ใบไม้สดชุบทอง

คำ� น�ำ ภูมิปัญญาท้องถิ่น หรือภูมิปัญญาชาวบ้าน หมายถึงความรู้ชาวบ้าน ในทอ้ งถิ่น ซึง่ ไดม้ าจากประสบการณแ์ ละความเฉลียวฉลาดของชาวบา้ น รวมทงั้ ความรู้ที่สะสมมาต้ังแต่บรรพบุรุษสืบทอดจากคนรุ่นหน่ึงไปสู่อีกรุ่นหน่ึง ซึ่งใน ระหว่างการสืบทอดก็มีการปรับประยุกต์ และเปลี่ยนแปลงจนอาจเกิดเป็น ความรใู้ หม่ตามสภาพการณ์ทางสังคม วัฒนธรรมและสงิ่ แวดล้อม ภูมิปัญญาท้องถ่ิน เรื่อง ใบไม้สดชุบทอง เป็นการน�ำจุดเด่นของวัสดุ จากทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ให้เกิดประโยชน์ และมีคุณค่าเพ่ิมมากย่ิงขึ้น โดยการแปรสภาพจากวัสดุเดิมให้มีสภาพแปลกใหม่และมีเอกลักษณ์เฉพาะเป็น ของตนเอง เปน็ ภมู ปิ ญั ญาทผ่ี า่ นกระบวนการศกึ ษา คดิ วเิ คราะห์ และความอดทน จนเกดิ เปน็ “กลมุ่ อาชพี ป้ันกระดาษนิรนั พร – พฤกษาศลิ ป์” โดยนางพรสวรรค์ อินทนาศักด์ิ ประธานกลุ่มนิรันพร และอาจารย์โชคคณวัฒน์ ภู่ระย้า ท่ีปรึกษา และผเู้ ชยี่ วชาญดา้ นสารเคมกี ารชบุ เงนิ ชบุ ทอง เปน็ ผถู้ า่ ยทอดองคค์ วามรู้ ผลติ ภณั ฑ์ ใบไมส้ ดชุบทองใหเ้ ป็นท่ีรจู้ กั มากยิ่งขึน้ หวังเปน็ อยา่ งยง่ิ วา่ เอกสารฉบับน้ีจะเปน็ ประโยชน์แกผ่ ทู้ ีส่ นใจตามสมควร กรมปา่ ไม้ ��������.indd 1 9/11/2563 BE 2:48 PM

สารบญั 3 3 ใบไมสดชุบทอง 5 คณุ สมบตั ิของทองคาํ 6 ประวัตคิ วามเปน มาและแนวคดิ 11 วธิ ีการผลติ ใบไมส ดชุบทอง 11 รางวัลทไี่ ดรบั 12 สมาชิก 12 ประวตั กิ ารจดั ตั้งคณะกรรมการกลุม 13 กําลังการผลิตของกลมุ (แยกเปน รายผลิตภัณฑ) 14 สว นผสมของนํา้ ยาแตล ะชนดิ ท่ีใชในกระบวนการของใบไมส ดชุบทอง ผูถ า ยทอดองคความรูภ ูมปิ ญญาทอ งถน่ิ

ใบไมสดชุบทอง ใบไมส ดชุบทอง เปนการนําทรัพยากรธรรมชาติมาใชใ หเ กิดประโยชนโ ดย ผานกระบวนการตางๆ ท่ีมนุษยเปนผูกําหนดและขีดเสนใตไว โดยการนําวัสดุ จากธรรมชาติ เชน ดอกไม ใบไม หรอื กิง่ ไม เปนตน มาผา นกระบวนการทางเคมี ระบบไฟฟา แลว นํามาชุบทองคําเพ่ือใหเกิดผลติ ภณั ฑทแ่ี ปลกใหม จะเหน็ ไดว า วสั ดทุ ไี่ ดจ ากธรรมชาตนิ น้ั จะมลี กั ษณะแตกตา งกนั ออกไป ไมว า จะเปน ใบไม กง่ิ ไม หรอื ดอกไมก ต็ าม ในทนี่ จ้ี ะใชใ บไมเ ปน วสั ดใุ นการประดษิ ฐเ ปน ผลติ ภณั ฑ เนอ่ื งจาก ใบไมแ ตล ะชนดิ นนั้ มลี กั ษณะเปน เอกลกั ษณข องตวั เอง ใบไมแ ตล ะชนดิ จะมลี ักษณะ แตกตางกนั ออกไป บางชนิดใบจะกลม บางชนดิ ใบจะยาว บางชนดิ ใบจะหยกั เปน ตน ซงึ่ เมอ่ื นาํ มาประดษิ ฐเ ปน ผลติ ภณั ฑแ ลว นนั้ จะไดผ ลติ ภณั ฑท สี่ วยงามดเู ปน ธรรมชาติ นอกจากใบไมสดๆ แลว วัสดทุ ่สี ําคญั อีกช้ินหนึ่ง คือ “ทองคาํ ” (องั กฤษ : gold) คอื ธาตเุ คมที ม่ี หี มายเลขอะตอม 79 และสัญลกั ษณค อื Au (มาจาก ภาษาละตนิ วา aurum) จัดอยูในกลมุ ธาตุโลหะมสี กุลชนิดหน่งึ ทองคําเปนธาตุ โลหะทรานซชิ นั สเี หลอื งทองมนั วาว เน้อื ออนนมุ สามารถยดื และตเี ปนแผนได ทองคาํ ไมท ําปฏิกริ ิยากับสารเคมี สวนใหญทองคําใชเปนทนุ สํารองทางการเงนิ ของหลายประเทศ ใชป ระโยชนเปน เคร่ืองประดบั งานทันตกรรม และอปุ กรณ อเิ ล็กทรอนิกส คุณสมบตั ิของทองคาํ คุณสมบตั ิของทองคํา คอื มคี วามแวววาวอยูเสมอ ทองคําไมท าํ ปฏิกิริยา กับออกซเิ จน ดงั นนั้ เม่ือสัมผสั ถูกอากาศ สีของทองจะไมหมองและไมเกดิ สนิม มีความออนตัว ทองคําเปนโลหะที่มีความออนตัวมากท่ีสุด ดวยทองคําเพียง ประมาณ 2 บาท เราสามารถยืดออกเปนเสนลวดไดยาวถงึ 8 กิโลเมตร หรืออาจ ตเี ปน แผนบางๆ ไดถ งึ 100 ตารางฟตุ เปนตวั นาํ ไฟฟา ทด่ี ี ทองคําเปน โลหะชนดิ หน่งึ ที่สามารถนาํ ไฟฟาไดด ี และสะทอนความรอ นไดด ี ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 3

