เอกสารประกอบการสอน รหสั วิชา 30001-2001 เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชพี การจดั เกบ็ คน้ คนื ส่งผา่ น และจดั ดาเนินการขอ้ มูลสารสนเทศ เรียบเรยี งโดย หน่ วยที่ นายอดนิ นั ต ์ แวบาดะ 4 ตาแหน่ง ครู เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชพี วทิ ยฐานะ ครูชานาญการ สาขาวชิ าเทคโนโลยธี ุรกจิ ดจิ ทิ ลั วทิ ยาลยั เทคนิคปัตตานี
หน่วยที่ 4 การจดั เก็บ สบื คน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ เอกสารประกอบการสอน รายวชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ (30001-2001) เรื่อง การจัดเก็บ สบื คน้ ส่งผ่านและจัดดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ ผู้เรียบเรียง นายอดินนั ต์ แวบาดะ ตำแหนง่ ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการ วทิ ยาลัยเทคนคิ ปัตตานี สงั กดั สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศกึ ษาธิการ เอกสารประกอบการเรียน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (3001-2001) หน้า || ข ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หน่วยท่ี 4 การจดั เกบ็ สบื คน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ คำนำ เอกสารประกอบการสอนวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ รหัสวิชา 30001-2001 ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) ประเภทวิชาบริหารธุรกิจ เล่มที่ 4 เรื่อง การจัดเก็บ สืบค้น ส่งผ่านและจัดดำเนินการข้อมูลสารสนเทศ เล่มนี้ ผู้สอนได้นำประสบการณ์จาก การสอน และจากการศึกษาค้นคว้านำมาเรียบเรียงเป็นเอกสารประกอบการเรียน ซึ่งประกอบด้วย สาระสำคัญเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูลสารสนเทศ การเตรียมการค้นคืนสารสนเทศ เทคนิคการค้นคืน สารสนเทศ การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศจากเว็บโอแพ็ค การดำเนินการเกี่ยวกับข้อมูลสารสนเทศ ซ่ึง สอดคล้องกับจุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และคำอธิบายรายวิชาตามหลักสูตร ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง พุทธศักราช 2563 ประเภทวิชาอุตสาหกรรม ของสำนักงาน คณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศกึ ษาธิการ โดยแบง่ เนอ้ื หาออกเป็น 8 หนว่ ย และจัดทำเป็น เล่ม 8 เลม่ ดังนี้ เล่มที่ 1 หนว่ ยท่ี 1 ความรเู้ ก่ียวกับคอมพวิ เตอร์และอปุ กรณโ์ ทรคมนาคม เลม่ ที่ 2 หนว่ ยท่ี 2 ระบบเครือขา่ ยคอมพวิ เตอรแ์ ละสารสนเทศ เล่มท่ี 3 หน่วยที่ 3 การสบื ค้นข้อมูลสารสนเทศ เลม่ ท่ี 4 หน่วยที่ 4 การจัดเก็บ สบื คน้ สง่ ผ่านและจัดดำเนนิ การขอ้ มูลสารสนเทศ เลม่ ท่ี 5 หน่วยท่ี 5 การประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปเพื่อนำเสนอข้อมลู สารสนเทศประเภท เอกสารทางดา้ นการพิมพ์ เลม่ ท่ี 6 หน่วยท่ี 6 การประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปเพื่อนำเสนอข้อมูลสารสนเทศประเภท ตารางงาน เลม่ ที่ 7 หน่วยที่ 7 การประยุกต์ใชโ้ ปรแกรมสำเร็จรูปเพ่ือนำเสนอข้อมูลสารสนเทศประเภท การนำเสนอ เลม่ ที่ 8 หน่วยท่ี 8 การประยกุ ตก์ ารใช้งานด้วยระบบสารสนเทศ ผู้เรียบเรียง หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารประกอบการเรียนเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียน ผู้สอน ให้ได้ใช้เป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนตามหลักในการจัดการอาชีวศึกษา หากมี ข้อเสนอแนะประการใด ผู้เรยี บเรียงยนิ ดีน้อมรบั ไวด้ ้วยความขอบคณุ ยง่ิ อดินนั ต์ แวบาดะ ผ้เู รยี บเรยี ง เอกสารประกอบการเรียน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชีพ (3001-2001) หหนนา้า้ ||||ก1 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจัดเก็บ สบื ค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ สารบญั เรอ่ื ง หน้า คำนำ ก จดุ ประสงคร์ ายวิชา สมรรถนะรายวิชา และคำอธบิ ายรายวิชา 1 กำหนดการสอน 2 คำแนะนำการใชเ้ อกสารประกอบการเรียน 3 สาระการเรยี นรู้ 3 จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 5 แบบทดสอบความรกู้ อ่ นเรยี น 6 การจดั เก็บ คน้ คืน ส่งผา่ น และจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ 8 15 - การจัดเกบ็ ขอ้ มลู สารสนเทศ 18 - การเตรยี มการค้นคืนสารสนเทศ 20 - เทคนิคการคน้ คืนสารสนเทศ - การสืบค้นข้อมลู สารสนเทศจากเว็บโอแพ็ค 24 - การดำเนินการเกี่ยวกับขอ้ มูลสารสนเทศ 25 แบบฝกึ หัด 30 ใบปฏิบตั งิ าน 32 แบบทดสอบความรูห้ ลังเรยี น 33 แหลง่ ค้นคว้า 34 ภาคผนวก 35 - เฉลยแบบทดสอบความรู้กอ่ นเรียน 36 - เฉลยแบบฝกึ หดั - เฉลยแบบทดสอบความรู้หลังเรียน เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 2 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจัดเกบ็ สบื ค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนนิ การขอ้ มลู สารสนเทศ จดุ ประสงคร์ ายวิชา สมรรถนะรายวชิ า และคำอธิบายรายวิชา ช่อื รายวชิ า เทคโนโลยสี ารสนเทศเพื่อการจดั การอาชพี รหสั วชิ า 30001-2001 ระดับช้ัน ปวส. 1 สาขาวิชา/กล่มุ วิชา/แผนกวิชา คอมพวิ เตอรธ์ รุ กิจ หน่วยกติ 3 จำนวนชวั่ โมงรวม 4 ชวั่ โมง จำนวนสัปดาห์ 18 สัปดาห์ จดุ ประสงคร์ ายวิชา 1. เข้าใจเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์โทรคมนาคม ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์และ สารสนเทศ การสบื ค้นและส่อื สารข้อมูลสารสนเทศในงานอาชพี 2. สามารถสืบค้น จัดเกบ็ คน้ คืน สง่ ผา่ น จัดดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ นำเสนอและส่อื สาร ข้อมูลสารสนเทศในงานอาชีพโดยใชค้ อมพิวเตอร์และอุปกรณโ์ ทรคมนาคม และโปรแกรมสำเรจ็ รูปที่ เกย่ี วขอ้ ง 3. มีคุณธรรม จริยธรรมและความรับผิดชอบในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการ อาชพี สมรรถนะรายวชิ า 1. แสดงความรู้เกี่ยวกับหลักการและกระบวนการสืบค้น จัดดำเนินการและสื่อสารข้อมูล สารสนเทศในงานอาชีพ โดยใช้คอมพิวเตอร์ อุปกรณ์โทรคมนาคม ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์และ สารสนเทศ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ที่เก่ียวขอ้ ง 2. ใช้คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์โทรคมนาคมในการสืบค้นและสื่อสารข้อมูลสารสนเทศผ่าน ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์และสารสนเทศ 3. จัดเก็บ คน้ คนื ส่งผ่านและจัดดำเนินการข้อมูลสารสนเทศตามลกั ษณะงานอาชพี 4. นำเสนอและสอื่ สารข้อมูลสารสนเทศในงานอาชีพ โดยประยุกต์ใชโ้ ปรแกรมสำเร็จรูป คำอธิบายรายวิชา ศึกษาและปฏบิ ัติเกี่ยวกับคอมพิวเตอรแ์ ละอุปกรณ์โทรคมนาคม ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ และสารสนเทศ การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ การจัดเก็บ ค้นคืน ส่งผ่านและจัดดำเนินการข้อมูล สารสนเทศ การประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปในการนำเสนอและสื่อสารข้อมูลสารสนเทศตาม ลกั ษณะงานอาชีพ เอกสารประกอบการเรียน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 1 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยท่ี 4 การจดั เกบ็ สืบค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ กำหนดการสอน ชอ่ื รายวชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจัดการอาชพี รหัสวิชา 30001-2001 ระดบั ประกาศนียบตั รวชิ าชีพชน้ั สงู (ปวส.) ประเภทวชิ าอุตสาหกรรม ทฤษฎีรวมปฏบิ ตั ิ 4 คาบ/สัปดาห์ รวม 72 ชั่วโมง หน่วยที่ ช่ือหน่วยการสอน จำนวนชัว่ โมง - ปฐมนิเทศ 2 1 ความรเู้ กีย่ วกบั คอมพวิ เตอร์และอุปกรณโ์ ทรคมนาคม 2 2 ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอรแ์ ละสารสนเทศ 12 3 การสืบคน้ ข้อมลู สารสนเทศ 4 4 การจัดเกบ็ สบื ค้น ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู 4 สารสนเทศ 8 16 5 การประยุกตใ์ ชโ้ ปรแกรมสำเร็จรปู เพ่อื นำเสนอข้อมลู 8 สารสนเทศประเภทเอกสารทางดา้ นการพิมพ์ 16 6 การประยุกตใ์ ช้โปรแกรมสำเร็จรูปเพอื่ นำเสนอข้อมูล สารสนเทศประเภทตารางงาน 7 การประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรปู เพื่อนำเสนอข้อมลู สารสนเทศประเภทการนำเสนอ 8 การประยุกต์การใชง้ านดว้ ยระบบสารสนเทศ รวม 72 เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 2 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจดั เก็บ สืบค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ คำแนะนำการใชเ้ อกสารประกอบการเรียน เอกสารประกอบการเรียนวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ รหัส 30001-2001 ระดับประกาศนียบัตรวชิ าชีพช้นั สงู (ปวส.) ประเภทวชิ าบรหิ ารธุรกิจ เล่มท่ี 4 เรอื่ ง การจัดเก็บ สืบค้น สง่ ผ่านและจัดดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ เลม่ นี้ จดั ทำข้นึ เพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง และเพื่อให้ครูใช้เป็นคู่มือประกอบการสอน นอกจากนี้ยังสามารถใช้เพื่อซ่อมเสริมกรณีที่นักเรียนทำ กิจกรรมการเรียนรไู้ มผ่ า่ นเกณฑ์ โดยมคี ำแนะนำในการใชด้ งั น้ี สำหรบั ครู 1. ใช้เป็นสื่อการเรียนการสอน เพื่อศึกษาเนื้อหาของการจัดเก็บ สืบค้น ส่งผ่านและจัด ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ โดยก่อนใชค้ วรชีแ้ จงให้นักเรียนทราบถงึ วิธีการศึกษาและมีความซ่ือสัตย์ ในการทำใบทดสอบความรกู้ ่อนเรยี น แบบฝึกหดั ระหว่างเรียน และใบทดสอบความรู้หลังเรยี น 2. ใช้เป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การจัดเก็บ สืบค้น ส่งผ่านและจัด ดำเนินการข้อมูลสารสนเทศ โดยใช้ศึกษาทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ โดยให้นักเรียนทำใบทดสอบ ความรู้ก่อนเรียน ศึกษาเนื้อหา แล้วทำแบบฝึกหัด ใบปฏิบัติงาน ใบทดสอบความรู้หลังเรียน และ เฉลยแบบฝึกหดั เฉลยใบทดสอบความร้กู ่อนเรียน เฉลยใบทดสอบความร้หู ลังเรียน 3. ในการจัดกิจกรรมภาคปฏิบัติ อาจให้นักเรียนทำเป็นรายบุคคลหรือรายกลุ่มตามความ เหมาะสม เพือ่ ฝึกให้นกั เรยี นสามารถทำงานร่วมกบั บคุ คลอน่ื ได้ 4. เมื่อจบกิจกรรมการเรียนรู้ครูควรให้นักเรียนช่วยกันสรุปและมีส่วนช่วยกันประเมินผล ชิ้นงาน และครูบันทึกคะแนนก่อนเรียน ระหว่างเรียน และหลังเรียน เพื่อให้นักเรียนเห็นพัฒนาการ ของตนเอง ถ้านักเรียนทำคะแนนได้ไม่ถึงเกณฑ์ ควรให้นักเรียนศึกษาซ้ำอีกหรือครูจะสอนซ่อมเสริม ใหจ้ นกระทง่ั ทดสอบแล้วผา่ นเกณฑ์ทก่ี ำหนดไว้ สำหรับนักเรียน 1. ใช้ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองและต้องมีความซื่อสัตย์ต่อตนเองทั้งก่อนเรียน ระหว่างเรียน และหลังเรยี น 2. ในการศึกษาเอกสารนี้ หากไม่เข้าใจให้บันทึกไว้เพื่อสอบถามครูในเวลาเรียนหรือนอก เวลาเรียน 3. ขนั้ ตอนการศึกษา มดี งั น้ี 3.1 ทำแบบทดสอบความรกู้ อ่ นเรยี น 3.2 ศกึ ษาเนอ้ื หาให้เขา้ ใจอย่างละเอยี ด 3.3 ทำแบบฝกึ หดั ตามท่กี ำหนด 3.4 ปฏิบตั ิงานเก่ียวกบั การจดั เก็บ สืบค้น สง่ ผา่ นและจัดดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ เอกสารประกอบการเรียน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 3 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หนว่ ยท่ี 4 การจัดเกบ็ สบื ค้น ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ 3.5 นำผลงานท่ที ำแลว้ ส่งครู ประเมนิ ผลร่วมกัน 3.6 ทำแบบทดสอบความร้หู ลงั เรียน 3.7 ตรวจคำตอบแบบฝึกหัด แบบทดสอบความรู้ก่อนและหลังเรียน เพื่อทราบผล การพฒั นาตนเอง ซ่ึงในแตล่ ะกิจกรรมตอ้ งผ่านเกณฑ์ตามกำหนด หากไมผ่ ่านเกณฑ์ควรซ่อมเสริมโดย ทบทวนแลว้ ทำกิจกรรมนนั้ ใหม่จนผ่านเกณฑ์ 4. ในการศึกษานักเรียนควรได้รับความรู้ ทักษะ และฝึกนิสัยที่ในการทำงาน ปฏิบัติงานดว้ ย ความเป็นระเบียบเรียบร้อย ประณีต รอบคอบ คำนึงถึงความปลอดภัย ใช้ทรัพยากรอย่างประหยัด และรักษาสิ่งแวดล้อม รวมทั้งสร้างคุณธรรมให้เกิดกับตัวเอง ได้แก่ การมีวินัย ความซื่อสัตย์ ความ สนใจใฝ่รู้ การมีมนุษยสัมพันธ์ และความสามัคคี เพื่อให้เป็นคนดี คนเก่ง และอยู่ในสังคมได้อย่างมี ความสขุ สอื่ ที่ใชใ้ นการเรยี นการสอนท้งั ทฤษฎีและปฏิบัติ 1. สื่อ PowerPoint/E-book เรื่อง การจัดเก็บ สืบค้น ส่งผ่านและจัดดำเนินการข้อมูล สารสนเทศ 2. เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง การจัดเก็บ สืบค้น ส่งผ่านและจัดดำเนินการข้อมูล สารสนเทศ 3. สอื่ ของจรงิ เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 4 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หน่วยที่ 4 การจัดเกบ็ สบื ค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ หน่วยที่ 4 การจดั เก็บ สืบค้น ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มูลสารสนเทศ หลังจากได้ศึกษาเอกสารประกอบการเรยี น วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ รหสั วชิ า 30001-2001 ระดบั ประกาศนียบตั รวชิ าชีพช้ันสงู (ปวส.) ประเภทวชิ าอุตสาหกรรม เลม่ ท่ี 4 เรื่อง การจัดเก็บ สืบค้น ส่งผ่านและจัดดำเนินการข้อมูลสารสนเทศแล้ว ผู้เรียนจะมีความรู้ ความสามารถ ดงั นี้ สาระการเรียนรู้ 1. การจัดเก็บข้อมลู สารสนเทศและการค้นคนื 2. การเตรยี มการค้นคืนสารสนเทศ 3. ความสำคัญของระบบการจดั เกบ็ และคน้ คนื สารสนเทศ 4. ประโยชน์ของระบบการจดั เกบ็ และคน้ คืนสารสนเทศ 5. การดำเนินการเก่ยี วกบั ขอ้ มลู สารสนเทศ 6. การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศจากเวบ็ โอแพ็ค 7. เทคนิคการค้นคนื สมรรถนะประจำหน่วย 1. แสดงความรู้เกี่ยวกับการจดั เกบ็ ขอ้ มูลสารสนเทศ 2. แสดงความรูเ้ กย่ี วกับการเตรียมการค้นคืนสารสนเทศ 3. แสดงความรเู้ ก่ยี วกบั เทคนคิ การคน้ คืนสารสนเทศ 4. แสดงความรเู้ กย่ี วกับการสืบค้นข้อมูลสารสนเทศจากเว็บโอแพ็ค 5. แสดงความรู้เก่ยี วกับการดำเนนิ การเกี่ยวกับขอ้ มลู สารสนเทศ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. ด้านความรู้ 1.1 อธบิ ายความหมายการจดั เกบ็ และการเตรียมการค้นคืนสารสนเทศได้ 1.2 อธิบายการดำเนินการเกี่ยวกบั ขอ้ มลู สารสนเทศได้ 1.3 บอกประเภทของไฟล์ข้อมูลได้ 2. ดา้ นทกั ษะ 2.1 ใช้เทคนิคการค้นคนื สารสนเทศได้ 2.2 ทำการสืบค้นสารสนเทศจากเว็บโอแพคได้ 3. ดา้ นคุณลักษณะทพ่ี ึงประสงค์ 3.1 มีวนิ ัย ใฝเ่ รียนรู้ อยอู่ ย่างพอเพยี ง มุ่งมั่นในการทำงาน และมีจติ สาธารณะ เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 5 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจดั เก็บ สืบคน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ แบบทดสอบความรกู้ ่อนเรียน คำแนะนำ 1) จงทำเคร่อื งหมายกากบาท (×) ทบั หวั ข้อที่ถูกท่สี ดุ เพียงข้อเดียว ลงใน กระดาษคำตอบที่แจกให้ 2) ขอ้ สอบจำนวน 10 ข้อ ใชเ้ วลาสอบ 10 นาที คะแนนเตม็ 10 คะแนน 1. การจัดเกบ็ ข้อมลู สารสเทศ หมายถึงขอ้ ใด ก. ขอ้ มูลท่ีสามารถนำไปใชป้ ระโยชนไ์ ดเ้ พราะผา่ นการประมวลผลดว้ ยวธิ ีท่ีเหมาะสม ข. ข้อเท็จจริงหรอื สิง่ ทถี่ อื หรือยอมรับวา่ เปน็ ขอ้ มลู จริง ค. การจำแนกขอ้ มูลออกเป็นประเภทตา่ ง ๆ ง. ถูกทุกขอ้ 2. ขอ้ ใดคอื ขน้ั ตอนการเตรยี มการค้นคนื สารสนเทศ ก. การเตรยี มรายละเอยี ดขอ้ มลู ที่ตอ้ งการ ข. พิจารณาเลือกฐานข้อมูลโดยใหค้ ำนึงถึงขอบเขตเน้อื หาสาระ ค. พจิ ารณาเลือกฐานข้อมลู โดยให้คำนงึ ถงึ ราคาค่าใชจ้ า่ ยทตี่ อ้ งการสืบคน้ ฐานข้อมลู ง. ถกู ทุกข้อ 3. การใช้เครือ่ งหมาย * เปน็ การใชเ้ ทคนิคการค้นคนื หมายถึงอะไร ก. เป็นเครื่องหมายการคณู ข. เป็นการแทนตวั อกั ษรอะไรก็ได้หลังจากคำนี้ ค. เปน็ การเช่ือมขอ้ มูล ง. ผดิ ทุกข้อ 4. ตรรกะบลู นี ข้อใดไมใ่ ช่ ก. AND ข. OR ค. NOT ง. NEVER 5. การดำเนนิ การเกี่ยวกับขอ้ มูลสารสนเทศ ก. การเขา้ ถึง ข. การค้นหา ค. การคน้ คืน ง. การจัดเกบ็ 6. Searching หมายถงึ ข้อใด ก. การเขา้ ถงึ ข. การคน้ หา ค. การค้นคืน ง. การจดั เก็บ เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 6 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หน่วยท่ี 4 การจัดเก็บ สืบคน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ 7. ขอ้ ใดหมายถึงการสืบคน้ ข้อมลู วา่ ขอ้ มูลนนั้ เกดิ ที่ไหน ก. WHO ข. WHAT ค. WHERE ง. WHY 8. การคน้ คนื สารสนเทศแบบใดที่ใชห้ ัวเรื่อง ก. Keyword ข. Subject ค. Truncation ง. Boolean 9. การค้นคนื สารสนเทศแบบใดทใี่ ชก้ ารจำกัดการสบื ค้น ก. Keyword ข. Subject ค. Truncation ง. Limit 10. การดำเนินการเก่ียวกบั ขอ้ มลู สารสนเทศขอ้ ใดไมใ่ ช่ ก. การเกบ็ รวบรวมข้อมูล ข. การตรวจสอบข้อมลู ค. การพิมพ์ข้อมูล ง. การจดั เรียงขอ้ มูล เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชพี (3001-2001) หนา้ || 7 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยท่ี 4 การจดั เก็บ สืบคน้ สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ ใบความรู้ หน่วยท่ี 4 เร่ือง การจดั เก็บ คน้ คืน สง่ ผ่านและดำเนนิ การขอ้ มลู สารสนเทศ สาระการเรยี นรู้ 1. การจดั เก็บขอ้ มูลสารสนเทศและการคน้ คืน 2. การเตรยี มการค้นคืนสารสนเทศ 3. ความสำคญั ของระบบการจัดเกบ็ และค้นคืนสารสนเทศ 4. ประโยชน์ของระบบการจดั เก็บและคน้ คืนสารสนเทศ 5. การดำเนนิ การเก่ยี วกบั ขอ้ มูลสารสนเทศ 6. การสืบค้นข้อมลู สารสนเทศจากเว็บโอแพ็ค 7. เทคนคิ การค้นคืน 4.1 การจดั เก็บขอ้ มูลสารสนเทศและการคน้ คืน 4.1.1 ความหมายการจัดเก็บและการค้นคืน การจัดเก็บสารสนเทศ (Information) มผี ใู้ หค้ วามหมายไว้พอสรปุ ได้ดงั นี้ นฤมล ปราชญโยธินม ทวีศักดิ์ กออนันตกูล และเปรมิน จินดาวิมลเลิศ (2536 : 39) ให้ ความหมายว่า การจัดเก็บสารสนเทศ หมายถึง การจัดเก็บข้อมูล ซึ่งเป็นการจัดการกับข้อมูลให้เป็ น ระบบและจะต้องสามารถดึงข้อมลู ทีต่ รงกบั ความตอ้ งการของผู้ใช้ออกมาได้ มาลี ไชยเสนา (2542:39) ให้ความหมายว่า การจัดเก็บสารสนเทศ หมายถึง การจำแนก จัดเรียง และจัดหมวดหมู่สารสนเทศให้เป็นระเบียบ เพื่อให้สามารถค้นหาและจัดเก็บสารนิเทศเข้าที่ เดิมไดโ้ ดยสะดวก รวดเร็ว ทันกับความต้องการ มาลี ล้ำสกุล (2545:7) กล่าวว่า การจัดเก็บสารสนเทศ หมายถึง การจัดโครงสร้างและ ควบคุมทางบรรณานุกรมโดยใช้คอมพิวเตอร์ ด้วยวิธีการทำรายการและข้อมูล บรรณานุกรม ใน ลกั ษณะเก็บขอ้ มลู เข้า แฟ้มขอ้ มูล จัดเตรยี มแฟม้ รวมไปถงึ การจัดทำสื่อจดั เก็บขอ้ มูลลักษณะตา่ ง ๆ จากความหมายของคำวา่ การจดั เก็บสารสนเทศ ( Information storage) ทีก่ ลา่ วข้างต้น สรุปได้ว่า การจัดเก็บสารสนเทศ หมายถึง การจัดเก็บข้อมูลสารสนเทศให้เป็นระบบเพื่อให้สามารถ ค้นหาและจัดเก็บสารสนเทศเข้าที่เดิมได้โดยสะดวกรวดเร็ว อาจใช้คอมพิวเตอร์หรือสื่อจัดเก็บข้อมูล ลักษณะตา่ ง ๆ 4.1.2 ความหมายการค้นคืนสารสนเทศ ( Information Retrieval) มีผู้ให้ความหมายไว้พอสรปุ ไดด้ งั นี้ สโตเคส ( Stokes. 1982:114) ให้คำนิยามว่า การค้นคืนสารสนเทศ หมายถึง วิธีทาง คอมพิวเตอร์ที่ทำการค้นคืนรายการสารสนเทศจากแหล่งสะสมข้อมูล เช่น ฐานข้อมูล เพื่อให้ได้ รายการสารสนเทศท่ีต้องการ เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 8 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจัดเก็บ สืบค้น ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การขอ้ มลู สารสนเทศ นิพนธ์ เจริญกิจการ (2541:8) อธิบายว่า การค้นคืนสารสนเทศ หมายถึง การเข้าถึง สารสนเทศท่ที ำ การจดั เก็บ โดยผ่านกระบวนการคดั เลือกขอ้ มูล ซึ่งการค้นคนื สารสนเทศ มีทง้ั การค้น คนื สารสนเทศโดยการใช้ คอมพวิ เตอรแ์ ละการค้นคนื สารสนเทศโดยไมใ่ ชเ้ ครอื่ งคอมพิวเตอร์ มาลี ล้ำสกุล (2545:7) อธิบายว่า การค้นคืนในระบบสารสนเทศ เป็นทั้งการดึงหรือค้น เอกสาร ย้อนหลังที่ได้จัดเก็บไว้ตามหัวข้อที่ต้องการ (Retrospective Searching) การค้นตามหัว ข้อความสนใจและ ความต้องการของผู้ใช้จากทรัพยากรสารสนเทศที่เข้ามาใหม่ทุกครั้ง (Routing) หรือการคน้ ให้ผู้ใช้เพือ่ บริการ สารสนเทศทนั สมยั (Current Awareness Service) การคน้ คนื เอกสาร ผู้ค้นทำการค้นจากเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยตรงหรือเครื่องท่ีเชื่อมโยงเข้าระบบคอมพิวเตอร์ที่ใช้ โปรแกรมจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ รวมทั้งเชื่อมสู่ อินเทอร์เน็ตทั้งนี้เพื่อการใช้ประโยชน์ต่าง ๆ ของผ้ใู ช้ สมชาย วรัญญานุไกร (2545:1) กล่าวว่า การค้นคืนสารสนเทศ หมายถึงการกระทำใด ๆ ให้ได้รับ สารสนเทศที่ต้องการ โดยการแยกสารสนเทศที่ต้องการออกจากกลุ่มของสารสนเทศที่ไม่ ต้องการ เพือ่ นำไปใช้ ประโยชน์ จากความหมายของคำว่า การค้นคืนสารสนเทศ (Information Retrieval) ที่กล่าวข้างต้น สรุปได้ว่า การค้นคืนสารสนเทศ หมายถึง วิธีการที่สามารถเขา้ ถึงสารสนเทศที่ทำการจัดเก็บ โดยจะ ใช้คอมพิวเตอร์ หรือไม่ใช้คอมพิวเตอร์ก็ตาม ให้ได้รับสารสนเทศที่ต้องการโดยแยกสารสนเทศท่ี ตอ้ งการออกจากกลมุ่ ของ สารสนเทศทไ่ี มต่ อ้ งการ เพอ่ื นำไปใชป้ ระโยชน์ จากความหมายของระบบ ( System) การจดั เก็บสารสนเทศ (Information Storage) และ การค้นคนื สารเทศ (Information Retrieval) ทีก่ ล่าวมาข้างตน้ สามารถสรปุ ได้วา่ ระบบการจัดเก็บและค้นคืนข้อมูลสารสนเทศ หมายถึง กระบวนการต่าง ๆ ในการ รวบรวมข้อมลู สารสนเทศอย่างเป็นระบบ เพอื่ ให้ผู้ใชส้ ามารถค้นหาข้อมูลและส่งผา่ นระบบสารสนเทศ ที่ต้องการได้อยา่ งสะดวก รวดเร็ว โดยจะใช้คอมพวิ เตอร์หรือไม่ใช้คอมพวิ เตอร์ก็ตาม 4.1.3 ขน้ั ตอนการจัดเก็บขอ้ มูลสารสนเทศ เมื่อทำการสืบค้นหรือค้นหาข้อมูลสารสนเทศได้แล้วถ้าต้องการที่จะจัดเก็บข้อมูลที่ คน้ หาเหลา่ นนั้ ไว้ใช้งานต่าง ๆ ตอ่ ไปนี้ ก็ต้องดำเนินการจดั เก็บข้อมลู สารสนเทศ ซง่ึ มีวิธีจัดเก็บดงั นี้ การจัดเก็บข้อมูลสารสนเทศในรูปแบบของข้อความ จะมีไฟล์ข้อมูลที่จะต้องทำการ จดั เกบ็ ใน 3 รปู แบบ คอื 4.1.3.1 ขอ้ ความทป่ี รากฏอย่หู นา้ เว็บไซต์ เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 9 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ
หนว่ ยท่ี 4 การจดั เก็บ สืบคน้ สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ รปู ที่ 1 แสดงหลังจากการคน้ หาขอ้ ความทป่ี รากฏอย่หู นา้ เว็บไซต์ ทมี่ า: http://natchanon5831051106.blogspot.com/p/4_26.html 23/3/63 1. คลิกเมาสร์ ะบายขอ้ มลู ท่ีต้องการแลว้ คลกิ ที่ Copy (คดั ลอก) 2. ทำการเปิดโปรแกรม Microsoft Word หรือโปรแกรมท่ีตอ้ งการ 3. คลกิ เมาส์ขา้ งขวาบรเิ วณตำแหนง่ ทต่ี อ้ งการวาง จากนั้นใหค้ ลิก Paste (วาง) 4.1.3.2 ขอ้ ความท่ีมรี ูปแบบไฟล์ .doc 1. เมื่อทำการค้นหาข้อมูลที่ต้องการ จะปรากฏชื่อรูปแบบของไฟล์ ถ้าเป็น ขอ้ มลู ทีส่ ร้างโดยโปรแกรม Microsoft Word จะปรากฏช่อื ไฟล์ [DOC] รปู ท่ี 2 แสดงข้อความทีม่ รี ูปแบบไฟล์ .doc รูปที่ 2 แสดงข้อความทม่ี ีรูปแบบไฟล์ .doc ทมี่ า: http://natchanon5831051106.blogspot.com/p/4_26.html 23/3/63 ข้อมลู 2. ให้คลกิ ทชี่ ่อื เร่อื งที่ตอ้ งการ (บนั ทึก) 3. จะเริ่มดำเนินการดาวน์โหลดข้อมูล 4. ให้คลิกที่ชื่อไฟล์ข้อมูลที่ทำการดาวน์โหลดเสร็จแล้ว เพื่อดำเนินการเปิด 5. ทำการจัดเก็บข้อมูลโดยคลิกที่ File (แฟ้ม) ที่เราต้องการ แล้วคลิก Save เอกสารประกอบการเรียน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 10 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจัดเกบ็ สืบคน้ สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ รปู ที่ 3 ภาพแสดงตำแหนง่ ท่จี ะจดั เกบ็ ข้อมูล ทมี่ า: http://natchanon5831051106.blogspot.com/p/4_26.html 23/3/63 4.1.3.3 ขอ้ ความที่มีรูปแบบไฟล์ .pdf 1. ไฟล์ PDF เป็นไฟลท์ เ่ี ปดิ ดว้ ยโปรแกรม Acrobat ซ่ึงจะปรากฏชือ่ ไฟล์ PDF รปู ท่ี 4 แสดงข้อความทม่ี รี ปู แบบไฟล์ .PDF ท่มี า: http://natchanon5831051106.blogspot.com/p/4_26.html 23/3/63 2. ให้ทำการคลิกชอ่ื ไฟล์ขอ้ มูลที่ตอ้ งการจัดเก็บ จะปรากฏกรอบใหท้ ำการดาวน์โหลด 3. ทำการจดั เกบ็ ขอ้ มลู โดยคลิกท่ี File (แฟม้ ) ท่เี ราตอ้ งการ แล้วคลิก Save (บนั ทกึ ) เอกสารประกอบการเรยี น วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 11 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยท่ี 4 การจัดเกบ็ สืบค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ รูปท่ี 5 ภาพแสดงตำแหน่งทจ่ี ะจดั เก็บขอ้ มูล ทมี่ า: http://natchanon5831051106.blogspot.com/p/4_26.html 23/3/63 4.1.3.4 ข้อความทม่ี รี ปู แบบไฟล์ .ppt ไฟล์ PPT เป็นแฟ้มข้อมูลที่จัดเก็บโดยใช้โปรม Microsoft PowerPoint ซึ่ง เมอ่ื คลกิ ทบ่ี ริเวณชอ่ื จะปรากฏชอ่ื เร่อื งที่ตอ้ งหารแล้ว จะปรากฏกรอบใหด้ าวน์โหลดดังน้ี รูปที่ 6 แสดงข้อความที่มีรูปแบบไฟล์ .PPT ที่มา: http://www2.ensc.sfu.ca/grad/theses/ /effective_presentation.ppt เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 12 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หน่วยที่ 4 การจดั เกบ็ สืบคน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ 1. ทำการจัดเกบ็ ข้อมลู โดยคลิกที่ File (แฟม้ ) ที่เราต้องการ แล้วคลกิ Save (บนั ทึก) รปู ท่ี 7 ภาพแสดงตำแหน่งทจี่ ะจัดเก็บข้อมลู ท่ีมา: http://natchanon5831051106.blogspot.com/p/4_26.html 23/3/63 2. จะปรากฏรายละเอียดของเรอ่ื งทเ่ี ราต้องการในรปู แบบของไฟล์ PowerPoint รปู ที่ 8 ภาพแสดงรปู แบบของไฟล์ PowerPoint ท่มี า: http://natchanon5831051106.blogspot.com/p/4_26.html 23/3/63 4.2 การเตรยี มการค้นคืนสารสนเทศ การเข้าถึง(Access) เป็นวิธีการที่ผู้ใช้สามารถค้น ค้นหา ค้นคืน และได้รับสารสนเทศ ที่เข้าถึง เปน็ ทรพั ยากรสารสนเทศท่สี ถาบันบริการสารสนเทศและแหล่งตา่ ง ๆ จัดเกบ็ ไวบ้ ริการผใู้ ช้ การคน้ หา(Searching) เปน็ การปอ้ นคำสง่ั โดยผคู้ ้นเตรยี มประโยคหรอื คำคน้ ไว้ และปฏิสมั พันธ์ กับระบบคน้ คนื และพจิ ารณาผลที่ไดร้ ับ ซ่ึงเปน็ ข้นั ตอนในกระบวนการคน้ หา เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 13 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ
หน่วยท่ี 4 การจัดเกบ็ สืบค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ การค้นคืน (Retrieval) คือ การได้รับสิ่งต้องการกลับคืนมา การค้นคืนสารสนเทศ จึงเป็นการ กระทำใด ๆ ที่คัดเลือกสารสนเทศจากแหล่งเก็บเพื่อทำให้ได้รับสารสนเทศตามที่ต้องการซ่ึงอาจเป็น ข้อมูล หรอื รายการเอกสาร ทีม่ เี นื้อหาทต่ี อ้ งการ หลักสำคัญของการค้นคืนสารสนเทศคือ การค้นหาและนำสารสนเทศที่ตรงตามความต้องการ ส่งให้ผู้ใช้อย่างรวดเร็ว ทันกาล จึงเรียกว่า ระบบการค้นคืนสารสนเทศ เช่น บัตรรายการ สิ่งพิมพ์ ดรรชนี เป็นตน้ สรุป การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ คือ กระบวนการต่าง ๆ ในการรวบรวม รายละเอียดของข้อมูลสารสนเทศและทรัพยากรสารสนเทศที่ต้องการกลับคืนมา เพื่อให้ผู้ใช้สามารถ คน้ หาข้อมลู และส่งผา่ นระบบสารสนเทศท่ีต้องการไดส้ ะดวกและรวดเรว็ ดว้ ยวิธแี ละเทคนิคอย่างเป็น ขัน้ ตอน 4.2.1 การเตรียมการในการคน้ คืนสารสนเทศ มขี ัน้ ตอนในการปฏบิ ัติ ดังนี้ 4.2.1.1 WHO หมายถึงเรื่องราวที่กำลังต้องการค้นหาเกี่ยวกับใคร ได้มีการปรึกษาบุคคล อ่ืนก่อนหรือไม่และมกี ารพดู คยุ กับกลุม่ หรือบุคคลเป้าหมายใดบ้าง 4.2.1.2 WHAT หมายถึง ต้องการสนเมศอะไรบ้างหรือประเภทใดบ้างที่ต้องการการคาด ว่าทรัพยากรสารสนเทศใดมีประโยชน์สูงสุดต่อการค้นหา มีการตรวจสอบทรัพยากรที่มีอยู่ เพื่อย่น ระยะเวลาในการคน้ หาและรูปแบบสารสนเทศทตี่ ้องการเป็นอย่างไร 4.2.1.3 WHERE หมายถึง ข้อมูลที่ต้องการคน้ หาเกิดข้ึนที่ไหน สามารถค้นพบได้แหลง่ ใด และในอนาคตจะสามารถค้นหาสารสนเทศท่ีต้องการไดจ้ ากทไี่ หน 4.2.1.4 WHY หมายถึง จะต้องการสารสนเทศมากน้อยแค่ไหน จะนำทรัพยากร สารสนเทศที่รวบรวมมาได้มาสังเคราะห์อย่างไร มีงบประมาณเท่าไร เพียงพอ หรือไม่ที่จะสืบค้น วิธกี ารคน้ หาข้อมูลมี 2 แบบ ทั้งแบบออนไลน์ และแบบออฟไลน์ จะขอความช่วยเหลืออย่างไรถ้าเกิด ปัญหาและการอ้างองิ ทำอยา่ งไร 4.3 ความสำคัญของระบบการจดั เกบ็ และค้นคนื สารสนเทศ 4.3.1 ความสำคญั ของระบบการจดั เกบ็ และคน้ คนื สารสนเทศทีม่ ตี ่อสถาบนั บริการสารสนเทศ ระบบการจดั เก็บและคน้ คนื สารสนเทศ มคี วามสำคญั ตอ่ สถาบันบริการสารสนเทศในด้าน ตา่ ง ๆ ดงั นี้ 4.3.1.1 เป็นตัวกลางเชอื่ มโยงระหว่างผู้ผลิตสารสนเทสและแหลง่ ทรัพยากรสารสนเทศกับ ผ้ตู ้องการใช้สารสนเทศ 4.3.1.2 ก่อให้เกิดการส่งเสริมในการถ่ายโอนและการไหลของสารสนเทศเป็นไปอย่างมี ประสิทธิภาพ ระหวา่ งผตู้ อ้ งการใช้สารสนเทศ และมบี ทบาทในการตอบสนองความต้องใชส้ ารสนเทศ 4.3.1.3 เป็นการกลั่นกรองสารสนเทศในช่องทางถ่ายโอนสารสนเทศที่เป็นทางการ ซ่ึง ชว่ ยคัดเลอื กตรวจสอบทรัพยากรสารสนเทศเพือ่ ให้ผู้เข้าใช้ได้รบั และใชส้ ารสนเทศทีม่ ีคุณภาพ เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชพี (3001-2001) หนา้ || 14 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หน่วยท่ี 4 การจดั เกบ็ สบื คน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ 4.3.1.4 เป็นงานหลักที่เชื่อมโยงระบบบริการต่าง ๆ และระบบงานของสถาบันบริการ สารสนเทศ เชน่ ระบบยืมคืนสารสนเทศ ระบบจดั ทำสำเนาเอกสารเพ่ือสง่ เสรมิ ใหเ้ กิดใช้สารสนเทศให้ เกิดประสิทธิภาพสูงสดุ 4.3.1.5 ช่วยให้ผู้ใช้ได้รับสารสนเทศที่ถูกต้อง โดยการค้นคืนตรงตามความต้องการและ ทนั ต่อเวลา เพอ่ื การใช้ประโยชน์ต่าง ๆ ตามนโยบายและวัตถุประสงค์ของสถาบันบรกิ ารสารสนเทศ 4.3.2 ความสำคัญของระบบการจดั เก็บและค้นคนื สารสนเทศทีม่ ีต่อผู้ใช้ การจัดเก็บคน้ คืนสารสนเทศมีความสำคัญตอ่ ผู้ใช้ในการขจัดปัญหาต่าง ๆ ในการเข้าถงึ สารสนเทศ ระบบที่จัดทำขึ้นมุ่งช่วยสร้างความคิดแก่ผู้ใช้ในการเข้าถึงงานของผู้เขียนเป็นการสร้าง ความคดิ ให้ตรงกบั แนวคดิ ทีผ่ เู้ ขยี นได้เสนอไวใ้ นทรัพยากรสารสนเทศเพื่อประโยชน์ตอ่ ผใู้ ช้ ดังนี้ 4.3.2.1 เปิดโอกาสให้ผู้ใช้เข้าถึงทรัพยากรสารสนเทศทุกประเภท ทั้งภายในสถาบัน บริการ สารสนเทศและแหล่งทรัพยากรทวั่ โลกได้อยา่ งเสรี ภายใต้ขอ้ กำหนดของกฎหมายในเร่ืองสิทธิ ของการใช้สารสนเทศ 4.3.2.2 ให้ความสำคัญแก่ผู้ใช้ประเภทต่าง ๆ โดยจัดให้มีวิธีการและเครื่องมืออำนวย ความสะดวก เครื่องมือการค้นคืนที่เหมาะสม เพื่อให้ผู้ใช้คน้ คืนได้ด้วยตนเองหรือโดยผ่านผู้ใหบ้ ริการ ซึง่ มหี น้าทีช่ ่วยเหลือแนะนำและค้นคนื สารสนเทศให้แก่ผใู้ ช้ 4.3.2.3 มีการพัฒนารูปแบบการดำเนินงานจัดเก็บและค้นคนื สารสนเทศโดยเฉพาะในยคุ ที่มีความเปลี่ยนแปลงด้านเทคโนโลยีตา่ ง ๆ เพ่ือให้เกิดความรวดเร็วท้ังวิธีการจัดหา จัดเก็บ และการ คน้ คนื สารสนเทศ ทง้ั นเี้ พื่อเกิดประโยชนต์ อ่ ผูใ้ ช้ 4.3.2.4 ช่วยใหผ้ ใู้ ชไ้ ด้รบั สารสนเทศทีถ่ กู ตอ้ งตรงตามความตอ้ งการ เพอ่ื นำไปใชป้ ระโยชน์ ตา่ ง ๆ ทัง้ ในชวี ติ ประจำวัน ในการศกึ ษาค้นควา้ วิจัยในการปฏบิ ตั งิ าน บริหารงานหรอื ตอบสนองความ สนใจต่าง ๆ 4.3.2.5 สนบั สนนุ ให้ผูใ้ ชส้ ามารถประเมิน แยกแยะ ทำความเข้าใจ เช่อื มโยงความคิดของ สารสนเทศเพื่อเลือกสรร ศึกษาแสวงหา ติดตามสารสนเทศได้ด้วยตนเอง เป็นผู้เรียนแบบพึ่งตนเอง ตลอดไป 4.4 ประโยชน์ของระบบการจัดเกบ็ และค้นคนื สารสนเทศ คนในสังคมโลกส่วนใหญ่ไม่ว่าจะเชื้อชาติ ภาษา วัฒนธรรม หรือศาสนาใดก็ตาม ล้วนมีความ ต้องการรับรู้ข่าวสาร สารสนเทศ และต่างก็พึ่งพาอาศัยข้อมูลสารสนเทศในการดำรงชีวิตประจำวัน มากขึ้นทกุ วนั ปจั จุบนั สารสนเทศได้กลายเป็นปัจจยั พ้ืนฐานทหี่ ้า เป็นทรัพยากรสำคญั ในยุคสังคมแห่ง ข่าวสาร ซึ่งองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือองค์การยูเนสโก (United Nations Educational, Scientific and Culture Organization : UNESCO) ได้กำหนดให้ ทรพั ยากรสารสนเทศเป็นทรัพยากรที่สำคัญของโลกนอกเหนือจากทรัพยากรธรรมชาติและทรัพยากร มนุษย์ เอกสารประกอบการเรียน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชพี (3001-2001) หนา้ || 15 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หน่วยที่ 4 การจัดเกบ็ สบื คน้ สง่ ผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ ประโยชนข์ องระบบการจัดเกบ็ และค้นคนื สารสนเทศมีความสำคญั สรุปได้ดังนี้ (สมชาย วรัญญานุไกร 2545:3-4) 4.4.1 สามารถใช้ประโยชน์จากความรู้ โดยนำมาพัฒนาเพื่อให้เกิดองค์ความรู้ใหม่และวิธีการที่ บรรพบรุ ษุ หรอื คนในรนุ่ ก่อนคดิ ค้นเอาไว้ โดยไม่จำเปน็ ว่าต้องมีความรู้หลากหลายในสาขาวชิ าต่าง ๆ เพียงแต่มีระบบการจดั เก็บและคน้ คืนสารสนเทศ เมื่อมนุษย์ต้องมีการเรียนรู้ในเร่ืองต่าง ๆ ก็สามารถ ค้นหาสารสนเทศที่ต้องการได้ และเมื่อได้ข้อมูลแล้วนำมาพัฒนาความรู้จากความรู้เดิมที่มีอยู่ ผสมผสานกับความรู้ใหม่ก่อให้เกดิ องค์ความรู้ใหม่ขึน้ มาได้ 4.4.2 ทำใหก้ ารศกึ ษาวิจัยมปี ระสิทธิภาพ เน่ืองจากผู้ที่ศกึ ษาวจิ ัยเรื่องทีเ่ ก่ียวข้องจะไดศ้ ึกษา วาง แผนการวิจัยครั้งต่อไป ทำให้การวิจัยมีขอบเขตกว้างขวางขึ้น ไม่ซับซ้อน ช่วยลดระยะในการศึกษา และสามารถศึกษาวิจัยได้อย่างละเอียดครอบคลุมทุกแง่มุมอันเป็นผลมาจากการค้นคืนสารสนเทศได้ อย่างทั่วถึง 4.4.3 มีฐานความรู้ที่กว้างขวางสำหรับเลือกนำมาใช้แก้ปัญหา เพราะในปัจจุบันมีฐานข้อมูล หลากหลายสาขาวิชา ซึ่งได้จัดระบบการค้นคืนสำหรับผู้ใช้ เมื่อผู้ใช้สามารถค้นคืนข้อมูลท่ีตนเอง ต้องการได้ ก็สามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการตัดสินใจแก้ไขปัญหา ทำให้การตัดสินใจนั้นอยู่บน พน้ื ฐานของความมเี หตผุ ล โอกาสของความผดิ พลาดและความล้มเหลวในการแก้ปัญหาก็น้อยลง 4.4.4 ส่งเสริมวัฒนธรรมอันดงี ามของมนษุ ย์ ปัจจุบันสามารถเข้าถึงสารสนเทศไดห้ ลากหลายวิธี ในแต่ละวิธีผู้ใช้สามารถเข้าถึงสารสนเทศได้อย่างรวดเร็ว ระบบการค้นคืนที่มีประสิทธิภาพทำให้การ เผยแพร่การถ่ายทอดทางวัฒนธรรมไม่มีขีดจำกัด มนุษย์ที่อยู่คนละซีกโลกสามารถศึกษาวัฒนธรรม และสิ่งที่ดีงามของอีกซกี โลกได้ไมจ่ ำกัดเวลาและสถานที่ 4.4.5 ทำให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการผลิต รวมทั้งบริการในภาครัฐและเอกชน ซึ่ง ระบบการผลิตน้ัน จำเป็นต้องอาศัยข้อมูลและระบบการค้นคืนที่มีประสิทธิภาพ ดำเนินการได้อย่าง รวดเรว็ สะดวก ทันต่อเหตกุ ารณ์ และความตอ้ งการของบคุ คล 4.4.6 ช่วยให้การตัดสินใจมีคณุ ภาพยิ่งขึ้นในทุกกิจกรรมและทุกระดับการปฏิบตั ิการสารสนเทศ จากการค้นคืนจะช่วยให้การตัดสินใจมีความเชื่อมั่นถูกต้องบนพื้นฐานของข้อเท็จจริงที่ได้ ไม่ใช่เป็น การตัดสินใจดว้ ยความคิดหรือการคาดคะเนของบคุ คลซึ่งโอกาสของความผิดพลาดก็น้อยลง ท่มี า : http://www.elfhs.ssru.ac.th/ratanavadee/file.php/4/01/_.pdf 12/9/64 4.5 การดำเนินการเกีย่ วกับขอ้ มลู สารสนเทศ 4.5.1 การเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู การเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นขั้นตอนหนึ่งของกระบวนการทางสถิติที่มีความสำคัญ เพื่อให้ ได้มาซ่ึงข้อมูลที่ตอบสนองวตั ถุประสงค์ และสอดคล้องกับกรอบแนวความคิด สมมุติฐาน เทคนิคการ วัดและการวิเคราะห์ข้อมูล ซึ่งหมายรวมทั้ง การเก็บข้อมูล (Data Collection) คือ การเก็บข้อมูล ขึ้นมาใหม่ และการรวบรวมข้อมูล (Data Compilation) ซึ่งหมายถึง การนำเอาข้อมูลต่าง ๆ ที่ผู้อ่ืน ไดเ้ ก็บไวแ้ ลว้ หรอื รายงานไว้ในเอกสารตา่ ง ๆ มาทำการศกึ ษาวิเคราะหต์ ่อ เอกสารประกอบการเรยี น วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 16 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยท่ี 4 การจัดเกบ็ สืบค้น ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ 4.5.2 การตรวจสอบขอ้ มลู เมื่อเก็บรวบรวมข้อมูลได้แล้ว จำเป็นต้องตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล และมีการ ตรวจทานหรือแก้ไขข้อมูลให้ถูกต้อง ข้อมูลที่จัดเก็บต้องถูกต้องและเชื่อถือได้เพราะหากข้อมูลไม่ นา่ เช่ือถอื แลว้ สารสนเทศที่ได้จากข้อมลู นน้ั ก็ไมน่ ่าเชอ่ื ถือด้วย 4.5.3 การรวบรวมเปน็ แฟม้ ขอ้ มูล การเก็บรวบรวมข้อมูลไว้เปน็ แฟ้มข้อมูลน้ัน เป็นข้ันตอนท่ีสำคัญขน้ั ตอนหน่ึง การไปสำรวจ ข้อมูลไม่ว่าในเรื่องอะไรส่วนใหญ่จะรวบรวมข้อมูลมาหลายเรื่อง จำเป็นต้องแบ่งแยกข้อมูลออกเป็น กลมุ่ เป็นเรอื่ งไว้เปน็ แฟม้ ข้อมูล เพ่ือให้การดำเนนิ การในขน้ั ตอนตอ่ ไปจะได้สะดวกและรวดเร็วขน้ึ 4.5.4 การจดั เรยี งข้อมลู ขอ้ มูลทเี่ ก็บไวเ้ ปน็ แฟ้มควรมกี ารจัดเรียงลำดับขอ้ มลู เพอื่ สะดวกตอ่ การคน้ หาหรอื อา้ งอิงใน ภายหลัง การจดั เรียงข้อมูลเปน็ วิธกี ารประมวลผลข้อมูลให้เปน็ สารสนเทศวิธีหน่ึงการคำนวณ ข้อมูลที่จัดเก็บมีทั้งข้อมูลที่เป็นตัวอักษร ข้อความ และตัวเลข ดังนั้นอาจมีความจำเป็นใน การคำนวณจำนวนท่ีไดม้ าจากข้อมูล เช่น หาค่าเฉลีย่ หาผลรวม 4.5.5 การทำรายงาน การสรุปทำรายงานให้ตรงกับความต้องการของการใช้งาน จะทำให้การใช้สารสนเทศมี ประสทิ ธิภาพและรวดเร็วขึ้น เพราะการทำรายงานเปน็ วิธีการทจี่ ะจดั รูปแบบข้อมูลให้เป็นสารสนเทศ ตามความตอ้ งการ 4.5.6 การจดั เกบ็ ข้อมูลที่มีการสำรวจหรือรวบรวมมา และมีการประมวลผลให้เป็นสารสนเทศ จำเป็นต้อง ดำเนินการจัดเก็บเอาไว้เพื่อใช้ในภายหลัง การจัดเก็บสมัยใหม่มักเปลี่ยนข้อมูลให้อยู่ในรูปแ บบท่ี สามารถจดั เกบ็ ในสอ่ื อิเล็กทรอนิกส์ เชน่ แผน่ บนั ทึกหรือซดี ีรอม 4.5.7 การทำสำเนา หากต้องการใช้ข้อมูลก็สามารถคัดลอกหรือทำสำเนาขึ้นใหม่ได้ การคัดลอกข้อมูลด้วย ระบบทางคอมพิวเตอรท์ ำไดง้ า่ ยและรวดเรว็ 4.5.8 การแจกจ่ายและการส่อื สารข้อมลู เมื่อต้องการแจกจ่ายข้อมูลให้ผู้อื่นใช้ สามารถกระทำการแจกจ่ายได้โดยง่าย เทคโนโลยี สื่อสารสมัยใหม่ทำให้จัดสง่ ข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งอินเทอร์เน็ตเป็นส่ือที่ช่วยให้การ เผยแพรท่ ำได้กวา้ งขวางมากขึน้ 4.6 การสบื คน้ สารสนเทศจากเวบ็ โอแพค เอกสารประกอบการเรยี น วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชพี (3001-2001) หน้า || 17 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจัดเกบ็ สบื ค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนนิ การขอ้ มลู สารสนเทศ 4.6.1 การสืบค้นสารนิเทศด้วยระบบคอมพวิ เตอร์ คอมพิวเตอร์เข้ามามีบทบาทในทกุ วงการ และในปจั จบุ ันนยิ มนำมาใช้ในการคน้ หาความรู้ ข้อมูล ข่าวสารจากแหล่งสารนิเทศที่มีอยู่อย่างมากมาย ทำให้การค้นหาเป็นไปอย่างสะดวกและ รวดเรว็ 4.6.2 การสบื ค้นสารสนเทศจากเว็บโอแพค ในอดีตเครื่องมือที่ช่วยค้นที่ห้องสมุดทั่วไปนิยมใช้ คือ บัตรรายการ ปัจจุบันมีการ ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสรเทศให้บตั รรายการอยู่ในหน้าจอคอมพิวเตอร์และสามารถสืบค้นหาวสั ดุ ในเรื่องที่ต้องการได้อย่างสะดวก รวดเร็ว ทั้งยังค้นในเวลาเดียวกันได้ทีละหลายคน โปรแกรมจัดเก็บ และค้นคืนจากหน้าจอคอมพิวเตอร์นี้เรียกวา่ “ระเบียนสาธารณะที่เข้าถึงได้ทางออนไลน์” หรือเรียก สัน้ ๆ ว่า “โอแพค” โอแพค (OPAC) มาจากคำเต็มว่า Online Public Access Catalog เป็นรายการ ทรัพยากรสารนิเทศในห้องสมุดที่บันทึกอยู่ในรูปแบบที่อ่านได้ด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์ (MARC : Machine Readable Catalog) หรืออาจเรยี กได้วา่ เปน็ บัตรรายการทอี่ ยู่ในรปู แบบอิเล็กทรอนิกส์ ทั้ง สิ่งพิมพ์ภาษาไทยและภาษาต่างประเทศ ซีดีรอม ฯลฯ ที่มีให้บริการในห้องสมุด โดยมีระบบการ จัดการฐานข้อมูล ช่วยผู้ใช้ให้สามารถค้นหาทรัพยากรได้ง่าย รวดเร็วและตรงตามความต้องการมาก ขึ้น ซึ่งจะมีรายละเอียดการค้นเช่นเดียวกับการค้นจากบัตรรายการ การค้นเมนูชื่อผู้แต่ง ชื่อเรื่อง หัว เรื่อง ค้นด้วยคำสำคัญเดียวกันอาจไดส้ ารนเิ ทศเกือบทกุ ประเภทที่เกี่ยวข้องกบั คำสำคัญนั้น ๆ OPAC เป็นระบบค้นหารายการหนังสือในห้องสมุดโดยใช้ระบบคอมพิวเตอร์ เริ่มมีใช้ในช่วงกลางคริสต์ ทศวรรษที่ 1990 แทนที่ระบบแบบเก่าที่เป็นบัตรกระดาษทำให้ไม่ต้องใช้บัตรรายการค้นหา ทรัพยากรสารนิเทศทีละประเภทเหมือนแต่ก่อนในปัจจุบันผู้ใช้บริการห้องสมุดหรือบรรณารักษ์ สามารถสืบค้นผ่านคอมพิวเตอร์ในห้องสมุด หรือว่าใช้คอมพิวเตอร์ผ่านทางเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ต่าง ๆ เช่น สามารถค้นจากที่บ้าน ที่ทำงาน หรือที่ใด ๆ ในโลกที่เชื่อมต่อกับระบบ Internet ได้ ก็ สามารถเข้าถงึ บริการดงั กล่าวไป ผู้ค้นไม่ตอ้ งเสียเวลาเดนิ ทางไปตรวจสอบถงึ ห้องสมดุ และยงั สามารถ เขา้ ใชบ้ ริการ OPAC ของหอ้ งสมุดอื่น ๆ ได้ ไม่จำกัดเวลาและสถานท่ี โดยไม่ตอ้ งเปน็ สมาชกิ 4.6.3 ระบบโอแพค (OPAC) ใชป้ ระโยชน์ในการค้นคืนสารสนเทศในหอ้ งสมดุ ได้อยา่ งไร 1. ใช้สำหรับค้นหาข้อมูลทางบรรณานุกรมของทรัพยากรสารสนเทศที่ห้องสมุดได้อย่าง สะดวก และรวดเรว็ โดยสืบคน้ จากคอมพวิ เตอร์แทนบตั รรายการ 2. นอกจากใช้สำหรับค้นหาข้อมูลทางบรรณานุกรมของทรัพยากรสารสนเทศแล้วยัง สามารถใช้ในการตรวจสอบขอ้ มลู การยืมของตนเองได้อีกด้วย 3. ค้นหาบทความจากวารสารทีม่ ใี หบ้ ริการในหอ้ งสมดุ เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 18 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หน่วยท่ี 4 การจัดเก็บ สบื คน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การขอ้ มลู สารสนเทศ รูปที่ 9 ภาพแสดงห้องสมุด ทีม่ า : FACULTY OF BUSINESS ADMINISTRATION AND ACCOUNTANCY, KHON KAEN UNIVERSITY (kku.ac.th) 23/3/63 4.6.4 วัตถปุ ระสงคข์ องการสืบค้น OPAC - เพื่อทราบวา่ ห้องสมดุ มที รัพยากรสารสนเทศทีต่ อ้ งการหรือไม่ - เพื่อทราบรายละเอียดต่าง ๆ เกี่ยวกับข้อมลู ทางบรรณานุกรมของทรัพยากรสารสนเทศ กอ่ นตัดสินใจคัดเลือกทรัพยากรสารสนเทศทตี่ ้องการ - เพื่อทราบเลขเรียกหนังสือ สถานที่จัดเก็บ และสถานภาพของทรัพยากรสารสนเทศ กอ่ นทจ่ี ะไปหาตวั เลม่ บนชนั้ - เพื่อใช้บริการอัตโนมัติต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการใช้ทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุดได้แก่ การจอง การยืมตอ่ อตั โนมัติ การตรวจสอบขอ้ มูลการยมื และการรวบรวมรายการบรรณานุกรม จะใช้ OPAC ได้ทใ่ี ด สืบค้นผ่านคอมพิวเตอร์ท่ีใหบ้ ริการภายในห้องสมุด หรือสบื ค้นผา่ นคอมพิวเตอร์จาก ที่ใดก็ได้ที่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต โดยเข้าใช้จากเว็บไซต์ของสำนักหอสมุดกลาง http://lib.swu.ac.th หรอื เข้าถึงหนา้ OPAC โดยตรงไดท้ ่ี http://library.swu.ac.th รปู ที่ 10 ภาพแสดงการให้บริการคน้ ข้อมูลสารสนเทศ ที่มา : http://www.snamcn.lib.su.ac.th/snclibblog/?p=61470 23/3/63 เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 19 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจดั เกบ็ สืบค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ 4.7 เทคนิคการค้นคนื สารสนเทศ รูปที่ 11 เทคนิคการค้นคนื สารสนเทศ ท่มี า: https://sites.google.com/site/informationtechnologylesson4/3-thekhnikh-kar-khn- khun-sarsnthes 23/3/63 เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 20 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ
หน่วยที่ 4 การจัดเกบ็ สืบคน้ สง่ ผา่ นและจดั ดำเนนิ การขอ้ มลู สารสนเทศ รูปท่ี 12 แสดงเทคนคิ การค้นคืนสารสนเทศในแบบตา่ ง ๆ ท่มี า : https://sites.google.com/site/informationtechnologylesson4/3-thekhnikh-kar- khn-khun-sarsnthes 23/9/63 เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 21 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ
หน่วยท่ี 4 การจัดเกบ็ สบื ค้น ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ แบบฝกึ หัด หน่วยท่ี 4 เร่ือง การจดั เกบ็ คน้ คนื ส่งผา่ น และดำเนินการขอ้ มูลสารสนเทศ คำชีแ้ จง : ให้นักเรียนทำแบบฝกึ หัดต่อไปนี้ดว้ ยตนเอง ด้วยความซ่อื สตั ย์ 1. การจดั เก็บขอ้ มลู สารสนเทศ หมายถึงอะไร ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... 2. ข้นั ตอนการเตรยี มการคน้ คนื สารสนเทศ มีอะไรบ้าง ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... 3. บอกประโยชนข์ องระบบการจัดเกบ็ และค้นค้นสารสนเทศ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... 4. ความสำคัญของระบบการจดั เกบ็ และค้นคืนสารสนเทศท่ีมตี ่อผู้ใช้ มอี ะไรบ้าง ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... 5. การดำเนินการเก่ยี วกบั ขอ้ มลู สารสนเทศมอี ะไรบา้ ง ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชพี (3001-2001) หน้า || 22 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจดั เกบ็ สืบค้น ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ ใบปฏิบัตงิ านท่ี 4 เรอื่ ง การจัดเก็บ ค้นคืน ส่งผ่าน และดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ สมรรถนะยอ่ ย 1. ใช้เครอื่ งมอื ในการจัดเก็บขอ้ มลู สารสนเทศ 2. ใช้เครื่องมือในการคน้ คนื ขอ้ มูลสารสนเทศ 3. ใชเ้ ครื่องมือในการสง่ ผ่าน และดำเนินการข้อมูลสารสนเทศ เคร่อื งมอื วัดและวสั ดอุ ุปกรณ์ 1. เครอื่ งคอมพิวเตอร์ 2. ระบบอนิ เตอร์เน็ต 3. แบบข้อมลู ในการค้นคืนขอ้ มลู สารสนเทศ ลำดับขน้ั ตอนการปฏิบตั ิ 1. เข้าเวบ็ ไซต์ www.google.com เพื่อค้นหาเว็บไซต์ทใ่ี หบ้ รกิ ารการค้นคนื ข้อมลู สารสนเทศ เช่น http://opac.lib.kmitl.ac.th/main/index.aspx (สืบค้นทรัพยากรสารนิเทศสำนักหอสมุด กลาง สจล.) หรอื http://tanee.psu.ac.th/ (หอสมดุ จอหน์ เอฟ เคเนด้ี มอ.ปตั ตาน)ี 2. พิมพช์ ือ่ เร่ืองทตี่ ้องการค้นหาในชอ่ ง ผลการคน้ หา หรอื ชอ่ งคน้ หา 3. กดป่มุ ค้นหา เอสารอา้ งองิ 1. https://sites.google.com/site/nanopraphaphon/withi-kar-laea-khan-txn-kar-khea- haw-say-rj-45 8/4/62 2. http://opac.lib.kmitl.ac.th/main/index.aspx 3. http://tanee.psu.ac.th/ 4. https://lib.swu.ac.th/th/ เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (3001-2001) หน้า || 23 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หน่วยท่ี 4 การจัดเก็บ สืบคน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู สารสนเทศ บันทึกผลการปฏบิ ตั ิ ผลการทดลองปฏบิ ตั ิ หมายเหตุ (5 คะแนน) การคน้ คนื ขอ้ มูล (5 คะแนน) ที่ รายการ 1 ความถูกต้องของการใช้โปรแกรม 2. ความเขา้ ใจของการคน้ หาขอ้ มลู รวม บนั ทกึ ผลการวเิ คราะห์ ใช้ได้ เพราะมีความถกู ต้อง มคี วามต้ังใจ มีความกระตือรือรน้ มคี วามรับผิดชอบ ใช้ไมไ่ ด้ เพราะยังไม่ถกู ตอ้ ง ยังไม่เรียบรอ้ ย ขาดความรับผิดชอบ ................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................... ..... เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (3001-2001) หนา้ || 24 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ
หนว่ ยท่ี 4 การจดั เก็บ สืบค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ แบบประเมนิ ผลการปฏบิ ตั ิงาน ใบปฏบิ ตั ิงานท่.ี ................................. ชอ่ื ผู้เรยี น............................................................. เลขท.่ี ....... ............... ระดบั ชัน้ ........................................... สาขางาน.................................. ประเมิน กจิ กรรม ระดบั คะแนนทีไ่ ด้ 32 1 ความรู้-ทักษะ 1. การเตรยี มเครื่องมือ วัสดแุ ละอุปกรณ์ 2. ความถกู ต้องในการใช้เครือ่ งมอื ต่าง ๆ 3. ปฏบิ ัตงิ านตามขัน้ ตอนทมี่ อบหมาย 4. ความปลอดภยั ในการปฏิบัติงาน 5. ความถกู ตอ้ งของการปฏิบตั งิ าน คณุ ธรรม-จริยธรรม 6. การตรงตอ่ เวลา 7. การแต่งกาย 8. ความสามคั คี 9. การมีสัมมาคารวะ 10. การทำความสะอาดพื้นที่ปฏิบัติงานและการเก็บ รกั ษาเครือ่ งมอื วัสดุ อปุ กรณ์ รวม รวมทัง้ สิน้ เกณฑ์การประเมินผลงาน ความหมายของระดับคะแนน 3 = ปฏิบัตอิ ยา่ งสม่ำเสมอ โดยไมต่ ้องมีการชน้ี ำหรอื ตักเตือน 2 = ปฏิบตั บิ ้างในบางครง้ั จากการเชิญชวนหรอื ช้นี ำ 1 = ตอ้ งสัง่ บังคับ วา่ กลา่ วหรือตกั เตอื น จงึ จะปฏบิ ตั หิ รอื มักจะปฏิบัติในทางทผ่ี ิดเสมอ เกณฑก์ ารประเมนิ 26-30 คะแนน = ดมี าก 21-25 คะแนน = ดี 16-20 คะแนน = พอใช้ 0-15 คะแนน = ควรปรบั ปรงุ ลงชอ่ื ...........................................ผู้ประเมนิ วันที.่ ........................................................ เอกสารประกอบการเรยี น วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชีพ (3001-2001) หน้า || 25 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ
หน่วยที่ 4 การจัดเกบ็ สืบค้น สง่ ผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ แบบทดสอบความร้หู ลังเรียน คำแนะนำ 1) จงทำเคร่อื งหมายกากบาท (×) ทับหวั ข้อท่ถี กู ที่สดุ เพยี งข้อเดยี ว ลงในกระดาษคำตอบ ที่แจกให้ 2) ข้อสอบจำนวน 10 ขอ้ ใชเ้ วลาสอบ 10 นาที คะแนนเตม็ 10 คะแนน 1. การจดั เกบ็ ขอ้ มูลสารสเทศ หมายถึงข้อใด ก. ข้อมูลทสี่ ามารถนำไปใชป้ ระโยชน์ได้เพราะผ่านการประมวลผลด้วยวิธีทีเ่ หมาะสม ข. ขอ้ เทจ็ จริงหรือสิ่งทีถ่ อื หรือยอมรบั วา่ เป็นข้อมูลจริง ค. การจำแนกขอ้ มูลออกเปน็ ประเภทตา่ ง ๆ ง. ถูกทกุ ขอ้ 2. ข้อใดคือขัน้ ตอนการเตรียมการค้นคืนสารสนเทศ ก. การเตรยี มรายละเอยี ดขอ้ มูลทีต่ ้องการ ข. พิจารณาเลือกฐานขอ้ มลู โดยใหค้ ำนึงถึงขอบเขตเน้ือหาสาระ ค. พจิ ารณาเลือกฐานข้อมูลโดยใหค้ ำนงึ ถึงราคาค่าใชจ้ ่ายท่ตี ้องการสืบค้นฐานข้อมลู ง. ถูกทุกข้อ 3. การใช้เครือ่ งหมาย * เปน็ การใชเ้ ทคนิคการคน้ คนื หมายถงึ อะไร ก. เป็นเครือ่ งหมายการคูณ ข. เป็นการแทนตวั อกั ษรอะไรก็ได้หลังจากคำน้ี ค. เป็นการเช่อื มข้อมลู ง. ผดิ ทกุ ข้อ 4. ตรรกะบูลนี ข้อใดไมใ่ ช่ ก. AND ข. OR ค. NOT ง. NEVER 5. การดำเนนิ การเกย่ี วกับขอ้ มูลสารสนเทศ ก. การเขา้ ถึง ข. การค้นหา ค. การค้นคืน ง. การจัดเกบ็ เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (3001-2001) หนา้ || 26 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจัดเก็บ สืบคน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ 6. Searching หมายถงึ ขอ้ ใด ก. การเขา้ ถึง ข. การคน้ หา ค. การคน้ คืน ง. การจดั เกบ็ 7. ข้อใดหมายถงึ การสืบค้นขอ้ มูลวา่ ขอ้ มูลนั้นเกิดทีไ่ หน ก. WHO ข. WHAT ค. WHERE ง. WHY 8. การค้นคืนสารสนเทศแบบใดท่ีใชห้ วั เรอื่ ง ก. Keyword ข. Subject ค. Truncation ง. Boolean 9. การค้นคืนสารสนเทศแบบใดทใ่ี ชก้ ารจำกดั การสืบคน้ ก. Keyword ข. Subject ค. Truncation ง. Limit 10. การดำเนนิ การเกีย่ วกบั ข้อมูลสารสนเทศข้อใดไม่ใช่ ก. การเกบ็ รวบรวมข้อมลู ข. การตรวจสอบข้อมลู ค. การพมิ พข์ ้อมลู ง. การจัดเรียงขอ้ มูล เอกสารประกอบการเรียน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชพี (3001-2001) หน้า || 27 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ
หน่วยที่ 4 การจดั เก็บ สบื คน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนินการข้อมลู สารสนเทศ แหลง่ คน้ คว้า สุธิดา ทะนันท์ (2558). เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ. นนทบุรี : บริษัทศูนย์หนังสือ เมอื งไทย จำกดั . พนม บญุ ญไพร (2560) คอมพวิ เตอรแ์ ละสารสนเทศเพอ่ื งานอาชพี . กรงุ เทพฯ : สำนกั พิมพ์ บรษิ ทั พัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำกดั . https://sites.google.com/site/informationtechnologylesson4/ 21/4/63 http://opac.lib.kmitl.ac.th/main/index.aspx 21/4/63 http://tanee.psu.ac.th/ 21/4/63 นางสุพร วัฒนประทีป แผนการจดั การเรียนรู้มุ่งเนน้ สมรรถนะอาชพี และบูรณาการปรชั ญาเศรษฐกิจ พอเพียง รหัสวิชา 3001-2001 วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ วิทยาลัยการอาชีพ วังไกลกงั วล 21/4/63 อาจารย์ธนาวุฒิ วชิ ยั แผนการจดั การเรียนรู้ หลักสูตรสมรรถนะ วชิ า เทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่ือการ จัดการอาชพี ( รหัสวชิ า 3001-2001 ) สาขาวชิ าคอมพวิ เตอร์ธรุ กิจ วทิ ยาลัยเทคโนโลยีอรรถวทิ ยพ์ ณิชยการ 21/4/63 ดวงใจ สมภักดี เอกสารประกอบการเรียนรูว้ ชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชีพ (รหัสวิชา 3001-2001 ) สาขาวิชาคอมพิวเตอรธ์ รุ กิจ วิทยาลัยอาชีวศกึ ษารอ้ ยเอ็ด 21/4/63 เอกสารประกอบการเรยี น วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (3001-2001) หนา้ || 28 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ
หนว่ ยที่ 4 การจัดเกบ็ สบื คน้ สง่ ผา่ นและจดั ดำเนนิ การขอ้ มลู สารสนเทศ
Search
Read the Text Version
- 1 - 33
Pages: