การผลิตข้าวโพดฝักอ่อน

การผลติ ขา วโพดฝก ออ น เอกสารเผยแพรโ ดย กรมสง เสรมิ การเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ 2535 คณะผูจัดทํา สมชาย สคุ นธสิงห (ทป่ี รกึ ษา) อําภา ตันติสิระ (ทป่ี รกึ ษา) เฉลมิ เกยี รติ โภคาวัฒนา (จดั ทํา) ภัสรา ชวประดิษฐ (จดั ทํา) • บทนํา • พันธขุ า วโพดฝก ออ น • การปรบั ปรงุ ดนิ • การเตรยี มดนิ ปลกู • ระยะปลกู • อัตราเมลด็ พนั ธทุ ใ่ี ชป ลกู • การใสป ยุ ขา วโพดฝก ออ น • การใหนํ้ากบั ขา วโพดฝก ออ น • การพรวนดินและกําจดั วชั พชื • การถอดยอด • การเกบ็ เกย่ี ว • มาตรฐานขา วโพดฝก ออ น • การรักษาคณุ ภาพหลงั การเกบ็ เกย่ี ว • ตนทนุ ผลตอบแทนและรายได • ผลพลอยไดจ ากการปลกู ขา วโพดฝก ออ น • เอกสารอา งองิ • ภาคผนวก

การผลิตขาวโพดฝกออน 2 บทนํา ขาวโพดฝก ออ น เปน ผกั อตุ สาหกรรมและสง ออกทส่ี ําคญั ซึ่งทาํ รายไดใหแกประเทศไทยปละ ไมต่ํากวาหน่ึงพันลานบาท ขาวโพดฝกออนไทยมีคุณภาพดเี ปน ทย่ี อมรบั ของตา งประเทศ ซง่ึ นบั เปน ความภูมิใจของเกษตรกรไทย เอกสารการผลติ และรกั ษาคณุ ภาพขา วโพดฝก ออ นฉบบั น้ี มวี ตั ถปุ ระสงค เพ่ือใหความรใู นการปลกู และพฒั นาคณุ ภาพการผลติ ใหด ยี ง่ิ ขน้ึ ซง่ึ กรมสง เสรมิ การเกษตรหวงั วา จะเกดิ ประโยชนส มดงั ความมงุ หมายน้ี ขาวโพดฝก ออ น เปน ผกั อุตสาหกรรมและสง ออกทส่ี ําคญั ของประเทศ การสง ออกมที ง้ั การแปร รูปบรรจุกระปอ ง การสง ออกฝก สด และการแชแข็ง ซง่ึ มแี นวโนม การตลาดทส่ี ดใสในป 2534 ประเทศ ไทยสามารถทํารายไดจ ากขา วโพดฝก ออ น เปน มลู คา มากกวา พนั ลา นบาท สาํ หรับเกษตรกรแลว ขา ว โพดฝกออน นบั เปน ผกั ทน่ี ยิ มปลกู เนอ่ื งจากมเี ทคโนโลยกี ารผลติ ทไ่ี มย งุ ยากมรี ะบบตลาดทส่ี ะดวกและ ม่ันคงพอควร ไมตองใชสารเคมีอันตรายและเปนพืชที่มีอายุการเก็บเกี่ยวสั้นโดยมอี ายตุ ง้ั แตว นั ปลกู ถงึ วันเก็บเกี่ยวประมาณ 45-50 วัน และมีชวงระยะเวลาเก็บเกี่ยวเพียง 7-10 วนั ดงั นน้ั ตง้ั แตป ลกู จนถงึ เก็บเกี่ยวฝกออนหมดจะใชเวลาเพียง 60-70 วนั เทา นน้ั เกษตรกรสามารถปลกู ไดป ล ะ 4-5 ครง้ั ซึ่ง สามารถปลูกเปนพืชหลักที่ทํารายไดที่ดี การปลกู ขา วโพดฝก ออ นเพอ่ื อุตสาหกรรมหรอื สง ออก ฝก สดนน้ั สง่ิ ทส่ี ําคัญที่สุด คอื คุณภาพ และปริมาณของผลผลติ ทําอยา งไรใหไ ดม าตรฐานมากทส่ี ดุ ดงั นน้ั เกษตรกรควรศกึ ษาขอ มลู ตา งๆ กอ น ปลูกซง่ึ มขี อ ทเ่ี กษตรกรควรคํานงึ ถงึ ดงั น้ี

