ ICv เป็นระบบท่ีรวมการสื่อสาร ที่สะพานเดนิ เรือ ไมไ่ ด้มกี ารเชื่อมตอ่ กับระบบ ICS ท้ังหมดของเรือรบ อันประกอบไปด้วย ระบบ นอกจากนี้ ยังมีระบบ Back Up ในกรณีที่ระบบ การส่ือสารภายนอก (External Communication) ICS ชารุดหรือเสียหาย ในขณะปฏิบัติราชการ ระบบการสอื่ สารภายใน (Internal Communication) หรือทาการรบ เปน็ ระบบทไี่ มต่ อ้ งใช้ไฟเล้ียงระบบ ระบบประกาศคาส่ัง (Public Address System) SPT H200/U (Sound Powered Telephone) แ ล ะ ร ะ บ บ โ ท ร ศั พ ท์ ภ า ย ใ น เ รื อ ( Private ตามสถานีต่างๆ และ ระบบ MPS (Magneto Automatic Branch Exchange) เข้าเป็นระบบ Power System) เป็นระบบ Telephone ที่ใช้ เดียวกัน มีฟังก์ชันการใช้งาน ที่สะดวก รวดเร็ว Magneto จ่ายพลังงานให้ระบบ RTN mCMS และคล่องตัว โดยมี User Unit ซึ่งมีชื่อเรียก เป็นระบบรูปแบบท่ีใช้ระบบ Network มาเป็น แตกต่างกันไปตามบริษัทผู้ผลิต ติดตั้งไว้ตาแหน่ง พ้ืนฐานในการเช่ือมต่อกับอุปกรณ์ต่างๆ ของ ต่างๆ ตามความต้องการใช้งานของเรือรบ ระบบการเช่ือมต่อใช้สาย Lan ทั้งหมดอุปกรณ์ ซง่ึ User Unit สามารถทาหนา้ ท่ไี ด้ ทีส่ าคญั ประกอบ ไปดว้ ย - เป็นท้ัง วิทยุ (External Communication) -RCGW (Radio Control Gate Way) ข่าย HF VHF และ UHF ทาหน้าท่ีเป็น Remote -LSPDU (Lan Switch Power Distribu- วิทยุ tion Unit -UPS (Uninterrupted Power Supply) - เป็ นเค รื่อ งปร ะกา ศค าส่ัง ( Public -Management Station โดยใช้ Application Address System) ทาหนา้ ที่ เปน็ Mic Station ACS บรหิ ารจดั การระบบบน Windows OS - เป็น Intercom (Internal Communication) ระบบรทมการ ICv ที่ถูกปรับปรุงนี้ถือ ใชต้ ดิ ตอ่ สือ่ สารภายในเรอื กับสถานีตา่ งๆ เ ป็ น ก า ร พั ฒ น า ขี ด ค ว า ม ส า ม ร ถ ข อ ง ก อ ง ทั พ ให้ทัดเทียมกับนานาประเทศ การท่ีระบบส่ือสาร - Generate สัญญาณ Alarm ต่างๆ ในการ ในเรือทางาน ภายใต้โครงข่ายเดียวกันน้ันก็มีท้ัง ประจาสถานี ขอ้ ดี และข้อจากัดของการใช้งานบนเรือรบไทย ในสท่ นขธน ระบบโทรถัอท์ภาฬในเรืธ ข้ธดฝ คือ สามารถเชื่อมต่อถึงกันใช้งานได้ (Private Automatic Branch Exchange) หลากหลาย จัดการดูแลระบบภายใต้การควบคุม ทาหน้าที่ ใช้ติดต่อส่ือสารภายในเรือกับสถานี ข อ ง Software ทั้ ง ยั ง ส า ม า ร ถ ต ร ว จ ส อ บ และหอ้ งต่างๆภายในเรือ สามารถใช้เป็นโทรศัพท์ ค ว า ม ผิ ด พ ล า ด ท่ี เ กิ ด ขึ้ น ข อ ง ร ะ บ บ แ ต่ ล ะ จุ ด ติดต่อกับหน่วยภายนอก ถ้ามีการเช่ือมต่อกับ ผ่านฟังก์ชัน Built in Test ในส่วนของฟังก์ชัน โครงข่ายโทรศัพท์ ภายนอก และยังสามารถ การใชง้ านเองกห็ ลากหลายขนึ้ จากเดมิ มาก ใชเ้ ปน็ เครอื่ งประกาศคาสงั่ (Mic Station) ไดด้ ว้ ย ระบบ ICS บางรุ่น ตัว User unit สามารถทา หน้าท่ีเป็นโทรศัพท์ ติดต่อกับระบบโทรศัพท์ ภายในเรือได้เลย ทาให้ฟังก์ชันการใช้งานยืดหยุ่น และหลากหลายมากขึ้น
หน้า | ๓๖ วารสาร“อิเล็กส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ ข้อจากดั ของการพฒั นาไปของเทคโนโลยี ระบบอื่นของกองทัพเรือ การกาหนดจุดติดตั้ง ในแง่ของผู้ใช้อุปกรณ์ความเสียหายท่ีอาจเกิดขึ้น และสภาพแวดล้อมท่ีติดต้ังอุปกรณ์นั้นมีผลต่อ ในระบบ ไมว่ า่ จะเปน็ ทร่ี ะบบจดั การ หรอื โหนดยอ่ ย ก า ร ท า ง า น ข อ ง ร ะ บ บ เ น็ ต เ วิ ร์ ค แ ล ะ อุ ป ก ร ณ์ ในระบบ ก็อาจส่งผลต่อระบบโดยรวมแม้จะ อิเล็กทรอนิกส์เป็นอย่างมาก เช่น ควรหลีกเล่ียง สามารถตรวจพบจุดผิดพลาดในระบบแต่การที่จะ จดุ ทไ่ี ดร้ ับความรอ้ นสงู และจุดท่มี คี วามชน้ื มาก ดาเนินการแก้ไขเบ้ืองต้นน้ันในบางกรณีก็เป็น ไปไดย้ าก หากขาดซงึ่ อปุ กรณ์ ความรู้ ความเข้าใจ รูปภาอทฝ่ 17 การติดตั้งภายในหอ้ ง A/C Room สาหรบั ในแง่ของผู้ดูแลอุปกรณ์ ความเสียหายของ ระบบที่เกิดขึ้นและสามารถดูแลได้นั้นมีค่อนข้าง whe chnclusihn: มนษุ ย์เราไม่เคยหยุด จากัด ด้วยการเปล่ียนแปลงไปของเทคโนโลยี พัฒนาตัวเอง ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีจึงไม่มี ระบบและวงจรภายในนั้นไม่สามารถซ่อมแซมได้ ท่ีส้ินสุด สาหรับเทคโนโลยีด้านการสื่อสารเอง ท้ังหมด โดยส่วนมากนั้นจาต้องเป็นการเปลี่ยน ก็เป็นหน่ึงแขนงท่ีเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ส่วนที่เสียหายออกแล้วหาทดแทนใหม่ ซึ่งการจะ ใ น วั น นี้ เ ร า พ ย า ย า ม ที่ จ ะ ก้ า ว ใ ห้ ทั น แ ต่ พ รุ่ ง น้ี จั ด ห า อ ะ ไ ห ล่ ม า เ ป ล่ี ย น นั้ น ต้ อ ง ใ ช้ เ ว ล า แ ล ะ ระยะห่างก็อาจห่างจากเดิมไปอีก ดังเช่นตัวอย่าง งบประมาณเป็นอย่างมาก ดังนั้นจึงอาจส่งผลต่อ การปรับปรุงระบบสื่อสารของเรือในกองทัพเรือ ภารกิจของกองทพั เรอื ได้ อา่ นมาถงึ จุดน้ีการติดตั้ง จากระบบอนาล็อกมาเป็นระบบรวมการ ICS ระบบ ICS น้ันจะเพิ่มประสิทธิภาพให้เรือรบของ ที่การทางานต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจในเร่ือง ไทยเราได้กต็ ่อเม่อื ต้องลดข้อจากัดดังกล่าวข้างต้น ของการจัดการเน็ตเวิร์ค ซึ่งรอยต่อระหว่างยุคน้ี ใหไ้ ดม้ ากทสี่ ุด เราคงต้องย้อนถามตัวเราเองว่าพร้อมที่จะใช้งาน เ ท ค โ น โ ล ยี ท่ี ล้ า ห น้ า เ ห ล่ า นี้ ไ ด้ อ ย่ า ง เ ต็ ม ในส่วนของการติดตั้งระบบ ICS เพ่ือ ประสิทธิภาพ และบารุงรักษาให้อยู่ในสถานะ ปรับปรุงระบบส่ือสารของ ร.ล.บางปะกง น้ัน พรอ้ มใช้ตลอดเวลาได้หรือไม่ เป็นไปด้วยความเรียบร้อย ซึ่งการปรับปรุงระบบ น้ีเพือ่ ทดแทนระบบเดิม ตาแหน่งท่ีต้ังของอุปกรณ์ 20, 2021. https://en.wikipedia.org/w/index.php? ต่างๆ โดยมากอยู่ที่เดิม บางส่วนต้องมีการปรับให้ title=Guglielmo_Marconi&oldid=1018969074. เข้ากับการวางเครือข่ายของระบบ ในจุดน้ีมีข้อท่ี ควรพิจารณาเพอ่ื ใชป้ ระกอบการวางแผนปรับปรุง “HAL DS3100 ASR VIDEO DISPLAY TERMI- NAL.” In Wikipedia. Accessed April 21, 2021. ธ้านธผน https://en.wikipedia.org/wiki/File:HAL3100.jpg. “FACEBOOK ก อ ง ทั พ เ รื อ Royal Thai Navy.” “Heinrich Hertz - Biography, Facts and Accessed April 20, 2021. https://pt- Pictures.” Accessed April 21, 2021. https:// br.facebook.com/RoyalThaiNavyFanpage/ www.famousscientists.org/heinrich-hertz/. posts/3926683484025806. Godfrey Dykes. “Wireless Telegraphy in the RN circa 1901.” Accessed April 21, 2021. https://www.commsmuseum.co.uk/ dykes/1901wt/1901wt.htm. “Guglielmo Marconi.” In Wikipedia, April
วารสาร“อเิ ล็กส์” ปีท่ี ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ หนา้ | ๓๗ ธา้ นธผน (ต่ธ) radio-news/naval-communications-december- 1950-radio-television-news.htm. “How Heinrich Hertz Discovered Ra- dio Waves.” Accessed April 21, 2021. “Royal Navy Communications Net- https://www.famousscientists.org/how- work.” Accessed April 20, 2021. http:// hertz-discovered-radio-waves/. jproc.ca/rrp/1878.gif. “Magnetic Detector.” In Wikipedia, January Sukom. “THAIDEFENSE-NEWS: ข้ อ มู ล เ รื อ 11, 2021. https://en.wikipedia.org/w/index.php? หลวงเจ้าพระยา และ เรือหลวงบางปะกง.” THAIDE- title=Magnetic_detector&oldid=999742566. FENSE-NEWS (blog), 2560. https://thaidefense- news.blogspot.com/2017/03/455-456.html. “Marconi - Marconi History.” Accessed April 21, 2021. http://www.seas.columbia.edu/ “Timeline of Radio.” In Wikipedia, March 8, marconi/history.html. 2021.https://en.wikipedia.org/w/index.php? title=Timeline_of_radio&oldid=1011081687. “NCIT - Detail History.” Accessed April 22, 2021. http://www.ncit.navy.mi.th/ “กองทัพเรือไทย.” In วิกิพีเดีย, February 28, index.php/history/detail/history_id/3068. 2021.https://th.wikipedia.org/w/index.php? title=%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87% “Radio Research Paper - 1980’s - VHF/UHF E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B9% Transceiver Systems.” Accessed April 23, 2021. 80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0% http://jproc.ca/rrp/rrp2/1980s_vhfuhf_trans.html. B9%84%E0%B8%97%E0%B8% A2&oldid=9278308. “Radio Research Paper - History of Naval Comm.” Accessed April 20, 2021. http://jproc.ca/ “ร ะ บ บ GMDSS,”n.d. http://www.fleet.navy. rrp/nro_his.html. mi.th/ftc/km/e-books/585.pdf. “Radioteletype.” In Wikipedia, March 30, 2021. “เรือหลวงบางปะกง(ลาที่ 2).” Accessed April https://en.wikipedia.org/w/index.php? 23, 2021. http://thaiseafarer.com/navalforces/ title=Radioteletype&oldid=1015022311. ff456.php. Rear Admiral John R. Redman, USN. “Naval Communications.” Accessed April 2 0 , 2 0 2 1 . https://www.rfcafe.com/references/
หน้า | ๓๘ วารสาร“อิเล็กส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ การตรทจทัดใทามปลธดภัฬจากสนามแมเ่ หลก็ โฮฮ้ าตธ่ กาลันอลท่ปฝ ฏผบตั ผนานบนเรธฟ รบ แผนกเคร่ืองมือวัด กอล.๓ อล.ทร. กาลันอลบานสท่ นทปฝ่ ฏผบตั นผ านบนเรฟธรบเป็ นเทลานาน ทาโมจพนมฝบภ ตรฬาก ? ทาโมจนพ เป็ นหมนั ? บทนา ในบทความนี้จะเป็นการกล่าวถึงผลต่อ ขีดจากัดการได้รับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า จากการ สุขภาพอนามัยของร่างกายมนุษย์อันเกิดจาก ใช้เคร่ืองวิทยุคมนาคมในย่านความถี่วิทยุ สนามแม่เหล็กไฟฟ้า ซ่ึงในปัจจุบันมีการออก 9 kHz – 300 GHz โดยอ้างองิ ขดี จากัดตามเอกสาร กฏเกณฑใ์ นเรื่องความปลอดภัยทเี่ กดิ จากการแพร่ ICNIRP Guidelines for Limiting Exposure คล่ืนแม่เหล็กไฟฟ้า โดย สานักงาน กสทช. to Time-Varying Electric, Magnetic, and ได้ออกเป็นประกาศ มาตรฐานความปลอดภัยต่อ Electromagnetic Fields (Up to 300 GHz) สุขภาพของมนุษย์จากการใช้เคร่ืองวิทยุคมนาคม (1998) จัดทาข้ึนโดย International Commission กทช. มท. 5001 – 2550 ขีดจากัดและวิธีการวัด on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP) สาหรับการได้รับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าของมนุษย์ ซงึ่ เปน็ รายละเอยี ดทจ่ี ะกลา่ ว ตอ่ ไปในบทความนี้ และ ในยา่ นความถวี่ ทิ ยุ 9 kHz – 300 GHz ซงึ่ มาตรฐานนี้ มีการอ้างอิงเพ่ิมเติมจาก NAVSEA OP 3565/ ได้มีการอ้างอิงวิธีการวัดและทดสอบ โดยมีการ NAVAIR 16-1-529 VOLUME 1 SIXTH REVISION การ อ้ า ง อิ ง ม า ต ร ฐ า น ร ะ ดั บ ค ว า ม แ ร ง ข อ ง ได้รับคล่ืนแม่เหล็กไฟฟ้าจากการใช้เคร่ืองวิทยุ สนามแม่เหล็กไฟฟ้าตามมาตรฐานระหว่าง คมนาคมในย่านความถวี่ ิทยุ 3 kHz – 300 GHz ประเทศ มาตรฐานระหวา่ งภมู ิภาค มีการกาหนด
วารสาร“อเิ ลก็ ส์” ปีที่ ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ หนา้ | ๓๙ แมเ่ หล็กโฮฮ้ า หากกระแสไหลความแรงของสนามแม่เหล็กจะ แปรผันตามการใช้พลังงาน แต่ความแรงของ ปรากฏการณ์ทางแม่เหล็กไฟฟ้าถูกกาหนด สนามไฟฟ้าจะคงท่ี ในแง่ของแรงแม่เหล็กไฟฟ้า บางคร้ังเรียกว่า แรงลอเรนซ์ซ่ึงรวมถึงทั้งไฟฟ้าและแม่เหล็ก แหล่นกาเนผดสนามแม่เหล็กโฮฮ้ าตามธรรมชาตผ เปน็ อาการทแ่ี ตกตา่ งกนั ของปรากฏการณเ์ ดียวกัน แรงแม่เหล็กไฟฟ้ามีบทบาทสาคัญในการกาหนด สนามแมเ่ หลก็ ไฟฟา้ มอี ยทู่ วั่ ไปในสงิ่ แวดลอ้ ม คุ ณ ส ม บั ติ ภ า ย ใ น ข อ ง วั ต ถุ ส่ ว น ใ ห ญ่ ท่ี พ บ ของเรา แต่มองไม่เห็นด้วยตามนุษย์ สนามไฟฟ้า ในชีวิตประจาวัน แรงดึงดูดทางแม่เหล็กไฟฟ้า เกิดจากการสะสมของประจุไฟฟ้า ในบรรยากาศ ระหว่างนิวเคลียสของอะตอมและอิเล็กตรอนใน ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั พายฝุ นฟา้ คะนอง สนามแมเ่ หลก็ โลก วงโคจรของพวกมันจะจับอะตอมไว้ด้วยกัน ทาให้เข็มของเข็มทิศหันไปในทิศทางเหนือ – ใต้ แรงแม่เหล็กไฟฟ้ารับผิดชอบพันธะเคมีระหว่าง โดยสตั ว์ตา่ งๆ เชน่ นกและปลาใช้ในการนาทาง อะตอมที่สร้างโมเลกุลและแรงระหว่างโมเลกุล แรงแม่เหล็กไฟฟ้าควบคุมกระบวนการทางเคมี แหลน่ กาเนดผ สนามแม่เหล็กโฮฮ้ าทมฝ่ นษภ ฬ์สรา้ นขนพ้ ท้ังหมด ซ่ึงเกิดข้ึนจากปฏิสัมพันธ์ระหว่าง อิเลก็ ตรอนของอะตอมใกล้เคียง แม่เหล็กไฟฟ้าถูก นอกเหนือจากแหล่งท่ีมาจากธรรมชาติแล้ว ใช้กันอย่างแพร่หลายในเทคโนโลยีสมัยใหม่และ สเปกตรมั แม่เหล็กไฟฟ้ายังรวมถึงสนามท่ีสร้างข้ึน ทฤษฎีแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นพ้ืนฐานของวิศวกรรม โดยแหล่งกาเนิดที่มนุษย์สร้างข้ึนด้วย เช่น จาก พลังงา นไฟฟ้ าและอิ เล็กท รอนิกส์ รว มถึ ง สายส่งไฟฟ้ากาลังหม้อแปลงไฟฟ้า คล่ืนโทรศัพท์ เทคโนโลยีดิจิตอล คลื่นวิทยุ คลื่นโทรทัศน์ จากเคร่ืองคอมพิวเตอร์ เสาส่งสัญญาณสื่อสาร เปน็ ต้น สนามแม่เหล็กโฮฮ้ ามาจากทฝใ่ ด สาหรับสภาวะแวดล้อมในการทางานบน สนามไฟฟ้าถูกสร้างข้ึนโดยความแตกต่าง เรือรบ เป็นอีกบริเวณหน่ึงที่ไม่สามารถหลีกเล่ียง ของแรงดันไฟฟ้า ยิ่งแรงดันไฟฟ้าสูงเท่าใด ปั ญ ห า ข อ ง ส น า ม แ ม่ เ ห ล็ ก ไ ฟ ฟ้ า ไ ด้ ทั้ ง สนามไฟฟ้าก็จะย่ิงแรงเท่าน้ัน สนามแม่เหล็กถูก สนามแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่ต่าจากสายส่งไฟฟ้า สร้างข้นึ เมื่อกระแสไฟฟ้าไหล ย่ิงกระแสไฟฟ้ามาก หม้อแปลงไฟฟ้า หรือสนามแม่เหล็กไฟฟ้าความถ่ี เ ท่ า ไ ห ร่ ส น า ม แ ม่ เ ห ล็ ก ก็ จ ะ ยิ่ ง แ ร ง เ ท่ า น้ั น สูงจากเสาส่งสัญญาณสื่อสาร เน่ืองจากต้อง สนามไฟฟ้าจะมีอยูแ่ มว้ า่ จะไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลก็ ปฏิบัติงานอยู่ในบริเวณดังกล่าวเป็นเวลาต่อเนื่อง ตาม นานๆ ดังนั้นจะต้องทาการสารวจ หรือวัดระดับ ความแรงของสนามแม่เหล็กไฟฟ้า โดยจะต้องนา รมปทฝ่ 1 แสดง Electromagnetic wave ผลการวดั ทไี่ ดไ้ ปเปรียบเทียบกับขีดจากัดการแพร่ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่กาหนดข้ึนโดยหน่วยงาน ท่ีสากลยอมรับ โดยในกรณีที่ระดับความแรงของ สนามแม่เหล็กไฟฟ้าสูงเกินขีดจากัดตา ม มาตรฐานสากลกาหนด จะต้องหาวิธีการแก้ไข เ พ่ื อ ล ด ค ว า ม เ สี่ ย ง ท่ี จ ะ เ กิ ด ขึ้ น กั บ ก า ลั ง พ ล ท่ีปฏิบตั งิ านในบรเิ วณดงั กลา่ ว
หนา้ | ๔๐ วารสาร“อิเลก็ ส”์ ปที ี่ ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ ฯลต่ธการสัมฯสั กับสนามแม่เหลก็ โฮฮ้ า ความร้อนข้ึนในร่างกาย แต่หากสนามแม่เหล็ก จากแหลง่ กาเนดิ กระแสความเขม้ 10 mA/m จะสง่ ผล ขณะท่ี Antoine Henri Becquerel และ ต่อปฏิกิริยาเคมีของร่างกาย เช่น การทางานของ Marie Curie นักฟิสิกส์และนักเคมีชาวฝรั่งเศส เซลล์ประสาท และหากสนามแม่เหล็กมีความเข้ม ใชง้ านกมั มนั ตรงั สี (ยเู รเนยี ม และเรเดียม) ในการ สูงกว่า 100 mA/m กล้ามเน้ือในร่างกายจะเกิด ทดลองพวกเขาพบว่าเกิดรอยไหม้เล็กๆ ท่ีผิวหนัง การหดตัวและเกิดอาการชักกระตุก ถ้าความถ่ี บรเิ วณท่ใี กล้กับสารกมั มันตรังสีน้ัน ภายหลังจึงได้ มากกว่า 10 GHz และระดับความเข้มของ พบว่ารังสีที่แผ่ออกมาจากสารนั้นเป็นอันตราย พลังงาน 1000 w/m2 จะทาให้เกิดความร้อน และเป็นท่ีทราบกันดีแล้วว่าความถ่ีสูงๆ ย่อมมี ภายในร่างกายทาให้อุณหภูมิในร่างกายสูงข้ึน 1 อานาจในการทะลุทะลวง (penetrating) สูงด้วย องศาเซลเซยี ส ทาลายเซลล์ของดวงตาและจะทา สารกัมมันตรังสีแผ่รังสีท่ีมีอานาจในการทะลุ ใหเ้ กดิ การไหมข้ องผิวหนัง ทะลวงสูงออกมา ก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายถึง จากผลกระทบของสนามแม่เหลก็ ไฟฟ้าต่อร่างกาย ขั้นเสียชีวิตได้ ในประเทศไทยมีหลายหน่วยงาน สามารถแบ่งออกเป็นสองส่วนคือ ผลจากความ ท่ี รั บ ผิ ด ช อ บ ส น า ม แ ม่ เ ห ล็ ก ไ ฟ ฟ้ า ที่ มี ร