หน่วยที่-6-กลไก ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น

กลไก ไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ ส์

จดุ ประสงค์ของบทเรยี น นกั เรียนสามารถอธิบายกลไก ไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกส์ เบอื ้ งต้นได้

กลไก (mechanism) ไขควง มกี ลไกหรอื ไม่?

กลไก (mechanism) กลไก หมายถงึ สว่ นของอปุ กรณ์ท่ีทาหน้าทส่ี ง่ ผา่ น การเคลอื่ นท่ี ทาให้มีการเปลย่ี นตาแหนง่ จากต้นทางไปยงั ปลายทางของการเคล่อื นท่ี กลไกในสิง่ ของจะต้องมีการควบคมุ การ ทางานเสมอ เรามกั ได้ยนิ “กลไกและการ ควบคุม” เชน่ รถยนต์ รถจกั รยาน เป็นต้น

ตวั อยา่ ง กลไก ลอ้ และเพลา คอื กลไกที่ช่วยผอ่ นแรงในการทางาน วตั ถุใหญ่เรยี กว่า ลอ้ วัตถุเล็กเรียกว่า เพลา เม่ือวตั ถุอย่างใดอยา่ งหน่ึงหมนุ อีกวัตถกุ จ็ ะหมุนตาม

หลักการลอ้ และเพลา 1.ออกแรงหมุนล้อ จะทาใหเ้ พลาหมนุ ไขควง ลกู บดิ ประตู กว้านตกั นา้

หลกั การลอ้ และเพลา 2.ออกแรงเพลา จะทาใหล้ ้อหมุน พดั ลม ล้อรถยนต์

แบบฝึกหัด 1.ใหน้ กั เรียนยกตวั อย่างส่ิงประดษิ ฐท์ ี่มีกลไกลอ้ และเพลามา 3 ตวั อย่าง

ไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บอ้ื งตน้ ไฟฟา้ อิเล็กทรอนิกส์ พลงั งานรูปแบบหนงึ่ ซง่ึ เกี่ยวข้องกบั การ หมายถงึ อปุ กรณ์ที่ควบคมุ การเคล่อื นที่ของ เคลื่อนทีข่ องอเิ ลก็ ตรอนหรือโปรตอน กระแสไฟฟ้า อปุ กรณ์อิเลก็ ทรอนิกส์มีหลาย นามาใช้เปล่ยี นเป็นพลงั งานรูปแบบอื่นๆ ชนิด เชน่ หลอด LED ตวั ต้านทาน เชน่ แสงสวา่ ง ความร้อน เสยี ง เป็นต้น

ชนดิ ของไฟฟา้ ไฟฟา้ แบ่งออกเป็น 2 ชนิดตามแหล่งกาเนิดไฟฟ้า ไฟฟ้ากระแสตรง ไฟฟา้ กระแสสลบั ไฟฟ้าทีม่ ีทิศทางการเคลอ่ื นท่ี ไฟฟา้ ท่ีมีทศิ ทางการเคลื่อนท่ี ในวงจรไปทิศทางเดียวกนั ในวงจรไปกลบั ตลอดเวลา เชน่ ไดนาโม และใช้งานตามบ้าน มีขนาดแรงดนั ไฟฟา้ 220 โวลต์

ตวั อยา่ งวงจรไฟฟา้ วงจรไฟฟา้ ของไฟฉาย

1.อปุ กรณไ์ ฟฟา้ ทที่ าให้เกดิ แสง LED(Light Emitting Diode) ตวั ต้านทาน (resistor) แอลอีดหี รือไดโอดเปลง่ แสง เป็นอปุ กรณ์ท่ี เป็นอปุ กรณ์ท่ีทาหน้าทจ่ี ากดั กระแสไฟฟ้าท่ี เปล่ยี นพลงั งานไฟฟ้าเป็นแสง นามาใช้แทน ไหลผ่านในวงจรไฟฟา้ หรือใช้เป็นตวั แบ่ง หลอดไส้ ใช้พลงั งานน้อย แรงดนั ไฟฟา้ ให้เหมาะสมกบั อปุ กรณ์นนั้ ๆ

2.อุปกรณไ์ ฟฟา้ ที่ทาใหเ้ กดิ เสยี ง ออดไฟฟา้ หรือบซั เซอร์ ตวั อยา่ งเชน่ โทรศพั ท์เคล่อื นท่ี ออดไฟฟา้ เป็นลาโพงอเิ ลก็ ทรอนิกส์แบบแมเ่ หล็กหรือ แบบเปียโซทมี่ ีวงจรกาเนิดความถ่ีอยภู่ ายใน เม่ือมีไฟเข้ามาจะทาให้ลาโพงเกิดการสน่ั

3.อปุ กรณไ์ ฟฟา้ ทท่ี าใหเ้ กดิ การเคลอื่ นไหวหรอื เคลอื่ นท่ี มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลบั ใช้พลงั จากเซลล์ไฟฟ้าหรือแบตเตอรี่ มีขนาด ใช้กบั แหลง่ จา่ ยไฟฟา้ ทใี่ ช้ในบ้านเรือน เชน่ 1.5 โวลต์ขนึ ้ ไป มกั ใช้กบั ของใช้ชนิ ้ เลก็ เชน่ เครื่องใช้ไฟฟา้ ทว่ั ไป เครื่องสบู นา้ พดั ลมมือถือ รถของเลน่ เคร่ืองซกั ผ้า ไดร์เป่าผม

สญั ลกั ษณอ์ ปุ กรณไ์ ฟฟา้ และความหมาย

แบบฝกึ หดั 1.ไฟฟ้าหมายถึงอะไร 2.อเิ ลก็ ทรอนิกส์ หมายถึงอะไร 3.กระแสไฟฟ้าแบ่งออกเปน็ ก่แี บบ 4.จงยกตัวอยา่ งอุปกรณไ์ ฟฟ้าท่ีทาให้เกดิ แสง 5.จงยกตัวอยา่ งอุปกรณไ์ ฟฟ้าท่ีทาใหเ้ กิดเสยี ง 6.จงยกตัวอยา่ งอุปกรณไ์ ฟฟ้าท่ีทาให้เกิดการเคล่อื นไหว