ศรีสะเกษ

ศรสี ะเกษ

พระธาตุเรืองรอง อ�ำเภอเมืองศรีสะเกษ วดั โสภณวหิ าร อำ� เภอขุขันธ์ อ่างเกบ็ นำ้� ห้วยทา อำ� เภอขนุ หาญ ปราสาทสระกำ� แพงใหญ่ อำ� เภออุทมุ พรพิสยั ผามออีแดง อำ� เภอกันทรลกั ษ์ วถิ ชี ีวิตเกษตรกร อำ� เภอเมอื งศรสี ะเกษ น้�ำตกหว้ ยจันทร์ อำ� เภอขุนหาญ ภาพแกะสลักนูนต่ำ� ผามออแี ดง อำ� เภอกนั ทรล

น้�ำตกส�ำโรงเกียรติ อ�ำเภอขนุ หาญ วัดล้านขวด อ�ำเภอขนุ หาญ จุดชมวิวผามออแี ดง อ�ำเภอกนั ทรลกั ษ์ ศรสี ะเกษ ลกั ษ์ หอมแดง สินค้าขน้ึ ช่ือของจงั หวดั ศรสี ะเกษ ปราสาทตาเลง็ อำ� เภอขุขนั ธ์

น้ำ� ตกสำ� โรงเกียรติ

การเดนิ ทาง สารบญั สถานที่ท่องเทีย่ ว ๙ อำ� เภอเมอื งศรสี ะเกษ ๑๐ อำ� เภอบงึ บรู พ์ อำ� เภอกันทรลักษ ์ ๑๐ อำ� เภอขุนหาญ ๑๓ อำ� เภอขุขันธ ์ ๑๓ อำ� เภอภูสิงห์ ๑๖ อำ� เภอปรางคก์ ู่ ๑๙ อำ� เภอห้วยทับทัน ๒๑ อำ� เภออทุ ุมพรพสิ ัย ๒๒ ๒๒ กิจกรรมทน่ี ่าสนใจ ๒๓ เทศกาลงานประเพณ ี สนิ คา้ พื้นเมือง ๒๔ รา้ นจำ�หน่ายสนิ คา้ ที่ระลึก ๒๖ ตวั อย่างรายการนำ�เทีย่ ว ๒๖ สิ่งอำ�นวยความสะดวก ๒๗ ๒๘ สถานที่พัก ๓๒ รา้ นอาหาร ๓๒ ขอ้ แนะน�ำ ในการท่องเทย่ี ว ๓๔ แผนท ่ี หมายเลขโทรศพั ท์สำ�คญั ๓๖ ๓๘ ๔๒

ศรีสะเกษผามออีแดง แดนปราสาทขอม หอมกระเทยี มดี มีสวนสมเดจ็ เขตดงล�ำดวน หลากลว้ นวฒั นธรรม เลิศลำ�้ สามคั คี

ศรีสะเกษ เป็นจังหวัดหน่ึงในภาคอีสานตอนล่าง ต่อมา พ.ศ. ๒๓๐๒ ตรงกับสมัยแผ่นดินสมเด็จ ท่ีมีประวัติความเป็นมายาวนาน เคยเป็นชุมชนท่ี พระเจ้าอยู่หัวพระท่ีน่ังสุริยาศน์อมรินทร์ (พระเจ้า มีอารยธรรมรุ่งเรืองมานับพันปี ความเป็นมาทาง เอกทัศน์) พระยาช้างเผือกของพระองค์ได้แตกออก ประวัติศาสตร์ของศรีสะเกษก่อนสมัยกรุงศรีอยุธยา จากโรงช้างต้นในกรุงศรีอยุธยาไปทางทิศตะวันออก ไมป่ รากฎหลกั ฐานทแ่ี นช่ ดั นกั โบราณคดสี นั นษิ ฐานวา่ พระองค์ได้โปรดให้ทหารคุมไพร่พลออกติดตาม พนื้ ทภ่ี าคอสี านในปจั จบุ นั เคยเปน็ ทอ่ี ยขู่ องชนกลมุ่ ละวา้ เหลา่ ทหารจงึ เดนิ ทางไปขอความชว่ ยเหลอื จากกลมุ่ สว่ ย และลาว มีแคว้นปกครองเรยี กวา่ “อาณาจักรฟนู นั ” ทบี่ า้ นปา่ ดงและออกตดิ ตามลอ้ มจบั พระยาชา้ งเผอื ก ตอ่ มาประมาณ พ.ศ. ๑๑๐๐ ชนกลมุ่ ละวา้ ทเ่ี คยปกครอง กลับมาได้และน�ำไปส่งถึงกรุงศรีอยุธยา จึงทรง อาณาจักรฟูนันเสื่อมอ�ำนาจลง ชนกลุ่มขอมเขา้ มามี พระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งหัวหน้าหมู่บ้านให้มี อ�ำนาจแทนและตงั้ “อาณาจกั รเจนละ” หรอื “อศิ าน บรรดาศกั ดส์ิ งู ขน้ึ ทกุ คน หลวงแกว้ สวุ รรณ (ตากะจะ) ปรุ ะ”ขนึ้ ชนกลมุ่ ละวา้ จงึ ถอยรน่ ไปทางเหนอื ปลอ่ ยให ้ หัวหน้าบ้านโคกล�ำดวนได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พื้นที่ภาคอีสานรกร้างว่างเปล่า ศรีสะเกษและเมือง “พระยาไกรภักดีศรีนครล�ำดวน” (ตากะจะ) และ ใกลเ้ คยี งจงึ ถกู ทงิ้ ใหร้ กรา้ งเปน็ ปา่ ดง โดยขอมไดแ้ บง่ มีพระบรมราชโองการยกบ้านปราสาทสี่เหลี่ยมดง การปกครองออกเป็น ๓ ภาค มีศูนย์การปกครอง ล�ำดวน ซง่ึ เดมิ เรยี กวา่ “เมอื งศรนี ครล�ำดวน” ขน้ึ เปน็ อยู่ที่ละโว้ (ลพบุรี) พิมาย (นครราชสีมา) และ “เมอื งขขุ ันธ์” แปลวา่ เมืองปา่ ดง และใหพ้ ระยาไกร สกลนคร เมืองเหล่านี้มีฐานะเป็นเมืองประเทศราช ภกั ดศี รนี ครล�ำดวน (ตากะจะ) เปน็ เจ้าเมอื งปกครอง ขึน้ ตรงตอ่ ศนู ยก์ ลางการปกครองใหญ่ท่ีนครวดั พ.ศ. ๒๓๒๑ กรุงศรสี ัตนาคนหุต (เวียงจนั ทน์) เปน็ ในยุคที่ขอมเรืองอ�ำนาจ ศรีสะเกษน่าจะเป็น กบฎตอ่ ไทย สมเด็จพระเจา้ กรงุ ธนบุรีไดโ้ ปรดเกล้าฯ ดินแดนหนึ่งที่ถูกใช้เป็นเส้นทางไปมาระหว่างเมือง ใหส้ มเดจ็ เจา้ พระยามหากษตั รยิ ศ์ กึ (พระบาทสมเดจ็ ประเทศราชดังกล่าว เมื่อขอมเสื่อมอ�ำนาจลง พระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช) กบั เจา้ พระยาสรุ สหี ์ ไทยเร่ิมมีอ�ำนาจครอบครองดินแดนเหล่าน้ี ในสมัย เป็นแมท่ ัพยกข้ึนไปทางเมอื งพิมาย และเกณฑ์ก�ำลัง กรุงศรีอยุธยา อาณาจักรไทยกว้างขวางมากข้ึน ทหารจากเมอื งประทายสมนั ต์ เมอื งสงั ขะ เมอื งขขุ นั ธ์ มชี าวบา้ นปา่ ซงึ่ เปน็ ชนกลมุ่ นอ้ ยอาศยั อยแู่ ควน้ จ�ำปาสกั เมอื งรตั นบรุ ี เป็นทพั บกยกไปตีเมืองเวยี งจนั ทน์และ ฝ่ังซา้ ยของแม่นำ้� โขง ชนพวกนี้เรยี กตวั เองว่า “ขา่ ” เมืองจ�ำปาศักดิ์ จนได้รับชัยชนะ เมืองทั้งสองจึง “ส่วย” “กวย” หรือ “กุย” มคี วามสามารถในการ ยอมขึ้นต่อไทย เมื่อกองทัพไทยเข้าเมืองเวียงจันทน์ จับช้างป่ามาเลี้ยงไว้ใช้งาน ชาวส่วยได้อพยพย้ายท่ี ได้อัญเชิญพระแก้วมรกตและพระบางกลับมายัง ท�ำมาหากินข้ามมาฝั่งขวาของแม่น�้ำโขง เน่ืองจาก กรุงธนบรุ ี พรอ้ มคมุ ตัวพระเจา้ ไชยกุมาร เจา้ ผ้คู รอง ชาวเมืองศรีสัตนาคนหุต (เวียงจันทน์) ได้เข้าไป นครจ�ำปาศักด์ิกลับมาด้วย และในการศึกครั้งน ี้ ตั้งถิ่นฐานแย่งที่ท�ำมาหากิน ต่อมา พ.ศ. ๒๒๖๐ หลวงปราบ (เซยี งขนั ) ทหารเอกในกองทพั ไดห้ ญงิ มา่ ย ชาวสว่ ยไดอ้ พยพแยกออกเปน็ หลายกลมุ่ ดว้ ยกนั และ ชาวลาวคนหนง่ึ กลบั มาเปน็ ภรรยา มบี ตุ รชายตดิ ตาม แยกย้ายไปตง้ั รกรากในทีต่ ่าง ๆ กนั โดยหาเลี้ยงชีพ มาด้วยชือ่ ทา้ วบุญจนั ทน์ และใน พ.ศ. ๒๓๒๔ เมือง ด้วยการท�ำเกษตรกรรมและหาของป่า และมีการ เขมรเกดิ จราจล สมเดจ็ เจา้ พระยามหากษตั รยิ ศ์ กึ กบั ไปมาหาสูต่ ดิ ต่อกนั ระหว่างพวกส่วยอย่เู สมอ พระยาสรุ สหี ์ ไดร้ บั พระบรมราชโองการใหย้ กกองทพั ศรสี ะเกษ 7

ไปปราบจราจลครั้งน้ี โดยเกณฑ์ก�ำลังของเมือง สะดวก พระยาไกรภักดีศรีนครล�ำดวน (บุญจันทร์) ปะทายสมันต์ เมืองขุขันธ์ และเมืองสังฆะ สมทบ ได้กล่าวโทษมายังกรุงเทพฯ จึงโปรดเกล้าฯ ให้ กับกองทัพหลวงออกไปตีเมืองเสียมราฐ ก�ำพงสวาย เรียกตัวพระยาขุขันธ์ภักดีไปลงโทษและจ�ำคุกไว้ท่ี บรรทายเพชร บรรทายมาศ และเมืองรูงต�ำแรย์ กรุงเทพฯ แล้วโปรดเกล้าฯ ให้ต้ังพระยาไกรภักดี (ถ�้ำช้าง) จนเมืองเหล่านี้ยอมแพ้ ขอข้ึนเป็นขอบ ศรนี ครล�ำดวน (บญุ จนั ทร)์ ขน้ึ เปน็ เจา้ เมอื งขขุ นั ธแ์ ทน ขณั ฑสมี า เมอ่ื เสรจ็ สงครามเวยี งจนั ทนแ์ ละเมอื งเขมร จากนั้นมาได้มีการเปล่ียนแปลงต�ำแหน่งเจ้าเมือง แลว้ ไดป้ นู บ�ำเหนจ็ ใหแ้ กเ่ จา้ เมอื งปะทายสมนั ต์ เมอื ง และนามเจา้ เมอื งหลายคร้ัง ขุขันธ์ และเมืองสังฆะ โดยเลื่อนบรรดาศักด์ิให้เป็น พระยาทงั้ สามเมอื ง โดยเจา้ เมอื งขขุ นั ธ์ ไดบ้ รรดาศกั ด์ิ ต่อมา พ.ศ. ๒๔๕๙ กระทรวงมหาดไทย มปี ระกาศ ใหมจ่ าก “พระยาไกรภกั ดศี รนี ครล�ำดวน” (ตากะจะ) ให้เปล่ียนช่ือเมืองทุกเมืองเป็นจังหวัด เมืองขุขันธ์ เป็น “พระยาขุขันธ์ภักดี” และในปีเดียวกันน้ันเอง จึงเปล่ียนเป็นจังหวัดขุขันธ์ และในพ.ศ. ๒๔๘๑ มี ทา่ นไดถ้ งึ แกอ่ นจิ กรรม จงึ โปรดใหห้ ลวงปราบ (เซยี งขนั ) พระราชกฤษฎกี าเปลย่ี นชอื่ จงั หวดั ขขุ นั ธ์ เปน็ จงั หวดั ขนึ้ เปน็ พระยาไกรภกั ดศี รนี ครล�ำดวน เจา้ เมอื งขขุ นั ธ์ ศรีสะเกษ ต้งั แต่บัดนน้ั เปน็ ตน้ มา คนตอ่ ไป ปัจจุบันจังหวัดศรีสะเกษมีพื้นท่ีประมาณ ๘,๘๓๙ ต่อมาเมืองขุขันธ์ที่บ้านปราสาทสี่เหลี่ยมดงล�ำดวน ตารางกิโลเมตร แบ่งการปกครองเป็น ๒๒ อ�ำเภอ กันดารน�้ำ พระยาไกรภักดีฯ จึงอพยพเมืองย้ายไป ไดแ้ ก่ อ�ำเภอเมอื งศรสี ะเกษ อ�ำเภอกนั ทรลกั ษ์ อ�ำเภอ อยู่บ้านแตระ ต�ำบลห้วยเหนือ ซ่ึงเป็นท่ีตั้งอ�ำเภอ กันทรารมย์ อ�ำเภอขุขันธ์ อ�ำเภอขุนหาญ อ�ำเภอ ขุขนั ธ์ในปจั จบุ ัน นำ้� เกลย้ี งอ�ำเภอโนนคณู อ�ำเภอบงึ บรู พ์อ�ำเภอเบญจลกั ษ์ อ�ำเภอปรางค์กู่ อ�ำเภอพยุห์ อ�ำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ ใน พ.ศ. ๒๓๒๕ ในสมยั พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ อ�ำเภอไพรบงึ อ�ำเภอภสู งิ ห์ อ�ำเภอเมอื งจนั ทร์ อ�ำเภอ จุฬาโลกมหาราช พระยาไกรภักดีศรีนครล�ำดวน ยางชุมน้อย อ�ำเภอราศีไศล อ�ำเภอวังหิน อ�ำเภอ (เซียงขัน) ได้บรรดาศักดิ์เลื่อนขึ้นมาเป็น พระยา ศรีรัตนะ อ�ำเภอศิลาลาด อ�ำเภอห้วยทับทัน และ ขุขันธ์ภักดี จึงได้มีใบบอกกราบบังคมทูลข้อตั้ง อ�ำเภออทุ มุ พรพสิ ัย ท้าวบุญจันทร์ เป็นพระยาไกรภักดีศรีนครล�ำดวน ผู้ช่วยเจ้าเมืองขุขันธ์ อยู่มาวันหน่ึง พระยาขุขันธ์ อาณาเขต ติดต่อกับจังหวัดยโสธรและจังหวัด ภักดี เผลอเรียกพระยาไกรภักดีศรีนครล�ำดวน ทศิ เหนือ รอ้ ยเอด็ (บุญจันทร์) ว่า “ลูกเชลย” พระยาไกรภักดีศรีนคร ตดิ ตอ่ กบั ราชอาณาจกั รกมั พชู า โดย ล�ำดวน (บุญจันทร์) จึงโกรธแค้นและผูกพยาบาท ทิศใต้ ภายหลังมีพ่อค้าญวนมาซ้ือโคกระบือท่ีเมืองขุขันธ์ มีเทือกเขาพนมดงรักเป็นแนวกั้น พระยาขุขันธ์ภักดีได้อ�ำนวยความสะดวกและจัด เขตแดน ท่ีพักใหพ้ วกญวน ตลอดจนให้ไพร่น�ำทางไปช่องโพย ทิศตะวนั ตก ตดิ ต่อกบั จังหวัดสุรนิ ทร์ ให้พวกญวนน�ำโคกระบือไปยังเมืองพนมเปญได้ ทิศตะวนั ออก ตดิ ตอ่ กับจงั หวัดอบุ ลราชธานี 8 ศรสี ะเกษ

