หลักการบันทึกบัญชี

ความรเู้ บ้อื งตน้ เกย่ี วกบั การทาบญั ชี

ความหมาย การบญั ชี (Accounting) เป็ นศลิ ปะของการจด บนั ทึกรายการหรอื เหตกุ ารณแ์ ละรายการต่าง ๆ ท่ีเกย่ี วขอ้ งไวใ้ นรู้ ของเงนิ ตรา จดั หมวดหมู่รายการเหล่านนั้ ทาการสรปุ ผลรวมทงั้ ตีความหมายขอผลนน้ั

วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชี1. เพอ่ื จดบนั ทึกรายการต่าง ๆ ท่ีเกดิ ข้นึ เรยี ง ตามลาดบั ก่อนหลงั และจาแนกประเภทของ รายการคา้ ไวอ้ ยา่ งสมบรู ณ์2. เพอื่ ใหจ้ ดบนั ทึกรายการคา้ ถูกตอ้ งตาม หลกั การบญั ชแี ละตามกฎหมายว่าดว้ ยการบญั ชี

ประโยชนข์ องการบญั ชี1. ช่วยใหเ้ จา้ ของกจิ การสามารถควบคุมงานอยา่ งใกลช้ ิด2. ช่วยใหท้ ราบผลการดาเนนิ งานของกจิ การ ในระยะเวลาใด เวลาหนง่ึ3. ช่วยใหท้ ราบฐานะการเงนิ ของกจิ การ ในระยะเวลาใดเวลา หนงึ่

ประโยชนข์ องการบญั ชี4. ช่วยในการบรหิ ารงาน และใหข้ อ้ มูลอนั เป็ น ประโยชนใ์ นการวางแผนการดาเนนิ งาน5 . ช่วยในการตรวจสอบหาขอ้ ผดิ พลาด6. ช่วยในการกาหนดนโยบายและการตดั สนิ ใจต่างๆ ของธรุ กจิ7. ผูล้ งทุนซ้อื หนุ้ จะอาศยั ขอ้ มูลทางการบญั ชตี ดั สนิ ใจ ในการลงทุน

หลกั การเขยี นตวั เลข ตัวอย่ำง นยิ มเขยี นเป็ นตวั อารบคิ จำนวนเงนิ สต เขยี นตวั เลข3 หลกั ข้นึ ไป ใหใ้ สเ่ ครอ่ื งหมาย บำท , (จลุ ภาค) 12 3 0 0 -- การเขยี นตวั เลขลงในช่องจานวนเงนิ ใหเ้ ขยี นหลกั หน่วย , ของจานวนบาทชิดเสน้ แบ่งช่องบาทและสตางคเ์ สมอ จานวนสตางคใ์ หเ้ ขยี นลงในช่องสตางค์ ถา้ ไม่มีเศษ สตางคใ์ หใ้ ชเ้ ครอื่ งแบบ \" - \" หรอื เขยี น 00 กไ็ ด้ 12 5 0 0 -- ,

หลกั การเขยี นวนั เดอื นปี ถา้ อยู่ในหนา้ เดยี วกนั เขยี น พ.ศ. ครงั้ เดยี วในช่องพ.ศ. ของทุกหนา้ เดอื น นยิ มเขยี นยอ่ ของแต่ละเดอื น วนั ใหเ้ ขยี นวนั ท่ีเรยี งตามลาดบั เหตุการณซ์ งึ่ เกดิ ข้นึ ก่อนหลงั ตวั อยา่ ง วนั พ.ศ. 2540 1เดือน 3ก.พ. 5

สนิ ทรพั ย์ หน้สี นิ และสว่ นของเจา้ ของ (ทุน)

สนิ ทรพั ย์ (ASSETS)ความหมาย สง่ิ ท่ีมีตวั ตนและไม่มีตวั ตนมีมูลค่าเป็ นตวั เงนิ มี บคุ คลหรอื กจิ การคา้ เป็ นเจา้ ของ เช่น เงนิ สด ลกู หน้ี ค่าความ นยิ ม ลขิ สทิ ธ์ิ รถยนต์ เครอื่ งคอมพวิ เตอร์ บา้ น และท่ีดนิป็ นตน้

ประเภทของสนิ ทรพั ย์ (ASSETS)แบ่งออกเป็ น 3 ประเภท ไดแ้ ก่1. สินทรัพย์หมุนเวยี น (CurrentAssets) 2. ทดี่ นิ อาคาร และ อปุ กรณ์ (Property Plant and Equipment) 3. สินทรัพย์อ่นื (Other Assets Sundry Assets)

หน้สี นิ (LIABILITY)ความหมาย หมายถงึ จานวนเงนิ ที่กจิ การเป็ นหน้บี ุคคล อน่ื หรอื พนั ธะอนั เกดิ จากรายการคา้ การกูย้ มื หรอื เกดิ จาก การอนื่ ซงึ่ จะตอ้ งชาระคนื ในภายหนา้ ดว้ ยสนิ ทรพั ย์ หรอื บรกิ าร

ประเภทของหน้สี นิ (LIABILITY)แบ่งเป็ น 2 ประเภท ดงั นี้ 1. หน้สี นิ หมุนเวียน (Current Liabilities)2. หนส้ี ินระยะยาว หรือหนีส้ ินอน่ื ๆ (Long term orother Liabilities)

ส่วนของเจา้ ของ (OWNER’SEQUITY )ความหมาย ส่วนของเจา้ ของ(Owner’s Equity) ตามคา นยิ าม หมายถงึ ส่วยไดเ้ สยี คงเหลอื ในสนิ ทรพั ยข์ องกิจการ หลงั จากหกั หน้สี นิ ออกแลว้ เป็ นสนิ ทรพั ยส์ ทุ ธิ (Net Assets) ของกจิ การ

สมการบญั ชี (ACCOUNTINGEQUATION) สนิ ทรพั ย์ = หน้สี นิ + สว่ นของเจา้ ของ Assets = Liability + Owner’s Equity A = L + OE

การวิเคราะห์รายการคา้TRANSACTION ANALYSIS

ความหมายของการวิเคราะห์รายการคา้ การพจิ ารณาว่ารายการคา้ ท่ีเกดิ ข้นึ มีผลทาให้ สนิ ทรพั ย์ หน้สี นิ และส่วนของเจา้ ของ เปลยี่ นแปลงไปในทางท่ีเพมิ่ ข้นึ หรอื ลดลงเป็ น จานวนเท่าใด บนั ทกึ ลงในสมุดบัญชีต่ำง ๆ

หลกั ในการวิเคราะหร์ ายการคา้ หมวดหมู่บัญชี เพม่ิ (+) ลด (-)1. สินทรัพย์ เดบิต เครดติ2. หนีส้ ิน เครดติ เดบิต3. ทุน เครดติ เดบติ4. รำยได้ เครดติ เดบติ5. ค่ำใช้จ่ำย เดบิต เครดติ

หลกั การบนั ทกึ บญั ชคี ู่(DOUBLE ENTRY SYSTEM)เดบติ = เครดติ(Dr.) เสมอ (Cr.)

สมุดรายวนั ทว่ั ไป(GENERAL JOURNAL)

ความหมายและประเภทของสมุดรายวนั ขน้ั ตน้สมุดรายวนั คอื สมุดบญั ชเี ล่มแรกท่ีใชบ้ นั ทึกรายการคา้ ที่เกดิ ข้นึ ตามลาดบั ก่อน – หลงั ผ่ำนรำยกำร สมุดบญั ชีแยกประเภท (Post)

สมุดรายวนั ขนั้ ตน้แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท ไดแ้ ก่ 1.สมุดรายวนั เฉพาะ (Special Journal) 2.สมุดรายวนั ทว่ั ไป

สมุดรายวนั ทว่ั ไปการบนั ทึกรายการคา้ เมื่อมีรายการคา้ เกดิ ข้นึ จะตอ้ งทาการวิเคราะห์รายการคา้ และนาไปบนั ทึกลงในสมุดรายวนั ทว่ั ไปประกอบดว้ ย รายการเปิ ดบญั ชี รายการที่เกดิ ข้นึ ในระหว่างเดอื น

สมุดรายวนั ทวั่ ไปรายการเปิ ดบญั ชี1. มีการลงทุนครงั้ แรก มี 3 กรณี กรณี 1 นาเงนิ สดมาลงทุน กรณี 2 นาเงนิ สดและสนิ ทรพั ยอ์ น่ื มาลงทุน กรณี 3 นาเงนิ สด สนิ ทรพั ยอ์ นื่ และหน้สี นิ มา ลงทุน2. เรมิ่ รอบระยะเวลาบญั ชใี หม่ (งวดบญั ชใี หม่)

บญั ชแี ยกประเภท(GENERAL LECGER)

สมุดบญั ชแี ยกประเภทแบ่งเป็ น 2 ชนดิ ไดแ้ ก่1. สมุดบญั ชแี ยกประเภททว่ั ไป (General Ledger)2. สมุดบญั ชแี ยกประเภทย่อย (Subsidiary Ledger)

สมุดบญั ชแี ยกประเภท รปู แบบของบญั ชแี ยกประเภทแบบบัญชีแยกประเภททวั่ ไป แบบบัญชีแยกประเภทย่อย (แบบมำตรฐำน) (แบบแสดงยอดดุล)

หลกั การบนั ทึกบญั ชแี ยกประเภท1. ใหน้ าชอ่ื บญั ชที ่ีเดบติ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป มาตงั้ เป็ นชอื่ บญั ชแี ยกประเภท และบนั ทกึ รายการทางดา้ นเดบติ โดย 1.1 เขยี นช่อง วนั เดอื น ปี ตามที่ปรากฏใน สมุดรายวนั ทวั่ ไป 1.2 เขยี นชอื่ บญั ชที ี่เครดติ ลงในช่องรายการ 1.3 เขยี นจานวนเงนิ ลงในช่องเดบติ

การจดั หมวดหมู่และการกาหนดเลขท่ีบญั ชีการจดั หมวดหมู่ของบญั ชี แบ่งเป็ น 5 หมวด ไดแ้ ก่ 1. หมวดสนิ ทรพั ย์ 2. หมวดหน้สี นิ 3. หมวดส่วนของเจา้ ของ (ทุน) 4. หมวดรายได้ 5. หมวดค่าใชจ้ า่ ย

หลกั การบนั ทึกบญั ชแี ยกประเภท2. ใหน้ าบญั ชที ี่เครดติ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป มาตง้ั เป็ น เป็ นชอื่ บญั ชแี ยกประเภท และบนั ทึกไวท้ างดา้ นเครดติ โดย 2.1 เขยี นช่อง วนั เดอื น ปี ตามที่ปรากฏใน สมุดรายวนั ทวั่ ไป 2.2 เขยี นชอื่ บญั ชที ่ีเดบติ ลงในช่องรายการ 2.3 เขยี นจานวยเงนิ ลงในช่องจานวนเงนิ เครดติ

ผงั บญั ชี (CHART OFACCOUNTS)

งบทดลอง(TRIAL BALANCE)

ความหมายของงบทดลอง หมายถงึ งบท่ีจดั ทาข้นึ ดว้ ยการนายอดดลุ ในบญั ชีแยกประเภทต่าง ๆ ไม่ว่าจะอยู่ดา้ นเดบติ หรอื เครดติ กต็ าม มาคานวณหายอดคงเหลอื ทงั้ สองดา้ น เพอื่ พสิ จู นค์ วามถกู ตอ้ งในการบนั ทกึ บญั ชีตามระบบบญั ชีคู่ ในวนั ใดวนั หนงึ่ เช่น ทุกส้นิ เดอื น ทุก 3 เดอื น หรอื เม่ือ ส้นิ งวดบญั ชี

ประโยชนข์ องงบทดลอง1. ช่วยพสิ จู นค์ วามถูกตอ้ งของการบนั ทึกทงั้ ทางดา้ น เดบติ และเครดติ จะตอ้ งเท่ากนั ตามหลกั บญั ชีคู่2. ช่วยในการตรวจสอบขอ้ ผดิ พลาดในการบนั ทึก บญั ชีไดง้ ่าย3. ช่วยในการทางบการเงนิ ของกจิ การ เช่น งบกาไร ขาดทุนและงบดลุ ไดส้ ะดวกและถูกตอ้ ง

การหาขอ้ ผดิ พลาดท่ีเกดิ ข้นึ ในงบทดลอง 1. ตรวจสอบการบวกเลขของจานวนเงนิ ในช่องเดบติ และเครดติ ในงบทดลองใหม่อกี ครง้ั 2. ตรวจสอบการเกบ็ ยอดคงเหลอื จากบญั ชแี ยกประเภทมาลงในงบทดลองนนั้ ถูกตอ้ งหรอื ไม่ 3. ตรวจสอบการหายอดคงเหลอื ในบญั ชแี ยกประเภทต่างๆ ใหม่ 4. ตรวจสอบการผ่านรายการจากสมุดรายวนั ขนั้ ตน้ มาลงในบญั ชแี ยกประเภท 5. ตรวจสอบการบนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ถกู ตอ้ งตามหลกั บญั ชคี ู่หรอื ไม่ 6. ตรวจสอบเอกสารการนามาบนั ทึกบญั ชวี ่าไดน้ าตวั เลขมาบนั ทึกบญั ชีถูกตอ้ งหรอื ไม่

ขอจบการนาเสนอ ขอบคุณค่ะ คุณครอู รวรรณ สดุ กลา้