MAKALE Alglerden Biyoplastik Üretimi Nazlı Soydan Özet etmedikleri, atık kaynaklarda büyüme yeteneğine sahip oldukları ve yüksek Mete Yılmaz lastik malzemelere yönelik artan değerli ürünler sağlayabildikleri için bi- Bursa Teknik Üniversitesi küresel talep, doğada ciddi plas- yoplastik üretiminde potansiyel olarak Biyomühendislik Bölümü tik atık kirliliğine neden olmuş- iyi bir kaynaktır. Ayrıca, mikroalglerden tur. Bu kritik sorun hem deniz yaşamını biyoplastik üretimi daha sürdürülebilir hem de çevreyi olumsuz etkilemektedir. bir çözüm sunarak hem döngüsel eko- Plastik kirliliğini azaltmak için yapılan iş- nomiye hem de biyoekonomiye katkıda lemler örneğin; plastik geri dönüşümü, bulunabilir. Ek olarak, alglerden üretilen yakma ve depolama ve kimyasal işlem- biyoplastikler, petrol bazlı plastiklerle ler çözüm olmamaktadır. Bu nedenle aynı özelliklere sahip olmakla birlikte, sürdürülebilir, toksik olmayan, biyolo- doğada biyolojik olarak parçalanabilir jik olarak parçalanabilen, petrol bazlı olmaları sayesinde petrol bazlı plastikle- plastiklerin yerini alabilecek çevre dostu re üstünlük sağlarlar. Bu derleme, biyo- plastikler üretilmelidir. Algler, özellikle lojik esaslı kaynaklardan, özellikle algler- mikroalgler, gıda kaynaklarıyla rekabet 49Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
den türetilen biyoplastikler, üretim için yenilenebilir kaynaklara ihtiyaç Biyoplastik üretiminde mısır, pa- yaklaşımları ve sınırlamaları hakkın- duyulmaktadır. Geleneksel plastik- tates ve buğdaydan elde edilen da yeni bir bakış açısı sunmaktadır. ler fosil kaynaklarının tükenmesi- nişasta, süt proteinleri, soya prote- ne, sera gazı emisyonlarına, iklim inleri, tarımsal gıda ve yem bitkisi Anahtar kelimeler: biyoplastik, değişikliğine ve küresel ısınma gibi artıkları, odun ve biyokütle içeren mikroalg, biyobozunur sorunlara yol açabilir [2,4,5,6]. diğer atık maddeler ağırlıklı olarak Belirtilen tüm nedenlerden dolayı kullanılmaktadır [2,5,7]. Bununla Giriş plastik üretimi için biyolojik olarak birlikte, bu hammaddeler çeşitli parçalanabilen, çevre dostu, sür- zorluklara yol açmaktadır. Birin- İnsan yaşamının hemen her ala- dürülebilir alternatif hammaddele- cil kısıtlama, biyokütle kaynağının nında kullanılabilen plastikler, re ihtiyaç ortaya çıkmıştır. gıda ve yem uygulamaları ile reka- genellikle petrol bazlı kaynaklar- bete girmesi ve bu tarım bitkilerinin dan elde edilen, moleküler ağırlı- Biyoplastikler yaşam döngüleri boyunca büyük ğı yüksek, uzun moleküler zincirli miktarlarda petrol ürünleri tüket- sentetik veya yarı sentetik organik Bitki, alg ve bakteri gibi yenilenebilir mesidir. Ayrıca bu hammaddeler polimerlerdir [1]. Plastiklerin düşük biyolojik kaynaklardan elde edilen çok miktarda gübre, verimli toprak maliyet, dayanıklılık, işlenebilirlik, ve geleneksel plastiklere biyolojik ve sulama suyu gerektirir [8]. esneklik ve sağlamlık gibi avantajlı olarak parçalanabilen bir alternatif özellikleri ve ev ürünlerinden tıbbi sunan plastiklere biyoplastik denir Biyoplastik üretiminde iyi bilinen cihazlara, inşaattan ambalajlama- [4,5]. Topraktaki bakteri ve mantar ve yaygın olarak kullanılan bir di- ya kadar birçok alanda uygulana- gibi mikroorganizmalar tarafın- ğer kaynak ise bakterilerdir. Çoğu bilirliği sayesinde plastik tüketimi dan parçalanabilen biyoplastikler, bakteri türü, hücrelerinde karbon artarak devam etmektedir [1,2,3]. doğal hammaddelerden herhan- ve enerji kaynağı olarak hücre içi Bu yüksek tüketim, plastik üreti- gi bir toksik madde bırakmadan polihidroksialkanoat (PHA) gra- minde artışa neden olmaktadır. elde edildikleri için fosil yakıt bazlı nülleri üretir. PHA'ların üretimi Yıllardır çok fazla plastik üretilme- plastiklere üstünlük sağlamaktadır için kullanılan önemli bakteri suş- sine rağmen, plastik atıkların ne- [1,5]. Örneğin, biyoplastiklerin tok- larından bazıları Klebsiella aero- den olduğu bertaraf problemleri- sik olmayan kimyasal, daha kolay genes rekombinantları, Bacillus nin üstesinden gelmek için henüz ve hızlı geri dönüşüm, fosil yakıt megaterium ve Pseudomonas etkin bir yöntem uygulanamamıştır rezervlerinin daha az kullanılması, aeruginosa'dır [5]. Polihidroksialka- [2]. Plastiklerin geri dönüşüm oranı üretimi için daha az enerji harcan- noat, biyolojik olarak sentezlenmiş düşüktür ve çoğu çöplüklere atıl- ması ve yenilenebilir kaynakların bir plastiktir ve sentetik plastiklere maktadır. Plastikler biyolojik olarak kullanılması, sürdürülebilir ve çevre benzer fiziksel özellikleri nedeniyle parçalanamazlar ve tamamen par- dostu olması gibi birçok avantajı büyük ilgi görmektedir. PHA, ye- çalanıncaya kadar uzun yıllar sonu- vardır [2,4,5]. Ayrıca fosil kökenli nilenebilir kaynaklardan üretilir ve cunda atık olarak çevrede birikirler. plastiklerle aynı işlevleri sağlayabi- atıldığında mikroorganizmalar ta- Deniz organizmaları tarafından lirler [1]. Biyoplastiklerin üretilme- rafından parçalanır [9]. Bakteriler- yutma sırasında kolayca alınabilen sinde farklı özelliklere sahip çeşitli den biyoplastik üretiminde konta- sentetik veya yarı sentetik kökenli malzemeler kullanılmaktadır. minasyon riski, kültürlerinde belirli lifler veya parçacıklar mikroplastik- koşullara ihtiyaç duyulması, özel ler olarak adlandırılır [3]. Biyoplastikler; biyobazlı ancak biyo- aparat ve altyapı, üretimi kısıtlayan lojik olarak parçalanamayan plas- faktörlerdir [7]. Şu anda, dünyanın organik kimya- tikler (polipropilen (PP), polietilen sallarının ve enerjisinin çoğu fosil (PE), polietilen tereftalat (PET), bi- Biyoplastik üretiminde yukarıda yakıtlardan elde edilmektedir. Fosil yobozunur fosil kaynaklı plastik- bahsedilen kaynakların sınırlama- yakıt kaynaklarının plastik üretimi ler (polibütilen adipat tereftalat larını aşmak ve dünyanın gıda ve için mevcut kullanım oranı devam (PBAT)), biyobazlı ve bozunabilir çevre güvenliğini sağlamak için ederse, bu kaynakların yaklaşık plastikler (polilaktik asit (PLA), selü- algler sürdürülebilir bir alternatif 2050 yılına kadar önemli ölçüde loz, nişasta ve polihidroksialkanoat kaynak olarak büyük ilgi görmek- azalacağı tahmin edilmektedir [4]. (PHA)) olarak temelde üç gruba ay- tedir. Algleri bu kadar ilgi çekici Bu nedenle sürdürülebilir üretim rılır [7]. kılan özellikleri arasında besin kay- 50 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
naklarıyla rekabet etmemesi, bol liğinde önemli bir role sahip olan Algler, insan tüketimi için üretilen miktarda biyokütle oluşturması, fotosentetik organizmalardır [11]. gıda ile rekabet etmez, zorlu çevre hızlı büyümesi, hasat süresinin kısa koşullarına tolerans gösterir, atık olması, değeri yüksek mahsullerin Algler, fikobiliproteinler, karoteno- suyu iyileştirebilir ve biyokütle üre- çıkarılabilmesi ve ekilebilir olmayan idler, enzimler, klorofil, karbonhid- timi için besin kaynağı olarak kar- arazilerde bile yetiştirilebilmesi sa- ratlar, proteinler, lipidler, selüloz, bondioksit kullanabilir. Alg bazlı yılabilir [2,4,5,10]. nişasta, antioksidanlar gibi biyolo- plastik, karbondioksiti yakalayabilir jik olarak aktif, doğal, değerli mo- ve kalıcı olarak depolayabilir. Böy- Algler leküllerin önemli bir kaynağı olarak lece karbondioksit atmosfere geri kullanılır [4,14,15]. Fotosentetik salınmayacaktır. Bu da sera etkisini Algler, denizlerde, göllerde, ne- deniz yosunları, güneş enerjisi kul- azaltacaktır [2,5]. hirlerde, toprakta, hayvanlarda ve lanarak karbondioksiti yakalama bitkilerde (simbiyotik olarak), kısa- ve sabitleme ve deniz suyunda ye- Alg biyokütlesi, biyoplastik bile- cası dünyanın her yerinde bulunan tişerek tatlı su kullanımını en aza şenlerden biri olarak kullanılabilen klorofil içeren fotosentetik organiz- indirme özelliklerine sahiptirler. protein ve polisakkaritlerden olu- malardır. Besin zincirinin önemli bir Bu özellikler sayesinde biyo-ürün şur. PHA, PHB, selüloz, nişasta ve parçasını oluştururlar. Küçük, tek üretiminde dikkat çekici hedef- protein bazlı polimerler, biyolojik hücreli türlerden karmaşık çok hüc- lerdir. Ek olarak, deniz yosunları, olarak parçalanabilen plastikler ge- reli türlere kadar uzanır [11,12]. sekonder metabolit üretebilme ye- liştirmek için kullanılan alg biyoküt- teneğine sahip olmaları nedeniyle le bileşiklerinin bazı örnekleridir. Alg grupları birbirleriyle karşılaş- terapötik ilaçlar için büyük ilgi ile PHA, enzimatik olarak bozunabi- tırıldığında sitolojik, morfolojik, araştırılmaktadır [15]. leceğinden, biyoplastik üretimi için biyokimyasal özellikler, üreme yön- en çok tercih edilen bileşendir. Ay- temi ve yaşam döngüsü açısından Tüm bu özellikleri sayesinde algler, rıca, yakın zamanda bir PHA türü aralarında farklılıklar olduğu görül- biyoyakıt (biyodizel, biyogaz vb.), olan PHB, oksijen için iyi bariyer mektedir [12]. Algler yapısal olarak kozmetik, hayvan yemi, gıda, güb- özelliği sayesinde biyoplastik üret- mikroalgler ve makroalgler olarak re, nutrasötikler, ilaç ve biyoplastik mek için yeni bir polimer olarak or- iki ana gruba ayrılır. Makroalgler üretimi gibi birçok uygulama alanı- taya çıkmıştır [2,5]. Alglerden elde (deniz yosunları) yeşil algleri, kır- na sahiptir [3]. edilen polisakkaritler, gerek fer- mızı algleri ve kahverengi algleri mantasyon yoluyla gerekse diğer içerir ve genelde kıyı bölgelerde Algal Biyoplastikler biyopolimerlerle formüle edilerek bulunurlar. Mikroalgler, diatomlar, biyoplastik üretiminde kullanılabilir yeşil ve sarı-kahverengi flagellatlar, Algal biyoplastikler, toksik olma- [10]. dinoflagellatlar ve mavi yeşil algler yan, plastik kalitesini iyileştirebilen, gibi organizmaları içeren hem ben- fosil yakıtların kullanımını azaltabi- Mikroalgler, gıda kaynaklarıyla tik hem de planktonik habitatlarda len ve petrol bazlı plastiklerin aşırı rekabet etmedikleri, atık kaynak- bulunan alg türleridir [13]. Mikro- kullanımının olumsuz çevresel etki- larda büyüme ve basit yetiştirme algler, deniz besin zincirinin teme- lerini en aza indirebilen umut verici lini oluşturan ve okyanus verimli- bir alternatiftir. 51Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
Tablo 1. Biyoplastik üretiminde kullanılan alg türleri Referanslar (3)FBiyopolimer üreten mikro- 18 alg suşlarının oluşturulması için Biyokaynak Türleri 19 genetik mühendisliği yaklaşımı: Chlorogloea fritschii 20 Termoplastik ve biyolojik olarak Spirulina platensis 21 parçalanabilen polyester olan PHB Calothrix scytonemicola 21 gibi bileşikleri sentezlemek üzere Spirulina sp. 22 biyoplastik üretimi için alg türlerini Spirulina sp. 19 değiştirmenin umut verici bir yolu Nannocloropsis gaditana 23,24 olduğu bulunmuştur. Alglerden Chlorella vulgaris 25 PHB üretimi, genetik mühendisliği Chlorella vulgaris 26 ile uygulanabilir hale getirilebilir Chlorella sorokiniana 27 [2,10,17]. Chlorella sp. Chlorella sp. Bitkiler, ökaryotik hücreler ve diğer karmaşık organizmalarla karşılaş- kabiliyetine sahip oldukları, mini- ömrünü uzatmak, mekanik perfor- tırıldığında, algler genetik olarak mum besin maddesi gerektirdiği manslarını geliştirmek ve özellik- daha basittir ve genetik mühen- ve yüksek değerli mahsuller sağ- lerini iyileştirmek için polimerler, disliği prosedürünü kolaylaştırır. layabildikleri için potansiyel olarak petrol plastikleri veya doğal ürünler Bununla birlikte, genetik modifi- biyoplastik üretiminde daha iyi bir gibi diğer malzemelerle karıştırıla- kasyon işlemi, binlerce mutantın biyokütle kaynağı olabilir [3,10]. bilir. istenen fenotiplerle taranmasını Ayrıca mikroalglerden biyoplastik ve ardından yeni modifiye edilmiş üretimi daha sürdürülebilir olarak Alg biyokütlesi, örneğin PLA, pro- suşun izolasyonunu gerektirir. İste- döngüsel ekonominin yanı sıra bi- tein, PHA, nişasta ve selüloz gibi nen mutantların seçilmesi ve onla- yoekonomiye de katkıda buluna- harmanlama malzemeleri sağlaya- rın izolasyonu için yapılan tarama bilir [10]. Biyoplastikler, ambalaj, bilir. Biyoplastiklerin hem fiziksel işlemi uzun süre gerektirir. Ek ola- tekstil, elektrik-elektronik, tarım ve hem de kimyasal özellikleri, plastik rak, kitler ve özel ekipman gerek- bahçecilik, tüketim ürünleri, ilaçlar, ürünleri diğer malzemelerle karıştı- sinimi, yeni geliştirilen suşlar için boyalar ve yapıştırıcılar gibi birçok rarak geliştirilebilir [10, 17]. genetiği değiştirilmiş organizma alanda kullanılabilir [10,16]. statüsünün uygulanması, genetik (2)FBiyorafineri ile mikroalg bi- mühendisliği yönteminin maliyet Biyoplastik üretiminde kullanılan yoplastiklerinin işlenmesi: Mik- açısından pahalı olmasına yol aç- bazı alg türleri Tablo 1'de veril- roalg biyobazlı ürün üretimi, bir maktadır. miştir. Mikroalglerden biyoplastik biyorafineri yaklaşımı sayesinde üretimi ile ilgili araştırmalar şu üç sistemin maliyetinin düşürülmesini Sonuç yaklaşımı içermektedir [10]: sağlar. Bu nedenle, mikroalg biyo- bazlı ürünler maliyeti düşürmeye Fosil yakıtlardan üretilen plastikler (1)FMikroalg - polimer karışım- yardımcı olur [10,17]. yerine bitki, patates, mısır, biyolojik ları: Mikroalg biyokütlesi, kullanım atık ve özellikle alg gibi yenilene- bilir kaynaklardan üretilen biyop- lastiklerin kullanılmasının gerekli olduğu açıktır. Bu derlemede alg- lerden özellikle mikroalg kaynakla- rından biyoplastik üretiminin mev- cut durumu tartışılmıştır. Bu çalış- mada yapılan literatür taramasına göre biyoplastikler mikroalglerden temel olarak üç farklı yaklaşım- la üretilmektedir. Mikroalglerden biyoplastik ürünlerin ticari olarak üretiminde değerli yan ürünlerin de üretilmesi üretim maliyetini dü- şürecektir. 52 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
Referanslar algae: A Review. International Jo- 20)FJohnsson, N.; Steuer, F. Biop- urnal of Environmental Research lastic Material from Microalgae: 1)FRajendran, N. et al., (2012). and Public Health, 17(11), 3842. Extraction of Starch and PHA from Seaweeds can be a new source for Microalgae to Create a Bioplastic bioplastics. Journal of Pharmacy 11)F El Gamal, A. A. (2010). Bio- Material; KTH Royal Institute of Research, 5(3),1476-1479 logical importance of marine al- Technology: Stockholm, Sweden, gae. Saudi Pharmaceutical Journal, 2018. 2)FChia, W. Y., et all., (2020). 18(1), 1–25. Nature’s fight against plastic pol- 21)FWang, K. Bio-Plastic Potential lution: Algae for plastic biodegra- 12)F Selin AKTAR, Gözde Elgin of Spirulina Microalgae. Master’s dation and bioplastics production. CEBE. (2010). Alglerin Genel Özel- Thesis, The University of Georgia, Environmental Science and Eco- likleri, Kullanım Alanları ve Ecza- Athens, GA, USA, 2014. technology, 100065. cılıktaki Önemi. Ankara Ecz. Fak. Derg. 39 (3) 237-264. 22)FTorres, S.; Navia, R.; Campbell 3)FAlam, M. A., Xu, J.-L., & Wang, Murdy, R.; Cooke, P.; Misra, M.; Z. (Eds.). (2020). Microalgae Bio- 13)FGarson, M. J. (1989). Biosyn- Mohanty, A.K. Green Composites technology for Food, Health and thetic studies on marine natural from Residual Microalgae Biomass High Value Products. products. Natural Product Reports, and Poly(butylene adipate- co -te- 6(2), 143. rephthalate): Processing and Plasti- 4)FRasul, I., et all. (2017). Algae cization. ACS Sustain. Chem. Eng. Biotechnology. Algae Based Poly- 14)FChu W-L. (2012) Biotechno- 2015, 3, 614–624. mers, Blends, and Composites, logical applications of microalgae. 301–334. IeJSME, 24-37. 23)FGozan, M.; Noviasari, C. The E_ect of Glycerol Addition as Plas- 5)FThiruchelvi, R., Das, A., & Sik- 15)FYan N, Fan C, Chen Y, et al. ticizer in Spirulina Platensis Based dar, E. (2020). Bioplastics as better (2016) The potential for micro- Bioplastic; Dianursanti, M., Ed.; alternative to petro plastic. Materi- algae as bioreactors to produce E3S Web of Conferences; EDP Sci- als Today: Proceedings. pharmaceuticals. Int J Mol Sci, ences: Bali, Indonesia, 2018. 17:962. 6)FZhang, C., Loke Show, P., & Ho, 24)FDianursanti, S.A.K.; Khalis, S.-H. (2019). Progress and pers- 16)FDr. Kestur Gundappa Satyana- S.A. The E_ect of Compatibilizer pectives on algal plastics- A critical rayana. (2020) 3rd World Congress Addition on Chlorella Vulgaris Mic- review. Bioresource Technology, on Biopolymers and Bioplastics on roalgae Utilization as a Mixture for 121700. Market Report on Biopolymers & Bioplastic; E3S Web of Conferen- Bio plastics. Market Analysis, Bio- ces; EDP Sciences: Bali, Indonesia, 7)FNilgün Özdemir, Jülide Erkmen, mater Med Appl Vol: 3 Issue: 2 2018. Yenilenebilir Biyoplastik Üretimin- de Alglerin Kullanımı, Karadeniz 17)FRahman, A., & Miller, C. D. 25)FGifuni, I.; Olivieri, G.; Krauss, Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea (2017). Microalgae as a Source of I.R.; D’Errico, G.; Pollio, A.; Mar- Journal of Sciences 3(8):89-104, Bioplastics. Algal Green Chemistry, zocchella, A. Microalgae as new 2013. 121–138. sources of starch: Isolation and characterization of microalgal 8)FZeller, M. A., Hunt, R., Jones, 18)FMonshupanee, T.; Nimdach, starch granules. Chem. Eng. Trans. A., & Sharma, S. (2013). Bioplas- P.; Incharoensakdi, A. Two-stage 2017, 57, 1423–1428. tics and their thermoplastic blends (photoautotrophy and heterot- from Spirulina and Chlorella micro- rophy) cultivation enables e_cient 26)FZhang, F.; Endo, T.; Kitagawa, algae. Journal of Applied Polymer production of bioplastic poly-3- R.; Kabeya, H.; Hirotsu, T. Synthe- Science, 130(5), 3263–3275. hydroxybutyrate in auto-sedimen- sis and characterization of a novel ting cyanobacterium. Sci. Rep. blend of polypropylene with Chlo- 9)FJiun-Yee C., et all. (2010). Bac- 2016, 6, 37121. rella. J. Mater. Chem. 2000, 10, terially Produced Polyhydroxyalka- 2666–2672. noate (PHA): Converting Renewab- 19)FZeller, M.A.; Hunt, R.; Jones, le Resources into Bioplastics. A.; Sharma, S. Bioplastics and the- 27)FSabathini, H.A.; Windiani, L.; ir thermoplastic blends from Spi- Gozan, M. Mechanical Physicial 10)FOnen Cinar, S., Chong, Z. K., rulina and Chlorella microalgae. Properties of Chlorella-PVA based Kucuker, M. A., Wieczorek, N., J. Appl. Polym. Sci. 2013, 130, Bioplastic with Ultrasonic Homo- Cengiz, U., & Kuchta, K. (2020). 3263–3275. genizer. E3S Web Conf. 2018, 67, Bioplastic Production from Micro- 3046. 53Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
OTOMASYON TEKNOLOJİSİ Büyük verinin gücünü kullananlar üretkenliğini ve verimliliğini artırıyor Mitsubishi Electric lityum-iyon pil hücre üretiminde veri odaklı, otomatikleştirilmiş üretim çözümleri sayesinde verimliliğin artırılmasına yardımcı oluyor ünyada her geçen gün daha da önem kaza- Klaus Petersen nan elektrifikasyon stratejilerinin merkezinde Mitsubishi Electric Europe EMEA Lityum Pil Endüstrisinden lityum-iyon pil hücreleri yer alıyor. Üstelik bu teknoloji, firmaların iddialı net sıfır emisyon hedefle- Sorumlu Direktörü rine ulaşmasına yardımcı olan önemli faktörlerin ba- şında geliyor. Lityum-iyon pil hücrelerine yönelik hızla resel etkilerini iyileştirirken üretkenliğin ve iş hacminin artan talebi karşılamak içinse üreticilerin, belirli çevre hızla artmasına yardımcı olduklarını açıkladı. ayak izi ve kısa teslim süreleri paralelinde üretimi artır- maları gerekiyor. Veri odaklı, otomatikleştirilmiş üre- E-mobilitenin hızlı büyümesini karşılamak için pil tim çözümleri sayesinde bu hedeflere ulaşmak artık arzını on kat artırmak gerekiyor daha kolay hale geliyor. Ulaşım sektörüne hizmet veren lityum-iyon pil üreti- Elektrikli araçların (EV) sayısı hızla artarken 2021 yı- cileri için pazarda değerli fırsatların olduğunu ifade lında dünya yollarındaki toplam elektrikli araba sayısı eden Klaus Petersen; “EV pillerinin kapsadığı yıllık 16,5 milyon oldu. Aynı yıl yeni elektrikli araç satışları, küresel kapasitenin bugün yaklaşık 340 GWh olduğu küresel otomobil satışlarının yaklaşık yüzde 10'unu1 ve kapasitenin 2030'a kadar yılda 3 bin 500 GWh'nin temsil eden 6,6 milyonluk yeni bir rekora ulaştı. Gele- üzerine çıkacağı tahmin ediliyor.2 EV Elektrikli oto- neksel içten yanmalı karayolu taşımacılığından elekt- mobillerin özünde; kontrol, koruma ve soğutma gibi rikli araçlara geçiş, müşteri talebinin yanı sıra iddialı kilit sistemlerle donatılmış bir modül oluşturmak için araç verimliliği ve CO2 standartları tarafından destek- bir dizi hücrenin bir çerçeveye monte edildiği lityum- leniyor. Önde gelen elektrikli araç pazarlarının çoğun- iyon pil paketleri bulunuyor. Dolayısıyla bunlar yeni da, bu araçların kullanımı 2025 yılına kadar günde 1,6 milyon varil petrolün yer değiştirmesine yol açabi- leceğinden (iki ve üç tekerlekli araçlar hariç) bu ulaşım araçları karbondan arındırma hedeflerine ulaşmanın anahtarı olarak görülüyor. Mitsubishi Electric ise giderek önem kazanan bü- yük ölçekli pil hücresi üretimi konusunda veri odak- lı, otomatikleştirilmiş üretim çözümleri sağlıyor. Mitsubishi Electric Europe EMEA Lityum Pil Endüstri- sinden Sorumlu Direktörü Klaus Petersen, lityum-iyon pil hücre üretiminde ‘büyük veriden’ yararlanarak çev- 54 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
nesil ulaşım araçlarına güç sağla- gerekli olduğunu ifade eden Klaus subishi Electric, lityum-iyon pil üre- yan teknolojiler olarak öne çıkıyor. Petersen; “Lityum-iyon pil hücre ticilerine bu konuda son teknoloji Lityum-iyon pil hücreleri ise ince üretiminde pek çok kritik aşama çözümler sunuyor. Örnek vermek bir aktif iletken malzeme tabakası yer alıyor. Bu nedenle üretici şir- gerekirse işlenmekte olan malze- ile kaplanmış metal folyo tabaka- ketler, çevresel etkilerini azaltırken melerin yüzeyini gerçek zamanlı larından yapılıyor. Bu iki bileşen, bugünün ve yarının hızla artan olarak incelemek için yenilikçi bir gözenekli bir film ve elektrolitlerle pazar taleplerini karşılayabilmek çizgi tarama çubuğu ele alınabilir. ayrılan pilin temel öğelerini, anot istiyorsa sağlam, dayanıklı ve ge- Cihaz, kaplanmış akım toplayıcının ve katodu oluşturuyor. Pillere uy- leceğe yönelik üretim varlıklarına yüzey koşulları hakkında yüksek gulamanın gerektirdiği şekli ver- yatırım yapmaları gerekiyor” dedi. çözünürlüklü geri bildirim sağla- mek için silindirik veya prizmatik mak için temaslı görüntü sensörü bir şekilde düzenlenmiş çok sayıda Büyük verinin gücünden (CIS) teknolojisine sahip. Şirketler, anot ve katot katmanını birleştir- yararlanmak için inovatif bunun ürettiği verileri işleyerek, mek gerekiyor. Bu yapı, kurutma teknolojiler geliştiriyor son derece yüksek çözünürlük ve ve haddeleme aşamalarını içeren doğrulukla lityum-iyon pil hücre- karmaşık ve hassas bir işlem olan Veri odaklı kalite güvence strate- lerinin kalitesini belirlemeye yar- kalenderleme ve metal folyonun jilerinin şirketleri optimize edilmiş dımcı olacak ve sonuçta nihai ürün kaplanmasıyla elde ediliyor. Ar- üretim ortamları geliştirmede des- kalitesini iyileştirecek önemli bir dından folyonun şeritler halinde teklemek için çok uygun olduğunu araçtan yararlanacak” diye belirtti. kesilmesini içeren malzemenin di- söyleyen Klaus Petersen; “Anor- limlenmesi geliyor. Son olarak, pil mallikleri derhal işaretleyerek özel- Bu cihazın Mitsubishi Electric'in formatına bağlı olarak kalıpta ke- likle erken süreç adımlarında kalite temel operasyonel verileri oluş- silir, istiflenir veya sarılır ve ardın- eksikliklerini tespit edip önleyerek, turmak için tasarlanmış kapsamlı dan hat sonu testinden geçmeden üretim hattının ilerisindeki daha endüstriyel otomasyon teknolojile- önce son işlem adımlarına gönde- büyük sorunların önlenmesine yar- ri yelpazesindeki tek çözüm oldu- rilir” şeklinde üretim aşamalarını dımcı oluyorlar. Bu da malzeme ve ğuna vurgu yapan Klaus Petersen anlattı. enerji kullanımını iyileştirirken stan- şunları söyledi: “Tahmine dayalı dart dışı ve yetersiz lityum-iyon pil modeller geliştirmek veya iyileştir- Pazara tutarlı ve yüksek kaliteli hücrelerinin hacmini azaltabiliyor. mek için tescilli AI markamız olan ürünler sunmanın yanı sıra doğru Bu nedenle şirketlerin kullanılan MAISART (Mitsubishi Electric's AI kapasite, voltaj ve direncin sunul- süreçler, ekipman ve malzemeler creates the State-of-the-ART in masını sağlamanın, pil performan- hakkında önemli veriler üretebi- technology) kullanılarak özel yazı- sını ve güvenliğini belirlemek için len otomasyon cihazlarına yatırım lım platformları beslenebilir. Mit- yapması büyük önem taşıyor. Mit- subishi Electric gibi önde gelen bir uzmanla ortaklık kuran üreticiler, üretim tesislerini ilerletmek ve ula- şım sektörünün elektrifikasyonuna destek olurken onları daha çevre dostu hale getirmek için tam hiz- met sağlayıcısı olarak şirketimize güvenebilirler. Bütün bunlar niha- yetinde daha sürdürülebilir uygu- lamalara olanak sağlayacak çalış- malar arasında yer alıyor.” 1IEA (2022), Elektrikli Araç Pillerinin Küresel Tedarik Zincirleri, IEA, Paris https://www.iea.org/reports/global-supply-chains-of-ev-batteries 2 IEA (2022), Küresel Elektrikli Araç Görünümü 2022, IEA, Paris https://www.iea.org/reports/global-ev-outlook-2022 55Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
MAKALE Yalın Ürün Geliştirme (LPD) Sürecinde PLM Sistemlerinin Yeri Özet Yalın Ürün Geliştirme süreci firmaların rekabetçi pazarlarda öne çıkmasını sağ- Sertaç Akara,c ndüstriyel devrimler ile firmalar lamaktadır. Ürün geliştirme sürecinde tüm iş yapma süreçlerini baştan yaşanan olası tüm zararları ve maliyetle- Prof.Dr.Semih Ötleşa,b sona gözden geçirmeye başla- ri ortadan kaldırarak ürünlerin pazar fi- aEge Üniversitesi, dılar. Özellikle Endüstri 4.0 ile beraber yatlarını rekabetçi durumuna getirmek- Fen Bilimleri Enstitüsü, tedir. Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) sistemi ise ürünün doğumundan Ürün Yaşam Döngüsü yükselen rekabetçi ortam, şirketlerin ölümüne kadar tüm yaşam sürecini yö- Yönetimi Anabilim Dalı ürünlerini daha ucuza ve yüksek kalite- netmeyi sağlayan sistem bütünüdür. bEge Üniversitesi, de tasarlama/geliştirme/üretme zorun- Ürün geliştirme süreçlerinin yalınlaşması Ürün Yaşam Döngüsü luluğunu getirdi. İş süreçlerinin yalın- PLM sistemlerine ihtiyacı ortaya çıkardı. Yönetimi (PLM) laşması ile rekabetçi pazara hızlı, kaliteli Ürünün üretilmesi ve tüketicilerin bu Mükemmeliyet Merkezi ürünleri kullanması sırasında birçok iş süreçlerinden geçerken her türlü bilgi, cMühendislik Uygulamaları ve ucuz ürün geliştirmek mümkün oldu. Uzmanı, BMC Otomotiv Sanayi ve Tic. A.Ş. Ürün Geliştirme (PD) süreçlerinin yalın- laşması ile Yalın Ürün Geliştirme (LPD) kavramı ortaya çıktı. 56 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
işlem ve proseslerin yönetilmesi ffFiziksel dönüşüm görevi: Ham- Akış ilkesinin hedefi, departmanla- gereklidir. Bu çalışmada Yalın Ürün maddeden müşterinin bitmiş ürü- rın ve şirketlerin çalışmalarını değer Geliştirme sürecindeki PLM sistem- nüne yaratmaya olumlu katkıda bulu- lerinin rolü aktarılmıştır. nacak ve değer akışı boyunca her Değer akışı analizi sırasında, değer noktada süreç katılımcılarının ger- 1- Yalın Nedir? akışı boyunca çoğunlukla üç farklı çek ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde eylem türü görünecektir: yeniden tanımlamaktır [2]. Yalın kavramı; ürünlerin, süreçle- rin ve bir bütün olarak organizas- ffDeğer katan faaliyetler: Araba Çekme yonun performansını iyileştirirken, boyama, cıvata montajı maliyetlerin düşürülmesine ve Yalın düşünce, yalnızca müşterinin programa katkıda bulunan uygu- ffGerekli ancak değer katmayan gerçekten istediği mal ve hizmet- lamaların eklenmesiyle birlikte, is- faaliyetler: Kaliteyi sağlamak için lerin tam olarak nasıl sağlanaca- rafın ortadan kaldırılmasıyla elde boyamayı denetleme ğı sorusuyla değil, aynı zamanda edilen mükemmellik olarak tanım- müşteri gerçekten istediğinde nasıl lanır [1]. ffDeğer katmayan faaliyetler: sağlanacağıyla da ilgilidir. Anında ortadan kaldırılabilen faa- 1.1 Yalın Düşüncenin 5 Prensibi liyetler. Arkasındaki strateji, çekme ilkesi- dir; bu, ürünleri müşteriye itmek ve Değerin belirtilmesi Akış oluşturma böylece kimsenin istemediği büyük ürün stokları biriktirmek yerine, Müşteriye yanlış mal veya hizmet Değeri belirledikten, değer akışını müşterinin ürünü gerektiği gibi şir- sunmak, sürecin kendi başına doğ- haritalandırdıktan ve değer katma- ketinizden çekmesine izin verdiği- ru ve verimli bir şekilde gerçekleş- yan faaliyetleri ortadan kaldırdıktan niz anlamına gelir [2]. tirilip gerçekleştirilmediğine bakıl- sonra, yalın düşüncede bir sonraki maksızın zarar anlamına gelir. Bu adım, değer yaratan faaliyetlerin Mükemmellik zararı önlemek için, yalın düşünce- akışını sağlamaktır. Bu, geleneksel nin ilk adımı, müşterilerin ihtiyaçla- toplu düşünceden sürekli akış dü- Bu sıradaki son ilke, müşterinin rının ne olduğunu ve ne için öde- şüncesi yönünde bir düşünce deği- gerçekten istediği ürünü üretirken meye hazır olduklarını anlamak için şikliği gerektirdiği için çok kritik bir çabayı, zamanı, alanı, maliyeti ve kapsamlı bir analiz ve müşterilerle adımdır [2]. hataları aynı anda azaltmanın bir diyalog kurmak olmalıdır. Müşteri ihtiyaçlarını belirledikten sonra, be- Şekil 1: Yalın Düşünce Prensipleri [lean.org] lirli fiyatlarda sunulan yeteneklere sahip ürünlerin değerini tanımla- mak daha kolay hale gelir [2]. Değer akışının tanımlanması Yalın düşüncede bir sonraki adım, gerçek değer akışını, yani belirli bir ürünü mal, hizmet veya her ikisi- nin birleşimi olup olmadığından bağımsız olarak üretmek için gere- ken tüm faaliyetler kümesini belir- lemektir. Bu, herhangi bir işteki üç ana faaliyet alanına uygulanan bir bakış açısıdır:[2] ffProblem çözme görevi: Kon- septten tasarım ve mühendisliğe, üretimin lansmanına kadar ffBilgi yönetimi görevi: Sipariş alımından ayrıntılı planlamaya ve teslimata kadar 57Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
sonu olmadığının bir tür hatırlatıcı- artırmaya, teslim sürelerini kısalt- Ürünü doğru geliştirme sı olan mükemmellik için çaba gös- maya ve ürün geliştirme (PD) sü- yaklaşımı (Developing product termektir. Aslında, yukarıda bahse- reçleri için maliyetleri düşürmeye right) dilen dört ilke, bunlardan birinde çalışan kuruluşlar tarafından şu yapılan iyileştirmelerin genellikle anda benimsenen önde gelen yak- İhtiyaç, geliştirme hedefimize yö- diğerlerinde bazı iyileştirmelere yol laşımlardan biridir [3]. neliktir, bir sonraki görev pazara açacağı şekilde birbirleriyle etkile- sunma süresini azaltmaktır. Ürün, şime girer. Örneğin, müşterilerle 2.1- Yalın Ürün Geliştirme rakiplerin ürünlerinden daha erken doğrudan temas halinde olan ürün Yaklaşımları pazara girerse, işletme daha faz- ekipleri, müşteri değerini daha net la kâr elde edecektir. Bu nedenle, bir şekilde tanımlamanın ve dola- Doğru ürün geliştirme yaklaşımı LPD'nin bir sonraki ayağı olan “do- yısıyla akış ve çekme tekniklerini (Developing right product) ing the thing right” yaklaşımıdır geliştirmenin bazı yeni yollarını ne- [1]. redeyse her zaman daha iyi yollar Ürün geliştirme etkinliği ile ilgili bulur [2]. olan “doğru olanı yapmak”, tüm 1) Spesifikasyon ve planlama paydaşların gereksinimlerinin ve 2- Yalın Ürün Geliştirme her bir paydaş için ödün verme ge- 2) Detay tasarımı reksinimlerinin toplanması ve anla- Yalın Ürün Geliştirme (Lean Pro- şılması anlamına gelir [1]. 3) Test, entegrasyon ve doğrulama duct Development – LPD) ise, is- rafı ortadan kaldırmak için yalın Bu yaklaşımda üç önemli adım bu- 3- PLM ile Ürün Geliştirmenin Ya- ilkelerin Ürün Geliştirme (Product lunmaktadır: lınlaşması Development – PD) sürecine uygu- lanması olarak tanımlanabilir 1) İhtiyaç toplama 3.1 Bilgi yönetimi için PLM yaklaşımları Yalın Ürün Geliştirme (LPD), değeri 2) İhtiyaç analizi en üst düzeye çıkarmaya, kaliteyi Şirketler, ürün geliştirme için dijital 3) Çözüm (sistem tasarımı) bir platform aracılığıyla, iş akışına dahil olan tüm konuların ürün ve süreç yeniliğine katkıda bulunabi- Şekil 2: Ürün geliştirme etkinliğini arttırmanın 3 ana adımı [1] 58 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
Şekil 3: Ürün geliştirme verimliliğini arttırmanın 4 ana adımı [1] leceği güvenli bir bilgi işlem ortamı için çok önemli bir yaklaşımdır. Günümüzde şirketler için, değişik- oluşturabilir. PLM, üretim bilgilerini İnternet ve web, fiziksel sınırla- liklere hızlı bir şekilde uyum sağla- (spesifikasyonlar, modeller, perfor- maları ortadan kaldırarak, bir web mak ve piyasada rekabetçi kalabil- mans sonuçları, en iyi uygulamalar tarayıcısı aracılığıyla veri tabanına mek için yeni bilgiler (hem iç hem ve incelemeler) tasarıma bağlaya- bağlantı sağlayarak bilgiye erişimi de dış) elde etmek için araçlar ge- rak farklı ürün gereksinimlerinin kolaylaştırmıştır. Her sistemin yö- liştirmeleri zorunlu hale gelmiştir karşılaştırmasını, değerlendirilme- netimi merkezden bağımsız oldu- [4]. sini ve optimizasyonunu sağlar [4]. ğu için, her bir veri yazma setinin yöneticisinin kime ait olduğunu 3.2 Yalın Geliştirme için Küçük ve orta ölçekli işletmelerin belirlemeye izin veren bazı ortak PLM yaklaşımı belirli ihtiyaçları ve sınırlı kaynak- kurallar olmalıdır [4] ları vardır, bu şirketlerde entegre Son 30 yılda şirketler, ürün yaşam sistemler genellikle tek bir araçta b- Entegre platform döngüsü süreçlerini oluşturma ve merkezileştirilmez. Tam entegre verilerini tam olarak kullanma fır- PLM çözümleri, küçük ve orta öl- Bu yaklaşımda, tüm iş uygulamala- satlarından yararlandıkça, ürün ya- çekli işletmelerin stratejilerini en rı, entegre bir platform tarafından şam döngüsü yönetimi (PLM) ala- üst düzeye çıkarmak ve gelecekteki yönetilen tek bir ortak veritabanı- nındaki yatırımlarında olağanüstü ihtiyaçlarını karşılamak için kolayca nı paylaşır, bu nedenle arayüzle- bir büyüme görüldü. Bu süreçler; ölçeklendirmek için ihtiyaç duyduk- re gerek yoktur ve çeviri sorunları gereksinim tanımı, sistem tasarı- larını sağlamak üzere tasarlanmış- yoktur. Bu mimari tarafından des- mı/analizi ve simülasyonu, üretim/ tır [4]. teklenen iş uygulamaları, ilişkisel imalat planlaması, kalite yönetimi, ilişkilerin oluşturulmasında ve kar- müşteri desteği, hizmet yönetimi a- Merkezi arabirim maşık yapıların yönetimine uyum ve kullanım ömrü sonu geri dö- sağlamada daha fazla esneklikle nüşümüne kadar tüm ürün yaşam Merkezileştirilmiş arayüz, bireylerin şeffaf bir şekilde çalışabilir. Enteg- döngüsü aşamalarını kapsamakta- merkezi akış yönetimi aracılığıyla re yaklaşım, veri tabanındaki diğer dır [5]. birbirine bağlanan diğer sistem- veri, süreç ve meta veri yönetimini lerdeki veri içeriğine erişebildiği tasarlayabilir, sürdürebilir, üretebi- Ürün yaşam döngüsü yönetimi karmaşık veritabanlarını yönetmek lir ve gelişimini izleyebilir [4]. (PLM), yeni bir ürünün piyasaya sü- 59Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
rülmesinden sonra ürünün yaşam döngüsü boyunca piyasada geçerli Thesis MIT http://hdl.handle. döngüsü boyunca, üründen elde ve rekabetçi bir ürün olarak kalma- net/1721.1/81429 edilebilecek maksimum kârı sağla- sı için ürünün takibinin ve geliştir- yabileceği sürekli ürün geliştirme melerin yapılmasıdır [6]. [3]DMartinez Leon, Hilda & Cross, faaliyetlerinden oluşmaktadır. Bu Jennifer. (2011). “Lean Product faaliyetler, orta ve uzun vadede Yeni ürün geliştirme süreci, bir pa- Development Research: Current ürün değişikliklerine, güncelleme- zar fırsatının kısa geliştirme dön- State and Future Directions” Engi- lere ve iyileştirmelere yol açar ve güleriyle satışa sunulan bir ürüne neering Management Journal. 23. bu sayede, yeni geliştirilen ürünler dönüştürülmesine odaklanır. Kısa 29-51 inovatif yelpazenin ucunda yer alır geliştirme döngüleri, şirketlerin de- [6]. ğişen pazar taleplerine hızlı tepki [4]DTrotta, M. G. (2010). “Product vermelerini sağlar. Pazar fırsatını Lifecycle Management: Sustainabi- Bir ürün geliştirme süreci sırasında, takip etmek rekabetçi kalmak için lity and knowledge management ürüne ait bilgiler tasarım ekipleri hayati bir unsurdur. Günümüzde as keys in a complex system of başta olmak üzere firma içerisinde- pazar fırsatlarını değerlendirmek, product development” Journal of ki tüm ekipler tarafından erişilebilir geliştirilen ürünlerin sürdürülebilir Industrial Engineering and Mana- olmalıdır. Parçaların ve sistemlerin olmasını gerektirmektedir. Müşte- gement (JIEM), 3(2), 309-322. özellikleri hakkındaki bilgiler, ge- rileri memnun etmek için, ürün ge- liştirme sürecinde alınan kararların liştiricilerin yeni ürün geliştirmesin- [5]DRangan, R. M., Rohde, S. M., temelini oluşturmaktadır. Bu bil- de sürdürülebilir şartları sağlaması Peak, R., Chadha, B., & Bliznakov, giler, matematiksel modellerden beklenmektedir [8]. P. (2005). “Streamlining product simülasyonlara, fiziksel modellerin lifecycle processes: a survey of pro- test edilmesine, prototiplerin üre- Sonuç duct lifecycle management imple- timi ve müşteri kullanım verilerine mentations, directions, and chal- kadar birçok veriyi içerir [7]. Yalın Ürün Geliştirme firmalar için lenges.” Journal of Computing and önemli bir yöntemdir. Rekabetçi Information Science in Engineering İlk tasarım aşamasında ve ürün pazarda çevik bir şekilde kaliteli ve ömrü boyunca üretim, bakım, ta- düşük maliyetli ürün tasarlamak ve [6]DRestuccia, M., de Brentani, U., mir ve yeniden tasarım gibi operas- üretmek isteyen firmaların ürünle- Legoux, R., & Ouellet, J. F. (2016). yonlarda ürünün birçok varış nok- rinin tüm yaşam döngülerini yö- \"Product life-cycle management tası bulunmaktadır. Ürün Yaşam netmesi gerekecektir. PLM sistemi and distributor contribution to Döngüsü Yönetimi (PLM), öncelikle ile ürünlere ait tüm bilgi, süreç ve new product development\" Jour- bir ürünü yaşam döngüsü boyunca prosesler yönetilebilir olmaktadır. nal of Product Innovation Mana- yönetmek için gereken tüm süreç- Bu sebeple firmaların PLM alanına gement, 33(1), 69-89. leri, işlemleri ve faaliyetleri kapsa- yatırım yapmaları iş süreçlerinin yacak ürün modelleri oluşturmakla yalınlaşması için kritik öneme sa- [7]DTahera, K., & Earl, C. (2018). ilgilenir [7]. hiptir. “Testing and PLM: Connecting Pro- cess and Product Models in Product Firmalar için PLM, değişen ürün Kaynakça Development.” In R. Udroiu, & P. özellikleri ve faydalarına yönelik Bere (Eds.), Product Lifecycle Ma- önemli bilgi işleme faaliyetlerini [1]DMing, Xinguo & Kong, F. nagement - Terminology and App- içerir. Bu faaliyetler; müşteri mem- & Li, D.. (2012). \"Focus on imp- lications. IntechOpen. https://doi. nuniyetini veya sorunlarını takip lementation: A framework for org/10.5772/intechopen.80364 etme, ürün yeniden tasarımını veya lean product development\" Jo- rakipler tarafından yapılan deği- urnal of Manufacturing Tech- [8]DGmelin, H., & Seuring, S. şiklikleri izleme ve ürün kullanım nology Management. 23. 4-24. (2014). Achieving sustainable new modellerini gözlemleme olarak sa- 10.1108/17410381211196267 product development by integra- yılabilir. Bu faaliyetlerin ortak nok- ting product life-cycle manage- tası, yeni geliştirilen ürünün, yaşam [2]DBauch, C. (2004). “Lean ment capabilities. International Product Development: Making Journal of Production Economics, Waste Transparent” Diploma 154, 166-177. 60 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
YÖNETİM & ORGANİZASYON Dağıtım kanalında y(etkin) bayi seçimi Dr.M.Raci Hoşgör rzın her geçen gün arttığı ve rı yoluyla rekabetçi yapılanmalar ulusla- Üst Yönetim Danışmanı çeşitlendiği talebin ise azaldığı rarası otobanlara çıkarak, yol almamızı (M.B.A) dünyamızda artık rekabet doğ- kolaylaştıran araçlardır. ru satış kanallarını kullanmaktan geç- mektedir. Kendi gücümüzün dışındaki Şirketlerde dağıtım fonksiyonu; satış ka- olanakları da değerlendirerek işbirlikleri, nalı kararlarını, kanal stratejisini, orga- bayi yapılanmaları, yurt içi ve yurt dışı nizasyonu ve yönetimini içerir. Dağıtım; distribütörlerle satış yapmak bizi sek- aynı zamanda marka stratejisinin en törün önemli oyuncuları arasına sok- önemli bacaklarından biridir. Kurum- maktadır. Kuşatıcı bir kadroyla, yenilik- sallaşma ve markalaşma yolunda me- çi ürün ve hizmetlerle, markalaşmayla, safe almış şirketlerde içinde bulunduğu yetkin süreç yönetimi, maliyet düşürme, sektöre uygun, işleyen bir satış kanalı yetkin satın alma ve yetkin satış kanalla- (distribütör, bayi, franchising, mağaza, corner, direkt satış-çevrim içi satış şekliy- le) vardır. Dağıtım; distribütörlerle, bayi- lerle ve markalaşmış yapılarda franchi- single yapılmaktadır. Ana şirketten ürün alınıp, direkt son tüketiciye satılıyorsa ara kanal bayidir. Son tüketiciden önce ikinci bir ara kanala satıyorsa bu distri- bütörlüktür. Franchising ise; Ürün(ler) ve/veya hizmet(ler)in imtiyaz hakkına sahip tarafın, belirli bir süre, şart ve sınırlamalar içinde işin örgütlenmesi, yönetilmesiyle ilgili deneyim, bilgi ve destek sağlamak amacıyla ayrıcalık hak- larını ticari işler yapmak için ikinci tarafa verdiği ayrıcalıklardan doğan uzun va- deli ve sürekli iş ilişkilerinin bütünüdür. Dağıtımla ilgili birkaç kavram üzerinde kısa ufuk turundan sonra yazımın esas odağı bayi konusuna dönelim. 61Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
Üretici işletme yönetimleri; kısıtlı bayinin kalitesine bağlı olarak tah- ları, gayrimenkulleri, şirketin ürün olanaklarla hızlı büyümeyi amaç- silat zorluğu daha az yaşanır. Satış- gamı, stok durumu, kadrosu, iş ladıklarında; dolayısıyla ürün ve la birlikte ürünün mülkiyeti bayiye yapma iştahları (heyecanları-moti- hizmet satışlarını ciddi oranda ar- geçtiğinden, ürünle ilgili (tanıtım, vasyonu), satış yetkinliği ve müşteri tırmayı düşündüklerinde; faaliyette talep yaratma, vb) birçok riski bayi memnuniyet düzeyi dikkate alınan bulundukları veya benzer sektör- üstlenmiş olur. Belli oranda ürün kriterlerdir. Ayrıca şirketin geçmişi, lerden kendilerini temsil edecek ve yedek parça stoğu bulundurma, itibarı, kredi kullanma gücü ve hızı, bölgesel, yerel küçük bazı uydu satış sonrası servisleri verme gibi şirket sahiplerinin özel yaşantıları, şirketlerle işbirliği yaparlar. Böylece birçok konuyla bayi direkt muhatap bayilik alacağı ana şirkete katkıları ana şirket geniş ölçekli yayılmanın olur. Ancak, ana şirket koçluk, da- ve iletişimi; ziyaretçi bayi yetkilisi getirdiği büyük maddi, manevi nışmanlık yapıp, eğitim verip, bir- gözüyle, banka, piyasa istihbarat- yüklerden kurtularak iş dünyası de- çok sorunun giderilmesinde bayiye larıyla değerlendirilir. nizinde derin kulaçlar atmış, kısa yardımcı olur. Yerel piyasayı, kişileri zamanda önemli mesafeler almış ve müşterileri tanımaları açısından Aranan şartlar, kriterler yerine ge- olur… Ürünlerin satın alınabil- bayiler ana şirkete; en az masrafla tiriliyorsa, her şey olumluysa kredili mesi için olanakların el verdiğince en fazla getiriyi elde edecekleri bü- çalışma için teminat alımı tamam- önemli satış noktalarında var olma- yük avantajlar sunarlar. Ana şirke- lanır. Bayilik protokolü imzalanır. sı, bulunması gerekir. Bayilik ver- tin kurumsallaşma ve markalaşma Buraya kadar olan kısım temasın, me sayesinde bölgelerde, müşteri (kritik nokta) konusunda yol alma- iyi bir iletişimin başlamasını sağ- potansiyeli görülen yerlerde (etnik dığı durumlar bayi teşkilatı kurma lamaktadır. Bayilerle etkileşimi en köken, hava şartları, ulaşım vb sı- ve yönetme açısından birçok sıkıntı iyi düzeyde sürdürmek ana şirketin kıntıları olan yerlerde) ürünlerin yaşanmaktadır. Bu rahatsızlıkların yararınadır. Her fırsatı değerlendi- konumlanma ve tutunma zorlukla- başında bayi adayları kurumsal- rip, bayi kanalıyla iş ortaklarınızdan rı daha az yaşanır. Satış ve dağıtım laşmamış, bölgelerinde, işlerinde oluşan bayi teşkilatına politikaları- faaliyetlerinin en son amacı hitap söz sahibi olmayan kişilerden olu- nızı, gerekli bilgileri, araçları ve ettiği pazarlarda en çok penetras- şur. Ciddi satış potansiyeli olanlar uzman görüşlerini sunabilirsiniz. yonu (ürün bulundurma/yaygınlığı- ise ana şirketi devamlı taviz verme Böylece bayileriniz müşterilerine nı) sağlamaktır. Bu şekilde, nereye, noktasına getirirler. Bayi koordi- daha fazla ürününüzü satabilirler. nelerin, ne kadar ve nasıl ulaşılaca- natörü bir şekilde bayileri disipline Bayilerden gelen talepleri anlama ğını saptama anlamındaki penet- edemez, sık sık çatışma yaşar. Öyle ve gelecekte ortaya çıkabilecek rasyon; nüfuz etme, vücut bulma, ki taviz verdikçe, taviz tavizi getirir. gelişmeleri tahmin etmek olanak- görünürlük oranları artar. Rakip Şirketin üst yönetimi bayi kanalıyla lıdır. Bayi kanalı portalı oluşturdu- ürünleri kullanma alışkanlığı kırılır. uğraşmaktan başka önemli konu- ğumuzda fiyatlandırma, sözleşme Şirket pazarlama, satış, bayi yöne- ları atlarlar. Oysa kurumsallaşma yönetimi, kotasyon ve sipariş yöne- ticileri gereksiz risklere girmeyerek ve markalaşmada olgunluk aşama- timini, fırsat yönetimini, etkileşimli zamanla bölgeyi daha yakından ta- sına gelmiş şirketlerde deneyimli satış ve konfigürasyon yönetimini nıyarak, belli bir müşteri kitlesi elde bayi yöneticileri, ekibi ve bayilik ile ve diğer birçok özellikli konuları ederek yerelde kalıcı olmanın kolay ilgili satış temsilcisi vardır. Böylece yönetebiliriz. yollarını bulur. Bunlara ek olarak bayi teşkilatı entegre ve kârlı bir kendi satış organizasyonunu en ve- şekilde yönetilmektedir. Bayi ara- Büyük iş yapma kapasitesine ula- rimli şekilde değerlendirerek dene- yışlarında bölgede inceleme yap- şan şirketlerde bayilerin beklentileri tim vb. güçlüklerin üstesinden de mak kadar, yerel gazetelerde ilan ayrı ayrı değerlendirilerek güncel gelmiş olur. Böylece; bayilik siste- vererek, internet üzerinden, iyi ra- ve rekabetçi olan yatırım modelleri miyle iş yapmak gerek kaynak ge- kibin bayisini ikna ederek olası bayi uygulanabilirse, bayiler mutlu, ya- rekse kayda değer boyutlarda satış adayları saptanmaktadır. tırım verimli olabilmektedir. örgütünü kurmada güç yetmedi- ğinde işletmeler için daha akılcıl Bayi (müşteri) araştırmasında; aday Ülke veya bölge coğrafyasını içine dağıtım ve satış şekli olmaktadır. bayinin piyasaya olan borçları (ban- alan y(etkin) bir bayi teşkilatı kur- Ana işletme bazı teminatlar karşılı- ka ve sektörden; borç ödeme ahla- manız, sorunsuz yönetimi; olabil- ğı, hizmet verdiği bayiye ürünlerini kı) ve alacakları, şirket öz kaynağı, diğince kaliteli bayi seçimi kadar, gönderir, mal bedelini bayiye fatu- sermaye ve son bilançoları, bayi ve bayilerin gönül coğrafyalarına gir- ra eder. Dolasıyla da malın bedeli ortakların kişisel ve şirket yatırım- mekle ve beklentilerini karşılamak- la olanaklıdır. 62 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
www.plast k-ambalaj.com Marka Oluşum Sürecinizde Sizlere Başarılı Çözümler Sunan, Mevcut Pazar Talebinizi Artıran, Her Zaman Yanıbaşınızdaki Fikir Ortağınız... Abone Olun!
AMBALAJ TASARIMI İleri dönüşüm ambalaj tasarımında öne çıkıyor eniden kullanılabilir, dönüştürülebilir ve sür- dürülebilir ambalajlar, eski bir kavram olsa da hala popülerliğini koruyor. Küresel çapta artan ambalaj atıkları, çevre tahribatı ve iklim değişikliği gibi faktörler, tüketicilerin duyarlılığını artırdıkça sürdürüle- bilirlik faaliyetlerine talep ve markaların ilgisi de artıyor. Ambalajların sürdürülebilirliği için kullanılan temel yön- temlerden biri olsa da geri dönüşümün tek seçenek ol- madığını belirten Tasarist Yaratıcı Direktörü Musa Çelik, “Geri dönüşüm temelde atıkların yeniden kullanımıyla ilgili tüm faaliyetleri kapsayan geniş bir kavram. Geri dönüşümün sık kullanılan birkaç yönteminden bahse- debiliriz. Eğer dönüştürülen ürünün kalitesi, değeri ve kullanılabilirliği orijinalinden daha düşükse geri dönü- şüm, tam tersi yeni ürünün değeri orijinaliyle aynı ya da daha yüksek seviyedeyse ileri dönüşümdür. Bir örnek ile açıklarsak, cam bir şişenin eritilerek benzer bir cam şişeye dönüştürülmesi geri, bu cam şişenin yıkandıktan Musa Çelik sonra benzer amaçlarla doldurularak kullanılması yeni- Tasarist Yaratıcı Direktörü den kullanım ve aynı cam şişeye ampul vb. malzemeler eklenerek, boyanarak bir lambaya dönüştürülmesi ise Ambalajda sürdürülebilirliğin faydaları çevreyle sınırlı ileri dönüşümdür. Aynı zamanda ömrünü tamamlayan değil ürün herhangi bir kimyasal ya da biyolojik işleme uğ- ramadan tüketici tarafından değerlendiriliyorsa bu da Hızlı tüketimin yarattığı hammadde ve enerji krizi, kü- yeniden kullanımdır. Tüm bu yöntemler birçok farklı resel ısınma, iklim değişikliği ve atık sorunları artarken biçimde ambalaj tasarımlarına uygulanabilir ancak tü- çevre dostu tasarım ve sürdürülebilirliğe olan ilgi artıyor. ketici bilinci çok önemli bir nokta” vurgusu yapıyor. Cam, plastik, karton, kumaş gibi birçok ambalaj malze- 64 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
mesinin ileri ve geri dönüşüm için Sürdürülebilirlikte tüketici tüketici tarafından da farklı yaratıcı oldukça yüksek potansiyel barın- farkındalığı ve bilgilendirmesi fikirlerle uygulanabilir. 2023 trend- dırdığını belirten Musa Çelik, mar- olmazsa olmaz leri arasında da yer alan sürdürüle- kaların tasarım sürecinde doğru bilir ambalajlarda öne çıkan detay, yönlendirmeyle ambalajlarında Ambalaj tasarımlarında geri ve ileri tüketicinin bilgilendirilmesi yönün- sıfır atık ve doğa koruma gibi fa- dönüşüm çalışmaları, tasarımcının de. Ürünün tasarımında ambalajın aliyetlere fayda sağlarken marka öngörüsüyle uygulanabileceği gibi nasıl geri dönüştürüleceği hakkında değerlerini de artırabileceğini vur- bilgilerin ya da yeniden kullanımı guluyor. Çelik ayrıca, “Ambalajda yönünde önerilerin bulundurulması sürdürülebilirliğin faydaları çevreye tüketici deneyimini artırıyor. Kulla- karşı sorumluluğumuzun çok daha nım ömrünü tamamlayan ambalaj ötesinde. Zaten yaşadığımız doğayı ile ortaya çıkan özgün tasarım, uy- koruma adına bilinen faydalarının gulayan tüketiciye bir öğrenme de- yanı sıra sürdürülebilirliği misyonla- neyimi, çevre bilinci ve tatmin duy- rı arasında sayan markalara katma gusu sağlıyor. Bu sayede de marka- değer de sağlıyor. Üstelik günümüz tüketici sadakatinde artış görülü- tüketicilerinin büyük bir çoğunlu- yor. Dolayısıyla ambalajda tüketici- ğunda sürdürülebilir ürünlere karşı ye ya kendi kullanımını geliştirmesi ciddi bir talep var. Hem ürününü- için bir fırsat ya da dönüşüm için zün ve markanızın değerini sosyal doğru malzemeleri kullanmak gibi sorumluluk açısından duyarlı hale yöntemler geliştirmek markaları bir getirebilir hem de potansiyel tüke- adım öne taşıyabilir. ticilerinizin sayısını artırabilirsiniz” açıklamalarında bulunuyor. 65Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
AMBALAJ TASARIMI Dijital raflardaki taht savaşını ambalajı iyi olan kazanıyor B12 Creative Branding, dev bir dijital markete dönüşen dünyada ambalaj tasarımının önemine dikkat çekti azarlama dünyasındaki baş döndürücü deği- yakın markajında yer alıyor. Gerek satın alma eğilimleri- şim, ürünü koruyan ve muhafaza eden am- ni etkilemesi gerek marka sadakati yaratması noktasında balaj anlayışı yerine ürünü satan ve duygusal şirketlerin elini güçlendiren ambalaj tasarımı, özellikle bağ kuran ambalaj anlayışını getirdi. 21. yüzyılın reka- de dijital pazarlama karması içinde giderek daha fazla bet düzeninde ambalajda öne çıkan markalar fiziksel hareket alanı sunuyor. Bugün markayı sattıran temel ve dijital rafta da öne çıkarken bu durum sadece satın alma eğilimini teşvik etmekle kalmıyor aynı zamanda prestijli bir algı oluşturma ve tüketicilerin markayla bağ kurma refleksini de beraberinde getiriyor. Farklı este- tik perspektifte tasarlanan ambalajlar, ürünün raf mü- cadelesindeki başarısında belirleyici bir rol üstlenirken müşteriyi etkileyen kritik ilk 7 saniyede diğer alternatif- leri elemesinde de görev alıyor. Bu noktada markanın kurumsal değerlerini ve mesajını yansıtan ambalajların birçok açıdan değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayan B12 Creative Branding’in Kurucusu ve Kreatif Direktörü Bürkan Çiftçigüzeli; tüketici eğilimlerine doğru noktada temas eden, sadece rafta değil dijital vitrinde de güzel duran ve karar verme mekanizmasında kıvılcım uyan- dıran ambalaj tasarımlarının rafların yıldızı olacağını belirtti. Ürünü marka yapan temel dinamiklerin başında gelen Bürkan Çiftçigüzeli ambalaj tasarımı, son yıllarda tüm büyük markaların B12 Creative Branding’in Kurucusu ve Kreatif Direktörü 66 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
motivasyonun ürüne atfedilen de- ti ve işlevi ne olursa olsun bugün zihninde yer edinirken, diğerleri ra- ğer ve ambalajla sağlanan prestij marketlerde ilk dokunduğumuz, di- fın gerisinde kalıyor. Ürünü koruma olduğuna dikkat çeken B12 Creati- jital vitrinlerde ilk gördüğümüz şey ve tanıtma işlevinin ötesine geçen ve Branding’in Kurucusu ve Kreatif ambalajların ise burada tasarımının tasarımlar sadece dijital vitrinlerde Direktörü Bürkan Çiftçigüzeli, pan- gücünü yadsımamız mümkün de- değil, tüketicilerin hayatlarında da demiyle birlikte artan dijital satın ğil. Zaten yapılan tüketici araştır- yer ediniyor. Günün sonunda her alma alışkanlıklarımızda ambalaj maları da ambalaj tasarımının karar ürün ambalajıyla hatırlanıyor” dedi. tasarımının etkilerini anlattı. verme sürecindeki etkisini gözler önüne seriyor. Bu noktada amba- Rafta tüketicinin etkilendiği ilk Her ürün ambalajıyla hatırlanıyor lajın tasarımı ne kadar iyi olursa, 7 saniyede ambalaj tasarımı tüketici ve ürün arasındaki iletişim devreye giriyor Modern zamanlarda yaşanan hızlı de o kadar güçlü oluyor. Rekabe- tüketim kültürünün ambalaj tasarı- tin yerel sınırları aştığı, dünyanın Markaların dijital ya da fiziksel ol- mını daha da önemli hale getirdi- dijital bir süper markete dönüştü- sun rafın karşısındaki tüketiciyi et- ğini ifade eden Bürkan Çiftçigüzeli, ğü günümüzde ambalaj iletişimini kilemeleri için ilk 7 saniyenin kritik “Binlerce benzer ürün, tüketiciler efektif yapan markalar, tüketicinin önem taşıdığını ve ilk izlenim kötü tarafından satın alınmak üzere raf- olduğunda satın alma işleminin larda bekliyor. Sektörü, segmen- gerçekleşmesinin zor olduğunu belirten Bürkan Çiftçigüzeli şunları söyledi: “Artık karşımızda eskisi gibi bir satın alma süreci yok. Artık di- jital kanalları kullanan, ilgisi çabuk dağılan, alternatifleri karşılaştıran, detaylıca araştıran tüketicilerden oluşan daha kompleks bir süreç var. Üstelik ürünler pazarın en iyisi de olsa tüm ihtiyaçları karşılayabile- cek nitelikleri de bulunsa bunu yan- sıtacak bir ambalajı yoksa satışlar beklenildiği kadar yüksek olmuyor. Bu noktada dijitalin baş döndürücü hızını yakalamak, ürünü sattırmak, bir sonraki satın almada hatırlan- mak için ambalajların kalitesi öne çıkıyor. Tüketicinin güvenini kaza- nan ambalajlar, ilk görevi yerine getirerek tüketicinin ilgisini ürüne çekiyor. Ambalajın kalitesi, kullanı- lan dil, rengi ve ürün ile olan görsel uyumu, dijital vitrinde yarattığı de- rinlikle birleşince satın almaya giden yol da kısalıyor. Bugünün pazar yeri olan dijital mecralarda dikkati çeke- bilecek kadar başarılı olan ambalaj tasarımları, sepete atılan ürünün alınmasındaki kritik eşiktir. Bu eşiği geçenler, yıl sonunda satış hedefle- rine daha rahat ulaşabilirler.” 67Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
YÖNETİM & ORGANİZASYON Proje yönetimi, planlama süreçleri ve iş takibi nasıl yapılır? Kerem Vardarlı ionasoft, geliştirdiği teknolojik Yapılan inceleme sonrası projeyi genel BIONASOFT çözümlerle sektör bağımsız fir- hatlarıyla tanımlarsınız. Projenin kap- Proje Yöneticisi maları geleceğe taşımaktadır. samını belirler, genel hatlarıyla yapısını Bizler web tabanlı yazılımlar geliştiren, oluşturur, adım adım ayrıntılara gir- Ar-Ge ve yenilikçiliğe önem veren, aktif meye başlanır. Projede kimlerin görev ve dinamik ekiplerimizle müşterilerimize alacağını belirler, proje yönetimi aşama- kesintisiz erişim ve online çalışma orta- sında çalışma arkadaşlarını belirleyerek mı sağlayan bir teknoloji firmasıyız. Fir- ekibinizi oluşturursunuz. maların kurumsal performansını artırıp, etkin bir iş akış takip sistemiyle iş gücü, Proje yönetimi ile projeye ne zaman baş- zaman, maliyet ve verimlilik konusunda layacağını belirler, hedef bir bitiş takvimi avantaj kazandırıyoruz. Sizlere bu ya- tanımlarsınız. Proje planlama süreçlerini zımda Proje yönetimi, iş takibi ve plan- hazırlarken, proje yönetimi adımlarını, lama süreçlerinden bahsedeceğim. proje planlama süreçlerini ve aşamala- rını iş takibini tanımlar, hangi aşamada kimin görev alacağını belirlersiniz. Proje planlama süreçlerini ve iş takibi planlan- masını oluştururken, tüm adımların ayrı ayrı başlangıç ve bitiş takvimlerini be- lirler, görev paylaşımını netleştirdikten sonra görev atamasını sağlarsınız. Projenin en önemli ayağı olan planla- ma süreçlerini, iş süreçlerini ve eylem planını belirledikten sonra diğer önemli ayağı olan bütçesini hazırlarsınız. Proje- de kullanılacak ekipman ve malzemeleri listeler, adam/gün/saat hesaplamalarını dahil tüm giderleri maliyetlendirirsiniz. Elinizde olmayan eksik malzemeler için 68 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
satınalma talepleri oluşturur, teklifler toplar, tek bir tabloda karşılaştırma yaparak en uygun fiyatlı olan malzemeyi alırsınız. Proje yönetimi ile ilgili alanlarda görev alan ki- şiler, proje planlama süreçlerinin her aşamasını, tüm iş süreçlerini, yaptıkları her işi, gün gün, saat saat ayrıntılı bir biçimde yazar, geri bildirimle ra- por eder, proje yönetiminin tüm iş süreçleri ile ilgili resim, video ve dokümanları paylaşır, böyle- ce yöneticilerde projenin her bir detayına hâkim olabilir. Projeyi yönetirken dışardan destek almanız ge- reken durumlarda görev vereceğiniz taşeron, te- darikçi ve iş ortaklarını belirler, onlarla ilgili her ayrıntıyı kaydeder, projenin iş süreçleri takibinde hangi aşamasında kime hangi görevi vereceğini- ze karar verir, görev ataması yaparsınız ve onlar- da geri bildirimlerle proje yönetimi ile ilgili yap- tıkları iş süreçlerini, proje planlama süreçlerini, her çalışmayı, her aşamayı sisteme rapor eder, sizde gönül rahatlığı ile takip edersiniz. Almak istediğiniz proje yönetimi ile ilgili potansi- yel müşteri adayıyla kurduğunuz tüm iletişim sü- reçlerini kayıt altına alabilirsiniz. Potansiyel müş- teriniz ile ilgili tüm iletişim bilgilerini kaydeder, müşteri ile ekibinizin yaptığı her bir görüşmeyi ekibiniz titizlikle kayıt altına alır, siz de her aşa- mayı izlersiniz, verilen teklifi, görüşme süreçlerini takip edersiniz. İşi aldıktan sonra projenin iş pla- nını, tüm iş süreçlerini, her aşamasını müşteriniz- le paylaşabilir, raporlayabilirsiniz. Proje Yönetimi ve İş Takibi Yazılımı ile ekibinizin performansını doğru takip eder, çalışanların han- gi projede görevde olduklarının anlık izleyebilirsi- niz, yeni gelen projelerde, proje planlama süreçle- rini oluştururken ekibinizin çalışma durumunu, ne kadar zaman sonra boşa çıkabileceklerini görür, ona göre görev planı yaparsınız. BIONASOFT Pro- je Yönetimi ve İş Takibi Yazılımı ile projenin yö- netiminin tüm süreçlerini izler, gelişmelerden ve olası aksaklıklardan kaynaklanan beklemelerden anında haberdar olur, müdahale ederek projenin verimliliğini ve performansını artırırsınız.
HABER Sanayiciler EYT konusunda destek bekliyor zun yıllardır talep edilen EYT konusunda yaş Sanayiciler kıdem tazminatı konusunda endişeli sınırlaması olmaksızın hak tanınmasının imalat Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle yükselen enerji maliyet- sanayine etkilerini değerlendiren Plastik Sana- lerinin işletme sermayesi ihtiyacını arttırdığını dile getiren yicileri Federasyonu (PLASFED) Yönetim Kurulu Başkanı Karadeniz, “Sadece enerji maliyetleri değil tüm sanayi gir- Ömer Karadeniz: “EYT ile emekli olacak vatandaşlarımız, di maliyetlerinde yüksek bir enflasyon söz konusu. Öyle ki sanayi kuruluşlarımızda görev alan en nitelikli personeller- geldiğimiz noktada yurtiçi üretici fiyat endeksinin %100’ün den. Böylesi toplu bir emeklilik dalgası yaşanması netice- oldukça üzerine çıktığını görüyoruz. Tabi bu durum ister sinde verimlilikte düşüşler yaşanması kaçınılmaz olacaktır. istemez işletme sermayesi ihtiyacının artmasına sebep olu- Diğer taraftan ise EYT sebebiyle işverenlerin bir anda karşı yor. Diğer yandan son yıllarda artan finansman maliyeti karşıya kalacakları kıdem tazminatı ödemeleri büyük te- ve belki de daha mühimi finansmana erişimde yaşanan dirginliklere yol açmakta. Hali hazırda işletme sermayesi zorluklar nedeniyle firmalarımızın potansiyellerini gerçek- sıkıntısı çeken imalat sanayinin daha fazla sorun yaşama- leştiremediklerini de söylemek gerekiyor. Bu kapsamda, ması adına kamunun kredi desteği vermesi büyük önem Cumhurbaşkanımızın yaptığı EYT açıklaması sonrasında sa- arz ediyor” dedi. nayicilerin kıdem tazminatı ödemeleri konusunda tedirgin Nitelikli işgücü kaybını telafi etmek zor olacak olduğunu söyleyebiliriz. Sanayi kuruluşlarımızın sıkıntı yaşa- Plastik sektörü olarak personel konusunda büyük sıkıntılar maması adına Cumhurbaşkanımızın dile getirdiği desteğin yaşadıklarının altını çizen Karadeniz, “Ülkemizde nitelikli mahiyetinin ve şartlarının bir an önce açıklanmasını arzu ara eleman konusunda genel bir sıkıntı olduğu hepimizin ediyoruz” dedi. malumu lakin plastik sektörü gibi 300.000’in üzerinde istihdam sağlayan bir sektöre personel yetiştiren meslek liselerinin sayısının iki elin parmağı kadar olması orta ve uzun vadede sorunun çözüleceği konusundaki umut- larımızı azaltmakta. Mevcut sorunun üstüne bir de EYT dolayısıyla kısa bir zaman aralığında işgücünden çekile- cek olan nitelikli ve genç personel dolayısıyla kısa vadede yaşanacak sıkıntıları da eklediğimizde daha karamsar bir tabloyla karşı karşıya olduğumuzu söyleyebiliriz. Emeklilik hakkının kademeli olarak tanınması ve bu süre zarfında işbaşı eğitim programlarıyla ihtiyaç duyulan sektörlerde personel yetiştirilmesi mümkün olacaktır. Bu sayede sana- Ömer Karadeniz yi üretimimizin ve rekabet gücümüzün düşmesi olasılığı Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED) da azalacaktır” dedi. Yönetim Kurulu Başkanı 70 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Suyu geri dönüştüren su dostu fabrika İstanbul üretim tesisinde endüstriyel suyun %100’ünü geri dönüştüren L'Oréal Türkiye, her yıl 10 milyon litre su tasarrufu sağlayacak. ünyada ve Türkiye’de su tasarrufu konusunda L'Oréal Türkiye bu somut adım ile Türkiye’deki farklı sek- acilen harekete geçilmesi gerektiğini savunan törlere örnek teşkil etmeyi, su döngüsü çözümleri konu- L’Oréal Türkiye, ülkemizin güzellik pazarında sunda farkındalığın artmasına katkı sağlamayı ve diğer bir ilke daha imza atıyor ve İstanbul’daki üretim tesisini şirketlerin de kendi su dostu fabrikalarını kurmasının yo- “Suyu Geri Dönüştüren Su Dostu Fabrika”ya dönüştü- lunun açılmasını hedefliyor. L'Oréal Türkiye, 2,5 yıl süren rüyor. Her yıl 51 milyon adet şampuan ve saç kremi “Suyu Geri Dönüştüren Su Dostu Fabrika”ya dönüşüm üreten L’Oréal Türkiye İstanbul Tesisi, üretim aşama- sürecindeki tüm tecrübelerini sürdürülebilir yatırımlar sındaki endüstriyel suyun %100’ünü, kapalı devre bir yapmak ve yenilikçi çözümler geliştirmek isteyen tüm şir- sistem içerisinde geri dönüştürerek yeniden kullanacak. ketlerle paylaşmayı da taahhüt ediyor. L'Oréal Türkiye, toplam 40 fabrikası bulunan L'Oréal “Dünyayı Harekete Geçiren Güzelliği Yaratmak” vizyo- Grup’un suyu geri dönüştüren su dostu fabrikaya dö- nunu gerçekleştirmek üzere var güçleriyle çalıştıklarının nüşümü tamamlanan 7’inci ülkesi oldu. Meksika, İspan- altını çizen L’Oréal Türkiye Genel Müdürü Sinem Sandıkçı ya, Rusya, İtalya, Belçika, Çin ve son olarak Türkiye’den Gökçen, konu hakkında şunları söyledi: sonra L'Oréal Grup fabrikalarının %100’ü, 2030 yılına “L’Oréal Türkiye olarak, yaptığımız çalışmalarla ‘Gelecek kadar suyu geri dönüştüren su dostu fabrika haline ge- için L’Oréal’ global sürdürülebilirlik programımızın hedef- tirilecek. lerine ulaşılmasına çok büyük katkı sağlıyoruz. Türkiye’de 71Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
Sinem Sandıkçı Gökçen bu değerli projede emeği geçen L’Oréal Türkiye Genel Müdürü herkese teşekkür ediyor ve tüm sek- törler için teşvik edici, iyi bir örnek büyük bir özveriyle hayata geçirdi- lebilirliği iş modelimizin ve strateji- olmasını diliyorum.” ğimiz Sürdürülebilirlik Devrimimiz mizin odağına koyarak gerçekleşti- ile su tasarrufu başta olmak üzere riyoruz. “Gelecek için L'Oréal”in su mümkün olan her alanda projeler konusundaki 2030 taahhütleri üretmeye devam ediyoruz. Bu yılın İnanıyoruz ki hem tüketicilerimize hemen başında, Türkiye’de güzel- hem iş ortaklarımıza düşen görev- SL'Oréal Grup, tüm dünyada en- lik sektöründe bir ilk olarak hayata ler, hepimize düşen sorumluluklar düstriyel süreçlerde kullanılan su- geçireceğimiz suyu geri dönüş- var. Hep söylediğimiz gibi gerçek yun %100’ünü 2030 yılına kadar türen su dostu fabrikamızı sizlere bir fark yaratabilmenin tek şartı ko- geri dönüşüme ve yeniden kullanı- tanıtmanın heyecanını yaşıyoruz. lektif ve bütünsel bir şekilde, hep ma kazandıracak. Türkiye’nin ve İstanbul’un gelece- birlikte hareket etmek. Bu vesileyle ği için somut bir katkı niteliği ta- SSu eko-sistemlerine saygılı olma- şıyan fabrikamızda, kullandığımız yı garantilemek adına tüm formül- endüstriyel suyun tamamını tekrar lerini, 2030 yılına kadar çevresel kullanarak, ülkemizde karşı karşıya test platformlarını kullanarak de- olduğumuz kuraklık tehdidine karşı ğerlendirecek. her yıl 10 milyon litre su tasarrufu sağlayacağız. STüketicilerin ürünlerin kullanı- mından kaynaklanan su tüketimi- ni 2016 yılına kıyasla ürün başına ortalama %25 azaltmak için Grup, 2030 yılına kadar gerekli düzenle- meleri yaparak kendini yenileyecek. S2030 yılında stratejik tedarikçile- rin, faaliyet gösterdikleri tüm alan- larda su kaynaklarını sürdürülebilir bir şekilde kullanıyor olmasını sağ- layacak. L’Oréal Türkiye olarak ‘Dünyayı Ha- rekete Geçiren Güzelliği Yaratmak’ vizyonumuza bağlı kalarak tutkuyla çalışmaya, gezegenimiz, ülkemiz ve içinde bulunduğumuz toplum için her anlamda olumlu katkılar ortaya koymaya devam edeceğiz. Sürdü- rülebilirliğe öncülük etmeyi bizden sonraki nesillere sorumluluğumuz olarak görüyor, bunu da sürdürü- 72 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Atık piller fidana dönüşüyor VARTA, TEMA VAKFI ile gerçekleştirdiği iş birliğiyle ‘VARTA ile Atık Pilleriniz Fidana Dönüşsün’ kampanyasına imza attı. oğaya karşı sorumluluklarının bilinciyle hareket Atık piller TAP Derneği'ne ulaştırılarak eden VARTA, çevreyi koruma ve sürdürülebilir- geri dönüştürülecek lik kapsamındaki faaliyetlerini genişletiyor. Migros-Teknosa-Onur-Özen ve Kim Marketler Grubu ile anlaşarak kampanyayı yürüten VARTA, bu marketlere 2017 yılından bugüne üretim tesislerine yaptıkları yatı- atık pil toplama üniteleri yerleştirdi. Atık piller, marketler rımlarla üretimini sürdürülebilirlik çerçevesinde devam aracılığı ile TAP (Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları) ettiren firma, 2021 yılında karton ambalaj kullanımına Derneği’ne ulaştırılacak ve onların aracılığıyla geri dönü- geçti. Firmanın, pil ürünlerinin ambalajları, %100 geri şüme kazandırılacak. dönüştürülebiliyor ve ‘FSC’ sertifikalı karton malzeme- TEMA Vakfı ile iş birliği yapan VARTA Pilleri Türkiye’nin Ge- den üretiliyor. nel Müdürü Kerem Acar konuyla ilgili süreci şöyle anlattı: ‘’TEMA Vakfı’nın ve vakfın çalışmalarının ülkemiz ve doğa Daha da yüksek geri dönüşüm oranlarına ulaşmak ve için öneminin bilincindeyiz. Vakfın çalışmalarını uzun za- yenilikçi, akıllı ambalaj çözümleri geliştirmek için geri mandır yakından takip ediyoruz ve 2021’den bu yana iş dönüştürülebilir ambalaj projelerinde sürekli iyileştirme- birliklerimiz olmuştu. VARTA’nın dünyadaki genel poli- ler yapan firma, yenilenen ambalajları sayesinde, 2021 tikası paralelinde, sürdürülebilirlik Türkiye olarak bizim yılının son çeyreğinde 94 tonun üzerinde plastik tasarru- önceliklerimiz içinde yer alıyor. 135 yıldır ‘’Alman Malı’’ funa ulaşmış oldu. kalitesini temsil eden VARTA, tecrübesi ile tüketicilerin her türlü enerji ihtiyaçlarını karşılamak için çalışıyor. Bunu ya- Üretim tesislerinde ihtiyaç duyulan elektriğin %92’sini parken doğaya zarar vermeden, çevreyi koruyarak faaliyet- yenilenebilir enerjilerden karşılayan VARTA’nın vizyonu, lerini sürdürmeye özen gösteriyor. Firma olarak mümkün 2027 yılına kadar PAS-2060'a göre CO2 nötr üretime olduğu kadar çok kaynak azaltmayı, yeniden kullanmayı ulaşmak. veya geri dönüştürmeyi, böylece çevre üzerindeki etkimizi en aza indirmeyi hedefliyoruz’’ dedi. Daha yeşil bir dünya için Sürdürülebilirlik kapsamında, verimli ve temiz enerji ile üretim gerçekleştiren VARTA, karbon salınımını azalta- bilmek bilinciyle, yeşili korumayı ve çoğaltmayı hedefli- yor. Firma, fidan bağışında bulunarak doğaya fayda sağla- mak için hareket eden, hangi ağacın nereye, ne zaman dikilmesi gerektiğini bilen, dikilen ağaçların büyüyüp yeşil alanların eski haline dönmesi için faaliyet gösteren TEMA VAKFI ile iş birliği yaptı. Bu iş birliği ile ‘Atık Piller Fidana Dönüşüyor’ kampanyasına imza attı. Kampanya kapsamında yeniden ağaçlandırma ile at- Kerem Acar mosferden daha fazla karbon temizlenmesine katkıda VARTA Pilleri Türkiye Genel Müdürü bulunmayı hedefleyen firma, Türkiye’nin dört bir ya- nında büyük marketler aracılığı ile atık pilleri toplamaya başladı. Atık pillerini toplama noktalarına getiren tüketi- ciler de yapılan çalışma aracılığı ile fidan bağışına katkıda bulunmuş olacak. 73Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ocak 2023
aksoymakinee Aksoymakine aksoymakine 0216 518 83 33 0555 972 01 00 0532 251 02 98 [email protected] www.aksoymakine.com AKSOY-GÖZTEPE AKSOY-DİLOVASI AKSOY-TUZLA AKSOY-YALOVA AKSOY-KÜÇÜKYALI
AKSOY PLASTİK VE MAKİNE 79 CHEN HSONG ARKA KAPAK İÇİ ELM KİMYA FANUC 29 FAVORİ GRUP 3 FOTEG HAITIAN ÖN KAPAK İÇİ METKAP METAL VE PLASTİKÇİLER SANAYİ SİTESİ 77 PLASTEC MAKİNA 4 PLASTİK & AMBALAJ TEKNOLOJİSİ DERGİSİ 33 SENA MAKİNA SİSAN MASTERBATCHES ÖN KAPAK SOMPLAST / SESOTEC 65-71 SPS SENUR 2 TEPRO MAKİNE 9 WITTMANN BATTENFELD 25-41 ARKA KAPAK 5-17 1
Search