ทองคาํ บรสิ ทุ ธิ์ ไมไ วตอ การเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี จงึ ทนตอ การผกุ รอ นและไมเ กดิ สนิมกับอากาศ แตทําปฏิกิริยากับสารเคมีบางชนิด เชน คลอรีน ฟลูออรีน น้ําประสานทอง คุณสมบัติเหลาน้ีประกอบกับลักษณะภายนอกที่เปนประกาย จึงทําให ทองคาํ เปน ทห่ี มายปองของมนษุ ยม าเปน เวลานบั พนั ป โดยนาํ มาตมี ลู คา สาํ หรบั การ แลกเปลย่ี นระหวา งประเทศ และใชเ ปน วตั ถดุ บิ ทสี่ าํ คญั สาํ หรบั วงการเครอื่ งประดบั ทองคาํ ไดร บั ความนยิ มอยา งสงู สดุ ในวงการเครอ่ื งประดบั ทองคาํ เพราะเปน โลหะทม่ี คี า ชนดิ เดยี วทม่ี คี ณุ สมบตั พิ น้ื ฐาน 4 ประการ ซงึ่ ทาํ ใหท องคาํ โดดเดน และ เปน ทต่ี อ งการเหนอื บรรดาโลหะมคี า ทกุ ชนดิ ในโลก คอื 1.งดงามมนั วาว (lustre) สสี นั ทส่ี วยงามตามธรรมชาติ ผสานกบั ความมนั วาว กอ ใหเ กดิ ความงามอนั เปน อมตะ ทองคาํ สามารถเปลยี่ นเฉดสที องโดยการนาํ ทองคาํ ไปผสมกับโลหะทมี่ คี าอ่ืนๆ ชว ยเพิม่ ความงดงามใหแ กท องคําไดอีกทางหน่งึ 2.คงทน (durable) ทองคาํ ไมข นึ้ สนมิ ไมห มอง และไมผ กุ รอ น แมว า กาลเวลา จะผา นไปนานนบั 3000 ป กต็ าม 3.หายาก (rarity) ทองคาํ เปน แรท ห่ี ายาก กวา จะไดท องคาํ มาหนงึ่ ออนซ (31.167 gram) ตอ งถลงุ กอ นแรท มี่ ที องคาํ อยเู ปน จาํ นวนหลายตนั และตอ งขดุ เหมอื ง ลกึ ลงไปหลายสบิ เมตร จงึ ทาํ ใหม คี า ใชจ า ยทสี่ งู เปน เหตใุ หท องคาํ มรี าคาแพงตาม ตน ทนุ ในการผลติ 4.นาํ กลบั ไปใชไ ด (reuseable) ทองคาํ เหมาะสมทสี่ ดุ ตอ การนาํ มาทาํ เปน เครอ่ื งประดบั เพราะทองคาํ มคี วามเหนยี วและออ นนม่ิ สามารถนาํ มาทาํ ขนึ้ รปู ไดง า ย อกี ทงั้ ยงั สามารถนาํ กลบั มาใชใ หม โดยการทาํ ใหบ รสิ ทุ ธิ์ (purified) ดว ยการหลอมได อกี โดยนบั ครงั้ ไมถ ว น ทองK คอื Karat กะรตั ทองทเี่ รยี กกนั งา ยๆ วา “K” เปน หนว ยวดั สว นผสมของ ทองในสว นตอ 1000 หรอื 100% กค็ อื 24K โดยหนว ย “K” จะมเี ปอรเ ซน็ ตท อง ตา งกนั ดงั น้ี - 8K, 8ct หรอื 33.3% - 9K, 9ct หรอื 37.3% - 10K, 10ct หรอื 41.6% 4 ãºäÁŒÊ´ªØº·Í§

