กาฬสินธุ์

กาฬสินธ์ุ กาฬสินธุ์ ทกุ ส่ิงสร้างสรรค์ ณ กาฬสนิ ธ์ุ กาฬสินธุ์ จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี N สันนิษฐานว่า เคยเป็นท่ีอยู่อาศัยของเผ่าละว้า ซ่ึงมีอารยธรรม พ้ืนที่ ยาวนานกวา่ 1,600 ปี ตอ่ มาทา้ วโสมพะมติ รไดอ้ พยพไพรพ่ ลหลบ จงั หวัดอุดรธานี ภัยจากดินแดนฝั่งซ้ายของแม่น้�ำโขงมาต้ังบ้านเรือนอยู่ริมน้�ำปาว 6,946 เรียกว่า “บ้านแก่งส�ำโรง” และได้น�ำเคร่ืองบรรณาการเข้าถวาย อาํ เภอทา คนั โท ไป จ.อุดรธานี จังหวดั สกลนคร ตอ่ พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช รชั กาลที่ 1 ตารางกิโลเมตร ซงึ่ ภายหลงั ไดม้ พี ระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ยกฐานะบา้ นแกง่ สำ� โรงขนึ้ 227 ศูนยวฒั นธรรมผูไทยผาไหมแพรวาบานโพน เปน็ เมอื งและพระราชทานนามวา่ “เมืองกาฬสนิ ธุ”์ หรือ “เมือง 18 น้�ำด�ำ” พร้อมแต่งตั้งให้ท้าวโสมพะมิตรเป็น “พระยาชัยสุนทร” อาํ เภอคาํ มวง ครองเมอื งกาฬสนิ ธ์ุ เมอ่ื ราวปี พ.ศ. 2336 อ�ำเภอ ปัจจบุ ันจังหวัดกาฬสนิ ธ์ุ มีเนือ้ ทปี่ ระมาณ 6,946 ตารางกโิ ลเมตร ลักษณะภูมิประเทศตอนบนเป็นภูเขาตามแนวเทือกเขาภูพาน อำ� เภอ ตอนกลางเปน็ เนินเขาสลับป่าโปรง่ แบง่ ออกเป็น 18 อำ� เภอ คือ อ�ำเภอเมืองกาฬสินธุ์ อ�ำเภอสหัสขันธ์ อ�ำเภอสามชัย อ�ำเภอ ค�ำม่วง อ�ำเภอสมเด็จ อ�ำเภอห้วยผึ้ง อ�ำเภอนาคู อ�ำเภอเขาวง 2009 วัดพุทธาวาส (ภสู ิงห) ไป จ.สกลนคร อ�ำเภอกุฉินารายณ์ อ�ำเภอนามน อ�ำเภอดอนจาน อ�ำเภอร่องค�ำ อ�ำเภอกมลาไสย อ�ำเภอฆอ้ งชยั อ�ำเภอยางตลาด อ�ำเภอห้วยเมก็ วนอทุ ยานภพู ระ อําเภอสามชยั วัดพทุ ธนมิ ติ (ภคู าว) อาํ เภอนาคู วนอทุ ยานภูแฝก อำ� เภอหนองกุงศรี และอ�ำเภอทา่ คันโท 2268 (แหลงรอยเทา ไดโนเสาร) จงั หวัด บา นทา เรอื ภูสิงห 213 จังหวัด ขอนแก่น 2101 มุกดาหาร อาํ เภอสมเดจ็ ไป จ.ขอนแกน สะพานเทพสุดา 2041 อําเภอเขาวง อาํ เภอ อําเภอสหัสขนั ธ 12 2291 วดั วงั คํา หนองกงุ ศรี 227 อําเภอหวยผ้งึ หมบู า นวฒั นธรรม 12 ผไู ทยบา นโคกโกง 12 อาํ เภอนามน อําเภอหว ยเม็ก อําเภอ อําเภอกุฉนิ ารายณ 12 2110 ดอนจาน อําเภอเมืองกาฬสินธุ การเดนิ ทาง 2046 ไป จ.มกุ ดาหาร พุทธสถานภูปอ อาํ เภอยางตลาด พพิ ธิ ภัณฑส ิรินธร 213 ไป จ.รอ ยเอด็ รถยนต์ รถโดยสารประจ�ำทาง เครอื่ งบนิ 12 2116 อําเภอกมลาไสย วัดอดุ มประชาราษฎร ไป จ.ขอนแกน บานดา นเหนอื แพรฝาย จากกรงุ เทพฯ ใชท้ างหลวงหมายเลข 1 (ถนนพหลโยธนิ ) แลว้ แยกขวาเขา้ สทู่ างหลวง รถโดยสารประจ�ำทาง จากกรุงเทพฯ มีรถออกจากสถานีขนส่งผู้โดยสาร ไม่มีเท่ียวบินตรงไปจังหวัดกาฬสินธุ์ แต่สามารถโดยสารเครื่องบินไปลงจังหวัด หมายเลข 2 (ถนนมติ รภาพ) ทจ่ี งั หวดั สระบรุ ี ผา่ นจงั หวัดนครราชสมี า จนถึงอำ� เภอ กรุงเทพฯ (จตุจักร) ถนนก�ำแพงเพชร 2 ไปจังหวัดกาฬสินธุ์ทุกวัน สอบถาม ใกล้เคียง จากน้ันนั่งรถโดยสารประจ�ำทางมายังจังหวัดกาฬสินธุ์ โดยมีสายการ เมืองฟาแดดสงยาง 213 ไป อ.โพธ์ชิ ยั จงั หวดั ร้อยเอด็ บา้ นไผ่ จงั หวดั ขอนแกน่ ใชท้ างหลวงหมายเลข 23 ผา่ นจงั หวดั มหาสารคาม ตอ่ ดว้ ย ข้อมลู ไดท้ ่ี บินตา่ ง ๆ ให้บรกิ ารดงั น้ี ทางหลวงหมายเลข 213 และทางหลวงหมายเลข 12 จนถึงอ�ำเภอเมืองกาฬสินธุ์ จากท่าอากาศยานนานาชาตสิ วุ รรณภูมิ อําเภอฆองชยั รวมระยะทาง 519 กิโลเมตร • บรษิ ทั ขนส่ง จ�ำกัด โทร. 1490, 0 2936 2852-66 สำ� นักงานกาฬสนิ ธ์ุ โทร. 0 4381 2513 หรอื www.transport.co.th • สายการบนิ ไทยสมายล์ เสน้ ทางกรุงเทพฯ-ขอนแก่น โทร. 1181, 0 2118 214 อาํ เภอรอ งคํา รถไฟ 8888 หรือ www.thaismileair.com • บรษิ ัท นครชัยแอร์ จำ� กดั โทร. 1624 หรือ www.nca.co.th ไป จ.