การเลี้ยงไก่พื้นเมืองลูกผสม

การเลย้ี งไกพื้นเมืองลกู ผสม โฉม บญุ จนั ทร2 ขอ มลู การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม…. ✎ พันธไุ กท เ่ี ลย้ี งโดยทว่ั ไป ✎ ขอดขี องการเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ✎ ขอจํากดั ของการเลย้ี ง ✎ การเรม่ิ ตน การเลย้ี ง ✎ โรงเรอื นและขนาดพน้ื ท่ี ✎ ขนาดพน้ื ทใ่ี นการเลย้ี ง ✎ วัสดแุ ละอปุ กรณใ นการเลย้ี ง ✎ อาหารไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ✎ การผสมและการเลอื กใช ✎ วธิ เี ลย้ี งไกล กู ผสม ✎ การเลย้ี งพอ พนั ธแุ มพ นั ธุ ✎ การเลย้ี งไกร นุ ✎ การสขุ าภบิ าลและการปอ งกนั โรค ✎ การจําหนา ยไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม การเลย้ี งสตั วป ก ในชนบทนิยมเลี้ยงกันโดยทั่วไป จาํ นวนทเ่ี ลย้ี งกแ็ ตกตา งกนั ไป เชน เลย้ี งไกพ น้ื เมอื งจาํ นวน 2-3 ตวั เปด ไข 5-10 ตวั หรือ อาจมเี ปด เทศ จํานวน 2-3 ตวั เปน ตน ซง่ึ การเลย้ี งสตั วป ก ดงั กลา ว นอกจากเลย้ี งไวบ รโิ ภคเนอ้ื และ ไขแลวประโยชนจ ากมลู ยงั ใชใ นการปรบั ปรงุ ดนิ ใหด ขี น้ึ ในการเลย้ี งไกพ น้ื เมอื ง มี อุปสรรคปญ หาในการหาลกู ไกข นาดเดยี วกนั จํานวนมากๆ ไมไ ด ดงั นน้ั จึงมีหนวย งานของรัฐและเอกชนไดผลิตไกพ้ืนเมืองลูกผสมใหแกเกษตรกรหรือเสนอแนะให เกษตรกรสามารถผลติ ไกไ ดเ อง เพอ่ื นํามาใชเ ลย้ี งเปน จาํ นวนมาก พันธุไกที่เลี้ยงโดยทั่วไป 1. ไกสายพันธุการคา เชน ไกกระทง ไกไ ขล กู ผสมสายพนั ธกุ ารคา ตา งๆ 2. ไกพ น้ื เมอื งของไทย 3. ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม 1. โครงการผลติ เอกสารวิชาการเกษตรเพื่อบริการชุมชน กองวทิ ยาลยั เกษตรกรรม กรมอาชวี ศกึ ษา กระทรวงศกึ ษาธกิ าร 2 อาจารยป ระจาํ แผนกวิชาสัตวปก คณะสตั วศาสตร วิทยาลัยเกษตรกรรมยโสธร

การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ☛ 2 ขอ ดขี องการเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม 1. ตลาดมีความตอ งการมาก โดยสามารถจาํ หนา ยไดใ นราคาทด่ี ใี กลเ คยี งกบั ไกพ น้ื เมอื ง 2. สามารถเลย้ี งเปน อาชพี เสรมิ ไดด ี 3. ทุนคาอาหารไมมากเทากับไกสายพันธุการคา 4. เน้ือไกพ้ืนเมืองลกู ผสมมลี กั ษณะคลา ยไกพ น้ื เมอื ง มไี ขมนั ใตผ วิ หนงั นอ ย กวาไกกระทง ขอจํากดั ของการเลย้ี ง ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม 1. การหาลูกไกพ น้ื เมอื งลกู ผสมจาํ นวนมากๆ ในครง้ั เดยี วกนั ในบางพน้ื ทห่ี า ไดค อ นขา งยาก 2. ถาเกษตรกรผเู ลย้ี งตอ งการไกเ ปน จาํ นวนมากในแตล ะรนุ ตอ งผลติ ลกู ไกเ อง หรือสถานทเ่ี ลย้ี งตอ งอยใู กลแ หลง ผลติ ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม 3. ไกพื้นเมืองลูกผสมที่เกิดจากพอไกพันธุอื่น ผสมกบั แมไ กพ น้ื เมอื งไดล กู ไม มากเทาที่ควร คอื ไดล กู ไกเ ทา กบั ไกพ น้ื เมอื งเทา นน้ั พนั ธไุ กพ น้ื เมอื งลกู ผสม ในการเล้ียงไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ลกู ทไ่ี ดม านน้ั จะมเี ลอื ดไกพ น้ื เมอื ง 50 เปอรเซ็นตและเลอื ดไกพ นั ธอุ ่ืนๆ อกี 50 เปอรเ ซน็ ต ดงั นน้ั ผเู ลย้ี งจงึ ตอ งพจิ ารณาถงึ พอ และแมพันธุที่ใช ซึ่งอาจจะเปน ดงั น้ี 1. พอไกโรดไฮแลนดเ รด ผสมกบั แมไกพ ื้นเมอื ง ลกู ทไ่ี ดเ ปน ลกู ครง่ึ ไดล กู นอย เทา กบั ไกพน้ื เมอื งโดยท่ีแมไกพ ื้นเมอื งฟก ไขไดเอง 2. พอ ไกพ น้ื เมอื ง ผสมกับ แมไ กโ รดไอแลนดเรด หรอื แมไ กบ ารพ ลมี ทั รอคได ไกลูกคร่ึงสามารถผลติ ลกู ไกไ ดม าก แตลกู ไกท ี่ผลิตไดต องใชตูฟก ไข เนอ่ื งจากแมไ กโ รด ไอแลนดเ รด และแมไ กบ ารพ ลมี ัทรอคใหไ ขด ก การเรม่ิ ตน การเลย้ี ง ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม การเรม่ิ ตน เลย้ี งอาจทาํ ไดโ ดย 1. เล้ียงพอ พนั ธุ แมพันธุ โดยเรม่ิ จากการซอ้ื ลกู ไกข นาดเลก็ หรอื ซ้ือไกรนุ หรือไกใหญม าเลย้ี งเปน พอ -แมพันธุ 2. โดยการซ้ือลกู ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสมจากผผู ลติ ลกู ไกข าย วธิ นี ส้ี ะดวกในการดู แลและจดั การไดล กู ไกค รง้ั ละจาํ นวนมาก และมขี นาดใกลเ คยี งกนั

การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ☛ 3 โรงเรือนและขนาดพื้นที่ โรงเรือนไกพ ้นื เมอื งลูกผสม สรา งไดห ลายแบบโดยอาจสรา งถาวร หลงั คามงุ กระเบ้ือง หรอื สงั กะสี พน้ื เทคอนกรตี ผนงั บดุ ว ยลวดตาขา ยซง่ึ เหมาะสมสําหรับผูที่ ตองการเลย้ี งเปน อาชพี โดยเลย้ี งเปน จาํ นวนมาก หรือ อาจใชว สั ดทุ ห่ี างา ยในทอ งถน่ิ เชน มุงดวยหลงั คาจากหรือแฝก ผนงั ใชไ มไ ผซ ห่ี รอื ลาํ ปอ พน้ื ดนิ หรอื คอนกรตี กไ็ ด ถา มุงหลังคาดวยวัสดุที่ไมมีความคงทน เชน จากหรือแฝก ตอ งมคี วามลาดเอยี งมากเพอ่ื ปองกันไมใหฝนรั่ว โดยสรปุ แลว โรงเรอื นทส่ี รา งน้ี ตอ งกนั แสงแดด ฝน ปอ งกนั ลมโกรก และศตั รขู องไกไ ด ขนาดพน้ื ทใ่ี นการเลย้ี ง ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ไกอายุ 2 เดอื นขน้ึ ไปใชพ น้ื ทป่ี ระมาณ 5 ตวั ตอ 1 ตารางเมตร ในการสรา ง คอกใหมีขนาดใหญเ ทา ใดนน้ั พจิ ารณาจากพน้ื ทต่ี อ ตวั เมอ่ื ไกม ขี นาดใหญเ ปน เกณฑ เพราะไกขนาดเลก็ สามารถเลย้ี งในคอกใหญไ ด โดยแบง กน้ั คอกเปน คอกยอ ย แตถา เล้ียงไกใ นคอกทแ่ี ออดั ไกจะมีปญหาจิกตีกันมากและโตชา การเตรยี มโรงเรอื น กอนที่จะนาํ ไกเ ขา มาเลย้ี ง ตองทาํ ความสะอาดโรงเรอื น และบริเวณรอบๆ โรง เรือนใหสะอาด ฉดี ยาฆาเช้ือโรคแลว โรยปูนขาวใหท่ัว เลอื กปฏบิ ตั ติ ามทเ่ี หน็ วา สะดวก ถาคอกมีเหา และไรรบกวน ตอ งฉดี พน ยาฆา แมลง โดยการฉดี พน และทง้ิ คอกไวน าน 7-10 วัน เอาพวกแกลบหรอื ขเ้ี ลอ่ื ยใสร องพน้ื เพอ่ื ดดู ความชน้ื จากมลู ไก วสั ดแุ ละอปุ กรณใ นการเลย้ี ง 1. ภาชนะใสน า้ํ เพอ่ื สะดวกในการใหน า้ํ และการดแู ลความสะอาด ใชขวดให น้ําชนิดแขวน เลอื กขนาดใหเ หมาะสมกบั อายหุ รอื ใชว สั ดอุ น่ื กไ็ ด แตต อ งสามารถดแู ล เร่ืองความสะอาดไดด พี อสมควร และใหมจี าํ นวนเพยี งพอ 2. ภาชนะใสอาหาร ใชภ าชนะใสอ าหารใหเ หมาะสมกบั ขนาดของไก เมอ่ื เวลา ใหอาหาร ไกท กุ ตวั สามารถกนิ อาหารไดพ รอ มกนั ไกข นาดเลก็ ใชร างอาหารสาํ หรบั ลกู ไก ไกใหญใ ชถังอาหารชนิดแขวน ซง่ึ สะดวกในการใหอ าหารมาก และอาหารไมต กหลน พ้ืนที่ของรางอาหาร พจิ ารณาดงั น้ี ไกเ ลก็ 10 ตวั ใชร างยาว 20 เซนตเิ มตร ไกรุน 10 ตวั ใชร างยาว 40 เซนตเิ มตร ไกใหญ 10 ตวั ใชร างยาว 1 เมตร 3. ภาชนะใสกรวด และเปลือกหอยปน ในกรณที ม่ี กี ารเลย้ี งแบบขงั คอกตลอด เวลา

การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ☛ 4 อาหารไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม อาหารเปนปจจัยสาํ คัญในการเลี้ยงไกที่จะพาผูเลี้ยงใหประสบผลสาํ เรจ็ มีกาํ ไร งดงามหรือขาดทุน เพราะวา ทนุ ในการเลย้ี งไกพ น้ื เมอื ง ประมาณรอ ยละ 70 เปน คา อาหาร อาหารทไ่ี กก นิ เขา ไปจะถกู เปลย่ี นเปน เนอ้ื การเปลย่ี นแปลงดงั กลา วจะไดผ ลดี เพยี งใดขน้ึ อยกู บั - พนั ธุไกที่นาํ มาเลย้ี ง - สขุ ภาพของไก - สวนผสมวตั ถดุ บิ ทน่ี าํ มาเปน อาหารสตั ว - การจดั การเลย้ี งดู การผสมและการเลอื กใช วตั ถดุ บิ ผสมอาหารไก ผูเล้ียงสามารถผสมอาหารเลี้ยงไกเองหรือใชอาหารสําเร็จรูปเลี้ยงก็ไดตาม ความสะดวกในการผสมอาหารนน้ั ควรเลอื กวตั ถดุ บิ ทม่ี อี ยใู นทอ งถน่ิ สวนผสมของวตั ถดุ บิ ทน่ี าํ มาประกอบอาหารไก (กโิ ลกรมั ) ตามชว งอายุ วตั ถดุ บิ (กโิ ลกรมั ) ชว งอายุ (สัปดาห) 0-4 5-8 9-22 ไกพันธุ ขา วโพดหรือปลายขาว 46 48 44 40 ราํ ละเอยี ด 15 20 30 25 กากถว่ั เหลือง 22 18 13 12 ใบกระถนิ ปน 3 3 4.5 3.5 ปลาปน 12 9 5 10 กระดูกปน 1.1 1.1 1.5 3.5 เปลอื กหอยปน - - 1.0 5.0 เกลอื .4 .4 .5 .5 ไวตามนิ / แรธาตุ .5 .5 .5 .5

การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ☛ 5 สวนผสมของวตั ถดุ บิ อาหารไก (กโิ ลกรมั ) ตามชว งอายุ วตั ถดุ บิ (กโิ ลกรมั ) อายุ (สัปดาห) 0-8 9-22 ขา วโพด 58.4 49.6 ราํ ละเอียด 10 30 กากถว่ั เหลือง 23 10 ปลาปน 64 ใบกระถนิ ปน -4 ไดแคลเซยี มฟอสเฟต 0.7 0.5 เปลอื กหอม 1.1 1.25 เกลือ 0.3 0.4 ไวตามนิ / แรธาตุ 0.5 0.25 ในกรณีท่ีผูเลย้ี งไมส ามารถเลอื กซอ้ื วตั ถดุ บิ ตา งๆ มาผสมอาหารได ใหเ ลอื กใช อาหารสาํ เรจ็ รปู หรอื หวั อาหารมาผสมกบั วตั ถดุ บิ อน่ื ๆ โดยใชต ามคําแนะนําที่ใหไว การใชอาหารสําเรจ็ และหวั อาหารในการเลย้ี งไก อายุ (สัปดาห) 0-6 7-22 ไกพันธุ อาหารไกไขเล็ก หวั อาหารไกไข 30 กก. หวั อาหารไกพันธุ 30 กก. หรอื อาหารไกก ระทง ราํ ละเอียด 30 กก. ราํ ละเอยี ด 30 กก. ขาวโพดหรือปลายขาว60 ขา วโพดหรือปลายขาว 50 กก. กก. หมายเหตุ สวนผสมของหวั อาหารกบั วตั ถอุ น่ื ๆ แตกตา งกนั ไปตามทก่ี าํ หนดไว ขางถงุ อาหาร วธิ กี ารเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม เกษตรกรรายยอ ย สามารถเลอื กวธิ กี ารเลย้ี งไดต ามทนุ ของตนเองทม่ี อี ยเู ปน หลัก ซง่ึ วธิ กี ารเลย้ี งแตล ะวธิ ใี หผ ลไมเ หมอื นกนั วิธีการเลี้ยงอาจทาํ ไดหลายวิธี เชน 1. เล้ียงโดยวธิ ปี ลอ ยลาน โดยการปลอ ยใหไ กอ อกหาอาหารกนิ ทม่ี อี ยตู าม ธรรมชาตเิ ปน หลกั และมกี ารเสรมิ อาหารใหไ กก นิ บา งเลก็ นอ ย เปนวิธีกระทาํ กนั โดย ทั่วไปในชนบท ทีม่ ีพืน้ ทก่ี วางขวางแตม คี อกหรือทีส่ าํ หรับหลบฝน หลบแดดใหไก วิธี การน้ี ไกเจริญเติบโตชา แตล งทนุ นอ ย เลี้ยงไกไดจาํ นวนไมม ากนกั

การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ☛ 6 2. เลย้ี งโดยครง่ึ ปลอ ยลาน และครง่ึ ขงั คอก วธิ นี ต้ี อ งสรา งโรงเรอื นใหไ ก ไดอาศัยโดยผูเลี้ยงใหอาหารมีจาํ นวนมากพอ โดยสังเกตการกินอาหารวาไกกนิ จนหยุด หรือหยุดคุยเขี่ยอาหาร โดยปลอ ยออกหากนิ ในตอนเชา และตอนเยน็ ใหอ าหารกนิ อยางเต็มที่ วธิ กี ารนล้ี งทนุ คา อาหารเพม่ิ ขน้ึ เลี้ยงไกไดจาํ นวนมากขน้ึ 3. เลย้ี งในคอกตลอดเวลา ในการเลย้ี งวธิ นี ้ี ไมใหไกมีโอกาสไปหากิน อาหารเองไดต ามธรรมชาติ อาหารจงึ ควรมโี ภชนะตา งๆ สมบรู ณ และมนี า้ํ สะอาดให กินตลอดเวลา วธิ กี ารนเ้ี ลย้ี งไกไ ดไ มจ าํ กัดจาํ นวนเทา ทพ่ี น้ื ทโ่ี รงเรอื นเออ้ื อํานวย ลงทุน คาอาหารมาก แตส ะดวกในการจดั การ การเล้ยี งพอพันธแุ มพนั ธุ ฝงู พอพันธุแมพันธุสาํ หรบั เลย้ี งเพอ่ื นําไกไปฟก หรือใหแมไกฟกไขเอง ใชตัวผู 1 ตวั ตอ ตวั เมยี 8 ตวั การเลย้ี งฝงู ไกพ นั ธทุ ใ่ี ชพ อ พนั ธโุ รดไอแลนดเรด หรอื พนั ธบุ าร พลมี ัทรอค ผสมกบั ไกพ น้ื เมอื งเพศเมยี ตองทาํ รังใหแมไกทุกตัว โดยเลอื กใชว สั ดตุ า ง เชน ลังกระดาษ ลงั ไม ตะกรา กระบุง เพื่อใชเ ปนทีว่ างไขและฟก ในกรณีที่ใชพอไกพื้น เมืองผสมกับไกพันธุโรดไอแลนดเรดหรือพันธุบารพลีมัทรอคเพศเมียซ่ึงแมไกไมฟกไข ตอ งหารังใหแมไกจาํ นวน 4 ตวั ตอ 1 รงั โดยรงั มขี นาดกวา ง 30 ยาว 30 และสูง 40 เซนติเมตร มนี า้ํ และอาหารใหก นิ ตลอดเวลา แตร ะวงั อยาใหไ กอ วน การเลย้ี งดลู กู ไก เม่ือลูกไกอ อกมาแลว หรอื ซอ้ื ลกู ไกม าเลย้ี งระยะ 0-2 สัปดาห ตอ งใหค วามอบ อุนแกล กู ไกในพื้นทีไ่ มมีไฟฟา นาํ กลอ งกระดาษเจอะรดู า นขา งเพอ่ื ระบายอากาศ นาํ แกลบ หญา แหง ใสร องพน้ื หรือนํามาขงั สมุ แลว เอากระสอบคลมุ เอาหญาหรือฟางแหง รองพื้น นาํ ลกู ไกใ สไ วใ นตอนกลางคนื อาจใชต ะเกยี งนา้ํ มนั กา ดเปน แหลง ใหค วามอบ อนุ ในบริเวณที่มีไฟฟา กกลูกไกโดยใชหลอดไฟฟากลมชนิดมีไสแ ขวนไวเหนือ ศรี ษะไก หลอดไฟฟาขนาด 60 แรงเทียน กกได 100 ตวั ตองทาํ แผงกั้นลูกไกใหอยูใน บริเวณที่กาํ หนด ถา ลกู ไกห นาวจะสมุ กนั ใตห ลอดไฟใหเ พม่ิ หลอดไฟอกี หรอื ใชเ ครอ่ื ง กกแบบฝาชี วางถาดอาหารและถงั นา้ํ ใหก นิ ตลอดเวลา การเลย้ี งไกร นุ ชวงอายุ 3-6 สัปดาห ไมจาํ เปน ตอ งกก เพยี งแตด แู ลไมใ หฝ นสาดหรอื ลมโกรก ใหอาหารโดยใชถ งั แขวนเสมอไหล เพ่อื ปองกันไมใ หไ กคยุ เขยี่ อาหาร และอาหารตก หลน ถงั นา้ํ แขวนระดบั ไหล เพื่อไมใหสกปรกงาย และตอ งทาํ ความสะอาดทกุ วนั ในกรณีท่ีเล้ียงแบบครง่ึ ปลอ ยลานครง่ึ ขงั คอก ใหอ าหารตามปกติ แตปลอยให ไกออกไปหากนิ อาหารธรรมชาตใิ นบรเิ วณทก่ี ําหนด อาหารสวนใหญก็ไดรับจากผูเลี้ยง

การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ☛ 7 ผลการเล้ียง นํา้ หนกั ไกค ละเพศ (กรมั ) ทเ่ี ลย้ี งแบบขงั คอก และเลย้ี งแบบครง่ึ ขงั ครง่ึ ปลอ ยลาน วธิ เี ลย้ี ง อายุ (สัปดาห) 4 8 12 16 เลย้ี งขงั คอก ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม 230 548 1089 1614 ไกพ น้ื เมอื ง 194 577 1022 1464 เล้ียงคร่ึงปลอยลาน ไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม - 548 1026 1614 ครง่ึ ขงั คอก ไกพ น้ื เมอื ง - 488 891 1446 หมายเหตุ ชว งอายุ 0-4 สัปดาห เลย้ี งดว ยอาหารผสมมโี ปรตนี 18% ชว งอายุ 5-12 สัปดาห เลย้ี งดว ยอาหารผสมมโี ปรตนี 15% ชว งอายุ 13-16 สัปดาห เลย้ี งดว ยอาหารผสมมโี ปรตนี 12% การสขุ าภบิ าลและการปอ งกนั โรค การเลย้ี งไกน น้ั การจดั การใหไ กม สี ขุ ภาพดอี ยเู สมอนน้ั เปน สง่ิ จาํ เปนเพราะทาํ ใหลดการเส่ียงตอ การขาดทนุ การดแู ลรกั ษาความสะอาดบรเิ วณโรงเรอื น อปุ กรณก าร เลี้ยงสัตว ทาํ ใหก ารจดั การเลย้ี งดเู ปน ไปดว ยความสะดวก นอกจากนต้ี อ งใหว คั ซนี ปอ ง กันโรคไกที่สําคัญตามกําหนดเวลาอยางเครงครัดดีกวาปลอยใหไกปวยแลวรักษา เพราะนอกจากยงุ ยากแลว ยงั เปน การเพม่ิ ทนุ อกี ดว ย โรคไกท่ีสําคัญและเปนสาเหตุท่ีทําใหสัตวปกตายเปนจํานวนมากน้ันมีไมมาก นกั แตโรคที่ทาํ ใหไ กม สี ขุ ภาพไมแ ขง็ แรงสมบรู ณน น้ั มมี าก โรคที่ทาํ ใหไกตายเปน จาํ นวนมากและสมควรทต่ี อ งทาํ วัคซีน ไดแก 1. โรคนิวคาสเซลิ 2. โรคหลอดลมอกั เสบตดิ ตอ 3. โรคอหวิ าตเปด-ไก 4. โรคฝด าษ โรคไกท ี่สาํ คญั และกาํ หนดการใหว คั ซนี ปอ งกนั โรค ชนดิ ของวคั ซนี อายุ วธิ ใี ห ระยะภมู คิ มุ กนั วคั ซนี นวิ คาสเซลิ 1-3 วนั หยอดตาหรือจมูก 3 เดอื น ตวั ละ 1-2 หยด วคั ซีนหลอลม 7 วนั หยอดตาหรือจมูก อักเสบติดตอ ตวั ละ 1-2 หยด 3 เดอื น วัคซีนอหิวาตไก 1 เดอื น ฉดี เขา กลามเนื้อตัวละ 1 ซีซี 3 เดอื น วัคซีนฝดาษ 15 วนั ใชเ ขม็ คจู มุ ยาแทงผนงั ปก 1 ป

การเลย้ี งไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ☛ 8 หมายเหตุ วัคซนี ทใี่ ชผลติ โดยกรมปศสุ ตั ว หาซื้อไดจากสํานกั งานปศสุ ตั ว จงั หวัด หรอื สํานกั งานปศสุ ตั วอ ําเภอหรอื รา นจาํ หนายเวชภัณฑทางการเกษตร เม่ือเล้ียงไกค รบรนุ หรือจาํ หนา ยไกอ อกหมดคอกแลว ตอ งนําวสั ดรุ องพน้ื ออก ทําความสะอาด และเปลย่ี นวสั ดรุ องพน้ื ใหม นอกจากโรคดังกลาวแลว ผเู ลย้ี งอาจพบโรคอน่ื ๆ อีกเชน โรคบดิ เกิดจากพื้นคอกชื้นแฉะ ไกอ ยอู ยา งหนาแนน การระบายอากาศไมด ี อาการ สังเกตเห็นชัด ลกู ไกซ มึ ไมก นิ อาหาร ขนยงุ อจุ จาระเหลวมสี นี า้ํ ตาล และมักมมี กู เลอื ดปนออกมาดว ย การรักษา ใชยาซัลฟาควีนอกชาลีนละลายนาํ้ ใหกิน หรอื ยาซลั ฟาอน่ื ๆ ขนาด ใชต ามเอกสารกํากับยา พยาธภิ ายใน เกิดจากไกกินไขพยาธิเขาไป มักประสบกบั ผูเลีย้ งไกแ บบปลอ ย บริเวณหรือครง่ึ ปลอ ยลาย ครง่ึ ขงั คอกโดยไกกนิ ไขพ ยาธเิ ขา ไป ไกซูบผอม ควรถา ย พยาธิใหไกกอน 1 เดอื น แลวนาํ ไกเ ขา ขนุ ในคอกใหอ ว นกอ นจําหนา ย การจําหนา ยไกพ น้ื เมอื งลกู ผสม ไกพ้ืนเมืองลูกผสม เลย้ี งเพอ่ื เอาเนอ้ื เปน อาหาร เนอ่ื งจากสามารถผลติ ลกู ไกไ ด มากกวาไกพ น้ื เมอื ง และรสชาดของเนอื้ ดีกวาไกก ระทงโดยทัว่ ไป และรสชาดของเนอ้ื ดี กวาไกกระทงโดยทั่วไป เมอ่ื เลย้ี งไดน ้าํ หนกั ประมาณ 1 กโิ ลกรมั กจ็ บั ขาย โดยใชเ วลา เลย้ี งประมาณ 12 สัปดาห การจําหนา ยสามารถทําไดหลายวิธี เชน - ขายเปน ไกม ชี วี ติ ชง่ั น้าํ หนกั ขายเปน ตวั - จาํ หนา ยเปนไกแปรรปู ไกยาง ไกอบฟาง ไกอ บ เปน ตน ✎ ที่มา : เกษตรกาวหนา ปท ่ี 1 มกราคม-กมุ ภาพนั ธ 2535