ะ ดั บ ร้อนในร่างกายท่ีเพ่ิมขึ้น (body heating) และ พลังงานสูงๆ (ionizing radiation) อยู่แล้วจะไม่ การเผาไหม้ของผิวหนัง (shock and burns) กลา่ วถึงในบทความนี้ ความร้อนที่เพ่ิมข้ึนหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า Thermal effect ม า จ า ก ก า ร อ ยู่ ใ น บ ริ เ ว ณ สนามแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีระดับพลังงานและ สนามแมเ่ หลก็ ไฟฟา้ ความเขม้ สงู ความถ่ีในระดับต่า (non-ionizing radiation) มักจะไม่ค่อยได้รับความสนใจและถูกกล่าวถึงมาก ปัจจบุ ันมีรายงานการศึกษาวิจัยหลายฉบับ นัก แต่เนื่องจากการเพ่ิมขึ้นของสนามแม่เหล็ก พบว่าการสัมผสั สนามแม่เหล็กไฟฟ้าโดยตรงอย่าง ไฟฟ้าที่มีแหล่งกาเนิดมาจากการใช้งานของ ต่อเน่ืองเป็นระยะเวลานาน อาจทาให้เกิดผลเสีย อุปกรณอ์ ิเล็กทรอนกิ ส์ที่มมี าก และผลกระทบของ ต่อสุขภาพข้ึนได้ในหลายระบบ ดังต่อไปน้ี ผลก่อ มันกับอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์มีมาก จึง มะเร็ง, ผลต่อระบบสืบพันธ์ุและการคลอดบุตร, ควรหันมาพิจารณาผลกระทบของสนามแม่เหล็ก ผลต่อระบบเลือด, ผลต่อภูมิคุ้มกันและต่อมไร้ท่อ ไฟฟา้ ทค่ี วามถ่ตี ่า ๆ โดยเฉพาะอย่างย่ิงผลกระทบ และผลตอ่ ระบบประสาทพฤตกิ รรมศาสตร์ เปน็ ตน้ ตอ่ สุขภาพของส่งิ มีชวี ิต จากการถพ กษาข้ธมม ล ผลกระทบของ สนามแมเ่ หลก็ ไฟฟา้ พลงั งานต่า (non-ionizing สนามแม่เหล็กไฟฟ้าต่อร่างกาย ดูเหมือนว่าการ radiation) ที่ความถ่ีต่ากว่า 1 MHz เราเรียกว่า สัมผัสสนามแม่เหล็กไฟฟ้าจะไม่ก่อให้เกิดผลต่อ สนามแม่เหล็กไฟฟ้า (Electromagnetic Field : สุขภาพแบบเฉียบพลันใดๆ ข้ึน แต่ความผิดปกติ EFM) และหากความถี่สูงกว่า 1 MHz เราจะ ซึ่งเชื่อว่าเกิดจากการสัมผัสในระยะยาวบางอย่าง เรียกว่า สนามแม่เหล็กไฟฟ้าแบบแพร่กระจาย ที่ได้จากการศึกษาทางระบาดวิทยานั้น แม้ว่า คล่ืน (electromagnetic radiation) ผลกระทบ ปัจจุบันจะยังไม่สามารถสรุปได้แน่นอน แต่ก็เป็น จากสนามแม่เหล็กไฟฟ้าทั้งสองแบบแตกต่างกัน สิ่งที่น่าสนใจ เช่นความสัมพันธ์ของการเป็นมะเร็ง ดงั นี้ เมด็ เลอื ดขาวในเดก็ กบั การอาศยั อยใู่ นบา้ นทใี่ กลส้ าย ในความถ่ีท่ีต่ากว่า 1 MHz พลังงานจาก สนามแม่เหล็กไฟฟ้าน้ีจะไม่เหนี่ยวนาให้เกิด
วารสาร“อเิ ล็กส์” ปที ่ี ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ หนา้ | ๔๑ สายสง่ ไฟฟ้าแรงสงู และการเกิดโรคสมาธิสั้น (AD of DoD Personnel from Exposure to หรือ ALS) กับการสัมผัสสนามแม่เหล็กไฟฟ้า Radiofrequency Radiation and Military มากกว่าปกติ การศึกษาวิจัยท่ีจะมีเพิ่มข้ึน Exempt Lasers (DoDI 6055.11, 1995 Edition) ในอนาคตจะช่วยบอกความเส่ียงของการสัมผัส และมีการใช้ขีดจากัดจาก NAVSEA OP 3565/ สงิ่ คกุ คามชนดิ นไ้ี ดม้ ากขนึ้ แตส่ ง่ิ สาคญั ในปจั จบุ นั น้ี NAVAIR 16-1-529 VOLUME 1 SIXTH REVISION คือ เราสามารถท่ีจะป้องกันสุขภาพของกาลังพล มาใช้สาหรับกาหนดค่า ขีดจากัดการได้รับคลื่น ไมใ่ หเ้ จบ็ ป่วยโดยสาเหตุที่ไม่คาดคิดได้ แม่เหล็กไฟฟ้าจากการใช้เครื่องวิทยุคมนาคมใน ย่านความถวี่ ทิ ยุ 3 kHz – 300 GHz มาตรฐาน (Standard) กองทัพเรือได้มีการอ้างอิงกับมาตรฐาน Department of Defense Instruction : Protection สรภปแนททานขธนใทามปลธดภฬั กบั ใลนฟ่ ทผทฬภ Radiofrequency Radiation and Military Exempt Lasers (DoDI 6055.11, 1995 Edition) ในการวัดตรวจวัดความปลอดภัยจาก การได้รบั คล่ืนแมเ่ หลก็ ไฟฟ้าจากการใช้เครื่องวิทยุ สนามแม่เหล็กไฟฟ้าต่อกาลังพลที่ปฏิบัติงานบน คมนาคมในย่านความถ่ีวิทยุ 3 kHz – 300 GHz เรือรบ ของกองทัพเรือจะอ้างอิงมาตรฐาน Department of Defense Instruction : Protection ซงึ่ มกี ารกาหนดขีดจากัดดงั ตารานทฝ่ 1 of DoD Personnel from Exposure to ตารานทฝ่ 1 แสดงขีดจากัดการแพร่คล่นื แมเ่ หล็กไฟฟา้ NAVSEA OP 3565/NAVAIR 16-1-529 VOLUME 1 SIXTH REVISION (เอกสาร อ้างองิ หนา้ C-2)
หน้า | ๔๒ วารสาร“อิเลก็ ส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ (ตทั ธฬา่ น) การตรทจทดั ใทามปลธดภฬั ตธ่ บภใใลเรธฟ ต.๘๓ การตรทจทดั เป็นการตรวจวัดสาหรับการได้รับคล่ืน แม่เหล็กไฟฟ้าของกาลังพลท่ีปฏิบัติงาน จากการ ใช้เคร่ืองอุปกรณ์ส่ือสารอิเล็กทรอนิกส์ในย่าน ความถ่ีวิทยุ 100 kHz – 6 GHz เพ่ือป้องกัน อันตรายท่ีอาจเกิดข้ึนกับกาลังพล จากการได้รับ คล่ืนแม่เหล็กไฟฟ้าที่แผ่จากเคร่ืองอุปกรณ์สื่อสาร อิเล็กทรอนกิ สข์ อง เรอื ต.๘๓ รมปทฝ่ 4 แสดง SUPER STAR 2400 SS2400 MK II Antenna รมปทฝ่ 2 แสดงการแบง่ ช้ันเรือเพือ่ ตรวจวดั ธภ ปกรณส์ ฟ่ธสารธเผ ลก็ ทรธนผกส์ทฝท่ าการตรทจทัด รมปทฝ่ 3 แสดง GRC-1250 Antenna รมปทฝ่ 5 แสดง RT-2048 Antenna เใร่ฟธนมธฟ ทใฝ่ ช้ในการตรทจทัด เป็นเครื่องมือตรวจวัด และทดสอบสัญญาณ สนามแม่เหล็กไฟฟ้า (Electromagnetic Field) โดยมีโปรแกรมประมวลผลการวัดและวิเคราะห์ สัญญาณรบกวนรวมถึงความปลอดภัยที่เกิดจาก สนามแมเ่ หล็กไฟฟ้าได้ โดยสามารถวัดความเขม้
วารสาร“อเิ ลก็ ส์” ปีที่ ๒๗ ฉบับที่ ๒๘ หนา้ | ๔๓ ของสนามแม่เหล็กไฟฟ้าแบบ 3 แกน (Three สนามไฟฟ้า, สนามแม่เหล็ก และสนามแม่เหล็ก axis sensor) ซึ่งสามารถทาการตรวจวัด ได้ทั้ง ไฟฟ้า ไดพ้ ร้อมกนั ท้ัง 3 แกน (X, Y และ Z) รมปทฝ่ 6 แสดงเครอ่ื งมือที่ ทร. มใี ชง้ านเพ่ือการตรวจวดั กระบทนการตรทจทัด - ทำกำรตรวจวัดสัญญำณ Electromagnetic Field Strength ด้ ว ยเ ค รื่ อง Field Strength - เดินเคร่ืองอุปกรณ์ส่ือสารอิเล็กทรอนิกส์ที่ Meter with Antenna ตามการกาหนดช้ันเรือ ต้องการทดสอบ กาหนดความถี่ที่ใช้งานจริงหรือ ท่ตี าแหน่งการทดสอบตา่ งๆ ความถีท่ ีใ่ กล้เคียงกบั การใช้งานจรงิ ระดับกาลังส่ง สูงสดุ และสง่ แบบ CW รมปทฝ่ 7 แสดงการตรวจวดั สัญญาณ - บนั ทกึ ผลการตรวจวัด
หน้า | ๔๔ วารสาร“อิเลก็ ส”์ ปที ี่ ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ สรภ ปฯลการตรทจทัด อากาศออกมาเป็นระยะ 60 เซนติเมตร แต่ถ้ามี ความจาเป็นที่ต้องปฏิบัติงานในระยะใกล้เสา - การแพร่คลื่นจากเสาอากาศของอุปกรณ์สื่อสาร อากาศในขณะแพร่คลื่น ให้ปฏิบัติงานได้ไม่เกิน GRC-1250 กาลังสง่ 100 วตั ต์ ชน้ั 01 Deck ค่าที่ 6 นาที เพอ่ื ไมใ่ หเ้ กดิ อนั ตรายจากสนามแมเ่ หลก็ ไฟฟา้ วดั ได้ 270 V/m มีค่าเกนิ เกณฑ์ 223 V/m - การแพร่คลื่นจากเสาอากาศของอุปกรณ์สื่อสาร การแพร่คล่ืนจากเสาอากาศของอุปกรณ์ SUPERSTAR 2400 SS2400 MK II ก า ลั ง ส่ ง ส่ือสาร SUPERSTAR 2400 SS2400 MK II กาลัง 10 วัตต์ ช้ัน 02 Deck ค่าที่วัดได้ 381 V/m มีค่า ส่ง 10 วตั ต์ ชน้ั 02 Deck มคี ่าเกนิ เกณฑ์ 68 V/m เกนิ เกณฑ์ 68 V/m จึงเสนอแนะให้กาหนดวงเส้นปลอดภัยของกาลัง - การแพร่คลื่นจากเสาอากาศของอุปกรณ์ส่ือสาร พลที่สามารถเข้าใกล้ได้สุดในขณะท่ีมีการแพร่ อ่นื ๆ ผลการวดั ไมเ่ กินเกณฑ์ท่ีกาหนด คลื่น เป็นรัศมีจากกึ่งกลางเสาอากาศออกมาเป็น ระยะ 60 เซนติเมตร แต่ถ้ามีความจาเป็นที่ต้อง ขธ้ เสนธแนะ จากการตรทจใล่นฟ แมเ่ หลก็ โฮฮ้ า ปฏิบัตงิ านในระยะใกล้เสาอากาศในขณะแพร่คลื่น ในเรฟธ ต.๘๓ ให้ปฏิบัติงานได้ไม่เกิน 6 นาที เพื่อไม่ให้เกิด อนั ตรายจากสนามแม่เหลก็ ไฟฟ้า - การแพร่คล่ืนจากเสาอากาศของอุปกรณ์สื่อสาร GRC-1250 กาลังส่ง 100 วตั ต์ ช้นั 01 Deck มีค่า เกินเกณฑ์ 223 V/m จึงเสนอแนะให้กาหนด วงเส้นปลอดภัยของกาลังพลท่ีสามารถเข้าใกล้ได้ สดุ ในขณะทม่ี กี ารแพรค่ ลนื่ เปน็ รศั มจี ากกงึ่ กลางเสา เธกสารธ้านธนผ 1) เวปไซต์ https://www.who.int/news-room/q-a-detail/radiation-electromagnetic-fields 2) NAVSEA OP 3565/NAVAIR 16-1-529 VOLUME 1 SIXTH REVISION หนา้ C-2 3) มาตรฐานความปลอดภยั ตอ่ สขุ ภาพของมนษุ ย์จากการใชเ้ คร่ืองวทิ ยคุ มนาคม กทช. มท. 5001 – 2550 4) ICNIRP Guidelines for Limiting Exposure to Time-Varying Electric, Magnetic, and Electro- magnetic Fields (Up to 300 GHz) (1998) 5) รายงานผลการตรวจวัดความปลอดภัยต่อบุคคล HAZARDS OF ELECTROMAGNETIC RADIATION TO PERSONNEL (HERP) เรอื ต.๘๓
