ความรู้เบื้องต้นสื่อมัลติมีเดีย

ความรู้เบื้องต้นสื่อมัลตมิ ีเดยี ความหมาย ความเปน็ มา บทบาท องคป์ ระกอบ ประโยชน์ สรปุ

สือ่ มลั ตมิ เี ดยี มผี ู้ให้ความหมายไว้ดงั ตอ่ ไปน้ี • สอื่ มลั ตมิ ีเดยี คือ ระบบส่ือสารขอ้ มูลขา่ วสารหลายชนิด โดยผ่านสอ่ื ทางคอมพวิ เตอร์ซ่งึ ประกอบดว้ ย ขอ้ ความ ฐานขอ้ มูล ตัวเลข กราฟิก ภาพเสียง และวดี ิทศั น์ (Jeffcoate. 1995) • สื่อมลั ตมิ เี ดีย คอื การใช้คอมพิวเตอรส์ ่อื ความหมายโดยการผสมผสานส่อื หลายชนดิ เช่น ขอ้ ความ กราฟ ภาพศลิ ป์ (Graphic Art) เสยี ง ภาพเคล่อื นไหว (Animation) และวดิ ที ัศน์ เปน็ ตน้ ถ้าผใู้ ช้สามารถควบคุมส่ือเหลา่ น้ีให้แสดงออกมาตามตอ้ งการได้ ระบบนี้จะเรยี กว่า มลั ติมีเดยี ปฏสิ ัมพันธ์ (Interactive Multimedia) (Vaughan. 1993) • ส่อื มัลติมีเดยี คือ โปรแกรมซอฟตแ์ วร์ทอ่ี าศัยคอมพิวเตอรเ์ ป็นสอ่ื ในการนาเสนอโปรแกรมประยุกต์ซง่ึ รวมถงึ การนาเสนอข้อความสีสรร ภาพกราฟกิ (Graphic images) ภาพเคลอ่ื นไหว (Animation) เสยี ง (Sound) และภาพยนตรว์ ีดิทัศน์ (Full motion Video) สว่ นมลั ตมิ เี ดีย ปฏิสัมพันธ์ (Interactive Multimedia) จะเป็นโปรแกรมประยุกตท์ ีร่ บั การตอบสนองจากผู้ใช้คีย์บอร์ด (Key board) เมาส์ (Mouse) หรอื ตวั ช้ี (Pointer) (Hall. 1996)

สอื่ มลั ตมิ เี ดีย คอื • ดงั น้นั จงึ สามารถสรุปความหมายของส่อื มัลติมเี ดียได้ว่า ส่อื มัลตมิ เี ดีย คือ การใชค้ อมพวิ เตอรร์ ่วมกบั โปรแกรมซอฟต์แวร์ใน การส่ือความหมายโดยการผสมผสานสอ่ื หลายชนดิ เช่น ขอ้ ความ กราฟิก (Graphic) ภาพเคลอ่ื นไหว (Animation) เสยี ง (Sound) และวดี ิทศั น์ (Video) เป็นตน้ และถา้ ผู้ใชส้ ามารถที่จะควบคมุ สอื่ ให้นาเสนอออกมาตามตอ้ งการไดจ้ ะเรียกวา่ สือ่ มลั ติมเี ดียปฏสิ ัมพันธ์ (Interactive Multimedia) การปฏิสมั พนั ธข์ องผู้ใชส้ ามารถจะกระทาได้โดยผา่ นทางคีย์บอร์ด (Keyboard) เมาส์ (Mouse) หรอื ตัวชี้ (Pointer) เป็นตน้ การใช้สอ่ื มัลติมีเดียในลักษณะปฏิสัมพันธ์ก็เพือ่ ชว่ ยใหผ้ ู้ใชส้ ามารถ เรยี นรหู้ รอื ทากจิ กรรม รวมถงึ ดสู ือ่ ต่างๆ ดว้ ยตนเองไดส้ ื่อต่างๆ ทนี่ ามารวมไวใ้ นสอ่ื มัลติมเี ดีย เชน่ ภาพ เสยี ง วีดิทัศน์ จะช่วยให้ เกิดความหลากหลายในการใชค้ อมพิวเตอร์อนั เป็นเทคโนโลยคี อมพวิ เตอรใ์ นแนวทางใหม่ที่ทาให้การใช้คอมพิวเตอร์นา่ สนใจ และเรา้ ความสนใจ เพ่มิ ความสนุกสนานในการเรยี นรูม้ ากยิ่งขนึ้

ความเป็นมาของสอ่ื มัลตมิ ีเดยี • ส่ือมัลตมิ เี ดียเขา้ มามีบทบาทมากขน้ึ ในวงการธรุ กิจและอุตสาหกรรม โดยเฉพาะได้นามาใช้ในการ ฝึกอบรมและใหค้ วามบนั เทงิ ส่วนในวงการศึกษามัลตมิ เี ดยี ไดน้ ามาใช้เพ่ือการเรียนการสอนใน ลักษณะแผ่นซีดรี อม หรอื อาจใช้ในลกั ษณะหอ้ งปฏบิ ตั กิ ารมลั ตมิ ีเดียโดยเฉพาะก็ได้ ซ่ึงอาจกล่าวได้วา่ มลั ตมิ เี ดยี จะกลายมาเปน็ เครอ่ื งมือทีส่ าคญั ทางการศึกษาในอนาคต ทงั้ นีเ้ พราะวา่ มัลติมเี ดียสามารถที่ จะนาเสนอได้ท้งั เสียง ข้อความ ภาพเคลอื่ นไหว ดนตรี กราฟกิ ภาพถ่ายวัสดตุ พี มิ พ์ ภาพยนตร์ และ วีดิทศั น์ ประกอบกับสามารถที่จะจาลองภาพของการเรียนการสอนที่ผูเ้ รยี นสามารถเรียนรู้ได้ดว้ ย ตนเองแบบเชงิ รุก (Active Learining)

ความเปน็ มาของสอื่ มลั ตมิ เี ดยี (ตอ่ ) • สอื่ มัลตมิ ีเดียเริ่มตน้ ในราว ๆ ต้นปี พ.ศ. 2534 พร้อมๆ กบั การใชร้ ะบบปฏบิ ัตกิ ารวนิ โดวส์ 3.0 ซ่ึงเปน็ ระบบปฏิบัติการที่ใช้สาหรับเคร่ืองพซี ี (PC) และเปน็ ระบบปฏิบัติการท่เี รยี กวา่ กราฟกิ ยซู เซอรอ์ ิเทอร์เฟท (Graphic User Interface) หรือท่เี รียกย่อ ๆ วา่ GUI สาหรับ GUI เปน็ อนิ เทอร์เฟทท่สี ามารถแสดงไดท้ งั้ ขอ้ ความ (Text) และกราฟิก (Graphic) ซ่ึงงา่ ยตอ่ การใชง้ านต่อมาในราว ๆ ตน้ ปี พ.ศ.2535 บรษิ ทั ไมโครซอฟต์ด้พัฒนาโปรแกรมมลั ติมเี ดียเวอรช์ ัน่ 1.0 ท่ใี ช้ร่วมกับระบบปฏิบตั กิ ารวนิ โดวส์ 3.0 ทาให้ ระบบปฏิบตั กิ ารวนิ โดวสม์ ศี ักยภาพเพมิ่ ขน้ึ ในเร่อื งของภาพและเสียง ซ่งึ เปน็ จุดเริม่ ต้นของมาตรฐาน มลั ติมเี ดยี ทเี่ รียกว่า มาตรฐานเอ็มพซี ี (MPC : Multimedia Personal Computer) ซึ่งมาตรฐานน้จี ะเปน็ สง่ิ กาหนดระบบพนื้ ฐานทจ่ี าเปน็ สาหรับมลั ตมิ ีเดียวทเ่ี ลน่ บนระบบ ปฏบิ ตั ิการวินโดวส์

ความเป็นมาของสือ่ มัลตมิ ีเดีย (ต่อ) • การเรม่ิ นาเอาวินโดวส์ 3.1 เข้ามาแทนวินโดวส์ 3.0 ในราว ๆ ต้นเดือน มีนาคม พ.ศ.2536 ทาใหก้ ารใช้มัลตมิ เี ดียกวา้ งขวางย่งิ ข้ึน โดยเฉพาะมี ศกั ยภาพในการเล่นไฟลเ์ สยี ง (Wave) ไฟลม์ ีดี (MIDI) ไฟล์ ภาพเคล่ือนไหว (Animation) และภาพยนตร์จากแผ่นซีดรี อม (CD-ROM) จน กลายเปน็ จุดเริ่มต้นของมัลติมีเดยี ทใี่ ช้กับเครอ่ื งคอมพิวเตอรพ์ ีซีจนถึงปัจจบุ นั

บทบาทของสือ่ มลั ตมิ ีเดยี • เนอ่ื งจากประสทิ ธภิ าพของสื่อมลั ตมิ ีเดีย ทสี่ ามารนาเสนอเนือ้ หาได้ทงั้ ข้อความ ภาพนงิ่ ภาพเคลอื่ นไหว เสยี ง วีดทิ ัศน์ และอืน่ ๆ ทีจ่ ะเกิดขึ้นในอนาคต ประจวบเหมาะสมระบบตดิ ตอ่ ผใู้ ช้ (GUI: Graphics User Interface) ทที่ าใหผ้ ้ใู ช้มีความสะดวกในการใช้งาน สร้างสรรคง์ าน ทาให้ บทบาทของสื่อฯ มีมากขน้ึ ตามลาดับ มกี ารนาสื่อมัลตมิ เี ดยี มาประยุกต์ใช้กบั งานต่างๆ มากมาย เช่น การเรียนการสอน การถา่ ยทอดความรู้ การนาเสนอข้อมูล การประชาสัมพนั ธ์ เป็นต้น

องค์ประกอบของมัลติมเี ดยี • มัลติมเี ดยี สามารถจาแนกองคป์ ระกอบของสอ่ื ตา่ งๆ ได้เปน็ 5 ชนิด ประกอบด้วย 1. ขอ้ ความหรอื ตวั อักษร (Text) 2. ภาพนง่ิ (Still Image) 3. ภาพเคลือ่ นไหว (Animation) 4. เสยี ง (Sound) 5. ภาพวิดโี อ (Video)

ประโยชน์ของมลั ตมิ เี ดยี • งา่ ยต่อการใช้งาน • สัมผสั ได้ถงึ ความรู้สกึ • สร้างเสรมิ ประสบการณ์ • เพ่มิ ขดี ความสามารถในการเรียนรู้ • เขา้ ใจเนอ้ื หามากย่ิงข้ึน • คุ้มคา่ ในการลงทนุ • เพ่มิ ประสทิ ธผิ ลในการเรียนรู้

สรุป • สรุปไดว้ ่า คาว่า “มลั ติมีเดีย” มคี วามหมายท่ีคอ่ นข้างกว้าง ทง้ั น้ีข้นึ อยูก่ บั มุมมองของผทู้ ีส่ นใจ อยา่ งไรก็ตามกระแสนยิ มด้าน มัลติมเี ดียมกั จะนาคอมพวิ เตอร์มาประยกุ ต์ใช้งานรว่ มดว้ ย เน่อื งจากเป็นอุปกรณ์ท่ีมขี ดี ความสามารถในการผลติ ส่อื ได้ หลากหลายรูปแบบ รวมท้ังยงั สามารถนาเสนอและตดิ ตอ่ ส่อื สารไดอ้ กี ดว้ ย สาหรับในทีน่ ค้ี าว่า “มัลติมีเดยี ” หมายถึง การนา องค์ประกอบของสื่อชนดิ ตา่ งๆ มาผสมผสานเข้าด้วยกนั ซง่ึ ประกอบด้วย ตัวอกั ษร(Text) ภาพนง่ิ (Still Image) ภาพเคลอ่ื นไหว (Animation) เสยี ง (Sound) และวิดีโอ (Video) โดยผา่ นกระบวนการทางระบบคอมพวิ เตอร์เพ่อื ส่ือ ความหมายกับผ้ใู ช้อยา่ งมีปฏิสัมพันธ์ (Interactive Multimedia) และได้บรรลุผลตรงตามวตั ถุประสงค์การใช้งาน ในสว่ นของแต่ ละองค์ประกอบของมลั ติมเี ดยี ทั้ง 5 ชนิดจะมีทง้ั ข้อดี-ข้อเสียท่ีแตกต่างกนั ไปตามคณุ ลักษณะและวิธีการใชง้ าน สาหรบั ประโยชน์ ที่จะได้รบั จากมลั ตมิ ีเดยี มมี ากมาย นอกจากจะช่วยเพ่มิ ประสทิ ธภิ าพในการดาเนนิ งานแล้ว ยังเพิม่ ประสทิ ธผิ ลของความคุ้มคา่ ใน การลงทุนอกี ด้วย ท้งั นข้ี ึ้นอยกู่ ับวธิ ีการนามาประยกุ ต์ใชเ้ พอื่ ให้เกิดประโยชน์สงู สดุ นัน่ เอง

ขอ้ มูลอ้างอิง • http://yalor.yru.ac.th/~sirichai/4123617/slide/chapter1.pdf • บทบาทมลั ติมีเดยี เพ่ือการศึกษา http://www.bmaeducation.in.th/content_view.aspx?con=985 • https://sites.google.com/site/nongpatpoo/hnwy-thi-1

หลงั จากศึกษาบทเรียนจบแล้วจงตอบคําถามตอบไปนี้ • 1. ความหมายของมลั ตมี ีเดยี ในความคดิ ของนกั เรยี นคอื อะไร • 2. ทาํ ไมส่ือมลั ตมิ ีเดียจงึ นิยมใชใ้ นวงการธรุ กิจและอตุ สาหกรรม • 3. นกั เรยี นคิดวา่ ส่ือมลั ติมีเดียมีบทบาททางดา้ นใด เพราะเหตใุ ด • 4. องคป์ ระกอบของส่อื มลั ติมีเดีย มีก่ีชนิด อะไรบา้ ง (อธิบายครา่ วๆ ) • 5. นกั เรยี นคิดว่าส่ือมลั ตมิ ีเดียมีประโยชนต์ ่อนกั เรยี นอยา่ งไร