มหาสารคาม จากสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวล�ำโพง) มีบริการรถไฟ สายกรุงเทพฯ-ขอนแก่น จาก หรอื สอบถามขอ้ มลู ได้ที่ จากท่าอากาศยานนานาชาติดอนเมอื ง นั้นต่อรถโดยสารไปจังหวัดกาฬสินธุ์ ระยะทาง 75 กิโลเมตร สอบถามข้อมูลได้ที่ สถานีขนสง่ ผโู้ ดยสารจังหวัดกาฬสนิ ธ์ุ ถนนแก่งสำ� โรง ต�ำบลกาฬสนิ ธ์ุ • สายการบิน นกแอร์ เส้นทางกรงุ เทพฯ-ขอนแก่น หรือ กรุงเทพฯ-รอ้ ยเอด็ จังหวัดมหาสารคาม การรถไฟแหง่ ประเทศไทย โทร. 1690, 0 2220 4334, 0 2220 4444 สถานีรถไฟ โทร. 0 4381 1070 โทร. 1318 หรือ www.nokair.com ขอนแกน่ โทร. 0 4322 1112 หรือ www.railway.co.th • สายการบนิ ไทย ไลอ้อน แอร์ เสน้ ทางกรุงเทพฯ-ขอนแกน่ โทร 0 2529 แผนท่ี 9999 หรอื www.lionairthai.com • สายการบิน ไทย แอร์เอเชีย เส้นทางกรุงเทพฯ-ขอนแก่น สายการบินมี จงั หวดั กาฬสนิ ธ์ุ บรกิ ารรถโคช้ รบั -สง่ ผโู้ ดยสารไปยงั อำ� เภอเมอื งกาฬสนิ ธ์ุ โทร. 02515 9999 หรือ www.airasia.com อำ� เภอ เมอื งกาฬสินธ์ุ ตลาดโรงสี เมือง จากสถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดกาฬสินธุ์ มีรถสองแถวและรถสามล้อเคร่ือง กาฬสนิ ธุ์ (สกายแลป๊ ) ใหบ้ รกิ ารตามถนนเสน้ หลกั รอบเมอื ง และมรี ถโดยสารประจำ� ทาง รถตู้โดยสาร ใหบ้ รกิ ารไปยงั อำ� เภอตา่ ง ๆ และจงั หวดั ใกลเ้ คยี ง เชน่ ขอนแกน่ มหาสารคาม มุกดาหาร สกลนคร ภาพกราฟฟติ ้ี ปรับปรงุ ข้อมูล ตุลาคม 2562 พระพุทธไสยาสน์ พทุ ธสถานภูปอ สิม หรือ พระอุโบสถ วดั อดุ มประชาราษฎร์ • กาฬสินธ์ุ • สวนสาธารณะ แกง ดอนกลาง กราฟฟต้ี อนุสาวรีย ไปอําเภอวาริชภมู ิ ตลาดโรงสี ยานเมืองเกา กาฬสนิ ธุ พระยาชยั สนุ ทร อยู่ถนนถีนานนท์ เป็นสถานที่พบปะสังสรรค์ ถนนมาประณีต และแหล่งรวมร้านอาหารท้องถ่ินท่ีหลาก วัดกลาง ถนนอนรรฆนาค ถนนอนรรฆนาค หลาย นอกจากนยี้ ังเปน็ พื้นที่แสดงดนตรี งาน สิม วัดอดุ มประชาราษฎร์ ศิลปะ และการแสดงในโอกาสต่าง ๆ เปิดทุก ศาลหลักเมอื ง ศาลากลาง วนั เวลา 09.00-23.00 น. จงั หวัดกาฬสนิ ธุ การแสดงพน้ื บ้านของชาวผู้ไทย ทวี่ ดั ศลิ าอาสน์จติ ราษฎร์รังสรรค์ ทางหลวงแผนดินหมายเลข 213 สะพานเทพสดุ า ถนนพยาบาล ถนนธนะพล ผา้ แพรวาบา้ นโพน ถนนแ กง ํสาโรง ถนนผาขาว ถนนโสพะมิตร ถนนกาฬสินธุ ถนน 1155 ถนน ัชยสุนทร ไปทจางังหหลววงดั แขผอนดนนิ แหกมาน ยเลข 213 ถนนผังเมือง วงเวียน ถนนทงุ ศรีเมือง ตง้ั อยบู่ า้ นนาจารย์ ตำ� บลนาจารย์ สำ� หรบั “สมิ ” (เปน็ ภาษาถนิ่ อสี าน แปลวา่ พระอโุ บสถ) ถนนอภยั ลักษณะของสิมสร้างแบบก่ออิฐพ้ืนเมือง ฉาบปูนปั้นลายประดับตามแบบของช่างญวน สวนสาธารณะ ถนนสุจนิ ดา ทางหลวงแผน ดินหมายเลข 227 โปงลาง หลังคา 3 ช้ัน มีปีกนกว่ิงรอบตัวสิม โดยมีเสานางเรียงสี่เหลี่ยมก่ออิฐรับโดยรอบ มีไม้ วดั กลาง กุดนาํ้ กนิ แกะสลักลำ� ยองเปน็ นาคข้างละ 5 ตวั ผนังเจาะเป็นบานหน้าตา่ ง หน้าบันดา้ นหนา้ มีปนู อยถู่ นนกาฬสนิ ธุ์ ใกลก้ บั อนุสาวรยี ์ ถนนสรุ นิ ทร ปั้นนูนต่�ำรูปครุฑ มีมังกรม้วนหาง 2 ข้าง ทางเข้าด้านหน้ามีพญานาคเฝ้าประตูประดับ พระยาชัยสุนทร ภายในวัดเป็นที่ ซุ้มโค้งทางเขา้ ประตู ประดิษฐาน “หลวงพ่อองค์ด�ำ” พุทธสถานภปู อ ถนนกมลไชยพัฒนา ถนนเส นหาถนนสิทธิเดช ภายในสิมประดิษฐานพระพุทธรูปประธาน ผนังโดยรอบเป็นเรื่องราวเก่ียวกับพระ เป็นพระพุทธรูปหล่อด้วยทอง ถนนชัยสุนทร เวสสันดรชาดก นอกจากน้ียังมีเรื่องราวการด�ำเนินชีวิตของชาวอีสานสมัยก่อนแทรกอยู่ สมั ฤทธ์ิ ขนาดหน้าตกั กวา้ ง 20 นิว้ อยู่ในวัดอินทร์ประทานพร ต�ำบลภูปอ เป็นท่ีประดิษฐานพระพุทธรูปปางไสยาสน์ ไปจังหวัดสกลนคร ด้วย มีพระพุทธลักษณะงดงาม ถือเป็น จ�ำหลักบนหน้าผาจ�ำนวน 2 องค์ ลักษณะประทับนอนตะแคงขวา ศิลปะทวารวดี ถนนถีนานน ท พระพทุ ธรปู ศรเี มอื ง (คบู่ า้ นคเู่ มอื ง) แบบพื้นถิ่นอีสานเหมือนกัน องค์ท่ี 1 ประดิษฐานอยู่เชิงเขาทางขึ้นภูปอ องค์ท่ี 2 ถนนประดษิ ฐ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมืองกาฬสินธุ์ ใช้ทางหลวงหมายเลข 12 เส้นทางไป ซง่ึ เชือ่ วา่ มคี วามศกั ดสิ์ ทิ ธ์ิ หากปใี ด ประดิษฐานอยู่บนภูปอ เป็นท่ีเคารพบูชาของชาวจังหวัดกาฬสินธุ์ โดยจะมีงาน ทางหลวงแผนดินหมายเลข 213 ถนนเลยี่ งเมือง จังหวัดสกลนคร จนถึงโรงเรียนชุมชนนาจารย์วิทยา ให้กลับรถมาฝั่งขาเข้า ฝนแลง้ ชาวเมอื งจะอญั เชญิ ออกแห่ สมโภชประมาณเดอื นเมษายนของทกุ ปี นอกจากนบ้ี นยอดภปู อยงั เปน็ จดุ ชมทวิ ทศั น์ อ�ำเภอเมอื งกาฬสินธุ์ จะพบซอยทางซา้ ยมือใหเ้ ลยี้ วเข้าไป 1 กิโลเมตร ถงึ วัด ระยะทาง เพือ่ ขอฝน ในมุมสูงท่ีสวยงามอกี แหง่ ทางหหมลาวยงเแลผขน2ด1ิน4 จากอำ� เภอเมืองกาฬสินธุ์ 19 กโิ ลเมตร กราฟฟติ ้ี ยา่ นเมอื งเก่ากาฬสินธุ์ ในตัวเมอื งกาฬสินธุบ์ ริเวณจดุ ตัดถนนโสมพะมิตรและถนนธนะผล หลวงพอ่ องคด์ �ำ วัดกลาง การเดนิ ทาง จากอำ� เภอเมอื งกาฬสนิ ธ์ุ ใชท้ างหลวงหมายเลข 12 เสน้ ทางไป ไปจงั หวัดรอ ยเอด็ เป็นแหล่งรวมภาพวาดบนกำ� แพง Graffiti หรือ Street Art จากศลิ ปินระดับประเทศ โดย จงั หวัดสกลนคร ประมาณ 20 กิโลเมตร ใหเ้ ล้ียวซ้ายทางไปเทศบาลต�ำบล นำ� เสนอภาพวาดเรื่องราวของกาฬสินธุ์บนกำ� แพง เชน่ ภาพไดโนเสาร์นอนเปล ภาพสาว ภปู อ ผา่ นบา้ นโจด-บา้ นนาจารย-์ นาคอกควาย จนถงึ ภปู อ ระยะทางจากอำ� เภอเมอื ง แผนที่ ผู้ไทยในชุดแพรวา และภาพไดโนเสาร์ในตู้จำ� หน่ายตั๋วภาพยนตร์ กาฬสินธุ์ 28 กโิ ลเมตร เมืองกาฬสินธุ์

อำ� เภอ อ�ำเภอ สินค้าพืน้ เมอื งและอาหารทอ้ งถน่ิ เทศกาลงานประเพณี สหสั ขันธ์ กมลาไสย ผา้ แพรวา การแสดงฟ้อนโปงลาง นาฏศิลป์พ้ืนบา้ นของกาฬสินธุ์ เป็นผ้าทอมืออันเป็นเอกลักษณ์ของชาวผู้ไทย กลุ่มชนที่มีถ่ินก�ำเนิดในบริเวณ ประเพณีสรงน�ำ้ พระธาตยุ าคู เมืองฟา้ แดดสงยาง พระธาตยุ าคู แคว้นสิบสองจุไทย (ดินแดนส่วนเหนือของลาวและเวียดนามซึ่งติดกับภาคใต้ งานมหกรรมโปงลาง แพรวา และกาชาด ของจีน) ต่อมาได้อพยพลงมาต้ังหลักแหล่งแถบเทือกเขาภูพานทางภาคอีสาน จงั หวัดกาฬสินธุ์ พิพิธภัณฑส์ ริ นิ ธร พิพธิ ภณั ฑส์ ริ นิ ธร เมอื งฟา้ แดดสงยาง บ้านดา่ นเหนือแพรฝา้ ย ของไทย โดยยังคงรักษาวัฒนธรรมประเพณี การแต่งกาย และการทอผ้าไหม จัดขึ้น ณ สนามหน้าศาลากลางจังหวัดกาฬสินธุ์ (ช่วงเวลาในการจัดแต่ละปี อยู่บ้านเสมา ตำ� บลหนองแปน “เมืองฟา้ แดดสงยาง” หรอื ท่ีเรียกเพย้ี นเป็น “ฟ้าแดด อยู่เลขท่ี 116/2 บ้านด่านเหนือ ต�ำบลโพนงาม เป็นวิสาหกิจชุมชนทอผ้ามัดหมี่และ ที่มีภูมิปัญญาในการทอด้วยการเก็บลายจากการเก็บขิดและการจก และมีการ ไม่แน่นอน ควรสอบถามหน่วยงานในพ้ืนที่) ภายในงานมีกิจกรรมท่ีน่าสนใจ อยภู่ กู มุ้ ขา้ ว ตำ� บลโนนบรุ ี เมอื่ ปี พ.ศ. 2513 มีการพบกระดูกชิ้นใหญ่ในบรเิ วณวดั ต่อมากรมทรัพยากรธรณีได้ก่อสร้างอาคารครอบแหล่งขุดค้นไว้ เพื่อเป็นแหล่งศึกษา สูงยาง” บางแหง่ เรียก “เมืองเสมา” เนอื่ งจากแผนผังของเมืองมีรูปรา่ งคล้ายใบเสมา หมอนขิด ท่ีผลิตและจ�ำหน่ายผ้าฝ้ายทอมือ ผ้าขาวม้า ผ้าห่ม ผ้ามัดหมี่ ตุ๊กตาผ้า พัฒนามาอย่างต่อเน่ือง อาทิ การประกวดวงดนตรีโปงลาง การจัดแสดงผ้าไหมแพรวา การแสดงศิลป สกั กะวนั ซง่ึ อยใู่ กลก้ บั พพิ ธิ ภณั ฑฯ์ ในเวลาตอ่ มากรมทรพั ยากรธรณแี ละคณะสำ� รวจ เรียนรู้และเป็นแหล่งข้อมูลทางวิชาการด้านบรรพชีวินวิทยาของไทย จนน�ำไปสู่การ จากหลักฐานโบราณคดีที่ค้นพบท�ำให้ทราบว่ามีการอยู่อาศัยภายในเมืองมาต้ังแต่ ไดโนเสาร์ พวงกญุ แจ ฯลฯ โดยมกี จิ กรรมใหผ้ สู้ นใจ DIY ได้หัดทำ� ตกุ๊ ตาผ้าไดโนเสาร์ คำ� วา่ “แพร” หมายถึง ผ้า และค�ำว่า “วา” หมายถึง ความยาวของผา้ 1 วา วฒั นธรรมพื้นเมอื งกาฬสนิ ธ์ุ การออกรา้ นมจั ฉากาชาด การสาธติ และจำ� หน่าย ธรณีวิทยาไทย-ฝร่ังเศสได้น�ำกระดูกเหล่าน้ันไปศึกษาพบว่าเป็นส่วนกระดูกขาหน้า สรา้ งพพิ ธิ ภณั ฑไ์ ดโนเสารภ์ กู มุ้ ขา้ ว โดยสมเดจ็ พระกนษิ ฐาธริ าชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพ สมัยก่อนประวัติศาสตร์ และได้เจริญรุ่งเรืองมากขึ้นในสมัยทวารวดีราวพุทธศตวรรษ และพวงกญุ แจดว้ ยตวั เอง ทงั้ สามารถซอื้ งานฝมี อื ของชมุ ชนไดจ้ ากแหลง่ ผลติ สอบถาม “แพรวา” จึงมคี วามหมายรวมกนั ว่า “ผ้าทอผนื ท่ีมคี วามยาว 1 วา หรือ 1 ช่วง สินค้าผลิตภัณฑ์ชมุ ชน สอบถามข้อมูลไดท้ ่ี ส�ำนักงานปกครองจงั หวดั กาฬสนิ ธุ์ ของไดโนเสารซ์ อโรพอด (Sauropod) จงึ ไดส้ ำ� รวจขดุ คน้ และอนรุ กั ษอ์ ยา่ งเปน็ ระบบ รตั นราชสดุ าฯ ทรงพระราชทานนาม “สิรนิ ธร” เปน็ ช่อื พิพธิ ภัณฑ์ และเปิดใหเ้ ข้าชม ท่ี 13-15 ดังหลักฐานทางพุทธศาสนาที่ปรากฏโดยทัว่ ไปท้ังภายในและนอกเมือง เช่น ขอ้ มลู ได้ที่ คณุ นัฐพร มหพิ ันธ์ุ โทร. 08 1739 1434 แขน” ใช้ส�ำหรับคลมุ ไหล่หรือห่มสไบเฉียงที่เรียกวา่ ผ้าเบี่ยงของชาวผไู้ ทย ใชใ้ น โทร. 0 4381 1213 การทอ่ งเทีย่ วแห่งประเทศไทย ส�ำนกั งานขอนแก่น โทร. จนแลว้ เสรจ็ ในปี พ.ศ. 2538 อยา่ งเปน็ ทางการเมือ่ วันท่ี 9 ธันวาคม พ.ศ. 2551 เช่น พระธาตุยาคู ใบเสมาหินทราย เป็นต้น กรมศลิ ปากรได้ประกาศขึน้ ทะเบียนเมือง โอกาสทีม่ งี านเทศกาลบุญประเพณีหรอื งานสำ� คัญ ผ้าแพรวานยิ มทอด้วยไหมท้งั 0 4322 7714-5 จากการสำ� รวจครงั้ นน้ั ไดพ้ บฟอสซลิ และโครงกระดกู ไดโนเสารจ์ ำ� นวนมากในชนั้ หนิ ฟา้ แดดสงยางเปน็ โบราณสถานเม่ือวนั ที่ 27 กนั ยายน พ.ศ. 2479 ตุก๊ ตาไดโนเสาร์ สินคา้ Handmade จากบา้ นดา่ นเหนอื แพรฝ้าย ผนื มสี ีสนั และลวดลายท่ีหลากหลาย นับเป็นผา้ ไทยอกี ประเภทหนงึ่ ท่ีได้รับความ งานมหกรรมวิจิตรแพรวา ราชนิ แี หง่ ไหม เสาขวั ยุคครเี ตเซียสตอนต้น อายุประมาณ 130 ล้านปี และยงั พบกระดูกไดโนเสาร์ พพิ ิธภัณฑ์สริ ินธร เปดิ ใหเ้ ข้าชม วันอังคาร-วันอาทติ ย์ (ปดิ วนั จันทร)์ เวลา พระธาตยุ าคู หรอื พระธาตุใหญ่ เป็นเจดียท์ ี่ใหญท่ ่ีสดุ ในเมืองฟ้าแดดสงยาง ลักษณะ นิยมสูงในหม่ผู ู้นยิ มผ้าไทย จนได้รับการขนานนามวา่ “แพรวา ราชินแี ห่งไหม” จัดข้นึ ณ อาคารเฉลมิ พระเกยี รติ 80 พรรษา และบรเิ วณสนามหน้าศาลากลาง ชนิดกินพืชมากกว่า 700 ช้ิน สันนิษฐานว่าเป็นช้ินส่วนของไดโนเสาร์กินพืชอย่าง 09.00-17.00 น. ค่าเข้าชม ชาวไทย ผใู้ หญ่ 40 บาท เดก็ (อายุ 12 ปี ข้ึนไป) ทรงแปดเหลี่ยมก่อด้วยอิฐ รอบองค์พระธาตุพบใบเสมาแกะสลักภาพนูนต�่ำเร่ืองพุทธ หมบู่ ้านทอผา้ ไหมแพรวาบ้านโพน อยู่ตำ� บลโพน อ�ำเภอคำ� ม่วง เปน็ หมบู่ ้านชาว จังหวัดกาฬสินธุ์ (ช่วงเวลาในการจัดแต่ละปีไม่แน่นอน ควรสอบถามหน่วย นอ้ ย 7 ตัว โดยฟอสซลิ ไดโนเสาร์ทส่ี มบูรณ์ท่สี ดุ เป็นของ ภเู วยี งโกซอรัส สริ นิ ธรเน่ 10 บาท ผสู้ งู อายุ 60 ปี ขน้ึ ไป และ เดก็ อายตุ ำ�่ กวา่ 12 ปี ไมเ่ สยี คา่ เขา้ ชม ชาวตา่ งชาติ ประวัติ เช่ือกันว่าภายในองค์พระธาตุบรรจุอัฐิของพระเถระผู้ใหญ่ท่ีชาวเมืองเคารพ ผไู้ ทยทเ่ี ปน็ แหลง่ ทอผา้ ไหมแพรวาทม่ี ชี อื่ เสยี งของไทย เดมิ การทอผา้ ไหมแพรวา งานในพื้นท่ี) เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรม (Phuwiangosaurus Sirindhornae) ซึ่งกระดูกยังคงเรียงรายต่อกันอยู่ในสภาพ ผใู้ หญ่ 100 บาท เดก็ (อายุ 12 ปี ขน้ึ ไป) 50 บาท เดก็ อายตุ ำ่� กวา่ 12 ปี ไมเ่ สยี คา่ เขา้ ชม นับถือ มีการจัดงานประเพณีสรงน้�ำพระธาตุยาคูในเดือนพฤษภาคมของทุกปี เพ่ือ ของชาวผ้ไู ทยใช้ทอเป็นผ้าสไบเทา่ น้นั จนเม่ือวนั ท่ี 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2520 ราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ได้ทรงโปรดเกล้าฯ ส่งเสริมและรับ นอนคว�่ำ กระดูกสันหลังต้ังขึ้น มีซ่ีโครงออกสองข้างล�ำตัว กระดูกสะโพกทุกชิ้น สอบถามข้อมลู โทร. 0 4387 1613 เปน็ การขอฝนและความรม่ เย็นให้กับหม่บู า้ น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้ งานการทอผา้ ไหมแพรวาของชาวผูไ้ ทยกาฬสนิ ธ์ุเขา้ ไว้ในโครงการศลิ ปาชีพ ใน อยู่ในต�ำแหน่งเดิม กระดูกหางเรียงม้วนเป็นวงกลมพาดขึ้นไปกลางหลังและยาว เสดจ็ พระราชดำ� เนนิ เยย่ี มพสกนกิ รทอ่ี ำ� เภอคำ� มว่ ง ทรงทอดพระเนตรเหน็ ผา้ ไหม พระบรมราชินูปถัมภ์ จนท�ำให้เป็นท่ีรู้จักแพร่หลายท่ัวไป เพื่อเป็นการสร้าง ต่อไปจนกระทงั่ ถึงปลายหาง แตข่ าทอ่ นหลงั ขาหน้าขา้ งขวา คอ และสว่ นหวั หลดุ การเดนิ ทางจากอำ� เภอสหสั ขนั ธ์ใชท้ างหลวงหมายเลข227เสน้ ทางไปอำ� เภอ การเดนิ ทาง จากอ�ำเภอกมลาไสย ใชท้ างหลวงหมายเลข 2367 ระยะทาง แพรวา ทรงสนพระทยั และให้คำ� แนะนำ� เพื่อส่งเสริมพฒั นาผ้าไหมแพรวาท่ีชาว อาชีพและรายได้ให้กับชาวผู้ไทย ภายในงานมีกิจกรรมที่น่าสนใจ เช่น การ กระจายออกไป เมืองกาฬสนิ ธุ์ ระยะทาง 8 กิโลเมตร จะพบปา้ ยทางเขา้ พิพิธภัณฑ์สิรินธร 6 กิโลเมตร จนถึงบ้านเสมา แล้วเล้ียวขวาเข้าซอยฝั่งตรงข้ามกับวัดโพธิ์ชัย บ้านทออยใู่ ห้ได้รบั การสบื สานต่อยอด พร้อมกันน้พี ระองคท์ รงรับผา้ ไหมแพรวา ประกวดผ้าไหมแพรวา การแสดงแบบชุดแพรวา การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้น อยรู่ มิ ถนนทางซา้ ยมือ ใหเ้ ลยี้ วซา้ ยเขา้ สู่ทางหลวงชนบท กส. 3057 ไปอีก 1 กโิ ลเมตร เสมาราม เข้าไป 400 เมตร ถงึ เมืองฟา้ แดดสงยางและพระธาตุยาคู ไวใ้ นโครงการศิลปาชีพด้วย เมืองกาฬสินธุ์ การออกร้านจ�ำหน่ายผ้าไหมแพรวาและอาหารท้องถ่ิน ฯลฯ ถงึ พิพธิ ภัณฑ์ฯ สอบถามข้อมูลได้ท่ี ส�ำนักงานปกครองจังหวัดกาฬสินธุ์ โทร. 0 4381 1213 ผา้ แพรวาบ้านโพน และ ททท. สำ� นักงานขอนแก่น โทร. 0 4322 7714-5 วัดพุทธนมิ ติ (ภูค่าว) หมบู่ า้ นวัฒนธรรมผไู้ ทย บ้านโคกโกง่ งานประเพณบี ญุ บายศรสี ขู่ วญั ขา้ วคูนลาน ลักษณะเด่นของผ้าไหมแพรวาบ้านโพน จะประกอบด้วยลวดลายต่าง ๆ ทรง (ปราสาทรวงขา้ ว) อยู่บนยอดเขาภูค่าว บ้านนาสีนวล บริเวณยอดเขาด้านทิศตะวันตกมี “พระพุทธ อำ� เภอ วดั วงั คำ� อำ� เภอ เรขาคณิตเป็นจ�ำนวนมากในผืนเดียวกัน ใช้เส้นไหมหลากสีสอดสลับกันใน จัดขึน้ ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์-มนี าคม ของทุกปี ณ วดั เศวตวันวนาราม หมบู่ า้ น ไสยาสน์” แกะสลกั บนแผน่ ผาอายนุ ับพันปี ลกั ษณะตะแคงซา้ ย พระเศยี รหนุนทับต้น ลวดลาย โดยท่ัวไปประกอบด้วยลายหลกั ลายคั่น และลายชอ่ ปลายเชิงสลับกนั ตอ้ น ต�ำบลเหนือ อำ� เภอเมอื งกาฬสนิ ธุ์ คำ� วา่ “คูณ” หมายถึง เพิ่มหรอื ทำ� ให้ แขน โดยทอ่ นแขนทหี่ นนุ พระเศยี รไมไ่ ดต้ ง้ั ขน้ึ และพระหตั ถไ์ มไ่ ดร้ องรบั พระเศยี รไมม่ ี กฉุ นิ ารายณ์ อยู่บา้ นนาวี ต�ำบลสงเปลอื ย สถาปัตยกรรมท่โี ดด เขาวง ไป หากเป็นสไบหรือแพรจะมีเชิงแพรเพ่ือเพิ่มความสวยงามยิ่งข้ึน เอกลักษณ์ มากขน้ึ สว่ นคำ� วา่ “ลาน” หมายถงึ สถานทส่ี ำ� หรบั นวดขา้ ว ซง่ึ การนำ� ขา้ วทน่ี วด เกตุมาลา ความยาวตลอดองคพ์ ระ 2 เมตร สูง 0.5 เมตร มที องค�ำเปลวปิดอย่ทู ัว่ องค์ เด่นของวัดวังค�ำ คือ “สิมไทเมืองวัง” เป็น พระ ด้ังเดิมของผ้าไหมแพรวาจะมีสีโทนแดงเป็นพ้ืน แต่ปัจจุบันมีการพัฒนาจนมี แล้วกองขึ้นให้สูง เรยี กว่า “คูณลาน” สนั นิษฐานว่าเป็นพระโมคคัลลานะ อคั รสาวกเบื้องซ้ายของพระพทุ ธเจา้ อุโบสถรูปทรงศิลปะล้านช้างท่ีมีความอ่อนช้อย หลากหลายสสี นั และลวดลาย งานประเพณีบุญบายศรีสู่ขวัญข้าวคูนลานจะจัดขึ้นในช่วงหลังฤดูเก็บเกี่ยวตาม ภายในวดั ยงั มี “พระอโุ บสถไม”้ สรา้ งจากไมใ้ ตเ้ ขอ่ื นลำ� ปาว รอบพระอโุ บสถแกะสลกั งดงาม มีหลังคามุข 3 ช้นั มีฉตั รตรงกลาง 9 ยอด วิถีฮีตสิบสองของชาวอีสาน ประเพณีนี้มีเอกลักษณ์เฉพาะของท้องถ่ิน ซ่ึงโดด ลวดลายงดงามเปน็ ภาพสามมติ แิ ละภาพนนู ตำ่� เปน็ เรอื่ งราวพทุ ธประวตั ิ ทศชาตชิ าดก หลังคาโค้งยาวลงมา ผนังด้านหลังพระอุโบสถมี ผู้สนใจสามารถชมการจัดแสดงและเลือกซื้อผ้าไหมแพรวาได้ที่ ศูนย์ เด่นแตกต่างจากประเพณีบุญคูนลานทั่วไป โดยเฉพาะการรวบรวมมัดรวงข้าว และพระเวสสนั ดรชาดก ภายในประดษิ ฐานพระประธานปางสมาธิ พระมงคลชยั สทิ ธ์ิ รูปต้นโพธล์ิ วดลายประดบั ดว้ ยกระจกสีงดงาม ลกั ษณะคลา้ ยสถาปตั ยกรรมของวดั วฒั นธรรมผไู้ ทยผา้ ไหมแพรวาบ้านโพน ตง้ั อย่ภู ายในหมบู่ า้ นโพน โทร. จากแรงศรทั ธาของชาวบา้ นมาจดั สรา้ งเปน็ ปราสาทรวงขา้ วขนาดใหญท่ มี่ คี วาม โรจนฤทธิประสทิ ธิพร เชียงทอง เมืองหลวงพระบาง สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว 0 4385 6204, 08 4790 8424 นอกจากนบ้ี า้ นโพนยงั เปน็ หมบู่ า้ นโฮมสเตยท์ เี่ ปดิ ประณตี งดงาม เพอื่ ใชใ้ นการประกอบพธิ กี รรมบญุ คนู ลาน จงึ นบั เปน็ ศลิ ปะแหง่ รบั นกั ทอ่ งเท่ียวทสี่ นใจมาพักอาศยั เพ่ือศกึ ษาวัฒนธรรมและวิถชี วี ิตชาวผู้ไทยอกี ศรัทธาในพระแม่โพสพท่ีเปี่ยมคณุ ค่าและหาชมได้ยาก การเดินทาง จากอ�ำเภอสหัสขันธ์ ใช้ทางหลวงหมายเลข 227 เส้นทางไป นอกจากนี้ยังมีเจดีย์สีทององค์ใหญ่กลางวัด รูปแบบเดียวกับเจดีย์พระธาตุหลวง ด้วย นอกจากน้ี ภายในงานยังมีกิจกรรมอีกหลากหลาย ท้ังการรวบรวมข้าวเปลือก จงั หวดั อดุ รธานี กอ่ นถงึ โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำ� บลบา้ นคำ� ลอื ชา ซง่ึ ตงั้ เวียงจันทน์ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ส่วนศาลาการเปรียญด้านใน มาร่วมท�ำพิธีบุญคูนลาน ขบวนแห่พานบายศรี เครื่องบูชาพระแม่โพสพ แห่ อยู่ริมถนนทางซา้ ยมือ ใหเ้ ลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 2419 ตรงไป 1 กโิ ลเมตร เปน็ ทปี่ ระดิษฐาน “หลวงปู่วังคำ� ” พระพุทธรปู ประธานศลิ ปะล้านชา้ ง และมธี รรม การเดินทาง จากท่ีว่าการอ�ำเภอค�ำม่วง (ทางหลวงหมายเลข 2253) ปราสาทรวงข้าวจ�ำลอง พิธีท�ำบุญตักบาตรและถวายปราสาทรวงข้าว ฯลฯ ถึงวดั พทุ ธนิมติ มาสนไ์ มท้ ม่ี ีความวจิ ิตรงดงาม ผ่านโรงเรียนค�ำม่วง ตรงไปจนถึงโรงเรียนชุมชนโพนพิทยาคม จะพบ สอบถามข้อมูลได้ท่ี เทศบาลต�ำบลเหนือ โทร. 0 4384 0812 และ ททท. ท่ีท�ำการโครงการส่งเสริมการทอผ้าไหมแพรวาบ้านโพน อยู่ริมถนนทางขวามือ สำ� นกั งานขอนแก่น โทร. 0 4322 7714-5 พระพรหมภูมิปาโล พทุ ธสถานภูสงิ ห์ หมูบ่ า้ นวัฒนธรรมผู้ไทยบา้ นโคกโกง่ การเดินทาง จากอ�ำเภอเขาวง ใช้ทางหลวงหมายเลข 2291 ต่อด้วย ระยะทางจากตัวอำ� เภอคำ� ม่วง 6 กโิ ลเมตร ทางหลวงชนบท กส. 4030 และทางหลวงชนบท กส. 5074 ระยะทางจาก ประเพณีบญุ คูณลานสูข่ วญั ข้าว วัดพทุ ธาวาส (ภสู งิ ห์) อยู่ต�ำบลกุดหว้า เป็นกลุ่มชนผู้ไทยที่อพยพย้ายถ่ินฐานจนมาตั้งหมู่บ้านโคกโก่งขึ้น อำ� เภอเขาวง ประมาณ 14 กิโลเมตร อาหารทอ้ งถิ่น ราวปี พ.ศ. 2499 ปจั จบุ นั ชาวผูไ้ ทยโคกโกง่ ยงั คงรกั ษาวัฒนธรรมดง้ั เดมิ ของตนเอง อาหารแปรรูป เช่น หมูทุบ เนอ้ื ทบุ หมเู ค็ม เนอ้ื เคม็ หม�ำ่ ไส้กรอกปลา กนุ เชยี ง ศนู ย์บรกิ ารขา่ วสารท่องเที่ยว ททท. อย่บู นยอดเขาภสู ิงห์ เปน็ ท่ีประดษิ ฐาน “พระพรหมภมู ิปาโล” พระพทุ ธรูปปางมาร ไว้อย่างเข้มแข็ง โดยปรากฏให้เห็นผ่านพิธีกรรมตามวิถีและความเช่ือต่าง ๆ ของ พระอุโบสถวัดวงั คำ� จำ� ลองจากสมิ วัดเชียงทองแหง่ เมืองหลวงพระบาง แหนม เป็นผลิตภัณฑ์ของฝากขึ้นชื่อของกาฬสินธุ์ มีจ�ำหน่ายตามร้านขายของ การท่องเทยี่ วแหง่ ประเทศไทย สำ� นกั งานใหญ่ วิชยั หน้าตกั กว้าง 10.50 เมตร สูง 17.50 เมตร มีพุทธลกั ษณะงดงาม สรา้ งข้ึนในปี หมบู่ า้ น ฝากท่วั ไปในจังหวดั พ.ศ. 2511 เพอื่ เปน็ ท่ียดึ เหนยี่ วทางจติ ใจของชาวอำ� เภอสหสั ขันธ์ทตี่ อ้ งย้ายถน่ิ ฐาน พระอุโบสถไม้ วดั พทุ ธนิมิต (ภคู า่ ว) 1600 ถนนเพชรบุรี แขวงมกั กะสนั เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 จากบรเิ วณอำ� เภอสหสั ขนั ธเ์ ดมิ เนอื่ งจากไดร้ บั ผลกระทบจากการสรา้ งเขอ่ื นลำ� ปาว ผู้สนใจสามารถเที่ยวชมวิถีชีวิตของชาวผู้ไทยและการผลิตสินค้า โทร. 0 2250 5500 โทรสาร 0 2253 7440 ทางราชการจงึ ไดอ้ พยพราษฎรมาตงั้ ภมู ลิ ำ� เนาทเี่ มอื งใหมซ่ งึ่ อยบู่ รเิ วณใกลก้ บั ภสู งิ ห์ หตั ถกรรมพนื้ บา้ น การทอผา้ จกั สานไมไ้ ผ่ ชมแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วทางธรรมชาติ www.tourismthailand.org และสร้าง พระพรหมภมู ิปาโล ขน้ึ บนยอดเขาภูสิงห์ บริเวณลานวดั บนยอดเขามีจุด ภายในวนอุทยานภูผาวัว ซึ่งอยตู่ ดิ เขตหมบู่ ้านดา้ นทิศเหนือ มีเสน้ ทางเดินปา่ ศึกษา อีเมล : [email protected] ชมทวิ ทศั นท์ สี่ วยงาม มองเหน็ ภกู มุ้ ขา้ วซงึ่ เปน็ บรเิ วณทคี่ น้ พบไดโนเสารท์ สี่ ำ� คญั ของ ธรรมชาติ ชมนำ้� ตกตาดสงู นำ้� ตกตาดยาว ผานางคอย ผานางแอน่ และดานโหลง ซง่ึ เปิดบรกิ ารทุกวัน เวลา 08.30-16.30 น. ไทยไดอ้ ย่างชดั เจน เปน็ ลานหินกวา้ งที่มตี ้นกระบองเพชรหินข้ึนประดับสวยงามและแปลกตา หรอื พัก โฮมสเตยใ์ นหมบู่ า้ นเพอื่ สมั ผสั วถิ ชี วี ติ และวฒั นธรรมชาวผไู้ ทยอยา่ งใกลช้ ดิ สอบถาม ทา่ อากาศยานสวุ รรณภูมิ การเดนิ ทาง จากอ�ำเภอสหสั ขันธ์ ใชท้ างหลวงหมายเลข 227 เสน้ ทางไป ข้อมูล โทร. 08 1964 3772, 08 3300 7397, 08 7232 6056 อ�ำเภอเมืองกาฬสนิ ธ์ุ ระยะทาง 6 กิโลเมตร จนถงึ สามแยกใหต้ รงไปตาม อาคารผ้โู ดยสารขาเข้าในประเทศ ชน้ั 2 ประตู 3 ทางหลวงชนบท กส. 4036 อกี 2 กโิ ลเมตร จะพบทางขนึ้ เขาภสู งิ หแ์ ละวดั พทุ ธาวาส การเดินทาง จากอ�ำเภอกุฉินารายณ์ ใช้ทางหลวงหมายเลข 2042 โทร. 0 2134 0040 อยู่รมิ ถนนทางขวามอื ประมาณ 12 กโิ ลเมตร ถงึ บ้านนาไคร้ แล้วเลยี้ วซ้ายไปตามถนนลาดยาง เปิดบริการทุกวนั 24 ชัว่ โมง ตรงไปอกี 3 กโิ ลเมตร ถงึ บ้านโคกโกง่ ททท. ส�ำนักงานขอนแก่น บ้านทา่ เรือภูสงิ ห์ วนอทุ ยานภแู ฝก หรอื แหลง่ รอยเท้าไดโนเสารภ์ ูแฝก อยูต่ �ำบลภูสิงห์ ริมเข่ือนล�ำปาวฝ่งั อำ� เภอสหสั ขนั ธ์ ใกล้กบั สะพานเทพสดุ า เป็นแหลง่ 277/20-21 ถนนกลางเมอื ง (ถนนรอบบึงแก่นนคร ดา้ นทศิ ตะวนั ตก) ซอ้ื ขายก้งุ กา้ มกรามและแหลง่ รวมรา้ นอาหารรมิ เขื่อน รายการอาหารแนะน�ำ คือ กุง้ อ�ำเภอ วนอุทยานภูพระ อำ� เภอ อำ� เภอเมอื ง จังหวัดขอนแกน่ 40000 กา้ มกรามและปลาสด ๆ เนอ่ื งดว้ ยทางจงั หวดั ไดน้ ำ� พนั ธก์ุ งุ้ กา้ มกรามมาปลอ่ ยในเขอื่ น โทร. 0 4322 7714-5 ลำ� ปาว เพอ่ื ใหก้ งุ้ ไดข้ ยายพนั ธแ์ุ ละเปน็ การสรา้ งอาชพี ใหก้ บั ชาวบา้ น ทง้ั การทำ� ประมง นาคู อยู่ต�ำบลนาตาล ลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาต้ังตระหง่านอยู่ใกล้ ท่าคนั โท โทรสาร 0 4322 7717, 0 4322 7719 จบั กงุ้ ในเขอ่ื น การเลย้ี งกงุ้ ในกระชงั ต่อมาจงึ มีการรา้ นอาหารใหบ้ รกิ ารอยหู่ ลายรา้ น ชมุ ชน สถานทที่ อ่ งเทย่ี วในเขตวนอทุ ยานฯ ไดแ้ ก่ ผาสวย เปน็ ลานหนิ อีเมล : [email protected] กมุ้ กา้ มกราม บ้านทา่ เรือภูสิงห์ ริมเข่ือนลำ� ปาว ผากว้าง มคี วามลกึ ของหน้าผา 150-200 เมตร เปน็ จดุ ชมวิวทิวทศั น์ ผาสวย วนอุทยานภพู ระ พืน้ ที่ความรับผิดชอบ : ขอนแกน่ ร้อยเอ็ด กาฬสนิ ธุ์ มหาสารคาม โดยกุ้งก้ามกรามจะมีเยอะสุดในช่วงเดือนตุลาคม-เมษายน หากเป็นช่วง ท่ีสวยงาม นอกจากนี้ยังมีถ�้ำและหน้าผาในเส้นทางศึกษาธรรมชาติ เปิดบริการทุกวนั เวลา 08.30-16.30 น สะพานเทพสุดา ฤดกู าลอน่ื แนะนำ� ใหโ้ ทรสอบถามลว่ งหนา้ ไดท้ ่ี ผใู้ หญบ่ า้ นทา่ เรอื ภสู งิ ห์ โทร. อีกหลายแห่ง เชน่ ถำ�้ เสียมสับ ถ�ำ้ พระรอด ถ�ำ้ พระ และผาหนิ แยก เปน็ สะพานคอนกรตี เสรมิ เหลก็ เพอ่ื ใชส้ ญั จรขา้ มเขอ่ื นลำ� ปาว เชอื่ มระหวา่ ง 09 67198243, 09 8532 2258 แบบประเมนิ ความพึงพอใจเอกสารท่องเท่ยี ว แหลมโนนวเิ ศษ ตำ� บลโนนบุรี อำ� เภอสหสั ขนั ธ์ กับ ต�ำบลหนองบัว อำ� เภอ การเดินทาง จากอ�ำเภอท่าคันโท รถยนต์ ใช้ทางหลวง Satisfaction Questionnaire of หนองกุงศรี มี 2 ชอ่ งจราจร ความยาว 2,040 เมตร ก่อสรา้ งแล้วเสร็จใน สะพานเทพสดุ า หมายเลข 2268 ถงึ กโิ ลเมตรท่ี 16 จะพบทางเขา้ วนอทุ ยานฯ Tourist Information Brochures ปี พ.ศ. 2553 สมเด็จพระกนษิ ฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ เทพรัตนราชสุดาฯ อยรู่ มิ ถนนทางซา้ ยมอื กอ่ นถงึ วดั ปา่ สวา่ งถำ้� เกง้ิ ระยะทางจากอำ� เภอ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานช่ือสะพานแห่งน้ีเม่ือวันที่ 22 ท่าคันโท ประมาณ 10 กิโลเมตร รถโดยสารประจ�ำทาง มีรถสาย เมษายน พ.ศ. 2553 ชื่อวา่ “สะพานเทพสดุ า” ถือเป็นจดุ ชมทัศนยี ภาพท่ี อุดรธานี-กาฬสินธุ์ วิ่งผ่านถนนหน้าวนอุทยานฯ ให้ลงรถท่ีหน้าวัด สวยงามของเขื่อนลำ� ปาว โดยเฉพาะยามพระอาทติ ยอ์ สั ดง ป่าสว่างถ�้ำเก้งิ การเดินทาง จากอ�ำเภอสหัสขันธ์ ใช้ถนนสุขาภิบาล 2 ต่อด้วย วนอุทยานภูแฝก (แหลง่ รอยเท้าไดโนเสาร์) วถิ ีชีวติ ทเี่ ขอ่ื นล�ำปาว ทางหลวงชนบท กส. 3056 และเลยี้ วซ้ายเข้าสทู่ างหลวงชนบท กส. 4036 ไปจนถึงส�ำนักงานเขตห้ามล่าสัตว์ป่าล�ำปาว เลยทางเข้า อยู่บ้านน้�ำค�ำ ต�ำบลภูแล่นช้าง ลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาสลับกับเนินเขาไม่สูง อ�ำเภอ เข่อื นล�ำปาว ส�ำนกั งานไปประมาณ 1 กิโลเมตร ถงึ เชิงสะพานเทพสุดา นกั เป็นป่าเตง็ รังมพี นั ธไ์ุ มช้ นดิ ต่าง ๆ เช่น ไม้มะคา่ โมง ไม้เตง็ ไม้รัง ไมป้ ระดู่ ฯลฯ ครอบคลมุ พ้นื ที่ต�ำบลล�ำปาว อำ� เภอเมอื งกาฬสนิ ธุ์ ตำ� บลหนองบวั อ�ำเภอหนองกงุ ศรี เม่อื เดอื นพฤศจิกายน ปี พ.ศ. 2539 มนี กั ท่องเท่ียวและครอบครัวเดนิ ทางมาเท่ียว ยางตลาด และต�ำบลเวอ่ อำ� เภอยางตลาด เป็นเขอ่ื นดินสงู จากท้องนำ�้ 33 เมตร สนั เขอื่ นยาว 7.8 และพักรับประทานอาหารท่ีวนอุทยานภูแฝก ได้พบรอยประหลาดกลางลานหิน เมตร กวา้ ง 8 เมตร ก่อสร้างแล้วเสรจ็ เมอื่ ปี พ.ศ. 2511 เพือ่ ปิดกน้ั ลำ� น�ำ้ ปาวและหว้ ย ลำ� หว้ ยเหงา้ ดู่ เชงิ เขาภแู ฝก บรเิ วณเทอื กเขาภพู าน หลงั จากนนั้ นกั ธรณวี ทิ ยาพรอ้ ม ยางทบี่ า้ นหนองสองห้อง ตำ� บลล�ำปาว ท�ำให้เกิดอา่ งเกบ็ นำ�้ แฝดทางด้านเหนือเข่ือน มี ดว้ ยส่วนราชการไดเ้ ขา้ ไปสำ� รวจ พบว่าเป็นรอยเท้าไดโนเสารป์ ระเภทเทอรโ์ รพอด การขดุ ทางเชอื่ มระหวา่ งอา่ งเกบ็ นำ�้ ทงั้ สองทำ� ใหส้ ามารถเกบ็ นำ�้ ได้ 1,430 ลา้ นลกู บาศก์ 7 รอย จัดอยู่ในกลุ่มคาร์โนซอร์ชนิดกินเน้ือ อายุประมาณ 140 ล้านปี ปัจจุบัน เมตร ชว่ ยบรรเทาอทุ กภยั และใชป้ ระโยชนท์ างการเกษตรเปน็ แหลง่ เพาะพนั ธป์ุ ลา และ สามารถเหน็ ชดั เจนเพยี ง 4 รอย โดยรอยเทา้ ไดโนเสารถ์ กู คน้ พบบนพลาญหนิ ทเี่ ปน็ มีหาดดอกเกดเป็นสถานทพี่ กั ผ่อนยอดนิยมของนกั ทอ่ งเท่ยี ว ทางนำ�้ ฝังอยู่ในผวิ หน้าของชั้นหินทราย การเดินทาง จากอ�ำเภอยางตลาด ใช้ทางหลวงหมายเลข 2416 ระยะทาง การเดินทาง จากอำ� เภอนาคู ใชท้ างหลวงหมายเลข 2101 ประมาณ 10 33 กิโลเมตร ถึงเขื่อนลำ� ปาว หากมาจากอ�ำเภอเมอื งกาฬสินธ์ุ ใชท้ างหลวง กโิ ลเมตร จะพบทางเขา้ วนอทุ ยานภแู ฝกอยรู่ มิ ถนนทางขวามอื ใหเ้ ลยี้ วขวา หมายเลข 12 เส้นทางไปจงั หวดั มหาสารคาม จนถึงระหว่างกโิ ลเมตรที่ 33-34 ให้เล้ยี ว เข้าไปประมาณ 4 กโิ ลเมตร ถึงวนอุทยานภแู ฝก ขวาเขา้ ส่ทู างหลวงหมายเลข 2416 ไปอีกประมาณ 26 กิโลเมตร