Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore hat-giong-tam-hon-tap-3

hat-giong-tam-hon-tap-3

Published by TIỂU HỌC NGHĨA AN - NINH GIANG - HẢI DƯƠNG, 2023-04-21 09:10:16

Description: hat-giong-tam-hon-tap-3

Search

Read the Text Version

Hatå giöëng têm hönì vaâo sûúân, àêuì ngêní g cao, miïång cûúiâ ngaoå nghïî dûúái trúâi giöng baoä . Nhûnä g cún gioá quêtë maånh vaoâ ngûúiâ baâ nhû muönë giêtå phùng chiïcë aoá khoaác àang mùcå trïn ngûúâi vaâ thöíi tung maiá toác baâ ra phña sau. Nhûnä g àútå soáng dûä döåi liïn tiïpë va vaoâ thaânh taâu, queát ngang qua hanâ g lan can bùçng sùtæ . Con tauâ nhû àang lùnå hupå vaâ rïn xiïtë dûúiá cún giêån dûä cuãa baäo tö.ë Thïë maâ baâ vênî àûná g vûäng - hiïn ngang vaâ kiïu hanä h. Hònh anã h cuaã möåt ngûúâi tanâ phïë khöng conâ nûäa. Bêët chútå , baâ tròu mïnë àûa mùæt nhòn cêåu be,á vêîn coân àang maiã chúi vúái caác chuá lñnh. Ñt phuát sau, cö y taá bûúcá ra múiâ baâ vaoâ . Khi baâ khêpå khiïnî g bûúác trïn àöi naång gö,î cêuå beá luác nayâ múái nhêån ra àöi chên khöng lanâ h lùån cuãa baâ. Noá buöåt miïång hoãi: - Baác úi, chên bacá bõ sao vêåy? Ngûúâi meå nghe thïë liïnì mùæng con vaâ xin löiî baâ Smith. Nhûng baâ chó nhòn xuönë g caiá chên cuåt cuaã mònh röiì traã lúiâ cêuå beá bùnç g mötå nuå cûúiâ hiïnì hêåu pha chuát tûå haoâ : - Coá gò àêu chaáu. Bacá cuäng laâ cûúáp biïní maâ! - First News Theo Viva Consulting 50

Nhûäng àiïuì bònh dõ Laá cuöië nùm Caiá chïtë chó laâ mötå sûå thûã thacá h cuaã con ngûúiâ . Noá nhùcæ nhúã chuáng ta àûâng lanä g phñ thúâi gian nûaä . Vaâ moiå ngûúiâ hayä yïu thûúng nhau hún khi conâ sönë g. - Leo Buscaglia À oá laâ buöií chiïuì àepå nhêtë cuãa nùm. Öng ngoaåi töi baoã vêåy. Chiïìu 30 Tïët. Têët caã moiå cöng viïcå phaiã hoaân têtë trûúác khi trúiâ töëi. Baánh chûng àaä goái xong. Nhaâ cûaã àaä donå depå saåch se.ä Àiïuì maâ ngoaåi bùæt buöcå moåi ngûúâi phaãi laâm vaâo chiïuì cuöië nùm laâ gom hïtë laá khö vaoâ möåt goác sên, àötë lïn röiì caã gia àònh ngöiì quêy quênì quanh àoá àï.í .. chùnè g laâm gò ca.ã Ngoaåi goåi àoá laâ buöií chiïuì cuaã nhûnä g àûáa con ài xa trúã vïì, cuãa nhûäng ngûúiâ àaä khuêtë qua höìi ûcá ngûúâi conâ sönë g. Ngûúâi lúán ngöìi trêmì ngêm. Boån treã con bêëm tay nhau cûúâi khucá khñch trûúcá veã nghiïm trang maâ theo chuáng laâ rêët vö lyá. Gioá se se lanå h. Lûaã êëm apá nöí lacá h taách. Khoiá thúm nöìng muâi laá khö. Caái thuá cuãa chuáng töi laâ hñt haâ vaâ àoaná xem àoá laâ muiâ cuaã laá naoâ . Laá xoaiâ chaáy hùng hùng. Laá öií thúm nheâ nhe.å .. 51

Haåt giöëng têm hönì Bao giúâ cunä g vêyå , ngoaåi chó lïn taán laá xanh trïn àêuì vaâ hoãi mötå àûáa chauá : - Voâm cêy khöng thay àöií nhûng nhûnä g chiïëc laá thò thay àöií . Trïn àoá khöng coân chiïëc laá naoâ cuaã nùm trûúác, phaiã khöng chaáu? Sau àoá thò chùcæ chùæn laâ àïën phênì “nghi thûcá ” cuaã chiïuì cuöëi nùm. - Con àaä lamâ àûúåc gò trong möåt nùm qua? – Öng ngoaiå hoãi meå töi. - Con ài dayå möåt ngaây hai buöíi. – Meå nghiïm trang traã lúiâ . – Hocå troâ cuãa con nùm nay khöng coá àûaá naoâ caá biïåt. Chuná g chùm hocå vaâ rêtë ngoan. Con cunä g àaä quetá vöi laiå ngöi möå cuãa me.å - Vêyå laâ tötë . – Öng noiá röiì quay sang töi – Coân chaáu? Töi kheä khaâng: - Chauá chùnè g laâm gò caã. Chaáu chó ài hocå thöi. - Vêåy laâ tötë . Chaáu biïtë rùçng chauá àang ài hoåc. Thïë laâ töët... Cûá thïë, lêìn lûúåt tûnâ g ngûúâi möåt noiá cho öng biïtë mònh àaä lamâ àûúcå gò. Lucá nho,ã töi vêîn nghô nhûäng cêu hoiã cuãa öng thêåt buöìn cûúâi. Töi cunä g khöng hiïuí lùmæ cêu chuyïån nhûnä g chiïcë laá vaâ voâm cêy maâ öng luön kïí möîi chiïìu cuöië nùm. Ngaây öng hêëp höëi, töi àûáng cuöëi chên giûúâng vaâ khocá . Öng vêyî töi laiå , thïuì thaoâ : 52

Nhûnä g àiïuì bònh dõ - Naây chaáu, nhûäng chiïëc laá thay àöíi, nhûng voâm cêy vênî khöng thay àöií . Phaiã khöng? Töi mïuë maoá gêtå àêìu vaâ trong khoaãnh khùcæ àoá töi hiïíu ra têët caã. Khöng coá chiïcë laá naoâ xanh troån 365 ngayâ trong möåt àúiâ laá. Nhûäng chiïcë laá khö ài vaâ ruång xuönë g nhûng voâm cêy vênî giûä nguyïn veã matá xanh vûäng chaiä . Haäy bònh têm sau möiî lêìn mêtë maát duâ rùçng chó nhûnä g chiïcë laá úã canå h nhau múái thêyë àau vúái khoaãng trönë g khi chiïcë laá ngay caånh mònh rúi xuönë g. Tûâ khi öng mêët, nhûnä g chiïìu cuöëi nùm khöng coân ai ngöiì quanh àönë g lûaã . Song, duâ úã àêu, chuná g töi vênî luön nhúá quay vïì goác vûúân cu,ä thùm laåi nhûäng hanâ g cêy. Bao nhiïu muâa laá khö rúi nhûng voâm cêy vêîn xanh vaâ rò rêìm trong gioá. Töi biïët rùçng trong voâm cêy nguyïn laânh nhû chûa bao giúâ biïnë àöíi kia, coá möåt chiïëc laá àaä rúi vaâ àïí laåi khoaãng tröëng khöng gò buâ àùpæ nöíi. Chiïëc laá êëy vêîn trúã vïì trong traái tim nhûnä g chiïcë laá khaác - vaoâ möîi chiïuì cuöëi nùm. - Àöng Vy 53

Haåt giöëng têm höìn Hy vonå g Thûúång àïë khöng thïí coá mùtå úã moiå núi, vò thïë Ngûúâi àaä sinh ra caác Baâ Me.å - Khuyïët danh S au cuöåc ly hön cuãa cha meå, cö con gaiá àang úã àöå tuöíi trûúnã g thaânh ngaây möåt trúã nïn bùèn tñnh vaâ thay àöií hùnè . Mötå àïm no,å ngûúâi meå nhêån àûúcå tin baoá àïnë baão lanä h cö con gaái bõ bùtæ vò töåi laái xe trong luác say rûúuå . Hai meå con khöng noiá chuyïån vúái nhau cho àïën tênå chiïuì höm sau. Ngûúiâ meå phaá vúä sûå cùng thùèng bùnç g viïcå tùnå g cö con gaái mötå höpå quaâ àûúcå goiá cêín thêån. Cö con gaái múã höåp quaâ vaâ thêyë möåt viïn àaá nhoã. Cö ngûúcá mùtæ lïn vaâ noái: - Thêtå dïî thûúng, meå a!å Nhûng con khöng hiïíu yá nghôa cuaã chuná g! - Conâ coá mötå túâ giêyë nûaä . – Ngûúâi meå traã lúiâ . 54

Nhûäng àiïuì bònh dõ Cö con gaái múã túâ giêëy dûúái àaáy höåp ra àoåc. Nûúác mùæt bùæt àêìu lùn daâi trïn àöi maá. Cö àûáng lïn öm chêìm lêëy meå mònh. Túâ giêëy rúi xuöëng, trïn àoá coá doâng chûä: “Viïn àaá naây àaä àûúåc hún möåt trùm nùm tuöíi. Àoá cuäng laâ khoaãng thúâi gian maâ sau àoá meå seä thöi khöng coân hy voång núi con nûäa”. - First News Theo Internet 55

Hatå giöëng têm höìn Baiâ hocå tûâ ngûúiâ thêìy dayå voä Phêìn lúán hanå h phuác hay bêët haånh àûúåc quyïtë àõnh búãi tñnh cacá h cuaã banå chûá khöng phuå thuöåc vaâo hoanâ caãnh. - Martha Washington M öåt cêuå beá 10 tuöíi quyïtë àõnh hocå mön voä judo cho duâ caná h tay traiá cuãa cêuå àaä mêtë trong mötå tai naån xe húi. Cêuå theo hoåc judo vúiá möåt voä sû Nhêtå . Vò tin rùnç g mònh àaä hocå têpå rêtë chuyïn cêìn vaâ tiïnë böå nïn cêuå vö cunâ g thùcæ mùcæ taåi sao sau ba thaáng têåp luyïån maâ thêyì chó daåy cho mònh möîi mötå thïë voä duy nhêtë . Cuöëi cunâ g, khöng kiïn nhêîn nöií nûaä , cêuå beá hoãi thêyì : - Thûa thêyì , chùnè g leä con khöng thïí hocå àûúåc caác thïë voä khaác sao? Öng traã lúiâ : - Àêy laâ thïë voä duy nhêtë thêyì dayå con, cunä g chñnh laâ thïë voä duy nhêtë maâ con cênì phaãi hocå . 56

Nhûnä g àiïìu bònh dõ Tuy khöng hiïuí hïtë lúâi thêyì nhûng tin tûúnã g úã thêyì , cêuå beá tiïëp tucå têpå luyïnå . Nhiïìu thaáng sau, voä sû dêîn cêåu àïën tham dûå möåt cuöåc thi judo. Cêåu beá rêët ngaåc nhiïn khi thêëy mònh thùæng dïî daâng trong hai trêån àêìu. Trêån thûá ba khoá khùn hún nhûng sau möåt höìi, àöëi phûúng mêët kiïn nhêîn trong caác àoân têën cöng, cêåu beá àaä kheáo leáo sûã duång thïë voä vaâ chiïën thùæng. Vêîn chûa hïët ngaåc nhiïn vò thaânh cöng cuãa mònh, cêåu tûå tin bûúác vaâo trêån chung kïët. Lêìn nayâ , àöëi thuã cuãa cêuå laâ möåt voä sinh cao lúná , to khoeã vaâ dayâ danå kinh nghiïmå hún. Vaoâ trêån khöng lêu, cêåu beá àaä liïn tiïëp truná g àonâ vaâ hoanâ toanâ bõ àöëi phûúng aáp àaão. Hïtë hiïpå àêìu, súå cêåu beá bõ thûúng, troång taiâ ra hiïuå àïí kïtë thuác trêån àêuë súám nhûng ngûúiâ thêyì cuaã cêuå khöng àöìng yá: - Cûá àïí cêåu beá tiïpë tuåc. – Voä sû yïu cêuì . Ngay sau khi trênå àêëu bùtæ àêìu laiå , àöëi phûúng phamå phaiã sai lêmì nghiïm troång: anh ta coi thûúâng àöëi thuã vaâ mêët canã h giaác. Ngay lêpå tûcá cêåu beá duâng thïë voä duy nhêët cuãa mònh quêtå ngaä àöië phûúng vaâ khoáa chùåt anh ta trïn sanâ . Cêuå beá àaä àoatå chûác vö àõch. Trïn àûúâng vï,ì hai thêìy troâ ön laiå cacá thïë àaná h trong tûnâ g trêån àêuë . Luác naây cêuå beá múái thu hïët can àaãm noái ra caiá àiïìu aám anã h trong àêuì mònh bêyë lêu nay: 57

Haåt giönë g têm hönì - Thûa thêìy, laâm sao con coá thïí trúã thaânh vö àõch chó vúiá möåt thïë voä nhû thïë? - Con chiïën thùnæ g vò hai lyá do. - Ngûúiâ thêìy traã lúâi. - Lyá do thûá nhêtë , con gênì nhû àaä lamâ chuã àûúcå mötå trong nhûäng cuá àaánh hiïím vaâ hiïåu quaã nhêtë cuaã mön voä nayâ . Lyá do thûá hai, caách duy nhêët maâ àöëi thuã cuaã con phaá àûúåc thïë voä àoá laâ hoå phaiã giûä chùåt caná h tay traiá cuaã con laåi – maâ con laiå khöng coá tay traiá . Àöi khi, mötå àiïím yïëu cuãa ai àoá laiå trúã thaânh àiïím maånh vûäng chaiä nhêtë cuaã ho.å Coá ûu àiïím laâ mötå àiïìu tötë nhûng nïuë coá thïí biïën khuyïtë àiïmí thanâ h lúiå thïë laiå caâng laâ mötå àiïuì kyâ diïåu hún. Hayä tin vaâo chñnh mònh, baån coá thïí lamâ àûúåc têtë caã! - First News Theo Internet 58

Nhûnä g àiïuì bònh dõ Kho tanâ g trong tuiá giêyë Camã thöng, tònh thûúng vaâ loâng trùæc êní laâ mötå trong nhûnä g tuyïtå tacá cuaã têm höìn. - George Santayana C öng viïcå cuaã beá Molly möîi buöií saná g laâ àem àïnë cho cha mònh phêìn ùn trûa àûång trong chiïcë tuái giêëy mauâ nêu trûúác khi cha ài lamâ . Mötå saáng noå, ngoaâi tuái àöì ùn thûúâng lïå, Molly àûa thïm cho cha mötå chiïëc tuiá nûaä . Chiïëc tuái àaä cu,ä baåc maâu, àûúcå vaá chùnç g chõt bùnç g bùng keo, kim bêëm vaâ caã keåp giêëy. - Taiå sao laåi coá hai tuiá haã con? – Öng Fulghum thùæc mùæc. - Chiïcë tuái kia khöng phaiã àûnå g phênì ùn trûa, maâ chó laâ vaiâ thûá daânh cho böë maâ thöi. Böë mang theo ài! – Molly traã lúiâ . 59

Haåt giöëng têm höìn Khöng kõp hoãi thïm con gaái àiïìu gò, öng Fulghum hön tûâ biïåt con röìi vöåi vaä laái xe ài. Àïën giúâ nghó trûa, öng múã chiïëc tuái vaâ àöí moåi thûá bïn trong ra: hai daãi ruy bùng cöåt toác, ba hoân àaá nhoã, möåt con khuãng long bùçng nhûåa, möåt mêíu buát chò, möåt chiïëc voã soâ beá tñ, hai caái baánh qui hònh con thuá, möåt viïn àaá cêím thaåch, möåt son möi àaä duâng hïët, möåt con buáp bï nhoã, hai viïn keåo bi söcöla vaâ 13 àöìng tiïìn xu. Nhòn múá àöì nùçm lêîn löån trïn baân, öng Fulghum vûâa lùæc àêìu vûâa móm cûúâi. Ùn xong, öng thuêån tay quú möåt voâng, gaåt hïët moåi thûá – phêìn ùn trûa coân laåi vaâ caác moán àöì cuãa con gaái – vaâo thuâng raác. Vaâo buöií töië , khi öng àang àoåc baoá , beá Molly chaåy laåi quaâng tay lïn cöí cha: - Böë úi, caái tuái lucá saná g con àûa cho böë àêu röiì ? - A, böë àïí noá úã vùn phoâng. Coá gò khöng con? - Con quïn boã mêuí giêëy naây vaâo trong ào.á – Cö beá noái. - Böë naây, con muöën noiá thïm vúái böë vïì nhûäng thûá trong caái tuái êëy. Àoá laâ nhûäng thûá maâ con rêtë thñch àêëy. Con nghô laâ böë coá thïí duâng chuná g àïí giaiã khuêy khi mïtå . Böë khöng laâm mêtë caái tuiá ào,á phaãi khöng bö?ë - ÖÌ, khöng. Àöì cuãa con lamâ sao böë àïí mêtë àûúåc. – Öng nhanh miïång noiá döëi. – Böë chó quïn khöng mang vïì thöi. Ngaây mai böë seä mang vïì cho con. 60

Nhûäng àiïìu bònh dõ Trong khi beá Molly öm chùtå cöí cha mònh, öng múã mêíu giêëy ra, trïn àoá laâ hanâ g chûä nùæn notá : “Böë úi, con rêtë yïu bö”ë . Con gaiá cuaã öng àaä trao cho öng toaân böå kho taâng cuaã noá – Têët caã nhûnä g thûá maâ möåt beá gaiá bayã tuöií rêët mûåc yïu quyá vaâ gòn giû.ä Vêåy maâ öng àaä khöng nhênå ra, öng laåi coân neám chuná g vaâo thuâng racá . Öng lêtå àêtå trúã laåi vùn phoâng, vûaâ kõp trûúác khi ngûúiâ trûcå àïm thay ca. Caiá gioã raác vêîn coân ào.á Öng àöí tung moåi thûá bïn trong ra, lucå tòm laiå têtë caã nhûnä g moán àöì trong kho taâng vö giaá cuaã con gaái mònh. Höm sau, khi ùn töië xong, öng gúiå chuyïnå vúái con gaái vïì “sûå tñch” cuãa tûâng moán àöì trong caiá tuái êëy. Vaâ öng khöng ngúâ möîi moná àöì àïìu chûáa àûång möåt cêu chuyïnå riïng hïët sûcá thuá võ. Hai daiã ruy bùng cöåt toác laâ quaâ vúå öng tùång Molly khi Molly nùm tuöíi. Ba hoân àaá nhoã Molly nhùåt úã sên trûúâng tûúång trûng cho ba ngûúâi trong gia àònh beá nhoã cuaã cö beá. Con khuãng long laâ quaâ sinh nhêtå cuãa cêuå banå haâng xomá tùång. Mêíu buát chò àaä cuân laâ cêy butá Molly thñch nhêtë . Riïng nhûäng caiá baná h qui, viïn söcöla laâ quaâ cuãa öng cho vaâ cö beá danâ h àïí ùn dênì . Tûnâ g thûá möåt àïuì gùæn chùåt vúiá nhûäng ûúác mú, nhûnä g kyá ûác ngotå ngaâo nhêët cuãa Molly. Têtë caã, caã nuå cûúiâ cuaã Molly beá boãng àïuì laâ nhûnä g kho bauá nhoã vaâ vö gia.á 61

Haåt giöëng têm höìn Trong cuöcå söëng, coá nhûnä g khoanã h khùæc maâ chuná g ta vö tònh ài luútá qua nhûäng tònh camã chên thaânh maâ ngûúiâ khaác trao tùång. Nïuë biïët nhêån ra, noá seä lamâ cho cuöcå sönë g cuaã baån coá yá nghôa hún rêët nhiïìu. - First News Theo The Stories of Life 62

Nhûnä g àiïuì bònh dõ Àiïìu bònh dõ Mötå núi seä chùnè g laâ gò cho duâ àoá laâ thiïn àûúâng, nïuë nhû núi àoá khöng coá chöî cho traiá tim ngûå trõ. - Amy Lowell T rong thaáng thûá hai cuãa khoáa hocå y taá, thêyì giaáo bêtë ngúâ cho chuáng töi laâm baâi kiïím tra. Vönë tûå haâo mònh laâ möåt hocå viïn siïng nùng nïn khi àocå lûúát qua, töi thêëy rùnç g mònh coá thïí traã lúiâ àûúåc têtë caã ngoaåi trûâ cêu hoiã cuöië cunâ g: Tïn ngûúâi lao cöng quetá donå trong trûúnâ g laâ gò? Chùcæ chùæn laåi laâ mötå caách àuâa nhû thêyì thûúâng laâm àïí cacá tiïtë hoåc búát cùng thùnè g àêy! Ngûúiâ queát donå úã trûúnâ g töi cuäng coá gùåp möåt àöi lênì . Àoá laâ mötå phuå nûä húi gêìy, khoaãng 50 tuöíi. Hùçng ngaây, vaoâ möiî buöíi saáng, töi àïìu thêyë ngûúâi phuå nûä êyë queát donå , lau chuâi cacá cûaã kñnh, cêuì thang. Nhûng conâ tïn cuãa baâ – lamâ sao maâ töi biïët àûúcå vaâ coá bao giúâ töi àïí yá àêu? Töi nöpå baâi cho thêyì , chûaâ trönë g cêu hoãi sau cunâ g. Trûúcá khi hïtë giú,â 63

Haåt giöëng têm hönì möåt hocå sinh, chùæc cuäng “bñ” nhû töi, hoiã thêìy rùnç g cêu hoiã naây coá àûúåc tñnh vaâo àiïmí chuyïn mön khöng. - Àûúng nhiïn laâ tñnh. – Thêyì traã lúiâ . – Trong cuöcå söëng, caác em seä phaãi tiïëp xucá vúái nhiïuì ngûúâi. Bêët kïí laâ ai, hoå àïuì xûná g àaáng àûúcå cacá em quan têm vaâ chùm soác, cho duâ chó vúiá möåt nuå cûúiâ hay möåt tiïëng chaoâ khi gùåp nhau. Töi khöng bao giúâ quïn baiâ hoåc àoá, cunä g seä khöng bao giúâ lanä g quïn nhûnä g con ngûúiâ bònh dõ haâng ngaây vênî êm thêmì giupá ñch cho moåi ngûúâi maâ töi àaä tûnâ g cho àoá laâ àiïuì hiïní nhiïn vaâ khöng cênì phaiã quan têm. - First News Theo Internet 64

Nhûäng àiïìu bònh dõ Cêu chuyïnå ven àûúnâ g Möåt söë ngûúiâ thoaãng qua cuöåc àúâi ta. Mötå söë khacá úã laiå àöi chutá vaâ ghi dêuë trong tim ta. Vaâ tûâ daoå àoá, ta dûúâng nhû khöng coân nhû xûa nûaä . - Khuyïtë danh Trïn möåt con àûúâng vùæng, möåt chiïëc xe àang phoáng nhanh chúåt àöåt ngöåt thùæng gêëp laåi vaâ têëp vaâo lïì àûúâng. Ai àoá vûâa neám möåt viïn àaá vaâo caánh cûãa chiïëc xe. Bûúác ra khoãi xe, liïëc nhòn chöî xe bõ neám, ngûúâi laái xe bûåc tûác chaåy nhanh àïën toám ngay thùçng beá àûáng gêìn àoá – chùæc chùæn noá laâ taác giaã cuãa vïët trêìy trïn chiïëc xe. Trûúác àoá anh àaä thêëy noá vêîy xe, chùæc laâ àïí ài nhúâ. “Khöng cho ài nhúâ maâ maây laâm nhû vêåy haã?”. Anh vûâa gùçn gioång vûâa nùæm chùåt cöí aáo àêíy cêåu beá saát vaâo chiïëc 65

Haåt giönë g têm hönì xe... Cêåu beá lùæp bùæp súå haäi: “Em xin löîi! Nhûng em ... em ... khöng biïët laâm caách naâo khaác. Nïëu em khöng neám vaâo xe cuãa anh thò anh àaä khöng dûâng xe... Naäy giúâ em àaä vêîy biïët bao nhiïu xe maâ khöng coá ai chõu dûâng”. Noái àïën àoá, nûúác mùæt cêåu beá lùn daâi trïn maá. Cêåu chó tay vïì vïå coã phña bïn kia àûúâng. “Coá möåt ngûúâi... anh êëy bõ ngaä vaâ chiïëc xe lùn cuãa anh êëy cuäng ngaä. Em tònh cúâ ài ngang qua thêëy vêåy nhûng khöng thïí àúä nöíi anh êëy vò anh êëy nùång quaá”. Gioång ngùæt quaäng vò nhûäng tiïëng nêëc liïn tuåc, cêåu beá naâi nó: “Anh coá thïí giuáp em àûa anh êëy trúã laåi chiïëc xe lùn àûúåc khöng aå? Anh êëy ngaä chùæc laâ àau vaâ àang bõ chaãy maáu”. Lúâi noiá cuãa cêuå beá khiïën anh thanh niïn khöng thïí thötë lïn àûúcå lúiâ naâo. Anh thêëy cöí mònh nhû ngheån laiå vò bêtë ngúâ vaâ xucá àönå g. Anh àïën àúä ngûúâi bõ ngaä trúã laiå ngöìi ngay ngùnæ trïn chiïëc xe lùn, bùng vïët thûúng vaâ cunâ g cêåu beá keoá xe lïn àûúâng. Ngûúiâ bõ ngaä caãm ún anh röìi chiïëc xe bùtæ àêìu lùn ài vïì phña àûúâng ngûúcå laiå , cêuå beá phuå àêíy phña sau. Anh doiä mùtæ nhòn theo cho àïën khi hònh anã h cêuå beá vaâ chiïëc xe lùn khuêët hùèn. Anh bûúcá thêåt chêåm vïì phña chiïëc xe cuãa mònh, caãm giaác giênå dûä trong anh khöng conâ nûaä vaâ nhûnä g bûúcá chên ngêåp ngûnâ g cuäng khöng thïí diïnî taã hïtë têm traång cuãa anh luác naây. Anh quyïët 66

Nhûäng àiïuì bònh dõ àõnh khöng sûãa laiå vïtë trêyì trïn xe. Anh muöën noá seä nhùæc anh vïì cêu chuyïnå xuác àönå g höm nay, vïì möåt àiïìu maâ trûúcá nay anh khöng àïí yá àïnë vaâ cunä g khöng coá thúâi gian àïí nghô àïën. Anh àaä khöng nhênå ra, khöng coá àûúåc lonâ g trùcæ êní nhû cêåu beá kia, anh àaä tiïëc thúiâ gian vaâ ài quaá nhanh àïën nöiî phaãi coá ai àoá neám möåt viïn àaá múái lamâ anh dûnâ g laiå . - Thiïn Phûúác Theo The Stories of Life 67

Hatå giöëng têm hönì Khoá khùn thûã thacá h àïí laåi gò? Con àûúnâ g ngùæn nhêët àïí thoatá khoiã gian nan laâ ài xuyïn qua noá. - Khuyïtë danh M öåt chaâng trai àang gùåp nhiïìu khoá khùn, anh bõ töín thûúng vaâ trúã nïn mêët niïìm tin vaâo cuöåc söëng. Anh àïën hoãi möåt öng giaâ thöng thaái. Nghe kïí xong, öng chùèng noái lúâi naâo maâ chó im lùång àùåt chiïëc nöìi lïn bïëp, àöí vaâo nöìi möåt ñt nûúác vaâ cho vaâo möåt cuã caâ röët, möåt cuåc muöëi vaâ möåt quaã trûáng. Sau khi àun söi, öng múã nùæp vaâ trêìm ngêm im lùång nhòn chaâng trai. Sau möåt höìi öng bùæt àêìu noái: 68

Nhûnä g àiïuì bònh dõ - Ai söëng trïn àúâi cuäng phaiã traiã qua khoá khùn, thûã thacá h ca.ã Nhûng àiïuì quan troång laâ sau àoá moåi viïcå seä nhû thïë naâo? Hayä nhòn xem cuåc muöëi vúái veã rùnæ chùcæ bïn ngoaâi nhûng khi boã vaâo nûúác laâ tan, cuã caâ röët cûáng capá khi bõ noáng cuäng trúã nïn mïìm ài. Conâ quaã trûáng tuy moãng manh nhûng khi qua nûúcá söi noáng bonã g laiå trúã nïn cûáng capá hún. - Thiïn Phûúác Theo Internet 69

Haåt giöëng têm höìn Hayä sönë g vúái ûúcá mú Haäy daám nuöi dûúäng vaâ khatá khao nhûnä g ûúác mú vò àoá laâ àönå g lûåc giuáp banå àaåt àûúcå muåc àñch cuaã mònh. - Napoleon Hill B anå töi laâ chuã möåt traåi ngûåa úã San Ysidro, tïn laâ Monty Roberts. Traiå ngûåa cuãa anh laâ núi thûúnâ g xuyïn diïnî ra cacá cuöåc quyïn goáp giupá thanh niïn trong vunâ g thûåc hiïån caác dûå aná cuãa hoå. Möåt lênì , chuná g töi àûúåc nghe anh kïí mötå cêu chuyïån nhû sau: “Cacá h àêy àaä lêu, coá möåt cêuå beá nhaâ ngheâo ngaây ngayâ theo cha ài hïët chuönì g ngûaå naây àïën chuönì g ngûåa khaác, tûâ àûúnâ g àua nayâ àïën àûúâng àua khaác, tûâ trang traiå nayâ àïnë trang traåi khacá àïí phuå cha huêën luyïån ngûåa. Mötå höm, thêyì giaáo cuãa cêuå yïu cêuì cacá hoåc sinh viïët vïì ûúcá mú cuãa mònh. Trong khi nhûäng 70

Nhûäng àiïìu bònh dõ hoåc sinh khacá mong muöën seä trúã thaânh nhûäng kyä sû, bacá sô, cêuì thuã boná g àaá, diïîn viïn... thò cêuå beá àaä viïët möåt maåch vïì ûúcá mú cuãa mònh, rùçng mötå ngaây naâo àoá cêuå seä laâ chuã mötå traiå ngûaå . Cêåu coân veä caã sú àöì cuaã traiå ngûaå , ghi roä võ trñ têtë caã caác toaâ nhaâ, chuönì g ngûaå vaâ àûúâng àua. Baiâ viïtë höm êëy cêåu beá chó nhênå àûúåc àiïím F to tûúáng cunâ g lúâi ghi chuá cuãa thêìy giaáo: “ÚÃ laåi gùåp thêìy sau giúâ hoåc”. Vaâ sau àêy laâ nhûäng lúiâ cêuå beá nghe àûúcå tûâ ngûúiâ thêyì cuãa mònh: “Àêy laâ möåt giêcë mú viïní vöng àöëi vúái mötå àûáa treã nhû em. Em khöng àuã khaã nùng laâm chuyïån àoá àêu. Em coá biïtë laâ àïí súã hûuä mötå traiå ngûaå thò cênì phaiã coá söë tiïnì lúán nhû thïë naâo khöng? Naâo laâ tiïìn mua ngûaå giönë g, mua àêët dûnå g trang traåi... Em nïn xaác àõnh muåc tiïu cuãa mònh mötå cacá h thûcå tïë hún. Nïuë em viïët laiå mötå baiâ khacá , thêìy seä xeát laåi àiïmí cho em”. Suöët caã tuêìn àoá, cêuå beá nghô ngúiå rêët nhiïuì . Cêuå quyïtë àõnh hoãi böë xem nïn laâm gò. Böë cêåu baoã : - Nayâ con trai, con phaãi tûå mònh quyïtë àõnh thöi. Vaâ böë nghô rùnç g àiïìu naây rêët quan tronå g vúiá con. Cuöië cunâ g, sau nhûäng ngayâ àùnæ ào suy nghô, cêuå quyïtë àõnh nöåp laiå thêìy giaoá baiâ laâm cuä maâ khöng sûãa àöií gò. Cêuå maånh daån noiá : 71

Hatå giönë g têm hönì - Thûa thêyì , em xin àûúcå giûä lêyë ûúác mú vaâ àönì g yá nhênå àiïmí kemá êëy”. Kïët thuác cêu chuyïån, Monty Roberts noái: - Töi kïí cho cacá banå nghe cêu chuyïnå nayâ vò caác banå àang ngöiì giûaä traiå ngûåa röång 200 mêuî cuãa töi. Töi vêîn conâ giûä baâi kiïím tra àoá, noá àûúcå lönì g khung treo phña bïn trïn loâ sûúãi. – Ngûng möåt luác, anh noái thïm. – Möåt àiïìu thuá võ laâ vaâo muâa heâ caách àêy hai nùm, ngûúiâ thêìy cuä cuãa töi àaä dêîn hocå sinh àïnë cùæm traåi caã tuêìn úã àêy. Trûúcá lucá chia tay, öng êëy noái vúiá töi: \"Monty naây, chñnh em àaä cho thêyì baâi hocå vïì nghõ lûcå àïí sönë g vúái ûúác mú\". - Minh Nhûåt Theo The Stories of Life 72

Nhûäng àiïìu bònh dõ Thúiâ khùcæ àepå nhêtë cuãa cuöcå àúâi Haäy khùæc ghi trong lonâ g möiî ngayâ àïìu laâ ngaây haånh phucá nhêtë . - Ralph Waldo H öm nay àaä laâ ngaây 15 thaáng 6. Nhanh thêtå , chó conâ hai ngayâ nûaä , töi seä bûúác sang tuöií 30. Bêët chútå , töi coá camã giacá bêtë an khi nghô àïën giai àoaån kïë tiïëp cuaã cuöåc àúiâ . Töi mú höì nhênå ra tuöií treã cuãa mònh àaä mau choná g qua ài, vaâ coá leä àaä qua röìi nhûäng thúâi khùæc àeåp nhêtë cuãa mònh. Chó conâ vúái töi laâ nhûnä g nöîi lo toan vïì cuöcå söëng. Nhû thûúnâ g lïå, saná g nay, töi àïnë phoâng têpå thïí ducå trûúác khi àïën súã lamâ . ÚÃ àoá, töi coá möåt ngûúâi banå giaâ thên thiïtë . Tuy àaä 79 tuöíi nhûng öng vêîn 73

Haåt giöëng têm hönì giûä àûúåc thên thïí traáng kiïnå vaâ möåt tinh thêìn yïu àúiâ àùåc biïåt. Khi gùåp töi, öng nhênå ra ngay têm traång bêtë öní cuãa töi. Sau ào,á hai bacá chauá noiá chuyïnå vúái nhau thêtå lêu. - Trong cuöcå àúâi bacá , baác camã thêyë lucá naoâ mònh haånh phuác nhêët? – Töi hoiã vaâ chúåt nhêån ra mònh àaä thay àöíi cêu hoiã . Leä ra töi phaiã hoãi laâ coá khi naâo baác gùpå phaiã camã giaác buönì chaán nhû töi bêy giúâ khöng. - Höìi baác conâ nhoã, cuöcå söëng thêåt khoá khùn. – Öng bùtæ àêuì kï.í – Böë meå baác ài laâm úã xa, caã ngayâ múái vï.ì Thónh thoanã g, meå mua quaâ vïì cho mêëy anh chõ em baác, khi thò nhûnä g chiïcë baánh, khi thò mêyë viïn keåo. Nhûäng lucá àoá, bacá thûåc sûå thêëy mònh laâ ngûúâi hanå h phucá nhêët. Àïnë tuöií ài hoåc, lênì àêìu tiïn bacá àaná h vêìn vaâ àocå àûúåc tïn mònh. Baác thêëy tûå haâo vö cunâ g, chayå ài khoe khùpæ núi, luác àoá laâ thúâi gian hanå h phucá nhêtë . Khi töët nghiïpå àaåi hocå , bacá àûúcå nhênå vaâo laâm viïåc úã mötå cöng ty lúán. Cêìm trïn tay thaná g lûúng àêuì tiïn, bacá vui sûúáng biïtë bao. Coá lêìn bacá bõ tai nanå phaãi nùçm bïnå h viïnå khaá lêu, nhûnä g ngayâ úã bïånh viïån bacá àaä suy nghô àûúcå nhiïìu àiïuì maâ trûúcá kia baác khöng nghô àïën, àûúåc gùåp laiå banå beâ vaâ ngûúiâ thên. Khoanã g thúiâ gian êyë thêtå laâ tuyïåt vúiâ . 74

Nhûäng àiïuì bònh dõ Vaâ giúâ àêy, úã tuöií bayã mûúi chñn, bacá vênî coá thïí àïën àêy têpå thïí duåc haâng ngaây. Bacá thêyë mònh vênî conâ coá ñch cho moåi ngûúiâ xung quanh. Àêy laâ thúâi khùcæ tuyïtå vúiâ nhêtë cuaã baác. Chauá hayä nghô möåt giai àoanå múái cuaã cuöcå àúiâ cunä g giöëng nhû möåt chûúng múái cuaã quyïín sacá h. Duâ coá àau khö,í buönì hay vui àïìu coá giaá trõ cho quyïín saách cuöåc àúâi. Chaáu cûá àocå röiì seä thêyë hay. - Thaão Nguyïn Theo Internet 75

Haåt giönë g têm höìn Ai seä laâ ngûúiâ cöng nhênå ta? Tònh thûúng yïu thêåt sûå vaâ sûå cöng nhêån laâ nguöìn àönå g lûåc lúán lao cuaã con ngûúiâ . - Khuyïët danh C oá lênì , möåt cuå giaâ tòm àïën Dante Gabriel Rossetti - möåt nhaâ thú vaâ laâ mötå hoåa sô nöíi tiïnë g thúiâ bêyë giúâ cuaã thïë kyã 19 - àïí xin lúiâ khuyïn. Cuå mang theo möåt têåp tranh nhúâ Rossetti nhênå xeát xem chuná g coá àeåp hay ñt ra coá biïuí hiïnå gò cuaã mötå taiâ nùng tiïìm taâng hay khöng. Rossetti nhòn ngùæm thêåt cêní thênå . Ngay tûâ àêuì , öng àaä biïët chuná g khöng coá giaá trõ gò vaâ cunä g chùèng thïí hiïnå chutá taâi nùng höiå hoaå naâo. Tuy nhiïn, vönë laâ mötå ngûúâi nhên hêåu, Rossetti nheå nhanâ g noiá vúiá cuå giaâ rùçng bûcá tranh khöng coá gò àùcå biïtå , rùçng öng rêët lêyë lamâ tiïcë nhûng khöng thïí noái döië . 76

Nhûnä g àiïìu bònh dõ Cuå giaâ duâ thêët voång nhûng vêîn vui veã. Cuå xin löîi àaä laâm mêët thò giúâ cuãa öng nhûng cuå cuäng muöën öng xem qua vaâi bûác tranh nûäa – noái laâ cuãa möåt sinh viïn troå nhaâ cuå veä. Khi cêìm têåp tranh thûá hai trïn tay, gioång Rossetti àöåt nhiïn trúã nïn söi nöíi: - Nhûnä g bûcá veä nayâ coá yá tûúãng rêët àöcå àaáo. Anh chaâng sinh viïn naây coá taiâ nùng thêåt sû,å anh ta nïn àûúcå böìi dûúäng vaâ khuyïën khñch àïí trúã thaânh mötå hoaå sô chuyïn nghiïpå . Anh ta seä coá mötå tûúng lai nïuë quyïtë têm ài àïën tênå cuâng. Chúåt caãm thêëy cuå giaâ vö cuâng xuác àöång, Rossetti hoiã : - Ngûúiâ hoåa sô treã naây laâ ai vêyå ? Laâ con trai cuãa cuå a?â - Khöng. – Cuå giaâ buöìn baä àapá . – Nhûnä g bûác trûúác laâ cuaã con trai töi, coân nhûäng bûác sau laâ nhûäng bûác veä cuãa töi cacá h àêy 40 nùm. Giaá maâ lucá àoá töi nghe àûúåc nhûäng lúâi khen ngúiå , àöång viïn nhû thïë naây! Nhû öng thêyë àêëy, töi àaä mau choná g boã cuöcå vò khöng nhêån àûúcå sûå khuyïnë khñch, cöng nhênå naoâ , vò töi àaä chùnè g ài hoãi ai. Rosseti im lùång höìi lêu vaâ noái vúiá cuå giaâ: - Seä coá nhûäng luác trong cuöåc söëng cuäng chùèng coá möåt ai àïí chia seã àöång viïn caã. Nïëu ai cuäng àúåi chúâ àïën möåt ngaây coá ai àoá seä laâm mònh khaác ài, ai àoá seä nêng mònh lïn, vaâ ai àoá seä laâm cuöåc 77

Haåt giönë g têm hönì söëng mònh thay àöíi vaâ yá nghôa hún? Seä khöng coá nhiïìu ngûúâi nhû vêåy àêu. Töët hún laâ chñnh mònh phaãi tûå nhêån ra àiïìu gò coá thïí laâm àûúåc, àiïìu gò laâ yá nghôa vaâ tûå mònh quyïët têm theo àuöíi. Chñnh baãn thên mònh vaâ cuöåc söëng seä cöng nhêån chuáng ta. - Àùång Thõ Hoâa Theo Internet 78

Nhûnä g àiïuì bònh dõ Liïuì thuöëc cho sûå àau khöí Biïtë chia seã vúiá nhûäng ngûúâi àau khöí hún laâ cacá h töët nhêtë àïí vúi ài nhûäng àau khöí àang co.á - Anne Wilson Schaef ÚÃ Nhêtå Banã coân lûu truyïìn möåt cêu chuyïån vïì nöiî àau cuãa mötå ngûúâi meå mêët möåt àûaá con thên yïu. Trong cún àau buönì , baâ tòm àïën möåt thaánh nhên vaâ hoiã : “Töi àang àau khöí vaâ tuyïtå vonå g, öng coá cacá h naâo giuáp töi àûúcå khöng?” Thaánh nhên traã lúâi: “Co!á Baâ haäy tòm cho ta mötå hatå muâ taåc tûâ gia àònh naâo chûa bao giúâ biïtë àïnë àau buöìn. Ta seä dunâ g hatå muâ tacå àoá àïí xua tan nöiî sêuì muöån ra khoiã cuöåc àúiâ baâ.” Ngûúâi phuå nûä lêåp tûác lïn àûúnâ g ài tòm hatå muâ tacå kyâ diïuå êëy. Àêìu tiïn, baâ àïnë goä cûaã mötå toâa nhaâ sang tronå g: “Töi àang ài tòm möåt gia àònh naâo chûa bao 79

Hatå giöëng têm höìn giúâ biïët buönì . Àêy coá phaãi laâ núi nhû thïë khöng? Àiïìu naây rêtë quan troång àöië vúái töi.” Hoå traã lúiâ : “Chùcæ laâ baâ àïën khöng àuáng núi röìi”. Vaâ hoå bùæt àêìu kïí cho baâ nghe nhûnä g cêu chuyïnå thûúng têm àaä xayã àïën vúái hoå. Nghe xong, ngûúiâ àanâ baâ thêìm xoát thûúng cho hoaân canã h eoá le cuãa gia àònh nayâ . Baâ an uãi vaâ àöång viïn ngûúâi chuã nhaâ trûúác khi tiïpë tuåc cuöåc hanâ h trònh. Baâ laåi tòm àïën nhûäng gia àònh khaác. Cho àïnë möåt ngaây, ngûúiâ àaân baâ àau khöí nhêån ra rùçng, úã bêët cûá àêu cuäng àïìu coá nhûäng con ngûúâi bêtë haånh, chùèng ai sung sûúná g hún ai. Möîi gia àònh, möîi ngûúiâ àïuì coá mötå hoaân caãnh eoá le riïng. Ngaây thaáng tröi ài. Trïn nhûäng chùång àûúâng cuãa mònh, ngûúâi àaân baâ êëy àaä gùåp vaâ caãm thöng, chia seã vúái haâng trùm maãnh àúâi bêët haånh khaác. Bêët cûá núi naâo baâ àïën, baâ cuäng àûúåc nghe hïët chuyïån naây àïën chuyïån kia vïì nhûäng nöîi buöìn vaâ bêët haånh. Baâ àaä thûåc sûå quïn ài nöîi àau cuãa riïng mònh, baâ trúã nïn quan têm àïën viïåc xoa dõu nöîi buöìn cuãa ngûúâi khaác. Röìi baâ quïn luön chuyïån ài tòm haåt muâ taåc thêìn kyâ cuãa mònh maâ khöng hïì nhêån ra rùçng nöîi buöìn àau àaä biïën khoãi cuöåc àúâi baâ. - Tuïå Nûúng Theo Internet 80

Nhûnä g àiïuì bònh dõ Àaám tang Ngaâi “Töi khöng thï”í Khi tin rùçng mònh coá thïí laâm àûúåc àiïuì gò, thò chùæc chùæn banå seä àatå àûúåc àiïìu êëy. - Maxwell Maltz P hoâng hocå cuãa Donna cuäng giöëng nhû nhûäng phoâng hocå cêëp möåt maâ töi thûúâng thêëy. Cacá hocå sinh ngöìi thanâ h bönë dayä , möîi dayä saáu baân. Baân giaoá viïn àùåt phña trûúác àöëi diïån banâ hoåc sinh. Nhûng dûúnâ g nhû coá gò àoá khaác laå vaoâ ngaây àêuì tiïn töi bûúác vaâo lúáp. Coá veã nhû mötå camã giaác thñch thuá vö hònh àang bao trumâ khùæp lúáp. Donna laâ mötå cö giaoá laäo thanâ h chó hai nùm nûäa seä vïì hûu. Cunä g noiá thïm rùnç g cö àang tònh nguyïån tham gia chûúng trònh do töi töí chûcá – möåt chûúng trònh têåp trung vaâo caác yá tûúnã g ngön ngûä giupá hoåc sinh camã thêëy tûå tin hún. Donna seä tiïën hanâ h caác buöií huêën luyïnå vaâ viïcå cuãa töi laâ àïnë thùm caác lúáp hoåc cuäng nhû khñch lïå hoaåt àöång cuaã chûúng trònh. 81

Hatå giönë g têm hönì Töi ngöiì cuöëi lúáp vaâ quan satá . Têët caã hocå sinh àang viïtë ra nhûäng suy nghô cuãa mònh. Cö beá mûúâi tuöíi ngöiì gênì töi nhêtë àang viïët nhûäng cêu “Töi khöng thïí...”. “Töi khöng thïí hocå àïí àûná g àêìu lúpá àûúcå .” “Töi khöng thïí dêyå súmá àïí têpå thïí ducå .”... Em àaä viïët àûúåc hún phên nûaã trang giêyë vaâ vêîn chûa muöën boã butá xuönë g. Töi ài doåc theo cacá hanâ g ghïë, em naoâ cunä g cùmå cuåi viïët ra nhûäng thûá chuná g khöng thïí lamâ àûúåc. “Töi khöng thïí sûã dunå g maáy tñnh thanâ h thaåo.” “Töi khöng thïí nhõn àoiá àûúåc.” “Töi khöng thïí úã nhaâ mötå mònh àûúåc.” Lucá nayâ thò töi toâ moâ thêåt sû.å Töi quyïtë àõnh hoiã cö giaáo xem chuyïnå gò àang xaãy ra. Àïën gêìn töi thêëy cö cunä g àang bêån viïtë lacá h nïn tötë nhêtë laâ khöng lamâ phiïìn cö. “Töi khöng thïí goiå meå cuãa John àïnë dûå buöíi hopå phuå huynh hoåc sinh.” “Töi khöng thïí bùæt Alan dunâ g lúiâ leä thay vò duâng nùæm àêëm.” Khöng thïí hiïuí taåi sao caã cö vaâ troâ àïuì viïtë nhûäng cêu tiïu cûcå thay vò nhûnä g cêu tñch cûåc nhû “Töi coá thïí”, töi àaânh quay laåi ghïë ngöiì vaâ tiïpë tuåc quan satá . Donna hûúáng dêîn cacá hocå troâ mang nhûnä g túâ giêyë àaä viïët cho vaoâ möåt caiá höpå coá caã túâ giêëy cuaã 82

Nhûäng àiïuì bònh dõ cö. Röìi cö cêmì chiïcë höåp cuâng caác hoåc sinh ài ra ngoaâi. Töi cunä g ài theo. Àïnë phonâ g baão vïå, Donna ài vaâo vaâ lêëy ra möåt caiá xenã g. Cö dêîn caác hoåc sinh àïën gocá xa nhêtë cuãa sên chúi vaâ hoå bùæt àêìu àaâo àêtë , chiïcë höpå “Töi khöng thïí” àûúåc àùtå xuöëng àayá höë vaâ nhanh choná g bõ lêpë laiå . Ba mûúi möët àûaá treã tay trong tay laâm thaânh möåt voâng tronâ quanh nêëm möå vûaâ àûúåc chön. Chuáng cuiá àêuì nghe Donna àocå àiïuë vùn. Möîi àûáa àïuì coá ñt nhêtë möåt túâ “Töi khöng thï”í dûúiá nêëm möå êyë . Caã cö giaoá cuäng vêåy. “Cacá banå thên mïën, höm nay chuáng ta quêy quêìn úã àêy àïí tûúãng nhúá àïën Ngaâi \"Töi khöng thïí”. Ngaiâ àaä coá ñt nhiïuì anã h hûúnã g àïnë chuná g ta. Tïn cuãa Ngaiâ luön àûúåc thötë ra úã moåi núi: trûúnâ g hocå , höiå àönì g thanâ h phöë vaâ ngay caã toaâ nhaâ chñnh phuã... Höm nay, chuáng ta tiïîn àûa Ngaâi “Töi khöng thïí” àïën núi an nghó cuöëi cuâng. Ngaâi àaä ra ài vaâ àïí laåi nhûäng ngûúâi baån cho chuáng ta: àoá laâ ngûúâi baån “Töi coá thïí”, “Töi seä” vaâ “Ngay bêy giúâ töi seä”. Hoå khöng àûúåc nöíi tiïëng vaâ dô nhiïn laâ hoå chûa maånh meä, àêìy quyïìn lûåc, nhûng àïën möåt ngaây naâo àoá nhúâ caác baån maâ hoå seä trúã nïn nöíi bêåt hún. Xin Ngaâi “Töi khöng thïí” haäy an giêëc nghòn thu vaâ nhûäng ngûúâi coá mùåt núi àêy haäy tiïëp tuåc can àaãm söëng maâ khöng coá öng êëy”. 83

Haåt giöëng têm hönì Trong nhûnä g giúâ phutá êëy, caã töi vaâ boån treã àïuì biïët rùnç g chuáng töi seä khöng bao giúâ quïn ngayâ höm nay – mötå kyã niïåm seä ùn sêu vaoâ têm thûcá vaâ tiïmì thûcá cuãa chuáng töi maiä maiä . Sau ào,á Donna conâ cùtæ möåt maãnh giêyë thêtå lúán, trïn àoá coá ghi: TÖI KHÖNG THÏÍ An Giêëc Nganâ Thu 16/10/98 Têmë bia möå bùnç g giêyë êëy àuúcå treo úã lúpá àïnë hïët nùm hoåc. Thónh thoaãng cuäng coá hocå sinh quïn vaâ noiá “Töi khöng thï.í ..”, Donna àún gianã chó vaoâ túâ bia möå, thïë laâ hocå sinh àoá chútå nhúá rùnç g cumå tûâ \"Töi khöng thïí\" àaä chïtë vaâ phaãi noiá cêu khaác. Giúâ àêy, àaä qua nhiïuì nùm nhûng möiî khi nghe cuåm tûâ “Töi khöng thïí”, töi laåi thêëy hònh anã h àamá tang àûúåc töí chûác nùm êëy vaâ nhúá rùnç g “Töi khöng thïí” àaä chïët. - First News Theo Internet 84

Nhûäng àiïìu bònh dõ Nhûäng voâng troân nûúcá Hayä nêng niu, sönë g thêtå vúiá khoaãnh khùcæ naây, röiì nguönì nùng lûúång tûâ giêy phuát êëy seä lan toaã vûúåt moiå ranh giúái. - Corita Kent H öiì conâ beá, töi thûúâng àûúåc öng dùæt tay daoå chúi bïn ao caá cuaã nöng traiå . Mötå höm, öng baoã töi nemá mötå honâ àaá xuöëng ao röìi noái: - Chauá hayä quan saát vaâ ngêmî nghô vïì nhûnä g voâng tronâ nûúác maâ honâ àaá taåo ra. Mötå höiì lêu, thêëy töi vêîn chûa hiïuí , öng noái tiïpë : - Honâ àaá kia àaä taåo ra nhûäng tia nûúác bùæn tung toeá , chuáng seä phaá vúä sûå yïn bònh cuãa têtë caã nhûäng sinh vêåt sönë g trong hö.ì Nhû nhûnä g voâng tronâ nûúác kia, nhûäng gò chauá laâm höm nay àïuì coá mötå aãnh hûúnã g nhêët àõnh àöëi vúái moiå ngûúâi xung 85

Haåt giöëng têm hönì quanh. Nïëu chauá vui, moåi ngûúâi seä cunâ g seã chia niïìm vui vúiá chauá vaâ khi chauá buönì hay gùpå chuyïån gò khöng may, moåi ngûúiâ seä hiïíu àûúcå vaâ luön bïn canå h chauá . Haäy nhúá rùnç g chauá laâ ngûúiâ chõu traách nhiïåm cho nhûnä g gò mònh àùåt vaâo vonâ g tronâ nûúác êyë . Àoá laâ lênì àêuì tiïn töi nhêån ra rùçng, sûå bònh yïn hay nghõch caãnh tinh thênì – maâ möîi ngûúiâ taoå ra hay gaánh chõu – seä àûúcå truyïìn ra thïë giúái bïn ngoaâi. Chuná g ta khöng thïí taoå ra sûå an bònh cho cuöåc sönë g quanh mònh nïuë cûá maiä vêåt löån vúiá nhûnä g mêu thuênî , cùm húân, hoaâi nghi hay giênå dû.ä Duâ noiá ra hay khöng, caãm xucá vaâ suy nghô cuaã riïng ta vênî giao thoa vúiá nhûäng “voâng troân nûúác” cuaã ngûúâi khacá , vaâ chuáng seä coá mötå anã h hûúãng nhêtë àõnh àïnë camã xucá cuaã ho.å Hayä ûná g xûã sao cho voâng troân nûúcá cuaã mònh luön lan toaã nhûnä g àiïuì töët àepå , mang àïën cho baån beâ vaâ ngûúâi thên caãm giaác vïì sûå bònh an, tin cêåy. - First News Theo Inspirations 86

Nhûnä g àiïuì bònh dõ Moán quaâ vanâ g Khöng coá àiïuì gò quyá giaá hún ngaây höm nay. - Johann Golfgang Von Goethe M ötå ngûúâi cha àaä tracá h mùæng àûaá con gaái nùm tuöií cuãa mònh vò àaä phung phñ möåt túâ giêyë goiá quaâ maâu vaâng sang tronå g. Vönë khöng thñch hònh thûcá nïn öng khöng vui khi biïtë àûaá treã duâng loaiå giêëy àoá chó àïí goiá mötå höpå quaâ àùtå dûúái cêy Giaáng Sinh. Saáng höm sau, cö beá mang höåp quaâ êëy àïën bïn ngûúâi cha vaâ noái: “Moán quaâ naây con daânh tùång cha”. Ngûúâi cha böëi röëi vò chuyïån höm qua. Nhûng rêët ngaåc nhiïn khi öng thêëy höåp quaâ tröëng trún. Öng nhòn con gaái: “Con phaãi biïët rùçng khi tùång quaâ cho ai thò phaãi coá gò àoá trong goái quaâ chûá?” Cö beá nhòn cha, mùtæ ngêën nûúcá : “Cha úi, àêy khöng phaãi laâ caái höpå rönî g. Con àaä gûãi nhûnä g nuå hön vaâo àoá àïën khi àêyì ùæp múái thöi”. Ngûúâi cha 87

Haåt giönë g têm höìn im lùång. Öng quaâng tay öm chùtå cö con gaái yïu vaâo loâng, vaâ mong cö beá tha löiî cho sûå noná g giêån cuaã öng. Khöng lêu sau, möåt tai naån àaä cûúpá ài sinh manå g cö beá ào.á Ngûúiâ cha luön cêtë giûä höpå quaâ goiá bùçng loaiå giêyë maâu vaâng höm naâo bïn giûúâng nguã. Möîi khi àûáng trûúác khoá khùn hoùcå gùåp lucá chaán naãn, öng laiå múã chiïëc höpå êyë , tûúãng nhúá àïnë nhûäng nuå hön vaâ tònh yïu cuaã con gaiá thên yïu àaä gûãi gùæm. Banå coá nhêån ra rùnç g banå cunä g àaä tûnâ g àûúåc tùnå g “moná quaâ vanâ g” chûáa àûång nhûnä g nuå hön vaâ tònh yïu vö búâ tûâ gia àònh, ngûúiâ thên hay banå be?â Vêåy maâ àaä bao lênì chuáng ta tûå cho phepá mònh laäng quïn nhûnä g àiïìu thêtå sûå quan troång êyë ! Nïëu nhû chuáng ta camã nhêån àûúåc rùçng möiî ngaây tröi qua rêtë nhanh vaâ laâ khoaãng thúiâ gian vö cunâ g yá nghôa, khi àoá chuná g ta seä trên troång tûâng khoaãnh khùcæ vaâ söëng tronå veån tûnâ g phutá giêy. - First News Theo Internet 88

Nhûnä g àiïìu bònh dõ Tiïët muåc àocå thú cuãa Patty Niïmì tin vaâo chñnh mònh coá sûcá maånh hún bêët kyâ sûå höì nghi naâo cuaã ngûúâi khaác. - August Wilson L uä treã àang say sûa têpå dútå caác tiïët muåc vaâ trang hoanâ g laiå ngöi trûúâng laâng àïí chuêín bõ cho buöií diïîn vùn nghïå sùpæ àïnë . Töi ngöiì úã baân, bïì bönå vúiá àöëng giêyë túâ, söí saách. Chó khi ngêíng mùtå lïn, töi múiá biïtë laâ Patty àaä àûná g trûúcá mùåt tûâ luác naoâ . Em nhòn töi vaâ noiá vúái gioång tha thiïtë : - Thûa cö, moåi nùm em àïìu nhêån nhûäng vai khöng phaãi noái, coân caác baån khaác thò lêìn naâo cuäng àûúåc àoáng kõch hoùåc haát hoâ. Nùm nay, em muöën xin cö cho em àûúåc àoåc möåt baâi thú, àûúåc khöng cö? Nhòn vaoâ àöi mùæt àêìy haáo hûcá vaâ khao khatá cuãa Patty, töi khöng núä tûâ chöië lúiâ àïì nghõ cuãa cö 89

Haåt giöëng têm höìn be.á Töi cûá ngúä mònh seä dïî danâ g thûåc hiïnå lúâi hûáa êyë , nhûng thûåc tïë khöng nhû töi nghô. Khi tòm toiâ trong cacá saách úã nhaâ, thêåm chñ caã úã thû viïån, töi vênî khöng thïí chonå ra baâi thú naoâ phuâ húpå vúiá khiïmë khuyïët noái lùpæ cuaã Patty. Cuöëi cunâ g töi quyïtë àõnh viïët riïng cho Patty mötå baiâ thú, vaâ traná h töië àa nhûäng êm maâ cö beá dïî bõ vêëp. Ngayâ qua ngayâ , Patty chùm chó luyïnå têpå theo sûå hûúná g dênî cuaã töi. Cö beá hocå thuöcå cacá cêu thú rêtë nhanh vaâ cöë bùtæ chûúcá miïnå g töi, phatá êm mötå cacá h cêní thênå theo tûnâ g chû,ä tûnâ g cêu. Cö beá conâ tuên thuã chñnh xacá tûnâ g nhõp àocå , kïí caã lucá ngùtæ cêu. Khi cunâ g nhau luyïnå têpå , töi luön àönå g viïn Patty àïí lonâ g nhiïtå thanâ h cuaã cö beá khöng bõ mêtë ài. Àïm trònh diïîn vùn nghïå diïîn ra trong sûå nö nûác laå thûúâng cuãa bonå treã. Trong daáng veã têìn ngêìn, ngûúiâ dênî chûúng trònh àïën tòm töi, anh ta noiá : - Töi e rùçng coá sûå nhêìm lênî gò àoá úã àêy. Cö àaä lïn danh saách cho Patty àocå thú sao? Hoåc sinh àoá ngay àïën tïn mònh conâ chùnè g àocå suön seã nûäa laâ. Chùnè g conâ thúâi gian àïí giaiã thñch cho anh ta, töi gaåt phùng sûå phanã àöië vaâ trênë an: - Töi biïët mònh phaãi laâm gò maâ! Chûúng trònh vùn nghïå diïnî ra thêåt tötë àeåp. Hïët tiïët mucå naây àïën tiïët muåc khacá àûúåc trònh diïîn trong nhûäng traâng phaoá tay nhiïtå tònh taná thûúãng cuaã phuå huynh vaâ hoåc sinh. 90

Nhûäng àiïuì bònh dõ Khi àïën tiïët mucå àocå thú gêy nhiïìu höiì höåp nhêët êyë , töi nheå nhaâng bûúác xuönë g hanâ g ghïë khaán giaã vaâ tòm cho mònh möåt chöî ngöiì gêìn sên khêëu. Gioång ngûúâi dênî chûúng trònh cêtë lïn: “Tiïët mucå àoåc thú kïë tiïëp seä do ... Patty Connors biïíu diïîn”. Moiå ngûúiâ haá höcë miïnå g vò kinh ngacå , sau ào,á sûå im lùnå g bao trumâ lêyë höiå trûúnâ g. Bûcá manâ àûúcå keoá lïn, Patty hiïnå ra mùtæ ngúiâ saná g. Vúiá sûå tûå tin tuyïtå vúiâ , cö hocå troâ nhoã duyïn daná g cuaã töi bùtæ àêuì cêtë cao gionå g àocå . Dûúiá aná h àenâ sên khêuë , tûnâ g chûä tûnâ g cêu em àocå hoanâ toanâ khúpá vúiá nhûnä g lúiâ àocå thêmì trong miïnå g töi. Tûnâ g tiïnë g cêtë lïn thêtå lûu loatá , roä ranâ g, khöng mötå lênì vêpë vapá . Vaâ cuöië cunâ g, vúiá aná h mùtæ long lanh, em cuiá chaoâ khaná giaã trong niïmì vui mûnâ g khöng thïí giêuë àûúcå . Maân sên khêëu tûâ tûâ kheáp laiå . Sau phutá yïn lùnå g, tiïëng reo hoâ vaâ nhûnä g tranâ g phaáo tay vang lïn khöng dûnâ g. Vö cunâ g xuác àöång vaâ thêtå bêët ngú,â töi dang hai tay öm chêìm lêëy cö hocå troâ nhoã dunä g camã . Cö beá vui mûâng àïnë quyná h quaná g, gionå g thaãng thöët: - Cö úi, em caãm ún cö! Töi giûä em trong vonâ g tay. “Khöng! Chñnh cö phaiã camã ún em. Em àaä chûná g minh laâ khöng coá àiïuì gò laâ khöng thïí lamâ àûúcå nïuë thûcå sûå cöë gùnæ g”. - First News Theo The Stories of Life 91

Hatå giöëng têm hönì Bònh yïn trong baoä töë ÚÃ möåt vûúng quöcë no,å àûcá vua trõ vò múã möåt cuöåc thi veä tranh vúái chuã àïì bònh yïn. Rêët nhiïuì hoaå sô danh tiïnë g àaä tham dûå cuöcå thi êëy, nhûng cuöië cunâ g chó coá hai bûcá tranh àûúåc choån. Bûác tranh thûá nhêët veä möåt höì nûúác trong veo, phùèng lùång, mùåt höì nhû chiïëc gûúng lung linh, huyïìn aão, soi boáng nhûäng ngoån nuái vêy quanh, xanh tûúi, baåt ngaân. Bêìu trúâi trong vùæt, khöng gúån chuát aáng mêy múâ. Moåi ngûúâi ai cuäng trêìm tröì: thêåt laâ möåt taác phêím tuyïåt vúâi cho chuã àïì bònh yïn. Coân bûác thûá hai cuäng veä nhûäng vaách nuái. Nhûng àoá laâ nhûäng vaách nuái göì ghïì, xaám ngùæt, dûång àûáng cheo leo. Khöng möåt boáng cêy xanh bao phuã. Bêìu trúâi àen kõt mêy àang truát mûa nhû giêån dûä, sêëm chúáp raåch ngang trúâi. Bïn dûúái vaách nuái laâ möåt thaác nûúác hung dûä cuöìn cuöån boåt trùæng xoáa, àöí xuöëng mùåt höì dêåy soáng traâo 92

Nhûäng àiïìu bònh dõ dêng. Nhòn bûác tranh khöng ai coá thïí nghô coá àiïìu gò laâ bònh yïn caã. Thïë nhûng nhaâ vua àaä choån bûác tranh thûá hai. Nhòn thêåt kyä, öng nhêån ra phña sau thaác nûúác chaãy xiïët àoá coá mötå buåi cêy nhoã baám vaoâ trong höcë àaá, trïn àoá coá möåt töí chim – thêëp thoaná g hònh anã h chuá chim meå àang róa löng, múám möìi cho luä chim non. ÚÃ núi tûúãng chûâng chó coá baoä töë êëy laåi traân ngêåp tònh yïu thûúng vaâ sûå sönë g sinh söi. Trong cuöåc söëng, chuáng ta coá thïí ài tòm cho mònh sûå bònh yïn trong tônh lùång, nhûng caâng quyá hún khi tòm àûúåc sûå tônh lùång, bònh yïn trong baäo töë. - First News Theo Internet 93

Haåt giöëng têm hönì YÁ nghôa cuãa nhûnä g böng hoa hönì g B ûåc doåc vò bõ tiïëng chuöng àiïnå thoaiå àaná h thûác vaâo luác 5 giúâ saáng, töi suytá chuát nûäa khöng nhêån ra chêtë gionå g khanâ khaân vaâ trêmì êëm cuaã cha töi. Öng êyë sönë g têån bang Illinois, caách àêy hún 3000 km maâ goåi vaâo giúâ naây thò chùcæ laâ coá chuyïnå gò chùnè g lanâ h, töi höìi höpå lo sú.å - Coá chuyïnå gò àaä xayã ra thï,ë thûa cha? - Cha muönë con haäy lamâ viïåc naây giuáp cha, quan troång lùæm àêyë ... Cha töi vönë laâ möåt laâ möåt ngûúiâ coá khiïuë haâi hûúcá ngay caã sau khi meå töi qua àúâi vò möåt cún baoå bïnå h. Bûúcá vaoâ tiïåm baná hoa, theo yïu cêuì cuaã cha, töi mua möåt boá höìng àoã thùæm vaâ cêín thênå ghi lúiâ chucá phña dûúiá têmë thiïpå àuná g nhû lúâi cha 94

Nhûnä g àiïuì bònh dõ töi àaä dùnå . Àõa chó ngûúâi nhêån laâ möåt phuå nûä úã viïnå dûúnä g laäo Springhood, àûúâng St. Paul, cacá h nhaâ töi úã khoanã g 5 giúâ chaåy xe. Ngayâ höm sau, taiå viïån dûúnä g laoä Springhood, moiå ngûúiâ vêy quanh cêuì nguyïnå cho möåt baâ laäo àang trong cún hêpë höië . Ngûúiâ nùmç trïn giûúâng bïånh laâ cuå Mary, vöën laâ mötå baâ laäo bõ chûáng phong thêëp vaâ mêët trñ nhúá. Ngûúâi ta thûúnâ g tûå hoiã khöng biïët baâ êyë coá con caái gò khöng maâ bao nùm qua chùèng thêyë ai àïnë viïnë g thùm. Chiïìu chiïuì baâ vênî hay ngöiì trong khu vûúnâ nhoã sau viïnå , cûúâi cûúâi noái noái caiá gò àoá möng lung lùæm. Giúâ àêy, trïn giûúâng bïånh, trong vonâ g tay yïu thûúng cuaã nhûnä g ngûúiâ baån giaâ, baâ àang trïn àûúnâ g ài àïën coiä vônh hùçng. Trïn caái tuã nhoã àùtå àêìu giûúnâ g, ngûúiâ ta thêëy chïîm chïå mötå bònh hoa höìng àoã thùmæ , möåt àiïuì hiïmë thêëy trong caái viïån dûúnä g laäo nhoã beá tûúãng chûâng nhû àaä bõ caã thïë giúái laäng quïn. Trïn gûúng mùåt nhùn nheo cuãa ba,â mötå giotå nûúác mùtæ lùn daiâ qua àöi möi heáo khö àang núã möåt nuå cûúâi hanå h phucá . Khi baâ laäo nhùmæ mùæt, ngûúâi ta phaiã cöë gùæng lùæm múiá gúä ra khoiã tay baâ möåt têëm thiïåp nhoã xinh xùnæ vúái doâng chû:ä “Cêìu chuác nhûäng àiïuì tötë àeåp nhêët seä àïnë vúái em trong ngayâ sinh nhêtå nayâ . Anh maäi maiä yïu em, Mary cuaã anh – Paul”. Möåt thúâi gian sau, khi luåc tòm trong múá haânh lyá cuä cuãa baâ, ngûúâi ta tòm thêëy möåt têëm hònh cuä naát cuãa möåt ngûúâi àaân öng tûúi cûúâi trong böå 95

Hatå giönë g têm höìn quên phuåc sô quan. Sau naây, khi coá dõp vïì thùm cha, töi àaä hoãi chuyïån vïì baâ cuå Mary,å thò cha töi kïí rùçng Paul laâ tïn ngûúâi chöìng cuãa cuå Mary àaä mêët tñch trong chiïën tranh vaâ laâ àöìng àöåi cuä cuãa böë töi. Öng êëy vêîn thûúâng tùång baâ möåt àoáa höìng àoã thùæm trong ngaây sinh nhêåt vúå mònh, loaâi hoa maâ baâ yïu thñch nhêët. Böë töi im lùång röìi trêìm ngêm: “Baâ êëy vêîn chúâ àúåi nhûäng àoáa höìng trong suöët 30 nùm qua. Giúâ àêy, baâ êëy àaä coá thïí thanh thaãn ra ài. Cêìu Chuáa ban phûúác laânh cho ngûúâi baån giaâ dêëu yïu cuãa töi, Mary”. - Bñch Thuyã Theo The Stories of Life 96

Nhûäng àiïuì bònh dõ Sûcá manå h vaâ dunä g khñ Con ngûúiâ cêìn coá sûcá maånh àïí tin tûúãng, Nhûng cênì coá dunä g khñ àïí hoaâi nghi. Con ngûúâi cêìn coá sûác manå h àïí hoâa húåp, Vaâ cênì dunä g khñ àïí damá ài möåt mònh. Con ngûúiâ cêìn sûcá manå h àïí biïtë chia seã vúiá nöiî àau cuãa moåi ngûúiâ , Vaâ cêìn duäng khñ àïí lamâ lanâ h vïtë thûúng cuaã riïng mònh. Con ngûúiâ cênì sûác manå h àïí giêuë ài töní thûúng, Vaâ cêìn duäng khñ àïí böåc löå vaâ vûútå qua àiïìu ào.á Con ngûúiâ cêìn sûcá manå h àïí baoã vïå mònh, Vaâ cênì dunä g khñ àïí biïtë quïn ài banã thên àuná g lucá . Con ngûúâi cêìn sûcá manå h àïí chinh phucå , Vaâ cênì duäng khñ àïí chêëp nhênå . 97

Haåt giönë g têm hönì Con ngûúâi cêìn sûcá manå h àïí tòm ra sûå bêtë cöng, Vaâ cêìn coá dunä g khñ àïí phaá vúä no.á Con ngûúâi cênì sûác manå h àïí coá thïí àöëi àêuì vúiá soáng gio,á Nhûng àöi khi cênì dunä g khñ àïí tûåa vaoâ ngûúiâ tin yïu. Con ngûúâi cêìn sûcá maånh àïí yïu, Vaâ cênì caã dunä g khñ àïí àûúåc yïu. Con ngûúiâ cêìn sûác maånh àïí tönì taåi vaâ àïí sönë g, Vaâ cêìn caã duäng khñ àïí coá luác phaãi damá hy sinh. Möiî chuáng ta cênì coá sûcá manå h vaâ duäng khñ trïn tûnâ g chùång àûúnâ g cuãa cuöåc sönë g. - Tuïå Nûúng Theo Internet 98

Nhûäng àiïuì bònh dõ Giaá trõ cuaã sûå quan têm M öåt cö giaoá dayå úã trûúnâ g trung hoåc taåi New York muöën khuyïnë khñch nhûnä g hoåc sinh cuãa mònh. Cö goåi cacá hoåc sinh lïn àûáng trûúác lúáp, tûnâ g ngûúiâ möåt. Cö noái vúái caác hocå troâ cuãa mònh rùnç g chñnh cacá em àaä taåo ra sûå khacá biïtå nhû thïë naoâ cho cö vaâ cho caã lúpá . Röìi cö trao tùnå g möîi ngûúâi möåt chiïëc nú xanh, trïn àoá coá in donâ g chûä: “Töi àaä laâm nïn sûå khaác biïåt”. Sau ào,á cö töí chûác möåt chûúng trònh giupá caác hocå sinh tòm hiïuí vïì aãnh hûúãng cuãa viïcå àûúcå cöng nhêån. Cö àûa cho möîi hoåc troâ thïm ba chiïëc nú danh dûå nûaä vaâ hûúáng dêîn cacá em cacá h trao tùnå g moná quaâ naây àïën nhûnä g ngûúiâ khaác. Cacá em phaãi theo doäi kïët quaã, xem ai àaä tùång nú cho ai, tùnå g cho ai cuäng àûúcå , miïnî laâ thêåt loâng vaâ àuná g yá nghôa. Sau möåt tuêìn cacá em seä kïí laiå viïcå laâm àoá trûúác lúáp. 99


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook