Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore พรรณไม้ป่าฮาลา-บาลา HALA-BALA

พรรณไม้ป่าฮาลา-บาลา HALA-BALA

Description: หนังสือ “พรรณไม้ในป่าฮาลา-บาลา” เล่มนี้ เป็นผลการศึกษาสำรวจทางด้านพฤกษศาสตร์และการรวบรวมพันธุ์ไม้หายาก ตามโครงการสำรวจและรวบรวมพันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับป่าภาคใต้ ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา อำเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส ในพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โดยสาระสำคัญได้บรรยายถึงลักษณะของพรรณไม้แต่ละวงศ์พืชที่พบจำนวน 126 วงศ์ พร้อมแจกแจงภาพประกอบในแต่ละวงศ์ เช่น วงศ์กุหลาบป่า วงศ์โป้ยกั๊ก วงศ์พญาไม้ วงศ์โพธิ์สามหาง วงศ์ขิงข่า และวงศ์กล้วยไม้ เป็นต้น เพื่อความรู้และเข้าใจที่ถูกต้อง.

Search

Read the Text Version

S SAPINDACEAE วงศ์เงาะ SAPINDACEAE S Pสoายm,eบtรiaซิ าpinnata J. R. & G. Forst. BคXlอeurแmoลseนpermum noronhianum (Blume) SAPOTACEAE วงศล์ ะมุด SAPOTACEAE ​ไม้ต้นหรือไม้พุ่ม ส่วนใหญ่มีนำ้�ยางสีขาวเหมือนนำ้�นม ก่ิงอ่อนและยอดอ่อนมักมี สะเกด็ รงั แคคลมุ ใบเดย่ี ว เรยี งสลบั หรอื เวยี นสลบั ชอ่ ดอกแบบกระจกุ กระจะ หรอื แยกแขนง บางครง้ั ดอกออกเปน็ กลมุ่ หรอื ออกเดยี่ ว ออกตามงา่ มใบ ล�ำ ตน้ และกงิ่ ทไี่ รใ้ บ ดอกสมบรู ณเ์ พศ กลบี เล้ียงมกั เรียง 2 ชั้นๆละ 2, 3 หรือ 4 กลบี แตถ่ า้ เรียงชนั้ เดยี วมกั มี 5 กลบี กลีบดอก 4-16 กลีบ โคนกลีบเช่ือมติดกัน เกสรเพศผู้มักมีตั้งแต่ 5 อันขึ้นไป รังไข่ 1 อัน อยู่เหนือ ฐานดอก ส่วนใหญ่มีจำ�นวนช่องเป็น 2 เท่าของเกสรเพศผู้ แต่ละช่องมีไข่อ่อน 1 หน่วย ผลสด มีกลีบเล้ียงประดับขั้วผล และมีก้านชูเกสรเพศเมียติดท่ีปลายผล มีเมล็ดต้ังแต่ 1 เมล็ดขนึ้ ไป พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 250 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S SAPOTACEAE วงศล์ ะมดุ SAPOTACEAE Gพaกิ nลุ uปaา่ hirtiflora (Ridl.) van Royen เตMยี aวdเขhuาca malaccensis (Clarke) Lam พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 251 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S SAPOTACEAE วงศล์ ะมดุ SAPOTACEAE ขPaนlนุ aนqกuium obovatum (Griff.) Engl. Pลaะมyeดุ nนaก,aพcuิกmลุ ปin่าata (Blume) Pierre Pพaกิ yุลeกn้าaนยluาcวi,dพaกิ (Gุลเ.ถD่อื oนn) DC. Pตaันyหeยnงaป่าmaingayi Clarke พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 252 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S SCROPHULARIACEAE วงศ์แววมยรุ า SCROPHULARIACEAE ​ไมล้ ม้ ลุก บางครั้งเลือ้ ยทอดยอด หรือเล้อื ยพันไม้อนื่ มนี อ้ ยทเี่ ป็นไมต้ น้ หรอื ไมพ้ มุ่ บางสกลุ เปน็ พชื เบียน ใบเดีย่ ว มักออกตรงข้าม หรอื ออกเป็นวงรอบล�ำ ต้นและกิ่ง บางคร้ัง ในตอนแรกใบออกตรงข้ามหรือเป็นวง ต่อมาเม่ือพืชใกล้ออกดอกจึงออกใบแบบเรียงสลับ ช่อดอกมีหลายแบบ เช่น กระจะ กระจุก และแยกแขนง เป็นต้น บางคร้ังดอกออกเป็น กลุ่มหรือออกเด่ียว ออกตามง่ามใบ เหนือง่ามใบ หรือปลายกิ่ง ดอกมักเบี้ยว สมบูรณ์เพศ กลีบเล้ียงมักมี 5 กลีบ โคนเช่ือมติดกัน กลีบดอกมักเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย รูประฆัง หรือเป็นหลอด ปลายรปู ปาก กลีบปากบน 1-2 กลบี และกลบี ปากล่าง 3 กลบี เกสรเพศผู้ 2 คู่ แต่ละคู่ยาวไม่เท่ากัน โคนก้านชูอับเรณูติดท่ีหลอดกลีบดอก ปลายก้านชูอับเรณูโค้ง เข้าหากนั หรอื จรดกัน รงั ไข่ 1 อนั มี 2 ช่อง แตล่ ะชอ่ งมักมไี ขอ่ ่อนจ�ำ นวนมาก ผลแหง้ แตก มักมกี ลีบเลี้ยงประดับที่ข้ัวผล มีเมล็ดมาก Cเกyตrtุมaณndี, rผoกั mนมoหeaิน subsessilis (Miq.) B. L. Burtt พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 253 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S SCROPHULARIACEAE วงศแ์ ววมยรุ า SCROPHULARIACEAE SมTc.ณhYเiaฑzmoยี taรoมzr.eว่ nงia atropurpurea (Ridl.) TPแoวernวeมnneยialุรlาviolacea (Azaola ex Blanco) ศWรigฮี hาtลiaา borneensis Hook. f. พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 254 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S SIMAROUBACEAE วงศ์สะเดาปา่ SIMAROUBACEAE ​ไม้ต้นหรือไม้พุ่ม ส่วนใหญ่มีรสขม สAะilเaดnาtปhา่us integrifolia Lam. ใบเดย่ี วหรอื ใบประกอบเรยี งสลบั กา้ นใบมกั โปน ตรงรอยต่อ ช่อดอกมักแยกแขนงหรือแบบ กระจุก ออกตามง่ามใบและปลายก่ิง ดอก ส่วนใหญ่สมบูรณ์เพศ กลีบเล้ียง 3-7 กลีบ โคนกลีบมักเชือ่ มตดิ กนั กลีบดอก 3-7 กลบี เกสรเพศผูจ้ �ำ นวน 2 เทา่ ของกลบี ดอก รังไข่ 2-5 อนั ปลายเช่อื มติดกนั หรอื เช่อื มตดิ กนั โดยตลอดเป็น 2-5 พู อยู่เหนือฐานดอก แต่ละอันหรือแต่ละพูมี 1 ช่อง แต่ละช่องมี ไข่อ่อน 1 หน่วย ผลส่วนใหญ่เป็นผลแห้ง บางครง้ั มปี กี มีน้อยทเ่ี ปน็ ผลสด ​ พบในบรเิ วณเสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติ 2 สกลุ คอื สกลุ สะเดาปา่ (Ailanthus) ซงึ่ เปน็ ไม้ต้นขนาดใหญ่ และสกุลปลาไหลเผือก (Eurycoma) ซง่ึ เปน็ ไมพ้ มุ่ หรอื ไมต้ น้ ขนาดเลก็ Eปuลrาyไcหoลmเผaือlกongifolia Jack พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 255 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S SONNERATIACEAE วงศ์ลำ�พู SONNERATIACEAE ​ ไม้ต้นหรือไม้พุ่ม ใบเด่ียว ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ช่อดอกมักส้ัน ออกที่ปลายก่ิง ดอกสมบูรณ์เพศหรือแยกเพศ กลีบเล้ียง 4-8 กลีบ โคนกลีบเช่ือมติดกัน กลีบดอก จ�ำ นวนเท่ากลบี เลย้ี ง หรือหายไป เกสรเพศผูต้ ัง้ แต่ 12 อนั ขึ้นไป ก้านชูอบั เรณูยาว รังไข่ 1 อนั อยเู่ หนอื ฐานดอก มี 4-5 พู มหี ลายชอ่ ง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ นจ�ำ นวนมาก ผลสดหรอื แหง้ แตก มเี มลด็ มาก ​ พืชในวงศน์ มี้ ี 2 สกุล คอื สกุลล�ำ พปู า่ (Duabanga) และสกุลล�ำ พู (Sonneratia) พบในป่าฮาลา-บาลา 1 ชนิด คอื ลำ�พปู ่าหรอื ลำ�แพน Duabanga grandiflora (Roxb. ex DC.) Walp. ลDำ�uพaปูba่าnga grandiflora (Roxb. ex DC.) Walp. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 256 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STAPHYLEACEAE วงศม์ ะกอกพราน STAPHYLEACEAE ​ ไม้ต้นหรอื ไมพ้ มุ่ ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ ออกตรงขา้ มหรือเรยี งสลับกัน แกน กลางใบบรเิ วณทต่ี ดิ ใบยอ่ ยมกั บวมเปน็ ขอ้ ใบยอ่ ยมกั ออกตรงขา้ มกนั ทปี่ ลายแกนใบมใี บยอ่ ย 1 ใบ ช่อดอกแบบกระจะหรือแยกแขนง ออกตามง่ามใบและปลายกิ่ง ดอกส่วนใหญ่ สมบูรณ์เพศ หรือมีทั้งดอกสมบูรณ์เพศและแยกเพศในต้นเดียวกัน กลีบเล้ียง 5 กลีบ โคนกลีบบางครัง้ เช่อื มตดิ กัน กลีบดอก 5 กลีบ เกสรเพศผู้ 5 อนั กา้ นชอู บั เรณูมกั แบน รังไข่ สว่ นใหญม่ ี 1 อนั อยเู่ หนอื ฐานดอก มกั มี 3 ชอ่ ง บางครง้ั ม ี 2 หรอื 4 ชอ่ ง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ น 1-2 หน่วย ผลมักแข็ง แก่ไม่แตก มี 1-6 เมลด็ มนี อ้ ยทผ่ี ลแหง้ แตก กTu้อrมpหinลiaวงsphaerocarpa Hassk. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 257 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STERCULIACEAE วงศ์ส�ำ โรง STERCULIACEAE ไมต้ น้ ไม้พมุ่ ไมเ้ ถา หรอื ไมล้ ม้ ลุก มีขนแยกแขนงหรือเกลด็ ใบเดยี่ วหรือใบประกอบ รูปมอื หรือนิ้วมอื เรียงสลบั กา้ นใบมกั โปนและงอคลา้ ยหวั เข่าทัง้ สองดา้ น แผน่ ใบมักมเี สน้ ใบ หลกั หลายเสน้ ออกจากโคนใบ ชอ่ ดอกแบบกระจุก กระจะ หรอื แยกแขนง ออกตามงา่ มใบ ปลายก่ิง และกิง่ ท่ไี รใ้ บ ดอกสมบรู ณเ์ พศหรอื แยกเพศ กลีบเล้ียง 3-5 กลบี โคนเชือ่ มตดิ กัน กลบี ดอก 5 กลบี หรอื หายไป เกสรเพศผตู้ ง้ั แต่ 5 อนั ขน้ึ ไป สว่ นใหญโ่ คนกา้ นชอู บั เรณเู ชอื่ มตดิ กันเป็นหลอด รังไข่อยู่เหนือฐานดอก ส่วนใหญ่มี 5 อัน บางครั้งมีน้อยกว่าหรือมากกว่า ปลายเชอ่ื มกนั หรอื เชอ่ื มตดิ กนั ตลอด แตล่ ะอนั มี 1 ชอ่ ง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ นตง้ั แต่ 2 หนว่ ยขนึ้ ไป ผลส่วนใหญแ่ หง้ แตก มนี ้อยทีไ่ มแ่ ตก บางคร้ังมคี รีบหรือปกี เมล็ดบางคร้ังมเี ย่ือหุ้ม ​พบบริเวณเส้นทางศึกษาธรรมชาติ 7 สกุล คือสกุลลังเค้า (Commersonia) สกลุ ปอแดง (Firmiana) สกุลปออเี ก้ง (Pterocymbium) สกลุ ลำ�ปา้ ง (Pterospermum) สกุลตองจิง (Pterygota) สกลุ พงุ ทะลาย (Scaphium) และสกุลส�ำ โรง (Sterculia) Cปoอm, หmลeังเrคsoา้ nia bartramia (L.) Merr. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 258 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STERCULIACEAE วงศส์ ำ�โรง STERCULIACEAE ปFiอrmแดiaงna malayana Kosterm. Hชมุerแitพieรrกa javanica (Blume) Kosterm. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 259 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STERCULIACEAE วงศ์ส�ำ โรง STERCULIACEAE Lผeักpหtวonานycดh�ำ ia, ปcaือuเจdาaะtปaูโ(ยWะall. ex G. Don) Burret. Mเทeา้ lยoาcยhมia่อมuหmลbวeงl,laเปtaอ (Houtt.) Stapf พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 260 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STERCULIACEAE วงศ์ส�ำ โรง STERCULIACEAE ปPtอeอroเี กcง้ ymbium tinctorium (Blanco) Merr. ปPtอeกroงั cymbium tubulatum (Mast.) Pierre พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 261 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STERCULIACEAE วงศ์ส�ำ โรง STERCULIACEAE Pหtอeมroบsาpลeาrmum javanicum Jungh. หPtัวeกryา,goตtอaงจaงิ lata (Roxb.) R. Br. พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 262 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STERCULIACEAE วงศส์ ำ�โรง STERCULIACEAE Sทc้าaยpเภhาiuขmาวlinearicarpum (Mast.) Pierre Sปtอeทrc้อuงlขiaาวg,ilvปaอสMอiงqส.ี พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 263 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STERCULIACEAE วงศ์ส�ำ โรง STERCULIACEAE ปStอeแrcดuงl,iaปอguขนttุนata Roxb. ปStอeผrc่าuสlาiaม lanceolata Cav. Sปtอeพrcัดuโlบiaกmacrophylla Vent. พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 264 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S STYRACACEAE วงศก์ �ำ ยาน STYRACACEAE ไ​มต้ น้ หรอื ไมพ้ มุ่ มกั มขี นรปู ดาวหรอื เกลด็ คลมุ กิง่ อ่อน ยอดออ่ น และใบ ใบเดีย่ ว เรยี งสลบั ช่อดอกแบบกระจะหรอื แยกแขนง ออกตามงา่ มใบและปลายกง่ิ ดอกสมบรู ณเ์ พศ มีน้อยท่ีแยกเพศ กลีบเลี้ยง 4-5 กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกัน กลีบดอก 4-5 กลีบ โ ค น ก ลี บ มั ก เ ช่ื อ ม ติ ด กั น เ พี ย ง เ ล็ ก น้ อ ย เกสรเพศผู้มักมี 1-2 เท่าของกลีบดอก รังไข่ 1 อัน อยู่เหนือฐานดอก ในฐานดอก หรือจมอยู่ในฐานดอกบางส่วน มี 3-5 ช่อง แตล่ ะช่องมไี ข่อ่อน 1-2 หนว่ ย ผลมีทง้ั ผลสด และผลแหง้ แตก มีเมล็ดต้งั แต่ 1 เมลด็ ขึ้นไป Sกtำ�yยrาaนx,bกeำ�nมzะoแinย Dryander กSt�ำ yยrาaนxใpหaญra่, lกle�ำ ยloาnนeบuิดrus Parkinson พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 265 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S SYMPLOCACEAE วงศ์เหมือด SYMPLOCACEAE ​ไม้ตน้ หรือไม้พมุ่ ใบเดย่ี ว เรยี งสลบั หรอื เรยี งเวยี นสลบั ชอ่ ดอกแบบกระจะ คลา้ ย หางกระรอก หรอื แยกแขนง มนี อ้ ยทด่ี อกออก เป็นกลุ่มหรือออกเด่ียว ออกตามง่ามใบ และกิ่งที่ไร้ใบ ดอกสมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยง เชือ่ มติดกนั เป็นรูปถว้ ย ปลายแยก 3-5 แฉก กลีบดอกส่วนใหญ่ มี 5 กลีบ โคนกลีบ เช่ือมติดกัน เกสรเพศผู้ตั้งแต่ 4 อันข้ึนไป โคนก้านชูอับเรณูมักเชื่อมติดกันเป็นหลอด รังไข่ 1 อัน อยู่ในฐานดอก มี 2-5 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน 2-4 หน่วย ผลสด มีกลีบเลี้ยงประดับท่ีปลายผล มีเมล็ดตั้งแต่ 1 เมลด็ ขนึ้ ไป เSหymมอืpดloโcลoดs,aขdนeมnoพpรhุ ylla Wall. ex G. Don เSหyมmอื pดlใoบcยoาsวbarringtoniifolia Brand. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 266 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T THISMIACEAE วงศ์พิศวง THISMIACEAE ​ พืชกินซาก อวบน้ำ� ไม่มีสีเขียว สังเคราะห์แสง ใบลดรูปเป็นเกล็ดขนาดเล็ก ดอกสมบูรณ์เพศ มักออกเด่ียวที่ปลายยอด วงกลบี รวมมกั ยาวเปน็ รยางค์3-6อนั โคนกลบี เชอื่ มตดิ กนั เปน็ รปู ทอ่ หรอื รปู ถว้ ย เกสรเพศผู้ มักมี 6 อนั มีนอ้ ยมากที่มี 3 อัน รังไข่ 1 อนั อยู่ในฐานดอก มี 1 ช่อง มีไข่อ่อนมาก ผลแห้งแตก Tพhศิ iวsmงรiะaยjาaงvanica J. J. Sm. T ​THEACEAE วงศ์ชา THEACEAE Cเมaีย่ mงอeาllมia oleifera Abel. ไ​มต้ น้ หรอื ไมพ้ มุ่ ใบเดย่ี วเรยี งสลบั หรอื เรยี งเวยี นสลบั ดอกสว่ นมากออกเดย่ี ว บางครง้ั ออกเปน็ กระจกุ ตามงา่ มใบสว่ นใหญส่ มบรู ณเ์ พศ กลีบเลีย้ ง 5-7 กลีบ กลบี ดอกส่วนใหญ่ 4-5 กลบี บางครงั้ มีมาก โคนกลีบมักเชอื่ มติดกัน เกสรเพศผู้ต้ังแต่ 5 อันขึ้นไป ก้านชูอับเรณู บางคร้ังเชื่อมติดกัน รังไข่ 1 อัน ส่วนมาก อยเู่ หนอื ฐานดอก มนี อ้ ยทอ่ี ยใู่ นฐานดอก หรอื จมอยใู่ นฐานดอกบางสว่ นมตี งั้ แต่2 ชอ่ งขนึ้ ไป แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ นตงั้ แต่2หนว่ ยขน้ึ ไปผลมที งั้ ผลสดและผลแหง้ แตก พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 267 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T T​ HEACEAE วงศช์ า THEACEAE Cชaาmellia sinensis (L.) Kuntze var. assamica (Mast.) Kitam. Pเมy่ยีreงnอaีอrาiมa camelliiflora Kurz Sมcงั hตiาmนa, มwอื aแllดicกiiาต(Dะ๊ C.) Korth. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 268 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T THYMELAEACEAE วงศก์ ฤษณา THYMELAEACEAE ​ ไมต้ น้ ไมพ้ มุ่ หรอื ไมเ้ ถา มนี อ้ ยทเ่ี ปน็ จAะqแuนilaria hirta Ridl. ไม้ล้มลกุ ใบเดย่ี ว เรยี งสลบั เวยี นสลบั หรอื ออกตรงขา้ งกนั ชอ่ ดอกแบบกระจะ แยกแขนง หรอื กระจกุ ออกตามงา่ มใบ เหนอื งา่ มใบ หรอื ปลายกิ่ง ดอกสมบูรณ์เพศ ฐานดอกเว้าลึก รปู ถว้ ยรปู ระฆงั หรอื รปู ทอ่ กลบี เลย้ี ง4-5กลบี โคนกลีบเชื่อมติดกัน กลีบดอก 4-5 กลีบ หรือหายไป เกสรเพศผู้จำ�นวน 1-2 เท่าของ กลีบเล้ียง หรอื มมี าก รังไข่ 1 อัน อยเู่ หนือ ฐานดอกมี1-5ชอ่ งแตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ น1หนว่ ย ผลสดหรือแห้งแตก มักมีกลีบเลี้ยงประดับ ข้วั ผล มี 1-5 เมล็ด ​ พบบรเิ วณทางศกึ ษาธรรมชาติ 2ชนดิ คอื ไม้หอม Aquilaria malaccensis Lam. และตันหยงพรุ (Gonystylus confusus Airy Shaw) กAฤqษuiณlaาria malaccensis Lam. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 269 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T THYMELAEACEAE วงศ์กฤษณา THYMELAEACEAE Aก�ำqแuยilaria subintegra Ding Hou ปEnอkเตleา่ iaไหs้ iamensis (Kurz) Nevling ตGนัonหyยsงtพylรuุ s confusus Airy Shaw Wปอikฟsาtrนo,eคmือiปaู ridleyi Gamble พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 270 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T TILIACEAE วงศท์ องสุก TILIACEAE ​ ไม้ต้นหรือไม้พุ่ม มีน้อยมากที่เป็นไม้ล้มลุก มีขนแยกแขนงหรือเกล็ด ใบเดี่ยว บางครง้ั จกั ลึก เรียงสลบั มกั เรียงในระนาบเดยี วกัน แผ่นใบส่วนใหญม่ เี ส้นใบหลกั หลายเส้น ออกจากโคนใบ ก้านใบมักบวมและโค้งรูปหัวเข่าทั้งสองด้าน ช่อดอกแบบกระจุก กระจะ และแยกแขนง ดอกสมบรู ณเ์ พศ กลบี เลีย้ ง 5 กลบี โคนกลบี บางคร้งั เช่อื มตดิ กัน กลบี ดอก 5 กลีบ หรือหายไป เกสรเพศผู้มีมาก บางคร้ังโคนก้านชูอับเรณูเช่ือมติดกันเป็นกลุ่ม รังไข่ 1 อัน อยู่เหนือฐานดอก มีต้ังแต่ 2 ช่องข้ึนไป แต่ละช่องมีไข่อ่อนต้ังแต่ 1 หน่วยขึ้นไป ผลสดหรอื แหง้ แตก มเี มลด็ ต้งั แต่ 1 เมลด็ ขึ้นไป ​ พบในบริเวณทางเดินศึกษาธรรมชาติ 5 สกุล คือ สกุลโปรง (Brownlowia) สกุลปอยาบ (Grewia) สกุลพลับพลา (Microcos) สกุลทองสุก (Pentace) สกุลรวงผึ้ง (Schoutenia) สกลุ ปอตลบั (Trichospermum) หมากอ่อน, ปีแนมดู อ พลาขน Brownlowia kleinhovioidea King Microcos fibrocarpa (Mast.) Burret พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 271 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T TILIACEAE วงศท์ องสกุ TILIACEAE พMiลcrาoสcม้os, ดlaาuโrมifoะ๊ lia (Hook. ex Mast.) Burret ทPeอnงtสaุกce floribunda King Sสcาhยoนu�้ำ tผeึ้งn,iaฮับcurtisii Roekm. & Hartono พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 272 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T TILIACEAE วงศท์ องสกุ TILIACEAE Sหcงhอoนuไกte่,nจiอืaมkาunstleri King Tปrอicตhลoับspermum javanicum Blume พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 273 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