- 12K, 12ct หรอื 50% - 14K, 14ct หรอื 58.5% - 18K, 18ct หรอื 75% - 22K, 22ct หรอื 91.6% (คนไทยเรยี กทอง 90 ชอบนาํ ทองชนดิ นม้ี าทาํ แหวน กรอบพระตา งๆ) - 24K, 24ct หรอื 100% หรอื ทองบรสิ ทุ ธ์ิ ในการผลติ ผลติ ภัณฑใบไมช ุบทองนั้น นยิ มใชทอง 24K หรอื ทองบรสิ ุทธ์ิ เปนหลกั ในกระบวนการผลติ เพอ่ื ใหเ กดิ ความสวยงาม ประวัติความเปนมาและแนวคิด เมอื่ ป 2548 ไดม ีการรวมตัวของสมาชิกกลุมนริ ันพร ในอาํ เภอสวนผง้ึ โดยคณุ พรสวรรค อนิ ทนาศกั ด์ิ ประธาน กลุมนริ ันพร ในระยะแรกเปนการนํากระดาษเหลอื ใช กลบั มาใชใ หมเ ปน ผลติ ภณั ฑห ลากหลาย เชน กรอบรปู แจกัน กลองกระดาษ เปนตน ตอมาไดมีการสังเกต เหน็ วาในเขตพ้ืนท่อี ําเภอสวนผึง้ มตี น ปอสามากมาย โดยเฉพาะบริเวณริมนํ้าลาํ ภาชี ชาวบา นนาํ ใบปอสา มาเปน อาหารเลยี้ งหมู คณุ พรสวรรค เหน็ วา ตน ปอสามีจาํ นวนมากจึงไดศ ึกษาการ ทํากระดาษสาและเขารับการฝกอบรมการทํากระดาษ เปนแผนเพ่ือจําหนาย สทู อ งตลาดตอไป ตอมาในป 2550 คณุ พรสวรรค ไดมกี ารรวมตวั ระหวา งสมาชิก ทเี่ ปน เยาวชนและสตรี เพือ่ พฒั นาผลิตภณั ฑใ หมคี วามหลากหลายและไดเขา รับ การอบรมการชุบแหวน สรอย โลหะและอื่นๆ โดยเฉพาะการนําใบไมสดมาชุบ ทองคํา 24 K และ ชุบทองคําขาว แพ็คติน่ัม โดยสถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน ภาค 4 เปนผจู ัดอบรมใหความรู หลงั จากเขา รับการอบรมในครง้ั นน้ั ทาํ ใหไดรบั ความรเู กี่ยวกับการชุบวสั ดุตา งๆ คณะกรรมการและสมาชกิ จึงไดท ําการศึกษา คนควาชิ้นงานใหม โดยการนําใบไมที่มีคุณสมบัติในการชุบทอง พบวาในเขต อาํ เภอสวนผงึ้ โดนเฉพาะเทอื กเขาตะเนาศรี จะพบใบหงสาลกั ษณะใบเลก็ ขอบหยัก ãºäÁŒÊ´ªºØ ·Í§ 5

