วิชาเขียนแบบเทคนิค

น า ย อั ศ วิ น เ กิ ด ส ม บั ติ เขียนแบบเทคนิค 30100-0002 ห หน่วยที่1 2023Larana, Inc.

1 แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี 1 ช่อื เรื่อง ชือ่ วิชา เขียนแบบเทคนิค เวลาเรยี นรวม 4 ช.ม. ช่ือหน่วย เครื่องมอื และอุปกรณ์ในงานเขยี นแบบ สอนครงั้ ที่ 1 ช.ม. เคร่ืองมือและอุปกรณ์ในงานเขยี นแบบ จำนวน 4 หัวขอ้ เรอื่ ง 1. ความหมายของเครื่องมือในงานเขียนแบบ 2. ชนดิ ของเครื่องมอื และอปุ กรณใ์ นงานเขียนแบบ 3. การใชง้ านเครื่องมอื และอุปกรณ์ในงานเขียนแบบ สาระสำคญั เครอื่ งมอื และอปุ กรณ์ในงานเขียนแบบมคี วามจำเป็นอยา่ งยิง่ ตอ่ งานเขยี นแบบ เพราะจะชว่ ยใหง้ าน เขียนแบบเป็นไปอยา่ งสะดวก รวดเรว็ และถกู ต้องตามมาตรฐาน ในบทเรยี นน้ีจะกลา่ วถงึ เครอ่ื งมอื และ อปุ กรณท์ ส่ี ำคัญในงานเขียนแบบเบื้องตน้ ได้แก่ กระดานเขยี นแบบ โต๊ะเขียนแบบ ไม้ที ฉากสามเหล่ียม ดนิ สอ บรรทัดสามเหลยี่ ม วงเวยี น อุปกรณ์ทาความสะอาด และเทมเพลตชว่ ยงานเขยี นแบบ เป็นต้น สมรรถนะหลกั (สมรรถนะประจำหนว่ ย) 1. แสดงความรู้เกีย่ วกบั เครือ่ งมอื และอุปกรณ์ในงานเขียนแบบ 2. แสดงความเข้าใจเกยี่ วกับการใช้และบำรงุ รกั ษาเคร่ืองมือและอุปกรณใ์ นงานเขยี นแบบ 3. แสดงพฤติกรรมลักษณะนิสยั การทำงานด้วยความละเอยี ดรอบคอบ เป็นระเบียบ สะอาดตรงตอ่ เวลามคี วามซ่ือสัตย์ รับผดิ ชอบ และรกั ษาสภาพแวดล้อม สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรียนร)ู้ สมรรถนะทว่ั ไป (ทฤษฎี) 1. ความหมายของเคร่อื งมอื ในงานเขยี นแบบ 2. ชนดิ ของเครอ่ื งมอื และอปุ กรณใ์ นงานเขยี นแบบ 3. งานเครือ่ งมอื และอุปกรณใ์ นงานเขยี นแบบ สมรรถนะทพี่ งึ ประสงค์ (ทฤษฎ)ี เม่ือผเู้ รยี นไดศ้ ึกษาเนอ้ื หาในบทนแ้ี ล้ว ผู้เรยี นสามารถ 1. บอกชนิดของเครือ่ งมอื และอุปกรณ์ในงานเขียนแบบได้ถกู ต้อง 2. อธิบายชนิดของเครอื่ งมือและอุปกรณ์ในงานเขียนแบบได้ถูกต้อง

2 สมรรถนะท่ัวไป (ปฎิบัต)ิ 1. แสดงทักษะงานเคร่อื งมือและอุปกรณ์ในงานเขียนแบบ สมรรถนะทพ่ี งึ ประสงค์ (ปฏิบัต)ิ เมื่อผ้เู รยี นได้ศึกษาเนอ้ื หาในบทนีแ้ ลว้ ผู้เรยี นสามารถ 1 ใชเ้ คร่ืองมอื และอุปกรณ์ในงานเขยี นแบบได้ กจิ กรรมการเรียนการสอน ในการจดั การเรียนการสอนรายวชิ าเขยี นแบบเทคนิค ได้กำหนดกจิ กรรมการเรยี นการสอนให้ ผเู้ รยี นเกดิ การเรียนรโู้ ดยใช้วธิ กี ารจดั การเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชงิ รกุ (Active Learning Competency Based) ด้านเทคนิคการ จดั การเรยี นการสอนแบบ MAIP โดยมีข้ันตอนในการดำเนนิ กจิ กรรมการเรยี น การสอน ดังนี้ กจิ กรรมการเรยี นการสอน (สอนครั้งที่ 1) เวลา ...... ช่วั โมง/สัปดาห์ 1. ผู้สอนช้แี จงรายละเอียดเก่ียวกับจุดประสงคร์ ายวิชา สมรรถนะรายวชิ า และคำอธิบายรายวิชา การวัด และประเมนิ ผลการ เรยี นรายวิชาคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงคขอ์ งรายวชิ า และขอ้ ตกลงในการจัดการ เรยี นการสอนในรายวชิ า 2. ผู้สอนให้ผู้เรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรยี นหน่วยที่ 1 เร่ือง เครอื่ งมือและอุปกรณใ์ นงานเขยี นแบบ 3. ผสู้ อนถา่ ยทอดความรู้ในหนว่ ยท่ี 1 เรอ่ื ง เครื่องมอื และอุปกรณใ์ นงานเขยี นแบบ 4. ผสู้ อนแสดงตัวอย่างเกยี่ วกับเครอื่ งมือและอปุ กรณ์ในงานเขยี นแบบ 5. ผู้สอนแสดงใบงานเรอื่ งเครื่องมอื และอปุ กรณใ์ นงานเขียนแบบและอธบิ ายขั้นตอนวิธกี ารในการ ปฏิบัตงิ านตามใบงาน 6. ผสู้ อนใหผู้เรียนปฏิบัติงานตามใบงานเรื่องเครอื่ งมือและอุปกรณใ์ นงานเขยี นแบบ 7. ผู้สอนประเมนิ ผลการปฏิบตั งิ านของผูเ้ รียนและให้ผู้เรียนสรปุ สาระสำคญั ของเรือ่ งทีเ่ รียนประจำสปั ดาห์ 8. ผ้สู อนให้ผูเ้ รยี นทำแบบทดสอบหลงั เรยี นหนว่ ยท่ี 1 เร่ือง เครอ่ื งมอื และอุปกรณใ์ นงานเขยี นแบบ สื่อการเรียนรู้ 1. หนงั สอื เรียนวิชาเขียนแบบเทคนิค 201001- 1001 2. Power Point เรอ่ื ง เครื่องมอื และอปุ กรณ์ในงานเขยี นแบบ 3. สือ่ การสอนออนใลน์ Google Classroom

3 งานทีม่ อบหมาย/กจิ กรรม ให้ผู้เรยี นทำใบงานประจำหนว่ ยที่ 1 การวดั และประเมินผล วิธกี าร เครื่องมอื เกณฑ์ - ทำแบบทดสอบก่อน วัดผล/ประเมินผล เรยี น – หลงั เรยี น - แบบทดสอบก่อนเรียน – - ผ่านเกณฑร์ ้อยละ 70 1. สมรรถนะทีพ่ ึง - ทำใบงานท้ายหนว่ ย ประสงค์ (ทฤษฎ)ี หลังเรยี น 2. สมรรถนะทพี่ งึ ประสงค์ (ปฏบิ ัต)ิ - ใบงานท้ายหนว่ ย - ผา่ นเกณฑ์รอ้ ยละ 80 3. คณุ ลักษณะอนั พึง ประสงค์ (Attitude) - ประเมินคุณลักษณะอัน - แบบประเมนิ คณุ ลักษณะ - ผา่ นเกณฑ์ร้อยละ 80 พึงประสงค์ อนั พึงประสงค์

4 แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธิ์ (ทฤษฎ)ี 1. ขอ้ ใดคอื ความหมายของเครอ่ื งมอื และอุปกรณ์ในงานเขยี นแบบ ก. อปุ กรณใ์ นงานเขียนแบบที่ชว่ ยให้ชว่ ยให้งานเขียนแบบเป็นไปอย่างสะดวก รวดเรว็ และถูกตอ้ งตาม มาตรฐาน ข. อุปกรณท์ ท่ี าใหเ้ ขยี นรูปสวย ค. อปุ กรณท์ ท่ี าใหเ้ ขยี นรูปต่างๆไดง้ ่ายขน้ึ ง. อุปกรณท์ ช่ี ่วยใหเ้ ขยี นรสู้ ามมติ ไิ ดส้ ะดวก 2. เครอ่ื งมอื เขยี นแบบชนดิ ใดทต่ี อ้ งใชร้ ว่ มกนั ในการเขยี นเสน้ ตรงในแนวดงิ่ ก. ไมท้ กี บั ฉากสามเหลย่ี ม ข. บรรทดั เลอ่ื นกบั เทมเพลต ค. ไมท้ กี บั วงเวยี น ง. ไมท้ กี บั บรรทดั เลอ่ื น 3.ตวั อกั ษร HB ทด่ี นิ สอเปลอื กไมห้ มายถงึ อะไร ข. ขนาดไสด้ นิ สอ ก. ความยาวของแทง่ ดนิ สอ ง. กลุ่มของไสด้ นิ สอ ค. เกรดความแขง็ 4. การเขยี นเสน้ ในแนวระดบั ดว้ ยไมท้ มี วี ธิ กี ารปฏบิ ตั อิ ยา่ งไร ก. วางหวั ไมท้ ใี หแ้ นบสนทิ กบั ขอบดา้ นซา้ ยของกระดานพรอ้ มใชม้ อื กดใบไมท้ ใี หแ้ น่น ข. วางหวั ไมท้ ใี หแ้ นบสนทิ กบั ขอบดา้ นขวาของกระดานพรอ้ มใชม้ อื กดใบไมท้ ใี หแ้ น่น ค. วางหวั ไมท้ ใี หแ้ นบสนทิ กบั ขอบดา้ นบนของกระดานพรอ้ มใชม้ อื กดใบไมท้ ใี หแ้ น่น ง. วางหวั ไมท้ ใี หแ้ นบสนทิ กบั ขอบดา้ นล่างของกระดานพรอ้ มใชม้ อื กดใบไมท้ ใี หแ้ น่น 5. การเขียนเส้นตรงในขอ้ ใดท่ีฉากสามเหล่ยี มไมส่ ามารถเขยี นได้ ก. 30 องศา ข. 45 องศา ค. 60 องศา ง. 80 องศา 6. จากรปู มุม A ควรมขี นาดเทา่ ใด ก. 30 องศา ข. 45 องศา ค. 60 องศา ง. 75 องศา

5 7. จากรูป แสดงวธิ กี ารเขยี นเสน้ ตรงในลกั ษณะใด ก. การเขยี นเสน้ ตรงตงั้ ฉากกบั เสน้ ตรง CD ข. การเขยี นเสน้ ตรงทามมุ 30 องศากบั เสน้ ตรง AB ค. การเขยี นเสน้ ตรงทามมุ 75 องศากบั เสน้ ตรง AB ง. การเขยี นเสน้ ตรง CD ขนานกบั เสน้ ตรง AB 8. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วธิ กี ารบารุงรกั ษาฉากสามเหลย่ี มทถ่ี ูกตอ้ ง ก. ควรใชน้ ้ายาทเ่ี ป็นสารละลายเชด็ ทาความสะอาด ข. ควรเกบ็ ฉากสามเหลย่ี มไวใ้ นซองใสเ่ สมอหลงั เลกิ ใชง้ าน ค. หา้ มนาฉากสามเหลย่ี มไปตากแดดและใกลค้ วามรอ้ น ง. ก่อนใชง้ านทกุ ครงั้ ควรใชผ้ า้ ทน่ี ุ่มเชด็ ทาความสะอาดฉากสามเหลย่ี ม 9. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วธิ กี ารบารุงรกั ษาดนิ สอเขยี นแบบทถ่ี ูกตอ้ ง ก. ควรระวงั ไมใ่ หด้ นิ สอรว่ งลงพน้ื ข. ขณะเขยี นควรกดดนิ สอในลกั ษณะเขยี นเอยี งมากๆ ค. ไมค่ วรใชไ้ สห้ รอื ดา้ มของดนิ สอเขยี นแบบไปงดั กบั อปุ กรณ์อน่ื ๆ ง. ควรเกบ็ รกั ษาดนิ สอเขยี นแบบไวใ้ นกลอ่ งหรอื ตลบั สาหรบั ใสด่ นิ สอ 10. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วธิ กี ารบารงุ รกั ษาวงเวยี นทถ่ี กู ตอ้ ง ก. เม่อื เลกิ ใชง้ านควรเกบ็ วงเวยี นใสก่ ลอ่ งใหเ้ รยี บรอ้ ย ข. ขณะใชง้ านควรออกแรงกดมากๆ เพอ่ื ใหไ้ ดเ้ สน้ ทค่ี มชดั ค. ไมค่ วรใชป้ ลายแหลมของวงเวยี นไปงดั กบั สง่ิ ของ ง. ก่อนใชง้ านทุกครงั้ ควรเชด็ ทาความสะอาดวงเวยี นเสมอ

6 ใบความรหู้ น่วยท่ี 1 รหสั วชิ า 30100-0002 ชอื่ วิชา เขยี นแบบเทคนิค หน่วยท่ี 1 ชื่อหน่วย เครอื่ งมือและอปุ กรณใ์ นงานเขียนแบบ หนว่ ยที่ 1 เคร่อื งมอื และอุปกรณใ์ นงานเขยี นแบบ จำนวน 4 ช.ม. หนว่ ยที่ 1 เครือ่ งมือและอปุ กรณใ์ นงานเขยี นแบบ ความหมายของเคร่อื งมือในงานเขียนแบบ เครื่องมือและอุปกรณ์เขียนแบบมีความจำเป็นอย่างยง่ิ ต่องานเขยี นแบบ เพราะจะช่วยให้งาน เขียนแบบเปน็ ไปอย่างสะดวก รวดเร็วและถกู ต้องตามมาตรฐาน ในบทเรียนนีจ้ ะกลา่ วถงึ เครื่องมือและ อปุ กรณท์ สี่ ำคัญในงานเขยี นแบบเบ้อื งตน้ ไดแ้ ก่ กระดานเขียนแบบ โต๊ะเขียนแบบ ไม้ที ฉากสามเหลี่ยม ดินสอ บรรทดั สามเหลยี่ ม วงเวียน อุปกรณท์ าความสะอาด และเทมเพลตช่วยงานเขียนแบบ เปน็ ต้น เครื่องมอื และอปุ กรณใ์ นงานเขยี นแบบ 1. กระดานเขยี นแบบและโต๊ะเขยี นแบบ 1.1 กระดานเขียนแบบ (Drawing Boards) กระดานเขียนแบบเป็นอุปกรณ์ที่ใช้รองแผ่นกระดาษเขียนแบบ มีรูปรา่ งเล็กกะทัดรัด นา้ หนกั เบา สามารถยกเคลอ่ื นยา้ ยและพกพาได้สะดวก แผน่ กระดานอาจทาจากไมห้ รอื พลาสตกิ คุณภาพสูง กระดานเขยี นแบบมีหลายชนดิ และหลายขนาดให้เลอื กใช้งานตามความตอ้ งการ ดงั รูปที่ 1.1 - 1.2

7 รปู ที่ 1.1 แสดงลกั ษณะของกระดานเขยี นแบบ (ก) กระดานเขียนแบบขนาด A3 (ข) บรรทดั ปรบั มมุ (2 ดา้ นๆ ละ 90 องศา) รปู ที่ 1.2 แสดงลกั ษณะของกระดานเขยี นแบบ 1.2 โต๊ะเขยี นแบบ (Drafting Table) โตะ๊ เขยี นแบบเป็นอปุ กรณท์ ใ่ี ชร้ องกระดาษเชน่ เดยี วกบั กระดานเขยี นแบบ โตะ๊ เขยี นแบบ มหี ลายขนาดใหเ้ ลอื กใช้ เชน่ ขนาด A1 และ A0 เป็นตน้ โดยทแ่ี ผ่นกระดานของโตะ๊ เขยี นแบบจะทา จากไมห้ รอื ผลติ ภณั ฑท์ ม่ี คี ณุ สมบตั ใิ กลเ้ คยี งกบั ไม้ ผวิ ดา้ นบนเรยี บ นอกจากน้ยี งั มกี ารตดิ ตงั้ ชดุ เขยี นแบบ (Drafting Machine) ทส่ี ามารถเล่อื นไป-มา ขน้ึ -ลง ตามความยาวของโตะ๊ เขยี นแบบและหมุนปรบั มมุ ได้ ดงั นนั้ จงึ มคี วามสะดวกในการใชง้ าน รูปที่ 1.3 แสดงลกั ษณะของโตะ๊ เขียนแบบพร้อมชดุ เขียนแบบ

8 1.3 การใช้บำรุงรักษากระดานเขียนแบบและโตะ๊ เขียนแบบ 1. ก่อนและหลงั การใชง้ านควรใชผ้ ้าท่ีสะอาดเชด็ ทาความสะอาดผวิ หนา้ กระดานเขยี น แบบทกุ คร้ัง เพื่อไมใ่ ห้เศษฝนุ่ ของกระดาษเขียนแบบ ฝนุ่ ยางลบและไสด้ นิ สอเขยี นแบบติดอย่บู นผิวหน้า กระดานเขียนแบบ 2. ห้ามใช้ของมีคมกรดี บนผิวหน้าและขอบของโต๊ะเขยี นแบบ เพราะจะทาให้กระดาน เขียนแบบไม่เรียบและเกดิ การสะดุดขณะเขียนแบบ 3. โต๊ะเขียนแบบท่ีปรบั องศาได้ ควรมีการหยอดน้ามันหล่อล่นื ตรงจุดท่ีปรบั องศาไดเ้ พอ่ื เป็นการหล่อล่นื และป้องกนั สนิม 2. ไมท้ ี ไม้ที (T-Square) มีรปู รา่ งลกั ษณะคล้ายกบั ตวั ที ประกอบดว้ ยหัวและใบไมท้ ี ไม้ทีส่วนใหญ่ทา จากไมห้ รอื พลาสตกิ ใช้สาหรับเขยี นเสน้ ในแนวระดับและใช้คกู่ บั ฉากสามเหลย่ี มสาหรับเขียนเส้นตรง เอยี งทามุมตา่ งๆ กับแนวระดับ ไม้ทมี คี วามยาวหลายขนาด เชน่ 60, 90 และ 120 เซนตเิ มตร เปน็ ต้น รปู ท่ี 1.4 แสดงลกั ษณะของไม้ทสี าหรับงานเขียนแบบ 2.1 การใชแ้ ละบำรุงรักษาไมท้ ี 1. หา้ มงัดไมท้ กี ับขอบของโตะ๊ เขียนแบบขณะท่ีทาการเลอ่ื นใชง้ าน 2. ห้ามใชไ้ ม้ทีเคาะกับโตะ๊ หรือเครอ่ื งมอื อ่ืน เพราะจะทาใหข้ อบไมท้ ีเกิดรอยเสียหาย 3. ห้ามนาไม้ทไี ปกดยนั กับพื้นขณะพกพา เพราะอาจทาใหส้ ่วนใบเกิดการบดิ งอได้ 4. หม่ันเชด็ ทาความสะอาดไมท้ ที ัง้ ก่อนและหลังการใช้งานเสมอ เพือ่ ป้องกันไมใ่ ห้ กระดาษเขียนแบบสกปรกขณะเลือ่ นไม้ที 3. ฉากสามเหลยี่ ม 3.1 ฉากสามเหลย่ี มแบบมุมคงท่ี (Set Square) ฉากสามเหลย่ี มชนิดแบ่งออกเปน็ 2 ชนิด คือฉากสามเหลย่ี มมมุ 45° x 45° x 90°

9 และฉากสามเหลย่ี มมมุ 30° x 60° x 90° ใช้สาหรับเขยี นเส้นตรงในแนวระดับ แนวด่ิงและเส้นตรง เอยี งทามมุ ต่างๆ ไดแ้ ก่ มุม 15°, 30°, 45°, 60°, 75° ฯลฯ ฉากสามเหล่ียมสว่ นใหญ่ทาจากพลาสติกใส ทส่ี ามารถทาให้มองเหน็ ส่วนอนื่ ๆ ของแบบงานไดช้ ัดเจนขณะใชง้ าน (ก) ฉากสามเหลี่ยมมมุ 45° x 45° x 90° (ข) ฉากสามเหลย่ี มมุม 30° x 60° x 90° รปู ท่ี 1.5 แสดงลักษณะของฉากสามเหลย่ี มแบบมมุ คงท่ี 3.2 ฉากสามเหลีย่ มแบบปรับมุม (Adjustable Triangle) ฉากสามเหลย่ี มแบบปรับมุม เปน็ การรวมเอาหลกั การทางานของฉากสามเหลี่ยมและบรรทดั วดั มุมเขา้ ด้วยกนั ทาให้สามารถใชง้ านไดอ้ ยา่ งหลากหลายในการเขยี นเส้นเอยี งตามมุมตา่ งๆ ทต่ี อ้ งการ รปู ที่ 1.6 แสดงลกั ษณะของฉากสามเหลย่ี มแบบปรบั มุม 3.3 การใช้และบำรุงรักษาฉากสามเหลยี่ ม 1. ก่อนใช้งานทกุ ครัง้ ควรเชด็ ทาความสะอาดฉากสามเหลี่ยมดว้ ยผ้านมุ่ ที่สะอาด อย่าใช้

10 ผ้าแข็งหรือกระดาษในการเชด็ เพราะอาจทาใหเ้ กิดรอยขีดข่วนได้ 2. หา้ มใชน้ ้ายาที่เปน็ สารละลายเชน่ ทินเนอร์ เพราะอาจทาให้ผวิ บรรทัดมัวหมองทาให้ มองเหน็ ตวั เลขไม่ชัดเจนขณะใช้งาน 3. หลงั เลกิ ใช้งานควรเก็บฉากสามเหลีย่ มไวใ้ นซองโดยเฉพาะ 3.4 การใชไ้ ม้ทกี บั ฉากสามเหล่ยี ม การใช้งานของฉากสามเหลี่ยมส่วนใหญจ่ ะใช้คู่กนั กบั ไม้ทเี พ่ือเขียนเสน้ เอยี งทามุม ในลักษณะตา่ งๆ หรือการเขียนเสน้ ตรงใหต้ ัง้ ฉากกันและการเขียนเสน้ ตรงใหข้ นานกัน เปน็ ตน้ 3.4.1 การเขยี นเสน้ ตรงในระดับ มขี ้นั ตอนดงั น้ี 1. วางหวั ไมท้ แี นบชดิ กบั ขอบดา้ นซา้ ยของกระดานเขยี นแบบ 2. ใช้มือซ้ายกดท่ีใบของไมท้ โี ดยวางตำแหนง่ ของมือซ้าย (รูปท่ี 1.7 ก) 3. จับดนิ สอโดยใหป้ ลายดนิ สอทามมุ กับกระดาษประมาณ 60° (รปู ท่ี 1.7 ข) ซง่ึ ถ้ามอง ดา้ นข้างตำแหนง่ ของปลายดนิ สอมอี อกเปน็ 2 ลกั ษณะคอื 3.1 วางตั้งฉากกบั กระดาษเขียนแบบ (รูปท่ี 1.7 ค) ซ่ึงในกรณนี จ้ี ะทาให้เกิด ชอ่ งวา่ งขนาดเล็กระหว่างปลายดินสอกับขอบของไมท้ ที าให้ขาดความเที่ยงตรงในการเขียนเส้นตรง 3.2 เอียงปลายดนิ สอชดิ กบั ขอบของไมท้ ีไม่ให้มีชอ่ งวา่ ง (รปู ท่ี 1.7 ง) แล้ว เขียนเส้นตรงโดยเขยี นตรงเส้นจากซ้ายไปขวา ในขณะทเี่ ขยี นเสน้ ตรงใหห้ มนุ ดนิ สอช้าๆ เพ่ือให้ปลาย ดินสอสึกหรอเทา่ กัน (ก) การวางไม้ที (ข) แสดงมุมในการจับดนิ สอ รปู ท่ี 1.7 แสดงลกั ษณะการเขยี นเส้นตรงในแนวนอนด้วยไมท้ ี

11 (ค) ปลายดินสอต้งั ฉากกบั กระดาษ (ง) ปลายดนิ สอเอยี งชดิ ขอบไมท้ ี รปู ท่ี 1.7 แสดงลักษณะการเขยี นเสน้ ตรงด้วยไม้ที (ตอ่ ) 3.3.2 การเขยี นเส้นตรงในแนวดิง่ มขี ้ันตอนดังน้ี (ก) การวางตำแหนง่ ของไมท้ ีกับฉากสามเหลย่ี ม (ข) การวางตำแหน่งของดนิ สอ รปู ท่ี 1.8 แสดงลักษณะการเขียนเสน้ ตรงในแนวดง่ิ ดว้ ยไม้ทแี ละฉากสามเหล่ยี ม 1. วางหวั ไมท้ แี นบชดิ กบั ขอบดา้ นซา้ ยของกระดานเขยี นแบบ 2. วางฉากสามเหลย่ี มทบั ลงบนกระดาษเขยี นแบบ โดยใหฐ้ านของฉากสามเหลย่ี มชดิ กบั ขอบของไมท้ ี 3. เลอ่ื นฉากสามเหลย่ี มไปยงั ตาแหน่งทต่ี อ้ งการ โดยใชม้ อื ซา้ ยกดไมท้ แี ละฉาก สามเหลย่ี มพรอ้ มกนั (รูปท่ี 1.8 ก) 4. วางตาแหน่งของปลายดนิ สอทามมุ 90 และมมุ 60 กบั กระดาษ (รูปท่ี 1.8 ข) 5. เขยี นเสน้ ตรงจากดา้ นล่างขน้ึ บน ขณะเขยี นเสน้ ตรงใหบ้ ดิ ลาตวั ตามไปดว้ ยพรอ้ มกบั หมุนดนิ สออยา่ งชา้ ๆ และสมา่ เสมอ

12 3.3.3 การใช้ไม้ทีและฉากสามเหลย่ี มเขยี นเส้นตรงเอียงทามมุ ต่างๆ กบั แนวระดบั 4. ดนิ สอเขยี นแบบ ดินสอเขียนแบบ (Drawing Pencils) ท่นี ิยมใช้กนั อยใู่ นปัจจบุ นั แบง่ ออกเปน็ 2 ชนิดดงั น้ี 4.1 ดนิ สอเปลอื กไม้ ดนิ สอชนดิ นี้มีเปลือกไมห้ ุ้มไส้ดนิ สอ เมือ่ ต้องการใช้งานก็จะตอ้ งเหลาเปลือกไม้ออก เพื่อใหไ้ สด้ ินสอยน่ื ยาวออกมาจากเปลอื กไม้แล้วจงึ เหลาไสใ้ หแ้ หลมต่อไป รูปท่ี 1.10 แสดงลกั ษณะของดนิ สอเปลอื กไม้ ดินสอเปลอื กไมแ้ บง่ ออกเปน็ 3 กลุ่มใหญๆ่ คือกลุ่มดินสอเกรดไส้แข็ง (Hard) กลุ่มดนิ สอเกรด ไส้แข็งปานกลาง (Medium) และกลุม่ ดนิ สอเกรดไสอ้ ่อน (Soft) โดยเรียงลาดับจากดนิ สอเกรดไส้แข็ง

13 ทสี่ ดุ (9H) ถึงดินสอเกรดไสอ้ อ่ นทีส่ ดุ (7B) ดังตัวอย่างในรูปท่ี 1.11 รปู ที่ 1.11 แสดงลักษณะของการแบ่งกลุ่มของไสด้ นิ สอเปลอื กไม้ จากรปู ที่ 1.11 หากสงั เกตทภี่ าคตัดของดนิ สอจะเห็นว่าดนิ สอเกรดไส้ทแ่ี ข็งท่ีสุด (9H) มขี นาด เล็กที่สุดส่วนดนิ สอเกรดไส้อ่อนที่สุด (7B) มขี นาดโตที่สดุ ในการเลือกใชด้ นิ สอเปลือกไมค้ วรใหเ้ หมาสม กับลักษณะของงาน เชน่ กลมุ่ ดินสอเกรดไส้แขง็ เหมาะสาหรบั งานรา่ งแบบ กลมุ่ ดนิ สอเกรดไส้แขง็ ปานกลางใชใ้ นงานเขยี นแบบทั่วไป และกลุ่มดินสอเกรดไส้ออ่ นใช้กับงานวาดเขียน เป็นตน้ 4.2 ดินสอเปลยี่ นไส้ ดินสอชนดิ นเ้ี ปน็ ดนิ สอทมี่ แี ต่ไส้ เม่ือตอ้ งการใช้งานกจ็ ะต้องมีโครงดินสอเพอื่ ใส่ไส้ ดินสอ เขา้ ไปด้านใน ดินสอเปลีย่ นไส้แบง่ ออกเป็น 2 ชนิดดังนี้ 4.2.1 ดินสอเขียนแบบเครือ่ งกล (Mechanical Pencil) ดินสอชนดิ นท้ี าจากพลาสตกิ ภายในจะมีระบบกลไกในการจบั ยดึ และเลือ่ นไสด้ ินสอ โดยเมื่อกดปลายดนิ สออกี ด้านกจ็ ะทาให้ไส้ดินสอ เลื่อนออกมาได้

14 รูปท่ี 1.12 แสดงลกั ษณะของดนิ สอเขียนแบบเคร่ืองกล 4.2.2 ดินสอแบบไสก้ ด ดนิ สอชนิดน้มี หี ลกั การทางานคลา้ ยกนั กบั ดนิ สอเขยี นแบบ เครอ่ื งกล แต่ไสด้ นิ สอมขี นาดเลก็ และมหี ลายขนาดใหเ้ ลอื กใช้ เชน่ 0.25, 0.35, 0.50 และ 0.70 มลิ ลเิ มตร การใชง้ านดนิ สอชนดิ น้ใี หก้ ดทป่ี ลายดนิ สอเพอ่ื ใหไ้ สด้ นิ สอเลอ่ื นออกมาจากดา้ มดนิ สอเลก็ นอ้ ย ใชส้ าหรบั เขยี นเสน้ ตามขนาดของไสด้ นิ สอ (ก) ดนิ สอเขียนแบบไสก้ ด (ข) ไสด้ ินสอเขียนแบบไสก้ ด รปู ท่ี 1.13 แสดงลกั ษณะของดนิ สอแบบไสก้ ด 4.3 การใชแ้ ละบารุงรักษาดนิ สอเขียนแบบ 1. ขณะใช้ดินสอไม่ควรกดดินสอในลกั ษณะเขยี นเอียงมากเกินไป เพราะอาจทาใหป้ ลาย แกนของดินสอคดงอได้ 2. ไมค่ วรใช้ไสห้ รอื ด้ามของดินสองัดกบั อุปกรณ์อ่ืนๆ เพราะอาจทาใหไ้ สด้ ินสอหกั หรอื ดา้ มดินสอคดงอได้ 3. ระมดั ระวงั ไมใ่ ห้ดินสอรว่ งลงพนื้ เพราะอาจทาใหไ้ ส้ดนิ สอหักได้ 4. หลงั เลิกใช้งานให้เก็บดนิ สอเขยี นแบบไวใ้ นกลอ่ งหรอื ตลบั สาหรับใสด่ นิ สอโดยเฉพาะ 5. วงเวยี น วงเวียน (Drafting compass) เป็นเครอื่ งมือท่มี ีความสำคัญอย่างหนึ่งในการเขียนวงกลมและ สว่ นโคง้ รูปรา่ งของขาวงเวียนดา้ นหนงึ่ ใช้จับยึดเข็มปลายแหลมท่ีสามารถปรบั เลอื่ นขน้ึ -ลงได้ ส่วนปลาย ของขาวงเวียนอีกดา้ นสามารถถอดเปลยี่ นเพ่ือใชก้ ับไสด้ นิ สอ ในการปรบั รศั มีของขาวงเวียนใหใ้ ชม้ ือกด ขาทัง้ สองให้มขี นาดใกล้เคียงกบั รัศมีท่ีตอ้ งการแล้วปรับนัต (Nut) เพ่ือใหไ้ ดร้ ัศมที ่ีต้องการอกี ครง้ั

15 (ก) วงเวียนแบบปรับรัศมดี ว้ ยมอื (ข) วงเวียนแบบปรับรศั มีละเอียดดว้ ยนัต รปู ท่ี 1.14 แสดงลักษณะของวงเวียน 5.1 การใชแ้ ละบารงุ รกั ษาวงเวยี น 1. กอ่ นใชง้ านทุกคร้ังควรเช็ดทาความสะอาดวงเวียนเสมอ 2. หา้ มใช้ปลายแหลมของวงเวยี นไปงัดกบั สง่ิ ของหรือขดี เขียนวัสดุอนื่ ๆ เพราะอาจทา ให้ปลายวงเวียนคดงอหรอื หักได้ 3. หลงั เลกิ ใชง้ านใหเ้ กบ็ วงเวยี นไวก้ ลอ่ งหรอื ซองโดยเฉพาะ 6. ดไิ วเดอร์ ดไิ วเดอร์ (Divider) มรี ูปร่างลักษณะคลา้ ยกับวงเวยี นแตกตา่ งกนั ทีส่ ว่ นปลายขาของดไิ วเดอร์ เป็นโลหะปลายแหลมคลา้ ยเข็มท้งั สองดา้ น ใชส้ าหรบั เทยี บขนาดจากเคร่อื งมอื วัดหรือจากแบบงานเดมิ เพ่อื นามาถา่ ยขนาดลงบนกระดาษเขียนแบบอกี คร้งั

16 รูปท่ี 1.15 แสดงลกั ษณะของดิไวเดอร์ 6.1 วธิ กี ารบารุงรักษาวงเวยี น 1. ก่อนใชง้ านทุกครงั้ ควรเช็ดทาความสะอาดวงเวียนเสมอ 2. ห้ามใช้ปลายแหลมของดิไวเดอร์งดั กบั ส่ิงของหรือขดี เขียนวัสดอุ น่ื ๆ เพราะจะทาให้ ปลายดไิ วเดอร์คดงอหรอื หักได้ 3. หลงั เลิกใชง้ านให้เกบ็ ดไิ วเดอร์ไว้ในกล่องหรอื ซองเกบ็ โดยเฉพาะ 7. บรรทัดเขียนสว่ นโคง้ บรรทัดเขยี นส่วนโค้ง (French Curve) เป็นเครอื่ งมือเขยี นแบบที่ใชเ้ ขยี นส่วนโคง้ ลักษณะต่างๆ ทีว่ งเวยี นไม่สามารถจะเขยี นได้ รปู รา่ งของบรรทดั เขียนส่วนโคง้ มหี ลายแบบ ดังรูปท่ี 1.16 รูปท่ี 1.16 แสดงลกั ษณะของบรรทัดเขยี นสว่ นโค้ง 7.1 การใชแ้ ละบารงุ รกั ษาบรรทัดเขยี นส่วนโคง้ 1. กอ่ นใชง้ านทกุ ครั้งควรเช็ดทาความสะอาดบรรทดั เขยี นส่วนโคง้ ด้วยผ้าน่มุ ท่ีสะอาด 2. อยา่ ใช้ผา้ ท่ีแข็งหรอื กระดาษเชด็ เพราะอาจทาใหเ้ กดิ รอยขีดขว่ นทผี่ วิ ของบรรทดั 3. ห้ามใช้นา้ ยาทเ่ี ป็นสารละลาย เช่น ทนิ เนอร์ เช็ดทาความสะอาดโดยเด็ดขาดเพราะ

17 อาจทาใหผ้ วิ บรรทัดมัวหมองและใชง้ านไม่สะดวก4 4. ห้ามนาบรรทดั เขียนสว่ นโคง้ ไปใกล้ความร้อนเพราะจะทาใหบ้ ดิ งอได้ 5. หลังเลกิ ใชง้ านให้เกบ็ บรรทัดเขียนส่วนโคง้ ไว้ในซองโดยเฉพาะ เพอ่ื ปอ้ งกนั ไมใ่ ห้เกดิ รอยขดี ข่วน 8. เทมเพลต เทมเพลต (Templates) เปน็ อุปกรณ์ทใี่ ช้สาหรบั เขยี นรูปทรงทางเรขาคณิตแบบต่างๆ ตาม วัตถุประสงค์ของการใชง้ านได้แก่ เทมเพลตเขยี นวงกลม และเทมเพลตเขียนวงรี เป็นต้น (ก) เทมเพลตเขยี นวงกลม (ข) เทมเพลตเขยี นวงรี รปู ท่ี 1.17 แสดงลกั ษณะของเทมเพลตในงานเขียนแบบ 8.1 วิธกี ารบารงุ รักษาเทมเพลต 1. กอ่ นใช้งานทุกครง้ั ควรเช็ดทาความสะอาดเทมเพลตด้วยผา้ นุ่มท่ีสะอาด 2. อยา่ ใช้ผา้ ที่แข็งหรือกระดาษเช็ด เพราะอาจทาใหเ้ กดิ รอยขดี ข่วน 3. หา้ มใชน้ า้ ยาท่เี ปน็ สารละลาย เช่น ทนิ เนอร์ เช็ดทาความสะอาดโดยเด็ดขาดเพราะ จะทาให้ผวิ บรรทดั มัวหมองและใชง้ านไมส่ ะดวก

18 4. หา้ มนาเทมเพลตไปใกล้ความร้อนเพราะจะทาให้บดิ งอได้ 5. หลงั เลกิ ใชง้ านให้เกบ็ เทมเพลตไว้ในซองโดยเฉพาะเพอ่ื ป้องกนั ไมใ่ ห้เกดิ รอยขดี ข่วน 9. อปุ กรณ์เบด็ เตลด็ อปุ กรณเ์ บด็ เตล็ดที่จาเป็นในงานเขียนแบบดว้ ยมือได้แก่ ยางลบ แผ่นกั้นลบ แปรงทาความ สะอาดสาหรบั ปัดเศษยางลบ เปน็ ต้น ก) ยางลบ (ข) แผน่ กั้นลบ (ค) แปรงทาความสะอาด รปู ที่ 1.18 แสดงลกั ษณะของอุปกรณท์ าความสะอาด

น า ย อั ศ วิ น เ กิ ด ส ม บั ติ