บทวิเคราะห์สถานการณ์ยาง

รายงาน ตวั ช้วี ดั ที่ 7 การจดั ทาข้อมูลสารสนเทศทางการตลาด สานักงานตลาดกลางยางพาราจังหวัดนครศรีธรรมราช (สตก.จ.นครศรีธรรมราช) มีภารกิจหลักใน การใหบ้ รกิ ารซือ้ ขายยางใหก้ ับสมาชกิ ผู้ซอื้ และผู้ขาย โดยมโี ครงสรา้ งการให้บริการในปี 2563 ดงั น้ี เกษตรกร 1,480 ตนั 84 ราย สมาชกิ ผู้ซือ้ สมาชกิ ผู้ขาย สถาบันเกษตรกร 9,366 ตนั สตก.จ.นครศรธี รรมราช (ทม่ี าใช้บรกิ าร) 222 ราย 77 แหง่ ปี 2563 31 ราย (23,238 ตัน) - นิติบุคคล 26 ราย - บคุ คลธรรมดา 5 ราย ผู้ประกอบกจิ การ 12,392 ตัน 61 ราย เพื่อเป็นการพัฒนาและขยายการบริการซ้ือขายให้ตอบสนองต่อความต้องการของตลาด จึง จาเปน็ ต้องมกี ารวเิ คราะหต์ ลาด (Market Analysis) ซ่ึงนอกจากจะเป็นกระบวนการท่ีช่วยให้ทราบขนาดของ ตลาดแล้ว ยงั ชว่ ยให้ทราบว่าควรพัฒนาหรือปรบั ปรุงสินค้าไปในทิศทางใด เพือ่ ตอบสนองตอ่ ความต้องการของ ตลาดทั้งปัจจุบันและอนาคต โดยสามารถวิเคราะห์ตลาด (Market Analysis) ของสตก.จ.นครศรีธรรมราช ประกอบด้วย 1) การแบ่งส่วนตลาด (Market Segment) 2) ขนาดของตลาด (Market Size) 3) การเติบโต ของตลาด (Market Growth) 4) ส่วนแบ่งตลาด (Market Share) และ 5) แนวโน้มตลาด (Market Trends) ดงั นี้ 1. การแบ่งส่วนตลาด (Market Segment) หมายถึง กระบวนการในการแบ่งหรือแยกลูกค้า ออกเป็นกลุ่มย่อยๆ เพ่ือให้ลูกค้าท่ีมีลักษณะความต้องการคล้ายคลึงกันมาอยู่ในกลุ่มเดียวกัน ทาให้เพ่ิม ประสิทธิภาพในการทางานทางการตลาดและจัดสรรงบประมาณในการเข้าถึงลูกค้าเป้าหมายแต่ละกลุ่ม ซงึ่ มคี วามต้องการแตกตา่ งกนั ทัง้ น้ี สานักงานตลาดกลางยางพาราจงั หวัดนครศรีธรรมราช ให้บริการซ้ือขายน้า ยางสด ยางแผ่นดบิ และยางแผ่นรมควนั 1

ดังนั้น การแบ่งส่วนตลาด (Market Segment) ของ สตก.จ.นครศรีธรรมราช แบ่งกลุ่มตาม ผลิตภณั ฑท์ ่ีมีการซื้อขาย ดงั นี้ 1) นา้ ยางสด 2) ยางแผน่ ดิบ 3) ยางแผ่นรมควัน นอกจากการแบ่งส่วนตลาด (Market Segment) ตามผลิตภัณฑ์ที่มีการซ้ือขาย สามารถ แบ่งกลุม่ ตามประเภทของลูกค้าตามผลิตภัณฑ์ ได้ 2 กลมุ่ คอื ผ้ซู อ้ื และผขู้ าย ดงั นี้ ผซู้ ื้อยาง ผูซ้ อื้ ยางทเ่ี ข้ามาใชบ้ ริการ สตก.จ.นครศรีธรรมราช มี 2 ประเภท คือ บุคคลธรรมดา และนิติ บุคคล ซ่ึงผู้ซ้ือบางรายมีการซ้ือยางหลายชนิด โดยในปี 2563 ผู้ซ้ือยางที่เข้ามาใช้บริการ มีจานวน 31 ราย เพ่มิ ขน้ึ จากปี 2562 รอ้ ยละ 55 และสามารแบง่ กลุ่มผู้ซอื้ ตามชนดิ ของผลิตภัณฑ์ได้ดงั ตารางที่ 1 ผขู้ ายยาง ผู้ขายยางทเี่ ขา้ มาใช้บรกิ าร สตก.จ.นครศรธี รรมราช มี 3 ประเภท คือเกษตรกร สถาบันเกษตร ชาวสวนยาง และผู้ประกอบกจิ การยาง ซง่ึ ในปี 2563 มสี มาชกิ ผ้ขู ายยางท้งั หมด จานวน 222 ราย เพ่ิมขึ้นจาก ปี 2562 ร้อยละ 0.91 และสามารแบ่งกลุ่มผู้ขายตามชนิดของผลติ ภัณฑไ์ ด้ ดังตารางที่ 2 ตารางที่ 1 จานวนผู้ซอ้ื ยางแยกตามชนดิ ยาง ปี 2562 – 2563 ปี จานวนผ้ซู ้อื ยาง แยกตามชนิดยาง (ราย) 2562 ยางแผ่นดบิ ยางแผน่ รมควัน น้ายางสด รวม 2563 18 36 เพิ่ม/ลด (%) 15 18 - 44 22.22 -16.67 28 1 55.56 - หมายเหตุ : ผู้ซ้ือยางสามารถซื้อยางไดม้ ากกวา่ 1 ชนิด ตารางที่ 2 จานวนผู้ขายยางแยกตามชนิดยาง ปี 2562 – 2563 ปี จานวนผขู้ ายยาง แยกตามชนิดยาง (ราย) ยางแผ่นดิบ ยางแผน่ รมควัน น้ายางสด รวม 215 2562 65 150 - 231 7.44 2563 74 156 1 เพิ่ม/ลด (%) 13.85 4.00 - หมายเหตุ : ผูข้ ายยางสามารถขายยางได้มากกว่า 1 ชนดิ 2

2. ขนาดของตลาด (Market Size) ในปี 2563 ปรมิ าณผลผลติ ยางของจังหวัดนครศรีธรรมราช 405,809 ตัน (ท่มี า. สานักงานเศรษฐกิจ การเกษตร) คิดเป็นยางแห้ง 398,910 ตัน ในการนี้ ปริมาณการซ้ือขายยางผ่าน สตก.จ.นครศรีธรรมราช ปี 2563 อย่ทู ี่ 23,238 ตนั คดิ เปน็ รอ้ ยละ 5.82 ของปรมิ าณผลผลิตยางแหง้ ทั้งหมดของจังหวดั นครศรีธรรมราช และมมี ลู คา่ ยาง 1,235.49 ล้านบาท โดยมีสมาชกิ ผซู้ ื้อ ผูข้ าย ดังน้ี (1) ผู้ซ้ือยาง คือผู้สมัครเป็นสมาชิกผู้ซ้ือยางของ สตก.จ.นครศรีธรรมราช ในปี 2563 จานวน 45 ราย แบง่ ออกเป็น บคุ คลธรรมดา 7 ราย นิติบุคคล 38 ราย โดยจานวนสมาชิกผู้ซื้อ เพิ่มข้ึนจากปี 2562 ร้อยละ 32.35 (2) ผู้ขายยาง คือผู้สมัครเป็นสมาชิกผู้ขายยางของสตก.จ.นครศรีธรรมราช ในปี 2563 มีจานวน สมาชิกผู้ขาย จานวน 222 ราย แบ่งออกเป็นเกษตรกร 84 ราย สถาบันเกษตรกร 77 ราย ผู้ประกอบกิจการยาง 61 ราย โดยสมาชิกผ้ขู ายยางในปี 2563 เพ่มิ ข้นึ จากปี 2562 ซงึ่ มสี มาชิกผู้ขาย จานวน 220 ราย คิดเป็นร้อยละ 0.90 ในสว่ นของการเพ่มิ ขนาดตลาดของผูข้ ายจะตอ้ งดาเนนิ การติดตามลูกค้ารายเดิม แสวงหาลูกค้าราย ใหม่ และขยายตลาดเครือขา่ ย รวมถงึ เพิ่มชนิดสินค้าท่ีให้บริการซ้ือขายให้ครอบคลุมชนิดยางท่ีเกษตรกร/สถาบัน เกษตรผลติ ได้ เช่น น้ายางสด ยางกอ้ นถว้ ย ยางแผน่ รมควันอัดก้อนมาตรฐาน GMP เป็นต้น 3

3. การเตบิ โตของตลาด (Market Growth) ท่มี า. สานักงานตลาดกลางยางพาราจังหวัดนครศรธี รรมราช เม่ือเปรียบเทยี บปริมาณยางทีม่ กี ารซือ้ ขายของสานักงานตลาดกลางยางพาราจังหวัดนครศรีธรรมราช ในเดือนมกราคม - มิถุนายน 2563 กับเดือนมกราคม - มิถุนายน 2564 พบว่ามีปริมาณที่เพ่ิมข้ึนในช่วง 6 เดือนแรกของปี ซง่ึ สานักงานตลาดกลางยางพาราจังหวัดนครศรีธรรมราช มีอัตราการเติบโตที่เพิ่มข้ึนร้อยละ 56.59 และเม่ือเปรยี บเทยี บมูลค่าพบว่าในช่วงเวลาเดียวกัน ในปี 2563 กับปี 2564 มีมูลค่าที่เพ่ิมข้ึน ร้อยละ 126.92 เดือนมกราคม - มิถุนายน 2564 ปริมาณยางแผ่นดิบท่ีมีการซื้อขายผ่าน สตก.จ.นครศรีธรรมราช จานวน 378 ตนั ลดลงจากช่วงเดยี วกนั ของปีที่ผ่านมา ร้อยละ 34.62 ราคายางแผ่นดิบท่ีซ้ือขายผ่าน สตก.จ. นครศรธี รรมราช สูงกว่าราคายางแผ่นดิบท้องถ่ิน เฉลี่ย 1.62 บาท สร้างมูลค่าเพ่ิมให้กับเกษตรกรท่ีนายางมา ขาย ณ สตก.จ.นครศรีธรรมราช 593,912 บาท (ตารางท่ี 3) ในขณะที่ ปริมาณยางท่ีผ่านการซ้ือขายผ่าน สตก.จ.นครศรีธรรมราช เดือนมกราคม - มิถุนายน 2564 จานวน 15,103 ตัน เพ่ิมขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีท่ีผ่านมา ร้อยละ 57.49 ราคายางแผ่นรมควันท่ีซื้อ ขายผ่าน สตก.จ.นครศรีธรรมราช สูงกว่าราคายางแผ่นรมควันรับซ้ือหน้าโรงงาน เฉลี่ย 2.47 บาท สร้าง มลู ค่าเพ่ิมใหก้ บั เกษตรกรที่นายางมาขาย ณ สตก.จ.นครศรีธรรมราช 30,326,875 บาท ซ่ึงมูลค่าเพ่ิมยางแผ่น รมควนั ทีเ่ กษตรกรไดร้ บั สูงกว่าในชว่ งเดียวกันของปที ี่ผา่ นมาร้อยละ 199.13 (ตารางท่ี 4) 4

มูลคา่ ยางท่ีผ่านสานกั งานตลาดกลางยางพาราจังหวดั นครศรธี รรมราช ปี 2563 กับ ปี 2564 (ม.ค.-มิ.ย.) ท่มี า : สานักงานตลาดกลางยางพาราจังหวัดนครศรธี รรมราช 5

ตารางที่ 3 แสดงปริมาณยางแผ่นดิบ ราคายางแผ่นดิบความช้ืนไม่เกิน 3% เฉล่ีย สตก.จ. นครศรธี รรมราช ราคายางแผน่ ดิบทอ้ งถ่นิ เฉลี่ย และมลู ค่าเพิ่มทีเ่ กษตรกรไดร้ ับ เปรยี บเทียบเดอื น ม.ค. – มิ.ย. 63 กบั เดือน ม.ค. – ม.ิ ย. 64 รายการ ปี 63 ปี 64 อตั ราการเปลย่ี นแปลง (ม.ค. - ม.ิ ย.) ปรมิ าณยางแผ่นดบิ (ตนั ) (ม.ค. - ม.ิ ย.) (ร้อยละ) ราคายางแผน่ ดิบความช้นื ไมเ่ กิน 3% 578 เฉล่ยี สตก.จ.นศ. (บาท/กก.) 39.49 378 -34.62 ราคายางแผน่ ดิบทอ้ งถิน่ เฉลยี่ (บาท/กก.) 59.74 51.29 ราคา +/- (บาท) มลู คา่ เพ่ิมท่ีเกษตรกรได้รับ (บาท) 37.96 58.12 53.12 1.53 1.62 5.88 910,630 593,912 -34.78 ตารางท่ี 4 แสดงปรมิ าณยางแผ่นรมควัน ราคายางแผ่นรมควัน ช้ัน 3 เฉล่ีย สตก.จ.นครศรีธรรมราช ราคายางแผ่นรมควนั รบั ซอ้ื ของเอกชน และมลู ค่าเพมิ่ ที่เกษตรกรได้รับ เปรียบเทียบเดือน ม.ค. – มิ.ย. 63 กับ เดอื น ม.ค. – มิ.ย. 64 รายการ ปี 63 ปี 64 อตั ราการเปลี่ยนแปลง (ม.ค. - มิ.ย.) (ม.ค. - ม.ิ ย.) (รอ้ ยละ) ปริมาณยางแผน่ รมควัน (ตัน) 57.49 ราคายางแผน่ รมควนั ชน้ั 3 เฉลีย่ สตก.จ.นศ. 9,589 15,103 50.77 (บาท/กก.) 41.98 63.30 ราคายางแผน่ รมควนั รบั ซอื้ ของเอกชน เฉลย่ี (บาท/กก.) 40.39 60.83 50.60 ราคา +/- (บาท) มูลค่าเพมิ่ (บาท) 1.59 2.47 55.18 10,138,234 30,326,875 199.13 6

4. สว่ นแบ่งตลาด (Market Share) ของสตก.จ.นครศรธี รรมราช ซ่งึ เปดิ ใหบ้ ริการซื้อขายยาง 3 ประเภทไดแ้ ก่ น้ายางสด ยางแผ่นดิบ และยางแผ่นรมควนั (ไม่อดั กอ้ น) โดยสามารถแบง่ กลมุ่ การซ้อื ขายตาม กจิ กรรมการซอ้ื ขายได้ 5 กล่มุ ดังน้ี 1) นา้ ยางสด 2) ยางแผน่ ดิบ 3) ยางแผ่นรมควนั 4) ยางตลาดข้อตกลงส่งมอบจริง 5) ยางตลาดเครอื ขา่ ย (ยางแผน่ รมควนั ชนั้ 3) 6) ยางตลาดเครอื ขา่ ย (ยางแผ่นดิบ) ที่มา : สานักงานตลาดกลางยางพาราจังหวัดนครศรธี รรมราช 2563 จากกราฟพบว่า ในปี 2563 สานักงานตลาดกลางยางพาราจังหวัดนครศรีธรรมราช ดาเนินกิจกรรม การซอ้ื ขายยางแผ่นรมควันมีปริมาณการซื้อขายสูงที่สุด คิดเป็นร้อยละ 92.67 รองลงมากิจกรรมการซ้ือขาย ยางแผน่ ดิบ ณ สตก.จ.นครศรธี รรมราช คิดเปน็ รอ้ ยละ 3.48 กจิ กรรมการซ้ือขายล่วงหน้าส่งมอบจริง ร้อยละ 2.33 กิจกรรมการซ้ือขายตลาดเครือข่ายยางแผ่นรมควัน ร้อยละ 0.89 กิจกรรมการซื้อขายตลาดเครือข่าย ยางแผ่นดิบ ร้อยละ 0.63 และกจิ กรรมการซ้อื ขายยางนา้ ยางสด ร้อยละ 0.01 ตามลาดับ 7

5. แนวโน้มตลาด (Market Trends) สาหรับแนวโน้ม 1 – 3 ปีข้างหน้า คาดว่าการผลิตของโลกจะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น จาก 13.679 ล้านตัน ในปี 2564 เป็น 15.531 ล้านตัน ใน ปี 2566 เน่ืองจากการขยายตัวของพื้นท่ีกรีดและพ้ืนท่ีปลูกใหม่ ในอดตี ของประเทศผ้ผู ลิตยาง สาหรับการบริโภคยางมแี นวโน้มเพ่มิ ข้ึนเช่นกนั จาก 13.679 ล้านตัน ในปี 2564 เป็น 15.789 ล้านตัน ในปี 2566 ซึ่งสอดคล้องกับการคาดการณ์ของประเทศผู้บริโภคท่ีมองว่าในอนาคตหาก เศรษฐกิจโลกฟื้ นตั ว ความต้องการใช้ยางจะเพิ่ มข้ึน และอาจจะขาดแคลนวั ตถุดิบในบางช่วง และในอนาคตผู้บริโภคจะให้ความสาคัญกับมาตรฐานและนวัตกรรมสีเขียวเพ่ือลดผลกระทบต่อสุขภาพและภาวะ สิ่งแวดลอ้ มมากข้ึน (ทม่ี า. การยางแห่งประเทศไทย ฝ่ายเศรษฐกจิ ยาง) แนวโนม้ การผลติ และการใช้ยางธรรมชาตขิ องโลก ทมี่ า : Natural Rubber Trends and Statistics 2021, Published by ANRPC และ การยางแห่งประเทศไทย ฝ่ายเศรษฐกิจยาง สถานการณย์ างของประเทศไทย การผลิตของประเทศไทยคาดว่าจะมีแนวโน้มการขยายตัว จาก 4.673 ล้านตัน ในปี 2564 เป็น 4.700 ล้านตัน ในปี 2566 เน่ืองจากการขยายพื้นที่ปลูกยางในอดีต ซ่ึงทยอยให้ผลผลิตเพิ่มมากขึ้นและ ผลผลิตต่อไร่เพ่ิมสูงข้ึนเช่นกัน สาหรับความต้องการใช้ในประเทศจะขยายตัวจาก 0.623 ล้านตัน ในปี 2564 เป็น 0.687 ล้านตัน ในปี 2566 โดยได้รับปัจจัยสนับสนุนจาก 1) ภาวะเศรษฐกิจและความต้องการของ อุตสาหกรรมเก่ียวเนื่องโดยเฉพาะการผลิตรถยนต์ ยางล้อ ชิ้นส่วนยานยนต์ ถุงมือยาง และยางยืด 2) ความคืบหน้าของการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานท่ีหนุนความต้องการใช้ยางพาราในภาคก่อสร้าง และ 3) มาตรการของภาครัฐในการสนับสนุนความต้องการใช้ยางพารา อาทิ การนายางพารามาใช้ในการทาถนน พาราซอยล์ซีเมนต์ และอุปกรณจ์ ราจรและอานวยความปลอดภัย สาหรับการสง่ ออกยางธรรมชาติจะขยายตัวจาก 8

4.019 ล้านตัน ในปี 2564 เป็น 4.260 ล้านตัน ในปี 2566 เนื่องจากภาวะเศรษฐกิจโลกที่จะเติบโตดีขึ้นหลัง สถานการณ์ระบาดของ COVID-19 คล่ีคลายลงเมื่อมีการใช้วัคซีนแพร่หลายมากข้ึน ส่งผลให้การผลิต ในภาคอุตสาหกรรมที่เก่ียวเน่ืองทั่วโลกฟ้ืนตัวโดยเฉพาะอุตสาหกรรมยานยนต์ และการเติบโตต่อเน่ืองของ อุปกรณ์ทางการแพทย์โดยเฉพาะถุงมือยางและเครื่องมือยางทางการแพทย์ซ่ึงยังมีความจาเป็นต้องใช้ต่อเน่ือง รวมท้ัง ผลผลิตของประเทศผู้ผลิตยางมีแนวโน้มลดลงโดยอินโดนีเซียและมาเลเซียมีแนวโน้มประสบปัญหาโรค ใบรว่ งยางพารา ประกอบกับมาตรการลดพ้นื ที่ปลกู ยางของ 3 ประเทศ คือ ไทย อินโดนีเซีย และมาเลเซีย (ที่มา. การยางแหง่ ประเทศไทย ฝา่ ยเศรษฐกิจยาง) แนวโน้มการผลติ การใช้ และสง่ ออกยางธรรมชาตขิ องไทย ที่มา : การยางแหง่ ประเทศไทย ฝา่ ยเศรษฐกจิ ยาง 9