08__มลพิษขยะมูลฝอย

- คณุ เหน็ อะไรจากภาพ - สาเหตุ / แหลง่ กาเนดิ - กาจดั / การจดั การ / แนวทางแกไ้ ข 1

มลพิษขยะมูลฝอย อาจารย์ ดร.สทุ ธริ กั ษ์ อ้วนศริ ิ 2 สาขาวชิ าเคมี คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั หมบู่ า้ นจอมบงึ

ขยะมูลฝอย (municipal solid waste) หมายถึงขยะท่เี กิดจาก กจิ กรรมตา่ งๆในชุมชน เชน่ บ้านพกั อาศยั รา้ นค้า สถานประกอบการ ตลาด สถาบันตา่ งๆ ทงั้ นไี้ มร่ วมของเสยี อันตราย ขยะตดิ เชอ้ื (infectious waste) หมายถงึ ขยะที่เกดิ จาก กระบวนการใหก้ ารรกั ษา พยาบาลการตรวจวินจิ ฉัย เช่น ซากสตั ว์ เศษ ชิน้ สว่ นของศพ เปน็ ต้น 3

1. แหลง่ กาเนดิ ขยะมูลฝอย แหล่งกาเนิดขยะมูลฝอย ได้แก่ บ้านพกั อาศยั ย่านการคา้ พาณชิ ยกรรม สถานทีร่ าชการ สถาบนั การศึกษา แหลง่ ท่มี กี ารก่อสรา้ ง หรือทุบทาลาย สิ่งก่อสร้าง ย่านอตุ สาหกรรม ย่านเกษตรกรรม รวมทั้งจากระบบบาบดั ตา่ งๆ ขยะมลู ฝอยแบง่ ตามกจิ กรรมทเี่ กดิ ขึน้ ไดด้ งั น้ี 1. บ้านเรอื น เปน็ มลู ฝอยทเ่ี กิดจากการดารงชีวติ ของผูอ้ ยอู่ าศยั ในบ้านพัก เช่นเศษอาหาร เศษกระดาษ เศษผ้า ถุงพลาสตกิ ขวดพลาสตกิ ใบไม้ ภาชนะหรือ อุปกรณ์ท่ีชารุด เฟอรน์ เิ จอรเ์ กา่ ชารดุ เศษแกว้ เปน็ ตน้ 4

2. ธุรกจิ การคา้ พานชิ กรรม อาคารสานกั งาน สถานทรี่ าการ ขยะมลู ฝอย ประกอบดว้ ยเศษอาหาร เศษแก้ว ถงุ พลาสตกิ กล่องกระดาษ กระป๋องหรือขวด แกว้ 3. การเกษตร ไดแ้ ก่ มลู สัตว์ เศษหญา้ เศษใบไม้ ภาชนะบรรจุยาปราบ ศตั รูพชื ถุงปุย๋ เคมีเป็นต้น 4. โรงพยาบาล โดยท่วั ไปมักเปน็ ขยะอันตราย กอ่ ใหเ้ กดิ ผลกระทบตอ่ สิ่งแวดล้อม เกดิ การแพรก่ ระจายของเช้อื โรค 5. โรงงานอตุ สาหกรรม ประกอบดว้ ยเศษอาหาร เศษกระดาษ เศษ โลหะกรณีเป็นอตุ สาหกรรมโลหะ เศษกระปอ๋ ง เศษแก้ว รวมท้ังระบบบาบดั ตา่ งๆ 5

2. ประเภทของขยะมลู ฝอย ขยะมูลฝอย สามารถจาแนกออกเปน็ 2 แบบ คอื 2.1 จาแนกตามพิษภัยมี 2 ประเภท คือ 1. ขยะทั่วไป (general waste) ไดแ้ ก่ เศษอาหาร กระดาษ ผ้า พลาสตกิ และเศษหญ้า เศษใบไม้ 2. ขยะอนั ตราย (hazardous waste) เปน็ ขยะทีม่ ีพษิ ภยั ต่อ คนและสิ่งแวดล้อม หรอื ติดไฟ ระเบิดได้ เชน่ ถา่ นไฟฉาย แบตเตอรี กระป๋อง สเปรย์ 6

2.2 จาแนกตามลักษณะ ได้แก่ 1. รฟี ิวส์ (refuse) แบ่งเป็น 2 กลุม่ - ขยะเปียก (garbage) คอื เศษอาหารท่ยี อ่ ยสลายได้ - ขยะแห้ง (rubbish) เช่น เศษแก้ว กระดาษ กระป๋อง โลหะ ยาง อุปกรณ์ไมต้ า่ งๆ 2. ขยะมพี ษิ (trash) เช่น อุปกรณ์ทางไฟฟา้ ตูเ้ ย็น ทีวี แบตเตอรี หลอดไฟ ถ่านไฟฉาย 7

ปริมาณขยะมูลฝอยชมุ ชนที่เกดิ ขน้ึ ใน พ.ศ. 2558 มีทง้ั หมดประมาณ 26.85 ลา้ นตนั หรือประมาณ 73,560 ตนั ต่อวนั กรงุ เทพมหานครเปน็ แหล่งผลิต ขยะมูลฝอยมากที่สดุ ประมาณ 4.19 ลา้ นตัน หรอื ร้อยละ 16 ของขยะใหมท่ ั้งหมด และเกิดขึ้นจากทุกจังหวดั รวมกนั 22.66 ลา้ นตนั หรือรอ้ ยละ 84 ของขยะใหม่ ทั้งหมด นอกจากกรงุ เทพมหานครทเ่ี ป็นแหล่งผลิตขยะมลู ฝอยขนาดใหญ่แล้ว ยัง มีอีกหลายจงั หวดั ท่มี ีขยะในปริมาณมาก ได้แก่ ชลบุรี (2,487 ตนั ตอ่ วัน) นครราชสมี า (2,293 ตนั ตอ่ วัน) สมทุ รปราการ (2,049 ตนั ต่อวัน) และขอนแก่น (1,870 ตนั ต่อวัน) โดยมีอัตราการเกดิ ขยะมูลฝอยต่อคนตอ่ วนั เพม่ิ ขนึ้ เลก็ น้อยจาก พ.ศ. 2557 จาก 1.11 เป็น 1.13 กิโลกรัมต่อคนตอ่ วนั 8

ที่มา: กรมควบคุมมลพิษ (2559) 9

ขยะอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ได้แก่ โทรศพั ทม์ อื ถอื อปุ กรณเ์ สริมพว่ ง คอมพิวเตอร์ เคร่อื งเลน่ เพลง วดี ิโอ เครื่องใช้ไฟฟ้า โทรศพั ท์มือถอื ขยะเหลา่ นี้มโี ลหะหนกั เปน็ ส่วนผสม เช่น ตะก่วั แคดเมียม นิกเกลิ โบรมีน สารหนู ลิเทียม และเบรลิ เลยี ม ซึ่งส่งผลต่อสขุ ภาพ ระบบหมุนเวียนของเลอื ด การทางานของไต และระบบสบื พนั ธ์ุ ขยะจากสนิ ค้ามอื สอง เช่น เครื่องใชไ้ ฟฟา้ กระเป๋า เสื้อผ้า รองเท้าทีน่ าเขา้ จากตา่ งประเทศ ทัง้ ทหี่ มดอายุแลว้ นามาแปรสภาพเปน็ สนิ ค้าราคาถกู ขายใน ประเทศไทย นอกจากนใี้ นปจั จบุ ันยงั มขี ยะลอยฟ้า หรอื ป้ายโฆษณาขนาดใหญ่ ตาม ถนน ซึง่ ส่งผลตอ่ สุขภาพเน่อื งจากการโค่นล้มง่ายเมือ่ ลดพัดแรง บางปา้ ยมสี สี ัน รบกวนสายตา ใชถ้ ้อยค้าหมิน่ เหม่ รปู ภาพไม่เหมาะสม รบกวนทศั นวสิ ยั ของผู้ใช้รถ 10

3. ผลกระทบจากขยะมูลฝอย ขยะมูลฝอยมปี รมิ าณเพิ่มข้ึนทุกปี ก่อให้เกดิ ผลกระทบตอ่ ปัญหา สิ่งแวดลอ้ ม และสขุ ภาพของมนุษยท์ งั้ ทางตรงและทางออ้ ม ดังน้ี 1. ขยะมูลฝอย เป็นแหลง่ อาหารและเพาะพันธ์ขุ องแมลงนาโรค เชน่ แมลงวัน แมลงสาบ ยุง และหนู 11

2. เกดิ มลพษิ ตอ่ นา้ เนอื่ งจากฝนจะชะสง่ิ สกปรกจากขยะมูลฝอยลงสู่ แหลง่ น้า ทาให้คุณภาพของนา้ ไม่เหมาะตอ่ การอปุ โภคบริโภค นา้ สกปรกส่งผลตอ่ ระบบนิเวศของนา้ และอาจทาให้เกิดผลกระทบต่อคณุ ภาพของดิน 12

ตารางระยะเวลาการย่อยสลายของขยะมูลฝอย (green research, 2557) ชนดิ ของขยะ ระยะเวลาการยอ่ ยสลาย เศษกระดาษ 2-5 เดือน เปลอื กส้ม 6 เดือน ถว้ ยกระดาษเคลือบ 5 ปี กน้ กรองบหุ รี่ 12 ปี รองเท้าหนงั 25-40 ปี กระป๋องอะลมู ิเนยี ม 80-100 ปี ถุงพลาสติก 450 ปี โฟม ใชเ้ วลาย่อยสลายนานมาก ควรหลีกเลี่ยงการใช้ ขยะแตล่ ะประเภทมชี ว่ งระยะเวลาการยอ่ ยสลายตา่ งกนั 13 บางชนดิ ใชเ้ วลาการยอ่ ยนานมากอาจตลอดชว่ งชวี ติ ของมนษุ ยไ์ ด้

3. ขยะมูลฝอยสง่ ผลกระทบตอ่ มลพษิ ทางอากาศ เศษชนิ้ สว่ นของขยะ ปลวิ ในอากาศ ทาให้เกดิ ความสกปรกตอ่ บรรยากาศ ต่อสุขภาพของมนษุ ย์ นอกจากน้ี ขยะกองไว้นานๆ จะเกิดแกส๊ ชวี ภาพซึง่ ตดิ ไฟได้ เกดิ การ ระเบดิ เกดิ แก๊สไขเ่ น่าซึ่งมกี ลิ่นเหมน็ และก่อใหเ้ กดิ ความราคาญ 14

4. การจดั การขยะมลู ฝอย การจัดการขยะมลู ฝอย สามารถทาได้โดยเรม่ิ ต้นจากในบา้ น ดังน้ี 1. ลดการนาขยะเขา้ บ้าน (reduce) เชน่ ถุงพลาสติก โฟม 2. นาส่ิงของท่ใี ชแ้ ลว้ กลับมาใช้ใหมโ่ ดยการแปรรปู (recycle) ใหเ้ กิด ประโยชน์คุ้มค่า 3. นาบรรจุภัณฑ์กลบั มาใชใ้ หม่ (reuse) เชน่ ขวดแชมพู ขวดนา้ ยา ลา้ งจาน 4. ใช้ผลิตภัณฑ์ชนิดเติม (refill) ลดบรรจภุ ณั ฑห์ บี ห่อภายในบ้าน ลด ปรมิ าณขยะให้น้อยลง 5. หลีกเลย่ี งการใช้โฟม และพลาสติก (reject) 6. เลือกใชส้ ินคา้ ท่ีสามารถสง่ คนื บรรจุภณั ฑ์กลบั สผู่ ผู้ ลติ ได้ (return) เชน่ ขวดเครือ่ งดืม่ 15

7. แยกประเภทของขยะมลู ฝอยภายในบ้านเพือ่ สะดวกกบั ผูเ้ กบ็ ขน ขยะ บางชนดิ สามารถนาไปขายเพมิ่ รายได้ หรือการแปรรปู กลบั มาใชใ้ หม่ (recycle) 8. เปล่ยี นขยะให้เปน็ ป๋ยุ เช่น เศษพชื ผัก ใบไมโ้ ดยการทาเปน็ ปุ๋ยหมกั ลดการใชป้ ยุ๋ เคมี 9. ซ่อมแซมเครอื่ งใช้ (repair) ให้สามารถนามาใชป้ ระโยชนไ์ ด้ต่อไป 10. ลดปรมิ าณขยะอันตรายในบา้ น ลดการใชส้ ารเคมีในการกาจัดสตั ว์ เลก็ ๆ ในบ้าน โดยใช้สารที่ไม่ทาลายสงิ่ แวดล้อมแทน เช่น การบรู ใช้ปอ้ งกันมด และแมลงสาบ เป็นต้น 11. ทงิ้ ขยะในที่ทจ่ี ัดไวใ้ ห้ และควรมกี ารคดั แยกขยะ 12. สรา้ งจิตสานึกเพอื่ ให้เกดิ ความตระหนกั ตอ่ ส่ิงแวดลอ้ ม 16

การคดั แยกขยะ เปน็ วธิ กี ารแยกขยะตามชนิดท่ีทิ้งกนั ทัว่ ไป โดยประเภทของขยะที่ ทิง้ กันอยู่ทัว่ ไปมี 4 ประเภท ได้แก่ 1. ขยะยอ่ ยสลายได้ เช่น ผกั ผลไม้ ใบไม้ เศษอาหารและพืชผกั ที่ เหลอื จากการรับประทาน และการประกอบอาหาร โดยสามารถนาไป หมกั ทาปยุ๋ ได้ จากปรมิ าณขยะมูลฝอยทง้ั หมดมีประมาณ 46 % ขยะ ประเภทน้ใี ห้แยกใส่ถังสีเขยี ว เพ่ือจะนาไปทาปยุ๋ หมกั 2. ขยะรไี ซเคลิ หรอื ขยะทส่ี ามารถนาไปขายได้ เช่น แก้ว กระดาษ พลาสตกิ โลหะ/อโลหะ จากปรมิ าณขยะมูลฝอยทั้งหมดมอี ยู่ประมาณ 42 % ขยะประเภทนีใ้ หแ้ ยกใส่ถงั สเี หลอื ง เพอื่ จะถูกนาไปรไี ซเคิลและนา กลับมาใชป้ ระโยชนไ์ ดใ้ หม่ 3. ขยะท่วั ไป เปน็ ขยะท่ยี อ่ ยสลายยากและไมค่ ้มุ ค่าในการนาไปรี ไซเคิล เช่น ซองบะหม่ีสาเรจ็ รูป เปลอื กลกู อม ถงุ ขนม ถงุ พลาสตกิ ซอง17

การคดั แยกขยะ เปน็ วิธกี ารแยกขยะตามชนิดที่ท้ิงกันทัว่ ไป โดยประเภทของขยะท่ที ้ิงกนั อยู่ ทวั่ ไปมี 4 ประเภท ไดแ้ ก่ 1. ขยะยอ่ ยสลายได้ เชน่ ผัก ผลไม้ ใบไม้ เศษอาหารและพชื ผัก ทเี่ หลอื จาก การรบั ประทาน และการประกอบอาหาร โดยสามารถนาไปหมกั ทาปุย๋ ได้ จาก ปรมิ าณขยะมูลฝอยทงั้ หมดมีประมาณ 46 % ขยะประเภทนี้ใหแ้ ยกใสถ่ งั สเี ขยี ว เพือ่ จะนาไปทาปุ๋ยหมัก 2. ขยะรไี ซเคลิ หรอื ขยะทส่ี ามารถนาไปขายได้ เช่น แกว้ กระดาษ พลาสติก โลหะ/อโลหะ จากปริมาณขยะมลู ฝอยท้ังหมดมอี ยู่ประมาณ 42 % ขยะประเภทนใี้ ห้ แยกใส่ถงั สเี หลอื ง เพอื่ จะถกู นาไปรไี ซเคลิ และนากลบั มาใชป้ ระโยชน์ไดใ้ หม่ 18

3. ขยะทวั่ ไป เป็นขยะทย่ี อ่ ยสลายยากและไม่ค้มุ ค่าในการนาไปรีไซเคิล เชน่ ซองบะหมส่ี าเร็จรปู เปลือกลูกอม ถุงขนม ถงุ พลาสติก ซองบะหมส่ี าเรจ็ รูป โฟ มเปอ้ื นอาหาร ฟอลย์ เปือ้ นอาหาร เปน็ ตน้ จากปรมิ าณขยะมูลฝอยทั้งหมด ประมาณ 9 % ขยะประเภทนี้ใหแ้ ยกใสถ่ งั สีน้าเงนิ เพ่อื จะถกู นาไปฝงั กลบรอการ ย่อยสลาย 4. ขยะพษิ หรอื ขยะมีพษิ (มูลฝอยอนั ตราย) ทีต่ อ้ งเก็บรวบรวมแลว้ นาไป กาจดั อยา่ งถกู วธิ ี เช่น กระป๋องยาฆ่าแมลง หลอดไฟ ถ่านไฟฉาย นอกจากน้ี ขยะ พษิ ยังหมายความวา่ มูลฝอยที่ปนเปือ้ น หรือมสี ว่ นประกอบของวตั ถุ ดังตอ่ ไปนี้ - วตั ถุระเบิดได้ - วัตถไุ วไฟ - วตั ถุออกไซด์และวตั ถุเปอร์ออกไซด์ - วัตถมุ ีพิษ - วัตถุที่ทาใหเ้ กิดโรค - วตั ถกุ มั มนั ตรังสี - วัตถุท่ีก่อใหเ้ กิดการเปลย่ี นแปลงทางพนั ธุกรรม - วตั ถุท่กี ่อให้เกดิ การระคายเคือง - วตั ถกุ ดั กรอ่ น 19

- วตั ถอุ ย่างอน่ื ที่อาจกอ่ ใหเ้ กิดผลกระทบตอ่ คณุ ภาพสงิ่ แวดลอ้ มหรืออาจทา ให้เกิดอนั ตรายแก่บคุ คล สตั ว์ พชื หรือทรัพย์ เชน่ หลอดฟลอู อเรสเซนต์ ถ่านไฟฉายหรอื แบตเตอร่โี ทรศัพท์เคล่อื นท่ี ภาชนะที่ใชบ้ รรจสุ ารกาจัดแมลง หรอื วชั พชื กระป๋องสเปรย์บรรจุสหี รอื สารเคมี เปน็ ต้น จากปริมาณขยะมลู ฝอยทั้งหมด มอี ยู่ประมาณ 3 % เปน็ ขยะตดิ เชอ้ื ขยะ ประเภทน้ใี หแ้ ยกใสถ่ ังสแี ดง เพอ่ื จะนาไปกาจัดอยา่ งถกู วธิ ี 20

ภาพถงั สาหรับการคัดแยกขยะ ท่มี า : (สานกั งานจดั การกากของเสียและอนั ตราย, กรมควบคุมมลพษิ , 2560) 21

5. การกาจดั ขยะมลู ฝอย การกาจัดขยะมูลฝอย สามารถทาได้หลายวธิ ี ตามประเภทของขยะ ดังน้ี 1. การเผาภายใตภ้ าวะทีไ่ มม่ ีออกซเิ จนหรอื มีนอ้ ย (pyrolysis) เช่น การเผายางรถยนต์ จะไดน้ า้ มันและแก๊สมีเทน 22

2. การฉกี ใหม้ ขี นาดเลก็ ลง (shredding) เช่น ยางรถยนต์ ฉีกให้มี ขนาดเลก็ ลงและนาไปผสมยางมะตอยราดถนนได้ 3. การทบุ หรอื บดใหม้ ขี นาดเลก็ (pulverizing) เชน่ กระปอ๋ ง แก้ว เพื่อใหก้ ารขนยา้ ยใชพ้ นื้ ทน่ี อ้ ย 4. การอดั ขยะใหเ้ ปน็ กอ้ น (balling) และมัดดว้ ยลวดใหม้ พี ื้นทน่ี อ้ ยลง สะดวกตอ่ การขนยา้ ย เหมาะสาหรบั ขยะประเภทกระดาษ ถงุ พลาสตกิ ขวด พลาสติก 23

5. ขยะบางประเภทสามารถนา้ ไปผา่ นกระบวนการเพอ่ื นา้ มาใชใ้ หมไ่ ด้ 6. การฝงั กลบอยา่ งถกู สขุ ลกั ษณะ (sanitary landfill) เปน็ การฝงั และ บดอดั มูลฝอยใหย้ ุบตัวแนน่ แล้วกลบด้วยดิน 7. การเผาในเตาเผา (incineration) โดยเผาในเตา ทม่ี กี ารควบคมุ อุณหภูมิ (incinerator) และควบคุมภาวะอากาศ หากไมก่ าจดั อยา่ งเหมาะสมจะเกดิ การแพรก่ ระจายเขา้ สู่สง่ิ แวดลอ้ ม เขา้ สหู่ ว่ งโซอ่ าหาร และสดุ ทา้ ยกลบั เขา้ สมู่ นษุ ย์ 24

ภาพแสดงวงจรขยะมูลฝอย http://www.pcd.go.th/info_serv/haz_lamp.htm 25

6. การนาขยะไปใชป้ ระโยชน์ ขยะสามารถนาไปใช้เพอ่ื ผลิตพลังงาน ซ่ึงมี 6 วิธไี ดแ้ ก่ 1. เทคโนโลยกี ารผลติ พลงั งานจากการฝงั กลบขยะมลู ฝอยแบบถูกหลัก สขุ าภบิ าล 2. การย่อยสลายแบบไมใ่ ชอ้ อกซเิ จน (anaerobic digestion) 3. เทคโนโลยกี ารผลิตกา๊ ซเช้อื เพลงิ จากขยะ 4. การแปรรปู ขยะมลู ฝอยไปเป็นพลงั งานความรอ้ น โดยใชเ้ ตาเผา 5. การแปรรูปขยะมลู ฝอยโดยผา่ นกระบวนการจัดการตา่ งๆ เพอ่ื ปรับปรุงคุณสมบตั ิทางกายภาพและคุณสมบตั ทิ างเคมขี องขยะมลู ฝอยเพอ่ื ทาให้ กลายเปน็ ขยะเชอ้ื เพลิง (refuse derived fuel; RDF) 6. การนาพลาสติกไปเผาแบบควบคุมความดันและอณุ หภูมิ จะได้เป็น ของเหลวอินทรีย์ 26

7. เทคโนโลยสี ะอาด (Clean Technology : CT) เทคโนโลยสี ะอาด (Clean Technology : CT) หมายถึง การพัฒนาเปล่ียนอย่างต่อเน่ืองของกระบวนการผลิต การบริการ และการบริโภค โดยก่อให้เกิดผลกระทบหรือความเสี่ยงอัน จะเกดิ ข้นึ ตอ่ มนุษย์และสิ่งแวดล้อมน้อยท่ีสุดเท่าท่ีจะทาได้ในขณะน้ันและ ต้องมีความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ด้วยวิธีการลดมลพิษท่ีแหล่งกาเนิด และการใช้ซ้า การนากลับมาใช้ใหม่ โดยการมีส่วนร่วมของทุกคนใน องคก์ ร 27

แนวคดิ ของเทคโนโลยสี ะอาด 28 ลดมลพษิ ทแ่ี หล่งกาเนดิ นากลบั มาใชซ้ ้า บาบัด ทาลาย ลาดับความสาคญั ในการจดั การของเสยี

หลักการทางานของเทคโนโลยสี ะอาด หลักการทางานของเทคโนโลยสี ะอาด ลดมลพษิ ทแ่ี หล่งกาเนดิ การนากลบั มาใชใ้ หม/่ ใช้ซา้ - การเปลย่ี นแปลงผลติ ภณั ฑ์ - การใชผ้ ลติ ภณั ฑห์ มนุ เวยี น - เปล่ยี นแปลงกระบวนการผลติ - ใช้เทคโนโลยหี มุนเวยี น 29

หลกั การสาคญั ของเทคโนโลยสี ะอาด หลกั 6 R - Reduce การลดปรมิ าณขยะ โดยลดการใชผ้ ลิตภณั ฑ์ที่มีบรรจุ ภณั ฑ์สิน้ เปลือง - Reuse การนามาใช้ซ้า เช่น ขวดแกว้ กล่องกระดาษ กระดาษพิมพ์หน้าหลงั เปน็ ตน้ - Repair การซ่อมแซมแกไ้ ขสิ่งของตา่ งๆ ให้สามารถใช้งานตอ่ ได้ดังเดิม - Reject การหลกี เลีย่ งใชส้ งิ่ ท่ีกอ่ ให้เกิดมลพษิ - Recycle การแปรสภาพและหมนุ เวยี นนากลบั มาใช้ได้ใหม่ โดย นาไปผา่ นกระบวนการผลติ ใหมอ่ กี คร้งั - Recovery แยกของทีม่ คี ่าออกจากของเสยี แล้วนากลบั มาใช้ใหม่ 30

31

ขอ้ ดขี องเทคโนโลยสี ะอาด • ประโยชนต์ อ่ ตวั เอง – สุขภาพแข็งแรง ปลอดภัยจากสารพิษ – ไดส้ ินคา้ ทีม่ ีคุณภาพสงู – สภาพแวดล้อม ความเป็นอยู่ และคุณภาพชวี ิตดีขนึ้ – ประหยัดคา่ ใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล – เกดิ ความภมู ใิ จที่ไดท้ าสิง่ ดดี ใี ห้เกดิ ข้ึนในสงั คม 32

• ประโยชนต์ อ่ ชุมชน – เกิดความสามคั คีระหว่างบา้ น ชุมชน และโรงงานเพราะความ เขา้ ใจปญั หาและหาทางแก้ไขปญั หาร่วมกนั – สังคมน่าอยู่ มีทรัพยากรเหลอื ใช้อยา่ งเพียงพอเพราะมกี าร จดั สรรและใช้ทรพั ยากรอย่างคมุ้ ค่าและมปี ระสิทธภิ าพสูง 33

• ประโยชนต์ อ่ ภาคอตุ สาหกรรม – ประหยัดวตั ถุดิบ นา้ และพลงั งาน – เพิ่มประสทิ ธภิ าพในการผลิตและขีดความสามารถในการ แขง่ ขัน – ลดการเกิดมลพิษ – โรงงานเกดิ ของเสียน้อย ง่ายต่อการจดั การ – ลดตน้ ทุนในการบาบัดของเสีย – เพมิ่ ผลกาไร – มีภาพพจนท์ ่ดี ีต่อสาธารณะชน 34

• ประโยชนต์ อ่ ภาครฐั – ช่วยแบง่ เบาภาระในการติดตามตรวจสอบของภาครฐั – บรรลุตามเปา้ หมายของแผนการพฒั นาเศรษฐกิจและสังคม แหง่ ชาติ – สง่ เสรมิ ภาพพจน์ของประเทศในดา้ นการจัดการสิง่ แวดล้อม และเพ่มิ ศักยภาพในการส่งออก 35

ข้อด้อยของเทคโนโลยสี ะอาด • การดาเนินงานเปน็ ไปอย่างตอ่ เนื่อง โดยอาศยั ระยะเวลาในการ ติดตามผลอยู่เสมอ • ตัวอยา่ งความสาเร็จของ CT ในเชิงรปู ธรรมยงั มจี านวนน้อย • ยังไม่มกี ารยอมเปิดเผยข้อมลู ความสาเร็จของ CT ในวงกวา้ ง 36

หลังทา CT ก่อนทา CT สภาพกอ่ นและหลังการทา CT ใช้วตั ถุดิบและทรพั ยากรมากและกอ่ ใหเ้ กิดของเสยี จานวนมาก ใช้วัตถดุ บิ และทรพั ยากรเท่าทีจ่ าเป็น ลดของเสียและเพม่ิ ผลผลติ มากขน้ึ 37

ตวั อย่างการนา CT ไปใชง้ าน 1. การผลิตรถยนตท์ ใี่ ชพ้ ลงั ไฮโดรเจน (HGV) --- > เป็นเทคโนโลยสี ะอาด เพราะ เชอื้ เพลงิ ไฮโดรเจนไมป่ ลอ่ ยมลภาวะ ในสิ่งแวดล้อม 38

2. ถุงเพาะชายอ่ ยสลายไดท้ างชวี ภาพ 39

3. การพฒั นาสาหรา่ ยใบมะกรดู เพอ่ื ชว่ ยการดดู ซบั กา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ - สาหร่ายใบมะกรดู (Halophila Ovalis) พบบรเิ วณพื้นทรายปน โคลนและบรเิ วณซากปะการงั ปนทราย - สามารถดูดซบั กา๊ ซคาร์บอนไดม้ ากกว่าต้นไม้ถึง 5 เท่า - คาร์บอนท่ถี กู ดูดซบั ไว้จะไมถ่ ูกปล่อยกลับคืนสนู่ ้าทะเลหรือ บรรยากาศ แต่จะเปล่ียนสภาพไปเป็นหินปูนและทรายในที่สุด 40