ระยะทางจากจงั หวดั ศรสี ะเกษไปยงั จงั หวดั ใกลเ้ คยี ง การเดินทาง สรุ ินทร์ ๑๐๕ กิโลเมตร รถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข ๑ อุบลราชธานี ๖๑ กโิ ลเมตร ยโสธร ๑๕๙ กิโลเมตร (ถนนพหลโยธิน) จนถึงจังหวัดสระบุรี แล้วแยกเข้า ทางหลวงหมายเลข ๒ (ถนนมติ รภาพ) จนถึงอ�ำเภอ สีค้ิว จังหวัดนครราชสีมา และแยกเข้าสู่ทางหลวง ระยะทางจากอำ� เภอเมอื งศรสี ะเกษไปยงั อำ� เภอตา่ งๆ หมายเลข ๒๔ (โชคชัย-เดชอุดม) จนถึงศรีสะเกษ กันทรลักษ ์ ๖๓ กโิ ลเมตร รวมระยะทางประมาณ ๕๗๑ กิโลเมตร กันทรารมย ์ ๒๖ กโิ ลเมตร ขขุ ันธ ์ ๔๙ กโิ ลเมตร รถโดยสารประจำ� ทาง ออกจากสถานขี นสง่ ผโู้ ดยสาร ขนุ หาญ ๖๐ กิโลเมตร กรุงเทพฯ (จตุจักร) ถนนก�ำแพงเพชร ๒ สอบถาม น�้ำเกลยี้ ง ๔๔ กโิ ลเมตร ข้อมลู ได้ท่ี โนนคณู ๕๖ กโิ ลเมตร - บริษัท ขนส่ง จ�ำกัด โทร. ๑๔๙๐, ๐ ๒๙๓๖ ๒๘๕๒-๖๖ ส�ำนักงานศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ บึงบูรพ์ ๔๒ กโิ ลเมตร ๒๕๐๐ www.transport.co.th เบญจลกั ษ์ ๘๐ กโิ ลเมตร ปรางค์ก ู่ ๖๐ กิโลเมตร - บริษัท นครชัยแอร์ จ�ำกัด โทร. ๑๖๒๔ พยหุ ์ ๒๑ กโิ ลเมตร ส�ำนักงานศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๒๖ ๙๓๘๕-๗ www.nca.co.th โพธศิ์ รีสวุ รรณ ๒๙ กิโลเมตร - รุ่งประเสริฐทัวร์ โทร. ๐ ๒๙๓๖ ๓๖๓๘-๙ ไพรบึง ๔๒ กโิ ลเมตร ภูสิงห ์ ๗๒ กิโลเมตร - สมบัติทัวร์ โทร. ๑๒๑๕, ๐ ๒๐๓๐ ๔๙๙๙ www.sombattour.com เมอื งจันทร ์ ๔๐ กโิ ลเมตร ยางชุมนอ้ ย ๓๒ กิโลเมตร รถไฟ จากสถานีรถไฟกรุงเทพฯ (หัวล�ำโพง) ราษีไศล ๓๘ กโิ ลเมตร มีขบวนรถ กรุงเทพฯ-ศรีสะเกษ ทุกวัน สอบถาม วงั หนิ ๓๕ กโิ ลเมตร ขอ้ มลู โทร. ๑๖๙๐, ๐ ๒๒๒๐ ๔๓๓๔, ๐ ๒๒๒๐ ศรีรตั นะ ๓๗ กิโลเมตร ๔๔๔๔ สถานีรถไฟศรสี ะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๕๒๕ ศลิ าลาด ๕๐ กิโลเมตร www.railway.co.th หว้ ยทับทนั ๓๗ กโิ ลเมตร อุทุมพรพิสยั ๒๔ กิโลเมตร เครื่องบิน จากท่าอากาศยานนานาชาติสุวรรณภูมิ และท่าอากาศยานนานาชาติดอนเมือง มีเท่ียวบิน ไปยงั ทา่ อากาศยานนานาชาตอิ บุ ลราชธานซี ง่ึ อยใู่ กล้ ท่ีสุด จากน้ันต่อรถโดยสารประจ�ำทางหรือเหมารถ มายงั จงั หวดั ศรสี ะเกษ มสี ายการบนิ ทใี่ หบ้ รกิ าร ไดแ้ ก่ - บริษัท การบินไทย จ�ำกัด (มหาชน) โทร. ๐ ๒๓๕๖ ๑๑๑๑ www.thaiairways.com ศรสี ะเกษ 9

- สายการบิน ไทย ไลอ้อน แอร์ โทร. ๐ ๒๕๒๙ สถานท่ีทอ่ งเทยี่ ว ๙๙๙๙ www.lionairthai.com - สายการบนิ ไทย สมายล์ โทร. ๑๑๘๑, ๐ ๒๑๑๘ อ�ำเภอเมืองศรสี ะเกษ ๘๘๘๘ www.thaismileair.com วดั มหาพทุ ธาราม (วดั พระโต) อยถู่ นนขขุ นั ธ์ ต�ำบล - สายการบนิ นกแอร์ โทร. ๑๓๑๘ เมอื งเหนือ เมอื่ ราว พ.ศ. ๒๓๒๘ เจ้าเมอื งศรสี ะเกษ www.nokair.com คนท่ี ๒ พระยาวเิ ศษภกั ดี (ชม) ไดย้ า้ ยเมอื งศรสี ะเกษ - สายการบิน แอร์ เอเชีย โทร. ๐ ๒๕๑๕ ๙๙๙๙ จากที่ต้ังเดิมบ้านโนนสามขาสระก�ำแพง มาต้ังอยู่ www.airasia.com ท่ีเป็นศาลหลักเมืองในปัจจุบัน ในขณะที่สร้างเมือง นั้น มีคนไปพบหลวงพ่อโต ใจกลางผืนป่าแดง จึง การเดินทางภายในจังหวัดศรีสะเกษและการ ได้อุปถัมภ์บ�ำรุง โดยให้สร้างวัดข้ึนบริเวณท่ีพบ เดินทางไปยังจังหวดั ใกล้เคยี ง หลวงพ่อโต ตั้งชื่อว่า “วัดพระโต” หรือ “วัด ในอ�ำเภอเมอื งศรสี ะเกษ มรี ถโดยสารประจ�ำทางและ ป่าแดง” และได้จัดหาพระสงฆ์ผู้ทรงคุณวุฒิมา รถสองแถวให้บริการจากสถานีขนส่งผู้โดยสาร ปกครอง ได้ก่อสร้างเสนาสนะท่ีจ�ำเป็นต่าง ๆ และ จงั หวดั ศรสี ะเกษไปยงั อ�ำเภอตา่ ง ๆ และไปยงั จงั หวดั เจ้าเมืองศรีสะเกษคนต่อ ๆ มาก็ได้อุปถัมภ์บ�ำรุง ใกลเ้ คยี ง เชน่ นครราชสมี า สรุ นิ ทร์ อบุ ลราชธานี ฯลฯ วัดพระโตเสมือนเป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองศรีสะเกษ สอบถามข้อมูลได้ท่ี สถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัด โดยตลอด จนต่อมา พ.ศ. ๒๔๙๘ ได้เปลี่ยนช่ือวัด ศรสี ะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๒๕๐๐, ๐ ๔๕๖๑ ๗๙๗๘ มาเป็น “วัดมหาพุทธาราม” ปัจจุบันภายในวิหาร วดั มหาพทุ ธาราม 10 ศรสี ะเกษ

ของวัดเป็นท่ีประดิษฐานพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมือง ของอุโมงค์ นักท่องเท่ียวจะได้ช่ืนชมความสวยงาม ของชาวศรสี ะเกษ คอื “หลวงพอ่ โต” เปน็ พระพทุ ธรปู และความนา่ รักของปลานอ้ ยใหญอ่ ยา่ งใกลช้ ิด องค์ใหญป่ างมารวชิ ัย มีความสูงจากฐานถงึ ยอดเกศ ๖.๘๕ เมตร หนา้ ตกั กวา้ ง ๓.๕๐ เมตร และบรเิ วณวดั ศูนย์แสดงพันธุ์สัตว์น�้ำศรีสะเกษ เปิดให้เข้าชม ยังเปน็ ส�ำนักปฏบิ ัตธิ รรมประจ�ำจงั หวดั ด้วย วันอังคาร-อาทิตย์ (ปิดวันจันทร์) เวลา ๑๐.๐๐- ๑๖.๐๐ น. ค่าเขา้ ชม ผูใ้ หญ่ ๓๐ บาท เด็ก ๒๐ บาท ศาลหลักเมืองศรีสะเกษ อยู่ถนนหลักเมือง ต�ำบล สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ่ี ส�ำนกั งานเทศบาลเมอื งศรสี ะเกษ เมืองเหนือ ใกล้กับศาลาว่าการจังหวัดศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๒๖๘๖, ๐ ๔๕๖๑ ๓๘๐๔ สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๙ แล้วเสร็จ พ.ศ. ๒๕๓๑ ลั ก ษ ณ ะ โ ค ร ง ส ร ้ า ง ท า ง ส ถ า ป ั ต ย ก ร ร ม ข อ ง สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ อยู่ภายในวิทยาลัย ศาลหลักเมอื ง คอื ยกฐานสงู หลงั คาทรงไทยจตั รุ มขุ เกษตรและเทคโนโลยศี รสี ะเกษ ถนนกสกิ รรม ต�ำบล กรุด้วยหินอ่อนทั้งหลังและกระจกสี จ่ัวด้านทิศใต้ หนองครก มีเนอื้ ท่ี ๒๓๗ ไร่ ลักษณะพน้ื ทีส่ ่วนใหญ่ ประดิษฐานตรากาญจนาภิเษก เป็นสัญลักษณ์เน่ือง เป็นท่ีราบสูงสลับกับท่ีต�่ำตามธรรมชาติ มีล�ำห้วย ในวโรกาสทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ล ๒ สาย คอื หว้ ยปนู ใหญแ่ ละหว้ ยปนู นอ้ ยมาบรรจบกนั อดุลยเดช (รชั กาลท่ี ๙) ทรงครองสิริราชสมบตั คิ รบ ตรงดา้ นทศิ เหนอื ของสวนฯ และบรเิ วณสวนสมเดจ็ ฯ ๕๐ ปี ส่วนเสาหลักเมืองท�ำมาจากไม้ชัยพฤกษ์ มีต้นล�ำดวนข้ึนอยู่หนาแน่นเป็นดงใหญ่ เหมาะแก่ ปลายยอดเสาแกะให้เป็นมนแหลม มีเส้นผ่า การศึกษาในเชงิ พฤกษศาสตร์ โดยต้นล�ำดวนซึ่งเป็น ศูนย์กลางเสา ๓๐ เซนติเมตร และมีความสูง พนั ธไ์ุ มห้ อม จะผลดิ อกหอมอบอวลไปทว่ั ในชว่ งเดอื น จากฐาน ๒๒๙ เซนตเิ มตร มีนาคมของทุกปี และเน่ืองจากต้นไม้ชนิดนี้มีความ เก่ียวพันกับช่ือ “ศรีนครล�ำดวน” ในอดีต จึงได้น�ำ ศูนย์แสดงพันธุ์สัตว์น�้ำศรีสะเกษ อยู่ภายในสวน ต้นล�ำดวนมาเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัด นอกจากน ี้ เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ๘๐ ในบริเวณสวนฯ ยังมีสวนสัตว์ บึงน้�ำ และสวน พรรษา (รชั กาลที่ ๙) หรอื ทรี่ จู้ กั กนั ของชาวศรสี ะเกษ สาธารณะตกแต่งสวยงามร่มร่นื เหมาะกบั เปน็ แหล่ง วา่ “เกาะหว้ ยนำ้� ค�ำ” ถนนเลยี่ งเมอื ง ต�ำบลหนองครก พักผ่อนหย่อนใจของประชาชนท่ัวไป สวนสมเด็จฯ เป็นศูนย์แสดงพันธุ์สัตว์น�้ำแห่งแรกในภาคอีสาน เปิดทุกวนั เวลา ๐๖.๐๐-๑๘.๐๐ น. ตอนใต้ สรา้ งขึน้ เพือ่ เปน็ แหล่งเรียนรู้ส�ำหรับเยาวชน นกั เรยี น นกั ศกึ ษา และผทู้ ส่ี นใจ เพอื่ เปน็ การสง่ เสรมิ บ้านขุนอ�ำไพพาณิชย์ อยู่ถนนอุบล ต�ำบลเมืองใต ้ การท่องเที่ยวของจังหวัดด้วย ภายในอาคารศูนย์ เป็นอาคารเก่าแก่ของขุนอ�ำไพพาณิชย์ (อินทร ์ แสดงพันธส์ุ ัตวน์ �้ำฯ มีการจดั โซนปลาใหไ้ ด้ชม ไดแ้ ก่ นาคสีหราช) คหบดีชาวศรีสะเกษ สร้างเมื่อ พ.ศ. โซนปลาทะเล ปลาน�้ำจืด และปลาสวยงาม ซ่งึ มีพันธ์ุ ๒๔๖๘ โดยชา่ งชาวจีนและชาวมอญ เป็นอาคารก่อ ปลากว่า ๑๐๐ ชนดิ จ�ำนวนรวมมากกวา่ ๕,๐๐๐ ตวั อิฐถือปนู ๒ ช้ัน ๖ คูหา มีลวดลายปนู ป้นั และไม้ฉลุ นอกจากนยี้ งั มอี โุ มงคแ์ กว้ ใตน้ ำ�้ ซงึ่ ถอื เปน็ บรเิ วณทมี่ ี ประดับตามช่องลมดูสวยงาม ซึ่งได้รับอิทธิพลจาก ความน่าสนใจมาก เพราะตลอดระยะทาง ๒๔ เมตร ศิลปะและความเชื่อตามคติจีนโบราณ ปูพ้ืนชั้นบน ด้วยไม้เนื้อแข็ง มีบันไดข้ึนลง ๒ ทาง หลังคามุง ศรีสะเกษ 11

“หลวงพอ่ เขาพระวหิ าร” และ “หลวงพอ่ สามพน่ี อ้ ง” ซึ่งหลวงพ่อนิลและหลวงปู่บุญยัง น�ำมาประดิษฐาน ไว้ที่วัดเม่ือ พ.ศ. ๒๔๘๑ เป็นพระพุทธรูปท ่ี ชาวศรีสะเกษเคารพและกราบไหว้ขอพรให้ประสบ ความส�ำเรจ็ ในด้านต่าง ๆ พระธาตเุ รอื งรอง อยบู่ า้ นสรา้ งเรอื ง ต�ำบลหญา้ ปลอ้ ง เป็นพระธาตุที่สร้างขึ้นโดยการผสมผสานศิลปะ อีสานใต้ส่ีเผ่าไทย ได้แก่ ลาว ส่วย เขมร เยอ มีความงดงามและเป็นเอกลักษณ์อย่างลงตัว องค์พระธาตุมีความสูง ๔๙ เมตร แบ่งออกเป็น ๖ ชั้น ช้ันที่ ๑ ใช้ส�ำหรับประกอบพิธีทางศาสนา ช้ันท่ี ๒-๓ เปน็ พิพิธภัณฑพ์ นื้ บา้ นส่เี ผ่าไทย ช้นั ที่ ๔ เป็นท่ีประดิษฐานพระพุทธรูป ชั้นที่ ๕ ใช้ส�ำหรับ การท�ำสมาธิ และ ช้ันท่ี ๖ เป็นท่ีประดิษฐาน พระบรมสารีริกธาตุและเป็นจุดชมทัศนียภาพ ของพ้นื ทโี่ ดยรอบ บ้านขนุ อ�ำไพพาณชิ ย์ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมอื งศรีสะเกษ ใชท้ างหลวง หมายเลข ๒๓๗๓ (ศรสี ะเกษ-ยางชมุ นอ้ ย) ประมาณ ด้วยสังกะสี ท่ียอดของปั้นลมและลายทั้งสองข้าง ๗.๕ กโิ ลเมตร มีลวดลายของพันธุ์พฤกษาประดับ อาคารหลังน ี้ ได้รับการบูรณะและอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดีจนได้รับ วัดหนองตะเคียน อยู่หมู่ท่ี ๗ ต�ำบลจาน มีพระ รางวลั ชนะเลศิ โครงการดเี ดน่ การอนรุ กั ษส์ ถาปตั ยกรรม อุโบสถเป็นรูปทรงจัตุรมุข ตามแบบศิลปะผสม ในเมอื งเมอื่ พ.ศ. ๒๕๓๐ และกรมศลิ ปากรไดป้ ระกาศ ระหวา่ งขอม-ลา้ นนา ออกแบบและสรา้ งโดยชา่ งฝมี อื ข้นึ ทะเบยี นเป็นโบราณสถานเม่ือ พ.ศ. ๒๕๓๗ จากทางภาคเหนอื ภายในประดษิ ฐาน “พระศรอี รยิ ะ เมตรยั ” (หลวงพอ่ สที นั ดร) เปน็ พระประธาน บรเิ วณ ปัจจุบันบ้านขุนอ�ำไพพาณิชย์เปิดให้เข้าชมได้ ด้านข้างพระอุโบสถมีลานประดิษฐานพระพุทธรูป โดยชน้ั บนจดั แสดงเครอ่ื งใชป้ ระจ�ำวนั เกา่ แกบ่ างสว่ น ปางสมาธิจ�ำนวน ๒๘ องค์ ภายในวัดยังมีรูปหล่อ ของขุนอ�ำไพพาณิชย์ รวมถงึ รปู และประวตั ิของทา่ น สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชประดิษฐานอยู่ด้วย ส่วนช้ันล่างเปิดเป็นร้านค้าจ�ำหน่ายสินค้าโอทอป เพราะในอดีตพระองค์เคยเสด็จมาประทับแรมยัง ของจงั หวดั ศรีสะเกษ สถานที่แหง่ นีข้ ณะก�ำลงั ออกศึก วัดป่าศรีส�ำราญ อยู่ต�ำบลเมืองใต้ ใกล้กับ การเดินทาง จากอ�ำเภอเมอื งศรสี ะเกษ ใชท้ างหลวง โรงพยาบาลศรสี ะเกษภายในวดั ประดษิ ฐานพระพทุ ธรปู หมายเลข ๒๒๑ (ศรีสะเกษ-กันทรลักษ์) จนถึง 12 ศรสี ะเกษ

พระธาตุเรืองรอง กิโลเมตรที่ ๑๓.๕ ให้เลี้ยวซ้ายเข้าหมู่บ้านตะเคียน การเดินทาง จากท่ีว่าการอ�ำเภอบึงบูรพ์ เล้ียวซ้าย ตรงเขา้ ไปตามทางหมบู่ า้ นอกี ๕ กิโลเมตร วดั จะอยู่ ผ่านโรงพยาบาลบึงบูรพ์ ตรงไปจนสุดถนนและ ทางซ้ายมอื เลี้ยวขวา ตรงไปอีก ๒ กิโลเมตร จะพบสามแยก ให้เลี้ยวซ้าย ตรงไปเข้าไป ๓๐๐ เมตร ถึงวัด อ�ำเภอบงึ บรู พ์ วดั ศรบี งึ บรู พ์ อยรู่ มิ ล�ำหว้ ยทบั ทนั บา้ นโนนสาวสวย อำ� เภอกันทรลักษ์ หมู่ท่ี ๔ ต�ำบลบึงบูรพ์ เป็นสถานท่ีบ�ำเพ็ญเพียร อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร อยู่บ้านภูมิซรอล ภาวนาของ พระอาจารย์ศรีจันทร์สาโร พระสงฆ์ ต�ำบลเสาธงชัย ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติเขาพระ ที่มีประชาชนศรัทธาเลื่อมใส ซ่ึงท่านมีด�ำริที่จะ วิหาร มีพ้ืนท่ีประมาณ ๑๓๐ ตารางกิโลเมตร สร้างวัดศรีบึงบูรพ์ให้เป็นพุทธสถานมรดกอีสานใต ้ ครอบคลุมพื้นที่ ๒ จังหวัดคือ อ�ำเภอกันทรลักษ์ พระอโุ บสถมลี กั ษณะสงู โปรง่ ศลิ ปะสมยั อยธุ ยาผสม จังหวัดศรีสะเกษ อ�ำเภอน้�ำขุ่น และอ�ำเภอน้�ำยืน รตั นโกสินทร์ มเี สาทง้ั หมด ๓๒ ตน้ มปี ระตู ๕ บาน จังหวัดอุบลราชธานี สภาพภูมิประเทศทั่วไป ท�ำจากไม้สักแกะสลักเป็นลวดลายปริศนาธรรม ส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาตามแนวทิวเขาพนมดงรัก ภายในพระอุโบสถยังเป็นท่ีประดิษฐานพระพุทธ กั้นชายแดนไทย-กัมพูชา ปกคลุมด้วยผืนป่าดิบแล้ง ชนิ ราชจ�ำลอง องคท์ ่ี ๒ ของประเทศไทย ปา่ เบญจพรรณ และปา่ เตง็ รงั นอกจากนย้ี งั เปน็ แหลง่ ศรีสะเกษ 13