วารสาร“อิเลก็ ส์” ปที ี่ ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ หน้า | ๔๕ EMC : Electromagnetic Compatibility โดฬ : มติ รปุ ถชุ น ใวามเข้ากันโด้ทางแมเ่ หลก็ โฮฮ้ า ฯู ้เขฬี น ขออรรณา เป็ นร้อฬกรอง แม้สะดุด ป๎ญหาใหม่ ไม่เคยเห็น ยุคน้ีเช่น ดั่งโควิด ลิขิตม า โลกววิ ัฒน์ พฒั นา มิสน้ิ สุด งานวิจัย ใช้เวลา เพื่อค้นหา ต้องเรียนรู้ ให้เข้าถึง เหตุที่เป็น หรอื ศึกษา เรือ่ งวัคซนิ ไว้ป้องกัน ถึงวันน้ี ไวรัสนี้ ยังเร่ืองให ม่ ผลกระทบ ที่แท้จริง เมื่อใช้ยา หวงั จะเคลยี ร์ ใหด้ หี มด อยา่ ไดฝ้ น๎ งานทุกกิจ เม่ือมีได้ ก็มีเสีย เหมาะสมนัน้ หาใหเ้ จอ มิงา่ ยเลย ยอมรับได้ คือจุดคิด ที่สาคัญ ครบห้าห้า อายุผม ขอเปิดเผย มาปีน้ี วันที่เก้า เดือนเมษา มิละเลย เรื่องสติ ทุกเวลา เรยี นรโู้ ลก เชน่ ทกุ วนั เหมอื นอยา่ งเคย ที่ได้มา ร่วมงานที่ หน่วยศึกษา จากวันนั้น จนวันนี้ หนึ่งปีกว่า หวังนาพา ทายาทใหม่ สู่ทัพเรือ ต้องพลัดพาก งานถนัด ท่ีเคยมา เร่ืองไฟฟ้า งานอิเล็ก ท่ีเคยสร้าง เปน็ ลกู จา้ ง ปวงประชา ชว่ ยหนว่ ยเหนอื จะรกั ษา ความดเี ขม้ ใหเ้ หมอื นเกลอื เพอื่ ชว่ ยเหลอื เครอื นาวี ของพวกเรา มาเข้าสู่ ความเป็นครู มืออาชีพ แม้เร่งรีบ ก็มิทัน ใครอ่ืนเขา ว่ิงก็ถึง เดินก็ได้ ชีวิตเรา จึงพุ่งเป้า ให้สนุก สุขกับงาน
หน้า | ๔๖ วารสาร“อเิ ลก็ ส”์ ปีท่ี ๒๗ ฉบบั ท่ี ๒๘ ชีวิตคน น้อยนัก เกินร้อยปี อกี มากมี ไม่เคยพบ ความสนาน หลงตรากตรา สะสมทรพั ย์ รอสาราญ เมอ่ื ถงึ กาล คดิ ขนึ้ ได้ เกอื บสายไป วชิ าการ ศาสตรแ์ ละศลิ ป์ เปน็ คคู่ วบ เมอ่ื ประจวบ ไดพ้ อดี ทกุ อยา่ งใส ยุคห้าจี โลกของเรา ดูเปล่ียนไป ทุกอย่างไว ไม่อยู่นิ่ง วิ่งด้วยทุน สังคมโลก จะมุ่งสู่ ความวิเวก เหลอื ตวั เลข ใหใ้ ชง้ าน หนงึ่ กบั ศนู ย์ ศาสตรเ์ รยี บงา่ ย จะหายไป สอู่ าดรู ทเี่ พม่ิ พนู คอื Timer คอยทาลาย ความสมั พนั ธ์ ของเครอื ญาติ จะหดสน้ั และนับวัน กตัญํู จะหดหาย โลกกวา้ งใหญ่ ดเู หมอื นใกล้ เหน็ สบาย แตว่ ุ่นวาย ดว้ ยใจร้อน ของผู้คน คลน่ื สมอง ถกู รบกวน ดว้ ยแมเ่ หลก็ ตั้งแต่เด็ก เลน่ มือถือ แบบฝึกฝน ทกุ อยา่ งเรง่ มอิ าจคอย ด้อยอดทน ต้องด้ินรน หาสนอง ในอบาย มนุษย์เรา จะสขุ ยาก และทุกขง์ ่าย ขนั ติคลาย ไดช้ ้าหน่อย ก็วา่ สาย ขาดสมดุล ธรรมชาติ ถูกทาลาย เรื่องงมงาย จะอุบัติ อีกมากมี แสดงหลกั การ Preventive Maintenance ขอเข้าเรื่อง EMC งานถนัด ช่วยขจัด ป๎ญหา งานไฟฟ้า Integrated circuit ที่สร้างมา น้ันเยียวยา ยากยิ่ง ขึ้นทุกวัน เพราะระบบ มีวงจร ที่ซับซ้อน พรอ้ มขนั้ ตอน การควบคมุ ทแี่ ขง็ ขนั อีกเฟิร์มแวร์ ลิขสิทธิ์ เป็นสาคัญ ต้องผูกพัน ผู้ผลิต คอยดูแล แม้ยามเสีย มีอะไหล่ ให้พร้อมใช้ แตเ่ ปลยี่ นไป ไรโ้ ปรแกรม กร็ อ้ งแอ๋ ต้องงอนง้อ ขอตัวแทน ช่วยดูแล หากตอ้ งแก้ ยามสงคราม คงเหน็ ภยั จึงเห็นควร พัฒนา งานระบบ ให้ถูกจบ ในประเทศ พร้อมแก้ไข งานซอฟตแ์ วร์ควรสรา้ งสรรค์โดยคนไทย แล้วต่อไป เราจะได้ ก้าวยั่งยืน
วารสาร“อิเล็กส์” ปีที่ ๒๗ ฉบบั ที่ ๒๘ หนา้ | ๔๗ แต่ยามนี้ เราพึ่งพา จากต่างชาติ ที่สามารถ ทาได้ คือทนฝืน ใช้ให้ทน อย่างคุ้มค่า อายุยืน ได้ทุนคืน ค่อยต่อยอด คงจะดี ในวงจร ไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ เรื่องเบสิก ที่ต้องรู้ เสริมเป็นศรี คือกาลัง คล่ืนแม่เหล็ก ท่ีเกิดมี เกินพอดี อยู่หรือไม่ อย่างไรกัน ทุกวงจร ทางไฟฟ้า ที่ทางาน ลว้ นกอ่ การ คลนื่ แมเ่ หลก็ ขนึ้ แปรผนั จะมากนอ้ ย การควบคมุ เปน็ สาคญั ต่าไปน้ัน อาจใช้งาน ไม่ได้ดี แมน้ สงู ไป อาจทาลาย บอรด์ ขา้ งเคยี ง ที่ร่วมเรียง เคียงข้าง ถูกเสียดสี การจดั การ ใหร้ ว่ มงาน อยา่ งพอดี จึงต้องมี ศาสตร์ความรู้ บริบาล งานความเข้า กันได้ ทางแม่เหล็ก เรื่องที่เด็ก รุ่นใหม่ ต้องสืบสาน เพราะเทคโน อนาคต ที่ใช้งาน บรู ณาการ หลายระบบ เขา้ รว่ มกนั ทงั้ สนเทศ การสอ่ื สาร งานบัญชา หรอื นาพา การควบคมุ เครอ่ื งจกั รหนั Static Inverter ล้วนสาคัญ ป๎จจุบัน งานอาวุธ ต้องแม่นยา การทางาน ร่วมกัน หลายระบบ จึงประสบ ป๎ญหา ถูกถลา ควบกลา้ คลนื่ กลนื ผลตา่ ง เพยี้ นผดิ นา จึงต้องทา ให้พอดี ท่ีใช้งาน EMC คือเข้ากัน ทางแม่เหล็ก ตรงสเปค รว่ มกนั ได้ ไมล่ า้ งผลาญ ทาพร้อมกัน ได้พอดี ที่ใช้งาน ไมก่ อ่ การ เสรมิ หรอื ลด จนเกดิ ภยั EMC มีสองทาง ที่เกี่ยวข้อง หนึ่งตอ้ งมอง ท่ีตนเอง ให้แจง้ ใส ไม่เบียดเบียน ผู้อ่ืน เขาเกินไป EMI คือชื่อเรียก แทรกสอดกัน การแทรกสอด มสี องทาง ทแี่ พรค่ ลน่ื หนงึ่ แทรกกลนื ในตวั นา อยา่ งแขง็ ขนั สองแพร่ไป ในอากาศ เปน็ สาคัญ เชอ่ื มหากนั อาจผสม ทง้ั สองทาง Antenna to wire คือส่วนหน่ึง แพร่เข้าถึง วงจร เข้าถากถาง เกินพอดี อาจพังได้ ตามเส้นทาง แมไ้ กลหา่ ง กเ็ สยี หาย หากเกนิ กลนื ส่วนท่ีสอง Wire to Antenna ท่ีถูกพา ตามสาย ไปแพร่คลื่น Repeater คลน่ื แมเ่ หลก็ จากจดุ ยนื ไปทอ่ี ืน่ ดว้ ยคลน่ื แม่เหลก็ พาห์ EMC มีสองทาง ท่ีเก่ียวข้อง ทางทส่ี อง คอื ปอ้ งกนั ตนเองหนา EMS คือ หนทาง ที่ว่ามา ช่วยนาพา ให้ระบบ อยู่ยั่งยืน ปกปอ้ งหนง่ึ คอื คดั กรอง เลอื กคลนื่ เอา บงั ทางเขา้ คอื ปอ้ งสอง เฝา้ ขดั ขนื Conductบงั ดว้ ย Filter แยกคลนื่ คนื Shieldingกลนื คลน่ื แปลกปลอมทเ่ีขา้ มา อหงิ สา ไมบ่ งั เบยี ด สรา้ งเครยี ดเขา ปกป้องเรา โอตตัปปะ ท่ีเข้าหา สัจธรรม แห่งสายกลาง จะนาพา ดว้ ยปรชั ญา อยา่ งสมดลุ Regulate ไม่เบียดเบียน เรียกว่า EMI ปกป้องภัย น้ันเรียก EMS ทั้งสองอย่าง นั้นมี หนทางเด็ด ใหเ้ หมอื นเป็ด บินได้ วา่ ยนา้ ลอย คือ ต้องทา ระบบ ให้พอดี ไม่ให้มี กาลัง เกินใช้สอย Source ทส่ี รา้ ง ไมใ่ หเ้กดิ การหลดุ ลอย หรือถกู ปล่อย ไปในท่ี ไมต่ อ้ งการ Filtering ช่วยป้องกัน ในตัวนา มิให้ล้า ไปจุดอื่น ที่ประสาน
หน้า | ๔๘ วารสาร“อเิ ล็กส”์ ปที ่ี ๒๗ ฉบับท่ี ๒๘ ปลอ่ ยลงGround ในความถี่ ไมใ่ ชง้ าน บริการ เฉพาะท่ี ความถ่ีตรง มาถึงคล่ืน ที่รบกวน ในอากาศ ตอ้ งสามารถ Shielding ตามประสงค์ ปลอ่ ยใหแ้ พร่ แคต่ อ้ งการ กจิ ดารง เกนิ ใหป้ ลง ลง Ground อกี เชน่ กนั จึงสรุป Basic EMC นนั้ จะมี Grounding เปน็ พื้นฐาน มSี hielding Filtering คอยชว่ ยงาน ให้กอ่ การ เข้ากนั ได้ ทางแม่เหล็ก สว่ นงานอนื่ ทางเทคนคิ เปน็ กจิ เสรมิ ชว่ ยตอ่ เตมิ ความราบรนื่ แบบเลก็ เลก็ ทง้ั ออกแบบ และตดิ ตงั้ สายรางเหลก็ ใช้ทอ่ Flex โลหะลว้ น ใหส้ มบรู ณ์ กาหนดจุด ติดตั้ง และเดินสาย ชา่ งทกุ นาย ตอ้ งเขา้ ใจ ชว่ ยเกอ้ื หนนุ นาทักษะ EMC ไว้เป็นทุ น ตอบแทนคุณ แผ่นดิน ท่ีผ่านมา มาถงึ เรอื่ ง งานวเิ คราะห์ และตรวจวดั คุณสมบัติ ของวงจร คือจุดหมาย ตอ้ งถกู ตอ้ งตามออกแบบอยา่ งแยบคาย ย้อนจากปลาย ไปสตู่ ้น ของวงจร เริ่มแรกวัด ในค่า ของHazard จะตอ้ งปราศ จากคา่ เกนิ ทเ่ี คยสอน มาตรฐาน กาหนดไว้ เปน็ บทตอน ตอ้ งลดิ รอน คลน่ื แมเ่ หลก็ ตามตาราง จากนน้ั วดั วเิ คราะห์ การ Shielding คล่ืนท่ีว่ิง เข้าหา ต้องขัดขวาง ด้วยส่ือกลาง วางไว้ ระหว่างทาง ชว่ ยปลอ่ ยวาง คลน่ื สว่ นเกนิ ใหพ้ อดี จากนั้นมา ตรวจวัด Filtering คลื่นท่ีวิ่ง มาในสาย ต้องสุขี คลน่ื แปลกปลอม ตอ้ งกรองทง้ิ ไมใ่ หม้ ี เหลอื คลนื่ ดี ทต่ี ้องการ น้นั ผา่ นไป ตวั สดุ ทา้ ย ทต่ี อ้ งวดั คอื คา่ Ground ทกุ เรอ่ื งราว ตอ้ งให้ Ground ชว่ ยขบั ไข Groundคา่ ต่า ตามกาหนด คอื หวั ใจ จะเท่าไร ให้ต่ากว่า กาหนดมา จะเห็นว่า อนาคต EMC จะต้องมี ความสาคัญ ควรศึกษา ศาสตรป์ ้องกนั น้นั สูงคา่ เกนิ ราคา ดีกว่ามา ซ่อมแก้ไข ไม่ดีเอย เอกสารอา้ งองิ มาตรฐานเลขที่ กทช.มท.๕๐๐๑-๒๕๕๐
Search