การผลิตขาวโพดฝกออน 3 - เกษตรกรควรรวมตวั เปน กลมุ ซึ่งจะทําใหมผี ลผลติ มากพอสําหรับผูซื้อ และสามารถทํา สัญญาซ้ือขายลว งหนา และวางแผนการผลติ รว มกนั - การปลกู ขา วโพดฝก ออ น ตอ งใชแ รงงานมากในชว งการดงึ ชอ ดอกตวั ผแู ละชว งเกบ็ เกย่ี วทกุ วัน ซึ่งจากการสํารวจพบวา สามารถทาํ ไดค รอบครวั ละประมาณ 3-5 ไร เกษตรกรจึงควรทยอยปลูก ซ่ึงตองวางแผนการผลติ รว มกบั ผซู อ้ื พนั ธขุ า วโพดฝกออ น พันธุขาวโพดฝกออนที่ดี เปนปจจัยที่สําคัญขอ หน่ึงทจี่ ะไดผ ลผลิตคุณภาพดี คอื มปี รมิ าณฝก เสยี ไมไดมาตรฐานนอย ตามความตอ งการของโรงงานแปรรปู ขณะเดยี วกนั พนั ธนุ น้ั กค็ วรใหผ ลผลิตสงู และงายตอ การจดั การของเกษตรกรผปู ลกู ดว ยพนั ธขุ า วโพดฝก ออ นท่ีเกษตรกรใชม ดี งั น้ี - พนั ธผุ สมเปด ตา งๆ ไดแก สวุ รรณ 1 สวุ รรณ 2 สวุ รรณ 3 รงั สติ 1 และเชียงใหม 90 เปนตน จะสังเกตไดว า นอกเหนอื จากพนั ธรุ งั สติ 1 เชียงใหม 90 และพันธุขาวโพดหวานแลว พันธุ สุวรรณ 1, 2, 3 ตา งเปน พนั ธทุ ไ่ี ดร บั การปรบั ปรงุ และพฒั นาเพอ่ื ใชใ นการผลติ เปน ขา วโพดไร มขี อ ดคี อื มีความตานทานโรคราน้ําคา ง การเจรญิ เตบิ โตและปรบั ตวั ดี และเมลด็ พนั ธมุ รี าคาถกู แตม ขี อ ควรระวงั คือ ฝกออนจะโตเร็วควรเก็บเกี่ยวฝกออนในระยะที่เหมาะสม มิฉะน้ันจะทําใหฝกออนมขี นาดโตเกนิ มาตรฐานทโ่ี รงงานอตุ สาหกรรมตอ งการ - พนั ธลุ กู ผสมของทางราชการและบรษิ ทั เอกชนตา งๆ พนั ธขุ า วโพดออ นเหลา นม้ี ขี อ ดี คอื มี ความสม่ําเสมอของทรงตน และอายเุ กบ็ เกย่ี วตลอดจนจํานวนฝก ออ นไดม าตรฐานสงู กวา พนั ธผุ สมเปด ทั้งน้ี ตองมีการดแู ลรกั ษาทด่ี ดี ว ย เมลด็ พนั ธขุ า วโพดฝก ออ นลกู ผสม แมจ ะมรี าคาสงู แตใ นการผลติ ขา ว โพดฝก ออ น ปจ จบุ นั ซง่ึ เปน การผลติ เพอ่ื อุตสาหกรรม ซง่ึ ตอ งคํานงึ ถงึ คณุ ภาพ ความสม่ําเสมอของผล ผลิต และปญ หาคา แรงงานการเกบ็ เกย่ี วสงู แลว การใชพ นั ธลุ กู ผสมกม็ คี วามจําเปน มากขน้ึ

การผลิตขาวโพดฝกออน 4 การปรบั ปรงุ ดนิ ขาวโพดฝกออนสามารถปลูกไดในดินเกือบทุกชนิด แตก ารท่ีจะปลกู ขาวโพดฝกออนใหไ ดผลดี น้ัน ควรปลูกในดินรว น ตง้ั แตด นิ รว นเหนยี วและดนิ รว นทรายพน้ื ทป่ี ลกู ตอ งเปน ดนิ ทร่ี ะบายนํ้าดเี พราะ ขาวโพดฝกออนไมสามารถเจริญเติบโตไดในดินเปยกแฉะและระบายน้ํายาก ขาวโพดฝกออนสามรถ ปลูกไดในสภาพดินที่มีปฏิกิริยาตั้งแต pH 5.5-7.0 และสามารถปลกู ในดนิ ทเ่ี ปน กรดคอ นขา งจดั การปรับปรุงและบํารุงดินสําหรบั ขา วโพดฝก ออ น ควรทําดงั นี้ - ใสป นู กรณที ด่ี นิ เปน กรด เชน ในทอ งทภ่ี าคกลาง ถาเกษตรกรยงั ไมไดวเิ คราะหดนิ กอ็ าจ ทําไดโ ดยการใสป นู ขาว ในอตั ราต่ํา เชน 100-200 กก./ไร การใสป นู ขาวนอกจากจะชวยแกความ เปนกรดใหแกด นิ แลว ยังสามารถใหธ าตุอาหารแคลเซยี มแกพชื ดวย สง่ิ ทค่ี วรปฏบิ ตั อิ กี ประการหนง่ึ คอื การใสหินฟอสเฟตบด เพราะจะสามารถเปน ปยุ แกข า วโพดฝก ออ นอยา งดี นอกจากแกค วามเปน กรด แลว ยังมีธาตุฟอสฟอรัสแลว ธาตอุ าหารรองและอาหารเสรมิ ปนอยอู ยา งเพยี งพอดว ย

การผลิตขาวโพดฝกออน 5 - ใสปุยอินทรีย ปยุ อนิ ทรยี จ ะชว ยใหโ ครงสรา งของดนิ ดี ชมุ น้ําและระบายน้ําดอี ยา งสม่ําเสมอ ผลผลิตสูง และเปอรเ ซน็ ตฝ ก มาตรฐานสงู ปยุ อนิ ทรยี ส ามารถใชไ ดถ งึ 5 ตนั ตอ ไร แตเ น่ืองจากปจ จุบนั เกษตรกรจัดซื้อหรือหาปุยอินทรียไมสะดวกนัก การใสข้ึนกับกําลังซ้ือของเกษตรกร แตอยางนอย เกษตรกรควรใสป ระมาณ 200-300 กก./ไร และใสทุกป นอกจากน้ี ตน ขา วโพดฝก ออ น หากไมนําไป ใชเปน อาหารสตั วก ส็ ามารถจะใชไ ถกลบบํารงุ ดนิ ไดอ ยา งดี การเตรยี มดนิ ปลกู ขุดดินหรือพรวนดนิ ใหรวนโปรง และมคี วามลกึ ประมาณ 25 เซนตเิ มตรแลว ยกรอ งเปน ลกู ฟกู สูง 25 เซนตเิ มตร ใหร อ งระบายน้ําได สําหรับฤดูฝนใหพื้นที่นาใสปุยคอกปุยหมักตามที่หาไดเพื่อปรับ ปรงุ สภาพดนิ ใหร ว นซยุ วธิ ีปลูกโดยท่วั ไปจะปลูกในหลุมท่ขี ุดเตรยี มเอาไว กอ นหนา นน้ั จะใหน ้ํากอ นประมาณ 3 วัน เพ่ือหลังจากปลูกแลวจะทําใหเมล็ดงอกไดรับความชื้นพอดี กอนปลูกเอาปุยคอกหรือปุยหมักรองกน หลุมประมาณ 1 กะลามะพรา ว/หลุม แลว ใสป ยุ เคมหี ลมุ ละ 7 กรมั หรอื ฝาน้ําอดั ลมใชส ตู ร 20-20-0 หรือ 16-20-0 คลกุ เคลา ปยุ กบั ดนิ ใหเ ขา กนั เอาดนิ กลบบางๆ หยอดเมลด็ หลมุ ละ 4-5 เมลด็ (เมลด็ ควรทดสอบความงอกแลว คลกุ ยา เอพรอน 35 หรอื ยากนั รากอ นปลกู ) เอาดนิ กลบหนาประมาณ 1-2 ซม. เมื่อเมล็ดงอกแลว 2 สัปดาห หรอื ตน ขา วโพดสงู ประมาณ 1 คบื ถอนตน ทอ่ี อ นแอออกเหลอื ตน ที่ แข็งแรงไว 3 ตนตอหลุม การหยอดเมล็ดนน้ั อาจจะใชเ ครอ่ื งหยอดเมลด็ ซง่ึ หยอดเมลด็ ไดส ะดวก ประหยัดเวลา และสามารถควบคมุ อตั ราการใชเ มลด็ พนั ธไุ ดส ม่ําเสมอกวา การใชค นปลกู ระยะปลกู ผลผลิตขาวโพดจะขึ้นอยูกับปจจัยตาง ๆ ตอ ไปนค้ี อื 1. จํานวนตน ตอ พน้ื ท่ี (ในกรณที ม่ี ปี จ จยั อน่ื ๆ เหมาะสม) 2. พันธุ 3. ความอดุ มสมบรู ณข องดนิ

การผลิตขาวโพดฝกออน 6 4. ปรมิ าณปุย ทใ่ี ส 5. การชลประทาน ระยะปลูกและอตั ราปลกู ขน้ึ อยกู บั ปรมิ าณปยุ ทใ่ี ส ระยะปลูกที่เหมาะสมโดยทั่วๆ ไปใช 50x50 จาํ นวน 3 ตน ตอ หลมุ (19,000 ตน ตอ ไร) หรือ 50x40x3 จํานวน 3 ตน ตอ หลมุ ขน้ึ ไป แตถาเพิ่ม อัตราปลูกไปถึง 26,000 ตน ตอ ไร กไ็ ดแ ตไ มค วรเพม่ิ มากกวา นไ้ี มม ปี ระโยชน อาจเพิ่มโดยวิธีจํานวน ตนตอหลมุ อยา งไรกต็ าม ถึงแมวาจํานวนผลผลตจิ ะขน้ึ อยกู บั จํานวนตน พชื ตอ พน้ื ทป่ี ลกู แตถาหากวา เพ่ิมจํานวนตน ตอ พน้ื ทม่ี ากจนเกนิ ความพอดี ก็อาจทําใหเ กดิ ผลตา งๆ ตามมา 1. น้าํ หนกั ของฝก จะลดลง 2. ขนาดของฝก จะลดลงทง้ั ความยาวและความกวา ง 3. ทําใหจํานวนฝก ตอ ตน ลดลง 4. ทําใหป รมิ าณของตน ทไ่ี มม ฝี ก มากขน้ึ 5. ทําใหต น ลม และเกดิ โรคเนา คอดนิ มากขน้ึ 6. ทําใหเ จรญิ เติบโตชาและตน เตีย้ กวา ปกติ อตั ราเมลด็ พนั ธทุ ใ่ี ชป ลกู ถาเปน ขา วโพดเลย้ี งสตั วห รอื ขา วโพดไร เชน รงั สติ 1 สวุ รรณ 1 หรือ 2 จะใชเ มลด็ พนั ธุ 6-7 กก.ตอไร แตถ า เปน ขา วโพดหวานจะใชเ มลด็ พนั ธปุ ระมาณ 3-5 กก.ตอ ไร สวนการหยอดจํานวนเมลด็ ตอหลุมน้ันข้ึนอยกู บั ความตอ งการของจํานวนตน ตอ หลมุ เชน หากตอ งการ 3 ตน ตอ หลมุ กจ็ ะหยอด เมล็ด 4-5 เมลด็ ตอ หลมุ เปน ตน (ในกรณนี เ้ี มลด็ จะตอ งมคี วามงอกไมต ่ํากวา 90 เปอรเ ซน็ ต)

การผลิตขาวโพดฝกออน 7 การใสป ยุ ขา วโพดฝก ออ น ธาตุอาหารที่จําเปนตอขาวโพดฝก ออ น ไดแก ไนโตรเจนและฟอสฟอรสั สว นโปรแตสเซย่ี ม สําคัญเปนอันดับรอง ดงั นน้ั ในทอ งทม่ี คี วามอดุ มสมบรู ณส งู ปยุ ทจ่ี ะใชใ นการปลกู ขา วโพดฝก ออ นนน้ั ไมจําเปน ตอ งใสค รบทกุ ธาตอุ าหาร แนวทางปฏบิ ตั ใิ นการใชป ยุ สรปุ กวา ง ๆ ไดด งั น้ี 1. ในสภาพสวนยกรอ ง ปลกู ขา วโพดฝก ออ นตดิ ตอ กนั ใชปุยไนโตรเจนเพียงอยางเดยี ว อตั รา 20 กิโลกรัมตอ ไร แบง ใส 2 ครง้ั คอื รองกน หลมุ ตอนปลกู และโรยขา งแถว เมอ่ื ขา วโพดอายุ 25-30 วัน คร้ังละครง่ึ ของปรมิ าณทง้ั หมด 2. ในดนิ นาตามหลงั ขา ว ใชป ยุ ไนโตรเจนอยา งเดยี ว อตั รา 15-30 กโิ ลกรมั ตอ ไร วิธีใสเชน เดียวกับขอ 1 3. ในพน้ื ทไ่ี รท ม่ี คี วามอดุ มสมบรู ณป านกลางถงึ ต่ํา ควรใชป ยุ อนิ ทรยี ใ หมาก 1-2 ตน ตอ ไร ปุยเคมีใช 15-15-15 อตั รา 75-100 กิโลกรัม ตอ ไร รองกน หลมุ ตอนปลกู และปยุ ไนโตรเจน 10- 15 กิโลกรัม ตอ ไร โรยขา งแถวเมอ่ื อายุ 25-30 วัน ถา ดนิ ดใี ชป ยุ ไนโตรเจนอยา งเดยี ว 20 กิโลกรัม ตอ ไร แบง ใส 2 ครง้ั การใหนํ้ากบั ขา วโพดฝก ออ น การใหน้ํากบั ขา วโพดฝก ออ นจะตอ งเอาใจใสใ กลช ดิ เพราะขา วโพดฝก ออ นจะเจรญิ เตบิ โตไดด ี มี ฝกสมบูรณ พื้นดินที่ใช ปลกู ตอ งมคี วามชน้ื ตลอดฤดปู ลกู ระมดั ระวงั อยา ใหถ งึ กบั แฉะจะชะงกั การเจรญิ เติบโต การขาดน้ําหรือปลอยใหดินแหงชวงใดชวงหน่ึงของการเจริญเตบิ โต จะทําใหการเจริญเติบโต หยุดชะงัก เชน กนั และมผี ลกระทบถงึ ผลผลติ ขนาดฝก ออ นและคณุ ภาพของฝก โดยเฉพาะฝกที่มีรูปราง ผิดปกติจะเกิดข้ึนมากถาขาดน้ําในชวงติดฝกออน อาจกลาวไดวา ขาวโพดฝกออนตองการนํ้าโดย พิจารณาดินในระดบั บน คอื 0-20 ซม. ตลอดฤดปู ลกู ในการปฏบิ ตั ทิ ว่ั ไปการใหน ้ํา ในฤดแู ลง คอื ขณะ ที่ขาวโพดยงั เลก็ ใหน ้ําทุก 2-3 วัน เมอ่ื ตน สงู ประมาณ50-60 เซนตเิ มตร หรอื สงู ประมาณหวั เขา ให น้ําทุก 5-7 วัน ตอ จากนน้ั ใหน ้ําเมอ่ื ดนิ ในแปลงเรม่ิ แหง การพรวนดนิ และกําจัดวชั พืช ขาวโพดฝก ออ นมอี ายกุ ารเกบ็ เกย่ี วสน้ั แมจะมีวัชพืชขึ้นแตไมทําใหผ ลผลติ ลดลง การใสป ยุ ใน ชว งขา วโพดมอี ายุ 15-20 วัน จะชวยกําจดั วชั พืชเหมอื นกบั มีการพรวนดิน ทําใหล ดคา ใชจ า ยลงแตถ า