อาศัยของสัตว์ป่าจ�ำนวนมากท่ีอาศัยและหากินข้าม ภาพสลักนูนต�่ำ อยู่ทางด้านทิศใต้ของผามออีแดง ไปมาในผืนปา่ ระหวา่ งสองประเทศ เช่น หมูปา่ กวาง มีบันไดให้ลงไปชมได้สะดวก เป็นรูปแกะสลักนูนต�่ำ เก้ง กระต่าย กระรอก ชะนี ชะมด เปน็ ต้น บนหินทรายเป็นรูปเทพสามองค์ สันนิษฐานว่า บรเิ วณดงั กลา่ วในอดตี เปน็ ทซี่ อ้ มมอื ของชา่ งแกะสลกั สถานท่ที ่องเท่ยี วภายในเขตอุทยานฯ ได้แก่ ก่อนจะด�ำเนินการแกะสลักจริงที่ปราสาทเขาพระ ผามออแี ดง อยบู่ รเิ วณชายแดนไทย-กมั พชู า ลกั ษณะ วิหาร เปน็ ผาหนิ สแี ดง มีความสงู จากระดับน้ำ� ทะเล ๕๕๖ เมตร สามารถมองเห็นทัศนียภาพได้กว้างไกลสุดตา สถูปคู่ อยู่ทางด้านทิศตะวันตกของผามออีแดง รวมทงั้ มองเหน็ ปราสาทเขาพระวหิ ารซงึ่ อยใู่ นฝง่ั ของ ชาวบา้ นเรยี กวา่ “พระธาต”ุ ตวั สถปู สรา้ งดว้ ยหนิ ทราย กมั พูชาได้ด้วย ตัดเป็นรูปทรงสี่เหล่ียมลูกบาศก์ ด้านบนกลมมน ตั้งอยู่คู่กัน ข้างในเป็นโพรงบรรจุส่ิงของ เช่ือกันว่า เปน็ สัญลกั ษณ์แห่งความอดุ มสมบรู ณใ์ นสมัยนนั้ ภาพสลกั นนู ต�ำ่ ผามออีแดง 14 ศรสี ะเกษ

ปราสาทโดนตวล อยู่บริเวณบ้านภูมิซรอล ห่างจาก สวยงามเหมาะแกก่ ารพกั ผอ่ นเทยี่ วชมธรรมชาตแิ ละ หนา้ ผาชายแดนไทย-กมั พชู า ประมาณ ๓๐๐ เมตร กางเตน๊ ทพ์ ักแรม สร้างราวพุทธศตวรรษที่ ๑๕-๑๖ เป็นปราสาทหิน แบบขอม มตี �ำนานเลา่ วา่ นางนมใหญ่ (เนยี งเดาะทม) อุทยานฯ มีบ้านพักและพ้ืนท่ีกางเต๊นท์ให้บริการ เป็นสตรีสูงศักดิ์ท่ีมีรูปร่างหน้าตาสวยงาม แต่มี สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ่ี ศนู ยบ์ รกิ ารนกั ทอ่ งเทยี่ ว อทุ ยาน ลักษณะอาภัพ คือ หน้าอกใหญ่ ไปไหนมาไหน แห่งชาติเขาพระวิหาร โทร. ๐ ๔๕๘๑ ๖๐๐๐, ไม่สะดวก ต้องเอาสายสร้อยทองค�ำเป็นสาแหรก ๐ ๔๕๘๑ ๖๐๗๑, ๐ ๔๕๘๑ ๘๐๒๑, ๐ ๔๕๘๑ รองรับไว้ กิตติศัพท์เลื่องลือไปจนถึงกษัตริย์ขอม ๘๐๓๕, ๐ ๔๕๘๒ ๖๐๔๕ หรือกรมอุทยาน จึงใหเ้ หล่าอ�ำมาตยม์ ารบั นางไปเฝ้า แตข่ ณะเดินทาง แหง่ ชาติ สตั วป์ า่ และพนั ธพ์ุ ชื โทร. ๐๒ ๕๖๒ ๐๗๖๐ ไดแ้ วะพกั ทล่ี านหนิ โดนตวล ขณะนน้ั ตาเลง็ ซง่ึ เปน็ คน www.dnp.go.th บา้ นเดยี วกนั กบั นางนมใหญ่ ไดเ้ ขา้ ไปตามนางนมใหญ่ การเดินทาง จากอ�ำเภอกันทรลักษ์ ใช้ทางหลวง ให้กลบั ออกมา แตเ่ กิดการตอ่ ส้กู ันขึน้ เหล่าอ�ำมาตย์ หมายเลข ๒๒๑ ระยะทางประมาณ ๒๕ กิโลเมตร ได้ฆ่าตาเล็งและทิ้งไว้ในป่าบริเวณเดียวกับท่ีสร้าง ถึงท่ที �ำการอทุ ยานแหง่ ชาติ ปราสาทโดนตวล น้�ำตกภลู ะออ อย่ใู นเขตรักษาพนั ธส์ุ ตั วป์ ่าพนมดงรกั สระตราว หรือ ห้วยตราว เป็นธารน้�ำอยู่บริเวณ ต�ำบลเสาธงชยั เปน็ นำ�้ ตกขนาดเลก็ มนี ำ�้ มากในชว่ งเดอื น ลานหินเชิงเขาพระวิหาร มีสายน�้ำไหลผ่านถ�้ำ กนั ยายน-กมุ ภาพนั ธ์ ไดร้ บั การพฒั นาใหเ้ ปน็ เสน้ ทาง ใต้เพิงหินลงสู่บริเวณท่ีลุ่มต�่ำ ซ่ึงมีแนวหินซ้อน ศึกษาธรรมชาติท่ีให้ความรู้เร่ืองพืชพันธุ์และสภาพ กั้นสายน�้ำให้ไหลไปตามต้องการ สันนิษฐานว่าท่ีลุ่ม ภมู ปิ ระเทศ จากบริเวณลานจอดรถมีทางเดนิ เท้าไป ดังกล่าว คือ บารายหรือแหล่งเก็บน�้ำของขอม ถึงน�ำ้ ตกประมาณ ๒ กิโลเมตร ปัจจุบันได้มีการบูรณะและท�ำความสะอาดบริเวณ การเดินทาง จากอ�ำเภอกันทรลักษ์ ใช้ทางหลวง สระตราวส�ำหรับเก็บกักน�้ำและน�ำมาใช้อุปโภค หมายเลข ๒๒๑ เส้นทางไปผามออีแดง ประมาณ บริโภคในเขตพ้นื ทีอ่ ทุ ยานฯ ๒๓ กิโลเมตร ต่อดว้ ยถนนสายบ้านภมู ซิ รอล-น้ำ� ตก น้�ำตกขุนศรีและถ้�ำขุนศรี อยู่ด้านทิศตะวันตกของ สระตราว ใกล้เสน้ ทางเดนิ ขึน้ ปราสาทเขาพระวหิ าร น�้ำตกขุนศรีจะอยู่เหนือถ�้ำขุนศรีข้ึนไป มี ๓ ชั้น ส่วนถ้�ำขุนศรีภายในมีขนาดกว้าง เชื่อกันว่าเป็น ท่ีพักของขุนศรี ขณะมาควบคุมการตัดหินบริเวณ สระตราวเพื่อใช้สร้างปราสาทเขาพระวหิ าร เขื่อนห้วยขนุน เป็นอ่างเก็บน้�ำชลประทานและเป็น น้ำ� ตกภูละออ ท่ีตั้งหน่วยพิทักษ์อุทยานฯ เขื่อนห้วยขนุน ห่างจาก ท่ที �ำการอุทยานฯ ประมาณ ๒๕ กโิ ลเมตร มที วิ ทศั น์ ศรีสะเกษ 15

ส�ำโรงเกียรติ ประมาณ ๘ กิโลเมตร และเล้ียวซ้าย ท่ีครั้งหน่ึงได้เข้าไปพักปักกลดในป่าช้าหนองใหญ ่ สู่น้�ำตกภูละอออีก ๒.๕ กิโลเมตร เป็นทางลาดยาง ซึ่งเปน็ ท่ตี ง้ั วดั ลา้ นขวดในปัจจบุ ัน โดยในระหว่างนนั้ ตลอดสาย มีญาติโยมและชาวบ้านแวะเวียนมาปฏิบัติธรรม อยู่เสมอ ท�ำให้หลวงปู่เกิดความคิดท่ีจะสร้างวัดขึ้น อ�ำเภอขุนหาญ บนพ้ืนท่ีป่าช้าแห่งนี้ แต่เน่ืองจากบริเวณใกล้เคียง วัดป่ามหาเจดีย์แก้ว (วัดล้านขวด) อยู่บ้านดอน มีขยะจ�ำพวกขวดอยู่มาก ท่านเห็นว่าขวดเหล่านั้น ต�ำบลโนนสงู ทไี่ ดช้ อื่ วา่ “วดั ลา้ นขวด” เพราะสถานท่ี มีสีต่าง ๆ สามารถน�ำไปตกแต่งอาคารได้อย่าง ต่าง ๆ ภายในวดั ไม่ว่าจะเปน็ ซมุ้ ประตูทางเขา้ ลาน สวยงาม และยังช่วยประหยัดงบประมาณค่าสีและ จอดรถ โบสถ์ ศาลา หอระฆัง กุฏิ หรือแม้แตห่ อ้ งน�ำ้ กระเบื้องได้อีก หลวงปู่จึงรวบรวมขวดจากหมู่บ้าน ตา่ งถกู ประดบั ประดาดว้ ยขวดแกว้ หลากสหี ลายแบบ ในละแวกใกลเ้ คยี งน�ำมาสรา้ งกุฏิหลงั แรก ตอ่ มาเมอื่ รวมกันกว่า ๑.๕ ล้านใบ ซ่ึงความคิดเช่นนี้มาจาก วดั ล้านขวดเปน็ ท่รี จู้ ักทวั่ ไป ผูค้ นในจงั หวัดใกล้เคียง “พระครูวิเวกธรรมาจารย์” หรือ “หลวงปู่ลอด” ได้เดินทางมาชม และน�ำขวดมาบริจาควัดด้วย จากน้ันสิ่งปลูกสร้างต่าง ๆ ภายในวัดเร่ิมทยอย สร้างข้นึ สง่ิ ปลกู สรา้ งทโี่ ดดเดน่ ของวดั เชน่ ศาลาฐานสโมมหา เจดยี แ์ กว้ ซงึ่ เปน็ ศาลา ๒ ชน้ั ประดบั ดว้ ยขวดทงั้ หลงั ด้านหลังของศาลาฐานสโมมหาเจดีย์แก้ว มีเจดีย์ ที่สร้างเช่ือมต่อกับศาลาทางด้านหลัง เป็นเจดีย์ ทรงกลมบนฐานส่ีเหล่ียมมองเห็นยอดสูงเลยศาลา ขึ้นมา เปน็ ท่ีสะดุดตาแกผ่ พู้ บเห็น และมี สมิ (พระ อุโบสถ) รูปทรงจัตุรมุขโดดเด่นอยู่กลางสระน้�ำ มีสะพานทางเดินเช่ือมไปยังพระอุโบสถ ภายใน ประดษิ ฐาน พระพทุ ธรปู หนิ หยกขาว เปน็ พระพทุ ธรปู แกะจากหินหยกขาวท่ีน�ำเข้ามาจากพม่า แกะโดย ชา่ งจากอ�ำเภอแม่สาย จงั หวดั เชยี งราย ผ้ทู เ่ี ดนิ ทาง มาท�ำบุญและท่องเท่ียวท่ีวัดแห่งนี้ นอกจากจะได้ ชื่นชมศิลปะการน�ำขวดมาสร้างเป็นศาสนสถาน ต่าง ๆ แล้ว ยังได้ซึมซับคติธรรมที่หลวงปู่ลอด ได้แฝงไว้จากงานศิลปะเหล่าน้ีคือ “เม่ือมาวัดให้เข้า ถึงวัด วัดจิตใจ ฝึกขัดถูจิตใจตัวเอง ให้ใสสะอาด เปรียบเสมอื นแกว้ ” วัดปา่ มหาเจดีย์แก้ว (วดั ลา้ นขวด) 16 ศรสี ะเกษ

การเดนิ ทาง จากวงเวยี นอ�ำเภอขนุ หาญ ใชท้ างหลวง น้�ำตกส�ำโรงเกียรติ เป็นน้�ำตกขนาดกลาง สายน้�ำ หมายเลข ๒๑๒๘ ประมาณ ๕๐๐ เมตร จะพบ ไหลตกจากหน้าผาสูง ๘ เมตร มีน้ำ� มากในชว่ งเดอื น สามแยก ให้ตรงไปทางแยกขวา ประมาณ ๕๐ เมตร กันยายน-กุมภาพันธ์ บริเวณตอนบนของน้�ำตกเป็น จะพบป้ายบอกทางเข้าวัด และเลี้ยวขวาเข้าไปอีก ธารน�้ำไหลไปตามลานหิน จะมีความสวยงามในช่วง ประมาณ ๒๐๐ เมตร จะพบวดั ลา้ นขวดอยทู่ างซา้ ยมอื ฤดฝู น วดั ส�ำโรงเกยี รติ อยหู่ มทู่ ่ี ๘ ต�ำบลบกั ดอง เริ่มก่อต้งั การเดินทาง จากอ�ำเภอขุนหาญ ใช้ทางหลวง วัด พ.ศ. ๒๔๓๗ เป็นทปี่ ระดษิ ฐานของ “หลวงพอ่ หมายเลข ๒๑๒๗ จนถึงสีแ่ ยกวัดส�ำโรงเกยี รติ และ พระตาตน” พระพุทธรปู ปางสมาธิ ศลิ ปะแบบขอม ตรงไปตามทางหลวงหมายเลข ๒๒๓๖ จะพบทาง หนา้ ตักกว้าง ๔ นิว้ สงู ๕ น้ิว สร้างดว้ ยเกสรดอกไม้ เข้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรักและน�้ำตก ผสมครั่งหรือยางชัน มีประวัติเล่าว่าถูกค้นพบโดย ส�ำโรงเกียรติอยู่ทางขวามือ ระยะทางจากตัวอ�ำเภอ นายตาตน ขณะทอ่ี อกไปวางไซดกั ปลา แตอ่ งค์พระ ประมาณ ๑๘ กิโลเมตร ได้ติดไซมาด้วย นายตาตนจึงน�ำองค์พระไปถวาย วัดส�ำโรงเกียรติ เจ้าอาวาสได้แจ้งให้ญาติโยม ปราสาทต�ำหนักไทร (ปราสาททามจาน) อยู่บ้าน ประชาชนใกล้เคียงได้ทราบและต่างพากันมา ต�ำหนักไทร ต�ำบลบักดอง เป็นเทวาลัยในศาสนา นมัสการอย่างคับคั่ง และใน พ.ศ. ๒๔๒๐ พระยา พราหมณ์ อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖-๑๗ ขขุ ันธภ์ ักดศี รีนครล�ำดวน เจ้าเมอื งขุขนั ธ์ ได้เดินทาง ตวั ปราสาทอฐิ หลงั เดยี วบนฐานศลิ าทราย กอ่ ดว้ ยอฐิ มาอาราธนาพระตาตนไปประดิษฐานไว้ ณ เมือง เปน็ รปู สเ่ี หลยี่ มจตั รุ สั มปี ระตเู ขา้ ออกไดด้ า้ นเดยี ว คอื ขขุ นั ธ์ (อ�ำเภอขขุ นั ธ)์  แตไ่ มส่ �ำเรจ็ เนอื่ งจากปาฏหิ ารยิ ์ ด้านทศิ ตะวนั ออก ซง่ึ เปน็ ด้านหนา้ ส่วนอีก ๓ ดา้ น ของหลวงพอ่ พระตาตน องคพ์ ระจงึ ไดป้ ระดษิ ฐานอยู่ เป็นประตูหลอก คือ สลักเป็นรูปบานประตูลงใน ท่วี ดั ส�ำโรงเกียรติมาถงึ ปัจจบุ นั เนื้ออิฐ บริเวณทางเข้ามีสิงห์จ�ำหลักสองตัว เฉพาะ ด้านหน้ากรอบประตูเป็นหินทราย แต่เดิมเคยมี การเดินทาง จากอ�ำเภอขุนหาญ ใช้ทางหลวง ทับหลังเป็นภาพพระนารายณ์บรรทมสินธุ์ และมี หมายเลข ๒๑๒๗ ประมาณ ๑๔ กิโลเมตร จะพบวดั พระพรหมผดุ มาจากพระนาภี สองขา้ งพระพรหมเปน็ อยบู่ ริเวณส่แี ยกทางซา้ ยมือ รปู ฤาษแี ละบคุ คลนงั่ ในซมุ้ เรอื นแกว้ ปจั จบุ นั ทบั หลงั ถกู น�ำไปเกบ็ รกั ษาไวท้ พ่ี พิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาตพิ มิ าย น�้ำตกส�ำโรงเกียรติ (น้�ำตกปีศาจ) อยู่บ้านส�ำโรง จงั หวัดนครราชสมี า เกียรติ ต�ำบลบักดอง ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า พนมดงรกั มตี น้ ก�ำเนดิ จากภเู ขากนั ทงุ ในเขตเทอื กเขา การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอขุนหาญ ใช้ทางหลวง บรรทดั เดมิ ช่ือว่า “น�ำ้ ตกปีศาจ” เนอื่ งจากตัง้ ตาม หมายเลข ๒๑๒๗ (ขุนหาญ-บ้านส�ำโรงเกียรติ) ชอ่ื หนว่ ยทหารพรานทม่ี สี มญานามวา่ “หนว่ ยปศี าจ” ประมาณ ๒๐ กิโลเมตร ถึงวัดต�ำหนักไทร ปราสาท ซงึ่ พนื้ ทน่ี ำ้� ตกแหง่ นเี้ ปน็ ทตี่ ง้ั หนว่ ยปฏบิ ตั กิ าร กระทง่ั ต�ำหนกั ไทรอยู่ในบริเวณวัด ถึง พ.ศ. ๒๕๔๙ เมื่อมีการปรับปรุงพื้นที่ให้เป็น แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว นำ้� ตกปศี าจไดเ้ ปลย่ี นชอื่ เปน็ “นำ้� ตก นำ�้ ตกหว้ ยจนั ทร์ (นำ้� ตกกนั ทรอม) อยบู่ า้ นหว้ ยจนั ทร ์ ส�ำโรงเกียรต”ิ ตามชื่อหมบู่ า้ นนบั แต่นนั้ มา ต�ำบลห้วยจนั ทร์ มตี ้นก�ำเนิดมาจากบรเิ วณเขาเสลา ศรีสะเกษ 17

น้�ำตกห้วยจนั ทร์ (น�้ำตกกนั ทรอม) ในเขตเทือกเขาบรรทัด เป็นน้�ำตกท่ีสวยงามไหล (วฒั นธรรมเขมรโบราณ) ทเ่ี หลอื อยเู่ พยี งแหง่ เดยี วใน ลดหล่ันมาตามชั้นหิน ก่อนไหลลงสู่แม่น้�ำมูล มี จงั หวดั ศรีสะเกษ เหมาะส�ำหรบั การท่องเที่ยวเรยี นรู้ ปริมาณน้�ำมากในช่วงเดือนกันยายน-กุมภาพันธ์ วิถีชีวิตและวัฒนธรรมแบบดั้งเดิมของชุมชน อาทิ บริเวณโดยรอบร่มร่ืนด้วยพันธุ์ไม้ป่านานาชนิด การท�ำขนมจีนโบราณ (นุ่มรุยหรือขนมจีน) การท�ำ เหมาะส�ำหรับพกั ผ่อนหย่อนใจ ขนมวือระพอม การแสดงและการละเล่นพ้ืนเมือง เช่น พิธีเรือมมะม๋วด (ร�ำแม่มด) ซ่ึงเป็นการรักษา การเดินทาง จากวงเวียนอ�ำเภอขุนหาญ เลี้ยวซ้าย ผู้ป่วยและบนบาน และการละเล่นเจรียงหรือจ�ำริง ผ่านหน้าโรงเรียนสิริขุนหาญ และใช้ทางหลวง เป็นต้น นอกจากน้ียังมีโบราณสถาน คือ ปราสาท หมายเลข ๒๓๔๑ ประมาณ ๑๘ กิโลเมตร จนถึง ภูฝ้าย ให้เที่ยวชมด้วย โดยหากไปเท่ียวชมเป็น สามแยกอ�ำเภอขุขันธ์-อ�ำเภอขุนหาญ ให้เล้ียวซ้าย หมคู่ ณะ แนะน�ำใหต้ ดิ ตอ่ ประสานงานกบั ทางหมบู่ า้ น และตรงไป ๕ กิโลเมตร จะพบสามแยกอีก ให้ ก่อนล่วงหน้า เพ่ือจะได้ช่วยอ�ำนวยความสะดวก เลี้ยวขวาและตรงไป ๒ กิโลเมตร ถงึ น�้ำตก สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ี่ ผปู้ ระสานงานหมบู่ า้ นวฒั นธรรม หมบู่ า้ นอนรุ กั ษว์ ฒั นธรรมขะแมร์ อยบู่ า้ นกดุ นาแกว้ ขะแมร์ บ้านกดุ นาแกว้ โทร. ๐๘ ๔๙๕๙ ๗๐๐๘ ต�ำบลภูฝ้าย เป็นชุมชนขนาดใหญ่ท่ียังคงใช้ภาษา การเดินทาง จากอ�ำเภอขุนหาญ ใช้ทางหลวง พ้ืนถน่ิ ขะแมร-์ ศรีสะเกษ และยงั คงสบื ทอดประเพณี หมายเลข ๒๑๑๑ จนถึงบ้านจะเนียว จะพบทาง วัฒนธรรมขะแมร์ด้ังเดิมไว้จนถึงทุกวันนี้ จนได้รับ แยกขวาคือ ถนนสายบ้านจะเนียว-บ้านเด่ือ ให้ตรง การขนานนามว่าเป็นหมู่บ้านวัฒนธรรมขะแมร์ 18 ศรสี ะเกษ

ปราสาทตาเล็ง (ปราสาทลุมพุก) ไปจนสุดทางจะบรรจบกับทางหลวงหมายเลข ๒๔ แกะสลักหินรูปร่างคล้ายกับประตูแต่ไม่สามารถ (โชคชัย-เดชอุดม) ให้เล้ียวขวาและตรงไปจนถึง เข้าออกได้ ท่ีส�ำคัญคือเสาประดับผนังของประตู บา้ นกดุ นาแกว้ รวมระยะทางประมาณ ๒๑ กโิ ลเมตร หน้าท้ังสองข้าง มีการแกะสลักเป็นลายก้านขดใน แต่ละโค้งตรงกลางสลักเป็นรูปหงส์ บริเวณหัวเสา อ�ำเภอขขุ นั ธ์ แกะสลักเป็นลายกลีบบัว ลายใบไม้ ส่วนหน้าบัน ปราสาทตาเล็ง (ปราสาทลุมพุก) อยู่หมู่ท่ี ๑ บ้าน ท่ีเหลืออยู่เฉพาะปลายกรอบทั้งสองข้าง สลักเป็น ปราสาท ต�ำบลกันทรารมย์ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้น รูปนาคห้าเศียร และท่ีหน้าบันทับหลังซึ่งตกอยู่หน้า ในราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖-๑๗ เป็นเทวสถานท่ี ปราสาท แกะสลกั เปน็ รปู พระอนิ ทรท์ รงชา้ งเอราวณั ประกอบพธิ กี รรมทางศาสนาพราหมณ์ รปู แบบศลิ ปะ ยนื อย่บู นหัวยักษ์ เขมรแบบบาปวน ลักษณะเป็นปรางค์องค์เด่ียว มีผังเป็นรูปสี่เหล่ียมจัตุรัส ก่อด้วยหินทรายและอิฐ นอกจากน้ีบนพ้ืนรอบ ๆ ปราสาทยังมีทับหลังวาง ต้ังอยู่บนฐานศิลาแลง ตัวปราสาทหันหน้าไป อยู่หลายชิ้น ช้ินหน่ึงวางอยู่หน้าประตูด้านทิศเหนือ ทางทิศตะวันออก ส่วนยอดด้านบนหักพังและ สลกั เปน็ ภาพพระอนิ ทรท์ รงชา้ งในซมุ้ เรอื นแกว้ เหนอื กระจดั กระจายอยโู่ ดยรอบตวั ปราสาท ทเ่ี หลอื คอื สว่ น หน้ากาล ซ่ึงคายท่อนพวงมาลัยออกมาจากปาก เรอื นธาตซุ งึ่ กอ่ ดว้ ยหนิ ทรายเปน็ กรอบประตปู ราสาท และยึดท่อนพวงมาลัยน้ันไว้ด้วยมือท้ังสองข้าง มีประตูเข้า-ออกได้เพียงประตูเดียวคือด้านหน้าทาง ทบั หลงั ชิน้ อน่ื ๆ ลักษณะคล้ายกัน ทบั หลงั ชน้ิ หน่งึ ทศิ ตะวันออก สว่ นอกี สามด้านเปน็ ประตูหลอก คอื มีแนวภาพตอนบนสลักเป็นรูปฤาษีน่ังเรียงกันใน ทา่ สมาธิ ๗ ตอน ศรีสะเกษ 19

การเดนิ ทาง จากอ�ำเภอขขุ นั ธ์ ใชท้ างหลวงหมายเลข ตั้งอยู่ท้ัง ๔ มุม แต่ปัจจุบันเหลือเพียง ๒ องค์ ๒๒๐๑ ประมาณ ๓ กิโลเมตร จะพบส่ีแยกให ้ ซงึ่ ตงั้ อยดู่ า้ นหนา้ พระอโุ บสถทย่ี งั อยใู่ นสภาพสมบรู ณ์ เล้ียวซ้ายและตรงไปอีก ๓๐๐ เมตร จากนั้นให ้ สว่ นอกี ๒ องคด์ า้ นหลงั พระอโุ บสถ เหลือเพยี งซาก เลย้ี วขวาตามปา้ ยบอกทางไปบา้ นปราสาท ประมาณ ปรกั หักพงั เทา่ นัน้ ๑๖ กโิ ลเมตร จนถงึ บา้ นปราสาท และเลยี้ วขวาเขา้ ไป จะพบปราสาทตาเล็งอยู่ทางขวามือ รวมระยะทาง การเดินทาง จากแยกศาลหลกั เมืองขขุ นั ธ์ เลยี้ วซ้าย ประมาณ ๒๑ กโิ ลเมตร เข้าทางหลวงชนบทหมายเลข ศก๕๐๕๐ ประมาณ ๔๐๐ เมตร จะพบวดั เขียนฯ อยูใ่ กล้สามแยก วดั เขยี นบูรพาราม อย่หู ม่ทู ่ี ๔ ต�ำบลห้วยเหนอื เป็น วัดเก่าแก่ที่สร้างคู่เมืองขุขันธ์ เดิมเรียกว่า วัดเขมร วัดล�ำภู อยู่ต�ำบลใจดี เป็นท่ีประดิษฐาน “องค์ มีโบราณสถานที่ส�ำคญั ได้แก่ พระอโุ บสถ มีลกั ษณะ พระแก้วเนรมิต” พระพุทธรูปปางสมาธิเนื้อส�ำริด เป็น สิมอีสาน สร้างขึ้นในสมัยกรุงธนบุรี ภายใน มยี อดพระเกศายาวและโคง้ งอไปดา้ นหลงั ซงึ่ พระยา พระอุโบสถประดิษฐานพระพุทธรูปศักด์ิสิทธิ์ คือ ไกรภักดีศรีนครล�ำดวน (ตากะจะ) เจ้าเมืองขุขันธ์ “หลวงพ่อโต” เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปิดทองปาง คนแรก เป็นผู้อัญเชิญมาจากเมืองเวียงจันทน์ เมื่อ มารวิชยั ขนาดหน้าตักกวา้ ง ๓.๕๐ เมตร สงู ๖.๘๐ พ.ศ. ๒๓๒๑ เมตร นบั เปน็ พระพทุ ธรปู ทใี่ หญโ่ ตและศกั ดสิ์ ทิ ธมิ์ าก การเดินทาง จากส่ีแยกอ�ำเภอขุขันธ์ เล้ียวซ้ายผ่าน องคห์ นึง่ ของจังหวัดศรีสะเกษ นอกจากนี้มุมท้งั ส่ที ิศ สถานตี �ำรวจขขุ นั ธ์ ไปจนถงึ สามแยกใหเ้ ลย้ี วขวาและ รอบพระอุโบสถ มพี ระเจดีย์ธาตุศลิ ปะแบบลา้ นช้าง ตรงไปประมาณ ๕ กโิ ลเมตร จากนน้ั เลยี้ วขวาอกี ครง้ั วัดเขยี นบูรพาราม 20 ศรีสะเกษ

วดั โสภณวหิ าร และตรงไป ๓ กโิ ลเมตร และเลยี้ วขวาอกี หนงึ่ ครง้ั และ อำ� เภอภูสิงห์ ตรงไปอีก ๑ กิโลเมตร ถึงวัดล�ำภู จุดผ่านแดนถาวรช่องสะง�ำ (ภูสิงห์) อยู่ต�ำบล วัดโสภณวิหาร อยู่บ้านลุมพุก ต�ำบลกันทรารมย์ ไพรพัฒนา เป็นจุดผ่านแดนถาวรเช่ือมต่อ เดิมชื่อ วัดร�ำปุก เป็นวัดเก่าที่ไม่ปรากฏหลักฐาน กับช่องจอม อ�ำเภออัลลองเวง จังหวัดอุดรมีชัย ว่าสร้างข้ึนเมื่อใด ภายในวัดมีพระประธานและ ราชอาณาจกั รกมั พชู า เปน็ เสน้ ทางทส่ี ามารถเดนิ ทาง สิมเก่าที่ได้รับอิทธิพลสถาปัตยกรรมแบบลาว ตัว ตอ่ ไปยงั จงั หวดั เสยี มราฐได้ ระยะทางประมาณ ๑๓๕ พระอโุ บสถกอ่ อฐิ ถอื ปนู ยกพน้ื สงู หนา้ บนั ตกแตง่ ลาย กิโลเมตร เส้นทางนีส้ ามารถเทย่ี วชมอารยธรรมขอม ปูนปั้น ผนังเขียนภาพระบายสี หน้าต่างประดับ โบราณและสงิ่ มหศั จรรย์ ๑ ใน ๗ ของโลก คอื นครวดั ด้วยลูกมะหวด มีหลักเสมาปักไว้ในสิมต่างจากท่ีอ่ืน นครธม บนั ทายศรี ฯลฯ รวมทง้ั วถิ ชี วี ติ และพพิ ธิ ภณั ฑ์ ซง่ึ เปน็ ลกั ษณะเฉพาะของพน้ื ทบี่ รเิ วณแถบน้ี บรเิ วณ ของชาวเขมรแดงยุคสุดท้าย ณ อัลลองเวง วัดมีสถูปคู่คล้ายกับสถูปที่พบบริเวณผามออีแดง เชิงเขาพระวหิ ารอยู่หลายคู่ จดุ ผ่านแดนฯ เปดิ ทกุ วนั เวลา ๐๗.๐๐-๒๐.๐๐ น. เอกสารท่ีใช้ในการข้ามแดนส�ำหรับชาวไทย คือ การเดินทาง จากอ�ำเภอขุขันธ์ เล้ียวขวาผ่าน หนังสือเดนิ ทาง (Passport) สว่ นชาวตา่ งชาตใิ ชว้ ซี า่ สถานีต�ำรวจ และตรงไป ๓ กโิ ลเมตร ถงึ สามแยกให ้ ในการข้ามแดน โดยสามารถติดต่อขอท�ำ Visa on เล้ียวซ้ายและตรงไป ๓๐๐ เมตร จากนั้นเลี้ยวขวา Arrival ณ จดุ ผา่ นแดนไดเ้ ชน่ กนั สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ี่ เข้าถนน ศก.๔๐๔๗ เส้นทางไปต�ำบลกันทรารมย์ โทร. ๐ ๔๕๘๑ ๔๘๐๐, ๐ ๔๕๘๒ ๖๒๔๕ ตรงไปอกี ประมาณ ๑๐ กิโลเมตร วดั จะอย่ซู ้ายมือ ศรีสะเกษ 21

อ�ำเภอปรางคก์ ู่ การเดินทาง จากอ�ำเภอปรางค์กู่ ใช้ทางหลวง หมายเลข ๒๑๖๗ เส้นทางไปอ�ำเภอขขุ นั ธ์ ประมาณ ปราสาทปรางคก์ ู่ อยบู่ า้ นกู่ ต�ำบลกู่ เปน็ ศาสนสถาน ๘ กิโลเมตร จะพบทางสามแยกให้เลี้ยวซ้าย ของพราหมณ์ที่สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยขอมท่ี ตรงเข้าไปจะมีป้ายบอกทางไปปราสาทบ้านสมอ เก่าแก่มาก มีอายุกว่าพันปีมาแล้ว ลักษณะคล้าย ตลอดทาง ปราสาทศีขรภมู ิ จงั หวัดสุรินทร์ ลกั ษณะเปน็ ปรางค์ ๓ องค์ สร้างเป็นแนวจากเหนือไปใต้อยู่บนฐาน ขนาดใหญ่ก่อด้วยอิฐเรียงแผ่นโต ด้านหน้าปรางค์กู่ อ�ำเภอห้วยทบั ทนั มีสระนำ้� ขนาดใหญ่ เป็นแหล่งน�้ำและอาหารของนก ปราสาทห้วยทับทัน หรือ ปราสาทบ้านปราสาท เปด็ นำ้� ซงึ่ จะมจี �ำนวนมากในช่วงฤดูแล้งตง้ั แตเ่ ดือน อยทู่ ว่ี ดั ปราสาทพนาราม บ้านปราสาท เป็นโบราณ กมุ ภาพนั ธ์ เป็นต้นไป สถานแบบขอมแห่งหน่ึงท่ีถูกดัดแปลงในสมัยหลัง การเดินทาง จากอ�ำเภอปรางค์กู่ ใช้ทางหลวง เช่นเดียวกับปราสาทศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ โดย หมายเลข ๒๑๖๗ เสน้ ทางไปจงั หวดั สรุ นิ ทร์ ประมาณ เฉพาะส่วนหลังคาซ่ึงคล้ายคลึงกันมากแต่มีขนาด ๑๐ กิโลเมตร จะพบทางเข้าปราสาทปรางค์กู่อยู่ สูงกว่า ประกอบด้วย ปรางค์อิฐ ๓ องค์ ต้ังอยู่บน รมิ ถนนทางซ้ายมอื ฐานศิลาแลงเดียวกันในแนวเหนือ-ใต้ มีก�ำแพงล้อม รอบพร้อมซุ้มประตูก่อด้วยศิลาแลง สันนิษฐานว่า ปราสาทบา้ นสมอ อยู่หมูท่ ี่ ๒ บา้ นทามจาน ต�ำบล เดิมมี ๓ หรือ ๔ ทิศ ปัจจุบันคงเหลือเพียงด้าน สมอ เปน็ ปราสาทขอมโบราณขนาดเลก็ เปน็ อโรคยา ทิศใต้เท่าน้ัน ศาลหรอื สถานพยาบาลในจ�ำนวน ๑๐๒ แหง่ ทพ่ี ระเจา้ ชัยวรมันที่ ๗ โปรดให้สร้างข้ึน ภายในองค์ปรางค ์ ปรางค์องค์กลางขนาดใหญ่กว่าปรางค์อีก ๒ องค์ มีรูปประติมากรรมจ�ำหลัก สันนิษฐานว่าสร้างขึ้น ที่ขนาบข้างเล็กน้อย แต่ส่วนหลังคาเตี้ยกว่า เป็น ในราวพุทธศตวรรษที่ ๑๘ รูปสี่เหล่ียมจตุรัสย่อมุมไม้สิบสอง มีประตูเดียว ด้านหน้าทางทิศตะวันออก มีกรอบประตูหินทราย และทับหลังติดอยู่เป็นภาพบุคคลยืนอยู่เหนือ หน้ากาล ส่วนท่อนพวงมาลัยมีลายมาแบ่งที่เส้ียว ภาพบุคคลยืนในซุ้มเรือนแก้ว ไม่อาจสันนิษฐานว่า เปน็ ผ้ใู ดดว้ ยลายสลกั ยงั ไมแ่ ล้วเสรจ็ ปรางค์ ๒ องค์ท่ีขนาบข้างขนาดเดียวกันได้รับการ ดัดแปลงรูปแบบไปมาก โดยเฉพาะส่วนหลังคาและ ประตูซึ่งก่อทึบหมดทุกด้าน ยังคงปรากฏกรอบ ประตูหินทราย และช้ินส่วนทับหลังสลักภาพการ กวนเกษียรสมุทรตกอยู่หน้าประตูปรางค์องค์ท่ี อยู่ด้านทิศใต้ จากลักษณะทางด้านศิลปกรรมของ ปราสาทปรางค์กู่ 22 ศรีสะเกษ

ทับหลังท่ีปรากฏ สันนิษฐานได้ว่าปราสาทแห่งนี้ มีอายุอยู่ในราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖ ร่วมสมัยศิลปะ ขอมแบบคลัง-บาปวนของเขมร และได้รับการ ดัดแปลงอกี ในสมยั ตอ่ มา การเดินทาง จากอ�ำเภอห้วยทับทัน ใช้ทางหลวง ชนบทหมายเลข ศก. ๓๐๑๓ ไปประมาณ ๑๐ กโิ ลเมตร และตอ่ ดว้ ยทางหลวงชนบทหมายเลข ศก. ๕๐๔๙ ประมาณ ๔ กโิ ลเมตร จะพบสามแยกใหเ้ ลยี้ ว ซา้ ยเขา้ ไป ๑ กิโลเมตร อ�ำเภออทุ ุมพรพสิ ัย ปราสาทห้วยทบั ทัน ปราสาทสระก�ำแพงน้อย อยู่ภายในบริเวณวัด ปราสาทสระกำ� แพงใหญ่ หรอื ปราสาทศรพี ฤทเธศวร เทพปราสาท สระก�ำแพงน้อย บ้านกลาง ต�ำบล อยู่ภายในบริเวณวัดสระก�ำแพงใหญ่ ถนนประดิษฐ์ ขะยงู ประกอบดว้ ยปรางคแ์ ละวหิ ารกอ่ ดว้ ยศลิ าแลง ประชาราษฎร์ ต�ำบลสระก�ำแพงใหญ่ เป็นปราสาท ด้านหนา้ ปรางค์มสี ระน้�ำใหญ่ ทัง้ ปรางค์ วิหาร และ ขอมท่ีมีขนาดใหญ่และสมบูรณ์ที่สุดของจังหวัด สระน้�ำ ล้วนล้อมรอบด้วยก�ำแพงศิลาแลง เคยมี ลักษณะเป็นปรางค์ ๓ องค์บนฐานเดียวกันและ ทับหลังประตูสลักเป็นพระวรุณเทพเจ้าแห่งฝน ต้ังเรียงกันในแนวทิศเหนือ-ใต้ หันหน้าไปทางทิศ ประทับบนแท่นมีหงส์แบก ๓ ตัว อยู่เหนือเศียร ตะวันออก ปรางค์ประธานอยู่ตรงกลาง ก่อด้วย เกียรติมุข เป็นศิลปะแบบบาปวน มีอายุราวพุทธ หินทราย มีอิฐแซมบางส่วน มีทับหลังจ�ำหลักภาพ ศตวรรษท่ี ๑๖ สันนิษฐานว่าปราสาทหินแห่งนี้เดิม พระอนิ ทรท์ รงชา้ งบนแทน่ เหนอื หนา้ กาล สว่ นปรางค์ เป็นศาสนสถานมาก่อน และต่อมาในพุทธศตวรรษ อีก ๒ องค์ เป็นปรางค์อิฐ มีส่วนประกอบตกแต่ง ที่ ๑๘ รัชสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ อาจมีการ ทเี่ ปน็ หนิ ทราย เชน่ ทบั หลงั กรอบหนา้ บนั และกรอบ บูรณะหรือสร้างเพ่ิมเติมขึ้นใหม่ สังเกตได้จากมี เสาประตู ดา้ นหลงั ปรางคอ์ งคท์ ศิ ใตม้ ปี รางคก์ อ่ อฐิ อกี สถาปตั ยกรรมแบบบายนอยดู่ ว้ ย สงิ่ กอ่ สรา้ งดงั กลา่ ว ๑ องค์ ดา้ นหนา้ มวี ิหารกอ่ อิฐ ๒ หลัง ล้อมรอบดว้ ย เรยี กกนั ในสมยั นนั้ วา่ “อโรคยาศาล” หมายถงึ สถาน ระเบียงคดก่อด้วยศิลาแลงและหินทราย มีโคปุระ พยาบาล หรือสขุ ศาลาประจ�ำชุมชนนัน่ เอง หรอื ประตูซมุ้ ทงั้ ๔ ทิศ การเดินทาง จากอ�ำเภออุทุมพรพิสัย ใช้ทางหลวง ส่วนวิหารท่ีก่อด้วยอิฐซ่ึงอยู่ทางด้านทิศเหนือมี หมายเลข ๒๐๘๓ ตอ่ ดว้ ยทางหลวงหมายเลข ๒๒๖ ทับหลังสลักภาพพระนารายณ์บรรทมสินธุ์อยู่เหนือ เสน้ ทางไปตวั เมอื งศรสี ะเกษ ประมาณ ๑๐ กโิ ลเมตร พระยาอนันตนาคราชทา่ มกลางเกษียรสมุทร และท่ี จะพบวัดเทพปราสาท สระก�ำแพงน้อย อยู่ริมถนน วิหารก่ออิฐทางด้านทิศใต้มีทับหลังรูปพระอิศวรกับ ทางซา้ ยมอื พระอุมาประทับน่ังเหนือโคนนทิ ปัจจุบันปราสาท แห่งน้ีอยู่ในความดูแลของกองโบราณคดี กรม ศรีสะเกษ 23

ปราสาทสระกำ� แพงใหญ่ ศลิ ปากร และไดม้ กี ารขดุ คน้ พบโบราณวตั ถจุ �ำนวนมาก กิจกรรมท่ีน่าสนใจ เช่น ทับหลังจ�ำหลักภาพศิวนาฏราช พระกฤษณะ ยกเขาโควรรธนะ และยังพบพระพุทธรูปนาคปรก เส้นทางเที่ยวชมสวนชิมผลไม้ศรีสะเกษ จังหวัด พระพทุ ธรปู ปางสมาธิ พระพมิ พ์ดนิ เผา ฯลฯ ศรีสะเกษ เป็นแหล่งผลิตผลไม้ส่งออกที่ส�ำคัญ อีกแห่งหนึ่งของประเทศไทย เช่น เงาะ ทุเรียน จากหลักฐานลวดลายท่ีปรากฏบนหน้าบัน ทับหลัง มังคดุ ลองกอง ล�ำไย ลน้ิ จ่ี มะปรางหวาน กระท้อน และโบราณวตั ถตุ ่าง ๆ โดยเฉพาะจารึกท่ีอยู่บริเวณ สม้ โอ มะม่วง และยางพารา โดยปลกู มากในอ�ำเภอ หลืบประตูปราสาทสระก�ำแพงใหญ่ สันนิษฐานว่า กันทรลักษ์และอ�ำเภอขุนหาญ จึงได้มีการจัดต้ัง ปราสาทแห่งน้ีสร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖ กลุ่มส่งเสริมและพัฒนาการท่องเท่ียวเชิงเกษตร ตรงกบั ศลิ ปะขอมแบบบาปวน เพอ่ื เปน็ เทวาลยั ถวาย ๓ แหง่ ไดแ้ ก่ แด่พระศิวะ และเมื่อประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๘ ได้มีการเปลี่ยนแปลงเป็นวัดในพุทธศาสนาลัทธิ บ้านช�ำตารมย์ ต�ำบลตระกาจ อ�ำเภอกันทรลักษ์ มหายาน เป็นหมู่บ้านโครงการน�ำร่อง ได้สร้างจุดบริการ นักท่องเท่ียวบริเวณบ้านศรีอุดม เส้นทางหลักถนน การเดนิ ทาง จากตวั อ�ำเภออทุ ุมพรพิสัย ใชท้ างหลวง สายโชคชัย-เดชอุดม (ทางหลวงหมายเลข ๒๔) หมายเลข ๒๐๘๓ เส้นทางไปจังหวัดสุรินทร ์ มีพืชผลทางการเกษตรหมุนเวียนให้ผลผลิตตลอด ประมาณ ๒ กิโลเมตร จะพบทางให้เล้ียวซ้ายตรง ทั้งปี ได้แก่ เงาะ ทุเรียน ลองกอง มะม่วง ส้มโอ เขา้ สวู่ ดั สระก�ำแพงใหญ่ หอมแดง กระเทียม สะตอ และยางพารา 24 ศรสี ะเกษ

บ้านซ�ำมว่ ง ต�ำบลซ�ำ อ�ำเภอกนั ทรลักษ์ เปน็ หมบู่ า้ น กิจกรรมลงข่วงวัฒนธรรมศรีสะเกษ และ Mini แรกท่ีมีการจัดท�ำกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงเกษตร Light & Sound ปราสาทขอมวัดสระกำ� แพงใหญ่ มีผลผลิต ได้แก่ เงาะ ทุเรียน มะปราง มะขาม เป็นกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์วัฒนธรรม มะม่วง ลองกอง ล�ำไย ขา้ วโพดหวาน ฟกั ทอง และ พ้ืนบ้านท่ีจัดข้ึน ณ ปราสาทวัดสระก�ำแพงใหญ่ ยางพารา เป็นต้น อ�ำเภออุทุมพรพิสัย เพ่ือรองรับนักท่องเท่ียวท่ีสนใจ เขา้ เยยี่ มชมเปน็ หมคู่ ณะในโอกาสตา่ ง ๆ โดยตกลงกบั บา้ นซ�ำขี้เหลก็ ต�ำบลพราน อ�ำเภอขนุ หาญ ถอื เป็น ชุมชนที่รับผิดชอบด�ำเนินงาน (ยกเว้นในช่วงฤดูฝน) เกษตรกรกลุ่มแรกที่มีการปลูกเงาะ ทุเรียน และ กิจกรรมดังกล่าวจัดขึ้นในช่วงค่�ำโดยใช้เวลาในการ สภาพภูมิประเทศของพื้นที่นี้ยังมีความสวยงาม แสดงประมาณ ๒ ช่ัวโมง กิจกรรมประกอบไปด้วย จนเป็นท่ีรู้จักของนักท่องเที่ยว มีผลผลิต ได้แก ่ การชมกิจกรรมลงข่วงวัฒนธรรมพื้นบ้านศรีสะเกษ เงาะ ทเุ รยี น มงั คุด ล�ำไย กระท้อน ลองกอง ส้มโอ (การบายศรีสู่ขวัญต้อนรับ การแสดงดนตรีพื้นเมือง ข้าวโพดหวาน สะตอ และยางพารา การฟ้อนร�ำแบบส่ีเผ่าไทยศรีสะเกษ การสาธิตศิลป ในช่วงเดือนมิถุนายน ของทุกปี สวนเกษตรเหล่าน้ี หัตถกรรมพื้นบ้าน และการจัดเล้ียงอาหารค่�ำแบบ จะมีผลผลิตออกสู่ตลาด จึงเป็นช่วงท่ีเหมาะแก่การ พาข้าวแลง) และการแสดงแสงสีเสียง ต�ำนานสร้าง เดินทางท่องเที่ยวในลักษณะชมสวนชิมผลไม้ และ ปราสาทขอมวัดสระก�ำแพงใหญ่ ชุด “ศิวะราตรแี ห่ง ซ้ือผลผลิตจากชาวสวนโดยตรง สอบถามข้อมูลได้ที่ ศรพี ฤทเธศวร” สอบถามขอ้ มลู ได้ท่ี องค์การบรหิ าร ส�ำนักงานเกษตรจังหวัดศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ส่วนต�ำบลสระก�ำแพงใหญ่ โทร. ๐ ๔๕๓๖ ๘๓๒๒ ๑๓๙๗, ๐ ๔๕๖๑ ๖๘๒๙ กระเทียม สนิ คา้ ขึน้ ชื่อของศรีสะเกษ ศรีสะเกษ 25

เทศกาลงานประเพณี โดยชุมชนท่ีอาศัยอยู่ในลุ่มน�้ำมูล จะน�ำเรือยาวมา บวงสรวงถวายศาลเจ้าพ่อดงภูดิน มีการร�ำเซิ้ง งานเทศกาลดอกล�ำดวนบาน-สืบสานประเพณี สะไน เป่าสะไน ซ่งึ เป็นเครอ่ื งดนตรสี �ำหรบั บวงสรวง เผา่ ไทย จัดขน้ึ ในสปั ดาหท์ ี่ ๒ ของเดอื นมีนาคม ของ จากน้ันจึงมีแข่งขันเรือยาว สอบถามข้อมูลได้ที่ ทกุ ปี ณ สวนสมเด็จพระศรนี ครนิ ทร์ ถนนกสกิ รรม เทศบาลต�ำบลเมอื งคง โทร. ๐ ๔๕๖๘ ๑๒๑๕ อ�ำเภอเมืองศรสี ะเกษ ซึ่งเปน็ ช่วงเวลาท่ดี อกล�ำดวน ก�ำลังเบ่งบาน ภายในงานมกี ิจกรรมท่นี า่ สนใจ อาทิ งานร�ำลึกพระยาไกรภักดี ประเพณีแซนโฎนตา การแสดงศลิ ปวฒั นธรรมพนื้ บา้ นสเี่ ผา่ คอื เขมร สว่ ย บูชาหลกั เมอื ง ลือเลื่องกล้วยแสนหวี จดั ข้ึนในชว่ ง ลาว เยอ การออกรา้ นจ�ำหนา่ ยสนิ คา้ หตั ถกรรม สนิ คา้ เดือนกนั ยายน ของทุกปี ณ บรเิ วณอนุสาวรยี ์พระยา พน้ื เมือง การแสดงละครประกอบแสงสเี สียงต�ำนาน ไกรภักดีศรีนครล�ำดวน (ตากะจะ) อ�ำเภอขุขันธ์ การสรา้ งเมอื ง สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ่ี การทอ่ งเทยี่ วแหง่ กิจกรรมภายในงาน อาทิ การชมขบวนแห่ส�ำรับ ประเทศไทย ส�ำนักงานอุบลราชธานี โทร. ๐ ๔๕๒๔ เคร่ืองเซ่นไหว้บรรพบุรุษที่ยิ่งใหญ่ การแสดงศิลป ๓๗๗๐ ๐ ๔๕๒๕ ๐๗๑๔ วฒั นธรรม (ร�ำแมม่ ด ร�ำแกลมอ ร�ำอปั สรา แกลจะเอง และกันตรึม) การประกวดกล้วยงามเมืองขุขันธ ์ งานเทศกาลเงาะทุเรียนและของดีศรีสะเกษ การออกร้านจ�ำหน่ายกล้วยน้�ำว้าคุณภาพ รวมถึง จัดขึ้นในเดือนมิถุนายน ของทุกปี โดยส่วนใหญ่ กล้วยพันธุ์ต่าง ๆ จากทุกอ�ำเภอของจังหวัด และ จัดงาน ณ ศาลาว่าการจังหวัดศรีสะเกษ (สถานท่ี การจ�ำหน่ายสินค้าโอทอป สอบถามข้อมูลได้ท่ี จัดงานอาจมีการเปลี่ยนแปลงในแต่ละปี) กิจกรรม ส�ำนักงานส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่นอ�ำเภอ ภายในงาน อาทิ การออกร้านจ�ำหน่ายพืชผัก ขขุ นั ธ์ โทร. ๐ ๔๕๖๗ ๑๐๐๔ ผลไม้ทีป่ ลกู ในพืน้ ทข่ี องศรีสะเกษ เชน่ เงาะ ทุเรยี น ลองกอง มังคุด สะตอ เป็นต้น การจัดขบวนแห่ รถประดับด้วยผลไม้ การจัดนิทรรศการทาง สนิ คา้ พ้นื เมอื ง วิชาการ และการจัดกิจกรรมคาราวานชมสวน ชิมผลไม้ศรีสะเกษ สอบถามข้อมูลได้ที่ ส�ำนักงาน ศนู ยผ์ ลติ ภณั ฑผ์ า้ ไหมบา้ นเปา๊ ะ อยบู่ า้ นเปา๊ ะ ต�ำบล เกษตรจังหวดั ศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๓๙๗ บึงบูรพ์ อ�ำเภอบึงบูรพ์ เป็นชุมชนที่มีช่ือเสียงด้าน การทอผ้าไหมพื้นเมืองคุณภาพ แทบทุกครัวเรือน งานแข่งขันเรือยาวประเพณีชิงถ้วยพระราชทานฯ จะมีช่างฝีมือผู้เชี่ยวชาญด้านการทอผ้าไหม ซึ่งถือ จดั ขนึ้ ในเดอื นกนั ยายน-ตลุ าคม ของทกุ ปี ณ รมิ แมน่ ำ�้ เป็นภูมิปัญญาท้องถ่ิน ด้วยความใส่ใจในคุณภาพ มูลและสนามหน้าท่ีว่าการอ�ำเภอราษีไศล ซึ่งแบ่ง เป็นพิเศษ มีการใช้เส้นไหมแท้ ย้อมสีด้วยสมุนไพร การแข่งขันออกเปน็ ๓ ประเภท ได้แก่ เรือยาว ๕๕ จากธรรมชาติ ท�ำให้ผ้าไหมทอมือบ้านเป๊าะเป็นที่ ฝีพาย เรอื ยาว ๔๐ ฝพี าย และการแขง่ ขนั เรอื หาปลา รู้จักอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน โดยเฉพาะผ้าไหม ท้ังนี้ชาวอ�ำเภอราษีไศล มีความเชื่อว่าหลังเทศกาล ลายมัดหมี่และผ้าไหมลายลูกแก้ว ผู้สนใจซื้อ ออกพรรษาของทุกปี จะต้องมีการท�ำพิธีบวงสรวง ผลิตภัณฑ์ผ้าไหมทอมือบ้านเป๊าะ สามารถเดินทาง เทพเจ้าแห่งลุ่มน�้ำมูล โดยการส่วงเฮือ (แข่งเรือ) มาซ้ือได้ท่ีศูนย์ผลิตภัณฑ์ผ้าไหมบ้านเป๊าะโดยตรง 26 ศรสี ะเกษ

สอบถามขอ้ มูล โทร. ๐ ๔๕๖๘ ๙๐๓๖, ๐๘๖ ๘๗๘ การเดินทาง จากสี่แยกอ�ำเภอขุขันธ์ ให้เลี้ยวซ้าย ๘๕๘๘ ผ่านสถานีต�ำรวจขุขันธ์ไปประมาณ ๒ กิโลเมตร ถึงบริเวณบ้านหนองก๊อก จะพบศูนย์หัตถกรรม หัตถกรรมจักสานครุน้อย อยู่ ๓๐ บ้านสะอาง จักสานกระเป๋าผอบใบตาลอยู่ซ้ายมือ ห่างจาก หมูท่ ่ี ๑๒ ต�ำบลหว้ ยเหนือ อ�ำเภอขขุ นั ธ์ เปน็ หมู่บ้าน อ�ำเภอขุขนั ธป์ ระมาณ ๑๐ กิโลเมตร ที่ท�ำหัตถกรรมเลียนแบบครุ (ภาชนะตักน้�ำของ ชาวบ้านภาคอีสาน ซึ่งสานจากไม้ไผ่แล้วน�ำมา นอกจากนีย้ ังมผี ลติ ภัณฑป์ ระเภทอาหาร เช่น ไขเ่ ค็ม ลงน�ำ้ มนั ยางและชนั สามารถกักเกบ็ น�้ำได)้ ปจั จุบนั ของอ�ำเภอไพรบงึ หอมแดง กระเทยี ม และกระเทยี ม ได้มีการพัฒนารูปแบบของครุให้เล็กลง เรียกว่า โทนดองน�้ำผึ้ง ท่ีหาซื้อได้ตามร้านจ�ำหน่ายสินค้า ครุน้อย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อท�ำเป็นของท่ีระลึก ทวั่ ไปในจงั หวดั ของตกแต่งบ้าน พวงกุญแจ ดอกไม้ พวงผลไม้ เข็มกลัดติดเสื้อ ฯลฯ สอบถามข้อมูลได้ท่ี หัวหน้า กลุ่มหตั ถกรรมฯ คณุ เพญ็ บัวจนั ทร์ โทร. ๐๘ ๙๔๓๙ ร้านจำ� หน่ายสนิ ค้าท่ีระลกึ ๒๐๗๗ อ�ำเภอเมอื งศรีสะเกษ การเดินทาง จากส่ีแยกอ�ำเภอขุขันธ์ ตรงขึ้นไป กิจเตียง ๐๖๔๒/๑๑ ถนนราชการรถไฟ โทร. ทางอ�ำเภอวังหิน ผ่านหน้าห้างโลตัส เล้ียวขวาผ่าน ๐ ๔๕๖๑ ๒๖๙๕ (หมูหย็อง กุนเชียง หมูทุบ โรงเรียนบ้านสะอาง จนถึงที่ท�ำการองค์การบริหาร หมูแดดเดียว ไสก้ รอกอสี าน และสนิ ค้าโอทอป) ส่วนต�ำบลห้วยเหนือ เล้ียวซ้ายไปอีกประมาณ ๑ กโิ ลเมตร กลุม่ หตั ถกรรมฯ จะอยซู่ ้ายมือ หา่ งจาก คุณป้า ๑๗๖/๘ ถนนศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ตัวอ�ำเภอขขุ ันธ์ ประมาณ ๑๕ กโิ ลเมตร ๗๘๑๑ (ขนมทานเลน่ เช่น ขนมกลีบล�ำดวน ขนมผิง ขนมเป๊ียะ สาคูไส้หมู พายสบั ปะรด แยมโรล ฯลฯ) หัตถกรรมจักสานกระเป๋าผอบจากใบตาล อยู่ ๑๖๙ บ้านหนองก๊อก หมู่ท่ี ๑๐ ต�ำบลห้วยส�ำราญ จักริน ๑๐๒๐/๒ ถนนวันลูกเสือ โทร. ๐ ๔๕๖๒ อ�ำเภอขุขันธ์ เป็นการน�ำใบตาลมาจักสานเป็น ๐๑๖๓ (เข็มกลัดรูปดอกล�ำดวน เครื่องเงิน เครื่อง กระเป๋าผอบ ซึ่งเป็นหัตถกรรมที่ได้รับการสืบทอด ประดับ ฯลฯ) จากบรรพบรุ ุษ แต่เดมิ ผอบในสมยั ก่อนท�ำไว้ส�ำหรับ บ้านขนมระฆังทอง ๑๔๘๓/๓๔ ถนนวิจิตรนคร เป็นของใช้ในบ้าน แต่ปัจจุบันท�ำเป็นของที่ระลึก (ทางเขา้ โรงแรมบา้ นแกว้ เรอื นขวญั ) โทร. ๐๘ ๙๖๒๕ และจัดจ�ำหน่าย ปัจจุบันนักท่องเท่ียวและผู้สนใจ ๐๒๓๙ (ขนมกลีบล�ำดวน ฯลฯ) สามารถหาซ้ือผลิตภัณฑ์หรือส่ังท�ำกระเป๋าผอบตาม รปู แบบทตี่ อ้ งการไดก้ บั ทางศนู ยห์ ตั ถกรรมฯ โดยตรง บ้านขุนอ�ำไพพาณิชย์ ๑๑๖๖ ถนนอุบล โทร. สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ่ี หวั หนา้ กลมุ่ หตั ถกรรมฯ นางอรสา ๐๘ ๗๒๖๐ ๕๒๕๕ (ผ้าไหม ผ้าทอ เคร่ืองจักสาน ขุขนั ธนิ โทร. ๐๘ ๙๖๒๔ ๑๔๖๑ สนิ ค้าโอทอป ฯลฯ) ศรสี ะเกษ 27

ประเสริฐสมยั ๐๙๗๑ ถนนขุขนั ธ์ (ใกล้กบั ธนาคาร ตวั อยา่ งรายการนำ� เท่ียว กรุงเทพ) โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๕๘๖๘ (ผ้าไหม ผ้าฝ้าย เส้อื ผา้ ส�ำเร็จรูป ของท่ีระลกึ ฯลฯ) รายการแนะน�ำท่ี ๑ วันเดยี วเท่ียวศรีสะเกษ ลำ� ดวนไหมไทย ๖๔๔/๖๔ ถนนราชการรถไฟ ต�ำบล เช้า - สกั การะ ศาลหลักเมืองศรสี ะเกษ เมืองใต้ โทร. ๐๙ ๔๕๒๐ ๘๒๑๒ (เสน้ ไหม ผ้าไหม ท�ำบญุ ไหวพ้ ระ ณ วดั มหาพทุ ธาราม อ�ำเภอ ผา้ มดั หมี่ ผา้ ฝ้าย ผา้ พนั คอ) เมืองศรีสะเกษ และสกั การะ “หลวงพ่อโต” พระพทุ ธรูปคู่บา้ นคเู่ มอื งของจงั หวดั ศูนย์กระจายสินค้าสหกรณ์จังหวัดศรีสะเกษ ๙๗ หมู่ท่ี ๑๐ ถนนทองมาก โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๔๐๘๗ - สกั การะ พระธาตเุ รอื งรอง พระธาตทุ ี่สรา้ ง (ข้าวหอมมะลิ กระเทียมโทนดองน�้ำผ้ึง เมล็ด โดยการผสมผสานศลิ ปะอีสานสเี่ ผ่าไทย คือ มะม่วงหิมพานต์ ฯลฯ) ลาว เขมร ส่วย และเยอ ท่ีสอดประสานกัน อยา่ งลงตวั ชนั้ บนสดุ ขององคพ์ ระธาตเุ ปน็ ที่ ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุและเป็น อ�ำเภอราศไี ศล จุดชมทัศนียภาพทีส่ วยงาม มณวี รรณของฝาก ๑๙๘ หมู่ท่ี ๓ สีแ่ ยกถนนสรุ มติ ร - ออกเดนิ ทางไปอ�ำเภออทุ มุ พรพสิ ยั โทร. ๐๘ ๖๒๖๐ ๓๒๗๖ (กล้วยฉาบ เผอื กฉาบ) บา่ ย - สักการะสังขารหลวงปู่เครื่อง สุภัทโธ พระ เกจิอาจารย์ที่ชาวจังหวัดศรีสะเกษเลื่อมใส ศรัทธา ณ วัดสระก�ำแพงใหญ่ และชม พระพุทธรูปนาคปรกที่มีความสมบูรณ์ท่ีสุด พรอ้ มชมปราสาทสระก�ำแพงใหญ่ ปราสาท ขอมโบราณทส่ี รา้ งขน้ึ เพอ่ื เปน็ เทวาลยั ถวาย แด่พระศิวะในศาสนาฮนิ ดู - ออกเดินทางไปอ�ำเภอห้วยทับทัน - ชม ปราสาทบ้านปราสาท หรือปราสาท ห้วยทับทัน ศิลปะขอมแบบคลัง-ปาปวน และยังมีการขุดค้นพบหลักฐานทาง ประวตั ิศาสตร์หลายอยา่ ง อาทิ โครงกระดูก มนุษย์โบราณ ภาชนะเคร่ืองปั้นดินเผา เครื่องเงนิ ทับหลัง ฯลฯ - เดนิ ทางกลับอ�ำเภอเมอื งศรีสะเกษ ศาลหลกั เมืองศรสี ะเกษ 28 ศรีสะเกษ

- เทยี่ วชม บา้ นขนุ อำ� ไพพาณชิ ย์ อาคารเกา่ แก่ บา่ ย - เทย่ี วชมนำ้� ตกสำ� โรงเกยี รตินำ้� ตกขนาดกลาง ทม่ี ลี วดลายปนู ปน้ั และไมฉ้ ลสุ วยงาม ซง่ึ ไดร้ บั ทมี่ จี ดุ ก�ำเนดิ จากยอดเขากนั ทงุ ในเขตรกั ษา อิทธิพลจากศิลปะและความเชื่อตามคติจีน พนั ธุ์ป่าพนมดงรกั อ�ำเภอขนุ หาญ โบราณ และช้ันล่างของอาคารยังเปิดเป็น รา้ นจ�ำหนา่ ยสนิ คา้ ทรี่ ะลกึ และสนิ คา้ โอทอป - พักผอ่ น เล่นนำ้� ณ นำ�้ ตกหว้ ยจันทร์ อ�ำเภอ ของจังหวดั ศรสี ะเกษด้วย ขุนหาญ น้�ำตกท่ีลานหินขนาดใหญ่ มีแอ่ง น้อยใหญ่จ�ำนวนมากท่ีเกิดจากการกัดเซาะ - เดนิ เลน่ พกั ผอ่ นณสวนสมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทร์ ของน�ำ้ และลม มีลกั ษณะคลา้ ยสามพนั โบก ชมต้นล�ำดวนที่ปลูกไว้เป็นจ�ำนวนมาก ภายในสวน โดยเฉพาะในช่วงเดือนมีนาคม - เขา้ ท่ีพกั อ�ำเภอขุนหาญ ของทุกปี ดอกล�ำดวนจะเบ่งบานและส่ง วันที่สอง (อ�ำเภอขุนหาญ-อ�ำเภอขุขันธ์-อ�ำเภอ กลิน่ หอมอบอวลไปท่วั พนื้ ท่ี เมอื งศรสี ะเกษ) เชา้ - ออกเดนิ ทางไป อ�ำเภอขุขันธ์ รายการแนะนำ� ท่ี ๒ (๒ วนั ๑ คืน) - นมัสการ “หลวงพ่อโต” ภายในอุโบสถ วัดเขียนบูรพาราม ซ่ึงเป็นวัดเก่าแก่คู่เมือง วันแรก (อ�ำเภอเมืองศรีสะเกษ-อ�ำเภอกันทรลักษ์- ขุขันธ์ อ�ำเภอขุนหาญ) เชา้ - ออกเดินทางจากอ�ำเภอเมืองศรีสะเกษ - เยี่ยมชมการท�ำ หัตถกรรมจักสานครุน้อย ไป อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร อ�ำเภอ บ้านสะอาง อ�ำเภอขุขันธ์ ที่นับเป็นสินค้า กนั ทรลักษ์ โอทอปขึ้นช่ือของจงั หวดั - ชมทัศนียภาพชายแดนไทย-กัมพูชา และ บา่ ย - นมสั การ “พระพุทธโสภณ” ซึง่ ประดิษฐาน ชมภาพสลักนูนต่�ำ (Unseen Thailand) อยภู่ ายในอโุ บสถทมี่ ลี กั ษณะเปน็ สมิ อสี าน ณ รปู เทพ ๓ องค์ บนผาหนิ ทราย ณ ผามออแี ดง วดั โสภณวิหาร อ�ำเภอขุขนั ธ์ - ออกเดนิ ทางไปอ�ำเภอขุนหาญ - นมัสการ “พระแก้วเนรมิต” พระพุทธรูป - ชมสถาปัตยกรรมที่ประดับตกแต่งด้วย ปางสมาธิเน้ือสัมฤทธ์ิ มีลักษณะยอดเกศา ขวดแกว้ ท่ีชาวบา้ นรว่ มกนั บรจิ าค ณ วัดป่า ยาวโคง้ ไปด้านหลงั ณ วัดล�ำภู อ�ำเภอขุขันธ์ มหาเจดยี แ์ กว้ จนไดส้ มญานามวา่ วดั ลา้ นขวด - ชม หัตถกรรมจักสานผอบใบตาล บ้าน - นมัสการพระพุทธรูปศักดิ์สิทธ์ิ “หลวงพ่อ หนองกอ๊ ก อ�ำเภอขขุ ันธ์ ซึง่ ผสู้ นใจสามารถ พระตาตน”พระพทุ ธรปู ศลิ ปะขอมปางสมาธิ หาซื้อผลิตภัณฑ์หรือส่ังท�ำผอบตามรูปแบบ ท�ำจากเกสรดอกไม้มงคลนานานาชนิดผสม ทต่ี อ้ งการไดก้ บั ทางศนู ยห์ ตั ถกรรมฯ โดยตรง คลง่ั และยางชนั ณ วดั สำ� โรงเกยี รติ อ�ำเภอ - เดินทางกลับตวั เมอื งศรีสะเกษ ขนุ หาญ ศรีสะเกษ 29

รายการแนะนำ� ท่ี ๓ (๓ วนั ๒ คืน) วนั ทส่ี อง (อำ� เภอเมอื งศรสี ะเกษ-อำ� เภอกนั ทรลกั ษ-์ อำ� เภอขนุ หาญ) วนั แรก (อ�ำเภอเมืองศรีสะเกษ-อ�ำเภอ) เชา้ - ออกเดนิ ทางจากอ�ำเภอเมอื งศรสี ะเกษ ไปยงั เช้า - สกั การะ ศาลหลกั เมอื งศรสี ะเกษ เพอ่ื ความ อ�ำเภอกันทรลักษ์ เปน็ สริ ิมงคล - ท่องเที่ยวในเขตพื้นท่ี อุทยานแห่งชาติ - นมัสการ หลวงพ่อโต พระพุทธรูปปางมาร เขาพระวิหาร อ�ำเภอกันทรลักษ์ ซ่ึงมี วิชัยองค์ใหญ่คู่บ้านคู่เมืองศรีสะเกษ ณ จดุ นา่ สนใจ เชน่ ผามออแี ดง ซง่ึ สามารถมอง วัดมหาพุทธาราม อ�ำเภอเมอื งศรสี ะเกษ เห็นปราสาทเขาพระวิหารและทัศนียภาพ - เท่ียวชม ศูนย์แสดงพันธุ์สัตว์น�้ำศรีสะเกษ ในฝั่งของกัมพูชาและทางด้านทิศใต้ของ อ�ำเภอเมืองศรีสะเกษ เป็นศูนย์แสดงพันธุ ์ ผามออแี ดงมบี นั ไดใหล้ งไปชมภาพสลกั นนู ตำ่� สัตว์น้�ำแห่งแรกในภาคอีสานตอนใต้ ม ี เป็นรูปแกะสลักนูนต�่ำบนหินทรายเป็นรูป อุโมงค์แก้วใต้น�้ำให้ได้ชื่นชมความน่ารักของ เทพสามองค์ ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งจุดท่ีไม่ควร ปลานอ้ ยใหญ่อย่างใกลช้ ิด พลาดชม บ่าย - สักการะพระบรมสารีริกธาตุ ณ พระธาตุ - ออกเดินทางจากอ�ำเภอกันทรลักษ์ ไปยัง เรอื งรอง อ�ำเภอเมอื งศรสี ะเกษ เปน็ พระธาตุ อ�ำเภอขุนหาญ ท่ีสร้างขึ้นโดยการผสมผสานศิลปะอีสานใต ้ สี่เผ่าไทย และช้ันบนสุดยังเป็นจุดชม บ่าย - เท่ียวชมส่ิงปลูกสร้างต่าง ๆ ภายใน วัดป่า ทศั นยี ภาพของพ้นื ทีโ่ ดยรอบ มหาเจดยี แ์ กว้ อ�ำเภอขนุ หาญ ซงึ่ ถกู ประดบั - เทย่ี วชม บา้ นขนุ อำ� ไพพาณชิ ย์ อ�ำเภอเมอื ง ประดาและตกแต่งด้วยขวดแก้วหลากสี ศรีสะเกษ อาคารเก่าแก่ที่มีลวดลายปูนปั้น หลายแบบรวมกนั กวา่ ๑.๕ ลา้ นใบ และไมฉ้ ลปุ ระดบั สวยงามโดยชนั้ บนจดั แสดง - ท�ำบญุ ไหวพ้ ระ ณ วดั สำ� โรงเกยี รติ อ�ำเภอ ขา้ วของเกา่ แกบ่ างสว่ นของขนุ อ�ำไพพาณชิ ย์ ขนุ หาญ และสกั การะ “หลวงพอ่ พระตาตน” ส่วนช้ันล่างเปิดเป็นร้านค้าจ�ำหน่ายสินค้า พระพุทธรูปปางสมาธิ ศิลปะแบบขอม โอทอปของศรสี ะเกษ สรา้ งด้วยเกสรดอกไมผ้ สมคร่ังหรอื ยางชนั - เดินเล่น พักผ่อนหย่อนใจ ณ สวนสมเด็จ - เทยี่ วชมหรอื ลงเลน่ นำ�้ ณ นำ�้ ตกสำ� โรงเกยี รติ พระศรีนครินทร์ อ�ำเภอเมืองศรีสะเกษ อ�ำเภอขนุ หาญ เปน็ นำ้� ตกขนาดกลาง สายนำ้� ซ่ึงมีบรรยากาศร่มรื่น และมีดงต้นล�ำดวน ไหลตกจากหน้าผาสงู ๘ เมตร สญั ลกั ษณข์ องจงั หวัดใหไ้ ด้ศกึ ษาเทีย่ วชม - เทยี่ วชมหรือลงเล่นนำ้� ณ น�้ำตกห้วยจันทร ์ อ�ำเภอขุนหาญ ซ่ึงมีต้นก�ำเนิดของสายน้�ำ - เขา้ สูท่ พ่ี ัก อ�ำเภอเมืองศรีสะเกษ จากบริเวณเขาเสลา ในเขตเทอื กเขาบรรทดั เป็นน�้ำตกท่ีสวยงามไหลลดหลั่นมาตาม 30 ศรีสะเกษ

ชน้ั หนิ บริเวณโดยรอบรม่ ร่ืนด้วยพันธ์ุไม้ป่า ผลิตภัณฑ์หรือสั่งท�ำผอบตามรูปแบบที่ นานาชนิด เหมาะส�ำหรบั พักผอ่ นหยอ่ นใจ ตอ้ งการได้กบั ทางศนู ยห์ ัตถกรรมฯ โดยตรง - เขา้ สทู่ ี่พกั อ�ำเภอขนุ หาญ - ออกเดินทางจากอ�ำเภอขุขันธ์ ไปยังอ�ำเภอ วันที่สาม (อ�ำเภอขุนหาญ-อ�ำเภอขุขันธ์-อ�ำเภอ หว้ ยทับทัน ห้วยทับทัน-อ�ำเภออุทุมพรพิสัย-อ�ำเภอเมือง บ่าย - เท่ียวชมแหล่งโบราณคดี ณ ปราสาท ศรสี ะเกษ) หว้ ยทบั ทนั อยทู่ ว่ี ดั ปราสาทพนาราม อ�ำเภอ ห้วยทับทัน เป็นโบราณสถานแบบขอม เช้า - ออกเดนิ ทางจากอ�ำเภอขนุ หาญ ไปยงั อ�ำเภอ แห่งหน่ึงที่ถูกดัดแปลงในสมัยหลังเช่นเดียว ขุขนั ธ์ กบั ปราสาทศีขรภมู ิ จังหวดั สุรนิ ทร์ - เยยี่ มชมและซอ้ื หา หตั ถกรรมจกั สานครนุ อ้ ย - เที่ยวชม ปราสาทสระก�ำแพงใหญ่ หรือ ณ บา้ นสะอาง อ�ำเภอขขุ นั ธ์ เปน็ หมบู่ า้ นทท่ี �ำ ปราสาทศรีพฤทเธศวร อยู่ภายในบริเวณ หตั ถกรรมเลยี นแบบครุ แตท่ �ำเปน็ ขนาดเลก็ วัดสระก�ำแพงใหญ่ ถนนประดิษฐ์ เพอื่ เป็นของทร่ี ะลึก ของตกแต่งบา้ น ฯลฯ ประชาราษฎร์ อ�ำเภออุทุมพรพิสัย เป็น - เย่ียมชมและซ้ือหา หัตถกรรมจักสานผอบ ปราสาทขอมทม่ี ขี นาดใหญแ่ ละสมบรู ณท์ ส่ี ดุ จากใบตาล ณ บา้ นหนองก๊อก อ�ำเภอขุขนั ธ ์ ของจังหวัด เปน็ การน�ำใบตาลมาจกั สานเปน็ กระเปา๋ ผอบ นักท่องเท่ียวและผู้สนใจสามารถหาซื้อ - เดนิ ทางกลับอ�ำเภอเมอื งศรสี ะเกษ ศรีสะเกษ 31

สิ่งอ�ำนวยความสะดวก บ้านแก้ว-เรือนขวัญ ๑๔๗๘/๑๓๐ ถนนวิจิตรนคร โทร. ๐ ๔๕๖๔ ๓๑๓๓-๔, ๐๘ ๕๖๑๑ ๘๘๑๔ สถานที่พกั จ�ำนวน ๖๕ หอ้ ง ราคา ๓๕๐-๕๐๐ บาท (รายละเอียดในเอกสารนี้เปลี่ยนแปลงได้ โปรด สอบถามจากโรงแรมกอ่ นเข้าพกั ) บ้านต้นไม้ ๔๓/๒๕ หมู่ที่ ๖ ต�ำบลหนองครก ถนนเลย่ี งเมือง โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๕๖๓, ๐๘ ๓๓๗๘ อ�ำเภอเมอื งศรีสะเกษ ๙๙๙๐ จ�ำนวน ๔๗ หอ้ ง ราคา ๔๕๐-๑,๐๐๐ บาท กุลวดี อพาร์ตเมนท์ ทา่ เรอื ๒๗๐/๕-๒๐ หมู่ที่ ๘ บา้ นเฟรช แอนด์ เกรซ ๑๔๕๓/๒๕ ถนนศรีสมุ งั ค์ ถนนท่าเรือ-บ้านใหม่ ต�ำบลน้�ำค�ำ โทร. ๐ ๔๕๖๒ โทร. ๐๘ ๕๓๕๔ ๒๒๓๓ จ�ำนวน ๑๔ ห้อง ราคา ๒๙๖๐, ๐ ๔๕๖๑ ๖๒๐๐ จ�ำนวน ๗๐ หอ้ ง ราคา ๕๕๐ บาท ๓๐๐-๓๕๐ บาท บ้านแมกไม้ ๒๗๓/๘๐ หมู่ที่ ๘ ซอยอมตะ ถนน เกษสริ ิ ๑๑๐๒-๐๕ ถนนขุขันธ์ ต�ำบลเมืองใต้ โทร. ราษฎร์ประชา ต�ำบลโพธิ์ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๔๓๑๕, ๐ ๔๕๖๑ ๔๐๐๖-๘ จ�ำนวน ๑๐๐ ห้อง ราคา ๐๘ ๙๙๔๙ ๘๓๖๓ จ�ำนวน ๔๑ หอ้ ง ราคา ๔๐๐ บาท ๕๐๐-๑,๔๐๐ บาท www.kessiri.com บ้านสวนราชาวดี รีสอร์ท ๑๔๐๗/๑๖-๒๐ ซอย แก้วขวัญ รีสอร์ท ๑๒๙ หมู่ท่ี ๗ บ้านดอนกลาง อยู่บุญ ๑๘ ถนนอยู่บุญ โทร. ๐ ๔๕๖๒ ๐๒๔๙, ถนนศรีสะเกษ-ขุขันธ์ ต�ำบลหนองครก โทร. ๐๘ ๐๘ ๙๙๒๕ ๕๗๙๓ จ�ำนวน ๕ หอ้ ง ราคา ๙๐๐ บาท ๖๔๕๐ ๑๘๕๙, ๐๘๐ ๑๖๔ ๖๘๓๔ จ�ำนวน ๓๐ หอ้ ง บญุ ศิริ บูตกิ โฮเทล ๑๑๙๑/๓ ถนนวจิ ติ รนคร ต�ำบล ราคา ๔๕๐-๖๕๐ บาท เมอื งเหนอื โทร. ๐ ๔๕๖๒ ๒๒๒๒, ๐ ๔๕๖๒ ๒๕๕๕, ดอิ มิ เพรส ศรสี ะเกษ ๑๕๔๒/๕๔ ซอยรนื่ ฤดี ถนนศรี ๐ ๔๕๖๒ ๒๙๕๕ จ�ำนวน ๖๓ ห้อง ราคา ๓๕๐- สุมงั ค์ โทร. ๐ ๔๕๙๖ ๑๕๖๖, ๐๘ ๑๐๖๗ ๑๗๖๖ ๔๕๐ บาท www.boonsiriboutiquehotel.com จ�ำนวน ๓๒ ห้อง ราคา ๔๕๐ บาท พรหมพมิ าน ๘๔๙/๑ ถนนหลกั เมอื ง โทร. ๐ ๔๕๖๑ เดอะ นอรธ์ อสี ต์ ๑๖๑๙ ถนนศรสี มุ งั ค์ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๒๖๗๗, ๐ ๔๕๖๑ ๒๑๕๐ จ�ำนวน ๑๘๘ ห้อง ๕๗๗๗, ๐ ๔๕๖๑ ๕๗๗๙ จ�ำนวน ๕๐ ห้อง ราคา ราคา ๔๔๐-๑,๕๐๐ บาท www.prompiman.com ๓๕๐-๕๖๐ บาท ยู สเี กด รีสอรท์ ๓๗๕ หมู่ที่ ๓ ต�ำบลหนองไผ่ โทร. เดอะ เอส พี ๑๕๗๕ ถนนวันลูกเสือ ต�ำบล ๐ ๔๕๘๑ ๔๗๖๗, ๐๙ ๔๕๓๙ ๐๖๘๘ จ�ำนวน เมอื งใต้ โทร. ๐ ๔๕๖๒ ๐๙๐๓ จ�ำนวน ๑๘ ห้อง ๑๕ หอ้ ง ราคา ๔๐๐ บาท ราคา ๔๒๐ บาท วจิ ิตรนครนอนพัก ๑๔๗๘/๔ ถนนวิจิตรนคร โทร. ตุ้ม โฮมเพลส ๒๑๒ ถนนเทพา ต�ำบลเมืองเหนือ ๐ ๔๕๖๒ ๐๑๒๓, ๐๘ ๓๗๔๗ ๘๘๕๔ จ�ำนวน โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๔๙๙๙, ๐๘ ๖๖๖๓ ๓๗๓๑ จ�ำนวน ๒๕ หอ้ ง ราคา ๕๐๐-๑,๕๐๐ บาท ๑๒ ห้อง ราคา ๔๐๐ บาท 32 ศรสี ะเกษ

ศรีพฤทธาลัย ราชภัฎสัมมนาคาร มหาวิทยาลัย เอ็มเค ๑๔๘ ถนนอนันตภักดี ต�ำบลน�้ำอ้อม โทร. ราชภัฎศรีสะเกษ ๓๑๙ ถนนไทยพันทา ต�ำบล ๐ ๔๕๖๖ ๑๑๗๑, ๐ ๔๕๖๖ ๒๕๙๘ จ�ำนวน ๒๒ หอ้ ง โพธิ์ โทร. ๐ ๔๕๘๑ ๐๔๓๘-๙, ๐๘ ๗๒๕๖ ราคา ๓๐๐-๔๐๐ บาท ๕๑๘๔ จ�ำนวน ๖๐ ห้อง ราคา ๑,๐๐๐ บาท www.sipruetthalai.sskru.ac.th เอสบี ๑๓๖ หมทู่ ่ี ๕ ต�ำบลน้�ำออ้ ม โทร. ๐ ๔๕๖๖ ๓๑๐๓, ๐๘ ๗๙๖๑ ๐๓๕๙ จ�ำนวน ๔๐ ห้อง ศรลี ำ� ดวน ๑๕๕/๕ หมทู่ ่ี ๘ ต�ำบลโพธ์ิ โทร. ๐ ๔๕๖๓ ราคา ๒๕๐-๕๐๐ บาท ๓๖๐๐ จ�ำนวน ๖๐ ห้อง ราคา ๖๕๐-๗๕๐ บาท ศรีสรีมายา ๘๙/๙ หมู่ที่ ๙ ถนนวิจิตรนคร ๔ อ�ำเภอกนั ทรารมย์ ต�ำบลโพธิ์ โทร. ๐๙ ๓๓๔๙ ๑๒๕๗, ๐๙ ๙๒๐๗ บ้านใหม่ รีสอร์ท ๗๗ หมู่ท่ี ๙ ต�ำบลหนองครก ๐๒๕๐ จ�ำนวน ๓๓ ห้อง ราคา ๔๐๐-๔๕๐ บาท โทร. ๐๘ ๗๗๗๙ ๙๓๗๑ จ�ำนวน ๒๑ ห้อง ราคา www.srisareemaya.com ๓๕๐-๔๕๐ บาท อ�ำเภอกนั ทรลักษ์ วังดารา รีสอร์ท ๒๒ หมู่ที่ ๑๐ ศรีสะเกษ-อุดร ต�ำบลดูน โทร. ๐๘ ๑๐๖๕ ๖๓๙๙, ๐๘ ๙๒๘๐ กันทรลักษ์ พาเลซ โฮเต็ล ๑๓๑/๓๕-๓๖ ถนน ๔๗๘๙ สินประดิษฐ์ ต�ำบลหนองหญ้าลาด โทร. ๐ ๔๕๖๓ ๕๑๕๗, ๐ ๔๕๖๖ ๑๐๘๕ จ�ำนวน ๑๔ ห้อง ราคา ห้องพักทิวไม้ ๑๖๖/๑๑ หมู่ที่ ๑๑ ต�ำบลด ู ๓๐๐-๕๐๐ บาท โทร. ๐๘ ๗๒๔๘ ๒๑๓๙ จ�ำนวน ๑๐ ห้อง ราคา ๓๒๐ บาท ขวัญยืน ๕๗๑ ถนนวีรเทพ ต�ำบลน้�ำอ้อม โทร. ๐ ๔๕๖๖ ๑๑๒๖, ๐๘ ๙๕๘๑ ๘๔๙๙ จ�ำนวน อินด้ี รีสอร์ท ๓๙๓ หมู่ที่ ๑๔ ต�ำบลดูน โทร. ๒๐ ห้อง ราคา ๓๐๐-๖๐๐ บาท ๐๙ ๔๓๗๐ ๙๔๓๓ ราคา ๓๕๐-๔๐๐ บาท น้�ำเย็น รีอสร์ท ๒๕๒ หมู่ท่ี ๑๑ ต�ำบลหนอง อ้อยห้องพัก ๕/๑ หมู่ท่ี ๓ ต�ำบลดูน โทร. ๐๘ หญ้าลาด โทร. ๐ ๔๕๖๖ ๑๓๖๕, ๐๘ ๙๖๒๗ ๖๖๒๒ ๙๒๔๐ จ�ำนวน ๙ หอ้ ง ราคา ๓๐๐-๕๐๐ บาท ๐๖๙๓, ๐๘ ๙๙๘๘ ๘๔๒๘ จ�ำนวน ๑๙ ห้อง ราคา อ�ำเภอขนุ หาญ ๔๐๐-๖๕๐ ลีลาวดี รีสอร์ท แอนด์ สปา ๐๗๕ บ้านหนอง วงั ชมพู รสี อร์ท ๗๗ หมูท่ ่ี ๗ ต�ำบลเวยี งเหนือ โทร. แคน ต�ำบลสิ โทร. ๐๘ ๗๑๒๘ ๐๐๙๕, ๐๘ ๑๑๕๖ ๐ ๔๕ ๖๑ ๑๙๙๙, ๐ ๔๕๖๓ ๕๔๕๓, ๐๘ ๗๒๖๒ ๕๓๒๓ จ�ำนวน ๑๐ ห้อง ราคา ๕๕๐-๖๕๐ บาท ๔๕๕๕ จ�ำนวน ๔๓ ห้อง ราคา ๔๕๐-๙๕๐ บาท www.wangchompoo.com อมรเทพ ๑๑๓ หมู่ท่ี ๔ ต�ำบลสิ โทร. ๐ ๔๕๖๗ ๙๑๓๑ จ�ำนวน ๒๐ หอ้ ง ราคา ๒๐๐-๓๕๐ บาท ศรีสะเกษ 33

อ�ำเภอขุขนั ธ์ รา้ นอาหาร บ้านบิง รสี อรท์ ๑๖๗ หมู่ที่ ๑๑ ต�ำบลหนองก�ำเมด็ อำ� เภอเมืองศรสี ะเกษ โทร. ๐๘ ๓๙๖๕ ๖๓๔๔ จ�ำนวน ๒๔ ห้อง ราคา ๓๐๐-๓๗๐ บาท เจียวก่ี ๔๘๙-๙๒ ถนนศรีสะเกษ-วงเวียนแม่ศร ี ต�ำบลเมอื งเหนือ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๔๗๙, ๐๘ ๔๘๓๓ ระเบยี งน้�ำ รีสอรท์ ๘๒ หมู่ที่ ๙ ต�ำบลหนองก�ำเมด็ ๙๐๙๙ เปิด ๐๖.๐๐-๑๓.๐๐ น. (ต้มเลือดหมู โจ๊ก โทร. ๐๘ ๙๙๖๕ ๔๕๔๑, ๐๘ ๖๘๗๓ ๑๐๒๓ ขา้ วตม้ ) จ�ำนวน ๑๘ หอ้ ง ราคา ๔๐๐-๕๐๐ บาท ดอกไม้ ใบเตย ๗๙ หมู่ที่ ๑๑ ต�ำบลหญา้ ปลอ้ ง โทร. สวัสดี รีสอร์ท ๗๙/๑ หมู่ที่ ๕ ต�ำบลนิคมพัฒนา ๐ ๔๕๖๑ ๓๔๕๙ โทร. ๐๘ ๙๐๘๘ ๓๒๓๒, ๐๘ ๑๑๐๐ ๖๒๕๒ จ�ำนวน ๑๙ หลงั (เรือนไทย) และ ๒๕ หอ้ ง ราคา บ้านเจ อาภรณ์ ถนนวิจิตรนคร โทร. ๐ ๔๕๖๒ ๔๐๐-๖๐๐ บาท www.sawatdeeresort.com ๒๑๘๑ บ้านดอนสุพรรณบุรี ๑๔๕๔/๑๗ ถนนอุบล โทร. อ�ำเภอภสู งิ ห์ ๐ ๔๕๖๒ ๐๑๔๔, ๐ ๔๕๖๑ ๗๐๒๙ (อาหารตามสั่ง) นิวัตรนคร รีสอร์ท ๑๙๔ หมู่ท่ี ๘ ต�ำบลไพรพัฒนา ปากเซ ๓๒๑/๔๔ หมทู่ ่ี ๘ ต�ำบลโพธิ์ โทร. ๐๘ ๔๒๘๒ โทร. ๐๘ ๑๔๗๐ ๒๘๕๙ จ�ำนวน ๑๓ ห้อง ราคา ๘๕๐๑, ๐๘ ๙๕๗๘ ๘๑๙๘ ๓๐๐-๑,๐๐๐ บาท ปู่ปราณีโภชนา ถนนกวงเฮง ต�ำบลเมืองใต้ โทร. ๐๘ ๗๒๕๐ ๑๑๐๔, ๐๘ ๓๑๒๘ ๑๔๙๒ อ�ำเภอราษไี ศล พอกิน ๓๗ หมู่ท่ี ๑๑ ถนนศรสี ะเกษ-อุทมุ พร ต�ำบล เพ็ญศิริ รีสอร์ท ๑๐ หมู่ท่ี ๒ ต�ำบลเมืองคง โทร. หญ้าปล้อง โทร. ๐ ๔๕๖๔ ๓๐๖๘ ๐ ๔๕๖๘ ๒๗๗๔ จ�ำนวน ๑๕ หอ้ ง ราคา ๔๐๐-๕๐๐ บาท เพม่ิ ผล บะหมเี่ ป็ด-หมู ๑๒๐/๓-๔ ถนนเทพา โทร. ๐ ๔๕๖๒ ๒๒๗๓, ๐๘ ๒๗๔๖ ๖๐๓๕, ๐๙ ๐๐๔๑ ราษี รีสอร์ท ๔๙ หมู่ที่ ๕ ต�ำบลเมืองคง โทร. ๙๖๕๖ ๐ ๔๕๖๘ ๑๒๒๓ จ�ำนวน ๑๐ ห้อง ราคา ๓๕๐- ๕๐๐ บาท มิตรภาพ ๐๔๓๑/๕ ถนนปลัดมณฑล ต�ำบล เมอื งเหนอื โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๒๙๐๓ อ�ำเภออุทุมพรพสิ ัย ลา้ นเล่า ๒๗๘ หมูท่ ่ี ๘ ถนนศรสี ะเกษ-อบุ ลราชธานี ชินบุรี รีสอร์ท ๒๓๔ หมู่ท่ี ๒ ต�ำบลส�ำโรง โทร. โทร. ๐ ๔๕๖๓ ๓๒๔๕, ๐๘ ๔๙๓๑ ๒๒๙๙ ๐ ๔๕๖๙ ๑๑๕๖ จ�ำนวน ๒๔ ห้อง ราคา ๓๕๐ บาท ศนู ย์อาหารฮงลี่ ๔๓๒/๑-๒ ถนนกลางเมือง ต�ำบล เมืองเหนือ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๖๓๔๐, ๐๘ ๑๗๑๘ ๗๙๘๙ 34 ศรีสะเกษ

สมคิดโภชนา ถนนราชการรถไฟ ๒ โทร. ๐ ๔๕๖๑ อำ� เภอขนุ หาญ ๔๑๙๕ พงษ์สิน รีสอร์ท และสวนอาหาร ๓๗๙ หมู่ที่ ๔ ส้มต�ำสี่เผ่า ๓๙ หมู่ที่ ๖ ถนนขุขันธ์ (ห้วยปูน) ต�ำบลพราน โทร. ๐๘ ๘๓๗๕ ๕๑๙๙ (อาหารตามสงั่ ) โทร. ๐๘ ๑๘๗๘ ๕๓๒๐ สีเขียวแจ่วฮ้อน ๔๓/๑๕ ถนนศรีวิเศษ (ใกล้จวน อ�ำเภอภูสงิ ห์ ผู้ว่าราชการจังหวัด) โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๕๘๙, นิวัตินคร ๑๙๔ หมู่ที่ ๘ ต�ำบลไพรพัฒนา โทร. ๐๘ ๑๘๗๙ ๕๓๑๐ เปิดเวลา ๑๐.๐๐-๒๒.๐๐ น. ๐๘ ๑๔๗๐ ๒๘๕๙ (อาหารพื้นเมือง) บวั รมิ เขอ่ื น ห้วยศาลา บ้านโนนจ�ำปา ต�ำบลดงรกั สุธีโภชนา ๒๗/๑ หมู่ ๑๑ ถนนศรีสะเกษ- โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๘๔๐๘, ๐๘ ๖๒๔๖ ๙๙๑๓ บ้านแจง้ ต�ำบลหญา้ ปลอ้ ง โทร. ๐ ๔๕๖๓ ๔๐๔๔, ๐ ๔๕๖๓ ๔๓๓๑ อ�ำเภอหว้ ยทับทัน แสงวิวัฒน์ ๘๒๐/๘-๙ ถนนอุบล ต�ำบลเมืองใต ้ น้องเอ๋ไกย่ า่ ง สาขา ๑ เลขท่ี ๒๒๙ หมทู่ ่ี ๑ ถนน โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๕๔๔ เปดิ เวลา ๐๙.๐๐-๑๕.๐๐ น. สรุ ินทร์-ศรสี ะเกษ ต�ำบลหว้ ยทับทัน โทร. ๐ ๔๕๖๙ ๙๑๕๕ แสงศิริ ๐๖๓๓/๑๓ ถนนราชการรถไฟ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๖๓๓, ๐๘ ๗๒๔๗ ๘๓๕๖ เปิดเวลา เปา้ ไกย่ า่ ง ถนนสุรินทร-์ ศรีสะเกษ ต�ำบลหว้ ยทับทนั ๑๖.๐๐-๒๓.๓๐ น. (ข้าวต้ม อาหารตามสั่ง) โทร. ๐๘ ๑๙๘๒ ๗๒๑๐ อ�ำเภอกนั ทรลักษ์ สนุ ทรไกย่ ่างไมม้ ะดัน ถนนศรสี ะเกษ-สรุ นิ ทร์ ต�ำบล หว้ ยทับทนั โทร. ๐๘ ๑๙๘๒ ๗๒๑๐ ขา้ วแกงปกั ษใ์ ต้ ๒๗๖ หมทู่ ี่ ๑๒ บา้ นภมู ซิ รอล ต�ำบล อำ� เภออุทมุ พรพสิ ยั เสาธงชยั โทร. ๐๘ ๙๕๘๓ ๔๔๓๒ เปดิ เวลา ๐๕.๐๐- ๑๙.๐๐ น. (ขา้ วราดแกง) ดวงดี ๙๙ หมทู่ ่ี ๒ ถนนอทุ มุ พร-สรุ นิ ทร์ รมิ ทางหลวง หมายเลข ๒๒๖ โทร. ๐ ๔๕๖๙ ๑๓๙๙, ๐ ๔๕๖๙ ครัวพิกุลแก้ว ๑๕๒ หมู่ที่ ๒ ถนนกันทรลักษ์- ๑๔๐๐ เปดิ เวลา ๐๙.๐๐-๒๒.๐๐ น. (อาหารไทย จนี ) เขาพระวิหาร โทร. ๐ ๔๕๖๖ ๒๓๓๘, ๐๘ ๗๒๕๕ ๕๑๙๓ เปดิ เวลา ๑๐.๐๐-๒๒.๐๐ น. (อาหารตามสงั่ ) รม่ ไม้ชายคา ๑๕๗ หมทู่ ี่ ๑ รมิ ทางหลวงหมายเลข ๒๒๖ โทร. ๐ ๔๕๖๙ ๑๔๒๘, ๐๘ ๑๙๖๖ ปงั ปัง ดี สเต็ก ๑๖ หมทู่ ่ี ๑๒ บา้ นภมู ซิ รอล ต�ำบล ๒๘๕๔, ๐๘ ๖๕๘๒ ๒๑๐๓, ๐๘ ๙๘๔๕ ๖๓๖๘ เสาธงชยั โทร. ๐๘ ๙๕๘๓ ๔๔๓๒ เปดิ เวลา ๑๒.๐๐- เปิดเวลา ๐๙.๐๐-๒๒.๐๐ น. (อาหารไทย อาหาร ๒๓.๐๐ น. (สเต็ก อาหารตามส่งั ) พืน้ เมอื ง) สันตโิ ภชนา ๕๑ หม่ทู ่ี ๒ ถนนเขาพระวิหาร ต�ำบล หนองหญ้าลาด โทร. ๐ ๔๕๖๖ ๑๒๓๘ เปิดเวลา ๐๗.๐๐-๒๒.๐๐ น. (อาหารตามสงั่ ) ศรีสะเกษ 35

ข้อแนะน�ำในการทอ่ งเท่ียว เดนิ ป่า วดั /พิพิธภณั ฑ์/โบราณสถาน - สอบถามข้อมูลของสถานที่ที่จะไป เพ่ือเตรียม - ศึกษาข้อมูลของสถานที่ต่าง ๆ ก่อนไป ติดต่อ อปุ กรณใ์ ห้พร้อม วทิ ยากรผใู้ หค้ วามรู้ เช่น เจ้าหน้าทผ่ี ้ดู แู ล ชาวบา้ น - เตรียมอุปกรณ์เดินป่าท่ีคล่องตัวและจ�ำเป็น อาท ิ ในท้องถิน่ พระสงฆ์ ถงุ นอน เตน็ ท์ ผา้ กนั ฝน ยารกั ษาโรค ไฟฉาย มดี พก - แตง่ กายใหส้ ภุ าพ ส�ำรวมกริ ิยาวาจา ถอดรองเท้า ยาไล่แมลง เขม็ ทศิ ฯลฯ และเก็บใหเ้ รียบรอ้ ยกอ่ นเข้าโบสถ์ - ศกึ ษาฤดกู าลของธรรมชาติ เชน่ ดอกไม้ นกอพยพ - เดินตามทางเดินที่อนุญาต ระวังไม่ไปแตะต้อง เตรยี มกลอ้ งสอ่ งทางไกล สมดุ บนั ทกึ ดนิ สอ ปากกา โบราณวัตถุ โบราณสถานให้แตกหักเสียหาย แผนท่ี โดยเฉพาะส่วนท่ีเป็นลวดลายแกะสลักหรือภาพ - ศึกษาเส้นทาง ดูแผนท่ีก่อนออกเดินทาง เลือก เขียนสี เส้นทางเดินตามสันเขา ซ่ึงจะเดินง่ายกว่าตาม - ไมล่ กั ลอบขุดคน้ โบราณวตั ถ ุ โบราณสถาน หุบเขา ปฏิบัติตามค�ำแนะน�ำของเจ้าหน้าท่ีอย่าง เครง่ ครดั - การถ่ายภาพไม่ควรใช้แฟลช เพราะอาจท�ำให้ โบราณวัตถุ โบราณสถานเสยี หายได้ แคมพิง - เตรยี มเตน็ ท์ ถงุ นอน ผา้ ใบกนั ฝน อปุ กรณเ์ ครอื่ งครวั • ไมป่ ระพฤตปิ ฏบิ ตั ขิ ดั ตอ่ วถิ ชี วี ติ และประเพณนี ยิ ม อาทิ หมอ้ สนาม เตาแกส๊ ปิกนกิ อาหารแห้ง น้ำ� ดม่ื ของคนในทอ้ งถิ่น รองเทา้ ผ้าใบ หมวก ฯลฯ • ปฏบิ ตั ิตามค�ำแนะน�ำของเจา้ หนา้ ที่โดยเคร่งครัด - ตรวจสอบทิศทางลมกอ่ นกางเตน็ ท์ ควรกางเต็นท ์ ตน้ ลม สว่ นกองไฟ หอ้ งสว้ ม ตอ้ งอยใู่ ตล้ ม กางเตน็ ท ์ • ในระหว่างการเดินทางไม่ควรประมาทและต้อง บนเนินหรอื ท่สี งู หรือบริเวณทโี่ ล่งริมหว้ ย ค�ำนึงถึงความปลอดภัย - กวาดเศษหญา้ ใบไม ้ กอ่ นตงั้ แคมป์ เพราะอาจเปน็ ที่อย่ขู องแมลง สัตว์เลื้อยคลานตา่ ง ๆ - หาเช้ือฟืนจากเศษไม้มาติดก่อไฟและดับกองไฟ กอ่ นเข้านอน - ดูแลความสะอาดทุกคร้ังที่เก็บแคมป์ให้เหมือน สภาพเดิม 36 ศรีสะเกษ

ปราสาทโดนตวล ศรสี ะเกษ 37

2373 2128 2235 2236







หมายเลขโทรศพั ทส์ ำ� คญั โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๒๕๔๕ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๑๓๙ ประชาสัมพนั ธ์จงั หวดั โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๕๐๓ ส�ำนักงานจงั หวัด โทร. ๐ ๔๕๖๓ ๑๓๑๓-๔ โรงพยาบาลศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๒๗๓๒, ๐ ๔๕๖๑ ๒๖๙๐ โรงพยาบาลประชารักษ์ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๑๕๔๐ สถานตี �ำรวจภูธรจังหวดั โทร. ๐ ๔๕๘๑ ๔๘๐๐, ๐ ๔๕๘๒ ๖๒๔๕ ส�ำนักงานท่องเทีย่ วและกฬี าจงั หวดั โทร. ๑๑๙๓, ๐ ๔๕๖๑ ๑๕๓๕ ดา่ นตรวจคนเข้าเมอื งภูสงิ ห ์ โทร. ๑๑๕๕ ต�ำรวจทางหลวง ต�ำรวจทอ่ งเทย่ี ว 42 ศรสี ะเกษ

ศูนย์ขอ้ มูลท่องเทย่ี ว ททท. การทอ่ งเทีย่ วแห่งประเทศไทย สำ�นักงานใหญ่ ๑๖๐๐ ถนนเพชรบุรี แขวงมกั กะสัน เขตราชเทวี กรงุ เทพฯ ๑๐๔๐๐ โทร. ๑๖๗๒ โทรสาร ๐ ๒๒๕๓ ๗๔๔๐ www.tourismthailand.org อีเมล : [email protected] เปิดบริการทุกวัน ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า ๔ ถนนราชดำ�เนินนอก เขตปอ้ มปราบศัตรพู า่ ย กรุงเทพฯ ๑๐๑๐๐ โทร. ๐ ๒๒๘๓ ๑๕๕๖ www.mots.go.th เปิดบรกิ ารทกุ วนั ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น. ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ อาคารผูโ้ ดยสารฝง่ั ขาเขา้ ในประเทศ ช้ัน ๒ ประตู ๓ โทร. ๐ ๒๑๓๔ ๐๐๔๐ (๒๔ ชั่วโมง) ททท. ส�ำนกั งานอบุ ลราชธานี ๒๖๔/๑ ถนนเข่ือนธานี อ�ำเภอเมอื ง จังหวดั อบุ ลราชธานี ๓๔๐๐๐ โทร. ๐ ๔๕๒๔ ๓๗๗๐ ๐ ๔๕๒๕ ๐๗๑๔ โทรสาร ๐ ๔๕๒๔ ๓๗๗๑ อเี มล : [email protected] พ้นื ท่คี วามรบั ผดิ ชอบ : อบุ ลราชธานี ศรสี ะเกษ ยโสธร อ�ำนาจเจริญ ปรับปรุงขอ้ มูล มกราคม ๒๕๖๐

จุดชมววิ ผามออีแดง บwE-รwmกิ wาaรi.lt:o๒iun๔rfiosชm@ว่ั โttมahงta.oilar.nthd.org ขอ้ มูล : ททท. สำ�นกั งานอบุ ลราชธานี กองข่าวสารทอ่ งเทย่ี ว (โทร. ๐ ๒๒๕๐ ๕๕๐๐ ต่อ ๒๑๔๑ - ๕) ออกแบบและจดั พิมพ์ : กองข่าวสารท่องเทีย่ ว ฝ่ายบริการการตลาด ข้อมลู รายละเอียดที่ระบใุ นเอกสารนอ้ี าจมกี ารเปล่ียนแปลงได้ ลขิ สทิ ธิ์ของการทอ่ งเที่ยวแหง่ ประเทศไทย มกราคม ๒๕๖๐ ห้ามจำ�หนา่ ย