หมากล้อมคืออะไร-ษาวารี-พันธเสน

หมากลอ้ มคอื อะไร นางสาวษาวารี พนั ธเสน

หมากล้อมคอื อะไร หมากลอ้ มคอื อะไรนั้นเปน็ เรื่องท่ีอาจกลา่ วได้ยากถึง นิยามของหมากลอ้ ม มีผทู้ รงคณุ วฒุ หิ ลายทา่ นได้กล่าวไว้ ว่าหมากลอ้ มเป็นเกมหมากกระดานที่นา่ พศิ วง และน่า ตน่ื ตาตน่ื ใจท่มี นษุ ย์เรานนั้ สามารถคิดขน้ึ มาได้ หมากล้อมนน้ั เปน็ ไดห้ ลากหลายทง้ั เป็นศาสตรแ์ ห่ง การทหาร การบรหิ าร การคดิ วเิ คราะห์ เป็นท้ัง คณติ ศาสตร์ และอกี มากมาย จากประวัติศาสตร์ท่ี ยาวนานตามหลกั ฐานท่แี สดงถงึ จุดเรม่ิ ตน้ ของหมากล้อม นน้ั อาจมีอายยุ าวนานมาแล้ว 3,000 – 4,000 ปี จาก การทก่ี ษัตริยพ์ ระองคห์ น่งึ ในยคุ พระเจ้าเห้ียนเตไ้ ดท้ รง คิดคน้ ขึ้นมาเพื่อสอนใหก้ ับลูกหลานของตนเพ่ือพฒั นา ดา้ นสมอง และการเรยี นรู้ ตอ่ มาไดม้ ีการขยายออกสชู่ น ชน้ั ขนุ นาง ผมู้ ีอานาจยศศกั ดใ์ิ นสมยั นน้ั และเวลาตอ่ มา การเล่นเลน่ หมากลอ้ มก็เผยแพร่ออกสูท่ ุกชนชนั้ และได้ เผยแพรต่ อ่ ไปยงั ประเทศญี่ปนุ่ เกาหลี และในปัจจุบัน ทมี่ ีผู้ศึกษาการเลน่ หมากล้อมมากถึง 70 ประเทศทวั่ โลก

ประวัติสมาคมกฬี าหมาก ลอ้ มแหง่ ประเทศไทย ในประเทศไทยน้ันได้มีการเผยแพรห่ มากล้อม มาแลว้ ประมาณ 20 ปจี ากการทีค่ ุณก่อศักด์ิ ไชยรัศมี ศักดิ์ ประธานกรรมการบรหิ าร บริษัท ซีพี ออลล์ จากัด(มหาชน) เลง็ เหน็ ถงึ ประโยชน์ของหมากล้อมจงึ ได้ ให้การสนับสนนุ ในเรอื่ งของการเผยแผห่ มากล้อมใหเ้ ดก็ และเยาวชนไทยได้รูจ้ ักและเรียนรู้หมากลอ้ ม อย่างเตม็ ท่ี ทาให้วงการหมากล้อมในประเทศไทยเตบิ โตข้นึ มาอยา่ ง รวดเร็ว โดยมคี ากล่าวที่นา่ สนใจคอื “ชนะได้โดยไมค่ ดิ เอาชนะ” และ “เรยี นโกะเก่งงาน รจู้ ัดการชีวิต” ทาให้ เยาวชนไทยตง้ั แต่ อนุบาล จนถงึ ระดบั อดุ มศึกษา รวมถึงคนวยั ทางานไดม้ ีโอกาส เรยี นร้ศู าสตร์แห่งหมาก ลอ้ มมาจนถงึ ปจั จบุ นั

ประวัติโดยสังเขป ชมรมหมากลอ้ ม (โกะ) ประเทศไทย เร่ิมกอ่ ต้งั อยา่ ง เปน็ ทางการเมอ่ื เดอื นสงิ หาคม 2536 โดยมคี ุณกอ่ ศักด์ิ ไชยรศั มีศกั ดิ์ ประธานกรรมการบรหิ าร บริษทั ซี.พ.ี เซเว่นอีเลฟเว่น จากัด (มหาชน) เปน็ ประธาน ชมรมฯ ตั้งอยู่ท่ีชนั้ 2 รา้ นเซเว่นอเี ลฟเวน่ สาขางามดูพลี มี หอ้ งเรยี นเล็กๆ และห้องสาหรบั เลน่ หมากล้อมอีก 1 หอ้ ง สาหรบั สมาชกิ ประมาณ 10 – 15 คน ซ่งึ คุณกอ่ ศกั ดไิ์ ดส้ ละทรพั ยส์ ่วนตวั ซ้ือหนังสอื อุปกรณ์การเรยี น การสอน และอุปกรณ์สาหรบั ใช้ในการฝึกฝนมาใชใ้ น ชมรมฯ เพือ่ ความสะดวกในการบรหิ ารจัดการ ในช่วงปลาย เดอื นกนั ยายน 2537 ชมรมหมากลอ้ มไดย้ า้ ยจากร้าน เซเว่นอีเลฟเว่น สาขางามดูพลี มาที่ ชั้น 2 อาคารปัญจ พฒั น์ ในถนนพฒั น์พงษ์ สีลม ซึ่งเป็นพ้นื ทีข่ องสานกั ฝกึ อบรมของบรษิ ทั ฯ โดยไดด้ าเนินกิจกรรมต่างๆ อาทิ การเปดิ คอร์สสอนหมากล้อมใหก้ ับสมาชกิ ชมรมฯ การ บรรยายกลยทุ ธ์การเล่นหมากลอ้ ม โดยคณุ กอ่ ศกั ดิ์ ไชย รศั มศี กั ดิ์ และมสี มาชกิ เข้ามาเล่นอย่างสมา่ เสมอ

ประวัตโิ ดยสงั เขป ประมาณ 1 ปี หลังจากนั้น กิจกรรมหมากลอ้ มได้ ขยายตวั อย่างตอ่ เนอ่ื ง มจี านวนสมาชิกเพ่มิ ข้นึ เปน็ จานวนมาก ชมรมฯ จงึ ได้ย้ายมาที่ ชัน้ 9 อาคารอมร ธานี ถนนสาทร ในช่วงกลางเดือนสิงหาคม 2538 และ ไดเ้ ปดิ ทาการดาเนนิ กิจกรรมต่างๆ ของชมรมแห่งนี้ เปน็ เวลานานถึง 3 ปี หลงั จากหมดสญั ญากับอาคารอมรธานี ชมรมฯ ได้ ยา้ ยทท่ี าการมาท่ี ช้นั 2 อาคารสีบญุ เรอื ง 1 ซ่ึงเป็น สถานที่ทาการของบรษิ ทั ฯ ในชว่ งปลายเดือนกรกฎาคม 2541 ณ ทที่ าการแหง่ นี้ มพี ้ืนทไี่ ม่เพยี งพอกับการมาใช้ บริการของสมาชิก กอปรกับทางบรษิ ทั ฯ มีนโยบายทีจ่ ะ จัดตัง้ ปัญญาภิรมยส์ โมสร เพอ่ื เปน็ ท่รี บั รองแขกสาคัญๆ ของบริษทั ฯ และเพอื่ ใหพ้ นกั งานไดม้ ีสถานทสี่ าหรบั กจิ กรรมของพนกั งาน ชมรมหมากล้อม ซ่งึ เปน็ หนึ่งใน กิจกรรมภายในของพนกั งาน และให้บรกิ ารกบั สมาชกิ ภายนอก ไดถ้ กู ย้ายมาท่ี ช้ัน 2 อาคารสลี มปารค์ ววิ จนถึงปัจจบุ นั

ประวตั โิ ดยสังเขป ปี 2544 ชมรมหมากล้อม(โกะ)แหง่ ประเทศไทย จด ทะเบยี นเปน็ สมาคมกีฬาหมากลอ้ ม ปี 2546 เปล่ียนสถานะภาพเป็น สมาคมกฬี าหมากล้อม แหง่ ประเทศไทย ทต่ี ง้ั ปจั จุบัน : ชัน้ 2 อาคารสีลมปารค์ ววิ ซอยศาลาแดง 2 ถนนสลี ม เขตบางรัก กทม. ( เยอ้ื งกับด้านหลงั หา้ งสรรพสนิ ค้าสี ลมคอมเพลก็ ) ท่ีมา : www.thaigo.org

กฎกติกาการเล่น กฎข้อท่ี 1 กระดานว่างเปลา่ เสมอเมอ่ื ตอนเริ่มเล่นเกม กฎขอ้ ท่ี 2 ดาเปน็ ฝ่ายเริม่ เล่นก่อนทกุ ครง้ั หลงั จากนัน้ ใหส้ ลบั กนั วางหมากคนละหน่ึงตา จนจบเกม กฎขอ้ ท่ี 3 ให้วางหมากท่ีจดุ ตัดของเส้นโดยวางท่ีจุดว่าง บนจดุ ตัดทีใ่ ด ๆ ก็ได้ ทนั ทีที่วางหมากแลว้ ไม่สามารถ เคลื่อนย้ายหรือเปลีย่ นจุดวาง (ยกเวน้ ในกรณีท่ีถูกจบั กิน จะถกู เกบ็ ออกจากกระดาน ในฐานะเชลยทนั ที) กฎขอ้ ท่ี 4 หมากท่ถี ูกจับกนิ จะตอ้ งเก็บออกจาก กระดานทันที (หมากทถ่ี กู จับกินคือหมากท่ถี กู ปดิ จุดตดั รอบตวั ทง้ั หมด) กฎขอ้ ท่ี 5 หา้ มวางหมากฆ่าตวั ตาย คอื หา้ มวางหมาก ลงไปในจุดวา่ ที่ฝา่ ยตรงขา้ มลอ้ มรอบไว้แลว้ โดยทเ่ี ม่ือวาง หมากลงไปไมม่ ีลมหายใจนั่นเอง ยกเว้นเสียแต่ว่าการ วางหมากตา น้ันเป็นการจับกินหมากของฝ่ายตรงขา้ ม

กฎกตกิ าการเล่น กฎขอ้ ท่ี 6 ในสถานการณ์กินไปกินกลับ เราเรยี กว่าโคะ หรือการตอ่ รอง หากเกิดการกินไปกินกลบั อย่างไมส่ นิ้ สดุ ฝ่ายที่ถูกกินมาก่อนครัง้ แรก ห้ามกนิ กลับในทนั ทตี ้อง เดินทีอ่ ่นื กอ่ น หน่ึงครง้ั จงึ จะสามารถกลับมากนิ ได้ กฎขอ้ ท่ี 7 เม่ือผเู้ ลน่ ฝา่ ยหน่ึงขอผา่ น และผู้เล่นอีกฝา่ ย ขอผา่ น เช่นเดียวกนั ให้ถอื วา่ เกมส้นิ สุด ลงทนั ที หากมีผู้ เลน่ ฝา่ ยหนง่ึ ฝ่ายใดขอยอมแพ้ ก็ถือว่าเกมสิ้นสุดทันที เช่นกนั (ตามปกติมักจะขอผ่านหลงั จากใกลจ้ บเกมท่ีผู้ เล่นทั้งสองเห็นว่าไม่มีประโยชน์ใน การที่จะเล่นต่อไปอีก) กฎข้อที่ 8 เมอ่ื เกมจบลงแล้วหมากที่ไม่สามารถสรา้ ง รอดได้จะถือวา่ เปน็ หมากทตี่ ายและจะถูกหยบิ ออกจาก กระดานโดยไม่ต้องเดนิ ปิดจดุ ประชดิ หรือลมหายใจ ทงั้ หมด กฎขอ้ ที่ 9 คะแนนของผเู้ ล่นคือ จานวนจดุ ท่วี า่ งอยู่ท่ี ตา่ งฝ่ายต่างลอ้ มไดแ้ ละลบดว้ ยจานวน เชลยหมากที่ถูก จบั กนิ ฝา่ ยใดมคี ะแนนมากกว่าถอื วา่ เป็นผู้ชนะ (ตามกฎ การนับคะแนนแบบญปี่ ุน่

วางบนจดุ ตดั

มหี มากดาและหมากขาว

ขอบคณุ