การผลิตขาวโพดฝกออน 8 จะทําเพียงครั้งเดียวก็พอ หรอื ถา ตอ งการใชส ารเคมกี ําจัดวัชพืชก็ใช อลาคอร อตั รา 600-700 ซซี ตี อ ไร ฉีดพนหลงั จากปลูกขณะที่ขาวโพดและวชั พืชยังไมงอก การถอดยอด เม่ือขาวโพดมอี ายปุ ระมาณ 38 วัน หรอื เมอ่ื มใี บจรงิ ครบ 7 คู ชอ ดอกตวั ผจู ะเรม่ิ โผลอ อกมา จากใบธง (ใบยอด) ใหด งึ ชอ ดอกตวั ผทู ง้ิ โดยใชม อื หนง่ึ จบั ลําตน ไว อกี มอื หนง่ึ จบั ใบขา วโพดทบ่ี านอยู ตรงกลางของยอด ดึงออกมาตรงๆการถอดยอดเพอ่ื ปอ งกนั ไมใ หเ กดิ การผสมเกสร เพราะถา มกี ารผสม เกสรเกิดข้ึนขา วโพดฝก ออ นจะมคี ณุ ภาพดอ ยลง เน่ืองจากเมลด็ จะโปง พอง และทําใหขาวโพดไมได มาตรฐานตามท่ีตลาดตอ งการ นอกจากนก้ี ารถอดยอดยงั ชว งเรง ใหส ามารถเกบ็ เกย่ี วไดเ รว็ ขน้ึ และยัง ชวยใหผลผลติ ขา วโพดฝก ออ นเพม่ิ ขน้ึ ดว ย การถอดยอดเปน เทคนคิ สําคัญที่เกษตรกรไมควรละเลยเพื่อ ใหไดผลผลิตที่มีคุณภาพดี การเกบ็ เกย่ี ว ขาวโพดฝก ออ นจะเกบ็ เกย่ี วไดห ลงั จากดงึ ชอ ดอกตวั ผแู ลว ประมาณ 3-5 วัน การเกบ็ เกยี่ วมขี อ พึงปฏบิ ตั ดิ งั น้ี 1. สังเกตจากไหม เรม่ิ โผลพ น ปลายฝก มคี วามยาว 1-2 เซนตเิ มตร จะเปน ชว งทเ่ี หมาะสมใน การเก็บเกี่ยวที่สุด 2. เก็บเกี่ยวจากฝกบนสุดเปนฝกแรก และฝก อน่ื ๆ ถดั ต่ําตามลงมา การหักฝกควรหักใหติดลํา ตน ไปดว ย เพราะจะทําใหม องเหน็ ตน ทเ่ี กบ็ เกย่ี วแลว 3. เก็บเกี่ยวทุกวัน เพื่อมิใหฝกแกเกินไป 4. ถาเกษตรกรใชพันธุใหมๆ ทย่ี งั ไมม คี วามชํานาญ เนอ่ื งจากพนั ธขุ า วโพดฝก ออ นแตล ะพนั ธุ จะมีอายุแตกตา งกนั ตง้ั แต 40-60 วัน เกษตรกรจึงควรเก็บตัวอยางขาวโพดที่มีไหมยาวแตกตางกัน มากรีดดูรปู รา งและขนาดของฝก จะทําใหรูวา ควรเก็บฝกตอนที่ไหมยาวขนาดไหน 5. การเกบ็ ฝก เพอ่ื สง ออกในรปู ฝก สด ควรเก็บเกี่ยว 2 ฝก ตอ ตน เกษตรกรไมควรเก็บฝกที่ 3 เน่ืองจากฝกมกั จะไมส มบรู ณ ไมไ ดค ณุ ภาพสง ออก การเกบ็ เกย่ี วขา วโพดออ นในระยะเวลาถกู ตอ ง เปน หัวใจสําคัญของการปลูกขาวโพดฝกออน คุณภาพจะดีหรือไมข น้ึ อยกู บั ชว งน้ี หากเก็บเกี่ยวไมถูกตอง เชน ชาไป ไหมโผลย าวจากฝก มากจะไดฝ ก ทม่ี ขี นาดใหญเ กนิ มาตรฐานความตอ งการของโรงงานหรอื ผู สงออกฝก สด ซง่ึ ตอ งคดั ออกเปน ปญ หาทส่ี ําคัญประการหน่ึง

การผลิตขาวโพดฝกออน 9 มาตรฐานขาวโพดฝก ออน เพ่ือจะผลิตขาวโพดฝกออ นทม่ี คี ณุ ภาพดี เกษตรกรจะตอ งรมู าตรฐานและคณุ ภาพของขา วโพด ฝกออนที่ผูซื้อตองการ ขนาดของขา วโพดฝก ออ นเพอ่ื สง โรงงานอตุ สาหกรรม จําแนกเปน 3 เกรด คอื 9-13 ซม. (L), 7-9 ซม. (M), 4-7 ซม. (S) สวนใหญโ รงงานจะผลติ เกรด S, M มากกวา L คณุ ภาพทต่ี อ งการ คอื สขี องฝก มีสีเหลอื งหรอื ครมี ฝก สมบรู ณ การเรียงของไขป ลาตรง ไมหัก เนา หรือแกเกินไป ฝกไมม รี อยกรดี ไมมเี ศษไหมติด ฝกสด ไมเหี่ยวแหง ไมผ า นการแชน ้ํา ตดั ขน้ั และตัดแตง ระหวา งรอยขน้ั กบั ฝก เรยี บรอ ย การรกั ษาคณุ ภาพหลงั การเกบ็ เกย่ี ว 1. เม่ือเกบ็ ฝก ขา วโพดฝก ออ นแลว เกษตรกรควรรบี นําเขา ทร่ี ม หรอื โรงเรอื นทม่ี กี ารระบาย อากาศท่ีดี พยายามจัดวางใหผลผลิตไดระบายความรอน ไมควรเก็บขาวโพดฝกออนไวเปน กองสงู ๆ และไมควรทิ้งไวหลายวัน ถา เปน ไปไดค วรนํามาลอกเปลอื กออกทนั ทหี ลงั การเกบ็ เกย่ี ว

การผลิตขาวโพดฝกออน 10 2. ในการขนสง ควรทําโดยเร็วที่สุด และไมก องฝก ขา วโพดบนพน้ื ดนิ หรือพื้นรถบรรทุกโดยตรง ควรใสในภาชนะ ขา วโพดฝก ออ นทป่ี อกเปลอื กแลว ควรบรรจใุ นกลอ งกระดาษ หรือตะกรา พลาสติกที่มี รูระบายอากาศ 3. การปอกเปลือกขา วโพดออน ตอ งกรดี ไมใ หเ กดิ บาดแผล ลอกไหมใหเกลี้ยง เครอ่ื งมอื ทใ่ี ช เชน มดี ภาชนะบรรจุ ตอ งสะอาด 4. ทําความสะอาดเพอ่ื ลดปรมิ าณเชอ้ื ราตามทต่ี า งๆ เชน เครอ่ื งมอื เครอ่ื งใช มดี หรือภาชนะที่ ใชตั้งแตการเก็บเก่ียวถึงการบรรจุหีบหอ และทําความสะอาดหองเก็บรักษาในรูปของแกสหรือใชสาร ละลายที่ฆาเชื้อโรคภายนอก เชน ฟอรม าดไี ฮด อตั รา 1-2 เปอรเ ซน็ ต ในน้ําฉีดพนหรือใชโซเดียว ไฮโปคลอไรด เปน ตน 5. สาํ หรบั ผสู ง ออก ควรลดอณุ หภูมิขาวโพดฝก ออ นท่ีมาจากแปลงปลูกโดยเรว็ ทสี่ ดุ เทา ท่ีทําได วิธีที่นิยมใชค ือ การอดั ลมเยน็ (forced-air cooling) จะทําใหล ดการระบาดของการเนา ลดการสญู เสยี น้ําและความหวาน ยดื อายกุ ารเกบ็ รกั ษาไดน านขน้ึ 6. อุณหภูมิที่ใชในระหวางการเก็บเกี่ยว หรอื ระหวา งการขนสง คอื 5 องศาเซลเซยี ส ความชน้ื สมั พัทธ 90-95 เปอรเ ซน็ ต 7. การบรรจุหีบหอที่เหมาะสม ไมบ รรจมุ ากเกนิ ไปในกลอ งเดยี วกนั การเก็บรักษาในถาดโฟมที่ หุมดว ยฟล ม PVC จะชว ยปอ งกนั ผลผลติ ใหค งมคี ณุ ภาพดี

การผลิตขาวโพดฝกออน 11 ขอ ควรปฏบิ ตั ใิ หไ ด - หลีกเล่ียงการเกดิ บาดแผลหรอื ความชอกช้ําบนฝก ซง่ึ เรม่ิ ตง้ั แตก ารปอกเปลอื กตลอดจนการ บรรจุหีบหอ การขนสง และการปฏบิ ตั อิ น่ื ๆ หลังการเก็บเกี่ยว ซึ่งจะทําใหง า ยตอ การทเ่ี ชอ้ื ราและบกั เตรี บางชนิดเขา ทําลายไดง า ยขน้ึ ตนทุน : ผลตอบแทน

การผลิตขาวโพดฝกออน 12 ผลพลอยไดจ ากการปลกู ขา วโพดฝก ออ น นอกจากนี้เกษตรกรยังจะมีรายไดจากการขายตนขาวโพด เปลอื กและไหมและชอ ดอกตวั ผโู ดย สามารถนไปใชเล้ียงวัวนมไดเปนอยางดี ผูเล้ียงวดั นมจะรบั ซอ้ื ตน สดจากแปลงขา วโพดทเ่ี กษตรกรเกบ็ เก่ียวแลว ในราคาไรล ะ 300-400บาท สําหรับชอดอกตัวผูที่ถอดทิ้ง ขายไดใ นราคา 70-80 บาทตอ ไร ตอคร้ัง ตนขา วโพดสดและเปลอื กมคี ณุ คา ทางอาหาร โดยเฉพาะโปรตนี ทเ่ี ปน ประโยชนถ งึ รอ ยละ 13.2 และมีเย่ือใย สงู ถงึ รอ ยละ 34.8 ซง่ึ คณุ คา ทางอาหารดงั กลา วมคี า ใกลเ คยี งกบั คณุ คา ทางอาหารทไ่ี ดจาก หญา ขนสด และยังชวยใหระบบยอยอาหารของวัวทํางานดขี น้ึ

การผลิตขาวโพดฝกออน 13 เอกสารอา งองิ กรมวิชาการเกษตร. 2534. เอกสารประกอบการฝก อบรม เร่อื งการใชเทคโนโลยีเพ่ือเพ่มิ ผล ผลิตขา วโพดฝก ออ น. (อดั สําเนา) ทิพย เลขะกุล. 2532. \"เมอ่ื คดิ จะปลกู ขา วโพดฝก ออ นควรทําอยา งไร.\" การสมั มนาแนวทาง การพัฒนาการผลิตการตลาดขาวโพดฝกสดของประเทศไทย กาญจนบุรี : กรมสง เสรมิ การเกษตร สํานกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร. 2533. แนวทางพัฒนาขาวโพด ฝก ออ น. (อดั สําเนา) วารณุ ี ปรียมาโนช. 2532 \"การผลติ และรกั ษาคุณภาพขา วโพดออ น\" การสมั มนาแนวทาง การพัฒนาการผลติ ขา วโพดฝก สดของประเทศไทยกรมสง เสรมิ การเกษตร. จดั ทําเอกสารอเิ ลก็ ทรอนกิ สโ ดย : สาํ นกั สง เสรมิ และฝก อบรม มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร