งานควบคุมกระบอกสูบทำงานสองทาง

วชิ างานพ้นื ฐานนิวแมตกิส์ (30120-0002) งานควบคมุ กระบอกสูบทางานสองทาง นพพร น้อยวัฒนกลุ แผนกวชิ าเครื่องมอื วัดและควบคุม วิชางานพ้นื ฐานนิวแมตกิส์ (30120-0002)

วชิ างานพนื้ ฐานนวิ แมตกิ ส์ 30120-0002 หนว่ ยที่ 3 งานควบคุมกระบอกสูบทางานสองทาง 3.1 กระบอกสบู ทางานสองทาง (Double Acting Cylinder) กระบอกสูบทำงำนสองทำง (Double Acting Cylinder) คือ อุปกรณ์ทำงำนชนดิ หน่งึ ที่ให้ แรงในแนวเสน้ ตรงทง้ั จงั หวะออกและเข้ำ กระบอกสบู ชนิดนจี้ ะไม่มสี ปริงอย่ภู ำยในกระบอกสูบ ดงั น้ัน หลกั กำรทำงำน ควำมดนั ลมกระทำให้ก้ำนสูบเคล่ือนที่ออกและเข้ำ กระบอกสบู ทำงำนสองทำงมี หลำยชนดิ ดงั น้ี 3.1.1 กระบอกสูบชนดิ ทางานสองทางแบบไม่มีกันกระแทก ( Double acting cylinder ) ลูกสูบและซีล ฝาครอบดา้ นกา้ นสบู ฝาครอบด้านหวั สูบ ซลี และบชู กา้ นสูบ รูปที่ 3.2 กระบอกสูบชนิดทำงำนสองทำงแบบไมม่ ีกันกระแทกและสญั ลักษณ์ (ที่มำ โปรแกรม Fluidsim-P บริษัท FESTO) หลกั การทางาน ปอ้ นลมเข้ำทำงด้ำนหัวกระบอกสูบลมจะไปดนั ให้ก้ำนสูบเลือ่ นออก เมือ่ ป้อนลมเข้ำทำงดำ้ น ทำ้ ยกระบอกสูบจะทำใหล้ ูกสูบเคล่ือน ทก่ี ลบั ควำมเร็วของลูกสบู อยู่ระหวำ่ ง 30 – 2,000 มม./วนิ ำที กระบอกสบู ทำงำนสองทำงแบบไม่มีกันกระแทกเป็นกระบอกสบู ท่ีมีรำคำถูก เหมำะสำหรับงำนท่ีใช้ ควำมเร็วใน กำรเคล่อื นทไ่ี ม่มำกนกั ถ้ำนำไปใช้กับงำนท่ีมีกำรเคล่ือนทเี่ รว็ จะทำให้ปลำยช่วงชักและ ตอนกลับสดุ ของ ก้ำนสูบเกิด กำรกระแทกกบั ผนังหวั ท้ำยของกระบอกสบู ทำใหเ้ กิดควำมเสยี หำยได้

วชิ างานพนื้ ฐานนวิ แมตกิ ส์ 30120-0002 3.1.2 กระบอกสูบทางานสองทางแบบมีเบาะลมกันกระแทก (Double acting cylinder with cushion) รปู ท่ี3.1 กระบอกสูบทำงำนสองทำงแบบมเี บำะลมกนั กระแทก และสัญลักษณ์ (ทีม่ ำ โปรแกรม Fluidsim-P บรษิ ทั FESTO) หลักการทางาน กระบอกสูบแบบไม่มีกันกระแทกเวลำที่ลูกสูบเคลื่อนที่ออกหรือเขำ้ สดุ ระยะจะเกิดกำร กระแทกกันระหวำ่ งลูกสบู กบั ฝำครอบ ซง่ึ จะเปน็ ผลให้เกดิ เสียงดงั และกำรสกึ หรอ เพื่อไม่ใหเ้ กิด ปัญหำดงั กลำ่ วจึงได้มีกำรตดิ ตัง้ เบำะลมกนั กระแทกที่กระบอก สบู ซึ่งหลกั กำรของเบำะลมกนั กระแทกนจ้ี ะอำศยั หลกั กำรลดพื้นท่ีกำรไหลก่อนที่ลูกสูบจะเคลอื่ น ท่ีเข้ำหรือออกสุดระยะเดือยลูกสบู จะสวมเข้ำกบั ซีล ทำให้ลมท่ีจะระบำยออกจำกกระบอกสูบ เหลอื ช่องทำงกำร ไหลทส่ี กรูปรบั เพยี ง ช่อง เดยี ว เป็นเหตุ ให้ลมระบำยออกไหลออกไดช้ ำ้ ลง ลูกสูบกจ็ ะเคลอื่ นท่ีได้ ชำ้ ลง 3.2 วาลว์ บังคับทศิ ทางแบบ 5/2 3.2.1 วาลว์ บังคับทิศทางแบบ 5/2 บังคบั การทางานดว้ ยมอื และกลับด้วยสปรงิ โครงสร้าง สัญลกั ษณ์ หลกั การทางาน AB ตาแหนงปกติ ลมจำกรู P จะ ตอ่ ถึงรู Bและรู A จะตอ่ ถึงรู R SR สว่ นรู S จะถกู ปิดไว้ P ตาแหน่งทางาน เมอ่ื ออกแรง กดลิ้นของวำลว์ จะเลอ่ื นเปลี่ยน P ตำแหน่งไปทำงขวำมอื ทำให้ ลมเปล่ียนทิศทำงรู P จะต่อถึง รู A และรู B จะต่อถงึ รู S

วิชางานพนื้ ฐานนวิ แมตกิ ส์ 30120-0002 3.2.2 วาล์วบังคบั ทศิ ทางแบบ 5/2 บังคบั การทางานดว้ ยลมและกลับดว้ ยสปริง โครงสร้าง สญั ลักษณ์ หลกั การทางาน ตาแหนงปกติ ลมจำกรู P จะ AB ต่อถงึ รู B และรู A จะต่อถงึ รู SR R ส่วนรู S จะถูกปดิ ไว้ ตาหนง่ ทางาน เม่อื มี PP สัญญำณลมเข้ำทำงรู Z ลิ้น ของวำลว์ จะเลื่อนเปล่ียน ตำแหน่งไปทำงขวำมือ ทำให้ ลมเปล่ียนทิศทำงรู P จะต่อ ถงึ รู A และรู B จะต่อถึงรู S 3.3 วงจรควบคุมกระบอกสูบทางานสองทาง 3.3.1 วงจรควบคมุ กระบอกสูบทำงำนสองทำง (ควบคุมโดยทำงตรง) รปู ที่ 3.3 วงจรควบคุมกระบอกสูบทำงำนสองทำง (ควบคุมโดยทำงตรง)

วิชางานพนื้ ฐานนวิ แมตกิ ส์ 30120-0002 หลักการทางาน กำรทำงำน ตำแหน่งปกติ อำกำศอดั จำกรู 1 จะออกไปรู 2 ดนั ลกู สบู ใหอ้ ยตู่ ำแหน่งเข้ำสุด เมอื่ กดวำล์ว 5/2 ส่งผลใหล้ ิ้นวำลว์ เล่ือน ทำให้อำกำศอัดจำกรู 1 จะไหลผำ่ นรู 4 ดนั ด้ำนหัวสูบทำให้ กำ้ นสบู เคลอ่ื นท่อี อก ส่วนลมด้ำนก้ำนสบู จะระบำยออกสู่บรรยำกำศโดยผำ่ นรู 2 ไป ยังรู 3 เมื่อปลอ่ ย มือ สปริงจะดันใหว้ ำลว์ 5/2 กลบั สตู่ ำแหน่งปกติ เป็นผลให้ก้ำนสูบเคลอื่ นที่เข้ำ 3.3.2 วงจรควบคมุ กระบอกสบู ทำงำนสองทำง (ควบคมุ โดยทำงอ้อม) 1.0 1.0 1.1 4 2 1.1 4 2 42 53 1 1.2 2 53 1.2 2 53 0.1 1 3 1 0.1 1 3 1 รูปท่ี 3.4 วงจรควบคุมกระบอกสูบทำงำนสองทำง (ควบคุมโดยทำงอ้อม) หลกั การทางาน กำรทำงำน ตำแหนง่ ปกติ ลมอัดจำกรู 1 จะออกไปรู 2 ดันลูกสบู ใหอ้ ยู่ตำแหน่งเข้ำสดุ ส่วนรู 4 และรู 5 จะต่อถงึ กนั เม่ือกดวำลว์ 3/2 ลมจำก รู 1 จะต่อไปรู 2 ทำใหว้ ำล์ 5/2 เปลย่ี นตำแหนง่ ให้ เล่อื นไปทำงขวำ ลมจำกรู 1 จะออกทำงรู 4 ทำใหก้ ้ำนสูบเคลื่อนท่ีออก เม่ือปลอ่ ยมือ จำกวำลว์ 3/2 วำลว์ 5/2 กเ็ ล่ือนกลบั จำกสปรงิ ทำให้ก้ำนสูบเคลือ่ นท่ีกลับ