ขนาดใบเหมาะกับการทําตางหู ใบรมฉัตรเหมาะในการทําเข็มกลัดติดหนาอก และตา งหู ใบทองเกา เปน ไมเ ลอ้ื ยชนดิ หนงึ่ ทม่ี ลี กั ษณะใบแฉกและหยกั เหมาะในการ ทาํ เขม็ กลดั และจแ้ี ขวนคอ ภายใตค าํ แนะนาํ และฝก สอนของ อ.โชคณวฒั น ภรู ะยา ผูเช่ียวชาญดานสารเคมีการชุบเงิน ชุบทอง จากบริษัทธานินทร จนกระทั่ง สามารถพัฒนาสูตรน้ํายาเคมี รวมถึงกระบวนการในการชุบตางๆ จนสามารถ ผลติ ใบไมช บุ ทองตน แบบออกมาไดส าํ เรจ็ ในป 2551 ไดม กี ารสงั่ ผลติ ใบไมช บุ ทอง จํานวน 4,500 ใบ จากวิทยาลัยเทคนิคจังหวัดรอยเอ็ด เปนของชํารวยในพิธี งานแตง ซึ่งนับวาเปนแรงบันดาลใจใหกับสมาชิกในกลุมและยังเปนการชวย เผยแพรประชาสัมพันธผลงานที่ดีของกลุมอีกชองทางหน่ึง และในป 2552 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเยี่ยมอําเภอสวนผ้ึง ทางกลุมคณะกรรมการและสมาชิกไดมีโอกาสเขาถวายภาพประสาทเมืองสิงห ผลิตจากการปนกระดาษภาพนูนและไดเห็นผลิตภัณฑใบไมชุบทองและผลงาน ตา งๆ ของทางกลมุ จากนัน้ ไดม ีการติดตอ จากตัวแทนพระองคทา นฯ ไดประสาน เร่ืองสนับสนุนเขารวมโครงการตามพระราชดํารโิ ดยใชช่ือต้งั กลมุ วา “กลุมอาชีพ ปน กระดาษนริ นั พร - พฤกษาศิลป” วิธกี ารผลิตใบไมส ดชบุ ทอง วธิ กี ารผลติ ใบไมส ดชบุ ทอง มีวธิ กี ารดังตอ ไปนี้ ลาํ ดับท่ี 1 กระบวนการสารเคมี ทาํ การคดั เลอื กใบไมสด เชน ใบผกากรอง ใบรม ฉัตร ใบรงุ ทอง เปนตน หรอื ใบไมท ีม่ ลี ักษณะโดดเดนเฉพาะตวั โดยจะใชใบท่ี 2 และ ใบที่ 3 นบั จาก ยอดของกิ่งน้ัน แลวนํามาลางดวยน้ําสะอาดหรือน้ํากลั่น แลวนําใบไมมาผาน กระบวนการทางเคมี โดยมวี ิธีการดงั น้ี 1.นําใบไมสดที่ไดทําการคัดเลือกและลางดวยนํ้าสะอาดหรือน้ํากลั่นแลว นาํ ใบไมส ดมาแชใ นนํา้ ยาดีบุกประมาณ 3 - 5 นาที (ขึน้ อยกู บั ชนดิ ของใบไมท ่ี มีความหนาบางไมเ ทา กัน) คนเบาๆ พลิกใบไมกลับไปกลับมา เมอื่ ครบกาํ หนด เวลานาํ ใบไมส ดทแ่ี ชใ นนาํ้ ยาดบี กุ นาํ มาลา งดว ยนา้ํ สะอาดหรอื นาํ้ กลน่ั จาํ นวน 3 ครง้ั 6 ãºäÁÊŒ ´ªØº·Í§

เพือ่ เปน การลางนาํ้ ยาดีบกุ กอ นนําไปแชใ นนา้ํ ยาชนดิ ตอไป 2.นําใบไมสดที่ทําการแชในนํ้ายาดีบุกแลว นํามาแชในน้ํายาแคททอรีน ประมาณ 3 - 5 นาที คนเบาๆ พลิกใบไมกลับไปกลับมา เมอ่ื ครบกําหนดเวลานํา ใบไมส ดทแ่ี ชใ นนาํ้ ยา แคททอรนี นาํ มาลา งดว ยนา้ํ สะอาดหรอื นา้ํ กลนั่ จาํ นวน 3 ครงั้ เพ่อื เปนการลา งนา้ํ ยาแคททอรนี กอนนําไปแชในนาํ้ ยาชนดิ ตอไป 3.นาํ ใบไมส ดทท่ี าํ การแชใ นนาํ้ ยาแคททอรนี แลว นาํ มาแชใ นนา้ํ ยาแอมโมเนยี ประมาณ 3 - 5 นาที คนเบาๆ พลกิ ใบไมก ลับไปกลบั มา เมอื่ ครบกาํ หนดเวลา นํา ใบไมส ดทแ่ี ชใ นนาํ้ ยาแอมโมเนยี นาํ มาลา งดว ยนาํ้ สะอาดหรอื นาํ้ กลน่ั จาํ นวน 3 ครง้ั เพอื่ เปน การลา งนาํ้ ยาแอมโมเนยี กอ นนาํ ไปชบุ นาํ้ ยาสอ่ื ทองแดง (ขน้ึ อยกู บั ผิวของ ใบไมแ ตล ะชนดิ ซึ่งมีลักษณะตา งกนั เชน ใบมีขน ใบเรียบเปนมนั เปน ตน) 4.นําใบไมสดท่ีผานกระบวนการทางเคมีท้ัง 3 ข้ันตอนแลว นํามาชุบใน นํ้ายาส่ือทองแดง A ประกอบดวยจุลสี และฟอรมารีน โดยใชอัตราสวน น้ํายา 1 สว น น้ําสะอาด 2 สวน นาํ ใบไมส ดลงไปแชในนาํ้ ยาส่ือทองแดง A แชประมาณ 5 นาที คนเบาๆ พลิกใบไมกลับไปกลบั มา จะสงั เกตเห็นไดวา ใบไมส ดมีสเี ปลย่ี น ãºäÁÊŒ ´ªØº·Í§ 7

ไปจากเดมิ จากใบไมส ดทมี่ ีสเี ขียวจะคอยๆ เปลย่ี นกลายเปน สีทองแดง เม่ือครบ กําหนดเวลาหรือสังเกตวาไดส ที องแดงทว่ั ท้งั ใบไมแ ลว นาํ ใบไมข ึ้นมาลา งดวยนา้ํ สะอาดหรอื นํ้ากลั่น จํานวน 3 ครง้ั เพ่อื เปน การลางนาํ้ ยาสอ่ื ทองแดงกอนนําไปสู กระบวนการขน้ั ตอ ไปเสร็จแลวนาํ ไปลงถังชุบระบบไฟฟา ลําดับท่ี 2 กระบวนการไฟฟา เมอ่ื ผา นกระบวนการทางเคมเี รยี บรอ ยแลว ขนั้ ตอนตอ ไปเปน การนาํ ใบไมส ด เขา สกู ระบวนการไฟฟา โดยมวี ิธีการดังนี้ 1.นาํ ลวดทองแดงมามดั ตดิ กบั ใบไมท เี่ ตรยี มไว เสรจ็ แลว นาํ ใบไมล งไปแชใ น นา้ํ ยาคอปเปอรซ ลั เฟต เพอ่ื ใหเ ปน โลหะ ใชเ วลาประมาณ 2 ชว่ั โมง เพอื่ เปน การเพ่มิ ความหนาของผลิตภณั ฑนน้ั ๆ แตท ้ังน้นั กข็ น้ึ อยูกับชนิดของใบไมแตละชนดิ เชน ตา งหู จะใชเ วลาประมาณ 5 - 6 ชวั่ โมง เขม็ กลดั จะใชเ วลาประมาณ 8 ชวั่ โมง เมอ่ื แชใ บไมไ ดค รบตามกาํ หนดเวลา นาํ ใบไมส ดขนึ้ มาลา งนา้ํ สะอาดหรอื นาํ้ กลน่ั 3 ครงั้ เพอื่ เปน การลา งนาํ้ ยากอ น สกู ระบวนการตอ ไป แลว นาํ ใบไมไ ปผงึ่ แดดใหแ หง 2.เมอ่ื ผลติ ภณั ฑแ หงแลว นํามาชุบนํา้ ยาอกี ครั้งเพือ่ ใหใบไมส ดเปน โลหะ หรือทีเ่ รยี กกนั วาฟอรม ทองแดง ใชเวลาประมาณ 2 ชัว่ โมง เม่ือครบตามเวลาท่ี กาํ หนดนาํ ผลติ ภณั ฑข น้ึ มาลา งนาํ้ 3 ครงั้ กอ นนาํ ไปผงึ่ แดดใหแ หง ทาํ เชน นไี้ ปจนเรา สงั เกตเหน็ วา ผลติ ภณั ฑท เ่ี ราตอ งการนน้ั หนาพอสมควร หรอื ตามทเ่ี ราตอ งการ 8 ãºäÁÊŒ ´ªØº·Í§

3.เม่ือผลิตภัณฑแหงแลวนํามาบัดกรี เม่ือบัดกรีเสร็จเรียบรอยแลว นํา ผลติ ภัณฑท ี่ไดม าชุบในน้ํายาคอปเปอรซ ัลเฟตอกี ครง้ั โดยใชร ะยะเวลาประมาณ 1 ชว่ั โมง เมอื่ ครบตามกาํ หนดเวลา นาํ ผลติ ภณั ฑท ไ่ี ดน น้ั ขน้ึ มาตรวจสอบหารอยรวั่ ถา หากไมพบรอยรัว่ ใหนาํ ผลิตภณั ฑขนึ้ มาลา งน้าํ สะอาดหรือนํา้ กล่นั 3 ครั้ง เพือ่ ลา งนํ้ายาคอปเปอรซลั เฟต กอ นนาํ สกู ารชุบนํ้ายานเิ ก้ิลเงา แตถ าพบรอยรั่วให ทาํ การปด รอยรว่ั ใหเ รยี บรอ ย โดยการนาํ นา้ํ ยาทองแดงมาทาทบั บนใบไมท งั้ ดา นหนา และดา นหลงั หลงั จากนนั้ นําไปตากแดดใหแหง เสร็จแลว นํามาชบุ นํา้ ยาทองแดง อีกครงั้ เพื่อเปนการปด รอยรัว่ ใหส นทิ กอ นนาํ ไปสกู ระบวนการตอไป 4.เมอ่ื ชบุ ผลติ ภณั ฑใ นนา้ํ ยาคอปเปอรซ ลั เฟตเสรจ็ เรยี บรอ ยแลว นาํ ผลติ ภณั ฑ ขน้ึ มาชบุ นํ้ายานิเกล้ิ เงาอกี ครึ่งชัว่ โมง โดยใชอณุ หภมู ไิ มเ กิน 45 องสาเซลเซียส เมอ่ื ครบตามกําหนดเวลา นาํ ผลติ ภัณฑทีไ่ ดขน้ึ มาตรวจดูความเรียบรอ ยแลวลา ง ในนาํ้ สะอาดหรือนาํ้ กล่ันกอ นการนาํ ไปชุบทอง ลําดบั ที่ 3 กระบวนการชุบทอง เมอื่ ผา นกระบวนการไฟฟา เรยี บรอ ยแลว ถงึ ขนั้ ตอนในการชบุ ทอง เตรยี ม โหลแกวทองดา งและทองกรด โดยใชกระแสไฟฟา 4 โวลท นําผลิตภณั ฑที่ผาน กระบวนการชุบนิเก้ิลเงาแลวมาลางนํ้า นําผลิตภัณฑข้ึนมาชุบในโหลทองดาง ใชเวลาประมาณ 60 วินาที หรือสังเกตวาผลิตภัณฑมีทองชุบหนาเหมาะสม ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 9

แลวนํามาลา งนํ้าสะอาด เสรจ็ แลวนาํ มาชบุ ในโหลทองกรดอกี ครง้ั เพอื่ เปนการ เพมิ่ ความหนาและความเงางามของผลติ ภณั ฑ โดยใชเ วลาประมาณ 10 - 15 วนิ าที (ข้ึนอยูกับขนาดของใบไม) เม่ือไดผลิตภัณฑใบไมชุบทองตามที่ตองการแลว นํามาลางในน้ํากลนั่ อกี ครง้ั แลวนาํ ไปผง่ึ แดดใหแ หง เม่ือผลิตภัณฑแหงเรยี บรอย แลวนําผลิตภณั ฑทไ่ี ดใสก ลอ งท่ีเตรียมไว ชุบทอง 2 คร้ัง ทองกรดและทองดา ง เสรจ็ แลวนําไปผ่งึ แดดใหแ หง กอน นาํ ไปบรรจุในกลอ ง ในกระบวนการทั้ง 3 ข้ันตอน ประกอบดวย กระบวนการทางเคมี กระบวนการไฟฟา และกระบวนการชบุ ทองน้นั ทงั้ 3 ข้นั ตอนจะตองลางดว ย นา้ํ สะอาดหรอื นา้ํ กลนั่ ทกุ ครง้ั กอ นการนาํ ไปสกู ระบวนการในลาํ ดบั ถดั ไป เพอื่ เปน การลา งนํา้ ยาหรือสารเคมีไมใ หต กคา งในผลติ ภณั ฑ ซึง่ สงผลใหผ ลติ ภณั ฑท ไ่ี ดม ี ความสวยและเงางาม จากนั้นนาํ มาผึ่งแดดใหแ หง เมอ่ื ผลติ ภณั ฑแหง ดีแลวนํา มาตกแตงรายละเอียดใหเรียบรอ ย กอ นนํามาบรรจใุ สกลอ งและพรอ มจําหนา ย สูทองตลาดตอไป 10 ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§

ราคา ตมุ หู ทอง 24k คูละ 490 บาท ทองคําขาว คลู ะ 590 บาท เข็มกลัด ทอง 24k 490 บาท ทองคาํ ขาว 590 บาท จ้ี ทอง 24k 490 บาท ทองคําขาวคู 590 บาท สถานที่ผลิต บา นเลขท่ี 118 ซอยใจบาํ เพญ็ หมทู ่ี 1 ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผ้งึ จงั หวดั ราชบรุ ี 70180 เบอรโ ทร. 083-313-7319 พิกัด : 13.5438,99.367 สถานท่จี ําหนาย รา นภฟู า หรือติดตอ สั่งซื้อไดโ ดยตรงที่ กลุมนิรันพร - พฤกษาศิลป ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผ้งึ จังหวดั ราชบรุ ี เบอรโทร. 083-313-7319 รางวัลทไี่ ดร ับ ไดรับการรับรองคุณภาพผลิตภัณฑชุมชน จังหวดั ราชบุรีและไดรับการคดั สรรเปนผลิตภณั ฑ โอทอ็ ประดับ 4 ดาว ไดรบั อนญุ าตใหใชตรา Ratchaburi Premium เลขทะเบยี น RB 0356020 เมอ่ื วนั ท่ี 11 ธนั วาคม 2556 ตามประกาศจังหวดั ราชบุรี ลงวันท่ี 6 กมุ ภาพนั ธ 2557 สมาชกิ เดมิ กอต้ัง จาํ นวน 10 คน ปจจบุ ันมสี มาชกิ จาํ นวน 35 คน ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 11

ประวตั กิ ารจดั ตั้งคณะกรรมการกลมุ เดมิ สมาชกิ กลมุ สว นใหญม อี าชพี ทางการเกษตร และรบั จา งทวั่ ไป เนอ่ื งจาก อาํ เภอสวนผ้ึงเปน พน้ื ทแ่ี หง การทาํ การเกษตร แตร ายไดไมพอในการใชจายในการ ดาํ รงชวี ติ ครอบครวั ซง่ึ ปจ จบุ นั คา ใชจ า ยสงู และแตล ะครอบครวั มปี ญ หาทตี่ อ งสง ลกู หลานเรยี นหนงั สอื จงึ จาํ เปน ตอ งหาอาชพี เสรมิ และเพมิ่ รายไดใ หก บั ครอบครวั และไดม ีโอกาสเขารับการฝกอบรมวิชาชพี โดยนาํ กระดาษเกาท่ีไมใชแลวมาทํา ประโยชน อาชีพแรกทท่ี าํ คือการปนกระดาษ ผลติ ภณั ฑที่ไดคือกลอ งกระดาษ ทิชชูผลไม กรอบรูป การปนรูปตางๆ ตอมาในพ้ืนท่ีอําเภอสวนผ้ึงมีตนปอสาเปน จาํ นวนมาก ชาวบานมกั นําใบปอสามาเล้ียงหมู ทางกลมุ จึงไดน าํ เปลือกของตน ปอสามาผลิตเปนแผนกระดาษสาและนําไปจําหนายเปนถุงกระดาษที่สวยงาม ผลผลิตในปจจุบันของกลุมสามารถสรางรายไดใหกับกลุมเปนอยางดีและเปน สนิ คา ทแี่ ตกตา งจากทอ งตลาด ไมม คี แู ขง ทางการคา คอื ผลติ ภณั ฑใ บไมส ดชบุ ทอง 24k และชบุ ทองคาํ ขาว สินคาใบไมส ดชุบทองประกอบดว ย เข็มกลดั จ้ี ตา งหู เปน ตน สมาชกิ ในกลมุ จงึ ไดร ว มกนั จดั ตงั้ คณะกรรมการกลมุ ขน้ึ โดยทาํ การคดั เลอื ก สมาชิกในกลุมเพ่ือเปนแกนนําในการดําเนินกิจกรรมของกลุมตามความถนัด และประสบการณของคณะกรรมการ กําลงั การผลิตของกลมุ (แยกเปนรายผลิตภณั ฑ) ช่อื ผลติ ภณั ฑ ใบไมสดชุบทอง/ทองคาํ ขาวตอ เดือน จํานวน 50 ชิ้นตอป จํานวน 1,500 ชน้ิ ช่อื ผลิตภณั ฑ แผน กระดาษสาตอเดอื น จาํ นวน 100 แผน ตอ ป จาํ นวน 3,00 แผน ช่อื ผลติ ภณั ฑ กระถางกระดาษปน ตอเดอื น จํานวน 50 ชน้ิ ตอป จาํ นวน 600 ชน้ิ 12 ãºäÁÊŒ ´ªØº·Í§

สว นผสมของนา้ํ ยาแตล ะชนดิ ทใ่ี ชใ นกระบวนการของใบไมส ดชบุ ทอง สวนผสมนา้ํ ยาชบุ ทองแดงเงา คอปเปอรซัลเฟต 220 - 250 กรัม/ลิตร กรดกํามะถันชนิดเขม ขน96% 33 ซีซี (1.84 กรัม) นํ้ายาเงาทองแดง 33 ซีซ/ี ลติ ร ตัวลอแทง ทองแดงชนดิ พเิ ศษ กรองนํา้ ยาทาํ ความสะอาดดวยผงคารบ อน 1 - 2 กรัม/ลติ ร แรงเคลือ่ นไฟฟา 1 - 4 โวลท สวนผสมน้าํ ยาชุบนิเก้ลิ เงา 280 - 300 กรมั /ลิตร นิเก้ลิ ซัลเฟต 50 - 60 กรัม/ลิตร นิเกล้ิ คลอไรด 40 - 50 กรัม/ลิตร กรดบอริค 10 ซซี /ี ลติ ร ยาพ้ืนนเิ กล้ิ 10 ซซี /ี ลิตร ยาเงานิเกิ้ล 1 - 3 ซีซ/ี ลติ ร ยากนั ตามด 45 - 50 องสาเซลเซยี ส ตวั ลอ แผนนิเกลิ้ 1 - 2 กรมั /ลิตร อุณหภูมิ ทําความสะอาดดว ยผงคารบ อน ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 13

ส่ือทองแดง A 45 กรัม/ลิตร คอปเปอรซัลเฟต 110 ซซี /ี ลติ ร ฟอมารนี 1 ลติ ร เติมนํ้ากลั่นใหไ ด 150 กรัม/ลติ ร สือ่ ทองแดง B 45 กรัม/ลติ ร โปรตสั เซยี มตราเตรท 60 กรมั /ลิตร โปรตัสเซียมไฮดรอ กไซด ½ กรัม/ลิตร โซดาแอช็ 1 ลติ ร EDTA เตมิ นํา้ กลนั่ ใหไดพอดี ผถู า ยทอดองคค วามรภู มู ปิ ญญาทอ งถ่นิ นางพรสวรรค อนิ ทนาศักดิ์ เกดิ เม่ือวนั ท่ี 23 เมษายน พ.ศ. 2513 ที่อยู บา นเลขที่ 118 ซอยใจบาํ เพญ็ หมทู ่ี 1 ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผง้ึ จงั หวดั ราชบรุ ี 70180 เบอรโทร 083 – 3137319 วฒุ กิ ารศกึ ษา จบการศกึ ษาระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน มัธยมศกึ ษาปท่ี 3 โรงเรียนสวนผึ้งวิทยา อาํ เภอสวนผ้ึง จังหวัดราชบรุ ี เมือ่ ป พ.ศ. 2530 ผลงาน - เปน วิทยากร อบรมที่ศนู ยการเรยี นรกู ารผลิตกระดาษสา/การผลิตใบไมส ด ชบุ ทอง - เปนวทิ ยากร อบรมท่วี ทิ ยาลยั เทคนคิ จงั หวดั รอ ยเอด็ รอยเอด็ - เปน วทิ ยากร อบรมใหกบั นกั เรยี นโรงเรยี นสวนผ้ึงวทิ ยา 14 ãºäÁŒÊ´ªØº·Í§

- เปน วิทยาการ อบรมใหนักศกึ ษา กศน. อําเภอสวนผ้งึ - เปน ผอู อกแบบสนิ คา เขา รบั การคดั สรร OTOP ระดบั 4 ดาว ป พ.ศ.2553 - เปน วทิ ยากร อบรมท่มี หาวิทยาลยั ราชภฏั หมูบานจอมบึง - เปนวิทยากร อบรมที่อุสาหกรรมจังหวัดพิษณุโลก กลุมเครื่องเงิน เคร่ืองทองสุโขทัย - เปน วทิ ยากร อบรมท่จี นั ทบรุ ี ตําบลเกาะบาง - เปนวิทยากร อบรมท่ีมหาวิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล สาขา ศาลายา - เปนวทิ ยากร อบรมท่ีมหาวทิ ยาลัยวลัยลกั ษณ นครศรีธรรมราช - เปน วทิ ยากร อบรมใหก ลมุ สตรี นครราชสมี า นายโชคณวฒั น ภรู ะยา เกดิ เมอ่ื วนั ที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2486 ที่อยู บา นเลขที่ 118 ซอยใจบําเพ็ญ หมูท ี่ 1 ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผง้ึ จงั หวดั ราชบรุ ี 70180 เบอรโ ทร 084 - 5692634 วฒุ กิ ารศกึ ษา จบการศึกษาระดบั มัธยมศกึ ษา มศ. 3 จากโรงเรยี นสวนผง้ึ วทิ ยา อาํ เภอสวนผงึ้ จงั หวดั ราชบรุ ี ผลงาน - เปนผเู ชยี่ วชาญการเรอ่ื งสารเคม/ี การชุบทอง/ชุบเงนิ - เปน วทิ ยากร อบรมท่ีวิทยาลัยเทคนิคจงั หวดั รอ ยเอด็ - เปน วิทยากร อบรมทจ่ี นั ทบรุ ี เกาะบาง - เปนวทิ ยากร อบรมทีม่ หาวทิ ยาลัยราชภฏั หมูบานจอมบงึ - เปน วทิ ยากร อบรมทมี่ หาวทิ ยาลยั นานาชาติ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล สาขาศาลายา - เปนวทิ ยากร อบรมที่มหาวิทยาลัยวลยั ลักษณ นครศรีธรรมราช - เปน วิทยากร อบรมใหก ลุมสตรี นครราชสมี า ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 15

คณะผู้จัดท�ำ จัดทำ� โดย ส�ำนกั จดั การปา่ ชมุ ชน กรมป่าไม ้ 61 ถนนพหลโยธนิ แขวงลาดยาว เขตจตจุ กั ร กรงุ เทพมหานคร 10900 ทปี่ รกึ ษา นายอรรถพล เจริญชนั ษา อธิบดกี รมป่าไม้ นายสมศักด์ ิ สรรพโกศลกลุ รองอธิบดกี รมป่าไม้ บรรณาธิการ นางนนั ทนา บุณยานันต์ ผ้อู �ำนวยการสำ� นกั จดั การปา่ ชุมชน นายเสกสรร กวยะปาณกิ ผอู้ ำ� นวยการสว่ นพัฒนาวนศาสตรช์ ุมชน กองบรรณาธกิ าร สว่ นพัฒนาวนศาสตร์ชมุ ชน ส�ำนกั จดั การปา่ ชมุ ชน สำ� นักจัดการทรพั ยากรป่าไมท้ ี่ 10 (ราชบรุ ี) พมิ พ์ ครง้ั ท่ี 2 จ�ำนวน 1,900 เลม่ ส�ำหรบั เผยแพรห่ ้ามจำ� หนา่ ย ปที ี่พมิ พ ์ พุทธศักราช 2563 พิมพท์ ี่ ห้างหุ้นส่วนจ�ำกัด เอ็น.พี.จี. เอ็นเตอรไ์ พรส์ 16 ãºäÁŒÊ´ªºØ ·Í§ 9/11/2563 BE 2:50 PM ���������������.indd 16