การปลูกถั่วแดง หรือ ถั่วนิ้วนางแดง

การปลูกถั่วแดง หรือ ถวั่ นิ้วนางแดง เรยี บเรยี งโดย : นาค โพธิ์แทน สถาบันวจิ ยั พชื ไร กรมวิชาการเกษตร กองเกษตรสัมพันธ กระทรวงเกษตรและสหกรณ ™บทนํา…………………………………………………………….1 ™การปลูก………………………………………………………..2 ™การดแู ลรกั ษา………………………………………………2 ™ การเก็บเก่ียว………………………………………………..3 ™ คุณคาทางอาหาร…………………………………………3 บทนํา ถ่ัวแดงหรอื ถว่ั นว้ิ นางแดง เปนพชื ตระกลู ถว่ั ทค่ี อ นขา งรจู กั กันมาก ในปจ จบุ นั เพราะเปน พชื ทส่ี ง ออกผลผลติ ทส่ี ง ออก ประมาณ 20,000 - 30,000 ตนั ตอ ป มมี ลู คา 150 - 190 ลา นบาท ตลาดสง ออกถว่ั นว้ิ นางแดงของไทย ไดแก ญี่ปุน และ สาธารณรฐั เกาหลใี ต ซ่ึงสวนใหญจ ะนําไปใชทําไสข นมการใช ภายในประเทศมนี อ ยจะสง ออกเกอื บทง้ั หมด ปรมิ าณการผลติ ของแตล ะปข น้ึ อยกู บั ราคาทเ่ี กษตรกรไดร บั ถา ราคาดกี ผ็ ลติ มาก เพราะเปนผลพลอยไดจากการปลูกขาวโพด แหลงปลูกที่สําคญั คอื จงั หวดั เลย (ปลกู มากทอ่ี ําเภอวงั สะพงุ และ อําเภอเชยี งคาน) และที่จังหวัดขอนแกน,พิษณุโลกและที่อื่นๆ บา งเลก็ นอ ย เชน ที่จังหวัดเพชรบูรณ และ เชยี งราย เปน ตน ถ่ัวแดงทป่ี ลกู ในขณะนม้ี หี ลายชนดิ แตท ป่ี ลกู เปน การคา และปลกู มากเปน ถว่ั แดงเมลด็ สแี ดง ดอกสี เหลือง, ฝกเล็กเทาๆ กับถั่วเขียว แตย าวกวา เลก็ นอ ย เมอ่ื แกผ กั จะมสี ีน้ําตาลออ นและสดี ํา ฝกจะหอยลงจากชอ เหมือนน้ิวมือฝก ทม่ี สี ดี ําเมลด็ จะโตกวา ฝก สนี ้ําตาลออ นเลก็ นอ ย ตน เลอ้ื ย ลําตน และใบมขี นโดยทว่ั ไป เรียกวา ถ่ังแดงเมืองเลยหรอื ถว่ั นว้ิ นางแดง แตที่จังหวัดเลย เรียกวา ถว่ั ทอ งนา หรอื บา นนา เปน พนั ธทุ น่ี ํามาจาก ประเทศศรีลังกา เพื่อใชเปนพืชบํารงุ ดนิ ชอ่ื เดมิ เรยี กวา ถว่ั แดงซลี อน ถว่ั พวกนถ้ี า เมลด็ มสี แี ดงสว นมากจะ เรียกชื่อวา ถ่ัวแดง ถว่ั นางแดงหรอื นว้ิ นางแดง เหมอื นกนั หมด ถา เมลด็ มสี ขี าวอมเขยี วเลก็ นอ ยจะเรยี กชอ่ื แตก ตางกันไปแลว แตทองที่ เชน ที่พิษณุโลก เรียกวา ถว่ั นา ที่อดุ ร เรียกวา ถว่ั เตม็ กําหรอื เลบ็ มอื นาง(สว นถว่ั แดง พระราชทานนน้ั ไมร วมอยใู นพวกน้ี)

2 การปลูก ถ่ัวแดง เปนพืชที่ไวตอแสง จะเรม่ิ ออกดอกตง้ั แตเ ดอื นตลุ าคมเปน ตน ไป เวลาปลกู ควรจะอยใู นเดอื น พฤษภาคม ถงึ สงิ หาคม แตถ วั่ ในปจจบุ ันนเี้ ปนพืชแซมกบั พชื อื่นสว นมากจะปลกู แซมกบั ขา วโพด การปลกู ถว่ั แดง มี 3 วิธี คอื 1. ปลูกรวมกบั ขาวโพด โดยใชเ มลด็ ถว่ั แดงผสมกบั เมลด็ ขา วโพด แลว ปลกู ในหลมุ เดยี วกนั ซง่ึ จะมี เมล็ดถ่ัวแดงในหลมุ ละ 1 - 4 เมลด็ วธิ นี เ้ี ปน วธิ กี ารปลกู ของเกษตรทว่ั ๆไป เพราะสะดวกในการปฏบิ ตั ิ 2. ปลูกแซมขาวโพด โดยการหยอดถั่วแดงหลังจากดายหญา ขาวโพดครั้งแรกแลวระหวางแถว ขาวโพดหลุมละ 2 - 3 เมลด็ โดยใชระยะหลุม 20 - 50 ซม. 3. ปลูกถั่วแดงพืชเดียว ควรปลกู ในเดอื นสงิ หาคม โดยปลูกระยะ 50 x 20 ซม. หยอดหลุมละ 3 - 4 เมลด็ เมอ่ื งอกแลว 2 สัปดาห ถอนใหเหลอื หลมุ ละ 2 ตน ถว่ั แดงทก่ี ะเทาะเปลอื กแลว การปลกู รวมกบั ตน ขา วโพด การดูแลรักษา การดูแลรักษาก็เชนเดียวกันกับการดูแลรักษาแปลงขาวโดยปกติทั่วไปสําหรับถ่ัวแดงนน้ั เปน ผลพลอย ไดถาปลูกถั่วแดงลวนอาจจะตองกําจัดวัชพืชบาง 1 - 2 ครง้ั แลว แตค วามมากนอ ยของวชั พชื ซึ่งก็จะเปนการ เพียงพอเม่ือตนถว่ั แดงเรม่ิ เลอ้ื ย แลว กจ็ ะคลมุ ดว ยวชั พชื ไปเองและยงั รกั ษาความชมุ ชน้ื ในดนิ ไดอ กี ดวย การใช ปุยยังไมจําเปน เพราะถว่ั แดงเปน พชื ตระกลู ถว่ั ทส่ี ามารถใชไ นโตรเจนในอากาศได โดยทั่วไปแลวแหลงที่ผลิต ขาวโพดจะมคี วามอดุ มสมบรู ณท เ่ี พยี งพอกบั ความตอ งการของถว่ั ในระยะเรม่ิ ออกดอกจะมหี นอนผเี สอ้ื กดั กนิ ใบ หนอนมว นใบ หนอนจะเจาะฝกเขาทําลายบา งเมอ่ื พบวา มีหนอนพวกนร้ี ะบาด ควรพน สารปอ งกนั และกําจัด เชน อะโซดรินและฟอสดรนิ เปน ตน โดยใชสาร 2 ชอ น แกง (30 ซี.ซี.) ตอ น้ํา 1 ปบ (20 ลติ ร)

3 การเก็บเกี่ยว เนื่องจากถั่วแดงเปนพืชที่ไวตอแสงระยะเวลาการเก็บเกี่ยวจึงจํากัด คอื จะเกบ็ เกย่ี วไดต ง้ั แตต น เดอื น ธันวาคม เปน ตน ไป โดยทั่วไปแลวจะไมใชวิธีทยอยเก็บฝกที่แก เพราะจะเปน การสน้ิ เปลอื ง แรงงานมาก แตจะเก็บโดยรอใหฝกแกเกือบหมดแลวใชเคียวเก่ียวนําท้ังตนและฝกมาตากบนลานใหแหงแลวนวดโดยใช เครอ่ื งนวด รถยํ่า หรือ ไมฟ าด เมอ่ื นวดเสรจ็ แลว กน็ ํามาฝด บรรจเุ มลด็ ใสก ระสอบเตรยี มสง ขาย หรือเก็บไวทําพนั ธใุ นปต อ ไป เมลด็ สวนท่เี กบ็ ไวทําพนั ธตุ อ งตากใหแ หง สนทิ และควรคลกุ สารเคมปี อ งกนั แมลงทําลาย โดยทั่วๆ ไปแลวจะใหผลผลิตอยูระหวาง 150-200 กโิ ลกรมั ตอ ไร ถาปฏิบัติดูแลรักษาดีและเก็บเกี่ยว ในเวลาที่เหมาะสม คอื เกบ็ เก่ยี วในตอนเชาและฝก ไมแ หงจดั จะใหผลผลิตสูงถงึ 300 กโิ ลกรมั ตอ ไร คุณคาทางอาหาร ในถ่ัวแดง 100 กรัม มอี งคป ระกอบทางอาหาร ดงั น้ี โปรตนี 21.97 % ไขมัน 0.58 % คารโ บไฮเดรต 58.10 % เยอื่ ใย 5.40 % ควรมีการสงเสรมิ ใหป ลกู ถว่ั ใหม ปี รมิ าณมากขน้ึ และควรสนบั สนนุ ใหม กี ารนําถว่ั แดงมาบรโิ ภค ใน ประเทศใหม ากขน้ึ เพราะเปน พชื อาหารทม่ี โี ปรตนี สงู และราคาถกู สามารถนําถว่ั แดงมาประกอบอาหารได หลายชนดิ เชน ทาํ ขา วตม มดั ตม กบั น้ําตาล หรือ เชอ่ื มใสน ้ําแขง็ , ไอศกรมี ทาํ ขนมปง เนอ้ื ถว่ั แดง, คุกกี้ หรือนําไปทําไสข นมหวานตา งๆ ไดร วมทง้ั ประกอบอาหารมังสวริ ตั ติ า งๆ การปลกู ถว่ั แดงรว มกบั ขา วโพด นอกจากไดผ ลผลติ ถว่ั แดงและขา วโพดแลว ยงั สามารถเพม่ิ ความอดุ ม สมบูรณใหแกดินไดดวย และตนขาวโพดก็ทําหนา ทเ่ี ปน คา งใหแ กต น ถว่ั การปลกู รว มกนั จงึ เหมาะสมสําหรับ แนะนําสง เสรมิ ใหเ กษตรกรปลกู กันใหแพรหลายมากย่ิงขน้ึ จดั ทําเอกสารอิเลก็ ทรอนิกสโดย : สาํ นกั สง เสรมิ และฝก อบรม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร