โคลงรามเกียรติ์

๖^ มหงษถล0น.^ เขานIา พระลาน 1ดยจิครอหิงการ เกกกร'2าว หมายจกรกรอนราญ พานเร^ ท้มนิกไท้มนหหาว พงบงคุนิงหาญ พาลพานเรท้เจา พานร เท้ดจท้ปราท้าทบวร มขแก้ว ท้ถฅยท้งหาท้นบ่ญชร ภกฅรแจ่ม จรญเอย มพระกระมลแผว ผ่องดวยหรรษา ปวงอำมาคยแน่น'ผ่า บทมาลข กจร*อน ทรงเผดจคุดการ พิท้เบิง ยวอำหยาบหยาม ทรพทพลพาล เผยพจ1น/แซงท้วนย^อน ชำนิน เขครกว่าง เหวยบครอมเรท้เจา อภิเดช นกนอ ดิลกเลอท้ขดขน อาจเน้อมฤเท้มยิ เขาฤๅว่ากร:บินทร ไครห่อนจกผจญอำง ฦๅชา เลองดิาว เรากมฤทชิลำ รกษขยาด เรานอ ทรงมหิทชิลํกดา ทวยดิ^เทพยท้รา ด่วด่งจํก?พาห่ ขามเขดคูทุกด่าว

๓) ๐ แดพ!:อ?11Iศเจา จอมไกร ถา^แย่ มอาจอยกชงไชย ศ,อคาน ฅเนาพน’คํเนน0[น หิมเว?1 ^ถานนอ รบเหฅจกมาคาน แช่งดวยฤทซิเอง ปางพาลสิ่ดบถอย ผรุษกา ษรแด่ ทรงชกพระขรรคอา ว!แเกลว โกรขเฉกอคนมา ฟอนฟาด ทรวงเด่ย โจนจากป?าสิ่าทแกว กาจเขารณรงค ทรพจฅรจ่อจอง คอยผจญ มขเบงอยดยนย่น ขยบช่อ บุฅรอนทรอกส์อิกผืน ภกดรดอ ยทธแด่ จุนกระบอมถดทอ ร!]ถาเรวถิง พาลกระโดดงาง งอนเขา ยนเผ่นองคแขงเพสา พลิกเอยว’ กาษรว่องไวยเชาวน ชงส์ลด ลงแด่ กบ^พสดพถ^*นเล2*ย; ว เปลยนปลาผจญรณ สิ่องทนทรหดเหยม คำแหง ยงค่อยงชงแรง เชิยวร้ อฅลดขวดพนแทง ทนทวง ทนอ ส์องโบส์องรบลิ คลองคล'ายจ่กรVเมน

0ว)๑ สองชำนกถบ์ซำย ฅถบชวา รบชิดคิดพํนมา แค่Iชา สองยงยทปีวรา นุภาพ นกนอ เพยรรบเพยรรกเร่า รวมเกถ''ล้าย'ณห ฤทชิเริยบวรฅกราอษนรทมIรดำร*ิหร ในปฤ ชาเอย มากแท เกนท?บ่ากฅรอ^ร สรเดช จกปราบ1หมหิงษแพ' ยากดวยกถางแปถง จา1จกส'วง'ส์ถำ อำไพ ร'คนนอ ผวาเดชเ‘ก'มรยิง[,กร* กระดาง คงแคบขดชิงไชย เชิงยทข เราจง'ลปร?]ท'ธมถาง ชพใหสมประสงค ฅริกเสรจโสมฒัพร่อง พาท ดก่อรทรพม จฅรกถา เรายงยุทขิราว บ่ระจกษเดช กนนอ โครพถาด เครพถำกำ เพถยงพถ,งพถนคาย เวถาสนชเยสแถว จำพก เองเร่งกถบสํงสมรรค มิครพอง กจํกสงเอกอรรค สนมนาฐ กเอย บ่วงญาคิบครหถานนอ1 อนงท่งทวยหาญ

ต) 1*3 ทวากาถรุ่งเช๎า จงจร คอยเ๘ย ออกต่อฤทชิราญรอน จก์ถบเนครปวงอมร ™า ถิงหากข้ญซพกสำ มนุษย์นาก ครุชนา มหงษพณพมฟืง กถบขอถอายส์ญ สิ่ดบพจนพา'ถชด หถงกถกระบนทร่ผด ฟูมมน^ กำเรบโ]ทธิทนงกถา ชนหนา พกฬ่อ ถวงแด่ เหนชอบผตนฅอบฺถอย ห่อนยํงฅริฅรอง เรา1จกคอยฅามม พถางรบเร่งจรถ ทํนท เอารส์อมเร0รใท พจนไว อรญเว^ ฅนเต่อ จิงห่าวคนส์ถาน จบห'องทิ ต&

อา)๓ มวา จาเด่ย ร่วมไร พาถเถถองอาค้นแถว ไ}!ค่อยทข มหิงษแด่ 1^ กถบดาวดถสทาน สงส1 ^ค!ใพ, อน’ซา พ!งนพจกถา พถขนข เจดทิวาจกได พคดวย ในท ขา!นา คอยผิดนิดเจายก อย่าไดแหนงนิงาย ใปทิเนิน!ฅนบ!! ยถโถหิฅสำค0ญ เตงกถ ไหถก่นมหิงษม2วย เชนพ!อง ผาผนิด ผิวเถอดเหถวหถงให อย่าให้โค!เหน คอพกงม!ณชนม จงขบพวกพหถขน นิท!า มดปากคหาหอง แขดแขว !ส คนขนอ สงเส!จเสดจเขาทิ เสดจขนค่ค้ณานค่ จน!งแสง๙!ยา ด่ดผขมสนานวา บ!!พฅ ท!งเค!ยงท!งข!!คแกว ไบ'เธอง คอยรบ เราฤๅ เค!จทยานถุแหถ,งพน ยาค!ถาส!กาญจน บงมหงษยนบด วาเหวยก!ะบอคด เรวเร่งตามคเยอง

ซาเ๔ ทรพมนริ]หาว โมหินช มตนแต่นฅามฅิดถต่น ช้ถำ ช้องเขาเช้ยวพน'ถะวํน ไวว่อง ทระบกมชรรกหำ หวดซายแทงชวา ช้องรบรบขํบเฃยว คถกคต เจดทวาราฅร ฅอช้ ฤทชิก่อ ฤทขิแส่ 1 เตช้แช้รงแถตงถาม ช้องฤทขิเริยวราว โอหง ทากา'จอาจไหว7 เพิมเกอ โดยทจ ริคแส่ เหวยท รพอาจอาง อาจดวยฅนฅ ฤๅเทพย1ใดอวยพส่ง กาษรฅอบวาจิง เกรยงหาญ .แมนบ่มมาเออ อมครมวย มวญเทพย ร่กษเอย ’ ช้องเขาแหตมแกร่งกราว ห่อนรู้คณเธอ ช้ามารถจิกผจญผตาญ พาถเกรินพจมาน ช้ถฅยแดน ทานเทอญ อายมหิงษผรช้ดวย แมกพา กนิงแน่ จริงนอ เชญเทพยจรช้ ดาว ซวแทมตายคณ เช้วยช้ขช้1างคแมน ทวยเทพยไบ่มแคตน อายมหิงษหยาบชา

ซา)๕ กายควาย แพร่กำ หกเทพ!!ออกจากเบอง โฉมเฉอด ถออเอย แส์ดงฤทซิเพราพราย ถพาพมานเนา / โผนทยาน เฉพาะกระบิบงฉาย ฤทซิแกถว รเหจจากกิงขรถา แรงพบค ถอยเด่ย ฟาดฅํองกาษร พาถิยถแยบยม จบกระบออห'งการ แดย่น มวยนอ ทรพฅ่อร0าบาญ มิพรอง กระบิเทิดขรรคแกว ช้รวถเกรอก กราวด่า ฅกพ่งฟูมฝน ทรพระด่าวดน เทพย'ส์ถฅยผาอรญ กิทซิ^กดิ อวยเชยปรบหดถกํนค ผิดเกา เทพยพรณดาถคิอง กบพวก พหถเด่ย เขฅรแควนอารญ ปาง^กรพกถํนแกถว คอยเชษ^'โดย'ใจภกดิ สิ่รกาญจน ชวนองคฅหถานรกั เจิงหวย ออกจากขดขนเขา ทฤษคิเถอด เหถวแด่ ม่อยหนำอกอวน ถบถงเนินกำร่ฅน พถบคำฝนฅกจาน มิทราบกิจยถซาร คิดว่าจอมเมองมวย

สิ่ครพพิถาปรอ รำพรรณ กรฅระกองหถานขว่ญ แน่งนอย เสิ่นาฅางจาบถย ค้บกเพ!ยก ไพรเสิ่ย พสพวกพหตถะหอย รำไหโกยครวญ บุฅรรวโค้กสิ่งพอง พถสิ่วา สิ่เร่งขนเค้ถา กถบกน ถมปากช่องกกา ฅามสิ่ง เขษรูเนอ ทำเสิ่รจยกพหถดิน บาดนดถ[มอง ปางพาถท่านไก ฤกขิรอญ กรงฅดเค้ยรก!ะบอคอน บ่าแๆา ถงทวาเรค้สิ่งข! เหนผนิด ผานอ ดาถราชกร:มถเรำ เคยดแคนคำรน จบเค้ยรกวายกคุางอคุย กำถง ไค้ถ]ถง1นนอกพ'ง พนิค้ก1อง รเห1จรบสิ่สิ่ถานคุ่ง สิ่ถฅยแกน ทองเปย ครํสิ่เหม่อปราชนอง เนองเนออาข!รน! กระทบบากกราดเกรยว โกรขนก บรภาษขบคิกอก ขู่ฟง ดดิชาฅิทรถกษณ หถากเผา พงษแป สิ่ครพหวาด'จิก!สิ่อุง กราบไกกถสิ่นอง

๓) ๓) เยยกจโดยสงพยง บาทมล ขอพระบดินท!ส?ย โปรดเกลา พาลสิ่ดบคำทล ชพิโรธ แรงแส่ ชกพระข!!ควิพช!เขา ไล่น1องพํนละวน หลกหน บุค!อาทิฅยหล!เหบ่า ออกนอกพ!ะ!!ร เทวศครำ ครวญแล่ ก!ะมลหม่นหมองทว บ,น!*อความหลง เซษฐ!บ่คดยามไง อกค เดิยวดน เวรโดวิบากโอ บนล มาบุกดงแดนผล ^ถคยเบองเฉนย!ขา! ผนมน?I1ถดเกยบค เก!ยงหาญ อำมฅงเขาบ่น ห[บ'Iชญา เถมเลอก กนแล่ วายบุค!โ]ทวิก!าอ นธบเกส่าทลถาม ออกจากค!ะบะพาน ฟาะผลพโ]กบตระกา! จนปลาย ^!จแล่ พอจวบเจอะพ!ะบ่า ก่นศรา อภ1วาท ถาเล่ย บุค!พแถลงเล่าคํน ล่หองเจ!ญฌาน 1 ก!ะบิส์อง!ทดกาย รง!)โคํกลกถมถวาย ล.บ่ากทลเขา

พ!ะยาข!อนุข'ไท ทท้กรร^ นางโซฎาท้รขวญ เนฅรทาว กรองบเรท้โรมกํถ์ ท้นมหมน นางเนอ ท้มบํฅท้รรพอกร'าว ท้พฤบพรอมพถพฤนท้ จอมนารถกรรภแก่ใหํ อาวรณ เทวท้เส่ย กอทรพกาษร ท้ทอง กถอดบฅรชอม4งกร กรร3ราพ รายแส่ ท้มพจนพระท้ถพรอง ท้าปไวปางเพรง ทท้องเอารท้ท้าว ทรงฤทซิ ท้มเยค์แท้งอ'าท้ฅย บฅรโท ท้กถกายเฉกเซษฐพิท้ พิมพหถ่อ เคยวแส ท้องกระษฅริยผดง,ใว้ เส์น่หแมนดวงกมอ จบทองท 6า[ก

V)ชิงVไ ๑(1 - ๑^ - ๑'๖ ขุนมหาสิทธิโวหแาตร่ง ปางกระษค!ยสิ่มเย^ทาว ทชร1ฐ กรองอยทชยายค้ ยงไท ราชบกรนบรวมหมด มธิ องคเอย อำมาฅยราษฐร1ใด\" คํขตำเหตอเกษม พระทรงดำรหดวย เอาร^ หว่งจกเ^#มมกิ มอบดาว พระ#รดพระพรฅ #งพ นองนา ควรแกสมบฅทำว ท่านผ้ไอยกา แต่รามแถถ่กษณผ้ ธนชา ควรยกอยทขยา มอบให, ต่วเราเถ่าชรา หกหมน บนอ หวงผ่ากประยงได #เชอชกกิยา คฺริเ#จออกเออนราช บรรหาร ถามเอย อำมาฅยราชวงษวาร พรงพรอม จกอภิเ^กรามการ ผดชอบ ไฉนนา ต่างกเหนชอบ8แอม นอบเกถาโดยทรง ส์มเดจบรมบาทพอง บดร ฅรส์เรยกพระรามส์อน สิ่งซำ จกเ#พ่อครองนคร จงพอผดงคา ค้บราช ประยูรเอ,ย เขกร เหภถเกษม

๘๐ ครองนดร ราพราย ราม{เด่บัรบส่งให๎ จำจิฅร ๙นองนา คริว่าใครจกรอญ หย่อนคถอยคามกระแค้ โดยกิจพระบิดร จงบทตยกยาย โองการ ท่านนา ฤกษคน พระชนกพงบตรเออ โมงท่ม บาทแส่ จงส่งไห รกณหา! เร่งไห้ฤกษแถถง ผิวเหนชอบไฉนวาร จงพิจารณรบรน คมภร พบเอย ขุน,โหรร,บค้งกน 2- ดวงเทพยค้ถิคยราษ ถกษณจํนทรอย่มินม เมค้ซำ พระเกราะหเ^ดพกยา ธค้ร ราช เถงแด่ ย่อมรายนิราค้เมื้อง บงเอนเทเวศรเขา ดถจิคร ไหพระโหรเหนผิด พถาดพถง การ ราช พิขเส่ย ถวายพระฤกษโดยกิจ บกษชนครวาร เ^.^ เ^ ค้ารพรรณ เดิอนค้วนจนทรท่ง ทิเผิา อภเค้ก รามเส่ย พระหรงค้ดํบทราบกิน ออกแจงจายหมาย * ครค้ค้งค้ม'นฅน จงจดกิจพิขค้รรพ พถางร!]ค้งไค้'เกถา

๘๑ มณฑป รดมเด่ย เกณ6ทแปดตำ?วจตำ เกง4องค?*น หายอดยถงามครบ เทยมก่พ พิมานแ๘ เรองมาศมในนพ เพ?(ๆพ?อมพิส่ต?ตำ พ?มถาดส่อาดพน พรายส่? ใพดานดาเXศพ/อย ห่อยส่มาถยมาถ ะ^ ก?ดส่งขแก่นมณ เส่วค?ฉต?ภิท?บิฐ่พน ส่ ร ด น นาอเนก เกรองแ๘ ทอดอํษ์ฎาวชถวน ถาดถวนวางกา เก?องราชกกชภณฑ ราชวฅรนิด?เ?ยงกน / ขอบเขต?นิเวส่นถอม ส่บส่?รพิ ขนอส่ว?บส่งแถว พิส่พ?ยม มนถไกยเกษนก? ราย?ถ ยาแด่ ทถนองพ?ะท?งส่? บกถ2'วนจง,ใส่ว พวกหนงถกฎเขา เ?วจ? ส่องนกส่ทชิส่ดบถอย นอบเผา จงบาวคณะโยค ส่องทราบ เส่รจนา ต่างทรงเก?องฤๅษ นบพ?องส่องชฐิถ ถนก?ห่อนชา เส่น นมนตเอย ทิวหนา เส่?จ?บ จร[ด่ย รบเรา'โรงพข

๘!83 ผายกจจแฅ่ฅอง กสุนแผดง อาฆาฐพ!ะรามแหนง นิกน่าย พอการอภเ^กแจง จ่ดพรก พ!อมเสิ่ย คอมกดแถว!บผาย สุเผามหิษ พไ!ว่าพ!ะแน่เจา จอมไกย เกษเอย รามจกก!องเวยงไชย เฉดหถา พ!ะพ!คย^หย่อน'ไฉน นิกอํป ยศเอย พ!ะแม่ทถอย่าชา เ!องทาว'สฅยปทาน นางกระษํฅริยเหนชอบดวย กจจ จง1ใส่กถทำท เคตอบ1ใกด ก!^ยายแย่งเกษ เค้\"ริมแซ่ง โค้กนา .เ,ส์ดจส์ใสึ่ยา^ให หบ้หํองผชมค!วญ ท•ชิร,ฐ[นิราชไท ภบด เค้กจเอย •ออกสุรางกนา! เรยบเผา นางไกยเกษ ค้ญภํกืค: ไฉนนา พถางฅ!พถางยาค!เน่า ตูห็องเหนกร:าญ ค!0๙ถามว่านมเนอ นวถผจง โค้กค้อน เยจงกรรแ(เงกรง อย่าเทวศ เสยแม่ ภพนจงแกสง พถางต!ะโบมว่าโฉมยง จํกประ'ส์งคใดพน

๘๓ ได้ทนางนยบนอม เท้นอ1วอน พระเอย ขอพระพ!ตกรองนคร ท้บได้ เชญพระจกรกช]ษณจร ย่งพนท้ ท้บท้บจงให้ กถบเขาถวถยเวยง พระท้ดบประหนงคอง อท้น บาฅเ๘ย นชาติหญิงกระถ จํกใคร่ผ่าทรวงช 2^ เกรง'จกเท้ยเล้ฅยกสำ โถภถา วคแ,หวะ ค นา กลบเออนอาร นางแท้รงพิลาปรอ งาพรรณ ทถเอย ปางปทคพระทรงชรรม ขยมท้ตะชวน เถถาง ข พระราชทานท้ฅยย่าง กรประกอบ รถนา แก่ขาจิงขอ เรยมเท้น่หอนุชดุจควย ควงช วาคม เด่ย ความชอบขอบคณม มาก'ลน พรฅนองจกครองบร รฅนก่อน พินา ราษฎรจะขดแกะคน ขอคชอนครหา ฤๅงามตามแต่เ'จำ จง [จ จดเอย ขออย่าท้งรามไป บากวาง ผิวถกจากวนได เดดชพ พินา จงเม!ๆคาอย่ามถาง พให้1วายปราณ

๘๔ ขาบาทค้ละชพดวย ภกด หวงยก#)ยส์วาม เชิดไว\" เพยงพ!ะถกจกถ ถาสต พนสนา พระจกถาญชพได ดงนฤๅควร พระพงดงกฤชชำ เสิ่ยบทรวง กมพระขรรคพล่นทลวง ไล่เงอ หวนคดคขิดคขวง ถิงช่เฅย เดมนา หงพระแส่งโ?']กเมอ สุ่หองท้ลบพลน นางยชิอขราชเจ็า จิส่ญญ แส่นส่ด'จะปร์ด ละไท พระนางรบจรชิ มาปงะทบ ทวารเสิ่ย ฅรส่สงนางส่า'าใชํ ช่วยเผ้าระวงการ จบVIองท 6า๔

ห้องทึ๋ ๑๕: พยอรณไพโรจถ้วน ทุกนาย ไพ!,เอย ค่างประกวดแต่งกาย ทวผ ผองพนกงานหมาย มาพ!ง พร*อมแส่ ท้ารวิดเกณฑแห่โ เร่ง!วเฅ!ยมกอย จวนฤกษราเมศรเขา สิ่รงชล ไขประทุมเทยมฝน กงพา เยนทราบอาบสิ่กถ กายผอง ผิวแส่ ท!งสิ่คนช!หกถา กล่นฟงจ!งใจ สิ่นํบเพถา พงะท!งภษิฅซอน เพ!หแพรว สิ่วมสิ่นอบชายแครงเพรา นิถุเ,ลิสิ่ เพชรแส่ ฅาบทิพยท0บท!วงเฉลา เสิ่รจพรอมพถํนจร ทรงประวชมกฐแกว ถิงเกยพ!ะเสิ่ดจขน ท!งยาน มาหเด่ย แซ่ซอง 1 ผิโรฅม่ ก!าบนา สิ่งให้เทินขบวน กะทงแครสิ่งฃประสิ่าน พ!ะหลวงหมึนขนก!าน เสิ่ยงป!ะ'โคมคคิกกอง ทหางปลาย!วลาก บนจร ขนแสิ่ะถอชงสิ่ถอน สิ่ถบผาย อาษาเหล่านิก! ทุมสิ่าคร สิ่รรพแส่ ขนหอกแห่ขวาซาข สิ่รวเ!ยงเทิน

๘๖ / ขดกระ บิเด่ย แปดก!มตำรวจถวน เรยบรอย นายมหาดฅนเชอกรยะ กริกกรน ประโคมแด่ จ่าบิ!1จ่ากองชนะ เพ?๙พ?งพราย๙วรรณ ๙รรพเครอง'ส์งพรางพรยย เก*ยงเด-น รว.งเด1่ย เชิดคง ค่เกยงหกค่เขา หน!บก ๙บดฤๅ แสง๙าฅรหวางเกรองเชิญ เขดตํงบ่งไถง บ0ง๙?ยพ่ขโบกเหิน ราย๙าย ^ 2-^ กบบ*บ2ง^ พระกลดดวงมา๙กง เลอกหอก ๙'าฅรคนทองปลาย หลงเดิน๙?วเรยม กนทหารใน๙พาย ในขบวน พนถะพนอิกทนาย แห่หอม พยหะ แลนา 2^/ พร\"ง่สิ่วนมหาดเชิญ กรมพระแสงทวนทง รวางใน ดาบด้ง เกรียงสิ่งบงแทรก®น ดาบก ถอเอย หอกง่ามเกรองทองมวญ คุตอหตงขบวน แสิ่งงำ1วห'ง่างเกรองกวร ไดยราชดำเนินพร1อม II สิ่นขพสิ่องเหสิ่แท้ ถดถนดัขนไซย ดาบโส่หดาบเชนอุไร บืนโหญ่จ่ารงคทํง

๘0า) พยหะ เดนเอย รุ .ครบฟร'จเขบจ!ว งามหมู่ขบวนจํงหวะ พร0งพร2อม งามส์มเดจองคพระ ราเมศร' งามพระญาติวงษอํอม เนยงเขาขบวนฅาม ผายประชาราษฐรออ องอน มงขบวนพยหยอ ยาฅรเท้า เองพระจกรกฤษณกอ อมเรคร จรฤๅ ต่างประนฅนํอมเกอา โอษฐเออนชมบุญ 'ส์มฟน'ส์มมติไท เทวดา ถ่มพระฟวย'ส์วรรยา ทวดาว ถ่มถ่บอวตารมา ปราบด,ษ กรเด่ย ถ่มพระเกยรติยิงท้าว ทวหอำฤๅเทยม จงิพระเดชกระเดองอำว แดนอยทธ ยาเด่ย จงพระเรองฤทชิรฅม ยิงอํน จงพระโปรงญาณอฅ ฅมะเลถ่ แอนา จงปรบกษหถกพน พ่ายอํวยบารม พนเอินอาเพทรอน หฤไทย รามเอย หวิวหว0นระรวัใน อุระเรา อมเองเหอำพอไกร แหนแห่ ประโคมเด่ย จนจกจวนเขฅรเชา แทบ,ไกล ไรงพช

๘๘ บทจร ถงป ระท!แกยม,าคํแส้ว สลบศนา มหาดเชิญเกรึองค้สอน เนองเนอง อนนฅแอ่ 'เดยเส์ดจพระซึ่กร จรสแกวแกมกาญจน เถตงราชธา?'เนจำ บูซิค พระทรงอภิวาทแต็ชิ ทิฅน ตาบ(1พระ'ว'สิฐ เคยงนง ยย่แอ’ ทสองพระสวามคร เหล่าล้วนบ?วาร ทงชฏิลหลามลน ทฤษด รามเอ่ย สองพระดาบสเถา ผ่องพา ทรงเครองงามเฉกรพ ขนานนง ชมนา นกสิทขิสิษยมน หถากชานิน์ใด พถางเกราเจ้าจอมหสา สภมง คลเอ่ย งาย1จวน'จก'เดฤกษ รบเผา อชราช เทอญแอ่ นกลทชสงอำมาคยจง คณะ'ไหทถ[คธน กราบทถทชร2[องค์ ว่าพระสิทขาเจา เรวคลา คลาสเอ่อ จิก•เผา สมนก่นร'บส0งแถว ษสถฅย ทวารแอ่ บนถ พระทวารา สงถอยทลพระนาง พอประจวบก่อมทา อมาคย์บอกระบเกา

๘6 ผายกจจก่อมแจง ร!ยมใจ จรเด่ย นก™ 1 หูกเรอง กงนา กมคิคิดกกใน ป;โปรดเกถาทถเคอน ปฺ กงเขากราบอรไทย กจกรรพ กงเอย เถดเจา ว่าอมาคยมาซํน หูกพระ รามนา ทิทธงพระโรงใน ไกยเกษสิ่ดบร้ จงกจจ'จรพอน จรถ รบแด่ บอกอมาดยกุมํนคํน์ นอบไหว บคุเร0รให้มาเผา (ๆรกกํง มานา เ^ด1จเผาบิดรงด นางค่อมรบกงแถว ดถอมาฅยกุจจ วาจา แกดงโดยพระเกาวน กจร1อน เชิญพระจก!กฤษณโท โอรก มาเด่ย 'ลไทแถกงพถน กมนคํน#)บแจง คิดยงคดสิ่งกา พาท หูกเอย เยยโดจงจกทา แม่นหมน พกางดรพกางยาดรยอน หมายก ชนกนา หยดยงยงทวาร หรวงษทรงทราบถ้อย ครว่าเหคดงม อำ'ถาพระมน มาจวบพระนางกน

6๐ ยถองกิ รามเอย พระนางชายเมูตรเยอง ฅรล่ว่าพระบตรงกิ แงให้ พอ1ปผนวชเนาดง ฬางใด*' โดยเพศ ชฏิลนา กลบเขากิรองกรง พระสิ่ดํบกลบตริถอย ไฉนพระบิดรแพลง นางแถลง ตรลั1ใดดุจพระแส่ง พลาดก หวนฅรว่าเลค้น ขรรกิขด ผาเส่ย ชอบเกิาอวตาร ทลตอบพระโปรด!บิ จาจตรลดกิดเถยง ถวลัยเวยง ถิงแต่พระแม่เพยง ห่อนได ชำ'กยอมร!]ไว เผยโอษฐ' ลงนา ฅรล์แล8วลาจร จบหจงท (ภ๕

^๑ พระรามประนฅนํอม ชนน แสดงกิจไก!]เกษ สงใกิ เดนบาสบสิบ ผนวชสกิคยไพรแอ' กำสงบิดเรสไดํ ฅรสแถวขอถา พระนางสด่บถํอยบฅร สดกระสรร หามเด่ย: แม่จกถามทรง‘ธ]■รม เท^ยบซ๐'ำ' ครสพสางพระนางผน ผายสู่ เผาแด่ ทสวาถกผดสำ ฦกรายแรงไฉน สกเราความแผกนอย ไหนม แม่เอย เหคเพราะโกยเกษ สอดแยง ลิงส,ค!]กิพาท คราวปทฅ ทวงแด่ ดูดจมารดาแกสง กล่าวรางชพเรยม สองกระษฅรยโสกค่างสิน สมประด สมคิดไกยเกษ คาดไว จ,คิเกรองผนวชม กำสง ค่อมแด่ ค่ซมประนครบใช้ สํทาวทสถวาย จกรกฤษณสดบรบถอย กจจ แถถงเอย หวนฅริถิงไพร่ ราพราย มนเบยพราษฎรฤๅษ เราชอบ ปราบนา พสางพระฟสอง!กรองยาย เพสเขาผนวชพสน

ด่!& แค้นเคอง พระตกษณทราบIV!กสน นูจ่นเศรา พระพ^บ'ห[ด^เมอง นาวมุง พระนางเฟ ‘จ^บ 0 รฤทช^เรฟ้1อง พระ กฤษณท ราบ เสดจ เขา มุดหำมอนขา พระบฅร งคท รง สกยไว เดิมม ท!]แม่ไกยเกษ ^1 แรมบีาสิบสิบี สงชำ / ๑^ จิงก'ลบ กรงแด่ จำฬิจํก์ผดงกำ เ^ พระตกัษณกริกร่นเผา สกยนนคงควร เราอย่จะดใคร โดยเสดจพระพไป เสยพระไทย ทถบสู่ปรางคบชา สบหนา พระยออนชผนวชกอง ดกว่า อยนา เกรอยเพ,อนบิดร ขิ พระ;พรคจก(ๆรองน?11 รบเขาผนวชกาม น่อง'จ*กฅ'■เมกว่ามวย ■จกจร หามเด่ย พระกฤษณทรงสดบถอย ^ 5แ/ 2^ ขอบจตเจาเค้นหา มากดวย ผืายอรรคราชค้ดา ๘-'. 5- ?1 พ’/]0ก-^ ษแด่ นางกรบผนวชซา เขาอย กบ เก บาทบงษ อนุชา ชมเด่ย พแ■ถVา ทราบเหค ครวญแอ' 1,1. ’ ค้เขำวอนตาม 11

ด่๓ โช้กา คามเอย พระเมถนางผนวชเช้รา ยิงถน ปรามเต่าทุกขใภยา ดกว่า จรแด่ นชเนาเพอนมารดา พิ นจํกกน ช้บช้ยัไป-พน เช้ก ครวญเอย นางยนราเมค์รหาม อย่าเช้รา ■พระปรอบวาเวรม ถาช้ช้ เผาแด่ ช้ามกระษ่คริยรทมถ ผนวชห่งช้ามถาม ■นางช้มทยถบฅรเชา ทร)ถช้นอง พระหรวงษอภิวา,/]แถว ครอบหต่า ทามเหฅห่อนไดครอง ใปเพอน ถกแด่ ช้ดาพระถกษณปอง บาททาวโปรดทถ ’ถาพระแม่แม่ขา ช้อนพระถกษณ นางท้นทพิถาปแถว 2^{ะ!) จรพน9ศ-\" *จงพ'‘^ท*^โ.]]!)' พเจา ช้ดาพ่อ'จงรก เช้มอมาค รงคแส่ พรประช้าทเช้อมเช้รา ช้ด•วกไดคนนคร ช้ามกระษ'ค?ยประนคนอม ถาจร ไปเอย ผายพวกอำมาคยนกร ไพร,พา 1 ช้ามราช ผนวชแด่ บนฦๅทวพระนคร วงทวงถามนารายน ช้องนกส์ทชใบชา

ส่๔ ๙องมน ถดบนา ส่งซน พระรานเล่าเหฅให ใบ่ยย่ พนถแส่ พระแน่ไกยเกษ เพอนเคาคามจร ไหผนวชส่บถิบ1 พระส่กษเแถดานน รบมา เผาแส่ ถาทท*าว ถองฟักคิท?ทราบแส่ว ทชร3' โศกเอย ถิงที,ในปรางคปรา เรองร่ายแรง,ไฉน เหนเกา(1ริยา ถามว่าขโ]รามราว ไกยเก ษนา ร่ารอ ทชร3ว่าเหคน วเพ่ง จิตรนอ ทวงถ่คยกส่าวเกเร โถกชาคำฉิน ขาอยากแหวะอกเท เกรงจโ)รเถยถฅยออ แถนทว แนะเจา ชฐิถช้องส่งเวชทาว ถมกด แถวแส่ ผิวะไกยเกษ มารางแรมเมอง: ถกไดพระบร ขออย่า1ให้,พ,!ะรามเล่า กาอา จา?ขแส่ พรำพร่อง โกยเกษเกยดแกน กณยง นางเอย กจเช่กจส์ทชา ชฏลว่าพระภรรษดา ว่ก เหวายบ่ราณ ไฉนคิดทรยถว่อง

6๕ นาง'ว่าน,กกิทชิน โมหนข ผดชอบผวเมฆกน กิจค?*'าม ทข?สํดบโคยอน อกอาจ คำนา ท?ง#!ยแม่ถกหาม อย่า'ใหม่นเผา ร0าพ??ณ ปลอบเกย สิ่องนก5ทขรำ?อ ผ่อนยาย เหถอจะทดทานผืน มาจวบ รามแด่ ทูลถา?บ'จ?จ!ถ ^ดงองอนเขา บอกว่าหญิงปาก?าย รำเศรา พ?ะอวฅา?สคืบแจง ลา^?ถ ยาแด่ ถวลชนกชนน อ?ะร้อนเกณ8ทพ'ส พ'ลางถานก''ส์ทช0 คามทน ผ่ายส์มนคนเ?า เรยบ?ว กากม ไปแด่ เทยม?ถฟ?จไพรพ?อม นอบเกลาโดยจ? เช ญ ฟดจ ท ? ง ? ถ ชุ ว ? ? ณ ทก]!ณ ทาย?ถ๙มนคน เหล่า?าย ชง?าษฏิรนบนว ลา^ล 6วนแด่ เทพดลฟดจออกเบอง หวงเพอปราบอชุ?นท? แๆลอนเขาพกพล ชุน?ถขบ?ถลน สิ่?ยลบ!ๆถ'บกิ'ลาย

^๖ เทเวศรดาลเหคไห พหตหตบ ทตอม สิ่ามกระษค?ยจากประทบ เรวรบ จรแสิ่ มาฅยรูกระษํฅ์?ยหาย เขาดงถ่วงด่านตบั ร์งสิ่มนค'นพรอม กรงพตน ตเอย แซซอง จิงอบายสิ่งให้กตบ ติามกระษํค์?ย กตบแด้ ชาวบระชาเกษมล่นค แทบทาวผจมใน นางสิ่มุทแว่วสิ่าก่ญ นางรบเสิ่ดจสิ่ห้ธง ถวายกร สิ่บพรอม สิ่มนคนรบเขา สิ่ามกระษํฅ์ริย ผนวชน! ทจร^ออกบ,ญชร สิ่าฅรตอมประไตยขนม อามาคฆเบิกกิจจร หาวติดบประหนิงต้อง จบห้องท6า '&

VIองท ๑ฟ่ นายเสถยรรกบา แต่ง ปางจอมอยทชเย*1รไท ทวงคค ท้องมหษกํ'าท้รด จิงท้องพระนกพรค 'X พรอมหม่ อำมาฅยท้ดน โท้กท้อน ท้นเวท้น วงนา ดนหนานางท้นม จิงบรมนกท้ทชิให พนกงาน ยกพร'ะศพ'สนานชาร ผองแผว ทรงภษิฅอลงการ เกรองกระษคริย เท้รจแอ, เชิญพระท้พถงโกฏแกว ท้ถิฅยชินท้พรรณราย แลไท้ว เกรองท้งรายรอบตอม เชิดกิน อกเท้วฅรฉํดร1ไชย รญเรยบ รายนา รกขชาคอไรไห จิบทกิงนางกรวญ กองชนะแครท้งชิซน ท้ดา จรแด่ กเรศเซา ผายพระรามพระถกษณกิง ฅรเท้รจไฉนฤๅ ทิท้ะโคงมหาท้า ท้งชิามท้ากร ประทบร่มนิโกรชา บดฃขนมาเผา ชชินนำเท้ดจ,/]ง ท้ามกระษํฅรย จรแด่ ถกุฏิพระภาร,ท วาชแทิว นกท้ทชิบอกแนวพนท้ พท้นถานา พถางท้งชุชินแคทิว กทิบเมอบรรำ

^๘ สิ่งกองมองส่อด'ล่ม รกษา อย่เอ'ย รวง'หม่อ?นทรมา มุ.1ง เ-ท ปางห!รกษลอา ศรมซึ่ระ ภ่ศัแธ' เขอจดทิพฑัใหํ กฤษณทำ'วเจริญฌาน พระว่าพระพรฅแจง จกจร มารบเขากนนคร โบแคถ'ร ฅรสิ่พลางขถกร โปสิ่ลชักฎิแผว ถาพระ' (1ระ:.ภาคแ๘ กล่าวสิ่ขนมาล ^ เ^ ทลกจสิ่องดไน!! จครตงภาวนา ■บฅราชจกเวรมไห เพพระรามกรองดาว เวยงไกย เกษแย่ ว่าทาว พระพรฅสิ่ฅรดรบเผา สิ่รเยสิ่ สาเสิ่รจออ'ก่เสิ่นา สิ่งขามาเชญ เครยม'พลอมาก!]า สิ่องกระษฅรยเถสิงรถไท ไอยกา สิ่งไห ดสอยเๆชเยสิ่รยาตรเข้า จํดเสิ่รจ พVเสแย่ เร่งผายพลพใเนทิ ริ บุริ ขงภกฅรปวงเสิ่น ฅรํสิ่กามกจกด ริเศกข้ะอน จะมอบแผนไผท.พน ยำมาตย ปวงนา พศณุแถวโดย!ชิน

ส่ 6 สิ่มนฅนนบน'ว สิ่นองทก ทานนา พระชนกมอบไอสิ่ริย เซษ^ไท แถวดรสิ่สิ่งเชอยร ยาฅรพนริ] ผนวชแส่ สิ่บสิ่บีจิงให้ กกบเขำคนครอง พระชนนให้จิง เชษฐา ผนวชแส่ พระถกษณอกสิ่ดา เสิ่ดจดวย พระมิคุราชครวญหา จนชพ มกายนอ สิ่องกระษคริยยินบมมวย เพราะแคนมารดร ^ เ^ เกาสิ่ร ยาเส่ย ราเห จรเผานางสิ่มททง กจกอ ไฉนนา ก,มกราบซบเกษ สิ่ดํบถอยพกนแถกง ทกถามเหฅชนน มาคุรงครา มไท ไอยสิ่วรรย ภมินา จงแสิ่รง ว่ามิคราชจกให มอบพอ พรคแส่ พระแน่เจาอาชรรมฺ. กกบทาวถงมกาย ทวงสิ่คยแย่งเข■ฅรชนช ขบัเชษจ[เดินพนสิ่แกถง ทกสิ่าร ทานนา 1.1. บ ริ พระ:พรตทราบ [สิ่กสิ่ธน เกยวพอง ควถกบ,ทรฺาบการ หกชพ พระเอย ไฉนหนอแม่จิงหาญ ชวชาสิ่ามาญ เสิ่ยชาคเกิดเขาทอง

๑๐๐ อยทจยา เถยเสิ่ย มอบใหํ อย่าว่าแค่เขฅรแควน กรองก่อน เชษ^นอ ถิงทพยไฅรตริงษา ผิแกถวบกน ฅไวขาโม่ปรารถนา ถาบาทตามกกเษณโม่ ค้งไค้ย หพทาว ค้องนางพงพจนค้น งดกอน เทยิกเพ่อ ครค้วาจะจร'ไฉน เค้ดจดวยชนน ใครจกจดการโ!] การเค้รจจงจากดา0 ถาพถน ราให้ พระพินองริบถอย แย้งนา พระ!กฐนา ข่าวแถวคนิงกอย 1ป'; . Iค้พระค้พอภวนท กจจา ค้าทแก่ว .เมอพระพร(ๆค้ตรดก!'X ทิพระ โกฏเด่ย โกยเกษโด กถาวถอยแถถงพถน ใชกจจค้บแจง ค้มโจ แมนา 'วาพระพรคเนาปรา .สิบเชอ นางทราบรบเค้ดจมา าดจิคร พิไรชเอ‘ย •ครค้รงบโหกถกแถว 'จกมถางมา!ดร แมขธ((เคยชนกโด เหถกผ่านเวยง'โชย พระพรตค้ด่บเฉกไฟ 'พถางแกว่งพระชรรกเงอ

๑๐๑ ทสองค เขษ2[นา พระสิ่ฅรุดยดหืดถ แสว หยดยง กวามซวจกติดจง ขบแม่ จรแส่ พระพรฅสดแ(เงกรง เซบ0ฐ!นอง,พินาง กสํบโค้กถิงบิดรติง นกธรรม พระ1ว(เ^ค้วามิตรผ่ ท่านเรา พอรุ่งติพระโรงพส*น รบปตขก เมร'แเ ส่ Iหขุนสิ่มนคน บดคงเกณฑ์รดม อำมาฅยร!]พ'จนเคา ฅามคำ หรบแด่ ปวงดานรดมปสกถวน เ(เรจแสว เมรุใหญ่ทิค้โรงรบำ อกขนด แห่เส่ย เทยบรถค้พรถนำ เกสอนคสอยกสาขบวน เชิญโกฐขนรถแกว เบญจา ทองแด่ รุพระเมรุเซญ,เกฏขน จวบเขา อรรกเรค้ ท่านนอ (เมโภชเจดทิวา แอบถาถวายเพสง พร*อมเอาร(เพงษา นางไกย เกษเด่ย ไกยเกษเผา จากดาว พระบขด นางนา (เองนํกธรรมรองว่า อย่าค้อง เดินพนม ขอสิ่คยขบรามไป ยกสกผ่านแผ่นไผท งดแคํพิค้ณท่าว

๑๐]ฐ!5 นางไม่ยอมทาวท้ง กบเรา ขาดนา พ5คกบเจาอย่าเผา ท้พใท ไปเ^ยอย่านงเนา นางรบ1 จรแสิ่ พระพรฅโท้กร^ห ซวดถมถงครวญ ท้องมารดรสครุดทง ฤๅษ ท้นมนา มาญมาฅยถ■วายอกก เท้รจแผว บนจ ชาฅุแสิ่ เท้รจท้พก่อเจดย สู่ดำ1วกฐดง ท้องนํกท้ทชกถา^แกถว มารดา รำพรอง พระพรฅกดยงแก*น เบนหน่อ กระษฅริยเอ,ย ท้งหามถวายเพถง พระยงทรงโศกา เท้ยชาฅทเกิดมา ดคงหนชาฅคธง จบทองท 6า๗

Vเยิ^,/] ©(ส่ - ด พระเทพกระว แต่ง พระพรฅคิดขุ่นแเๆน ซนน ท่านนา ครวญครำโศกแสิ่นทว เทวสิ่ไห ใบ๙นานวรอินทรย องกห่อน ประคบแส่ ทรงแค่ธนูเคยใช เสิ่คจดวยอนชา พระโรงคํล ๙ององคเ'ส์ดจสิ่ทอง ฅรสิ่ใช' ประทบแท่นทาบสิ่วรรณ จงจ,ด พหณเอ, มขมาคยสิ่เมนต, น ประทบพรอมแสิ่ะสิ่าร รถพระชนน เท อรรถแถลง รบทาว พระกน3[ราเมสิ่รอ็าง อยทิห โดพ่อ เราจํกรยาตรพน,สิ่แขวง เพอเหกรองนคร พระจํกรกฤษณเสิ่ดจแฝง คลาไคล มาด่า หวงพบเชญสู่ค่าว - เรสิ่ชาง วนหนง เสิ่รจแส่* สิ่มํนคนรบสิ่งแสว ไข'ว,กวาตาวธน จากพระโรงจํดไหย อวตาร พลรถบทจรใน แต่งไว สิ่บหมูถอสิ่าดรควาง เครยมเสิ่รจ ว่าพรอมจดขบวน 1' จดรถทนงนอง รถชนนนงคราญ รนแทะประเทยบขนาน ทุถแด่สิ่องท่านไท - ,

๑๐๔ 1 ท6รง 0-^ ^ IV สบิงกระษศรยทราบเขา พุ่งฟง ไขชื่หร่าย,โบ่รยชกสง นานเสิ่รจบิไภยบิงก ทXงเพศ ผนวชแส่ หนํงพยกฆกรธงไ!!สิ่ดั้ง ! 2^ มนเกกาทรงชฐา ทรงเกรบิงผนวชเ(&รจแถว ถกา กราบเผา มากินพระมารกา ทรงรถ มในแอ' เพ่งคกายบิวฅาร ทถเชญฟดจยาครา 6องพระชนนเจา อนุขา *1 IV & ! ร^ พIะกฤษณฺ.รกษทง หอเกกา ๕1 ^ เมส1จากเมองผกชฎา เหมบินพระพรศทรงมา ห1วนคิด กิงแส่ V *- 0 กรกอด{๒งยงคเค]รา เคํกฃ'าราพรรณ เ^ แ IV / IV ด้าง เด้กชื่กระษครยเรา รบถ 0า^นา มาสู่พระเจดย์ 2^ ชาค1ทาว ^•3. -V เท'วศโศก เ^ V 0 มงคมพระอ,ฐทว ถงแอ่ I0 พกางรากรวญดุจราว อรรอนพรรณา 0 ^ XV เค้ดจมา วายกาส์รวถด้เท 1 ทรง?ถพร3อม าเยรา แหหอม เดินพอพยหยาตรา 1: ^ ออกจาก นครแส่ เก!'เกษดอม นงทายรถทรง

๑0^ โดย๙ถส มารคแอ' ถไ]ไม ยกทวยหาญพรงพร‘อม มุขมาคย ทสเด่ย พอม่ายพระ'ล?ยน สดาวสิ่วนขวญ เขาแดนอทยานดถ คราวเม่อ'ส์ามอกิรเท หนพ'ล ไปพ่อ เวดาดิกพระหดกด V หาโม, ทราบแห่งหน ทรงพงซ่าวผ่าวกมส พน^เดน กสบ'วาเชษ^านํน แสิ่นโสิ่ก ถงแด่ เราจะไปรถน เหมอนไม่เการพ'ลออง เสิ่ดจดํวยบาทา ฅรํสิ่แถ่วกระษืค?ยสิ่อง ยูรยาฅรชมมงไม นิกหมอง [จนา มาทเหท พกพหสอย่ทิท*าย จนถ่วงราฅรการ องคจาก รถแด่ หากระษฅ?ยยกทหาร เดินรถคชแสิ่ะเรา หยดยํงพสพฤนท ถนวถ่ฐ'สิ่วามฅรเชอ อทยาน ถงเขกรหยดพก1ไกร รงเซา หาองกิจงกรรไสย แห่โห่ มานา สุดาวอาสิ่รม / ถ่านกนดาบค์ทง ชไพร พกยง :;ยงก ฎแด่ 1 อ่สิ่รไทเบญจางกิ

๑๐๖ อภวาทนกพรตแถว พาท - อกนอง ถามถนพระจกร ดาฟดจ ใดนา ทราบแถว'จงแถลง กบภกวดส คาเนา เวยงนา หมายจิกพบเผ่าพอง จวบแลว ทรุ'จาก กรงแด่ ^องดาบ^ว่าค!'1ง ไบ่1แจงทนจ! กอบกิจพ!ะ^ขเผา ^ามก!ะษฅ!ยเสิ่ดคเพา โ^ก^ลย บ่ประ'ล้บคาแคถว บ่นเค้รา ทดกอด ปลอบเด่ย พระพ!คพระจิค!ด!จิ\" 1ขิอครำค!วญคาบลย 'ท้บ เทพบนารายน 6องพ!ะมาค!งค!น จงจิบโ^กคิดเคา ๙องช อย่าชา จงออนวอนท่านท'ง ชวนท่าน ไปเสิ่ย นำพน่ท้แถววิถ เปตอกไม้นำทาง ท้ององคท่างบก ดาบท้รบัห่มผา ท้องดา บท้แป แห่งหํน หากระษค?ย่อกฑ้ง ชะรถ ทรงเอย ท้บไททรงสิงช มาทิประชมโยชา โห่พระพรคเนารา 1 พาเทียวโนไพรดน

๑๐0า) เนนไสุถ ผงนำ ขามชารเหวโขดขาง แนวบา น่นนา เหนพฤกษทิวไรไร ถาสุเขาเขครนท นามเรยกสุะโฅง1ไน รบเร่งพห'ลถ่วงสำ ขขํน พสุณไท ผ่ายนายพรานขออาง นานถ่วง มาแอ คราวพบพระทรงชรรม ด่านยิงระวํงทาง จากพระพ่าหสุบรรณ เกณฑ;บ;าวฅร1ะเวน ๆ[*ห' คคันานฅ ฅรวจแคว้น กรนอาทิฅยแจ่มแจง โห่ยิก มานา พาพวกเผ่าบริวาร คดแทสุดร ยินเสุยงหม,ทวยหาญ บ*นพฤกษด1เหนแคนน่ โสุภา วุชทาว เหนนายพลแน่งน้อย เปนขบถ พระแด่ ถะมายรปพระจกรา เรยกพองบริวาร ชรอยพระพรฅฅามมา จบหถอดเบาเสุยงกราว มากอนนฅ มาแด่ ยิกกอง พรานไพรไพร่ใหญ่นอย เรวเร่ง จรเด่ย พงเบาหลอดลาคญ่ อยากริการนาย เร^ยกพวกเพ&อนเๆนอรญ ถงทิประขมซอง

๑๐๘ จุซโเจงต่งให1' เครยมฅน ทาว่านยาคงทน กกนกสา อาว'#เทิดมาค0 ทางทํพ ยกแด่ ดาประดืง์ขวางหนา กก,าวทำรณรงค พระพรตพงจิงแจ้ง กามกคย จริงแด่ พินอง เรา1จกมาเชญขดค^ ใช่เกห ถวงนา นอบเผามากรงก ถวายกรองรา31สมบ่'ด ทํงเล์ดจ ไปแด่ 9 นบรอย หกายอย่าง พรานเชอคาทานพรอง ยากรช่ามชโก■ธร อกร!]จกช่วยขาม *รอจืดมาพรํอมเส์รจ ถวายของบาเบดเฅสด 1ช่ญส์ถคยนาวาคออย จบห'องท *,๔

๑๐^ เฉนยรชถ คบขง หากระษํฅริยเข้ด.จุขาม รถรบ ยากรเอ,ย ถิงผงกบพวกพหถ หยดพองพถพสุนท่ ชนนเข้ดจเนาบน สบริเวณชฏิถยํง ๆ0 ท่พคงนอกเขฅรดํๆว เข้ดจเคา พ] ะพรกเชิญชนน ข้กระษ0คริย์ จรแย่ ข้องดาบก็นำวถ นบนอมนก‘ธรรน ถิงถินภารทวาชเขา ราชถวถย น51กพ?คถามวา1เก เขครดาว ไฉนผนวชถะขอบขนช เหฅกถบ ถามแย่ พระ,พรคบยกข้นข้รรพ ท่านแจงเชอครวญ กราบถน!ปรดแนะบาง ข้งข้1าร ดาบก็เหนพระเก็รา ข้ เท'ทุ*' ทูถว่าจะพาหถาน นำกระษคริย ไปเย้ย ชวนข้องพระอาจารย กฤษณยํงไหนถาม ถงกฐิชฐถค่าง'ไหว*-, จริงไข ข้รภงคดาบก็แจง พน,ก็ดาว ข้ามกระษฅริยเนาเขครใก็ถ กาจก นำเอ่ย นามข้คกูฐเชึญใ!) เข้ดจเขาไพรเขยว นกพรฅข้นำทำว

๑๑๐ พวกดาบค้อยเบอง เชิงกร' เหนหม่พห'สหวาดหน วน'วา ส่วนพระถกษณเค้ดกต ตาค้เค้าะ ผฺตแย่ ยตพ!ะพ:'ฅยกพยหกถา กดแกนปตองค้ตป ปางพ!ะรามค้ดบกอง โกตา หตแย่ คระหนํกค้รอนชา รบเฅา ฅร0ค้ถามทราบกิจจา คามเหคุ ทตเย่ย ปรามพระตกษณหยดเชา กุฏิลิงค้ององก ค้รภ่งกดาบค้ท่ง ค้ามมน นำเค้ด'จดตกฎ กฤษณเ(เ^ท พกพตร่มเฌอกิร นอกเขฅร กระษํฅริยค้เค้ดกใกต วค้ณแถวโค้กค้ตย พระรามยลอนชเศรา กำค้รด เกรงขนิ1ฐ!ชพกกปตด กอดไว หากระษฅริยฅ่างรนทด ครวญกรำ กถายโค้กถามลิงไท ชนกเค้ราฤๅเกษม พระพรศทถแค่คน กนจบ ความแย่ บิคุเรค้โค้กปรารภ เชษ3แจา กากเวยงพระโค้กค้ยบ กนชพ ดบแย่ ค้ามกระษคริยทรามโค้กเค้รา ข่ฅฅยหาวิค้ญญ

ด®® สุมนฅ่นเหน!บเผา .ซนน ทณด่ย ถาศเร2า^ 0. สยบอก กำนถแด่ ช่วยแกพลนหาย ทราบเหฅจงเสดจล ถงกสบโฅํกทเวฅํทว นกัพรฅมาฅยหมอเข้า ฟนองคพงษขคฅิยพ7อม เหนกน รามถ0ก-^ ษณอ!!(ๆเ!0ยๆิ-* ญ มาตุรงคท่านราพร!ณ ชล ฅนิ'อม กฤษณรกษ(/รบสXค-' ยซอม เชญเสดจ กลบนา 0^ ร^'^ มนแถวฤๅคน ไกยเกษกท่าวอธน วอนขมา โทษแส่ เชโนพคํณกลบภารา เ^ พระฅยิท่มนท้คยา อย1า งก จกร0กษาท่ฅยช หอน ยิบ กำ เด่ ย เช่นไท้ไอยกา พระวสิ,ฐท้วามิครไดํ สดบฅ ร4ส มนถอย ๘ ครองยทช เพรง แส่ อย!ด2ว^ ยองค(/นารายน4/ เหนพระรามอ2า-^ ง-ส9ฅ^ ย(/ 44 ชณริองขฅฅยวํฅร พระพรฅทลขอกล2อ^ ย พระจกรทฤษดินอง โสกสลย์ กอคขน,รู[จาบลัย พรำพร อง อย่าทเวสกถบเขฅรข้นข ผดง ราษฎร6' เทอญพ1อ พระพรฅพงยิงรอง 5ำไห้โหยครวญ

๑๑!®!) เชิญนารายน เยยมหนา ผายรุ'กขเทพข้ดบถอย เกถอนท0พ กลบแย่ อมรหม่แค้ดงกาย กใเษณเออนคามอมร บํงคบพระพรฅคลาย โ0กศํถย คนปกครองไพรพา หมนไหม นองนารายนค้ดํบชำ เพธไวแทนองก ดงถกอาวชพ้น จิงทถค้นองพระบญ อรรถแถถง ปราบเค้ยน ปางพระราเมคํรเออน ความรก อนชนา จ่าจกเดนพน0แฝง ผดยิงอา^รม 'นถองบาทคู่ประทานแสดง เหลอทาน ทดนา โทกระษฅรยิค่าง'โศกเพึ้ยน อย่ยิง จนเค'รอง ทรงแย่ ผายสินกสิทขิแจง มาฅยไทค้ามองค อวยชื่ว่ค้ดิแถวคนค้ถาน ค้องกระษฅริยถะพรฅกาถ!) อยทชยา นครเย่ย เลกทพ์กลบพร'ฒทง ทนํน เชญฺชเนคก ส์ามเอ่ย 2V 0 พกถาอวฅาร กร'นถิงปลายเขตรด•ท ให้หยด((รางภารา พรรา'!รดทอนุชา กถไ.•บเรค้เขอส์ถฅยVนเ

ด๑๓ ฤทชิมหนฅ หยาบชา กถ่าวถิงพ!าพกถ้า พฤกษหนง ปถาดพ่อ เนาถินเขาอสิ่กรรณ มสิ่วนปลกพ1วาสิ่ว!!ณ เ^ กำช0บบ่าวอสิ่!ถา สิ่ฅวถาแดนกุม สิ่งเสิ่รจรเหจเหาะขน แผถงฤทขบ,งสิ่รยฉาน คคนานฅ ดถไฅ!ทสิ่เทวสิ่ถาน มึดพ้า เหนเค!องป!ะดบกวา หยอกสิ่!างคเด่ย แย่งได้กถ!!แดน ปางพ!ะ!ามกํบดวย อ!!คเ!คํองค^ดา อนชา ชราชแด่ หฤไทยขนท!งอา พรตสิ่ราง จิงเสิ่ดจมายงขาง ไลยพร'ะ ชนกเอย นกไหวถาชฏิถ ผ่ายดาบศ,ใหญ่นอย ในจิค!อาไถยกำ พงคา ถาแด่ อวยพ!เสิ่* ร'จพ!ะดำ สิ่รดไห ถงกุฏํวิค้ทขิหนงไ! เนนจาก ไ^ถแด่ เสิ่ดจเข๎าวนทา เหนดาบ^อย่ดวย แคถงจิค!ถามนามมนนท นางชฏิถ นกพ!คคอบคาม!บิน เผาพอง กบซกพ!ะพินอง สิ่ทคนชย ก!ะษต อกทงอนงกํไฉน

©ต๔ พ!ะพงถามจงแจง เท้!จกวาม หถงนา น่กท้ทธิชวนอย่คาม รกกาว เชอคอบว่า1กถ*คาม เขครอยทธิ ยาพ่อ ขอกราบถาไปดาว กินให้ไกถนคร ดาบก็ท้ดขด'ได อวยพร จงบจจามค!หยฎน พายแพ อรรคเรก็ เท้น่หแส่ นางชฏถกบบงอ! เท้!จแถวเชอถา อาก็รม ^ท้ท*ก็นแส่ ท้รวงท้'วํท้ดทกรแวนแท้ ท้ามกระษครยเ/จากพ2น^ ร่มไง ฤผงชตพกชม เรอชด ท้นนา จกขามนกป!ารมภ4./ เท้ดจขามคงคา รกขเทพนิมิค!เรอไห รีVห้องท ๑(?

หองทึ๋ ๒๐ พ:::เจำ:าชว:วงศ์เธอ พระองศ์เจำบต: ทรงนิพนธ์ องคพระหริ:*กีษเรอง ฤทชา นภาพเอย เท้ดจถผงชถา ถาดเตา ชายชมพนคํพนา มฤคบก ษนอ จร1จวบป:ะเ0ค้เขา ท้แควนท้วนขว่ญ ท้าคญ ใบทนป: ะจกษแจง ปถกท้ราง ว่าอท้รเท้กท้รร ผถดอก เฌอนา ยรยาตรประพาท้พรรณ ไขว่ถอมเกรยวกรู พถยกษวางวิงควาง นรินทร ภมินทรวรนารถนอง ราพราย ทรงจบคืนท้รรอญ เหถอปถาด หถบแย์ บางเจบบ่1วยบางมรณ ผาดเตาตามทาง พระเท้ดจยุรยาตรผาย เรองฤทข บํดนํนพิราพราย ใคร่ผาย จวบเจดทวาคด อ่าอาตม ท้วมท้อดรตนพจิตร จบหอกทยานยาย ยาตรเขาไพรท้ณๆา จ่บท้ฅวกินอมเพว ดงถดา มานอ ผกบาทคชคอนคถา คถาคถอย ถงท้วนพิท้พฤกษา เหนหก รทมเอย บาวเจบตายกว่าร่อย โกรชฟํงตวาดถาม

๑๑V) รากษ((บอกเหดแจง จบความ พราพโกรรโกดฅาม คิดฅอน เหนมนษยรปงาม^าม คนไค ทางนา นก!กนางร่มรอน จฅรเออนอ่านมนค อากาหมํวมดแม ^นรยา 1จมจบพระร่ฅนนา เร^รอง ซึ่องแว่วคิบท็((ดา ฟด1จเทยว คนแด่ หาขนิ3เห่อนพอง ราพรายพาหน จกรกรก่งแกว เกาทณฑ แผกงเอย หายมิดเหนมารก่น ผกเฅา พระฅามราพก่นพกน [ถมแย่ง อนชนา มารยุดพ,ระทยานเข้า จกเกกา^รประมาร พราพเจบพ่าง^น ชวิฅ แกว่งหอกกรอกกายบิด ต่อแย่ง พระถืก่ษณเหยยบเอวกทุษXII เหยยบบ่า ราพเด่ย มาร^บดพก'ดหถดแวง เหวยงไทโถมแพง พระ((กรเหนิยวนาว ((าย^ร ■พรหมมาหม่งอรบร ถนมกาง คองอกพราพนอน อนาถนิระ ชพแด่ 'ทวยเทพยออกโอษ^อาง ชเย^ออเอิกถวาย

๑๑๓) จรถ ไก่เกา ภูวนารถพานาฐนอง ทถเถ่า ทวายแส่ มาประล้บเล้าวร บาทพองพระล้ถ พระถามเหตเทว ขาผิดเพราะขาดเผา เพถิงถาม บานา กฤษณไทํ พระกรวกรล้ล้าปให ปราบหม่ ยล้รแส่ แถวล้าปขำกอยยาม กถ^บช^นค2นล้ว1ร1 ค‘ะ, อวตารเล้ดจปราม เชญดบอกนได ตามอนงค นำแส่ คร่' นกร^น พระอวตารเล้ดจเก่า ดาถดบ เพถิงนา ถงทิถน^รทรง โอษ3[เออนถวายพร เปนพิรุณร่วงโรยถง อนเกราะห นางแส่ ^ ^V ผาดม่าย ไกรถาล้ นางเล้รจล้มจิตรอน ถํบห่องหาว'หาย ภูม0วรราชเจา คถาไคถ นางชถถาเหาะ บากวาง ก่งภํกฅรม่งจำเกาะ นกล้ทชิ ถอยถิวไปกถาย ๆ พรตขำนานหิง ล้ามกระษตริย์ยรยาตรเยอง ดํนดํดถ่ดเถยบใล้ถ บนถกินอา'ไล้รย อรรกตะดาบล้ล้ราง

๑๑๘ เย้ดจส์สำน'กันอม วนทนา พระอ!!คฅะย้ท-ธา ซ*'ก!ซ’' รุว่าพระเทพา วคารปราบ ยกษแส แถถงเหคุก!งย้วให ทานถางครบรำ เถ่าพถางหยิบเกราะแกว สรกาญจน ถวายแด่องคอ'วคา! ท่านไซ ธนอวยพระพ!ฌาน ไชยสิทชิ พระเทอญ แสนท้าอสรนํนให พ่ายแพฤทช ร^งสรรก8' นรนทราเมสเรอง ท่านแถว รบเกราะจากนกชรรม บาสบ ประสงกเสย แสนโสมนสหรร นอบเกถาถาจร พถางพระโอนมกฎแกว .พร!หง ภวเรสประเวสเขา ถ*'บไรร พอสรยอบฏงกถง เสาวรส จรงเสย อาไสรยพฤกษโสกทรง ท่1านยํงบน^ทม ถมเฉอยชนหฤไทยไท ไครตริงษ์ ปางองคอมรเมสเจา เพง^!1 ข 2^ หถากคิครคิดรำพง 1 0^ ' โห๙งดห่ยิกาน:ง จกคงฅบะฌาน