หน้งสือรายปักษ์ @ชายแดนใต้ ฉบับ มิถุนายน

life@ชายแดนใต้ หน้า 2 ผ้าทอตะปอเยาะวชช. นราธวิ าส ยกระดบั ​ ส่ตู ลาดสากลพรเี ม่ยี ม ‘ตะปอเยาะ’ เป็นชุมชนเล็กๆ​ อยู่ในพ้ืนที่ หมู่ 2 มกี ารจดั กจิ กรรมอบรมการทอผา้ พนื้ เมอื ง จงั หวดั นราธวิ าส ภายใต้ “โครงการทอผ้าพื้นเมือง จังหวั ดนราธิวาส” โดยเข้าไปให ้ ต.ตะปอเยาะ อ.ยี่งอ จ.นราธิว าส ห่างจากอ�ำเภอเมืองกว่า 20 การสนับสนุนฟื้นฟูพัฒนาโรงทอผ้าท่ีรกร้างอีกคร้ังหนึ่ง ซ่ึงได้รับ กิโลเมตร เป็นชุมชนที่ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายบนวิถีเกษตรกรรม การสนบั สนนุ จากหลายหนว่ ยงาน​เชน่ อบต.ตะปอเยาะ สำ� นกั งาน และจากภูมิปัญญาท่ีมีอยู่ในพ้ืนท่ีมีนาข้าวและพืชสวนยางพารา เกษตรอ�ำเภอย่ีงอ ส�ำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดนราธิวาส เป็นพืชเศรษฐกิจหลัก ในอดีตได้มีการทอผ้าเป็นอาชีพเสริมอีก สำ� นกั งานพฒั นาชมุ ชนอำ� เภอยง่ี อ และทข่ี าดไมไ่ ดค้ อื คนในชมุ ชน ด้วย แต่เน่ืองจากสถานการณ์ต่างๆ ได้เปล่ียนไปตามยุคสมัย ทุกคนที่ให้ความส�ำคัญและพร้อมท่ี จะ ขับเคลื่อนฟื้นฟูโรงทอผ้า ทกุ คนในชุมชนก็ไดว้ างมือจากการทอผ้าจงึ ทำ� ให้โรงทอผา้ แหง่ นี้ ใหก้ ลบั มามชี ่อื เสยี งเหมอื นเดิม ถูกทอดท้งิ ใหร้ กร้างขาดคนดแู ลอย่างต่อเน่ือง วชช.นราธิวาส เร่ิมจากการจัดหลักสูตรอบรม เร่ืองผ้า ปี 2562 วิทยาลัยชุมชนนราธิวาส ได้มีการลงพ้ืนท่ี ทอพ้ืนเมือง เพื่อฝึกทักษะการทอผ้าเบื้องต้นให้กับชาวบ้าน ซึ่ง ส�ำรวจโรงทอผ้า พบว่า ในชมุ ชนตะปอเยาะมีโรงทอผ้าท่รี กรา้ ง ทุกคนให้ความร่วมมือเป็นอย่างดีและได้มีการจัดอบรมทุกระดับ และขาดการดแู ล จงึ ไดเ้ ขา้ ดำ� เนนิ การปลกุ อาชพี ​นกี้ ลบั มาอกี ครงั้

หน้า 3 life@ชายแดนใต้ ขั้นตอนรวมทั้งพัฒนาลวดลายผ้าต่างๆ อย่างต่อเน่ือง เริ่มจาก การทอผา้ ขาวม้าและผา้ ยก​ดอกขึน้ มาเป็นลายดอกพกิ ลุ ซ่งึ เปน็ ลายพน้ื ฐานทวั่ ไปทมี่ อี ยู่ โดยนำ� อาจารยอ์ สุ า บญุ หลง ผเู้ ชยี่ วชาญ ดา้ นการทอผา้ มาใหค้ วามรเู้ พม่ิ เตมิ เรอ่ื งเทคนคิ การทอผา้ ไปจนถึง การสร้างลวดลายใหม่ข้ึนม า ปัจจุบันด�ำเนินการมาเกือบ 3 ปี​ ไดม้ กี ารพฒั นาลายผา้ ขนึ้ ​เชน่ ลายกลบี ฐานผลมงั คดุ ซง่ึ มคี วาม โดดเดน่ ไมซ่ ํ้าใครและเป็นที่รจู้ ักกนั อยา่ งแพรห่ ลายมากขนึ้ ​เปน็ ลวดลายปรัชญาด​ ัง้ เดมิ ของทอ้ งถ่ิน​ การพฒั นาและฝกึ ทกั ษะการทอผา้ เบอ้ื งตน้ ใหก้ บั ชาวบา้ น ครงั้ นี้ เพอื่ หวงั พฒั นายกระดบั ผลติ ภณั ฑช์ มุ ชน พฒั นาคณุ ภาพ ผลติ ภณั ฑผ์ า้ ทอ​กลมุ่ สตรผี า้ ทอตะปอเยาะ อำ� เภอยง่ี อ ใหม้ จี ุดเด่น มีลวดลายที่หลากหลายเป็นลายเอกลักษณ์ประจ�ำกลุ่มเน้นให้ มกี ารพฒั นาแบบยงั่ ยนื ในการแกไ้ ขปญั หาความยากจนของชมุ ชน นายยุทธนา พรหมณี ผู้อ�ำนวยการวิทยาลัยชุมชน นราธิวาส กล่า วว่า วิทยาลั ยชุมชนนรา ธิวาสยังคงมุ่งมั่นท่ีจะ พฒั นาโรงทอผา้ ตะปอเยาะ โดยไดม้ กี ารศกึ ษาลวดลายผา้ เพ่ิม เติมและพัฒนาเ ทค นิคการท�ำล ว ดลายต่างๆ ของท้องถ่ิน​มา ประยุกต์ใช้​ กา รท�ำสีให้มี ค วามน่าสนใจย่ิงข้ึน พร้ อมพัฒนา ผลิตภัณฑ์ให้มคี ณุ ภาพ มีการดไี ซนร์ ่วมสมัย ได้มาตรฐาน และ เป็นท่ียอมรับของตลาดทกุ ระดับ เพอ่ื ใหต้ รงกับความต้องการ ของผ้บู รโิ ภคได้อยา่ งหลากหลาย​ เพอ่ื ใหช้ ุมชนเอง​สามารถยก ระดับมาตรฐาน​ผลิตภัณฑ์ผ้าทอตะปอเยาะได้โบยบินสู่เวที ระดบั โลกท่จี ะท�ำใหช้ าวต่างชาติรู้จกั ผ้าทอไทย และก้าว เขา้ สู่ตลาดสากลในทส่ี ุด นางสาวฮายาต โต๊ะโซ๊ะ ประธานกลมุ่ สตรี ทอผ้าตะปอเยาะ กล่าวว่า รู้สึกดีใจที่วิทยาลัยชุมชน นราธิวาส เข้ามาพฒั นาโรงทอผา้ ซง่ึ ตลอดระยะเวลา 3 ปีทีผ่ ่านมา ท�ำใหก้ ล่มุ สตรีทอผา้ ตะปอเยาะ เป็นที่ รจู้ ักมากข้ึนท้ังในระดับท้องถ่นิ หรือระดับจังหวัด ซึ่ง ท�ำให้กลุ่มเกิดความ เข้มแขง็ ขึน้ เรอ่ื ยๆ และมีรายได้ที่ เพ่ิมขึ้นเป็นเท่าตัว ท�ำให้สามารถเลี้ ย ง ต นเองและ ครอบครัวได้​

life@ชายแดนใต้ หนา้ 4 เร่อื งจากฟปก ​เคร่ืองประดับเ​พชรซกี ผลงานรังสรรคอ์​ ันเลอค่า วัฒนธรรม​ส�ำคัญ​อีกส่ิงหนึ่งคือ​ เครื่องทองเครื่อง สมยั ต้นๆรัชกาลที่​1​จนถงึ รัชกาล​ท​ี่  9​ ประดบั ​อัญมณ​ี ของชาวอาณาจักร​ปัตตาน​ีในอดตี ​เป็นผลงาน ชา่ งทองสายสกลุ มลายทู ถ่ี กู ตอ้ นไปในราช ศิลป์ชนั้ สูงเป็นสมบัติอันลา้ํ ค่าที่บ่งบอกถงึ เอกลกั ษณแ์ ละความ สำ� นักสยาม ไดร้ บั หน้าทค่ี วบคุมงานช่าง เจริญรุง่ เรอื งของปัตตานีต้ังแตโ่ บราณมาแล้ว ส่งิ หน่งึ ท่ีผู้คนตา่ ง ในราช ส�ำ นั ก ส ย า มมีผลง านก ารผลิต หลงใหลและอยากไดม้ าครอบครองเ​ปน็ สมบ​ตั ิ บง่ บอกถงึ ​ฐานนั ดร​ ประเภทเครอื่ งทอง เครอ่ื งถม เครอ่ื งถนมิ เคร่อื งบรรณาการ​บรรดาศักดิ​์ของสังคม​ซ่ึงมคี ุณค่าทางศิลปะ​ พิมพาภรณ์ เคร่ืองถ้วยชามส�ำรับเคร่ือง ชัน้ สูง การผลิต​รูปแบบฝีมอื การชา่ ง​ คุณภาพของลวดลาย ดม่ื เครอ่ื งราชอสิ รยิ าภรณ์ ตราสญั ลกั ษณ์ คุณลักษณะเฉพาะเป็นเอกลักษณ์​ที่แตกต่างจากท่อี น่ื ไม่ซ้าํ แบบ ตามลำ� ดบั ชน้ั งานตา่ งๆ ในพระราชสำ� นกั ใครม​ ีสกุลช่างของแต่ละหัวเมือง​สืบตกทอดกันมาจนปัจจุบัน​ เป็นต้น เคร่ืองประดับมีอยู่หลายชนิด คอื สกลุ ชา่ งสายบรุ ,​ี ยะหรงิ่ , ปตั ตาน​ี งานเครอื่ งทองโบราณถอื หลายรปู แบบ เชน่ ​สรอ้ ยค​ อ​แบบถกั ​แบบ เป็นงานหตั ถกรรมงานฝีมอื อกี รูปแบบหนึ่งที่สืบทอดทำ� มาเปน็ ร้อย​จ้ี​ก�ำไลข้อมือ​ แหวน​ ตุ้มหู​ปิ่นปักผมชิ้นพิเศษคือกาลง รอ้ ยๆ ป​ี ตง้ั แตก่ ารคดิ ลาย การรดี เสน้ ทอง การขน้ึ รปู การทำ� งาน สรอ้ ยกาลงหรอื สรอ้ ยสงั วาลลกู ไมฉ้ ลลุ ายประดบั เพชรซกี เกา่ ออกมาในแต่ละช้ินต้องมีลกั ษณะการผลิตท่ีแตกต่างกันไป​ จัดหมู่ อ ยู่ ใ น ป ร ะ เ ภทเค รื่ อ งป ระดับมลา ยูเปอรานากัน เคร่อื งประดับทองค�ำนี้มคี วามนิยม​ของยคุ แรกๆ อยู่ในหมู่ Peranakan jewelry คนสมยั ก่อนนยิ มสวมใสก่ ับชดุ เจ้าเมือง​คนชั้นสูง​พ่อคา้ แม่ค้า​ผู้มีฐานะ​ตลอดจนถึงสามัญชน Kebaya Banong หรอื ชดุ บานง อกี ทงั้ ยงั พบเหน็ การ ท่วั ไป​สังเกตได้จากความหรหู รา​ความใหญ่โตของช้ินงาน​และ สวมใส่สร้อยกาลงในวันมงคลสมรสจะนิยมคล้อง ศลิ ปะรปู แบบการตกแตง่ ​ พอมาถงึ ปจั จบุ นั ย​ งั คงความนยิ มตลอด อก​ เรียงกันเป็นสามชิ้นใหญ่ลงไปถึงเล็ก​ขนาด มาเปน็ อมตะ​ซง่ึ ​ไม่เคยลดน้อยถอยลง​ไปเลย ยังคง​อยคู่ วบคู่กบั เรียงกัน ตามฐานะความม่ังมขี องเจา้ ของหรือ สังคมชาวมลายชู​ ายแดนใต​ต้ ลอดมา Kerosang tiga beradik หรือเข็มกลดั อญั มณใ​ี นพนื้ ทเี่ องนน้ั พบนอ้ ยมากส​ ว่ นใหญจ่ ะมาจาก สามพ่ีน้อง ถือเป็นเคร่อื งประดบั ท่จี �ำเปน็ ตอ้ ง ท่ีอ่ืน แต่ส�ำหรับการท�ำเคร่ืองประดับทองค�ำน้ัน​มีการถลุงทอง มที ุกคนทุกบ้านสำ� หรับกลดั เป็นกระดมุ กลดั ขุดทอง​ แร่ทองท่ีพบมากตาม​ภูเขาแนวชายแดน​เขาโต้ะโมะ ต้น เสื้อบานงโดยเฉพาะ จะใช้กลัดบริเวณ แมน่ าํ้ สายบรุ ​ี แมน่ าํ้ บางนรา​แมน่ า้ํ สายทองคำ� ยงั ปรากฏ​หลกั ฐาน ชว่ งท้องสะดือเสื้อ มที ัง้ คล้องโซเ่ รยี งสามชิ้น ว่าตั้งแต่มีการเทครัว​สกู่ ารอพยพ​ครงั้ ใหญ​่ของชาวปตั ตานี​ทง้ั ​2​ ชดุ และแบบแยกกลดั เปน็ ชนิ้ ๆ โดยชาวมสุ ลมิ ครั้ง​ตั้งแต่สมัยอยุธยา​และ​สมัยรัชกาลท่ี​1​ไปเปน็ อาณาจักร​ จะนิยมใช้เข็มกลัดท่ีเป็นรูปลายลกู ไมล้ ายดอก เดียวกันของไทยน้ัน ปรากฏว่า​มีตระกลู ​ชา่ งเคร่ืองทองมลาย​ูได้ สว่ นชาวจีนช่องแคบนยิ มใชพ้ วกแมลงตา่ งๆ เขา้ ไปเป็นช่างฝีมือผลิตเคร่ืองเงินเครีืองทองให้กับราชวงศ์​ต้ังแต่ อย่างแมลงปอ ผีเสื้อ เปน็ ต้น​

หนา้ 5 life@ชายแดนใต้ มารจู้ กั คนรนุ่ ใหม่​ฟนี อารฟี นี หะยอี าซนั เปน็ หนง่ึ อย่างนกบินหลา แมง แมลงนานาชนิดเป็นตัวเล่าเรื่องราวถึง ในคนรุ่นใหม่ที่หลงใหลในวัฒนธรรมบ้านเกดิ และหลงรักใน บรบิ ทการใชช้ วี ติ ตามยคุ สมยั นนั้ ๆ ไดอ้ ยา่ งคลาสสกิ และนา่ สนใจ ศลิ ปวฒั นธรรมประเพณพี น้ื ​ถนิ่ มลายมู ากๆ คลง่ั ไคลใ้ นทกุ ๆ มากๆ ดว้ ยสายวชิ าชีพและความร้ทู ี่ไดร้ ํ่าเรียนมา​ ดา้ นทง้ั ภาษา อาหาร และการแตง่ กาย อารฟี นี จบการศกึ ษา ‘ มีความตั้งใ​จทอี่ ยากฟนื้ ฟูงานหัตถศลิ ป์ จากสาขาวิชาศิลปะประยุกต์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ ​ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์​ วทิ ยาเขต​ปัตตาน​ี ปจั จบุ ัน​ ชา่ งทองทอ้ งถ่ินบ้านเรา พยายามศกึ ษาและ เป็นนักออกแบบเครื่องประดับ​และ​เปดิ แบรนด์​เครื่องเพชร ห​ าขอ้ มูลความร้ทู ่ีเก่ยี วขอ้ งกับเครอ่ื งประดับ เป็นของตัวเอง อีกทั้งยังเป็นนักสะสมผลงานหัตถศิลป ์ เคร่ืองทองท้องถ่ินมลายูอย่างเ​ครื่องประดับเ​พชรซีก ในแต่ละชนิด​และ​รูปแบบของแตล่ ะพื้นท่ี โบราณ ดว้ ยความหลงใหลในรปู แบบแ​ละก​ ารเลา่ เรอื่ งราวถงึ ​ว่ามคี วามเปน็ มาอยา่ งไร ’ ปัจจุบันได้เร่ิมทดลองให้คนรุ่นใหม่ทม่ี คี วามสนใจท่ี บริบทในวิถีชีวิตของชาวพื้นเมืองมลายู ผา่ นงานฉลลุ วดลาย ตอ้ งการประกอบอาชพี ในสายงานชา่ งทองไดล้ องผลติ เครอ่ื งประดบั ลูกไม้อย่างละเมียดละไมอ่อนช้อย ดูเป็นเครื่องประดบั ทีม่ ี ทเ่ี ปน็ เรอ่ื งราวเหมอื นสมยั กอ่ น​ไมว่ า่ จะเปน็ วธิ กี ารขน้ึ เรอื นการ​ฉลลุ าย​ เอกลกั ษณจ์ ำ� เพาะ​ทำ� ใหเ้ ปน็ เครอ่ื งประดบั ท​ ไ่ี ดร้ บั ความนยิ ม หรอื แมแ้ ตก่ ารฝงั เพชรลงไปในชนิ้ งานใหย้ งั คงความคลาสสกิ ไมห่ าย แพร่หลายในช่วง 60-80 ปีท่ีผ่านมา ถือเป็นหน่ึงในแรง ไปจากวงการเครอ่ื งประดับของชาวมลาย​ู บันดาลใจส�ำคัญของความหลงไหลคลัง่ ไคล้​ท่ีน�ำมาสู่การเก็บ สะสมเป็นคอลเลคชั่น​เพื่อเรียนรู้การเล่าเรือ่ งราววฒั นธรรม ผา่ นงานฝมี อื งานสลกั ชน้ั สงู ของยคุ สมยั ​ซงึ่ ปจั จบุ นั ห​ าชา่ งทอง ท่ีสืบทอดงานฝีมือเหล่านไี้ ดย้ ากขึน้ ไปทุกวนั นอ้ งฟนี เลา่ วา่ ​รปู แบบของเครอ่ื งประดบั เพชรซกี มลายูจะเป็นลักษณะงานสลักทองเป็นลายลูกไมพ้ ้ืนเมือง มกั จะพบเจอตัวละครอย่างดาวพระจันทร์เสี่ยวและสัตวป์ กี ฟีน อารฟี ีน หะยอี าซัน นักออกแบบเครื่องประดับท้องถิน่

life@ชายแดนใต้ หนา้ 6 อีกหนึง่ ความภาคภูมิใจ‘วษป.’ “ “วทิ ยาลยั เทคโนโลยกี ารเกษตรและประมงปตั ตานี บณั ฑติ สาขาวิชาเทคโนโลยีแปรรปู สตั ว์น้าํ สถาบันการอาชีวศึกษาภาคใต้ 3 ปัจจุบันได้ พัฒนาต่อยอดหลักสูตร เปิดสอนไปถึง ที่มุ่งเน้นการผลิตและพัฒนากำ�ลังคนให้เป็นเลิศด้านทักษะ ระดับปริญญาตรีสายเทคโนโลยี วิชาชีพและเทคโนโลยี ที่สอดคล้องกบั แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสงั คม แปรรูปสัตว์น้ําตามนโยบายของ แห่งชาติ และแผนการศึกษาแห่งชาติพัฒนากำ�ลังคนในด้านวิชาชีพ สถาบันการอาชีวศกึ ษาภาคใต้ 3 ระดับเทคนิคและระดับเทคโนโลยี สร้างโอกาสทางการศึกษาในเขต พ้ืนที่จังหวัดชายแดนใต้ ท้ังยกระดับการศึกษาด้านวิชาชีพให้สูงข้ึน วิทยาลัยกับสถานประกอบการ ซ่ึงเป็นผู้ใช้บัณฑิตในการพัฒนา มุ่งผลิตบัณฑิตด้านอาชีวศึกษาที่มีความรอบรู้ให้มีสมรรถนะในการ ทรัพยากรมนุษย์ให้เกิดสมรรถนะอาชีพท่ีสอดคล้องกับความต้องการ ปฏิบตั ิและพฒั นางานระดบั เทคโนโลยีด้านแปรรูปสตั วน์ ํา้ มีคุณธรรม เพ่ือเพ่ิมโอกาสในการได้มีงานทำ�และเปิดโอกาสให้สถานประกอบการ จริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพและกิจนิสัยท่ีเหมาะสมในการทำ�งาน เป็นผู้ใช้บัณฑิต ได้คัดเลือกและบ่มเพาะบุคลากรท่ีต้องการตามความ สอดคลอ้ งกบั ความต้องการของสังคม ชมุ ชน สามารถประกอบอาชีพ เหมาะสมของตำ�แหน่งงานได้ ปัจจุบันนักศึกษาสายอาชีพยังได้รับ อิสระ จนพัฒนาตนเองให้มีความก้าวหน้าทางวิชาการและวิชาชีพ โอกาสการสนับสนุนทุนการศึกษา “ทุนพระกนิษฐาสัมมาชีพ” โดย ตรงตามฐานสมรรถนะในสาขาอาชีพและความต้องการของตลาด มี กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) เป็นการเปิดโอกาส ความสำ�คญั ตอ่ การพฒั นาอตุ สาหกรรมภาคการผลติ สามารถบรู ณาการ ใหน้ ักศึกษาปริญญาตรไี ด้เรยี นต่อในระดบั ทส่ี งู ขึ้น โดยเรียนฟรไี ม่เสยี ค่า องค์ความรู้เพ่ือประยุกต์ใช้แก้ไขปัญหา พัฒนางานทางเทคโนโลยีให้ ใช้จ่าย สถานประกอบการและการประกอบธุรกิจดา้ นแปรรูปสตั ว์น้าํ ได้ เมอื่ สำ�เร็จการศกึ ษาแล้ว สามารถประกอบอาชีพในลักษณะ ทงั้ ศึกษาคน้ ควา้ วจิ ัย สรา้ งส่ิงประดิษฐ์ และนวัตกรรมใหม่ การประกอบอาชพี อสิ ระและการเขา้ ทำ�งานในองคก์ ร สถานประกอบการ สร้างประเทศให้ก้าวหน้า พร้อมแข่งขันและรองรับการเปล่ียนแปลง ทง้ั หนว่ ยงานของภาครฐั และเอกชนดงั น้ี นกั เทคโนโลยแี ปรรปู สตั วน์ า้ํ เศรษฐกิจโลกอันเป็นองค์ประกอบท่ีเข้มแข็งในการพัฒนาประเทศ นักเทคโนโลยีควบคุมและประกันคุณภาพผลิตภัณฑ์สัตว์นํ้า นักวิจัย ยุคไทยแลนด์ 4.0 นอกจากน้ยี งั เชอื่ มโยงโดยตรงกบั แผนยทุ ธศาสตร์ และพัฒนาผลิตภัณฑ์สัตว์นํ้าและผู้ประกอบธุรกิจการแปรรูปสัตว์น้ํา จังหวัดปัตตานีที่มีแผนพัฒนาต้นแบบเมืองเกษตรอุตสาหกรรม เป็นต้น ก้าวหน้าอย่างครบวงจรและผลิตภัณฑ์ฮาลาลคุณภาพของประเทศ ปัจจุบันบัณฑิตที่จบไปสามารเข้าทำ�งานในสถานประกอบ จุดเด่นคือเป็นหลักสูตรสายปฏิบัติการมุ่งเน้นให้ผู้เรียนสามารถ การในพื้นท่ีและเป็นผู้ประกอบการธุรกิจส่วนตัว จึงถือเป็นความสำ�เร็จ ทำ�งานในสถานประกอบการทง้ั ภาครัฐและเอกชน ตลอดจนประกอบ ท่ีสามารถพัฒนาคุณภาพของกำ�ลังคนในพื้นท่ีได้อย่างดี วิทยาลัย อาชีพอิสระ เป็นผู้ประกอบการได้ โดยการพัฒนาหลักสูตรนี้ เทคโนโลยีการเกษตรและประมงปัตตานี จึงมีความภาคภูมิใจใน จะนำ�ความต้องการของสถานประกอบการและความสามารถเป็น การผลิตกำ�ลังคนที่มีคุณภาพท้ังระดับฝีมือ, เทคนิค และเทคโนโลยี ผู้ประกอบการมากำ�หนดเป็นหลักสูตรรายวิชาและที่สำ�คัญคือ มี ตอบสนองตลาดแรงงานและเพอ่ื การพัฒนาตามยทุ ธศาสตรข์ องจังหวดั การจัดการเรียนการสอนร่วมกัน ซึ่งแตกต่างจากการศึกษาในระดับ ชายแดนใต้ และการพฒั นาของประเทศในยุคไทยแลนด์ 4.0 ต่อไป อดุ มศกึ ษาของมหาวทิ ยาลัย หรอื สถาบันการศึกษาอ่ืน โดยหลักสูตรดังกล่าวมุ่งเน้นการจัดอาชีวศึกษาในระบบ ทวิภาคี ซง่ึ นกั ศึกษาจะตอ้ งเรียนภาคทฤษฎีในสถาบัน 1 ปี และฝกึ อาชีพในสถานประกอบการ 1 ปี เพ่อื เปน็ การเตมิ เตม็ การจดั การเรยี น การสอนในห้องเรียน ซ่ึงจะช่วยเสริมสร้างทักษะและประสบการณ์ ที่ดีให้แก่นักศึกษา ได้รับความรู้ ทักษะ ประสบการณ์ตรงจากการ ทำ�งานจริง นักศึกษาที่จบมาจะมีคุณภาพและเป็นท่ีต้องการของ ตลาดแรงงานโดยตรงยกระดับคุณภาพผู้ที่สำ�เร็จการศึกษาระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) สาขาวิชาแปรรูปสัตว์นํ้า ซึ่งผู้ที่เรียนจบจะมีสมรรถนะวิชาชีพตามอัตลักษณ์ในพ้ืนท่ีตนเอง หลักสูตรสาขาวิชาเทคโนโลยีแปรรูปสัตว์นํ้าน้ียังเป็น “นักปฏิบัติการ เทคโนโลยีแปรรปู สตั วน์ ้าํ ท่มี ีคุณภาพ สูส่ ากล” ด้านความร่วมมือกับสถานประกอบการ ซ่ึงได้ลงนาม ความร่วมมือจัดการเรียนการสอนเป็นสถานประกอบการในเขตพื้นที่ เศรษฐกจิ ของจังหวดั สงขลาและปตั ตานี ไดแ้ ก่ บรษิ ัท ชัยเจริญมารนี (2002) จำ�กัด บรษิ ทั แปซฟิ คิ แปรรูปสตั ว์นํา้ จำ�กดั บรษิ ทั แมนเอ- โฟรสเซนฟดู ส์ จำ�กดั และบริษทั โชตวิ ฒั นอ์ ุตสาหกรรมการผลิต จำ�กดั ซึ่งนบั เป็นการสรา้ งความร่วมมือและความสมั พันธท์ ด่ี ีระหว่าง

หนา้ 7 life@ชายแดนใต้ ‘โควเิดรา-จ1ะก9า้ ว’ผา่ไปนวดกิ ฤว้ ตยกนั กองทัพบกได้ให้ความส�ำคัญกับการขับเคล่ือน เ ป็นระเบียบเรียบร้อย  ตลอดจนปลอดภัยจากการแพร่ระบาดของ มาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของเช้ือไวรัสโควิด-19 ตามแนวทาง เชื้อไวรัสโควิด-19 ด้านการคมนาคม ถือเป็นช่องทางการกระจาย รัฐบาลล่าสุด ผบ.ทบ. ก�ำชับส่ังการให้หน่วยทหารท่ัวประเทศ เชอ้ื ในวงกวา้ งจากตวั บคุ คลทเี่ ดนิ ทางสญั จรเขา้ ออกในเขตพนื้ ทตี่ า่ งๆ ร่วมสนับสนุนหน่วยงานสาธารณสุขในการดูแลประชาชน รวมถึง จังหวัดปัตตานีจึงจัดตั้งด่านตรวจคัดกรองผู้ท่ีเดินทางมาจากพื้นที่ การอำ� นวยความสะดวกในทกุ มิติ ซึง่ สถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดใน เ สยี่ ง ผบ.มทบ.46/ผบ.ฉก.ปัตตานี ไดล้ งพ้ืนทใี่ หก้ �ำลังใจหน่วยงาน จ.ปัตตานี ยอดผู้ป่วยยังต่อเน่ืองยืนยันสะสม 596 ราย รักษาตัว ท่ีปฏิบัติหน้าท่ีประจ�ำจุดคัดกรอง รวมถึงบุคลากรทางการแพทย์ที่ 253 ราย หายแลว้ 341 ราย และเสยี ชวี ติ 2 ราย ปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ประจำ� โรงพยาบาลสนาม ซง่ึ มคี วามเสยี่ งตอ่ การตดิ เชอ้ื พล.ต.คมกฤช รตั นฉายา ผบ.มทบ.46/ ผบ.ฉก.ปตั ตานี เพอ่ื ดูแลคดั กรองบคุ คล เ ปิดเผยว่าได้ให้ความส�ำคัญต่อเรื่องน้ีจัดท�ำโครงการ “ฉก.ปัตตานี สงิ่ ทเี่ กดิ ขน้ึ ในขณะนส้ี ง่ ผลกระทบตอ่ การดำ� รงชวี ติ ประจำ� ห่วงใยประชาชน” เข้าช่วยเหลือมอบเคร่ืองอุปโภคบริโภคให้แก่ วนั ของทุกคนไม่เพียง จ.ปัตตานี เท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบกับคน ผยู้ ากไร้ ผพู้ กิ าร และผดู้ อ้ ยโอกาส ทไี่ ดร้ บั ผลกระทบจากการแพรร่ ะบาด ท้ังประเทศและทั่วโลก ซ่ึงวัคซีนเท่าน้ันที่จะเป็นตัวช่วยท�ำให้ทุก ข องเชื้อไวรัสโควิด-19 ในพื้นที่ จ.ปัตตานี นอกจากจะเป็นการยก อยา่ งกลบั มาดขี นึ้ ได้ ในสว่ นของ ผบ.มทบ.46/ผบ.ฉก.ปตั ตาน ี ไดร้ บั ร ะดับคุณภาพชีวิตของประชาชนแล้ว ยังเป็นการแบ่งเบาภาระ การฉดี วคั ซนี ครบจำ� นวน 2 เขม็ แลว้ จงึ อยากใหพ้ นี่ อ้ งประชาชนทกุ คน ค่าใช้จ่ายของครอบครัว ในส่วนของพื้นที่ที่ประกาศล็อกดาวน์ใน มีความเช่ือม่ันในวัคซีนท่ีฉีดให้ ไม่ว่าจะเป็นแอสตร้าเซนเนก้า หรือ จังหวัด ท�ำให้ประชาชนไม่สามารถเดินทางออกมาซ้ือของบริโภค ซิโนแวคจึงอยากให้ทุกคนมาเข้ารับการฉีดวัคซีน เพ่ือท่ีพวกเราจะ ห รือใช้ชีวิตปกติ ผบ.ฉก.ปัตตานี จึงได้สนับสนุนรถครัวสนาม เพื่อ ผา่ นพน้ สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ไปด้วยกนั ป ระกอบอาหารปรุงสุกบริการไว้บริโภคบรรเทาความเดือดร้อนใน เ บ้ืองต้น อีกท้ังยังจัดหาหน้ากากอนามัย สเปรย์แอลกอฮอล์ให้กับ ห น่วยขึ้นตรง เพื่อน�ำไปแจกจ่ายให้กับประชาชนในพ้ืนท่ีส�ำหรับใช้ ใ นการป้องกันการแพร่ระบาดของเช้ือฯ เป็นการสร้างขวัญก�ำลังใจ ใ นการด�ำรงชีวิตช่วงวิกฤตการณ์แพร่ระบาดสถานที่ปัจจัยรอบข้าง ใ นการด�ำรงชีวิตอาจเป็นแหล่งสะสมเช้ือได้เช่นกัน ผบ.มทบ.46/ ผ บ.ฉก.ปัตตานี ได้จัดก�ำลังพลยุทโธปกรณ์ของหน่วยร่วมกับส่วน ราชการ และหน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง เข้าท�ำความสะอาดตามหลัก สุขาภิบาล ขจัดส่ิงปนเปื้อนพื้นผิวสัมผัส ฉีดล้างถนน พร้อมพ่นยา ฆ่าเชอื้ บริเวณรอบชุมชน ตลาด และโรงเรยี นในเขตพน้ื ท่รี บั ผดิ ชอบ พ ร้อมประชาสัมพันธ์สร้างการรับรู้ต่อสถานการณ์และการป้องกัน ต นเองจากการแพร่ระบาดฯ หวังให้พื้นที่สาธารณะมีความสะอาด

life@ชายแดนใต้ หนา้ 8

หน้า 9 life@ชายแดนใต้ PRODUCER EeGEcMddudraaiulittrtpocuokahrreretiitBaicoinSlsrneogmonEvocnnciratoofeeinanLrmmPwthiaelafoneiHmntstgotPmieGsueeeoretnadnrolsnpiAtihrittityicocryssrt ผลติ โดยกองบรรณาธกิ าร สำนักขา่ ว@ชายแดนใต้ สุกรี มะดากะกลุ ผูจ้ ัดการ/บรรณาธกิ าร สุไลมาน แวมานะ บรรณาธกิ าร ทมี ข่าว@ชายแดนใต้ ปัตตานี, ยะลา, นราธิวาส นริณี มะดากะกุล การตลาด/โฆษณา อนุรตั อ้นสงค์ ศิลป,์ กราฟิก, และบรฟู๊ แอดชายแดนใต้ WWW.CHAIDANTAI.COM

life@ชายแดนใต้ หนา้ 10

หนา้ 11 life@ชายแดนใต้

life@ชายแดนใต้ หน้า 12 ฟารม์ ตัวอยา่ งฯ แหล่งเรียนรคู้ ชู่ มุ ชน ‘สู่การพฒั นาที่ยัง่ ยืน’ โครงการฟาร์มตัวอย่างฯ ตามพระราชเสาวนีย์ฯ ที่อยู่ในพื้นท่ีจังหวัดชายแดนใต้นั้น เสมือนหน่ึงเป็นแหล่งเรียนรู้อีกท้ังยัง เปน็ แหลง่ ทส่ี รา้ งความรักความสมัครสมานของคนในชุมชนสมาชิกของฟาร์มและชาวบ้านในพื้นที่ใกล้เคียงจะได้เรียนรู้วิธีท�ำการเกษตร ตามปรัชญา “เศรษฐกจิ พอเพยี ง” การทำ� การตลาด การทำ� บญั ชคี รวั เรอื น รวมถงึ ไดเ้ รยี นรทู้ ฤษฎตี า่ งๆ ทส่ี ามารถนำ� ไปประยกุ ตใ์ ชแ้ ละ ขยายผลสูค่ นรอบขา้ งได้อีกดว้ ย โครงการฟาร์มตวั อย่างในสมเดจ็ พระนางเจา้ สริ ิกิติ์ พระบรมราชินีนาถ บา้ นควนหรัน อกี หน่งึ ตัวอยา่ ง ของการให้ฟารม์ ตัวอย่างฯ เป็นศนู ย์กลางและเปน็ แกนกลางในการเชอื่ มต่อถ่ายทอดองคค์ วามรู้สชู่ มุ ชน ผ่านกลมุ่ แปรรูปกาแฟโรบัสต้า อ.สะบา้ ยอ้ ย จ.สงขลา เสมอื นพเ่ี ลย้ี งทค่ี อยใหค้ ำ� แนะนำ� ใหค้ วามรแู้ กก่ ลมุ่ ในการสบื สาน รกั ษา ตอ่ ยอด และพฒั นา พรอ้ มสง่ เสรมิ การรกั ษา อัตลกั ษณ์ของชมุ ชน “ตน้ กำ� เนิดโรบสั ต้าแห่งแรกของประเทศไทย” โรบสั ต้าสะบา้ ย้อย ต้นต�ำรับกาแฟโบราณ บา้ นห้วยบอน ใหค้ งอยู่ ชว่ ยใหช้ าวบา้ นมรี ายไดเ้ สรมิ หลงั จากกรดี ยางพารา เมลด็ กาแฟสดทกี่ ลมุ่ สมาชกิ ผลติ ได้ และไดพ้ ฒั นาเรอ่ื ยมาจากผลติ ภณั ฑเ์ มลด็ คว่ั และ แบบค่วั บด เป็นกาละแมกาแฟ ออเดอร์สั่งซื้อจ�ำนวนมากแทบผลติ ไม่ทนั กันเลยทเี ดยี ว เหนอื กว่าก�ำไรทไ่ี ด้จากการขาย คอื การได้พบปะ ลูกๆ หลานๆ ที่กลับมาในชุมชนของตนเอง จนกลายเป็นความรัก ความสามัคคี ท�ำให้ฟาร์มตัวอย่างฯ ร่วมเคียงคู่พัฒนาชุมชนสู่ การพฒั นาที่ย่ังยนื

หนา้ 13 life@ชายแดนใต้ ‘ใครพร้อม-ไม่พรอ้ ม’ การศึกษาออนไลน์ ‘งบ’ หม่นื ล้าน ชว่ งเวลาวกิ ฤตโควดิ ค​ รง้ั ใหมซ​่ ำ้� ​การเรยี นออนไลน​ย์ งั คงเป็น เรอ่ื งเพ้อฝัน​ส�ำหรบั ประชาชนในชนบทห่างไกล​โดยเฉพาะชายแดน ใต​้ ขณะทงี่ บพัฒนาพเิ ศษ​แกป้ ญั หาจชต. 17​ ป​ีกวา่ ​2​แสนลา้ น​บาท​ ไดท้ มุ่ ในดา้ นการศกึ ษา​ของพนื้ ที่เทา่ ไหร่กันแน่ มองเห็นความคบื หนา้ อย่างไร​ ปญั หา​ดา้ นความยากจน​ความเหลอื่ มล�ำ้ ​ อนิ เทอร์เนต็ ชุมชน​ ร.ร.​อุปกรณ์​การเรยี น​แท็บเล็ตที่เคยแจกในสมัยหนึ่ง​งบ การจดั การเรียนการสอนท่เี ราสญู เสีย​ไป​ให้อะไรกับเด็กๆ เยาวชน ของชาติ​อนาคตบ้างรอ้ ยละ​ 80% ไม่พรอ้ มที่จะเรียนออนไลน ์​ ผปู้ กครองไมพ่ ร้อม “ข้อจ�ำกัดของแต่ละครอบครัวแตกตา่ งกัน ตั้งแต่หอ้ ง อุปกรณ์ ความเข้าใจของพ่อแมบ่ างคนมีอาชพี กรีดยาง ภรรยาเป็นแมค่ ้า ไมม่ ีเวลาไปนั่งเฝ้าลูกๆ​อ่ืนๆ​เปดิ เทอมน้​ีภาระ หนักจงึ เปน็ ของคุณคร ู​ ที่ยงั คงตอ้ งใช้ระบบออนแฮนด์​เดนิ แจกชสี แบบฝึกหัด​หรือนัดผู้ปกครอง​มารับ​ชสี อาทิตย์​ละ​2​ครั้ง​ โดยเดก็ หลายคนไม่ท�ำการบา้ น​ขาดการคุม​ติดตาม​ประเมินผล​ไมไ่ ด้​นค่ี ือ สง่ิ ทหี่ นว่ ยงานการศึกษา​ฝ่ายปกครอง​ท้องถิ่น​จงั หวัด​ ตลอดไปถงึ ผู้แทนราษฎร​และส่วนเก่ียวขอ้ ง​ทั้งหมดไม่ควร​น่ิงนอนใจ​ทงิ้ ภาระ ให้กับร.ร.​คร​ู ได้เหมอื นเดิมอีกต่อไปแลว้ ร​ ีบแกไ้ ขด่วน มาดโู รงเรียนมุสลมิ ที่กระบีก่ ้าวไกลจดั การเรียนออนไลน์ กบั อนิ โดนเี ซยี ชว่ งโควดิ โรงเรยี นอนบุ าลมสุ ลมิ แหง่ หนง่ึ ​นตี้ ง้ั อยู่ ที่ 11/26 หมู่ที่ 3 ต�ำบลบ้านกลาง อ�ำเภออ่าวลึก จังหวัด กระบี่ มีนายทวี กะสิรักษ์ เป็นผู้อ�ำนวยการโดยท่านได้เปิดเผยว่า “โครงการน้ีเรียกวา่ นักเรียนแลกเปล่ียนทิพย์ Virtual Exchange Students International 2021 โดยนกั เรียนห้อง IEP 5 ของเรา ได้เข้าร่วมกิจกรรมเสริมทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในสถานการณ์ จริงกับเพื่อนๆ จากโรงเรียน BUDI MULIA DUA BINTARO ELEMENTARY SCHOOL โดยใช้โปรแกรม ZOOM ในการติดต่อกัน ถือเป็นแรงบันดาลใจให้กล้าพูดและแสดงออก สอดคล้องกับ สโลแกนของโรงเรียนท่ีว่าเรียนด้วยความสุข เพ่ือทุกความส�ำเร็จ โดย วันน้ีเรามีกิจกรรมการเรียนแบบง่ายๆ ก่อนคือ ให้ผู้อ�ำนวยการ แต่ละโรงเรียนมากล่าวต้อนรับ เปิดกจิ กรรมมีการแลกเปล่ยี น วฒั นธรรมกันโดยผ่านทางวิดีโอ เล่นเกมส์ ได้พูดคุยกัน นักเรยี น ฝ่ายละ 6 คนแลกของขวัญกัน ซ่ึงเขาส่งของที่ระลึกมาให้ล่วงหน้า กอ่ น​เช่อื มสัมพันธ​์ไมตรีกัน แล้วเอามาเปิดในรายการ​อินชาอลั เลาะห์ เม่ือโควิดผา่ นไปเราคงได้พบกันท่ีอนิ โดนเี ซยี อีก” อสุ ตาซอับดุชชะกูรฺ บินชาฟอิ ีย์ (อับดลุ สโุ ก ดนิ อะ)

life@ชายแดนใต้ หนา้ 14



life@ชายแดนใต้ หนา้ 16 วิทยาลยั ชมุ ชนนราธิวาสจดั ประชมุ สมั มนา 5 จงั หวดั ใต้ ส‘รม้างี งาสนรทรําคส์โอู่คกวาาสมกเปา็นรศเลึกศิ ษ’า วทิ ยาลยั ชมุ ชนนราธวิ าส จดั ประชมุ สมั มนาการสรา้ งสรรคโ์ อกาส ทางการศึกษาและการมงี านทาํ ส่คู วามเป็นเลิศของวทิ ยาลยั ชุมชนจงั หวัด ชายแดนภาคใต้ : หลังสถานการณ์ COVID-19 ให้กับพนักงานราชการ ต�ำแหน่ง นักวิชาการศึกษา วิทยาลัยชุมชนจังหวัดชายแดนภาคใต้น�ำโดย นายน�ำ ชั ย กฤษ ณ าส กุ ล ผู้อ�ำนวยการสถาบันวิทยาลัยชุมชน โดย นายยุทธนา พรหมณี ผู้อ�ำนวยการวิทยาลัยชุมชนนราธิวาส และได้รับ เกียรติจาก ดร.ถนอม อินทรกำ� เนิด ทป่ี รึกษาสถาบันวิทยาลยั ชมุ ชน ซ่ึงผู้ เขา้ รว่ มประชมุ สมั มนา ประกอบดว้ ย ผบู้ รหิ าร ขา้ ราชการครแู ละบคุ ลากร วทิ ยาลัยชุมชนภาคใต้ 5 แหง่ ได้แก่ วิทยาลัยชมุ ชนสตลู วิทยาลัยชุมชน สงขลา วิทยาลัยชุมชนยะลา วิทยาลยั ชมุ ชนปตั ตานี และวทิ ยาลยั ชมุ ชน นราธวิ าส มีการบรรยายพิเศษ 3 เรื่อง ประกอบดว้ ย 1. การบรู ณาการยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมในการปฏบิ ตั งิ าน ของวิทยาลัยชุมชนจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยนายน�ำชัย กฤษณาสกุล ผู้ อำ� นวยการสถาบันวทิ ยาลัยชมุ ชน 2. ทรรศนะคติ : กับดักทางความคิดโอกาสและอุปสรรคต่อการพัฒนา องคก์ รโดยนายอภชิ ยั เลศิ ลำ�้ พงศพ์ นา กรรมการสภาสถาบนั วทิ ยาลยั ชมุ ชน 3. นกั วิชาการศกึ ษากบั การสรา้ งสรรคง์ านคณุ ภาพของวทิ ยาลยั ชมุ ชน โดย ผศ.ดร.ประเสรฐิ จริยานุกลู ที่ปรึกษาสถาบนั วิทยาลยั ชุมชน ทัง้ นี้ วิทยาลัยชุมชนนราธวิ าส ม่งุ เน้นให้บุคลากรมที ศั นคติ มี ทักษะการบรู ณาการร่วมกับหน่วยงานองคก์ รภาคเี ครือข่ายในระดับตา่ งๆ สอดคลอ้ งกบั บรบิ ทและการเปลย่ี นแปลงของสถานการณท์ เ่ี กดิ ขน้ึ ของชมุ ชน โดยเฉพาะสถานการณ์การแพรร่ ะบาดของ Covid-19 สามารถสรา้ งงาน สรา้ งรายได้ต่อตนเอง ครอบครัว และชุมชน ตลอดจนสามารถดำ� เนนิ ชวี ิต ในสังคมไดอ้ ย่างปกตสิ ุข

หน้า 17 life@ชายแดนใต้ มาร้จู ักแหล่งอจาระบยธังรรตมเิกก่าอแก่ เอกลัษณ์ท​ ่ีไม่เหมือนใคร โดย ชาวบ้านใน ตำ� บลจ ะ บงั ตกิ อ บางรายมีการขุดเจอเครื่อง ทองเหลือง เ ป็นจ�ำ น วนมาก ท่ีคนสมยั ก่อนได้ฝังไว้ เพราะ เกิดความเ สี ยดาย เ นอ่ื งจาก คัดจากงานวิจัย เรื่อง การบริหารจดั การศกั ยภาพการ ในยุคหน่ึงทางเจ้าเมืองสมัย ทอ่ งเทย่ี วต�ำบลจะบังตกิ อแบบยั่งยืน อ.เมือง จ.ปัตตานี นนั้ ไดข้ อใหป้ ระชาชนบรจิ าค นายมฮู �ำมัดปาเรส โลหะสัณห์ ทองเหลอื ง​ไวห้ ลอ่ ปนื ใหญแ่ ละ หลักสตู ร รัฐประสานศาสตร์มหาบัณฑติ หากใครเกบ็ ไวจ้ ะมคี วามผดิ สาขา วิชาการปกครองทอ้ งถนิ่ มหาสทิ ยาลยั ขอนแก่น ทงั้ น้ี ปจั จบุ นั แหลง่ - ผลิตยังมีอยู่เพียงแหล่งเดียว ตำ� บลจะบังติกอ เขตเทศบาลเมอื งปัตตานี ถือว่าเปน็ ชุมชน คือที่จะบังติกอ แต่ปัจจุบันก็ไม่ได้ผลิตเพราะทองเหลืองท่ีน�ำมา โบราณ มปี ระวตั ศิ าสตรท์ ยี่ าวนาน มรี ่องรอยของความเป็นชุมชนโบราณ ผสมไม่มีคุณภาพและหายาก ประกอบกับเทคโนโลยีใหม่จึงไม่ มากมาย ประกอบกับมีความเจริญร่งุ เรอ่ื งของคนหลายเชื้อชาติทเ่ี ขา้ มา เปน็ ทนี่ ยิ มสงั่ ใหท้ ำ� อยา่ งไรกต็ ามบา้ นเรอื นทอี่ าศยั อยบู่ รเิ วณตำ� บล ทำ� ใหม้ กี ารรับเอาวัฒนธรรม อารยธรรม รวมท้ังเทคโนโลยีหลายแขนง จะบังติกอ บ้านเกือบทุกหลังคาเรือน จะมีชุดเครื่องทองเหลือง สาขา เชน่ การศาสนา วฒั นธรรมสถาปตั ยกรรม ประตมิ ากรรม และอนื่ ๆ ประดับประ ดาไว้ในตู้โชว์ หรือเป็นภาชนะท่ีเอาไว้รับแขกท่ีมา ปจั จบุ นั ตำ� บลจะบงั ตกิ อ ถกู ผลกั ดนั เปน็ สถานทที่ อ่ งเทยี่ วและรอ่ งรอยทาง เย่ยี มเยอื น ประวตั ศิ าสตรส์ ำ� คญั เชน่ กำ� แพงวงั เกา่ จะบงั ตกิ อ, มสั ยดิ รายอจะบงั ตกิ อ, อาหารเก่ าแก่ อาหารท่ีเป็นทั้งคาวหวานส่วนใหญ่ กโุ บรโ์ ตะ๊ อาเยา๊ ะห์ ฯลฯ วงั เกา่ จะบงั ตกิ อ สรา้ งขนึ้ โดยตนกบู อื ซา (ตนกมู -ู เป็นสูตรใ นวังที่ข้าราชบริวารของวังเก่าจะบังติกอท�ำเพื่อให้ ฮมั มัด) ราชทายาทของ สุลต่านรฐั กลนั ตัน ซ่ึงเปน็ เจา้ เมืองคนแรกของรัฐ เจ้าเมือง รับประทาน เมื่อยามว่างบรรดาข้าราชบริวาร ก็มักจะ ปัตตานี เดิมวังจะบังกอ มีนามเดมิ ว่า “กอตอยือเบาะปโู ยห”์ มตี �ำหนัก ออกมาพบปะประชาชนและสอนวิธีท�ำ ท�ำให้คนท่ีอยู่รอบๆ วัง หลวงเรียกว่า “อิสตานอร์อาซัมยาวอ” เป็นท่ีทรงราชการปกครองของ เกา่ สามารถทำ� อาหารในวงั ได้ มรี สชาตอิ รอ่ ยและสะอาด ปจั จบุ นั สลุ ตา่ นรฐั ปตั ตานที สี่ บื ตอ่ กนั มาหลายรชั สมยั จนถงึ สมยั ตนกอู บั ดลุ กอเดร์ อาหารบางช นิดได้เลิกท�ำไปแล้ว แต่ยังสามารถพบเห็นให้รับ 2476 รฐั ปตั ตานถี กู ยดึ ครองรวบรวมเปน็ ไทยในทสี่ ดุ โดยสน้ิ เชงิ วงั ปตั ตานี ประทานกนั ไดอ้ ยู่ ทมี่ ีชอ่ื เสยี งเปน็ ทีร่ จู้ ักคือ สะเตะ๊ ขนมปงั สาคู แหง่ น้ี ต้ังอยู่ริมแม่น�ำ้ ปัตตานตี รงสามแยกจะบังตกิ อบนเส้นทางถนนหนา้ ไก่ฆอและ เป็นตน้ วงั ซง่ึ เป็นถนนลาดยางเลียบแม่น้ำ� ปัตตานี ถนนนเี้ ชอ่ื มระหวา่ งตวั เมือง ปจั จบุ นั ถงึ แมว้ า่ ได้ผ่านความเจรญิ เข้ามาในพื้นที่ แต่ เลยี บแม่น�้ำปัตตานีไปต่อกับถนนยะรัง เป็นเส้นทางรถยนตเ์ ชอื่ มระหว่าง คนส่วนใหญ่ก็ยังมีวิถีชีวิตความเป็นอยู่อย่างเรียบง่าย ด�ำเนิน จงั หวัดปตั ตานีกบั จงั หวดั ยะลา ชีวิตตามแ บบสังคมท่ียังสืบทอดธรรมเนียมประเพณี ศาสนา ปจั จบุ นั วงั เกา่ แหง่ นมี้ สี ง่ิ หนงึ่ ทหี่ ลงเหลอื กลน่ิ อายประวตั ศิ าสตร์​ วฒั นธรรมแบบเดมิ ๆ และคนจะบงั ตกิ อส่วนใหญก่ ็รู้สึกสำ� นึก คอื กำ� แพงวงั ซงึ่ กอ่ อฐิ ดนิ เผา สรา้ งซมุ้ โคง้ ประตตู ามสถาปตั ยกรรมจนี ผสม หวงแหน โบราณสถานตา่ งๆ ยงั มีความเป็น อนิ เดียด้ังเดิม มสั ยิดรายอจะบงั ติกอ มสั ยิดรายอปตั ตานี เดมิ เป็นมสั ยิด เอกลกั ษณข์ องตำ� บลจะบงั ตกิ อ ท่ี แห่งรัฐปตั ตานี เริม่ ก่อสร้างเมือ่ สมยั เมอื งปตั ตานยี า้ ยมาจากรัฐปตั ตานี ซอ่ นเรน้ และมเี สนห่ ์ อกี มากมาย บริเวณบ้านกรือเซะเดิม มีเจ้าเมืองปกครองตนเองคือ สุลตา่ น มูฮัมหมัด ซ่ึงหากแห ล่งท่องเท่ียวในต�ำบล (ตนกูมอื ซา) เจ้าเมืองปัตตานีช่วงประมาณ พ.ศ. 2388-2399 จะบังติกอ ได้รับการดูแลเป็นฟื้นฟู เครอื่ งทองเหลอื งในอดตี จะบงั ตกิ อเปน็ แหลง่ ผลติ เครอื่ งทองเหลอื ง และมีการป ระชาสัมพันธ์ แน่นอนว่า ท่ีส�ำคัญ และเปน็ แหล่งใหญ่แห่งเดยี วท่ปี ัตตานี สว่ นในภาคใต้มปี ตั ตานี ต�ำบลจะบัง ติกอก็จะเป็นแหล่งท่องเที่ยว กับนครศรีธรรมราช ท่ีมีชื่อเสยี งเลา่ ลือกนั ​ ตัง้ แต่สมัยกรงุ ศรอี ยธุ ยา มี ที่เป็นประ ตูด่านแรกที่เข้าเมืองปัตตานี ชา่ งทม่ี ฝี มี อื ประณตี ผลติ เครอ่ื งทองเหลอื งทงั้ หมอ้ ขา้ ว กระทะขนม กานำ้� ท่ีจ�ำตอ้ งหลงใหล ศกึ ษาวิถชี วี ติ ความเป็นอยู่ เตารดี ตะเกยี ง และเครื่องใช้ในครวั เรอื นอกี หลายชนิด มรี ูปทรงอันเป็น ร่องรอยประวตั ิศาสตร์ในต�ำบลแห่งน้ี

life@ชายแดนใต้ หนา้ 18

หนา้ 19 life@ชายแดนใต้