T TRIGONIACEAE วงศ์ศรพระราม TRIGONIACEAE ​ไม้เถา มีน้อยที่เป็นไม้ต้นหรือไม้พุ่ม ใบเด่ียว เรียงสลับ บางครั้งออกตรงข้ามกัน ช่อดอกแบบกระจะ กระจุก และแยกแขนง ออกตามง่ามใบและปลายกิ่ง ดอกเบี้ยว สมบูรณ์เพศ กลีบเล้ียง 5 กลีบ โคนกลีบ เชอื่ มตดิ กนั กลบี ดอก3-5กลบี ขนาดไมเ่ ทา่ กนั เกสรเพศผู้ 3-12 อนั กา้ นชอู บั เรณเู ชอื่ มตดิ กนั รงั ไข่ 1 อนั มักมี 3 พู อยูเ่ หนอื ฐานดอก มี 1-3 ชอ่ ง แต่ละชอ่ งมีไข่ออ่ น 1 หนว่ ยขึน้ ไป ผลมกั แตกตามรอยประสาน บางครงั้ มปี ีก ​ พบในบรเิ วณเสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติ 1 ชนิด ซึ่งเป็นไม้ต้น คือ ศรพระราม (Trigoniastrum hypolencum Miq.) U Tศrรigพoรnะiรaาsมtrum hypoleucum Miq. ULMACEAE วงศ์ดู่ช้างยอ้ ย ULMACEAE ​ ไม้ต้นหรือไม้พุ่ม ใบเดี่ยว เรียงสลับในระนาบเดียวกัน ช่อดอกแบบกระจุก กระจะ หรอื แยกแขนง ออกตามงา่ มใบ ดอกสมบรู ณเ์ พศหรอื แยกเพศ วงกลบี รวม 4-8 กลีบ บางครั้ง โคนกลีบเช่อื มติดกัน ในดอกสมบรู ณเ์ พศมเี กสรเพศผู้ 4-8 อัน รงั ไข่ 1 อัน อยู่เหนอื ฐานดอก สว่ นในดอกแยกเพศ ดอกเพศผ้มู ีเกสรเพศผู้ 4-8 อัน บางคร้งั มีรังไขฝ่ ่อติดอยู่ ดอกเพศเมีย บางครั้งมีเกสรเพศผู้ฝ่อติดอยู่ 4-8 อัน รังไข่ 1 อัน อยู่เหนือฐานดอก รังไข่มี 1-2 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน 1 หนว่ ย ผลมที ัง้ ผลสดและผลแหง้ บางครงั้ มปี กี มักมีกา้ นเกสรเพศเมยี รปู ง่ามหนังสตกิ๊ ติดทปี่ ลายผล มี 1 เมลด็ ​พบในบริเวณทางศึกษาธรรมชาติ 2 สกุล คือสกุลข้ีหนอนควาย (Gironniera) และสกุลพงั แหร (Trema) พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 274 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

U ULMACEAE วงศด์ ูช่ ้างย้อย ULMACEAE ขGีห้iroนnอnนieคrวaายnervosa Planch. หGiนroอnนnขieี้คrวaายsu, bเขaาeกqวuางalis Planch. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 275 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

U ULMACEAE วงศ์ดู่ชา้ งยอ้ ย ULMACEAE พTrังeแmหaร angustifolia (Planch.) Blume Tพrงัeแmหaรใoหrญie่,nบtaาlเiลsะ(อL.า)งBงิ lume ปTrอeขmี้ไกa่ tomentosa (Roxb.) Hara พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 276 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

U URTICACEAE วงศ์ตำ�แย URTICACEAE ​ไม้ล้มลุกหรือไม้พุ่ม ใบเด่ียว เรียงสลับ หรือออกตรงข้ามเป็นคู่ แผ่นใบมักมีขนที่ เปน็ อนั ตรายตอ่ ผวิ หนงั เช่น คัน ปวดแสบปวดร้อน และบวม เปน็ ต้น ช่อดอกแบบกระจกุ คลา้ ยหางกระรอก แยกแขนง หรือดอกออกรวมกันเป็นกอ้ นกลม ออกตามง่ามใบและปลาย ก่ิง ดอกสมบูรณ์เพศหรือแยกเพศ วงกลีบรวม 4-5 กลีบ บางครั้งโคนกลีบเชื่อมติดกัน ใน ดอกสมบรู ณ์เพศมักมเี กสรเพศผู้จ�ำ นวนเท่ากบั กลบี รวม รังไข่ 1 อนั อยเู่ หนือฐานดอก มี 1 ช่อง มีไข่ออ่ น 1 หน่วย ส่วนดอกแยกเพศ ดอกเพศผมู้ ักมีเกสรเพศผตู้ ัง้ แต่ 1 อันขึ้นไปจนถงึ จำ�นวนเท่ากับกลีบรวม ดอกเพศเมียมีเกสรเพศผู้ท่ีฝ่อหรือเป็นหมัน รังไข่ 1 อัน อยเู่ หนอื ฐานดอก มี 1 ชอ่ ง มไี ขอ่ อ่ น 1 หนว่ ย ผลสดหรอื แหง้ มกั มวี งกลบี รวมประดบั ทข่ี วั้ ผล มี 1 เมลด็ Pเดo่อื ikเถiloาใsหpญer่mum cordifolium (Barg. - Petr.) Merr. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 277 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

U URTICACEAE วงศต์ �ำ แย URTICACEAE Pม(Boะaเirkดgi่ือl.oเ-ถsPpาeetrrm.)uMmermr. icrostachys สP(Boลluiบั kmiสloี,esข)pมMeันremrru. m suaveolens Pหoญu้าzหoนlzอiaน indica Gaudich. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 278 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

V VIOLACEAE วงศ์ผักหวานช้างโขลง VIOLACEAE ​ ไมต้ ้น ไม้พุม่ หรือไม้ล้มลกุ ใบเดี่ยว เรียงสลับหรือเรียงเวียนสลับ ช่อดอกแบบ กระจะ กระจกุ หรือแยกแขนง บางครงั้ ดอก ออกเดย่ี ว ออกตามงา่ มใบและปลายกง่ิ ดอก มักเบ้ียว สมบูรณ์เพศ มีน้อยท่ีแยกเพศ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 5 กลีบ เกสรเพศผู้ 5 อัน โคนก้านชอู ับเรณมู กั เชอ่ื ม ตดิ กนั รงั ไข่ 1 อนั อยเู่ หนอื ฐานดอก มี 1 ชอ่ ง มไี ขอ่ อ่ นตง้ั แต่1หนว่ ยขนึ้ ไปผลมกั เปน็ ผลแหง้ สว่ นใหญแ่ ตกเปน็ 3 พู มนี อ้ ยทผี่ ลแหง้ ไมแ่ ตก มีเมลด็ ตัง้ แต่ 1 เมล็ดขึ้นไป Rเงinาะoปre่าa, เaลnงguifera (Lour.) Kuntze Rเตin้ยoชrะeคaรูhorneri (Korth.) Kuntze Rผiกัnหorวeาaนsชc้าleงrโoขcลaงrpa (Burgersd.) Jacobs พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 279 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

V VITACEAE วงศอ์ งุน่ VITACEAE ไ​มเ้ ถา มีมอื จบั เพื่อเกาะเก่ยี วหรอื พยุงลำ�ต้น ใบมที งั้ ใบเดยี่ ว และใบประกอบ มกั เรยี งสลบั ช่ อ ด อ ก มั ก เ ป็ น แ บ บ ก ร ะ จุ ก เชิ ง ซ้ อ น ออกตรงข้ามใบ ดอกมีท้ังดอกสมบูรณ์เพศ และแยกเพศ ทงั้ อยตู่ น้ เดยี วกนั และตา่ งตน้ กนั วงกลีบเล้ียงรูปถ้วย ปลายแยก 4-5 แฉก กลบี ดอก 4-5 กลบี ปลายกลบี มกั เชอ่ื มตดิ กนั เกสรเพศผู้ 4-5 อัน รังไข่มักมี 1 อัน มี 2-10 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน 1-2 หน่วย ผลสดมตี ้งั แต่ 1 เมลด็ ขึ้นไป เCถisาsคuันsขhาeวy,nเeถaาคnันaแPดlงanch. เCถisาsคuันsใpบlใaหnญch่ onii Gagnep. T(เDคeรetือrnaเnขsstาtigน.)mำ�้ M,aaยbl่าeนbuส.cาoยsพtaานphyllum พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 280 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

V VITACEAE วงศอ์ งุ่น VITACEAE อTeงุ่นtrปas่าtigma matabita (Blume) Planch. Tอeงนุ่trนasกigma pedunculare (Wall. ex Laws.) Planch. พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 281 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

X XANTHOPHYLLACEAE วงศช์ ุมแสง XANTHOPHYLLACEAE ​ไม้ต้นหรือไม้พุ่ม ก่ิงอ่อนมักสีเขียว เปน็ มนั ใบเดย่ี ว เรยี งสลบั ชอ่ ดอกแบบกระจะ หรอื แยกแขนง ออกตามง่ามใบและปลายกงิ่ ดอกเบี้ยว สมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยง 5 กลีบ กลบี ดอก 4-5 กลบี ขนาดไมเ่ ทา่ กนั กลบี คลู่ า่ ง มกั เช่อื มตดิ กนั เกสรเพศผู้ 8 อนั รังไข่ 1 อัน อยเู่ หนอื ฐานดอก มี 1 ชอ่ ง มไี ขอ่ อ่ น 2 หนว่ ย ข้ึนไป ผลสดหรอื แหง้ ส่วนใหญม่ ี 1 เมล็ด ​ พชื ในวงศน์ มี้ ี 1 สกลุ คอื สกลุ ชมุ แสง (Xanthophyllum) Xตบัanหtลhาoมpใhบyเlลluก็ m, แสeงuกrhรดูyn, cแhสuงสmม้ กMรiูดq. Xไมaน้ nกthคoอ่ p, hแyกl้มluชm่อนflavescens Roxb. Xชaุมnแtสhงoลpกู hยyาllนu,mตอืoลbอscurum A. W. Benn. พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 282 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

S XANTHOPHYLLACEAE วงศช์ มุ แสง XANTHOPHYLLACEAE ชXaา้ งnเtผhอืoกphyllum punctatum Meijden แXสaงnแthดoงphyllum rufum Benn. แXสaงnกthรูดopใบhใyหllญum่ wrayi King พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 283 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

พืชดอก ANGIOSPERMAE พืชใบเล้ยี งเด่ียว MONOCOTYLEDONS พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 284 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

A ARACEAE วงศบ์ อน ARACEAE ​ไม้ล้มลุก อวบนำ้� ลำ�ต้นตรงหรือ เถาเลื้อย บางครั้งอิงอาศัยหรือลอยอยู่ในน้ำ� มักมีเหง้า น้ำ�เลี้ยงหรือยางมักเป็นพิษ ระคายเคอื งตอ่ ผวิ หนงั บางครง้ั ท�ำ ใหบ้ วมพอง ใบเดยี่ ว เรยี งสลับหรอื เวียนสลบั โคนก้านใบ แผ่เป็นกาบหมุ้ ลำ� แผน่ ใบบางคร้งั จกั ลกึ หรอื คลา้ ยลายฉลุ ช่อดอกตูมมีกาบขนาดใหญห่ ้มุ แกนชอ่ มดี อกขนาดเลก็ อดั รวมกนั เปน็ แทง่ มี หลายแบบ ดอกมที ง้ั สมบรู ณเ์ พศและแยกเพศ กลีบรวม 4-6 กลีบหรือหายไป เกสรเพศผู้ 2-8อนั รงั ไขส่ ว่ นใหญม่ ี1อนั อยเู่ หนอื ฐานดอก มี 1-3 ช่อง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ น 1-3 หนว่ ย ผลสว่ นใหญเ่ ปน็ ผลสด บAgอlนaลoิ้นneทmิง,aรัศnมitีเiงdนิ um (Jack) Kunth วA่าglนaขoันnหeมmาaก simplex Blume Aกะloเอcaาะsนiaกlongiloba Miq. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 285 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

A ARACEAE วงศ์บอน ARACEAE แAกlo้วcหaนsiา้ aมl้าowii Hook. NAพmiลcูฉoyกีdls,roiuผnmกั หmนาeมdยiuา่ mน ( Zoll. & Moritzi) Aบnอaนdตeะnขdาrบum montanum Schott. พรHรaณlaไ-มBa้ปla่า 286 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

A ARACEAE วงศ์บอน ARACEAE Eระpงipดrกemล้วnยu,mรงี gุอigาaกnาtรe์um (Roxb.) Schott Hเสoนm่หaจ์ lันoเmขียeวn,aบdอeนlเtขoียidวea Hook. f เPถoาtพhoนั sนาgrงa, nพdนั isดpงaหtลhวaง Ridl. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 287 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

A ARACEAE วงศบ์ อน ARACEAE C Rเอhาaะpลhบid, oย่าpนhใoบrดaา่ kนorthalsii Schott Rตhะขaาpบhเidถoา,pยh่าoนraตะloขาbบbii Schott COMMELINACEAE วCงOศMผ์ ักMปEลLาINบACEAE ​ไม้ล้มลุก อวบนำ้� มีเมือกใสติดมือ ส่วนใหญ่เล้ือยทอดไปตามพ้ืนดิน ใบเดี่ยว เรียงสลับ กาบใบเชื่อมติดกันเป็นท่อหุ้มล�ำ ชอ่ ดอกออกตามงา่ มใบ หรอื ตามขอ้ ล�ำ ทไ่ี รใ้ บ บางครง้ั มกี าบหมุ้ ชอ่ ดอกสมบรู ณเ์ พศกลบี เลย้ี ง และกลบี ดอกมีอยา่ งละ 3 กลบี เกสรเพศผ ู้ 6 อนั รงั ไข่ 1 อัน อยู่เหนอื ฐานดอก มี 3 ชอ่ ง แตล่ ะชอ่ ง มไี ขอ่ อ่ น 2-3 หนว่ ย ผลชนดิ เปลอื ก Aเอm้ือiงscดhอoกtoแlดypงe griffithii (C. B. Clarke) Hassk. แขง็ หรอื แห้งแตก พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 288 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

C COMMELINACEAE วงศ์ผักปลาบ COMMELINACEAE Cปyลaาnบoขtนis capitata C. B. Clarke รPะoรll่ืนia thyrsiflora (Blume) Steud. วSp่านaใthจoแlนirบion ornatum Ridl. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 289 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

C CONVALLARIACEAE วงศ์กงควน CONVALLARIACEAE ​ไม้ล้มลกุ มเี หงา้ ใบเด่ยี ว เรียงเวยี น สลบั ชดิ กนั โคนกา้ นใบเปน็ กาบหมุ้ ล�ำ ชอ่ ดอก แบบกระจะ ออกทเ่ี หงา้ หรอื ที่งา่ มใบ ดอก สมบรู ณเ์ พศ วงกลบี รวม 6 กลบี โคนกลบี แยก หรือเชื่อมติดกันเป็นรูปทอ่ เกสรเพศผู้ 6 อัน โคนก้านชูอับเรณูติดท่ีโคนกลีบรวม รังไข่ 1 อัน มี 3 ชอ่ ง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ นตัง้ แต่ 2 หนว่ ยขนึ้ ไป ผลสดมเี มลด็ ตง้ั แต่ 1 เมลด็ ขน้ึ ไป ​ พบในทางเดนิ ศกึ ษาธรรมชาตบิ รเิ วณ น้�ำ ตกสิรินธร 1 ชนิด คอื กงควน Tกuงคpวisนtra grandis Ridl. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 290 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

C COSTACEAE วงศเ์ ออ้ื งหมายนา COSTACEAE ไ​มล้ ม้ ลกุ มเี หงา้ ใตด้ นิ ใบเดยี่ ว เรยี งเวยี นซอ้ นกนั คลา้ ยบนั ไดเวยี น กาบใบเชอ่ื มตดิ กนั เป็นท่อหุ้มลำ� ช่อดอกออกท่ีปลายยอด ท่ีโคนต้น หรือที่เหง้า ดอกเรียงชิดกันแน่นบนช่อ สมบรู ณเ์ พศ แตล่ ะดอกมใี บประดบั 1 ใบ กลบี เลย้ี ง 3 กลบี โคนเชอ่ื มตดิ กนั เปน็ หลอด กลบี ดอก 3 กลีบ กลบี บนใหญก่ วา่ กลีบดา้ นข้าง เกสรเพศผู้ 1 อัน กา้ นชูอับเรณูแผก่ วา้ งเปน็ กลบี ปาก ขนาดใหญ่และมักมีสสี ะดุดตา รงั ไข่ 1 อนั อยู่ในฐานดอก ม ี 3 ชอ่ ง แต่ละช่องมไี ข่อ่อนมาก ผลแหง้ แตก Cเอo้ือsงtดusนิ globosus Blume พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 291 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

C COSTACEAE วงศเ์ อือ้ งหมายนา COSTACEAE Cหo้าเsหtuรsยี ญmalortieanus H. Wendl. Cเอo้ือsงtหusมาspยนecาiosus (Koen.) Sm. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 292 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

C CYPERACEAE วงศก์ ก​CYPERACEAE ​ ไม้ลม้ ลกุ มักมเี หง้าใต้ดนิ มักมีน้ำ�มัน หอมระเหยกลนิ่ เฉพาะตวั ใบเดย่ี ว เรยี งสลบั ซอ้ นเกยชดิ กนั เปน็ สามดา้ นทผ่ี วิ ดนิ ไมม่ ลี น้ิ ใบ กา้ นชชู อ่ ดอกมกั เปน็ เหลยี่ มสามมมุ ใบประดบั ชอ่ ดอกรปู คลา้ ยใบ ดอกสมบรู ณเ์ พศ เลก็ มาก กลีบรวมลดรูปเป็นเยื่อบางๆ หรือเป็นเส้น ขนแขง็ เกสรเพศผู้ 3 อนั รงั ไข่ 1 อนั อยเู่ หนอื ฐานดอก มี 1 ช่อง ไขอ่ อ่ น1 หน่วย ผลแหง้ ไม่แตก หGaญh้าnรiังaไกtr่ istis Nees D DIOSCOREACEAE วงศก์ ลอย DIOSCOREACEAE Dกลioอsยcorea hispida Dennst. ​ไม้ล้มลุก ส่วนใหญ่เป็นเถาเล้ือย มเี หงา้ ใตด้ นิ มกั ลงหวั หรอื มรี ากสะสมอาหาร ใบเดย่ี วหรอื ใบประกอบรปู มอื หรอื นว้ิ มอื เรยี ง สลบั แผน่ ใบมเี สน้ ใบหลกั หลายเสน้ แยกจาก โคนใบ ชอ่ ดอกแบบกระจะหรอื แยกแขนง ดอก แยกเพศหรือบางคร้งั สมบูรณ์เพศ กลีบรวม 6 กลบี โคนกลบี เชอ่ื มตดิ กนั เกสรเพศผู้ 6 อนั รงั ไข่ 1 อนั อยใู่ นฐานดอก ม ี 1-3 ชอ่ ง แตล่ ะ ชอ่ ง มไี ขอ่ อ่ นตง้ั แต่ 2 หนว่ ยขน้ึ ไป ผลแหง้ แตก มนี อ้ ยทผ่ี ลสด มกั มี 3 พู หรอื เปน็ ครบี กวา้ ง พรHรaณlaไ-มBaป้ la่า 293 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

H HANGUANACEAE วงศก์ ง HANGUANACEAE ไ​มล้ ม้ ลกุ มเี หงา้ ใบเดยี่ วเรยี งเวยี นสลบั ชดิ กนั โคนกา้ นใบเปน็ กาบหมุ้ ล�ำ ชอ่ ดอกออก ทป่ี ลายล�ำ แยกแขนงวงรอบแกนชอ่ เปน็ ชนั้ ๆ แต่ละช้ันมีใบประดับใหญ่ ลักษณะคล้ายใบ ดอกแยกเพศอย่ตู ่างตน้ วงกลบี รวม 6 กลบี เรยี งสองชนั้ ๆ ละ 3 กลบี โคนกลบี เชอ่ื มตดิ กนั ดอกเพศผ้มู ีเกสรเพศผ้ทู สี่ มบรู ณ์ 6 อัน ดอก เพศเมยี มเี กสรเพศผทู้ เี่ ปน็ หมนั 6อนั รงั ไข่1อนั อยเู่ หนอื ฐานดอก มี 3 ชอ่ ง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ น 1 หนว่ ย ผลสด มี 1-3 เมลด็ ​ พบในประเทศไทย 1 ชนิด คือ กง กHงa,nบgาuกaงna sp. Hanguana malayana (Jack.) Merr. พชื ชนดิ นีม้ ี 2 แบบ คือ แบบท่ีลอยอย่ใู นนำ�้ ซึง่ แทงไหลแตกหนอ่ เปน็ กอใหญ่ และแบบทขี่ น้ึ Hอยู่บนพื้นดินซึ่งมักข้ึนกระจัดกระจายใน ปา่ ดิบชน้ื HYPOXIDACEAE วงศ์หญา้ ดอกค�ำ HYPOXIDACEAE ไมล้ ม้ ลกุ มเี หงา้ ใบเดย่ี ว เรยี งเวยี นสลบั ชดิ กนั โคนกา้ นใบเปน็ กาบหมุ้ ล�ำ ชอ่ ดอกสนั้ มักออกเป็นกระจุกตามง่ามใบ ดอกสมบูรณ์เพศ วงกลีบรวม 6 กลีบ เรียง 2 ชน้ั ๆ ละ 3 กลบี โคนกลบี มักเช่ือมตดิ กัน เกสรเพศผู้ 3-6 อนั รงั ไข่ 1 อนั อยู่ในฐานดอก มี 3 ช่อง แตล่ ะช่อง มไี ขอ่ อ่ นจำ�นวนมาก ผลมีท้งั ผลสดและผลแห้งแตก มีหลายเมล็ด ​ พบในบรเิ วณทางเดนิ ศกึ ษาธรรมชาติ คอื พรา้ วนกคมุ่ Curculigo megacarpa Ridl. พรHรaณlaไ-มBa้ปlaา่ 294 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

H HYPOXIDACEAE วงศ์หญา้ ดอกค�ำ HYPOXIDACEAE Cพuรrา้ cวuนliกcคoุ้มmegacarpa Ridl. L Oปดุrcดhินid, aเอn้ือthงดaอsกiaดmินensis K. Larsen LOWIACEAE วงศเ์ อื้องดนิ LOWIACEAE ไ​มล้ ม้ ลกุ มเี หงา้ ใบเดย่ี ว เรยี งเวยี นสลบั โคนกา้ นใบเปน็ กาบหมุ้ ล�ำ ดอกออกเดย่ี วหรอื เปน็ ชอ่ สนั้ ๆ ตามง่ามใบ มักบานครัง้ ละดอก กลบี เลย้ี ง 3 กลบี โคนกลบี เชอ่ื มตดิ กนั เปน็ หลอด กลบี ดอก3 กลบี กลบี คขู่ า้ งลกั ษณะคลา้ ยกลบี เลย้ี งขนาดเลก็ มาก กลบี อนั ลา่ งแผข่ ยายใหญ่ ลักษณะต่างจากกลีบอื่น เกสรเพศผู้ 5 อัน รงั ไข่ 1 อนั อยใู่ นฐานดอก มี 3 ชอ่ ง แตล่ ะชอ่ ง มไี ขอ่ อ่ นหลายหนว่ ย ปลายกา้ นชเู กสรเพศเมยี จกั เป็นครุย ผลแห้งแลว้ แตก มีเมลด็ มาก พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 295 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

M MARANTHACEAE วงศค์ ล้า MARANTHACEAE ไ​ม้ลม้ ลกุ มเี หง้า ใบเดย่ี ว เรยี งสลับ มักเรยี งสองดา้ นในระนาบเดยี วกนั โคนก้านใบ แผก่ วา้ งเปน็ กาบหมุ้ ล�ำ ปลายกา้ นใบบวมพองเปน็ ปมตรงบรเิ วณทตี่ อ่ กบั แผน่ ใบ ชอ่ ดอกมที ง้ั ชอ่ เดยี่ วและแยกแขนง ออกทบ่ี รเิ วณโคนตน้ เหงา้ ปลายยอด ปลายกงิ่ และบางครัง้ ออกเปน็ กลุม่ ทก่ี ้านใบ ดอกสมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยงและกลบี ดอกอยา่ งละ 3 กลีบ โคนกลบี เชือ่ มติดกนั เกสรเพศผู้ท่ีสมบูรณ์ 1 อัน ส่วนอันอื่นเปลี่ยนเป็นกลีบปากหรือคล้ายกลีบดอกขนาดใหญ่ รงั ไข่ 1 อนั อยใู่ นฐานดอก มี 3 ช่อง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ อ่ น 1 หน่วย ผลมที ัง้ ชนิดผลสดและ ผลแหง้ แตก เPรhด็ rตynอiงu,mเร็ดmใบaใlหacญc,่ eคnลsา้eแRดiงdl. พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 296 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

M MARANTHACEAE วงศค์ ล้า MARANTHACEAE รPีแhรryดnium terminale Ridl. คScลhา้ u, mเบaอnรn์แiมanthus dichotomus M Mกลu้วsยaปaา่ cuminata Colla (Roxb.) Gagnep. MUSACEAE วงศ์กล้วย MUSACEAE ไมล้ ้มลกุ มีเหง้า ใบเดย่ี ว เรียงสลบั หรือเรียงเวียนสลับ กาบใบซ้อนกันแน่นเป็น ล�ำ ตน้ เทยี ม ชอ่ ดอกออกทป่ี ลายล�ำ มใี บประดบั ขนาดใหญห่ มุ้ กลมุ่ ของดอกซง่ึ เรยี งเปน็ แถวบน แกนช่อดอกเป็นช้ันๆ ดอกสมบูรณ์เพศ วงกลีบรวม 6 กลบี เรยี ง 2 ชั้นๆ ละ 3 กลบี โคนกลีบมักเช่ือมติดกัน เกสรเพศผู้ 6 อัน ในจ�ำ นวนนมี้ ีเกสรฝ่อ 1 อนั รงั ไข่ 1 หนว่ ย อยู่ในฐานดอก มี 3 ชอ่ ง แตล่ ะชอ่ งมไี ขอ่ ่อน จำ�นวนมาก ผลสด มีหลายเมล็ด พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 297 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

M MUSACEAE วงศก์ ลว้ ย MUSACEAE O กMลuว้ sยaตcง้ั ampestris Becc. ORCHIDACEAE วงศ์กลว้ ยไม้ ORCHIDACEAE ​ไม้ล้มลกุ อวบน�้ำ สว่ นใหญ่องิ อาศยั มีรากอากาศ มีบา้ งที่เกิดตามพน้ื ดนิ โดยมหี ัว หรือเหงา้ ใตด้ นิ บางคร้ังเปน็ เถาเลอ้ื ย ใบเดีย่ ว เรยี งสลบั ชอ่ ดอกแบบกระจะหรอื แยกแขนง มนี อ้ ยทด่ี อกออกเดย่ี ว ออกตามปลายล�ำ งา่ มใบ ล�ำ ทไี่ รใ้ บ และหวั หรอื เหงา้ ใตด้ นิ ดอกสมบรู ณ์ เพศ กลีบเลี้ยง 3 กลีบ กลีบคู่ข้างมักเช่ือมติดกันหรือบางครั้งเช่ือมติดกันเป็นถุงย้อยลง กลีบด้านบนมักเป็นอิสระ กลีบดอก 3 กลีบ กลีบคู่ข้างคล้ายกัน กลีบล่างสุดมักขยายใหญ่ หรือมลี กั ษณะตา่ งออกไปเปน็ กลบี ปากหรือเป็นถงุ เกสรเพศผมู้ กั มี 1 อัน ก้านชูอับเรณูและ กา้ นชเู กสรเพศเมยี รวมกนั เปน็ แผน่ หรอื เปน็ กาบโคง้ มเี กสรเพศผอู้ ยตู่ อนปลาย เกสรเพศเมยี มกั อยดู่ า้ นใตถ้ ดั ลงมา รงั ไข่ 1 อัน อยใู่ นฐานดอก มี 1 ช่อง มไี ขอ่ อ่ นจ�ำ นวนมาก ผลแหง้ แตก มีเมล็ดมาก พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 298 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา

O ORCHIDACEAE วงศ์กล้วยไม้ ORCHIDACEAE เAอeื้อriงdกeหุ sลoาdบoเดraอื tยaไกL่our. Aเอgือ้roงsใtบoเpฟhนิ yllum bicuspidatum J. J. Sm. Aเอg้อื roงปstีกoไpกh่ใyหlญlu่m longifolium (Blume) Rchb. f. พรHรaณlaไ-มBaป้ laา่ 299 ฮHาaลlaา--Bบaาlaลา