การจัดค่ายยุวกาชาด

44 คูมอื การจดั กิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาดใหประธานเปนคนแรก (ขณะจุดเทียนใหประธาน ใหสมาชิกทุกคนรวมกันรองเพลงดวงเดือนยุวกาชาด รอ งจนกระท่งั ประธานดบั เทยี นเปนคนสุดทา ย) พธิ ีกรจดุ เทยี นใหประธานแลว จะไปเขา แถวอยูตรงขามกับประธานรวมกับสมาชิกคนอ่ืน ๆ ประธานตอเทียนใหกับสมาชิกยุวกาชาดและผูบังคับบัญชายุวกาชาด ทั้งทางดานซายและดานขวา สมาชิกท่ีไดรับการตอเทียนจากประธานใหต อ เทยี นใหเ พือ่ นที่ยนื ขา ง ๆ จดุ ตอ ๆ กนั ไป การตอ เทียน เมื่อประธานไดร ับการตอเทยี นจากพิธกี รแลว ใหป ระธานยน่ื เทยี นใหผทู ย่ี ืนถัดจากประธานไปทางดา นซา ยและขวา จดุ ตอไปทลี ะคน ๆ จนมาถงึ พธิ กี ร สมาชกิคนทางซายและทางขวาของพิธีกรยื่นเทียนจุดใหพิธีกรพรอมกัน แลวใหพิธีกรชูเทียนขึ้นลงชา ๆเหนือศีรษะ 3 ครั้ง ทกุ คนปฏบิ ตั ิพรอมกับพธิ ีกร เม่อื ครบ 3 คร้ัง พิธีกรเร่มิ ดบั เทียนเปน คนแรก และคนตอจากพธิ กี รทางดานซา ยและขวากด็ บั ตอ ๆ กนั ไปทลี ะคน จนบรรจบท่ีประธาน (การดับเทียนใหใชมือปด ) ใหป ระธานถอื เทยี นไวจนกวา เพลงจบ จึงดบั (ประธานดบั เทยี นเปน คนสดุ ทา ย)เพลงดวงเดอื นยุวกาชาด *โอละหนอ ยุวกาชาดเอย สุขฤดีทเี่ ราเคยไดสัมพันธสมัครสมานชื่นบานมานานวนั รกั ใครผ ูกพนั รักใครผูกพันฉนั ทพ ่ีนองเอย *(ซ้าํ ) เอยวาจาฝากไวไมลมื กนั เคยสขุ ลาํ้ นํ้าคําพราํ่ เฉลย…(เอือ้ น) เพอ่ื ธาํ รงคงมนั่ การกาชาดเอย (ซํา้ )*จะรวมกจิ นานาสารพนั พบพักตรไ ดชน่ื จติ (รับ) ชว ยกันจดั สรรสรางกาชาดใหเดนไกล หวานชนื่ ระรนื่ นัก (รบั ) ทกุ ส่งิ จักสาํ เร็จไดฝน ใฝอ ยากใกลมติ รคูค ิดไมแ รมหาง ถาพบกันใหมโ ปรดทักทายเอย (ซ้าํ )แมร วมกนั จริงจรงิ*โอล ะหนอ ขอลาไกล

คมู อื การจัดกิจกรรมการอยูค า ยยวุ กาชาด 45 การจุดเทียนจะมีหรือไมก็ได ใหอยูในดุลยพินิจของผูอํานวยการคายตอจากน้ันพิธีกรใหทุกคนจับมือตอ ๆ กันเปนวงกลม (ไขวแขนขวาทับแขนซาย) แลวรองเพลง“สามัคคีชุมนุม” 1 จบ และฮัมทํานอง 2 ทอนเพลง ขณะรองเพลงใหโยกตัวไปทางขวาและซายสลับกันไปจนจบเพลง โดยโยกไปทางขวากอนหมายเหตุ การเขาแถววงกลมในการรองเพลงชุมนุมยุวกาชาดและอาลัยพ่ีนองไมตองยืนเปนหนว ยสีเพลงสามคั คชี มุ นมุ พวกเราเหลา มาชมุ นุม ตางคมุ ใจรกั สมัครสมานลวนมติ รจิตชนื่ บาน สราญเริงอยทู ุกผทู ุกนาม(สรอ ย) อนั ความกลมเกลียว กันเปน ใจเดยี วประเสรฐิ ศรีทุกสงิ่ ประสงคจงใจ จกั เสร็จสมไดดว ยสามคั คี รวมใจภักดีแดพ ระจอมสยาม กจิ ใด ธ ประสงคม ี ยากเยน็ เห็นงาย บ หนาย บ วาง (สรอ ย)พรอ มพรบึ ดงั มอื เดียวยาม ที่อันตรายขจดั ขดั ขวาง กตเวทคิ ุณพระกรณุ า (สรอย) ที่หนกั กจ็ ักเบาคลาย จะชูชาติเชิดพระศาสนาฉลองพระเดช บ จาง ก ฎ เ กี ย ร ติ ฟุ ง เ ฟ อ ง ก ร ะ เ ดื่ อ ง แ ด น ดิ น (สรอ ย) ฮมั …. (2 จบ) สามัคคีน่แี หละลา้ํ เลิศสยามรฐั จกั วฒั นาปรา

46 คูมอื การจดั กิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด เม่ือรองเพลงสามัคคีชุมนุมจบแลว พิธีกรสั่ง ”เตรียมตัวสวดมนต” ทุกคนประนมมือ ผูแทนหนวยบริการนําสวดมนต คํานมัสการพระรัตนตรัย คํานมัสการพระพุทธเจาบทสรรเสริญพระพุทธคุณ บทพระธรรมคุณ บทพระสังฆคุณ และบทชัยสิทธคาถา ไมตองแผเมตตาจติ คําสวดมนต (อยางยอ ) อะระหัง สมั มา สมั พุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวนั ตงั อะภวิ าเทมิ สวากขาโต ภะคะวะตา ธมั โม ธงั มัง นะมัสสามิ สุปะฏปิ นโน ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ สังฆัง นะมามิ คําสวดมนต (อยา งเต็ม) บทนมสั การพระพุทธเจา นะโม ตสั สะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสมั พทุ ธสั สะ (3 จบ) บทพระพุทธคณุ อิตปิ โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสมั พทุ โธ วชิ ชาจะระณะสัมปน โน สุคะโต โลกะวทิ ู อะนุตตะโร ปรุ สิ ะทมั มะสาระถิ สตั ถา เทวะมะนสุ สานัง พทุ โธ ภะคะวาติ บทพระธรรมคุณ สวากขาโต ภะคะวะตา ธมั โม สันทฏิ ฐโิ ก อะกาลิโก เอหิปสสิโก โอปะนะยิโก ปจ จตั ตงั เวทติ พั โพ วิญหู ติ ิ บทพระสงั ฆคุณ สปุ ะฏิปน โน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อชุ ุปะฏปิ นโน ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ ญายะปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ สามจี ปิ ะฏปิ นโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ยะททิ งั จตั ตาริ ปรุ ิสะยคุ านิ อัฏฐะ ปุรสิ ะปุคคะลา เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ อาหเุ นยโย ปาหุเนยโย ทกั ขเิ นยโย อัญชะลกี ะระณโี ย อะนตุ ตะรัง ปญุ ญักเขตตัง โลกสั สาติ

คมู ือการจัดกิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาด 47 บทชัยสทิ ธิคาถา พาหงุ สะหสั สะมะภินมิ มติ ะสาวุธนั ตงั ครเี มขะลัง อุทิตะโฆ ระสะ เสนะมารัง ทานาทธิ ัมมะวธิ นิ า ชติ ะวา มุนนิ โท ตันเตชะสา ภะวะตุ เตชะยะสทิ ธนิ จิ จัง 8. รอ งเพลงสรรเสริญพระบารมี ถาจัดการแสดงรอบกองไฟในสนาม พิธีกรสง่ั ใหทุกคนหนั หนา ไปทางพระบรมมหาราชวัง และส่ังวา “ท้ังหมด - ตรง” ผแู ทนหนว ยบริการนาํ รอ งเพลงสรรเสริญพระบารมี ถาจัดการแสดงในสถานที่ที่มีพระบรมฉายาลักษณ พิธีกรส่ังใหทุกคนหนั หนา ไปทางพระบรมฉายาลักษณ และส่งั วา “ทัง้ หมด - ตรง” เพลงสรรเสรญิ พระบารมี ขา วรพทุ ธเจา เอามโนและศริ กราน นบพระภมู บิ าล บุญญะดิเรก เอกบรมจกั รนิ พระสยามนิ ทร พระยศย่ิงยง เย็นศิรเพราะพระบรบิ าล ผลพระคุณ ธ รักษา ปวงประชาเปนสขุ ศานต ขอบนั ดาล ธ ประสงคใ ด จงสฤษด์ดิ งั หวังวรหฤทยั ดุจะถวายชยั ชโย 9. ผูอํานวยการคาย พิธีกร หรือผูที่ไดรับมอบหมายชี้แจงนัดหมายแลวแยกยา ยกันกลับที่พกั หนวยบรกิ ารเก็บเถา ถานและทาํ ความสะอาดสถานทใ่ี หเ รยี บรอ ย

48 คูมอื การจดั กจิ กรรมการอยคู ายยุวกาชาดแผนผังลําดับการแสดงรอบกองไฟการแสดงรอบกองไฟ สมาชกิ ยวุ กาชาดนัง่ ประจาํ ท่ีชี้แจงนดั หมาย จุดกองไฟ - เชญิ ประธานรองเพลงสรรเสรญิ พระบารมี ประธานกลาวเปด พธิ ปี ด แหพวงมาลยั และพมุ สลาก- การตอเทยี น- สวดมนตประธานกลา วปด ดําเนินการแสดง - การชมเชย - การตอบรบัขอเสนอแนะในการดําเนนิ การแสดงรอบกองไฟ 1. การจดุ กองไฟ อาจใหม พี ิธีจดุ กองไฟโดยใชแ บบใดกไ็ ด เชน 1.1 ใหห นว ยบรกิ าร 4 คน ยนื ประจาํ 4 ทศิ ทําพิธเี ชิญคบไฟจากทิศตาง ๆ ไปจดุ ท่กี องไฟ 1.2 ใหห นว ยบรกิ าร 1 คน นําคบไฟไปใหป ระธานจุดกองไฟ 1.3 ตอสายชนวนใหป ระธานจดุ กองไฟ 2. การจัดลาํ ดับการแสดงใหทกุ หนว ยสีสง ชือ่ เรือ่ งทจ่ี ะแสดงกอ นการแสดงประมาณ 1 ชวั่ โมงหากเรอ่ื งใดซา้ํ กัน ใหห นว ยสที ่ีสง ทหี ลงั เปลี่ยนเร่ืองทจ่ี ะแสดง

คูมอื การจัดกิจกรรมการอยูค า ยยวุ กาชาด 49 3. การเปล่ียนบรรยากาศเปนหนาที่ของพิธีกร จะตองเตรียมการเปลี่ยนบรรยากาศไวลวงหนาเม่ือเห็นวาบรรยากาศในการแสดงเงียบเหงา พิธีกรตองเปนผูนําในการเปลี่ยนบรรยากาศหรือเชิญผมู คี วามสามารถเปน ผนู าํ 4. ควรนัดหมายเก่ียวกบั วธิ กี ารและข้นั ตอนในการแสดงใหสมาชิกทราบลว งหนา กอนการแสดงเพ่อื ความสะดวกในการเตรยี มตวั ของผแู สดงหมายเหตุ 1. พมุ สลากเพอื่ ใหป ระธานจบั สลากหนว ยสีทจ่ี ะแสดง ใหห นว ยบรกิ ารเปน ผจู ัดทาํโดยแตละแผนใหใ สช่ือหนวยสที ี่จะแสดง (พมุ สลากน้ีจะทําเปน รูปแบบใดใหอยูในดุลยพินิจของผูจัดทําตามความเหมาะสม) 2. พวงมาลัยท่ีจะมอบใหประธาน ควรเปนพวงมาลัยสองชายใชคลองคอ ใหหนวยบรกิ ารเปนผูจดั ทํา 2.7 นนั ทนาการ หมายถึง กิจกรรมที่ทําตามสมัครใจในยามวาง เพ่ือใหเกิดความสนุกสนานเพลิดเพลิน และผอนคลายความตึงเครียด สําหรับกิจกรรมยุวกาชาดเปนการสอดแทรกเพลง เกมระหวางการเปลี่ยนชว่ั โมงหรอื เริ่มชัว่ โมงใหมของภาควิชาการ นอกจากน้ันยังนํากจิ กรรมนันทนาการมาใชในการจัดกจิ กรรมยวุ กาชาด ในการแสดงความสนใจใหก ับสมาชิกยุวกาชาด 2.8 กายบริหาร หมายถึง กิจกรรมท่ีจัดขึ้นเพื่อฝกใหมีนิสัยรักการออกกําลังกาย ซ่ึงจัดใหมีขึ้นในการอยูคายพักแรมของกิจกรรมยุวกาชาด ท้ังน้ี เพ่ือประโยชนแกสุขภาพอนามัย ทําใหรางกายสดชื่น กระปร้กี ระเปรา แขง็ แรง พรอ มท่ีจะรับความรูในวนั นั้น ๆ ตอ ไป

50 คมู ือการจดั กิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาด 2.9 การสวดมนต แผเมตตา ใหมีการสวดมนตประจําวนั ในกรณตี อ ไปนี้ 1. พิธีหนาเสาธง การสวดมนตในพิธีหนาเสาธง พิธีกรสั่ง “ถอดหมวก -เตรียมสวดมนต” สมาชิกทุกคนถอดหมวกแลวประนมมือผูแทนหนว ยบรกิ ารนําสวดมนต คําสวดมนต (อยา งยอ ) บทบชู าพระรตั นตรยั อะระหงั สัมมา สมั พุทโธ ภะคะวา พทุ ธัง ภะคะวันตัง อะภวิ าเทมิ สวากขาโต ภะคะวะตา ธมั โม ธงั มงั นะมัสสามิ สปุ ะฏิปน โน ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ สงั ฆงั นะมามิ 2. หลังกิจกรรมภาคค่าํ ใหปฏบิ ตั ิตามลาํ ดบั ขัน้ ตอนตอ ไปน้ี 2.1 สวดมนต ใหผูแทนหนวยบริการส่ัง “เตรียมตัวสวดมนต”เมอื่ ทกุ คนประนมมือแลว จงึ นาํ สวดมนต (บทบชู าพระรตั นตรยั ) 2.2 แผเมตตา โดยผูแทนหนวยบริการสั่ง “เตรียมแผเมตตา”ใหทกุ คนกมศีรษะเล็กนอ ย มือขวาทบั มอื ซา ยไวขา งหนา แลว กลาวนาํ เปน ตอน ๆ สมาชิกทุกคนวา ตาม(คาํ แผเมตตาใชข องพุทธสมาคมแหง ประเทศไทยในพระบรมราชปู ถัมภ) คาํ แผเ มตตาสพั เพ สตั ตา สัตวทั้งหลายที่เปนเพ่ือนทุกข เกิด แก เจ็บ ตาย ดวยกันทั้งหมดท้ังสิ้นอะเวรา จงเปน สขุ เปน สุขเถิด อยาไดมีเวรซึง่ กันและกันเลยอัพยาปชฌา จงเปน สุขเปน สขุ เถดิ อยาไดพ ยาบาทเบยี ดเบียนซึ่งกนั และกนั เลยอะนฆี า จงเปน สุขเปนสขุ เถดิ อยาไดท กุ ขกายทุกขใจเลยสุขี อตั ตานงั ปะริหะรันตุ จงมีความสขุ กาย สขุ ใจ รกั ษาตนใหพนจากทกุ ขภัยทัง้ ส้ินเถดิ 3. สําหรับการสวดมนตในพิธีการตาง ๆ ที่กําหนดไวเฉพาะกรณี เชนการแสดงรอบกองไฟ เปน ตน

คมู ือการจดั กจิ กรรมการอยคู า ยยุวกาชาด 51 2.10 การประเมนิ ผลและรายงาน การประเมินผลและรายงาน เปนการตรวจสอบความกาวหนาของงานหรือโครงการตลอดจนผลสัมฤทธ์ิของการดาํ เนนิ งานวา เปนไปตามแผนมากนอยเพยี งใด การประเมนิ ผลงานเปนขั้นตอนสาํ คญั ผลจากการประเมินจะนาํ ไปใชใ นการปรบั ปรงุ การบรหิ ารงานใหมปี ระสทิ ธิภาพสูงสุดรวมทั้งยกเลิกหรอื ปรับเปล่ยี นโครงการ และรายงานผลการดาํ เนนิ งานตอผรู บั ผิดชอบและผทู ่เี กี่ยวของ ประเภทของการประเมินผลงาน แบงไดหลายประเภท ขึ้นอยูกับเกณฑก ารแบง ดงั นี้ 1. แบงโดยเกณฑข องลําดบั เวลาการดาํ เนินการ มี 3 ประเภท 1.1 การประเมินกอนดาํ เนินการ 1.2 การประเมินระหวางดําเนินการ 1.3 การประเมินหลงั ดาํ เนนิ การ 2. แบง โดยเกณฑลกั ษณะการตดั สินใจ มี 2 ประเภท 2.1 การประเมนิ ความกาวหนา ของโครงการ 2.2 การประเมนิ ผลสมั ฤทธ์ขิ องโครงการ 3. แบง โดยเกณฑสงิ่ ที่ถูกประเมนิ 3.1 การประเมนิ บริบทหรือสภาวะแวดลอมของการดําเนนิ งาน 3.2 การประเมินปจจัยหรือตัวปอน เชนเดียวกับการประเมินกอ นดาํ เนินงาน 3.3 การประเมินกระบวนการ 3.4 การประเมนิ ผลผลิตหรือผลงาน 4. แบง โดยเกณฑผปู ระเมนิ แบง ไดเปน 2 ประเภท คือ 4.1 การประเมนิ ดว ยบคุ คลภายในหรอื ผูปฏบิ ัตงิ าน 4.2 การประเมนิ ดว ยบุคคลภายนอก การประเมนิ ผลการจดั กจิ กรรมคา ยยวุ กาชาด จดั ทาํ ขน้ึ เพ่ือตรวจสอบผลการดําเนินงาน เพ่ือใหท ราบขอมลู (เกีย่ วกบั ปญหา อุปสรรค ขอ ดีและขอเสียในการอยคู ายเพอ่ื การแกไ ขปรับปรงุ การดาํ เนนิ งานใหเ หมาะสมย่ิงขน้ึ ) โดยใชวิธกี ารสังเกต สัมภาษณ หรอื ใหต อบแบบสอบถาม ซง่ึ ผลการประเมนิ ควรไดจ ากบุคคลหลายฝา ย คอื

52 คมู อื การจัดกจิ กรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 1. ครู 2. สมาชิกยุวกาชาด (ประเมินตนเอง) 3. เพ่อื นของสมาชกิ ยวุ กาชาด 4. ผปู กครอง 5. บคุ คลอ่นื ๆ ท่ีเกีย่ วของ หัวขอการประเมิน อาจจะเกี่ยวของกับอาคาร สถานที่ เนื้อหาวิชาการ อาหาร กิจกรรมวัสดุ อุปกรณ ฯลฯ 2.11 พธิ ปี ด การอยูค ายยวุ กาชาด พธิ ปี ด การอยคู าย จดั ขนึ้ ในหองประชุมและในสนาม 1. พิธีปดการอยูคายในหองประชุมแบบมีพิธีการทางศาสนา ใหถือปฏิบัติดงั น้ี 1.1 ใหปฏิบัติตามข้ันตอนรายละเอียดเชนเดียวกับพิธีเปดการอยูคายในหอ งประชมุ ทุกประการ 1.2 ผูอํานวยการคายหรือผูท่ีไดรับมอบหมายกลาวรายงานผลการอยูคา ยพกั แรม 1.3 ประธานมอบรางวัลใหแกหนวยสีท่ีไดคะแนนรวมกิจกรรมประจาํ วนั ชนะเลิศและผูทีไ่ ดคะแนนสูงสุดในการทดสอบขั้นตนและข้นั ปลาย 1.4 พิธีกรสั่ง “ทั้งหมด - ตรง กลาวคําปฏิญาณตน” สมาชิกยุวกาชาดกลา วคาํ ปฏญิ าณตนจบแลวน่ังลง 1.5 ประธานใหโอวาทและกลาวปดการอยูคายพักแรม เม่ือประธานใหโ อวาทจบแลว พิธกี รสัง่ “ทงั้ หมด - ตรง” ทกุ คนยนื เคารพประธาน 1.6 ประธานและทุกคนในหองประชุมยืนเปนรูปวงกลม ไหลชิดไหลไขวแขนขวาทบั ซายแลวจับมอื กนั วิทยากรนาํ รอ งเพลง “ชุมนมุ ยวุ กาชาด” ทุกคนรองตามพรอ มกันตอไปจนจบ 1 จบ ฮมั ทาํ นอง 2 ตอน ขณะทร่ี องโยกตวั ไปตามจังหวะเพลง โดยโยกไปทางขวากอนเมื่อรอ งเพลงจบแลว ปลอ ยมอื และรว มกันรอ งเพลง “อาลยั พีน่ อง” 1 จบ ซงึ่ อาจจะใชเพลงใดเพลงหนงึ่หรือสองเพลงก็ไดตามความเหมาะสม การเขาแถววงกลมในการรองเพลง “ชุมนุมยุวกาชาด”และเพลง “อาลัยพ่ีนอง” ไมจาํ เปนตองยืนเปนหนวยสี 1.7 เมื่อจบแลว คณะวิทยากรและสมาชิกยุวกาชาดไปทําพิธีปดการอยคู า ยในสนาม

คมู ือการจดั กิจกรรมการอยูคา ยยุวกาชาด 53หมายเหตุ ในกรณที ไ่ี มม กี ารมอบวฒุ ิบตั รหรอื เคร่ืองหมายกจิ กรรมพเิ ศษการอยูคา ย และประธานพธิ ปี ด เปน ผอู ํานวยการคา ย ไมต อ งทาํ พธิ ปี ด ในหองประชุมกไ็ ดเพลงชมุ นมุ ยวุ กาชาด ทํานองสามัคคีชุมนุม พวกเราบําเพ็ญประโยชน ใหง านรงุ โรจนระบอื ไกลเราชวยช้ที างปลอดภัย การอนามัยใหแกปวงชน(สรอย) เรามาเรงิ รื่นฤทยั และจงพรอมใจสมคั รสมานชว ยกันประกอบการงาน เพ่อื การกาชาดเจริญรุงเรือง ยามทกุ ขบ รรเทาใหสขุ กมล ยามปว ยเราชว ยแบงเบา รา งกายทพุ พลและคนชรา (สรอย)เราชว ยแมคนยากจน พวกเราฝกปรือจนเจนใจ แลวกาชาดไทยจะวฒั นา (สรอย) การเรอื นและการฝม อืผกู มติ รกับชนทวั่ ไปฮัม…. (2 จบ)เพลงอาลยั พน่ี อ ง สน้ิ การประชมุ อบรมระทมจิต ใหหวลคดิ อาลยั ในพ่นี องเคยรวมเรียนรว มสนุกสขุ สมปอง เคยทดลองอยูคา ยไดฝ กงานตอ งจําใจจําพรากจากมวลมติ ร ไปกอบกิจมคี า มหาศาลไปบาํ เพญ็ กรณีพลแี รงงาน เพอ่ื กจิ การกาชาดพิลาศเอย 2. พิธีปดการอยูคายในหองประชุมแบบไมมีพิธีการทางศาสนา ใหถือปฏิบัติตามขั้นตอนรายละเอียด เชนเดียวกับพิธีเปดการอยูคายในหองประชุมแบบไมมีพิธีการทางศาสนาทกุ ประการ 3. พธิ ีปด การอยคู า ยในสนาม ใหถ อื ปฏบิ ตั ดิ งั นี้ 3.1 พิธีกรเรียกแถวครึ่งวงกลมบริเวณหนาเสาธง รายละเอียดปฏิบัติเชนเดยี วกบั ข้นั ตอนพธิ ีเปดการอยคู ายในสนาม ขอ 1-3 3.2 พิธีกรเชิญผูอํานวยการคายไปยืนหนาเสาธง และส่ัง “ทั้งหมด - ตรง”แลวสั่ง “พัก” ผูอํานวยการคายกลาวปด เมื่อกลาวจบพิธีกรสั่ง “ทั้งหมด - ตรง” แลวสั่ง “พัก”ผูอาํ นวยการคายกลบั ไปยนื หลงั เสาธง

54 คมู อื การจัดกิจกรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 3.3 ผูแทนบรกิ ารอาสาสมัคร 6 คน ออกมาทาํ หนา ทชี่ กั ธงชาติ 2 คนธงยวุ กาชาด 2 คน ธงมาตรฐานใหญ 2 คน (ถา ม)ี ใหท งั้ 6 คน ปฏบิ ตั ิเชน เดยี วกบั ข้นั ตอนพธิ เี ปดการอยูคา ยในสนามทกุ ประการ แตก ารชกั ธงลงไมม กี ารรองเพลงชาติ 3.4 พิธกี รสง่ั “เคารพธงชาติ ทงั้ หมด - ตรง” ผูแ ทนบรกิ ารอาสาสมัครชักธงลง โดยใหธงยุวกาชาด ธงมาตรฐานใหญลงมากอน และตามดวยธงชาติ ใหม รี ะยะหา งกัน1 ชว งธง เสรจ็ แลวพิธกี รส่ัง “พัก” 3.5 ผูอํานวยการคายเดินไปจับมือ (ดวยมือขวา) กับคณะวิทยากรและสมาชิกยุวกาชาดใหครบทุกคน พรอมกันน้ันทุกคนก็เดินตามผูอํานวยการคาย และจับมือใหครบเชนกัน โดยเวียนไปทางขวามือ ขณะจับมือทุกคนรองเพลง “กอนจะจากกันไป” พรอม ๆ กัน เม่ือจับมอื ครบทกุ คนแลว กลบั ไปเขาแถวตามเดมิ เมอ่ื พธิ กี รเห็นวา สมาชิกทุกคนยืนอยูในแถวลักษณะเดิมแลวจึงนํารองเพลง “ลากอน” (ทํานอง FAREWELL GOOD FRIEND) 2 เที่ยว เม่ือรองเพลงเที่ยวที่สองใหทุกคนยกมอื ขวาข้ึนโบกมอื อําลา เร่ิมกาวถอยหลงั จนจบเพลง แลว แยกยา ยกนั ไป เพลงกอ นจะจากกนั ไป กอนจะจากกนั ไปขอฝากใจไวกบั ทกุ ๆ ทา น (ซํ้า) ถึงตัวไปใจนั้นไมแ ปรผันและหางไกล แมวา เราจากกนั ไมชา พลนั คงจะพบกันใหม (ซาํ้ ) ขอใหโชคดี มีชยั หมดทุกข โรคภยั ตลอดกาล เพลงลากอน ลากอ น เพ่ือนที่รกั ลากอ น เพ่ือนทร่ี ัก ลาแลว ลากอ น เราจะพบกันอกี เราจะพบกนั อกี ลากอน ลากอน (2 ครัง้ )

คมู ือการจัดกิจกรรมการอยูคา ยยุวกาชาด 55ข้ันสรุป/รายงานผลการดําเนนิ งาน เปนกระบวนการในการจัดรวบรวมผลการประเมินการดําเนินงานการจัดกิจกรรมคายยุวกาชาดทุกข้ันตอน โดยเริ่มต้ังแตการเตรียมการ การดําเนินงานทุกข้ันตอน ผลสําเร็จของการจัดกิจกรรม เปรียบเทียบกับวัตถุประสงค เปาหมายท่ีกําหนดไวในแผนงาน/โครงการ วิเคราะหผลการดาํ เนนิ งาน การสรุปงานที่ดี ควรจะมีขอมูลจากผลการประเมินทุกองคประกอบท่ีเกี่ยวของกับการดําเนนิ งาน 1. การประเมินดานปจจัย (Input) ไดแก งบประมาณ วัสดุ อุปกรณ สถานท่ีวทิ ยากร ส่ิงอํานวยความสะดวกตาง ๆ เปน ตน 2. การประเมินดานกระบวนการ (Process) ไดแก พิธีการและขบวนการในการจัดการอยูคาย กิจกรรม เปน ตน 3. การประเมินดานผลผลิต และผลลัพธ อันไดแก สภาพความพึงพอใจของผูเก่ียวของคือ สมาชิกยุวกาชาด วิทยากร ผูปกครอง และผูท่ีเก่ียวของอื่น ๆ นําขอมูลทั้งหมดมาเรียบเรียงสรปุ เขยี นเปนรายงาน การรายงานผลการดาํ เนนิ งาน รายงานใหผ เู กีย่ วขอ งไดรับทราบผลการดําเนนิ งาน ไดแ ก 1. ผบู งั คับบญั ชายวุ กาชาด 2. ผูปกครองสมาชิกยวุ กาชาด 3. ผูใหก ารสนบั สนนุ /สอ่ื มวลชน 4. อน่ื ๆ ตามความเหมาะสม การรายงานผลการดําเนินงาน เปนการรายงานผลการวิเคราะหขอมูลตอผูมีสวนเก่ียวของทุกฝาย เพ่ือใชเปนแนวทางในการปรับปรุง พัฒนาการจัดกิจกรรมในครั้งตอไป ควรจัดเปนลายลักษณอกั ษร ประกอบแผนภูมิ รปู ภาพ ตามความเหมาะสมหมายเหตุ 1. รูปแบบของการรายงาน อาจจัดทําในรูปของเอกสาร เทปคาสเส็ท หรือซีดีรอมก็ได ตามความเหมาะสม 2. ถาจะตองสงขอมูลรายงานจํานวนมาก เชน รายงานผลใหผูปกครองรับทราบควรจัดทําในลักษณะเอกสารสรุปยอผลการดําเนนิ งาน เพอ่ื ประหยดั คา ใชจา ย

56 คูม ือการจดั กจิ กรรมการอยูคา ยยวุ กาชาด สรปุ กระบวนการจัดกิจกรรมการอยูคายพกั แรม กระบวนการจดั กิจกรรมการอยูคา ยพกั แรม 1. ขั้นเตรมี การ 2. ขนั้ ดาํ เนนิ การ 3. ข้นั สรุป/รายงาน 1. สรุปผลการดาํ เนนิ งาน1. กาํ หนดและสํารวจสถานที่ 1. การปฐมนเิ ทศ 2. รายงานผล2. เขียนโครงการและขออนุมัติโครงการ 2. พธิ เี ปด การอยคู าย การปฏิบตั งิ าน ตอผทู ่ีเกี่ยวของ3. ขออนุญาตผูปกครองสมาชิกยุวกาชาด ยุวกาชาดเปนลายลักษณอกั ษร 3. การตรวจเย่ยี ม4. จดั ทาํ ประกนั ชวี ิต 4. พธิ ีหนาเสาธง5. จดั ทาํ คาํ ส่ังแตงตง้ั คณะกรรมการ 5. การแสดงรอบกองไฟดําเนนิ งาน 6. นันทนาการ6. จดั แบง หนา ที่ความรับผิดชอบ 7. กายบรหิ าร7. ประชุมกาํ หนดกจิ กรรม 8. การสวดมนต แผเมตตา8. จัดทาํ ตารางและกิจกรรมประจําวัน 9. การประเมินผล9. เตรียมแบบประเมนิ ผล 10. พธิ ปี ด การอยคู าย10. แจงหนว ยงานทเี่ กย่ี วขอ ง ยวุ กาชาด11. นดั หมายสมาชกิ ยวุ กาชาด12. ถา เดินทางโดยรถไฟ ขออนุญาตลดคา โดยสารรถไฟโดยผานตนสังกัด13. เตรียมการฝกรองเพลง/ฝกซอมพิธีการตา ง ๆ

คมู อื การจดั กจิ กรรมการอยูคา ยยวุ กาชาด 57 บทที่ 5 กิจกรรมเสนอแนะการแสดงเงียบ จดุ ประสงค 1. เพ่อื ใหสมาชิกยวุ กาชาดไดแสดงออก 2. เพอื่ ใหส มาชกิ ยวุ กาชาดรจู ักแกปญหาเฉพาะหนา 3. เพอื่ ใหสมาชกิ ยุวกาชาดสามารถนําประสบการณตา ง ๆ มาใชในการแสดง 4. เพ่อื ใหเ กิดความสามคั คี ชวยเหลอื เอื้อเฟอ เผือ่ แผ 5. สงเสริมความคิดรเิ ร่ิมสรา งสรรค เนื้อหา การแสดงเงียบ เปนกิจกรรมประเภทหนึ่งท่ีใหผูแสดงแตงกายและแสดงทาทางตามบทบาทที่ไดรับใหสมจริงโดยไมใชคําพูด ผูแสดงตองพยายามใชความสามารถในการแสดงทาทางใหเ ห็นเอกลักษณของตัวละครท่ีสวมบทบาท โดยสามารถใชอุปกรณมาประกอบได เชน พระเอกลิเกอินเดียนแดง นักฟุตบอล แมคา ตํารวจ เปนตน กิจกรรมแสดงเงียบนี้เปนกิจกรรมที่ควรจัดใหสมาชิกยุวกาชาด เพราะจะไดรับประสบการณหลาย ๆ ดาน เชน กลาแสดงออก มีปฏิภาณไหวพริบตดั สินใจเฉพาะหนา การรจู กั ลอกเลยี นแบบ เปน ตน การแสดงเงียบนี้ ใชเวลาในการดําเนินกิจกรรมมากพอสมควร หากจํานวนสมาชกิ นอย อาจจัดใหแ สดงเปนรายบคุ คลและกลุมยอย แตถามีสมาชิกจํานวนมาก อาจจัดใหแสดงเปนชุดใหญ เล็กคละกันไป หรืออาจจะใหสมาชิกไดรับบทบาทเดียวกันหลาย ๆ คน แลวใหออกมาแสดงพรอ ม ๆ กนั เปนการแขงขนั กนั อีกดว ย ขนั้ ตอนการแสดงเงยี บ 1. การเตรียมสถานท่ี การจัดที่น่ังการแสดงเงียบ ใหใชรูปแบบเหมือนการแสดงรอบกองไฟ แตไ มมีกองไฟและทนี่ งั่ ผตู ดิ ตามประธาน 2. บุคลากร 2.1 จัดเตรียมเชิญประธานเพ่ือรับการแสดง มอบรางวัล และกลาวสรุปผลการแสดง 2.2 พิธีกร เปนผูจัดทําสลากตัวละครเทาจํานวนสมาชิกท่ีเขารวมกิจกรรมน้ีชีแ้ จง นัดหมาย และนาํ การแสดง

58 คมู ือการจดั กจิ กรรมการอยูค ายยุวกาชาด 2.3 ผูตัดสิน อยางนอย 3 คน พิจารณาการแสดงจากการแตงกาย อุปกรณประกอบการแสดง และบทบาทการแสดงแลวคัดเลือกผูแสดงดีเดน เพอื่ รับรางวัล 3. ดําเนินการจัดการแสดง 3.1 พิธีกร จะตองมีผูเปนพิธีกรดําเนินรายการ จัดลําดับการแสดง โดยจดั ทาํ สลากเลอื กบทบาทท่ีจะใหสมาชิกแสดง พิธีกรจะตองเปนผูมีปฏิภาณไหวพริบ มีนิสัยสนุกสนานและมีประสบการณในการดาํ เนินการแสดง 3.2 เชิญประธาน หลังจากที่สมาชิกจับสลากและกลับไปเตรียมตัวมาเรยี บรอยแลว พิธีกรเชิญประธาน แลวสงั่ “ท้ังหมด – ตรง” เพือ่ ทําความเคารพประธาน เม่อื ประธานนง่ั ประจาํ ทเี่ รียบรอยแลว ก็ดําเนนิ รายการตอไป 3.3 เรียกหมายเลข การเรียกหมายเลขตามสลาก จะเรียกตามใบรายการของพิธกี ร หรอื จะทําสลากใหประธานจับกไ็ ด 3.4 ผูแสดงเคารพประธานกอนแสดง เมื่อพิธีกรเรียกหมายเลขตรงกับสลากของสมาชิกคนใด ใหสมาชิกคนน้ันกาวออกมายืนหนาหนวยสีของตน แลวทําความเคารพประธานตามเอกลกั ษณข องตัวละครทีต่ นจับสลากได หรือโดยการไหว 3.5 การแสดง เมอ่ื เคารพประธานแลวใหเริ่มการแสดงตามบทบาทของตัวละครที่ไดรับ โดยหามผูแสดงใชเสียง ใชเวลาแสดงประมาณ 1 นาที พิธีกรจะใชสัญญาณนกหวีดเปา 1 ครั้งเพือ่ หยุดการแสดง ผูแ สดงตองหยดุ คางอยูกบั ท่ีในทา ทางทท่ี าํ อยูค ร้งั สุดทาย 3.6 พิธีกรจะเชิญชวนผูชมคนใดคนหน่ึงเปนผูทายวาผูแสดง แสดงเปนใครหรือเปนอะไร ถาทายไมถูกใหผูแสดงสายหนาแลวเร่ิมแสดงตอ หากทายถูกใหผูแสดงโคงใหผูท่ีทายถูกและเคารพประธานแลว กลับเขา ท่นี ่ังเดิม สมาชิกทกุ คนปรบมือ 3.7 มอบรางวัล เมื่อแสดงครบทุกคนแลว กรรมการสงผลคะแนนใหพิธีกรประกาศผูแสดงดเี ดน เพื่อรบั รางวลั จากประธานตามสมควร 3.8 ประธานกลาวปด เมื่อดําเนินกิจกรรมจนจบ พิธีกรเชิญประธานกลาวสรปุ และปด การแสดง จากน้ันพธิ กี รจะสรปุ เนอ้ื หา จุดมุงหมาย วธิ กี าร และขั้นตอนการแสดงเงยี บ กติกาในการแสดงเงยี บ 1. พธิ ีกร อธบิ ายวธิ ีแสดง 2. ใหผูแสดงจับสลาก แลวเก็บเปนความลับ 3. แตง กายใหสมบทบาทพรอ มอปุ กรณ โดยใชเ วลาประมาณ 10 -15 นาที

คมู อื การจัดกจิ กรรมการอยูคา ยยวุ กาชาด 59 4. พิธีกร คัดเลือกหมายเลขสลากแลวเรียกออกมาแสดง โดยใหเวลาในการแสดงคนละหรือชุดละ 1 - 3 นาที และหามผแู สดงออกเสยี งโดยเดด็ ขาด 5. กอ นและหลงั แสดงจบ ใหผ ูแสดงทําความเคารพประธานตามบทบาทท่ไี ดร ับ 6. เม่ือผูใดถูกเรียกหมายเลข ใหผูนั้นออกมาแสดง เมื่อพิธีกรใหสัญญาณหยุดแสดงใหผูแสดงหยดุ อยกู บั ที่ พิธกี รจะใหผ ูช มทายวาแสดงอะไรหรอื เปน ตวั อะไร 7. เมื่อมีผูทายถูกใหผูแสดงโคงผูนั้นและทําความเคารพประธานแลวกลับเขาท่ีถา ทายผิดใหผูแสดงสัน่ ศรี ษะแลว เรมิ่ แสดงใหมจนกวาจะมผี ูทายถูก 8. ระหวางการแสดงผูชมสามารถสง เสียงสนกุ สนานได 9. พธิ ีกรอาจชว ยใหบรรยากาศมคี วามสนกุ สนานขึ้น โดยใหเ สียงประกอบกไ็ ด 10. ควรเลอื กและจดั ตัวแสดงใหเหมาะสมกับวัยและความสามารถของสมาชิก ขอ เสนอแนะในการจดั ตวั ละครในการแสดงเงยี บ 1. บคุ คลสาํ คญั ในประวัติศาสตร เชน พนั ทา ยนรสิงห นางนพมาศ ฯลฯ 2. บคุ คลอาชีพตาง ๆ เชน แพทย แมคา ตํารวจ ฯลฯ 3. ตวั ละครจากวรรณคดี เชน ขนุ ชา งขุนแผน เจาเงาะ รจนา ฯลฯ 4. บคุ คลทม่ี เี อกลักษณเ ดน ๆ ประจําตัว เชน ชาลี แชปลิน ซุปเปอรแ มน ฯลฯ 5. เหตกุ ารณจากภาพยนตร หรอื หนงั สือพิมพ ฯลฯ 6. ประเพณตี า ง ๆ ของไทย เชน สงกรานต บวชนาค ลอยกระทง ฯลฯ

60 คูม อื การจดั กจิ กรรมการอยูค ายยวุ กาชาดกจิ กรรมนักบําเพญ็ ประโยชน สาระสําคญั เพ่ือใหสมาชิกยุวกาชาดมีความรู ความเขาใจในกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน สามารถปฏบิ ัติตามโครงการทีว่ างไวอยา งถูกตอง เหมาะสม จดุ ประสงค 1. เพ่อื ปลูกฝงใหส มาชิกยุวกาชาดบําเพ็ญตนใหเปนประโยชนตอสงั คมได 2. เพื่อสงเสริมและสนับสนุนใหสมาชิกยุวกาชาด ปฏิบัติตนเพื่อสนองตออุดมการณและวัตถุประสงคของยุวกาชาด มีความภาคภูมิใจในวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีและมรดกของชาติ 3. เพ่ือใหสมาชิกยุวกาชาด อนุรักษสภาพแวดลอมและธรรมชาติ เปนผูที่มีความเสยี สละและบาํ เพ็ญตนใหเปนประโยชนแ กส ว นรวม เนอื้ หา 1. ความหมายของการบาํ เพ็ญประโยชน 2. ประเภทของกิจกรรมบาํ เพญ็ ประโยชน 3. กจิ กรรมบําเพญ็ ประโยชนท่เี หมาะสมกับสมาชิกยุวกาชาด 4. การเขียนโครงการบาํ เพญ็ ประโยชน 5. การเขา รว มโครงการบําเพ็ญประโยชนกับหนว ยงานและชุมชน กจิ กรรมเสนอแนะ 1. แบงกลุมอภิปรายและวางแผนรวมกัน เพื่อจัดทําโครงการบําเพ็ญประโยชนโดยมีผูบังคับบญั ชายุวกาชาดเปน ทป่ี รึกษา 2. ใหแตล ะกลมุ เขียนโครงการบาํ เพญ็ ประโยชนและดําเนนิ การตามโครงการ เชน 2.1 โครงการชว ยกันทําบัตรสุขภาพ 2.2 โครงการจัดปา ยนิเทศและสมดุ ภาพ 2.3 โครงการจัดกจิ กรรมและดแู ลรกั ษาสงิ่ แวดลอมในโรงเรยี น 2.4 โครงการปลกู หรือบาํ รุงรักษาพืชสมนุ ไพรในโรงเรยี น 2.5 โครงการปฏบิ ัตงิ านในสถานสงเคราะห 2.6 โครงการเขารวมกจิ กรรมบาํ เพ็ญประโยชนก ับหนว ยงานและชุมชน 2.7 โครงการจัดแหลงขาวสารประจําหมบู า น

คมู อื การจดั กิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาด 61 2.8 โครงการประดษิ ฐส งิ่ ของ บัตรอวยพร เพือ่ สรางสัมพนั ธภาพและกาํ ลังใจ 2.9 โครงการถุงของขวัญ 2.10 โครงการเขารวมกิจกรรมกับชุมชนดานขนบธรรมเนียมประเพณี และวนั สําคญั ของทอ งถ่ิน 3. จดั ฉายวดี ทิ ัศนหรอื สไลด เพอ่ื ใหความรแู กส มาชิกยวุ กาชาด 4. สรปุ รายงาน เผยแพรผลการปฏบิ ตั กิ ิจกรรม ส่อื การจดั กิจกรรม/แหลงเรยี นรู 1. หนงั สอื คนควา 2. วีดิทัศน 3. ภาพยนตร 4. สไลด 5. รูปภาพ 6. สมดุ ภาพ 7. หนงั สอื พมิ พ วารสารตา ง ๆ 8. แผนภมู ิ 9. ตวั อยางบตั รสุขภาพ 10. ตัวอยา งโครงการ 11. วสั ดุ อุปกรณในแตล ะโครงการ เกณฑการใหเ ครือ่ งหมายกิจกรรมพิเศษ มีสว นรว มโครงการปฏบิ ตั ิกิจกรรมบําเพ็ญประโยชนไมนอยกวา 3 ขอ 1. เขียนและปฏิบัติตามโครงการไดอยางนอ ย 1 โครงการ 2. ปฏิบตั ิงานตามท่ไี ดรบั มอบหมายภายในโรงเรยี นอยา งนอ ย 2 โครงการ 3. เขา รว มกิจกรรมบาํ เพญ็ ประโยชนรวมกบั หนว ยงานหรือชมุ ชน อยา งนอ ย 1 ครัง้ 4. จัดทาํ สมดุ บนั ทกึ กิจกรรมบาํ เพญ็ ประโยชน ตามทีไ่ ดรับมอบหมาย ภาพเคร่ืองหมายกจิ กรรมพเิ ศษนกั บาํ เพ็ญประโยชน

62 คมู อื การจัดกจิ กรรมการอยูคายยุวกาชาดขอ เสนอแนะ การปฏิบัติกิจกรรมของสมาชิกยุวกาชาดเพอ่ื ใหผานเกณฑตามทก่ี ําหนด ใหอยูในดุลยพินจิของผูบงั คับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ทง้ั น้ีโดยคาํ นงึ ถึงความปลอดภยั และความเหมาะสมตามวฒุ ิภาวะของสมาชิกยวุ กาชาด. เน้อื หากจิ กรรมบําเพ็ญประโยชน เปนการจัดกิจกรรมเพื่อสงเสริมและสนับสนุนใหสมาชิกยุวกาชาด ปฏิบัติตนเพ่ือสนองตออุดมการณและวัตถุประสงคของยุวกาชาด มีความภาคภูมิใจในวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีและมรดกของชาติ พรอมท่ีจะอนุรักษสภาพแวดลอมและธรรมชาติ เปนผูที่มีความเสียสละและบาํ เพญ็ ตนใหเปน ประโยชนแกส วนรวม ประเภทของการบําเพ็ญประโยชน การดํารงชีวิตอยูในสังคมอยางมีความสุข จําเปนตองมีการชวยเหลือเอ้ืออาทรกันมีความเสียสละ ไมเห็นแกประโยชนสวนตนเพียงอยางเดียว กิจกรรมบําเพ็ญประโยชน เปนกิจกรรมทเ่ี สรมิ สรางความรัก ความสามคั คี รวมพลงั กันสรา งชุมชนใหม คี วามเจริญกา วหนา 1. การบําเพ็ญประโยชนที่สามารถทําไดในชีวิตประจําวัน สมาชิกยุวกาชาดสามารถบําเพ็ญประโยชนในชีวิตประจําวันได เชน การชวยถือของใหผูใหญ การชวยคนขามถนน การชวยกันรักษาความสะอาดในบริเวณโรงเรียน ชุมชน ท่ีอยูอาศัย เหลานี้เปนการกระทําท่ีทุกคนพึงกระทําดว ยความเตม็ ใจ สมัครใจ โดยไมมกี ารบงั คับ แสดงใหเ ห็นถงึ ลักษณะนสิ ัยท่ดี ี 2. การบาํ เพญ็ ประโยชนโดยมกี ารวางแผนไวล ว งหนา จะทาํ ใหม กี ารดําเนนิ การบรรลุจดุ หมายทก่ี ําหนดไว เชน การเดินรณรงคก าํ จดั ยงุ ลาย ตอ งมกี ารวางแผนจดั เตรยี มปาย นดั หมายผเู ขา รว มกจิ กรรม เปน ตน

คูมอื การจดั กจิ กรรมการอยูคา ยยุวกาชาด 63 ข้ันตอนการวางแผนจดั กจิ กรรมบาํ เพญ็ ประโยชน 1. การประชมุ วางแผนกิจกรรม 2. กาํ หนดขอบขาย / วัตถุประสงค 3. กาํ หนดสถานท่ี / วนั เวลา / งบประมาณ 4. กําหนดรายละเอยี ดของกิจกรรม 5. เสนอขออนมุ ตั โิ ครงการ 6. ดําเนินการจัดโครงการ 7. สรปุ / ประเมนิ ผลการจดั กจิ กรรม ประโยชนข องการวางแผนการจัดกจิ กรรม 1. ดําเนินงานไดตรงตามวตั ถปุ ระสงค 2. มกี ารวางแผนทจ่ี ะแกป ญ หาซง่ึ คาดวา จะเกดิ ขน้ึ ได 3. สามารถประเมนิ / สรุปผลงานเพอ่ื นาํ มาใชใ นการจดั กิจกรรมคร้งั ตอไป 3. การบําเพ็ญประโยชนในโอกาสท่ีมีเหตุดวน ฉุกเฉิน เหตุดวน ฉุกเฉินเปนเหตุการณท่ีเกิดข้ึนโดยไมมีการคาดเดาลวงหนา สมาชิกยุวกาชาดสามารถใหความชวยเหลือในกรณีฉุกเฉินไดเหตุดวน ฉุกเฉินที่พบบอย ไดแก อุทกภัย วาตภัย อุบัติภัยอัคคภี ยั การใหความชวยเหลือผูประสบภัยตาง ๆ ในกรณีเหตุฉุกเฉิน สมาชิกยุวกาชาดสามารถใหความชวยเหลือไดดงั นี้ 3.1 การปฐมพยาบาลผไู ดร ับบาดเจบ็ 3.2 การรบั บริจาคหนงั สอื หรอื สงิ่ ของเพอื่ นาํ ไปมอบแกผ ูประสบภัย 3.3 การใหบริการตาง ๆ เชน การดูแลเด็ก การทําความสะอาดอาคารสถานที่การทําอาหารใหกับผูประสบภยั รับประทาน 4. การบําเพ็ญประโยชนเพื่อเปนการตอบแทน ความกตัญูกตเวทีเปนเคร่ืองหมายแสดงความดี กตญั ู - การรคู ณุ ทาน กตเวที - การตอบแทนคณุ กตัญกู ตเวที - การรําลกึ และตอบแทนผูมพี ระคณุ

64 คูมือการจัดกิจกรรมการอยูคา ยยวุ กาชาด บุคคลที่สมาชิกยุวกาชาดควรแสดงความกตญั ูกตเวที ไดแ ก 1. พอ แม 2. ครู – อาจารย 3. พระสงฆ 4. ทหาร ตาํ รวจ 5. พระบรมวงศานุวงศ 5. การบําเพญ็ ประโยชนด า นการอนรุ กั ษไ วซง่ึ ความเปน ระเบียบเรยี บรอย ทําไดโ ดยการถนอม ดูแล รักษา ซอมแซมใหคงสภาพเดิมไว เชน การดูแลโบราณสถาน โบราณวัตถุ และขนบธรรมเนยี มประเพณี การบาํ เพญ็ ประโยชน ทาํ ไดหลายลกั ษณะ ไดแก 1. การบําเพ็ญประโยชนตอบุคคล กระทาํ ไดหลายระดับ เชน ตนเอง บุคคลทีเ่ กยี่ วของ บคุ คลในชุมชน สถาบันพระมหากษัตรยิ  เปน ตน 2. การบําเพ็ญประโยชนตอสถานท่ี สถานท่ีมีหลากหลายลักษณะ ไดแก สวนสาธารณะ บอน้ํา สระนํ้า อุทยานแหงชาติ ศูนยพัฒนาเด็กกอนวัยเรียน ศาสนสถาน ถนน แมนํา้ ศาลาพักรอน โบราณสถาน หองสมุด สถานีอนามัย เปนตน การบําเพ็ญประโยชนตอสถานที่ ไดแก การทําความสะอาด ปลูกไมดอกไมประดับ ทาสีใหม เปน ตน การดูแลรักษาโบราณสถาน เชน การบูรณซอมแซม การกําจัดวัชพืช เปนตน การบําเพญ็ ประโยชนอ ทุ ยานแหง ชาติ เชน การใหความรู การรกั ษาดแู ล การปลูกปา ทดแทน เปน ตน การบําเพ็ญประโยชนตอหองสมุดชุมชน เชน เปลี่ยนปายนิเทศ บริจาคหนงั สอื ซอ มแซมหนังสอื เปน ตน การบําเพ็ญประโยชนศูนยพัฒนาเด็กเล็กกอนวัยเรียน เชน การดูแล ความปลอดภยั ในการปฏบิ ัติภารกิจประจําวนั เปนตน การบาํ เพ็ญประโยชนตอสถานีอนามัย เชน การรักษาความสะอาด บริเวณสถานอี นามยั เปน ตน 3. การบาํ เพญ็ ประโยชนร ว มกบั ชมุ ชน ไดแ ก 3.1 การพัฒนาชุมชน 3.2 กิจกรรมเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมประเพณี 3.3 กจิ กรรมเกีย่ วกับการปองกันชีวิตและสุขภาพ

คมู ือการจดั กิจกรรมการอยูคา ยยุวกาชาด 65กิจกรรมการเดินทางไกล สาระสาํ คญั การเดินทางไกลเปนกิจกรรมท่ีฝกใหสมาชิกยุวกาชาดไดศึกษาวิธีการสังเกตฝกความอดทน สามัคคี เสยี สละ รูจักแกปญ หาเฉพาะหนา มีภาวะในการเปน ผนู าํ และผตู ามท่ดี ี จดุ ประสงค เพ่อื ใหส มาชิกยุวกาชาด 1. เดนิ ทางไกลในระยะทาง 3-5 กโิ ลเมตรได 2. ใชแผนท่ีหรือเขม็ ทศิ ประกอบการเดนิ ทางได 3. เขียนแผนทสี่ งั เขปประกอบการเดินทางได 4. ปฏบิ ตั งิ านตามที่ไดรับมอบหมายได 5. สรางความสามคั คใี นหมคู ณะ เนอื้ หา 1. หลักการเดินทางอยางปลอดภัย เชน กฎจราจร เครื่องหมายตาง ๆ ในการเดนิ ทาง สัตว และพชื มพี ษิ 2. การเดนิ ทางไกลเพอ่ื การศกึ ษาธรรมชาตแิ ละสถานที่สาํ คัญในทองถ่ิน 3. การอา น การใชแผนท่ี เข็มทศิ 4. การเขยี นแผนทส่ี ังเขปประกอบการเดินทาง กจิ กรรมเสนอแนะ 1. สมาชกิ ยวุ กาชาดวางแผนรว มกันถงึ วธิ ีการท่ีจะไดรบั เครอื่ งหมายกจิ กรรมพิเศษ 2. เตรียมอปุ กรณแ ละเครอื่ งใชต ามความเหมาะสม 3. ปฏบิ ตั กิ ารเดนิ ทางไกลตามขอ ตกลง 4. รายงานผลการเดินทางไกลสื่อการจดั กจิ กรรม/แหลงเรยี นรู 1. คมู ือครผู สู อนกจิ กรรมยวุ กาชาด 2. ส่อื อปุ กรณท จ่ี ําเปน 3. แผนทแ่ี ละเขม็ ทศิ 4. กระเปา ยา 5. แบบรายงานการเดนิ ทางไกล 6. ชมุ ชนรอบ ๆ สถานศึกษา

66 คมู อื การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด 7. แหลงเรยี นรูตามความเหมาะสม 8. วดี ิทศั นกิจกรรมคา ย 9. วทิ ยากร 10. หองสมดุ 11. สวนสาธารณะ เกณฑก ารใหเ ครอื่ งหมายกิจกรรมพิเศษ 1. เดนิ ทางไป-กลบั ระยะทางไมน อ ยกวา 3 กิโลเมตร 2. ทํารายงานการเดินทางไกล โดยใชแผนท่ีและเข็มทิศประกอบ 3. ปฏบิ ตั งิ านตามท่ไี ดร บั มอบหมายไดไมน อยกวา 4 รายการ ภาพเครอ่ื งหมายกจิ กรรมพิเศษการเดนิ ทางไกลขอ เสนอแนะ การปฏิบัติกจิ กรรมของสมาชิกยวุ กาชาด เพ่ือใหผา นเกณฑตามทก่ี ําหนด ใหอยูใ นดุลยพินิจของผูบงั คับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ท้งั นีโ้ ดยคํานงึ ถึงความปลอดภัยและความเหมาะสมตามวุฒิภาวะของสมาชิกยุวกาชาด เนอ้ื หากจิ กรรมการเดินทางไกล การเดนิ ทางไกลคอื อะไร การเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาด คือ การเดินทางจากจุดหน่ึงไปยังอีกจุดหน่ึงซ่ึงครผู ูนําหรือผูบงั คบั บัญชายุวกาชาดจะเปน ผูก ําหนดระยะทาง และทางเดินใหแกสมาชกิ ยุวกาชาด ความมุงหมายของการเดนิ ทางไกล การเดนิ ทางไกลของสมาชิกยวุ กาชาด มีความมงุ หมายใหญ ๆ อยู 4 ประการ คอื 1. เพื่อฝกความอดทนและสง เสรมิ สุขภาพพลานามัย เพราะในการฝกอบรมสมาชิกยุวกาชาดนั้น มีความประสงคท่ีจะอบรมใหสมาชิกยุวกาชาดไดเขาใจและปฏิบัติตามวัตถุประสงค

คูมอื การจัดกจิ กรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 67ของยุวกาชาด และคําปฏิญาณตนของยุวกาชาด จะเห็นไดวาความมุงหมายของการเดินทางไกลในขอ 1 น้ี จะบรรลุตามคําปฏิญาณตนของยุวกาชาดขอท่ี 3 ท่ีกลาววา ขาฯ จะรักษาอนามัยของตนเอง และสง เสริมอนามัยของผูอ่ืน เพราะการเดินทางไกลนั้น สมาชิกตองสุขภาพดีอยูกอนแลวและเมื่อไดเดินทางไกลก็จะทําใหสุขภาพดีขึ้น และการเดินทางไกลนั้นจะตองรวมไปกันเปนหนวยซึ่งจะทําใหส มาชกิ ยวุ กาชาดไดด แู ล ชว ยเหลือเพ่อื น ๆ สมาชกิ ไปดว ย 2. เพื่อฝกใหสมาชิกยุวกาชาด มีระเบียบวินัย การเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดไมวาจะเปนระดับใดก็ตาม ผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะตอ งจัดใหส มาชิกยุวกาชาดไดเดินทางไกลเปนระบบหนวย โดยมีหัวหนาหนวยเดินนําหนา และรองหัวหนาหนวยเดนิ ปด ทายแถวเสมอ และในระหวา งการเดินทางไกลนั้น สมาชิกยุวกาชาดจะตอ งไมแตกแถว ซึ่งการเดินทางไกลในลักษณะน้ีจะทําใหสมาชิกยุวกาชาดตองอยูในระเบียบตลอดเวลา เปนการฝกสมาชิกยวุ กาชาดใหมีระเบียบและอยใู นวินัยตลอดเวลา 3. เพ่ือฝกใหสมาชิกยุวกาชาดรูจักชวยตนเอง และรูจักทํางานรวมกับผูอื่น การเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดระดับตาง ๆ นั้น ผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะกําหนดหรือมอบหมายงานใหสมาชิกยุวกาชาดไดทําระหวางเดินทางไกลดวยทุกคร้ัง ซ่ึงอาจจะเปนงานเฉพาะบุคคลหรืองานเปนหนวย ซึ่งเปนการฝกใหสมาชิกยุวกาชาดไดรูจักฝกการสังเกต การจดจํา และไดทํางานรวมกับผูอน่ื รจู กั รับผิดชอบตองานท่ไี ดร ับมอบหมาย ทง้ั งานกลุม และงานสว นตวั 4. เพ่ือใหเกิดความสนุกสนาน ตื่นเตน ตามความตองการในวัยเด็กเพราะการเดินทางไกลน้ัน สมาชิกยุวกาชาดจะไดรับความสนุกสนานเพลิดเพลินกับบรรยากาศตามธรรมชาติตลอดเสนทางที่ไดเดินไป รวมทั้งจะไดพบเห็นสิ่งแปลกใหมที่สมาชิกยุวกาชาดอาจจะไมไดเคยพบเห็นมากอน ซึง่ จะทําใหส มาชกิ ยุวกาชาดเกดิ ความต่ืนเตนและสนกุ สนานระหวา งเดนิ ทางไกล การเตรียมตวั ในการเดนิ ทางไกล ในการเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดในระดับตาง ๆ น้ัน ระยะทางในการเดินทางไกลและสถานที่ที่จะใชเดินทางไกล จะมีระยะทางและสถานท่ีท่ีผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะจัดใหแตกตางกัน ดังนั้น ในการจัดใหสมาชิกยุวกาชาดเดินทางไกลน้ัน ผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะตองคอยแนะนําใหสมาชิกยุวกาชาดไดเตรียมตัวใหพรอมกอนจะถึงวันท่ีจัดใหมีการเดินทางไกลผบู ังคบั บญั ชายุวกาชาดควรจะไดจ ัดเตรยี มตวั กอนเดนิ ทางไกล ดังนี้

68 คมู อื การจัดกิจกรรมการอยคู ายยวุ กาชาด 1. ขออนุญาตนายกหมูยุวกาชาดโรงเรียน เพื่อจัดกิจกรรมเดินทางไกลใหแกสมาชิกยุวกาชาด จะเปนการเดินทางไกลภายในบริเวณโรงเรียนสําหรับยุวกาชาดระดับ 1 หรือยุวกาชาดระดับไหน ๆ กต็ าม 2. ขออนุญาตจากผูปกครองของสมาชิกยุวกาชาดเปนลายลักษณอักษร เชนนําสมาชิกออกเดนิ ทางไกล ในกรณที จี่ ัดเดินทางไกลนอกบริเวณโรงเรียน เปนตน 3. อธิบายและซักซอมสมาชิกยุวกาชาด ใหเขาใจในวิธีการตาง ๆ เคร่ืองหมายตาง ๆและการใชอปุ กรณร ะหวา งการเดินทางไกล พรอมทั้งมอบหมายงานในระหวางเดนิ ทางไกล 4. สํารวจเสนทางและจัดเตรียมเสนทาง พรอมท้ังติดตั้งเคร่ืองหมายตาง ๆ ท่ีจําเปนตองใชในการเดนิ ทางไกลใหเรยี บรอย หลกั ทวั่ ไปและอปุ กรณสาํ หรบั เดนิ ทางไกล 1. เครื่องหลัง ในการเดินทางไกลระยะสั้น ๆ ใชเวลาไมนาน สมาชิกยุวกาชาดไมตองเตรียมอาหารไปรับประทาน แตถาไปไกลและใชเวลานาน ก็ตองเตรียมอาหารสําเร็จรูปหรอื อาหารแหง ตลอดจนภาชนะหงุ ตม บางคร้ังกม็ ีอาหารสดตดิ ตัวไปดวย ในการบรรจุเครื่องหลังมคี ําแนะนาํ ยอ ๆ ดงั น้ี 1.1 เครอื่ งหลงั ควรเลอื กขนาดทเี่ หมาะสม ไมใ หญหรอื เลก็ จนเกนิ ไป 1.2 การบรรจุส่ิงของลงในเครื่องหลัง ควรเอาของที่ใชภายหลังหรือหนัก ๆไวขางลาง ของที่ใชกอนหรือใชบอย ๆ ไวขางบน ของบางประเภทควรใสถุงผาหรือถุงพลาสติก จะทําใหสะดวกในการเก็บ ของน่ิม ๆ เชน ผาหม ผาปูท่ีนอน บรรจุไวดานติดกับหลังของสมาชิกยุวกาชาดเพือ่ ใหน ุม เปน ตน 1.3 อาหารสดอาหารแหงท่ีนําไปควรจะมีน้ําหนักเบา กินเน้ือที่นอย รายการอาหาร (เมนูอาหาร) กค็ วรเปน ชนดิ งาย ๆ ไมยุง ยาก และใชเ วลาประกอบไมนาน 2. เครื่องใชประจาํ ตัว ควรนาํ ไปพอประมาณไมม ากเกนิ ไป เพราะจะทําใหเครอ่ื งหลังมนี า้ํ หนักมาก นอกจากนีส้ ง่ิ ของท่ไี มจ ําเปน อยานําตดิ ตวั ไป 3. การเลือกเสนทาง ควรเล่ียงไมเดินตามถนนใหญท่ีมีการจราจรคับค่ัง ถาหากมีความจําเปนตองเดิน สมาชิกยุวกาชาดจะตองระมัดระวังมิใหเกิดอุบัติเหตุ ถาเดินเวลากลางคืนเดือนมืด ควรใชผาสีขาวพันขา หรือติดสีสะทอนแสงเพื่อเปนท่ีสังเกตของผูที่ขับรถ หัวหนาหนวยควรถือคบไฟ ตะเกียง หรือไฟฉาย สมาชิกยุวกาชาดตองไมทําความเดือดรอนใหกับชาวบานดวยประการตาง ๆ เชน 3.1 อยาเดินบกุ เหยยี บย่ําตน ขาวและพชื ตา ง ๆ ทีป่ ลกู ไว 3.2 อยาหกั หรอื ถอนตน ไมและพชื ตา ง ๆ ท่ีปลกู ไว

คูมือการจดั กิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาด 69 3.3 อยา ตอ นปศสุ ตั วใ หแ ตกกระจาย 3.4 อยารื้อถอนรั้วที่เขาปกไว ตลอดจนผัก ผลไม และสิ่งตาง ๆ หามหยิบฉวยเอาไปโดยพลการ 3.5 ไมควรเดินตามทางรถไฟ และเมื่อจะขามทางรถไฟตองระมัดระวัง เม่ือเหน็ วาปลอดภยั แลวจึงขาม 3.6 การเดินทางไกลไมใชเปนการ “แขงขันการเดิน” การเดินอยางปกติ เมื่อเดินได 30 นาที ควรหยุดพัก 4 – 5 นาที ทั้งน้ี เพื่อเปนการพักผอนและคอยผูมาลาชา ระหวางพักควรจะถอดถงุ เทา ออกเพือ่ ใหเ ทา ไดร บั ความเยน็ บาง ไมอบ 4. การรักษาอนามัยระหวางการเดินทางไกล ในระหวางการเดินทาง สมาชิกยุวกาชาดจะตองระมัดระวังรักษาอนามัยของตนเอง ใหสามารถเดินทางไดจนถึงจุดหมายปลายทางการรักษาสุขภาพอนามัยอาจจะทําไดห ลายทาง เชน 4.1 สุขภาพทางกาย การระวังรักษารางกายไมใหไดรับอันตรายจากสิ่งแวดลอมระวังไมใ หเ กดิ เปน ไขข ณะเดินทาง 4.2 สุขภาพทางจิต ในขณะเดินทางไกล สุขภาพจิตของผูเดินทางไกลมีความสัมพันธอยางย่ิงกับสุขภาพของรางกาย และสภาพความพรอมของรางกายในการเดินทางเพราะถาจิตใจไมพรอมหรือไมเกิดความสนุกสนานในการเดิน ก็จะทําใหกิจกรรมระหวางการเดินทางไมประสบผลสําเร็จตามวัตถุประสงค ฉะน้ัน กอนออกเดินทางไกล ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควรจะไดช้ีแจงและกระตุนใหสมาชิกยุวกาชาดเกิดความกระตือรือรนในการเดินทางไกล และรวมกิจกรรมตา ง ๆ ระหวางการเดินทางไกลอยา งเต็มใจและสนุกสนาน 5. การเลือกสถานท่ีตั้งคายพักแรม ควรอยูในทําเลท่ีเหมาะสม เปนท่ีโลงแจงและมเี น้อื ท่พี อท่ีจะฝกได นอกจากน้ยี ังตองพิจารณาในส่ิงตอ ไปน้ี 5.1 นํ้า จะตอ งมีเพยี งพอทั้งนํา้ ดื่มและนาํ้ ใช และตองเปน น้ําที่สะอาดปลอดภัย 5.2 พ้ืนดิน พ้ืนดินเหนียวไมคอยดี เพราะเม่ือเทนํ้า หรือฝนตกลงมาน้ําจะไหลลงสูพ ืน้ ดนิ ชามาก ดนิ เปนโคลน ควรเลอื กพื้นดนิ ท่ีมลี กั ษณะเปน ดนิ ปนทราย 5.3 ทิ ศ ท า ง ล ม ล ม ม า จ า ก ท า งทิศไหน มีท่ีกําบังลมอยางไรควรพิจารณาการกางเต็นทไมควรใหใกลตนไมใหญมากนัก เพราะเม่ือฝนตกน้ําจะไหลจากใบไมลงสูเต็นท ทําใหเต็นทเปยกแฉะเปนเวลานาน และกิ่งไมอาจตกมาเปนอันตรายได เต็นทพักควรอยูในที่โลงแจงแดดสองได นอกจากนี้การเลือก

70 คมู อื การจัดกิจกรรมการอยคู า ยยวุ กาชาดสถานท่ีตั้งคายพักแรมยุวกาชาด ควรใหอยูใกลกับสถานีอนามัย หรือโรงพยาบาล ไมควรตั้งคายพักแรมใกล ๆ แมน ํ้าหรอื บงึ ใหญ ๆ เพราะสมาชิกยุวกาชาดอาจไดร ับอันตรายหรือเกิดอบุ ัติเหตไุ ด 6. โอกาสในการจัดการเดินทางไกล ในการเดินทางไกลควรไปในวันหยุดโรงเรียนเชน วันเสาร วันอาทิตย หรือวันหยุดพิเศษอื่น ๆ ทั้งน้ี เพื่อมิใหสมาชิกยุวกาชาดตองเสียเวลาเรียนและควรหลีกเล่ียงฤดูฝน เพราะจะเปนอันตรายตอสุขภาพได อีกทั้งกิจกรรมจะไมบรรลุวัตถุประสงคท่ีตง้ั ไว ดังน้ัน ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควรไดกําหนดแผนการเดินทางไกลเอาไววา ปหนึ่งจะไปก่ีครั้ง กลุมใด ระดับใด จะไปที่ไหน เม่ือใด เมื่อกําหนดดังนี้แลว สมาชิกยุวกาชาดก็ควรจะไดทราบลว งหนา และไดเ ตรยี มตวั เนนิ่ ๆ อุปกรณท จ่ี าํ เปนในการเดินทางไกล ในการเดินทางไกลน้ัน ผูเขารวมเดินทางไกล จะตองจัดเตรียมอุปกรณและเคร่ืองใชสวนตัวใหพรอมกอนเดินทางไกล อุปกรณท่ีจะนําติดตัวไปนั้น จะตองพิจารณาใหเหมาะสมกับสภาพสง่ิ แวดลอมของทศิ ทางและระยะทางที่จะเดินทางไกล สําหรับการเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดน้ันผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะตองชี้แนะใหสมาชิกยุวกาชาดไดรูถึงอุปกรณที่จําเปนตาง ๆ และการใชอุปกรณที่เหมาะสมในการเดินทางไกล เพราะการเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดแตละระดับนั้นระยะทางและความลําบากในการเดินทางแตกตางกัน อุปกรณที่สมาชิกยุวกาชาดจําเปนตองนําติดตัวไปนอกจากแผนท่ีและเข็มทิศแลว ยังมีอุปกรณที่จําเปนอ่ืน ๆ อีก เชน สมุด ปากกา ดินสอ ยางลบวงเวียน กระติกน้ํา ท่ีตองนําติดตัวไปเสมอ ๆ แลว ยังมีอุปกรณขนาดใหญขึ้นไปอีกท่ีสมาชิกยุวกาชาดตองนําไปดวย เชน เชือก ไมงาม มีดพก ฯลฯ แตไมจําเปนจะตองนําไปเปนรายบุคคลโดยแตละหนวยควรจะมีอุปกรณเหลานี้ใชในระหวางการเดินทางไกล ซึ่งเปนการเดินทางไกลนอกโรงเรียน หรอื อาจจะไปอยูคายพกั แรมนอกโรงเรียนแลว มกี ารเดนิ ทางไกลขณะอยคู า ยพกั แรม สรปุ ในการจัดกิจกรรมเดินทางไกลใหแกสมาชิกยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควรจะตอ งคาํ นึงถึงหลกั ใหญ ๆ 5 ประการ ซง่ึ ใชค าํ ยอ เปน สตู รวา 4 W 1 H กลาวยอ ๆ คอื 1. When หมายถึง การเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควรจะจัดขน้ึ เมอื่ ไร แตตามปกตแิ ลว ควรจะเปนวันหยุดโรงเรียนวันเสาร – อาทิตย โดยศึกษาฤดูกาลลักษณะภูมอิ ากาศทเี่ หมาะสมในการเดนิ ทางไกลใหป ลอดภยั ดว ย

คูมือการจดั กจิ กรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 71 2. What หมายถึง การเดินทางของสมาชิกยุวกาชาดจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่งซ่งึ ผูบังคบั บัญชายวุ กาชาด เปนผูกาํ หนดระยะทางและเสน ทางเดินใหแ กส มาชิกยุวกาชาด 3. Why หมายถึง จะตองมีวัตถุประสงคในกิจกรรมการเดินทางไกลน้ันวา สมาชิกยวุ กาชาดจะไดป ระโยชน ไดค วามรอู ะไร จากการเดินทางไกลน้ัน ๆ 4. Where หมายถึง จะจัดใหสมาชิกยุวกาชาดเดินทางไปไหน และจุดหมายปลายทางอยูท่ีไหน ตามเสนทางท่ีเดินทางไปมีภูมิประเทศร่ืนรมย มีประโยชนที่จะทําใหเกิดความรูพรอ มความสนุกสนาน และเพลดิ เพลนิ ในการเดนิ ทางไกลนน้ั ๆ ดว ย 5. How หมายถึง การเดินทางไกลจะไปอยางไร เดินไปตลอดหรือไปดวยพาหนะยวดยานตาง ๆ กอนแลวจึงเดินทางไกลท่ีมีการพักแรมดวย และตองจัดเตรียมอะไรไปบาง เพ่ือใหสอดคลองและเหมาะสมกับสภาพทองถิ่น รวมทง้ั วิธกี ารท่จี ะนําสง่ิ ของเคร่อื งใชบางอยางไปไดอ ยา งไร ก า ร เ ดิ น ท า ง ไ ก ล เ ป น กิ จ ก ร ร ม พิ เ ศ ษ ที่ ส ม า ชิ ก ยุ ว ก า ช า ด นิ ย ม ช ม ช อ บ ม า กผูบังคับบัญชายุวกาชาด ควรจะจัดใหสมาชิกยุวกาชาดไดเดินทางไกล และควรจะมีการทดสอบสมาชิกยุวกาชาด เพ่ือใหสมาชิกยุวกาชาด มีสิทธ์ิท่ีจะไดรับเคร่ืองหมายกิจกรรมพิเศษ (Badge)วชิ าเดินทางไกลดว ย การเดนิ ทางไกลมีประโยชนแ กสมาชกิ ยุวกาชาด ดังนี้ 1. ฝกความอดทน และความไมป ระมาท ความรอบคอบของสมาชกิ ยวุ กาชาด 2. ฝกใหสมาชิกยุวกาชาดรูจักการเตรียมตัวและเตรียมสิ่งของท่ีจําเปนในการเดินทางไกล 3. เพ่ือฝก ใหสมาชกิ ยุวกาชาดรูจักสงั เกตและมีความจาํ ดี 4. ทําใหเ กดิ ความสามคั คีในหมูค ณะ ชว ยเหลอื กนั และทาํ งานเปน ขบวนการหมพู วก 5. ทําใหสมาชิกยุวกาชาด ไดมีโอกาสไดช่ืนชมธรรมชาติและเรียนรูธรรมชาติและส่งิ แวดลอ ม

72 คมู อื การจดั กจิ กรรมการอยูคา ยยวุ กาชาดกจิ กรรมนกั ปฐมพยาบาล 1 สาระสําคัญ การปฐมพยาบาลผูบาดเจ็บท่ีมีบาดแผลจากสาเหตุตาง ๆ จะตองมีความรูในเรื่องหลักการปฐมพยาบาล การประเมินอาการผูบาดเจ็บ บาดแผล การหามเลือด และการใชผาพันแผลไดอ ยางถกู วธิ ี จึงจะสามารถชวยเหลือผบู าดเจ็บใหพน จากอันตรายไดอ ยา งมปี ระสิทธภิ าพ จดุ ประสงค เพ่อื ใหสมาชิกยุวกาชาด 1. มคี วามรูความเขาใจ ปฏบิ ตั ิการปฐมพยาบาลได 2. ประเมินอาการผูบาดเจ็บได 3. ปฏบิ ตั ิการหา มเลอื ดดวยวธิ ตี า ง ๆ ได 4. ปฐมพยาบาลแผลชนิดตาง ๆ ได เน้ือหา 1. หลักการปฐมพยาบาลและการประเมนิ อาการผูบาดเจบ็ 2. บาดแผล การหา มเลอื ด และการใชผ าพนั แผล กจิ กรรมเสนอแนะ 1. สมาชิกยวุ กาชาดเลาประสบการณจ ริง และรว มกนั อภปิ ราย 2. ศึกษาจากวดี ทิ ัศน ภาพยนตร ภาพอุบตั เิ หตุ หนงั สอื พมิ พ 3. สาธติ เกีย่ วกบั 3.1 หลักการปฐมพยาบาล 3.2 การประเมนิ อาการผูบ าดเจบ็ 3.3 การหา มเลือดดว ยวิธกี ารตาง ๆ 3.4 การปฐมพยาบาลบาดแผลชนิดตา ง ๆ 3.5 การทาํ ความสะอาดบาดแผล 3.6 การใชผ าสามเหล่ียมและผา มว นพนั แผลในลักษณะตา ง ๆ 4. แบง หนวยฝก ปฏิบตั เิ ปน ฐาน 5. กาํ หนดสถานการณใ หแ กปญ หา

คูมือการจัดกิจกรรมการอยูคา ยยวุ กาชาด 73 สอื่ การจดั กิจกรรม/แหลง เรยี นรู 1. วดี ิทศั น 2. แผนภาพหลักการปฐมพยาบาล การประเมินอาการผูบาดเจ็บ บาดแผลการหามเลือด และการใชผ า พนั แผล 3. ภาพขน้ั ตอนการปฐมพยาบาล 4. หนงั สอื พมิ พข าวอบุ ตั ิเหตุ 5. วิทยากร เกณฑการใหเ คร่อื งหมายกิจกรรมพิเศษ 1. ปฏบิ ัติการประเมนิ อาการผบู าดเจ็บ 2. ปฏิบัตกิ ารหามเลอื ด อยา งนอย 2 วธิ ี 3. ปฏิบตั ิการทําความสะอาด ทําการปฐมพยาบาล และใชผ าพนั แผลอยา งนอ ย 2 วธิ ี 4. แกปญหาและทําการปฐมพยาบาลไดอ ยา งเหมาะสมจากสถานการณทก่ี าํ หนด ภาพเครอ่ื งหมายกจิ กรรมพเิ ศษนกั ปฐมพยาบาล 1ขอเสนอแนะ การปฏิบัติกิจกรรมของสมาชิกยุวกาชาดเพ่ือใหผานเกณฑตามท่ีกําหนด ใหอยูในดุลยพินิจของผูบังคับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ท้ังน้ีโดยคํานึงถึงความปลอดภัยและความเหมาะสมตามวุฒิภาวะของสมาชิกยุวกาชาด

74 คูมือการจดั กิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาดเน้อื หากิจกรรมนกั ปฐมพยาบาล 1 1. อุบัติเหตุและการขอความชวยเหลือ ความหมายของอุบัติเหตุ ตราบใดที่มนุษยยังมีการเคลื่อนไหว มีการกระทํากิริยาอาการตาง ๆ ไมวาจะเปนการเดิน การนั่ง การว่ิง การนอนหรือการกระทํากิจกรรมใด ๆ ในชีวิตประจําวัน อาจมีเหตุการณที่เราไมคาดคิดเกิดขึ้นไดเสมอและส่ิงนั้นคอื อบุ ัติเหตนุ ่นั เอง อุบัติเหตุ หมายถึง สิ่งท่ีเกิดข้ึนโดยไมคาดคิดและเม่ือเกิดขึ้นแลวอาจทําใหเกิดบาดเจ็บทุพพลภาพ อาจถงึ แกช ีวติ ได อบุ ัตเิ หตุเก่ียวขอ งกับองคป ระกอบ 3 ประการ คือ 1. ผไู ดรับอบุ ัตเิ หตุ หมายถงึ มนษุ ย 2. สิ่งที่เปนเหตุใหเกิดอุบัติเหตุ เชน ยานยนต ไฟฟา อาวุธ ของมีคม เคร่ืองมือเครื่องใช และอุปกรณ ในการปฏิบัติงาน เปน ตน 3. เวลาและสถานทท่ี ่เี กิดอบุ ัตเิ หตุ เชน เวลาค่าํ คืน เวลาฝนตก ทีท่ ่ีมคี วามสงู สถานทีก่ อ สรางที่ไมป ลอดภยั บนถนน เปนตน องคป ระกอบของอบุ ตั ิเหตุ เม่ือมีอุบัติเหตุเกิดข้ึน ผลที่ตามมาก็คือการบาดเจ็บ สูญเสีย ซึ่งมากนอยเพยี งใดข้ึนอยกู บั เหตกุ ารณ และหากไมไ ดรบั ความชวยเหลอื อาการของผปู ระสบอบุ ตั ิเหตุอาจรุนแรงมากถึงข้ันเสยี ชวี ิตได อุบัติเหตุสามารถปองกันไดหากไมประมาท การปองกันอุบัติเหตุโดยการใหการศึกษาแกเยาวชน ใหรูจักระมัดระวังอันตราย ไมเปนคนมักงายและไมประมาท ใหรูจักหลีกเล่ียงปจจัยตาง ๆ ในอันที่จะกอใหเกิดอุบัติเหตุ เชน ใหขามถนนในบริเวณทางขาม ไมปนปายทส่ี งู ไมเ ลน ในบริเวณท่ีเปน หลุมเปนบอ หรือมีเศษวสั ดทุ ิง้ เกลอื่ นกลาด เปน ตน เม่ือพบผูประสบอุบัติเหตุ สิ่งที่สําคัญที่สุดท่ีจะชวยเหลือบุคคลเหลานั้นไดคือ การปฐมพยาบาล

คูม อื การจดั กิจกรรมการอยูคา ยยุวกาชาด 75 การขอความชวยเหลือ เมื่อพบผูปวยหรือผูประสบอุบัติเหตุ บางคร้ังก็สามารถเขาไปใหการชวยเหลือดวยตนเองไดทันที แตในบางครั้งอาจอยูในสถานการณที่เกินกําลัง ดังนั้นเราตองพจิ ารณาดวยความเรว็ และรอบคอบ และถาจาํ เปน อาจจะตองขอความชวยเหลือจากผูอ ่นื สภากาชาดอเมริกัน (1991) ไดกําหนดแผนปฏิบัติการณในกรณีฉุกเฉินไว4 แผน ซ่ึงยุวกาชาดไทยสามารถเรยี นรไู ดแ ละปฏบิ ตั ิไดเ ชน เดยี วกัน แผนที่ 1 สํารวจสภาวการณ 1.1 พจิ ารณาสถานการณว า มคี วามปลอดภยั พอท่ผี ชู ว ยเหลอื จะเขาไปใหใกลชดิ กบั สถานการณเดมิ ไดห รอื ไม 1.2 พจิ ารณาเหตกุ ารณว า มอี ะไรเกดิ ขน้ึ ใชเ วลา 2-3 วนิ าที 1.3 สํารวจจํานวนผูบาดเจ็บวามีผูไดรับบาดเจ็บจํานวนเทาใด มีอาการบาดเจบ็ มากนอ ยเพียงใด 1.4 สํารวจผชู วยเหลอื วา มใี ครอยูใกล ๆ พอที่จะขอความชว ยเหลอื ไดหรือไม แผนที่ 2 สํารวจผูป ระสบอบุ ัตเิ หตุ 2.1 ตรวจผูประสบอุบัติเหตุโดยการเขยาตัว คือบริเวณหัวไหลทั้ง 2 ขาง และถามวา“เปนอยางไรบาง” 2.2 ขอความชวยเหลือโดยการตะโกนดว ยเสยี งดงั วา “ชวยดว ย” 2.3 เปดทางเดินหายใจโดยใชสันมือขางหนึ่งกดหนาผากผูบาดเจ็บ อีกมือหนงึ่ ใชน ้ิว 2 นิว้ เชยคางผูบาดเจบ็ ขึ้น 2.4 สังเกตการณหายใจของผูประสบอุบัติเหตุ โดยใชตาดู หูฟง และสัมผสั ลมหายใจ 2.5 เปา ปากผปู ระสบอุบัตเิ หตุ 2 ครั้ง (ในกรณีทีผ่ ปู ว ยไมหายใจ) 2.6 สํารวจชพี จรโดยแตะบริเวณซอกคอ ถาชีพจรไมเ ตนใหน วดหัวใจ 2.7 สาํ รวจบาดแผล วามีเลอื ดออกหรือไมเ พอ่ื การหา มเลอื ด แผนท่ี 3 การขอความชว ยเหลือ โดย 3.1 ไปเรียกผใู หญม าใหความชวยเหลอื 3.2 โทรศพั ทแ จงเหตุ โดยอาจใหผ อู น่ื แจง หรือแจง เองโดยปฏบิ ตั ิดังนี้

76 คูมอื การจดั กจิ กรรมการอยูคายยวุ กาชาดอบุ ัตเิ หตุ...” 3.2.1 เรียก 191 หรอื เบอรโทรศัพทฉกุ เฉนิ ของทอ งทที่ เ่ี กดิ เหตุ 3.2.2 แจงขาว เริ่มตนการพูดวา “นี่เปนโทรศัพทฉุกเฉิน มี 3.3 รายงานโดยใหรายละเอยี ดในสง่ิ ตอ ไปนี้ 3.3.1 ใครทีไ่ ดรับอบุ ัติเหตุ จาํ นวนก่ีคน 3.3.2 อุบตั ิเหตุที่เกดิ ขนึ้ คืออะไร 3.3.3 ผูประสบอบุ ัติเหตมุ ีอาการอยา งไร 3.3.4 สถานที่เกิดเหตุอยทู ใ่ี ด 3.3.5 เหตุเกิดเม่อื ไร 3.3.6 เหตเุ กดิ อยา งไร แผนท่ี 4 ใหก ารปฐมพยาบาล 4.1 สํารวจบาดแผล 4.2 ใหก ารปฐมพยาบาลโดยท่ัวไป 2. หลกั เบอ้ื งตนของการปฐมพยาบาล ความหมายของการปฐมพยาบาล การปฐมพยาบาล หมายถึง การใหความชวยเหลือผบู าดเจ็บจากอุบัติเหตุตาง ๆ หรือผูปวยกะทันหันใหพนจากอันตราย กอนที่จะสงใหแพทยรักษาตอไปโดยท่ัว ๆ ไปการปฐมพยาบาลจะปฏิบัติ ณ สถานท่ีเกิดเหตุ นอกจากสถานท่ีนั้น ๆ ไมเหมาะสมและไมสะดวกแกการปฐมพยาบาล หรือหากปฏิบัติการ ณ ที่น้ัน ผูปวยหรือผูบาดเจ็บอาจไดรับอุบตั เิ หตุซาํ้ อีกได วัตถุประสงคของการปฐมพยาบาล 1. ชว ยชวี ิตผูป วย โดยใชวสั ดุเทา ท่จี ะหาไดในบรเิ วณทเี่ กดิ เหตุ 2. ปอ งกนั อาการทรดุ หนกั ของผูปวย เพอ่ื มิใหม ีอาการทเี่ ลวลง 3. ชว ยเหลอื ผปู ว ยใหฟ น คนื สติ เพ่อื ใหค นื สูส ภาพเดมิ เรว็ ท่สี ุด สิ่งท่ีควรคํานงึ ของผูปฐมพยาบาล 1. ตอ งปอ งกนั อันตรายทจ่ี ะเกดิ ขึน้ ในระยะตอ ไป 2. ตอ งพยายามหาวธิ ีการตา ง ๆ เพอื่ ชว ยชวี ิตไว 3. ตอ งบรรเทาความเจบ็ ปวดหรือทรมานใหล ดลง 4. รีบนําสงโรงพยาบาล หากพิจารณาเห็นวาเกินขีดความสามารถของตนเอง หรือไดรับการปฐมพยาบาลเรยี บรอ ยแลว

คมู ือการจดั กิจกรรมการอยูค า ยยุวกาชาด 77 คณุ สมบตั ขิ องผปู ฐมพยาบาลท่ดี ี 1. ควรเปนผูท่ีไดรับการฝกอบรมในเร่ืองการปฐมพยาบาล หรือมีความรูและทักษะในการปฐมพยาบาล 2. สามารถควบคุมสติของตนเองไดดี ไมหวาดกลัวหรือตกใจเกินกวาเหตุและใหกาํ ลังใจผบู าดเจ็บ 3. เปน ผมู คี วามละเอยี ดออ น รบั รลู ักษณะอาการของผบู าดเจ็บไดฉับไว 4. ตัดสินใจเร็ว มีความรอบคอบและรับรูเก่ียวกับสถานพยาบาลในทองถิ่นน้ัน ๆ 5. สามารถเปน ทปี่ รึกษา ใหค าํ แนะนําในเรอ่ื งของการปอ งกนั อบุ ตั ิเหตไุ ด หลักทวั่ ไปของการปฐมพยาบาล 1. อยา ตนื่ เตน ตกใจ 2. สงั เกตอาการของผปู วย 3. สํารวจการตกเลือด ถามีเลือดออกตองทําการหามเลือด เพื่อไมใหผปู วยเสยี เลอื ดมาก เพราะถา มกี ารเสยี เลอื ดมาก จะทาํ ใหเ กิดอาการชอ็ กได 4. ใหก ารปฐมพยาบาลตามลําดบั ความสาํ คัญ 5. นาํ สง โรงพยาบาล 3. การปฐมพยาบาลผบู าดเจบ็ บาดแผล หมายถึง การฉีกขาดของผิวหนัง และเนื้อเย่ือตามสวนตาง ๆ ท้ังภายในและภายนอกรา งกาย ประเภทของบาดแผล แบง ออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คือ 1. บาดแผลเปด คือ บาดแผลท่ีเกิดขึ้นภายนอกรางกาย มีลักษะผิวหนาฉีกขาด และมีเลอื ดออกมาก 2. บาดแผลปด คือ บาดแผลที่เกิดข้ึนภายในรางกายท่ีผิวหนังไมฉีกขาดแตเนื้อเย่ือภายใน เอ็นใตผิวหนัง หลอดเลือด หรือกลามเนื้อฉีกขาด จะมีลักษณะบวม เขียวคล้ําเนื่องจากมีเลือดไหลออกมาจากสวนทีฉ่ ีกขาด ท่เี รยี กวา หอเลือด และมอี าการเจ็บปวด ระบม ลกั ษณะตางๆ ของบาดแผลและการปฐมพยาบาล 1. แผลตัด เกิดจากการที่รางกายถูกของมีคมบาดหรือตัด บาดแผลชนิดนี้ขอบแผลจะเรยี บและแคบ และมกั เปนแนวยาว อาจเกิดอันตรายจากการตกเลือดได

78 คูมือการจัดกิจกรรมการอยูคายยวุ กาชาด การปฐมพยาบาล 1.1 แผลขนาดเล็กใชนิ้วหัวแมมือหรือผาสะอาดกดท่ีแผลเพื่อหามเลือด ถาเปนแผลขนาดใหญใ หใชผา พบั หลายช้ันและกดทแ่ี ผลโดยตรง 1.2 ลางแผลดวยน้ําสะอาดและน้าํ สบู 1.3 ใชผา สะอาดปด แผล 1.4 ถา แผลกวา งมาก มเี ลือดออกและจาํ เปนตองเย็บแผล ใหหามเลือดกอน ไมตองลางแผล 1.5 รีบนาํ สงโรงพยาบาล 2. แผลถลอก เปน แผลตน้ื ๆ ทม่ี ีผิวหนงั ลอกหลุด หรอื ขดู ขว น มีเลอื ดออกเล็กนอย การปฐมพยาบาล 2.1 ลา งแผลดว ยนํา้ สะอาดและสบจู นหมดส่งิ สกปรก 2.2 ใชผ า สะอาดกดท่แี ผล เพื่อใหเ ลอื ดหยดุ ไหล 2.3 ใสยาสาํ หรบั แผลสด อาจปด แผลหรอื ไมก ไ็ ด 3. แผลฉีกขาด เกิดจากของไมมีคมบาด ขอบแผลจะกะรุงกะริ่ง ไมเรียบอันตรายของบาดแผลชนิดนีค้ อื การเสียเลอื ดมาก โดยเฉพาะในรายทมี่ แี ผลลกึ และกวา ง การปฐมพยาบาล 3.1 หามเลอื ดโดยใชผาสะอาดวางทบั ทีป่ ากแผล และใชม ือกด 3.2 ใชผ า สะอาดพนั ทบั แผลอกี คร้ัง 3.3 ยกบรเิ วณท่ีมบี าดแผลใหส งู (ถา ยกได) 3.4 ถา แผลกวา งหรอื ลึกมาก ใหป ฏบิ ัตติ ามขอ 1 3.5 รีบนาํ สงโรงพยาบาล 4. แผลที่มีวัตถุปกคา ถาผูบาดเจ็บมีวัตถุปกคาอยูในอวัยวะสวนหนึ่งสวนใดของรา งกาย ควรชวยเหลือดังนี้ การปฐมพยาบาล 4.1 หามดึงวัตถุท่ีเสียบคาออกเด็ดขาด เพราะจะทําใหเลือดออกมากข้นึ

คูมอื การจัดกิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาด 79 4.2 ใชผาสะอาดกดรอบ ๆ วัตถุน้ัน ระวังอยาใหวัตถุน้ันกดลึกลงไปอกี 4.3 ถาไมสามารถหาผาสะอาดกดรอบแผลได ใหใชผายืดพันเหนือและใตว ัตถุนั้น ใหวัตถุนั้นอยูน่ิงที่สดุ 4.4 รบี นาํ สง โรงพยาบาล

80 คูมอื การจดั กจิ กรรมการอยคู ายยวุ กาชาด บรรณานุกรมกลุมสงเสริมและพัฒนายุวกาชาด สป. คูมือการจัดกิจกรรมยุวกาชาด กิจกรรมพิเศษ. พมิ พค รัง้ ที่ 2. กรุงเทพฯ : องคการรบั สง สินคา และพัสดุภัณฑ, 2548.กองยวุ กาชาด กรมพลศึกษา. คูมือครผู ูสอนกจิ กรรมยุวกาชาด วชิ าการอยูคา ย. พิมพค รั้งท่ี 2. กรุงเทพฯ : มีเดยี เพรส, 2536.พรรณี ดิสสรา. งานชมุ นุมยวุ กาชาด กลุมประเทศเอเชยี แปซิฟก ครั้งท่ี 9, 2547.สํานักการลูกเสอื ยวุ กาชาด และกิจการนกั เรียน สป. บทเรยี นคอมพวิ เตอรชว ยสอน กจิ กรรม ยวุ กาชาด. พิมพครัง้ ที่ 2. นครราชสมี า : สยามมัลติซอฟต.สํานักงานยวุ กาชาด สภากาชาดไทย. วารสารยวุ กาชาด. กรุงเทพฯ : ประชาชน จํากัด, 2549.พรรณี ดสิ สรา. คูมอื การบรหิ ารกจิ กรรมยุวกาชาดในสถานศึกษา. กรงุ เทพฯ : 2549.ศนู ยฝ ก อบรมปฐมพยาบาล สภากาชาดไทย. ชวี ติ จะปลอดภัยถา ใสใ จปฐมพยาบาล. พมิ พค รงั้ ท่ี 2. กรุงเทพฯ : ตรี ณสาร, 2547.

81 คมู ือการจดั กิจกรรมการอยคู า ยยุวกาชาด ภาคผนวก

82 คมู อื การจัดกิจกรรมการอยูค า ยยุวกาชาด ภาคผนวกสัญลักษณกาชาด กากบาทแดงบนพน้ื ขาว (Red Cross) ใชใ นประเทศทว่ั ๆ ไปเส้ียววงเดือนแดง (Red Crescent) ใชเฉพาะกลุมประเทศอาหรับหรือประเทศ ท่ีนับถือศาสนาอสิ ลาม เครือ่ งหมายยวุ กาชาด สัญลักษณยุวกาชาด เปนรูปกากบาทสีแดงบนพื้นสีขาว ลอมรอบดวยวงกลมสีน้ําเงินรูปกากบาทเปนรูปส่ีเหลี่ยมจัตุรัส 5 รูปประกอบกัน วงกลมสีน้ําเงินมีความหนาของเสนวงกลมเทากับครึ่งหน่ึงของรูปส่ีเหล่ียมจัตุรัส ขอบวงกลมดานในหางจากเสนขอบดานบน ดานลางและดานขา งของกากบาท มีอตั ราสว นเทากบั ครึ่งหนง่ึ ของรปู สเี่ หลยี่ มจตั รุ ัส เชนกัน

คูมือการจดั กจิ กรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 83เคร่ืองหมายกิจกรรมพิเศษ เครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ หมายถึง เครื่องหมายท่ีสมาชิกยุวกาชาดจะไดรับและมีสิทธ์ิประดับไดหลังจากผานการวัดผลกิจกรรมพิเศษน้ัน ๆ ตามท่ีหลักสูตรกําหนด เปนเคร่ืองหมายท่ีทําดวยผา มีลักษณะเปนรูปส่ีเหล่ียมจัตุรัส กวาง 4 เซนติเมตร ยาว 4 เซนติเมตร และจําแนกสีตามระดับโดยมรี ายละเอียดดังน้ี ยุวกาชาดระดบั 1 สชี มพู ยวุ กาชาดระดบั 2 สแี สด ยวุ กาชาดระดบั 3 สมี วง การประดบั เครอื่ งหมายกจิ กรรมพิเศษ เครื่องหมายท่ีทําดวยผา ใหประดับที่แขนเสื้อดานซาย กึ่งกลางระหวางไหลกับศอกเรียงกันเปนแถวตามแนวนอน แถวใดเกิน 3 วิชาใหข้ึนแถวใหม เวนระยะเคร่ืองหมายและระหวางแถว 1 เซนตเิ มตร

84 คูม ือการจดั กจิ กรรมการอยูคา ยยวุ กาชาดเครือ่ งหมายสายเกยี รตยิ ศ เคร่ืองหมายสายเกียรติยศ เปนเครื่องหมายมอบใหในกรณีที่สมาชิกยุวกาชาดระดับ 2 และสมาชิกยวุ กาชาดระดับ 3 สามารถสอบผา นกิจกรรมพิเศษตัง้ แต 9 กจิ กรรมข้นึ ไป ยุวกาชาดระดับ 2 เปนเชือกถักสีนํ้าเงิน ลักษณะคลายสายยงยศ ใชประดับเครื่องแบบโดยคลองท่ีไหลดานซายใตอนิ ทรธนู ปลายสายดา นหน่งึ เสยี บเก็บไวในกระเปา เสอ้ื ดา นซาย ยุวกาชาดระดับ 3 เปนเชือกถักลายสีนํ้าเงินสลับสีขาว ลักษณะเปนสายยงยศ ใชประดับเคร่อื งแบบโดยคลอ งทไี่ หลดานซา ยใตอ นิ ทรธนู ปลายสายดานหนง่ึ เสียบเกบ็ ไวในกระเปาเส้อื ดา นซา ย

คูมือการจัดกจิ กรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 85 การประดบั สายเกยี รติยศ เม่ือสมาชิกยุวกาชาดสอบไดเคร่ืองหมายวิชาพิเศษครบ 9 รายวิชาตามหลักเกณฑจะประกอบพิธีประดับสายเกียรติยศ โดยทําพิธีที่หนาเสาธงยุวกาชาด และมีข้ันตอนในการประดับดงั น้ี 1. พิธีกรเรียกสมาชิกยุวกาชาดจัดแถวคร่ึงวงกลมบริเวณหนาเสาธง พิธีกรส่ัง “นิ่ง”แลวสั่ง “พัก” จากนั้นพิธีกรมายืนอยูทางขวาหรือทางซายของเสาธง ในระหวางท่ีสมาชิกยุวกาชาดกําลังจัดแถว นายกหมูยุวกาชาด ผูนํากลุม รองผูนํากลุม และผูบังคับบัญชายุวกาชาดเขาแถวหนา กระดานหลังเสาธง นายกหมยู ุวกาชาดยนื อยูกลางแถว 2. พิธีกรเชิญนายกหมูยุวกาชาดไปท่ีหนาเสาธงและสั่ง “ท้ังหมด - ตรง” แลวสั่ง“พกั ” ผนู าํ กลมุ กลาวรายงานตอนายกหมยู ุวกาชาด 3. พิธีกรเรียกช่ือสมาชิกยุวกาชาดท่ีไดรับสายเกียรติยศออกมายืนหนานายกหมูยุวกาชาด 4. นายกหมูยวุ กาชาดประดับสายเกียรติยศ (หากมีจํานวนมากจะประดับเปนหนวยโดยใหผนู ํากลมุ และรองผนู ํากลมุ มารว มประดบั ) 4.1 การมอบเปนบคุ คล พิธีกรเรียกชื่อสมาชิกยุวกาชาดท่ีไดรับสายเกียรติยศ สมาชิกยุวกาชาดออกมายืนหนานายกหมูยุวกาชาด นายกหมูยุวกาชาดคลองสายเกียรติยศ ใหสมาชิกยวุ กาชาดจดั สายเกียรตยิ ศใหเรยี บรอย ขวาหันกลบั เขาที่ พิธกี รเรยี กสมาชกิ ยวุ กาชาดคนตอ ไป 4.2 การมอบเปนหนวย พิธีกรเรียกหนวยสีที่สมาชิกยุวกาชาดที่ไดรับสายเกียรติยศ สมาชิกยุวกาชาดทั้งหนวยออกมายืนหนานายกหมู ผูนํากลุม และรองผูนํากลุมคลองสายเกียรติยศให

86 คูม อื การจดั กจิ กรรมการอยูค ายยุวกาชาดสมาชิกยุวกาชาดภายในหนวยจัดสายเกียรติยศเรียบรอยทุกคน หัวหนาหนวยสั่ง “ขวา-หัน” พิธีกรเรยี กหนวยอน่ื ๆ จนครบ 5. เมอื่ สมาชิกยวุ กาชาดประดับสายเกียรตยิ ศเรยี บรอย ใหก ลบั ไปเขา แถวตามเดมิ 6. สมาชิกยวุ กาชาดกลา วคําปฏญิ าณตน 7. นายกหมูยุวกาชาดใหโอวาท 8. เสรจ็ พิธี การทําสายเกยี รติยศ ลักษณะ ระดับ 2 ทําดวยเชือกสีนํ้าเงิน ขนาดเสนผาศูนยกลาง 3 มิลลิเมตรจํานวน 2 เสน เสน ที่ 1 ยาวประมาณ 150 เซนติเมตร และเสนท่ี 2 ยาวประมาณ 60 เซนติเมตร ระดับ 3 ทําดวยเชือกสีน้ําเงิน และสีขาว ขนาดเสนผาศูนยกลาง 3มิลลิเมตร จํานวน 2 เสน (เชือกสีนํ้าเงิน 1 เสน และเชือกสีขาว 1 เสน) ตัดเชือกสีน้ําเงินใหยาวประมาณ 150 เซนตเิ มตร และตดั เชอื กสขี าวใหยาวประมาณ 60 เซนตเิ มตร วิธีถัก วิธีถักสายเกียรติยศทั้งระดับ 2 และระดับ 3 จะปฏิบัติเหมือนกัน ในท่ีน้ีจะขอยกตวั อยา งวิธีถักเฉพาะระดบั 3 เทานั้น เพราะสามารถสงั เกตไดงายเนือ่ งจากความแตกตา งกนัของสีเชอื กทง้ั 2 เสน ข้ันที่ 1 จดั เชอื กทง้ั 2 เสน ใหมลี ักษณะดังรูป (สมมุติใหปลายเชือกทั้งสามมีช่อื เรียก 1, 2, 3 ตามลาํ ดับ)ขอสังเกต ปลายเชือก 1 กับ 3 จะยาวเทากนั สวนปลายเชือก 2 จะยาวกวาประมาณ 10 เซนติเมตร

คมู ือการจดั กิจกรรมการอยูคา ยยวุ กาชาด 87 ขัน้ ท่ี 2 จดั เชือกใหม ลี กั ษณะดังภาพแรก แลวผูกเปนเง่ือนบวงสายธนู ขน้ั ท่ี 3 จับปลายเชือกอีกดานหน่ึงของเชือกสีนํ้าเงิน (ดานบน) มาสอดยอนตามทศิ ทางของตัวมนั เอง ดังภาพที่ 5, 6 และ 7 5 67หมายเหตุ ในภาพที่ 7 ดึงเชือกใหแนน ปลายเชือกสีนํ้าเงินเหลือใหตัดเก็บโดยวิธีใดก็ได เชนใชค วามรอน ใชกาวชนิดแหง เรว็ ฯลฯ

88 คมู อื การจดั กิจกรรมการอยูค ายยุวกาชาด ขั้นท่ี 4 เร่ิมถักโดยการนําเชือกดานซาย (2) ไขวผานดานหนามาอยูเปนเสนกลาง ตอ ไปนําเชือกดานขวา (3) ไขวผานดานหนามาอยูเปนเสนกลางและนําเชือกดานซาย (1)ไขวผานดานหนามาอยูเปนเสนกลาง ทําสลับกันไปแบบนี้เหมือนถักเปย จนไดความยาวเชือกที่ถักประมาณ 15 เซนติเมตรหมายเหตุ ในขณะท่ีถักเชือก ตองพยายามบังคับใหลายถักมีความหนาแนนสม่ําเสมอกันตลอดไมถ ักจนตึงหรอื หยอนจนเกนิ ไป เพอ่ื จะไดล ายถักท่ีสวยงาม ประณตี ขั้นที่ 5 เม่ือถักเชือกไดความยาวตามที่ตองการแลว ใหเก็บปลายเชือกใหแนนและสวยงาม โดยเร่ิมจากในจังหวะท่ีเชือกสีนํ้าเงิน (2) ไขวจากซายมาอยูระหวางกลางตอจากนั้นใหจับเชอื กเสน ขวามอื ไขวสอดยอนข้ึนดังภาพ (แตย ังไมต อ งดงึ ใหแนน)

คูมอื การจัดกจิ กรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 89 ขัน้ ท่ี 6 ในลักษณะเดียวกัน ใหจับเชือกเสนซายมือ (1) ไขวสอดยอนข้ึนดงั ภาพ (แตย งั ไมตอ งดงึ ใหแ นน) ขนั้ ท่ี 7 เชือกเสนท่ีเหลือ (2) ใหสอดยอนขึ้นตามทิศทางเดิม 2 คร้ังเหลือบวงเชือกไวด า นลาง ดงั รปู ขน้ั ท่ี 8 ปลายเชือกทเ่ี หลอื ตัดเกบ็ ใหเรยี บรอยดว ยวธิ ใี ดก็ได เชน ใชค วามรอ นใชก าวชนิดแหงเร็ว ฯลฯ

90 คมู ือการจดั กิจกรรมการอยูคายยวุ กาชาด ประกาศคณะกรรมการบรหิ ารยวุ กาชาด เรื่อง แนวทางปฏบิ ัติเก่ียวกบั การเดินทางไกล และการอยคู ายพักแรมของยุวกาชาด ----------------------------------- เพื่อใหการเดินทางไกลและการอยูคายพักแรมของสมาชิกยุวกาชาด ดําเนินไปดวยความเรียบรอยในแนวทางเดียวกัน คณะกรรมการบริหารยุวกาชาดจึงไดกําหนดแนวทางปฏิบัติสําหรับการเดนิ ทางไกลและการอยคู ายพกั แรมของสมาชกิ ยุวกาชาด ไวด งั ตอ ไปนี้ ขอ 1 การพาสมาชิกยุวกาชาดไปนอกสถานท่ีเพื่อเดินทางไกลและอยูคายพักแรมมีวัตถุประสงคเพื่อเพิ่มพูนความรูเก่ียวกับยุวกาชาดใหแกสมาชิกยุวกาชาด ฝกฝนใหมีความอดทนอยูในระเบียบวินัย รูจักชวยตนเอง อยูและทํางานรวมกับผูอื่น จําแนกออกเปน 2 ประเภท คือการพาไปนอกสถานศึกษาและไมพกั คางคนื และการพาไปนอกสถานศึกษาและพักคางคืน ขอ 2 ใหผูบังคับบัญชายุวกาชาดวางแผนไวลวงหนาเพ่ือนําสมาชิกยุวกาชาดท่ีเลือกเรียนวิชาคายพักแรมไปฝกเดินทางไกลและพักแรมในปหน่ึงไมนอยกวา 1 คร้ัง คร้ังหนึ่งใหพักอยางนอยหนึ่งคนื ขอ 3 สมาชิกยุวกาชาดที่จะรวมเดินทางไกล ตองไดรับความยินยอมจากผูปกครองของสมาชิกยุวกาชาดกอน กรณีที่มีการพักแรมดวย นอกจากจะไดรับการยินยอมจากผูปกครองแลวจะตองไดร บั อนญุ าตทั้งจากหนว ยราชการตน สังกัด และนายกยุวกาชาดจังหวัด หรือนายกยุวกาชาดอาํ เภอ หรือผูท ี่ไดรับมอบหมายดว ย ใหโรงเรียนท่ีประสงคจะนําสมาชิกยุวกาชาดไปเดินทางไกล และอยูคายพักแรมกําหนดวัตถุประสงคและเสนทางการเดินทาง ไวในหนังสือขออนุญาตเพ่ือประกอบการพิจารณาอนุญาตดวย ขอ 4 ในระหวางการเดินทางไกลและอยูคายพักแรม ผูบังคับบัญชาตองระมัดระวังดูแลสมาชิกยุวกาชาดอยางใกลชิด เพื่อปองกันมิใหเกิดอันตรายตอสมาชิกยุวกาชาดผูเขารับการอบรมอนึ่ง เพื่อปองกันปญหาอันเกิดจากอันตรายที่อาจเกิดแกสมาชิกยุวกาชาด ควรจัดใหมีการประกันชวี ิตสมาชิกยุวกาชาดทกุ คน กอนการเดนิ ทางไกล ขอ 5 สมาชิกยุวกาชาดพึงงดเวนการกระทําใด ๆ ที่เปนการรบกวน หรือกอใหเกิดความเดือดรอนแกผอู ื่น ตลอดระยะเวลาทเ่ี ขารว มกจิ กรรม

คมู ือการจดั กจิ กรรมการอยูคา ยยุวกาชาด 91 ขอ 6 เมื่อเสร็จสิ้นการเดินทางไกลและอยูคายพักแรมแลว ใหผูบังคับบัญชาจัดทํารายงานสรุปผลการเดินทางไกลและการอยูคายพักแรมโดยละเอียด เสนอตอผูส่ังอนุญาตเพ่ือรับทราบการดาํ เนินการทกุ ครง้ั ประกาศ ณ วันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2541 (นายสรุ ฐั ศลิ ปอนันต) ปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ ประธานคณะกรรมการบรหิ ารยวุ กาชาด

92 คมู อื การจัดกิจกรรมการอยูคายยวุ กาชาด ระเบยี บกระทรวงศกึ ษาธกิ าร วาดว ยการพานกั เรยี นและนักศกึ ษาไปนอกสถานท่ี พ.ศ. 2549 ..................... โดยท่ีเห็นวาสมควรปรับปรุงระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานักเรียนและนกั ศึกษาไปนอกสถานศึกษาใหเหมาะสมยิ่งข้นึ อาศัยตามอํานาจตามความในมาตรา 12 แหงพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2546 รัฐมนตรีวาการกระทรวงศกึ ษาจงึ วางระเบียบไวด ังตอ ไปน้ี ขอ 1 ระเบียบนี้เรียกวา “ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานักเรียนและนกั ศกึ ษาไปนอกสถานศึกษา พ.ศ. 2548” ขอ 2 ระเบียบนใี้ หใ ชบงั คับต้ังแตวันถดั จากวันประกาศเปน ตนไป ขอ 3 ใหยกเลิกระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศึกษา พ.ศ. 2529 ขอ 4 ในระเบยี บนี้ “นกั เรยี นและนกั ศึกษา” หมายความวา บคุ คลซง่ึ กําลงั รบั การศกึ ษาในสถานศกึ ษา “สถานศึกษา” หมายความวา สถานศึกษาในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ และใหหมายความรวมถึงสถานศึกษาที่อยูในกํากับดูแล หรืออยูในความควบคุมของกระทรวงศึกษาธิการดว ย “หัวหนา สถานศึกษา” หมายความวา ครใู หญ อาจารยใหญ ผูอํานวยการ อธกิ ารบดีหรือหัวหนาสถานศึกษาที่เรียกช่ืออยางอื่นท้ังของรัฐและเอกชน ที่มีอํานาจหนาที่หรือวัตถุประสงคในการจัดการศกึ ษา “การพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานที่” หมายความวา การท่ีครู อาจารยหรือหัวหนาสถานศึกษาพานักเรียนและนักศึกษาไปทํากิจกรรมการเรียนการสอนนอกสถานท่ี ต้ังแตสองคนข้ึนไป ซงึ่ อาจไปเวลาเปดทาํ การสอนหรอื ไมก ็ได แตไมรวมถึงการเดินทางไกลและการเขาคายพกั แรมของลูกเสอื ยุวกาชาด และเนตรนารี และการไปนอกสถานท่ีตามคาํ สัง่ ในทางราชการ

คมู ือการจัดกิจกรรมการอยคู า ยยวุ กาชาด 93 ขอ 5 การพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศกึ ษาจําแนกเปน 3 ประเภท คือ 1) การพาไปนอกสถานศกึ ษาไมค า งคืน 2) การพาไปนอกสถานศกึ ษาคางคนื 3) การพาไปนอกราชอาณาจักร ขอ 6 การพานกั เรยี นและนกั ศกึ ษาไปนอกสถานศึกษาทกุ ประเภท ใหปฏบิ ตั ดิ ังนี้ 1) ตองไดรบั อนญุ าตกอน โดยขออนญุ าตตามแบบที่กําหนดทายระเบยี บนี้ 2) ใหหัวหนาสถานศึกษาหรือผูไดรับมอบหมายเปนผูควบคุม และจะตองมีครูเปน ผชู วยผูค วบคมุ ดแู ลในการเดนิ ทาง โดยครูคนหนง่ึ ตอนักเรียนหรอื นักศึกษา 30 คน ถานักเรียนและนักศึกษาเปนหญิงไปดวย ใหมีครูหญิงควบคุมไปดวยตามความเหมาะสม 3) ผูควบคุมและผูชวยผูควบคุม ตองดําเนินการใหนักเรียน นักศึกษาอยูใ นระเบยี บวนิ ัย เพ่ือใหก ารเดนิ ทางเปนไปดว ยความเรยี บรอ ยและปลอดภัย 4) หามผูควบคุม ผูชวยผูควบคุมเสพหรือชักชวนใหพนักงานขับรถหรือผูขบั เรือเสพสุราหรอื ของมึนเมาขณะเดนิ ทาง 5) ใหหัวหนาสถานศึกษาพิจารณาเลือกเสนทางท่ีจะเดินทาง เลือกยานพาหนะที่อยูในสภาพม่ันคงแข็งแรงในการเดินทาง รวมถึงใหพิจารณาเลือกพนักงานขับรถหรือผูขับเรือทมี่ ีความรคู วามชาํ นาญดวย 6) ในการเดินทางใหพิจารณาขอความรวมมือไปยังหนวยงานท่ีเก่ียวของเพื่อขอคําแนะนํา หรือขอความรวมมืออื่น ๆ เทาท่ีจําเปน รวมถึงจัดใหมีปายขอความแสดงใหเห็นวายานพาหนะนัน้ บรรทกุ นักเรียนและนกั ศกึ ษา ขอ 7 ใหหัวหนาสถานศึกษาเปนผูพิจารณาและอนุญาตใหพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศึกษาตามขอ 5 (1) ผูอํานวยการสํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาหรือผูไดรับมอบหมาย หรือผูมีอํานาจเหนือสถานศึกษาขึ้นไปอีกชั้นหนึ่งแลวแตกรณี เปนผูพิจารณาและอนุญาตตามขอ 5 (2) และหัวหนาสวนราชการหรือผูไดรับมอบหมายเปนผูพิจารณาและอนุญาตตามขอ 5 (3) ขอ 8 ใหสงคําขออนุญาต พรอมโครงการท่ีจะไปนอกสถานศึกษา ไปใหผูมีอํานาจพจิ ารณากอนวันออกเดินทาง เม่อื ไดร ับอนญุ าตแลวจงึ ออกเดินทางได ขอ 9 การพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศึกษาใหเปนความสมัครใจเพ่ือไปทํากจิ กรรมการเรียนการสอน หรือทัศนศึกษา มิใชพาไปเพื่อทดสอบสมรรถภาพหรือจัดกิจกรรมอื่น ๆเพ่อื เปน การวดั ผลใหคะแนน