เอกสารประกอบการเรียน เล่ม 3 การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ

เอกสารประกอบการสอน รายวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (30001-2001) เรอื่ ง การสืบคน้ ขอ้ มูลสารสนเทศ ผเู้ รยี บเรียง นายอดินันต์ แวบาดะ ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐานะ ครชู ำนาญการ วทิ ยาลัยเทคนคิ ปตั ตานี สังกดั สำนักงานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

หนว่ ยที่ 3 การสืบคน้ ขอ้ มูลสารสนเทศ คำนำ เอกสารประกอบการสอนวชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ รหัสวิชา 30001- 2001 ระดบั ประกาศนยี บัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) ประเภทวชิ าอุตสาหกรรม เลม่ ที่ 3 เร่ือง การสืบค้น ข้อมูลสารสนเทศ เล่มนี้ ผู้สอนได้นำประสบการณ์จากการสอน และจากการศึกษาค้นคว้านำมาเรียบ เรียงเป็นเอกสารประกอบการสอน ซึ่งประกอบด้วยสาระสำคัญเกี่ยวกับ ความหมายของการสืบค้น ข้อมูลสารสนเทศ ประเภทของการสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ ประเภทของ Search Engine ประโยชน์ ของ Search Engine การสืบค้นข้อมูลด้วย Google รูปแบบวิธีการสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ ซึ่ง สอดคล้องกับจุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และคำอธิบายรายวิชาตามหลักสูตร ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง พุทธศักราช 2563 ประเภทวิชาอุตสาหกรรม ของสำนักงาน คณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา กระทรวงศึกษาธกิ าร โดยแบ่งเนอ้ื หาออกเป็น 8 หน่วย และจัดทำเป็น เลม่ 8 เล่ม ดังน้ี เล่มที่ 1 หน่วยท่ี 1 ความรู้เกีย่ วกบั คอมพิวเตอรแ์ ละอปุ กรณโ์ ทรคมนาคม เล่มท่ี 2 หนว่ ยที่ 2 ระบบเครือขา่ ยคอมพิวเตอรแ์ ละสารสนเทศ เล่มท่ี 3 หนว่ ยท่ี 3 การสืบคน้ ข้อมูลสารสนเทศ เลม่ ที่ 4 หนว่ ยท่ี 4 การจดั เก็บ สืบค้น สง่ ผา่ นและจัดดำเนนิ การข้อมูลสารสนเทศ เล่มที่ 5 หน่วยที่ 5 การประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรปู เพื่อนำเสนอขอ้ มูลสารสนเทศประเภท เอกสารทางดา้ นการพิมพ์ เลม่ ท่ี 6 หน่วยท่ี 6 การประยกุ ต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปเพ่ือนำเสนอข้อมูลสารสนเทศประเภท ตารางงาน เลม่ ท่ี 7 หนว่ ยท่ี 7 การประยกุ ต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปเพื่อนำเสนอข้อมลู สารสนเทศประเภท การนำเสนอ เล่มที่ 8 หนว่ ยท่ี 8 การประยกุ ต์การใชง้ านด้วยระบบสารสนเทศ ผู้เรียบเรียง หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารประกอบการสอนเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียน ผู้สอน ให้ได้ใช้เป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนตามหลักในการจัดการอาชีวศึกษา หากมี ข้อเสนอแนะประการใด ผู้เรยี บเรียงยนิ ดีนอ้ มรับไว้ด้วยความขอบคณุ ยงิ่ อดนิ ันต์ แวบาดะ ผ้เู รยี บเรียง เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชีพ (30001-2001) หน้า 1 ผ้เู รยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หนว่ ยที่ 3 การสืบคน้ ข้อมลู สารสนเทศ สารบัญ เร่อื ง หนา้ คำนำ 1 จดุ ประสงคร์ ายวิชา สมรรถนะรายวิชา และคำอธบิ ายรายวชิ า 3 กำหนดการสอน 4 คำแนะนำการใช้เอกสารประกอบการสอน 5 สาระการเรียนรู้ 7 จดุ ประสงค์การเรียนรู้ 7 แบบทดสอบความรู้ก่อนเรยี น 8 ใบความรู้ เรอื่ งการสบื ค้นขอ้ มูลสารสนเทศ 10 11 - ความหมายของการสืบคน้ ข้อมูลสารสนเทศ 11 - ประเภทของการสบื ค้นข้อมูลสารสนเทศ 12 - ประเภทของ Search Engine 15 - ประโยชนข์ อง Search Engine 20 - การสบื ค้นข้อมูลดว้ ย Google 25 - รูปแบบวิธีการสบื คน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ 35 แบบฝกึ หัด 37 ใบปฏิบตั ิงาน 30 แบบทดสอบความรูห้ ลงั เรยี น 32 แหล่งค้นควา้ 33 ภาคผนวก 34 - เฉลยแบบทดสอบความรู้ก่อนเรียน 35 - เฉลยแบบฝึกหัด 36 - เฉลยแบบทดสอบความรู้หลงั เรียน เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชีพ (30001-2001) หนา้ 2 ผ้เู รยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสบื ค้นข้อมลู สารสนเทศ จุดประสงค์รายวชิ า สมรรถนะรายวิชา และคำอธิบายรายวชิ า ชอ่ื รายวชิ า เทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชีพ รหัสวิชา 30001-2001 ระดับช้ัน ปวส. 1 สาขาวิชา/กลมุ่ วิชา/แผนกวิชา คอมพวิ เตอร์ธรุ กจิ หนว่ ยกติ 3 จำนวนชั่วโมงรวม 4 ชว่ั โมง จำนวนสปั ดาห์ 18 สปั ดาห์ จุดประสงค์รายวชิ า 1. เข้าใจเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์โทรคมนาคม ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์และ สารสนเทศ การสบื ค้นและสือ่ สารขอ้ มลู สารสนเทศในงานอาชีพ 2. สามารถสบื คน้ จดั เกบ็ ค้นคืน ส่งผ่าน จดั ดำเนินการขอ้ มลู สารสนเทศ นำเสนอและสอ่ื สาร ข้อมูลสารสนเทศในงานอาชีพโดยใชค้ อมพิวเตอร์และอุปกรณโ์ ทรคมนาคม และโปรแกรมสำเรจ็ รูปที่ เกีย่ วขอ้ ง 3. มีคุณธรรม จริยธรรมและความรับผิดชอบในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการ อาชีพ สมรรถนะรายวิชา 1. แสดงความรู้เกี่ยวกับหลักการและกระบวนการสืบค้น จัดดำเนินการและสื่อสารข้อมูล สารสนเทศในงานอาชีพ โดยใช้คอมพิวเตอร์ อุปกรณ์โทรคมนาคม ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์และ สารสนเทศ และโปรแกรมสำเร็จรูปท่ีเก่ียวข้อง 2. ใช้คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์โทรคมนาคมในการสืบค้นและสื่อสารข้อมูลสารสนเทศผ่าน ระบบเครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์และสารสนเทศ 3. จัดเกบ็ ค้นคนื สง่ ผ่านและจัดดำเนนิ การขอ้ มูลสารสนเทศตามลักษณะงานอาชีพ 4. นำเสนอและสื่อสารข้อมูลสารสนเทศในงานอาชีพ โดยประยกุ ตใ์ ชโ้ ปรแกรมสำเร็จรูป คำอธบิ ายรายวิชา ศกึ ษาและปฏิบัตเิ กี่ยวกับคอมพวิ เตอร์และอปุ กรณ์โทรคมนาคม ระบบเครอื ขา่ ยคอมพิวเตอร์ และสารสนเทศ การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ การจัดเก็บ ค้นคืน ส่งผ่านและจัดดำเนินการข้อมูล สารสนเทศ การประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปในการนำเสนอและสื่อสารข้อมูลสารสนเทศตาม ลักษณะงานอาชีพ เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 3 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสบื ค้นข้อมูลสารสนเทศ กำหนดการสอน ชือ่ รายวิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ รหสั วิชา 30001-2001 ระดับประกาศนียบตั รวชิ าชพี ช้ันสงู (ปวส.) ประเภทวชิ าอุตสาหกรรม ทฤษฎีรวมปฏิบัติ 4 คาบ/สัปดาห์ รวม 72 ช่ัวโมง หน่วยท่ี ชอื่ หน่วยการสอน จำนวนชัว่ โมง - ปฐมนิเทศ 2 1 ความร้เู กย่ี วกับคอมพิวเตอรแ์ ละอปุ กรณโ์ ทรคมนาคม 2 2 ระบบเครือขา่ ยคอมพิวเตอรแ์ ละสารสนเทศ 12 3 การสืบคน้ ข้อมลู สารสนเทศ 4 4 การจัดเก็บ สืบคน้ ส่งผา่ นและจดั ดำเนนิ การข้อมลู 4 สารสนเทศ 8 16 5 การประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรปู เพ่ือนำเสนอข้อมลู 8 สารสนเทศประเภทส่ือส่งิ พิมพ์ 16 6 การประยุกต์ใชโ้ ปรแกรมสำเร็จรปู เพ่อื นำเสนอข้อมลู สารสนเทศประเภทตารางงาน 7 การประยุกตใ์ ช้โปรแกรมสำเร็จรปู เพอื่ นำเสนอข้อมลู สารสนเทศประเภทการนำเสนอ 8 การประยุกต์การใช้งานดว้ ยระบบสารสนเทศ รวม 72 เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (30001-2001) หนา้ 4 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสืบคน้ ข้อมลู สารสนเทศ คำแนะนำการใช้เอกสารประกอบการสอน เอกสารประกอบการสอนวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ รหัส 30001-2001 ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) ประเภทวิชาอุตสาหกรรม เล่มที่ 3 เรื่อง การสืบค้นข้อมูล สารสนเทศ เล่มนี้ จัดทำขึ้นเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง และเพื่อให้ครูใช้เป็นคู่มือ ประกอบการสอน นอกจากนี้ยังสามารถใช้เพื่อซอ่ มเสรมิ กรณีที่นักเรียนทำกิจกรรมการเรียนรู้ไม่ผ่าน เกณฑ์ โดยมคี ำแนะนำในการใช้ดงั นี้ สำหรับครู 1. ใช้เป็นส่ือการเรียนการสอน เพื่อศึกษาเนือ้ หาของการสืบคน้ ข้อมูลสารสนเทศ โดยก่อนใช้ ควรชี้แจงให้นักเรยี นทราบถึงวิธีการศึกษาและมีความซื่อสัตย์ในการทำแบบทดสอบความรู้ก่อนเรียน แบบฝกึ หัดระหว่างเรียน และแบบทดสอบความร้หู ลงั เรยี น 2. ใช้เป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ โดยใช้ ศึกษาท้ังภาคทฤษฎีและปฏบิ ัติ โดยให้นกั เรียนทำแบบทดสอบความรู้ก่อนเรยี น ศึกษาเนือ้ หา แล้วทำ แบบฝึกหัด แบบปฏิบัติงาน แบบทดสอบความรู้หลังเรียน และเฉลยแบบฝึกหัด เฉลยแบบทดสอบ ความรูก้ อ่ นเรยี น เฉลยแบบทดสอบความรูห้ ลงั เรียน 3. ในการจัดกิจกรรมภาคปฏิบัติ อาจให้นักเรียนทำเป็นรายบุคคลหรือรายกลุ่มตามความ เหมาะสม เพอื่ ฝกึ ใหน้ ักเรียนสามารถทำงานรว่ มกับบคุ คลอ่ืนได้ 4. เมื่อจบกิจกรรมการเรียนรู้ครูควรให้นักเรียนช่วยกันสรุปและมีส่วนช่วยกันประเมินผล ชิ้นงาน และครูบันทึกคะแนนก่อนเรียน ระหว่างเรียน และหลังเรียน เพื่อให้นักเรียนเห็นพัฒนาการ ของตนเอง ถ้านักเรียนทำคะแนนได้ไม่ถึงเกณฑ์ ควรให้นักเรียนศึกษาซ้ำอีกหรือครูจะสอนซ่อมเสริม ให้จนกระท่งั ทดสอบแลว้ ผ่านเกณฑท์ ก่ี ำหนดไว้ สำหรับนักเรียน 1. ใช้ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองและต้องมีความซื่อสัตย์ต่อตนเองทั้งก่อนเรียน ระหว่างเรียน และหลงั เรยี น 2. ในการศึกษาเอกสารนี้ หากไม่เข้าใจให้บันทึกไว้เพื่อสอบถามครูในเวลาเรียนหรือนอก เวลาเรียน 3. ขนั้ ตอนการศึกษา มดี ังน้ี 3.1 ทำแบบทดสอบความรกู้ ่อนเรยี น 3.2 ศกึ ษาเนือ้ หาใหเ้ ขา้ ใจอย่างละเอยี ด 3.3 ทำแบบฝกึ หดั ตามท่ีกำหนด 3.4 ปฏบิ ัตงิ านเก่ยี วกับการสืบค้นข้อมลู สารสนเทศ 3.5 นำผลงานทีท่ ำแล้วส่งครู ประเมนิ ผลร่วมกัน 3.6 ทำแบบทดสอบความรู้หลังเรยี น เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชีพ (30001-2001) หน้า 5 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสบื ค้นข้อมลู สารสนเทศ 3.7 ตรวจคำตอบแบบฝึกหัด แบบทดสอบความรู้ก่อนและหลังเรียน เพื่อทราบผลการ พัฒนาตนเอง ซึ่งในแต่ละกิจกรรมต้องผ่านเกณฑ์ตามกำหนด หากไม่ผ่านเกณฑ์ควรซ่อมเสริมโดย ทบทวนแลว้ ทำกิจกรรมนัน้ ใหม่จนผา่ นเกณฑ์ 4. ในการศึกษานักเรียนควรได้รับความรู้ ทักษะ และฝึกนิสัยที่ในการทำงาน ปฏิบัติงานดว้ ย ความเป็นระเบียบเรียบร้อย ประณีต รอบคอบ คำนึงถึงความปลอดภัย ใช้ทรัพยากรอย่างประหยัด และรักษาสิ่งแวดล้อม รวมทั้งสร้างคุณธรรมให้เกิดกับตัวเอง ได้แก่ การมีวินัย ความซื่อสัตย์ ความ สนใจใฝ่รู้ การมีมนุษยสัมพันธ์ และความสามัคคี เพื่อให้เป็นคนดี คนเก่ง และอยู่ในสังคมได้อย่างมี ความสุข สอื่ ทใี่ ชใ้ นการเรียนการสอนท้ังทฤษฎแี ละปฏบิ ตั ิ 1. สือ่ PowerPoint/E-book เรอ่ื ง การสบื คน้ ขอ้ มูลสารสนเทศ 2. เอกสารประกอบการสอน เร่อื ง การสืบคน้ ข้อมลู สารสนเทศ 3. สอ่ื ของจริง เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 6 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสืบคน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ หน่วยท่ี 3 การสบื ค้นข้อมลู สารสนเทศ หลังจากได้ศึกษาเอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการอาชีพ รหัสวิชา 30001-2001 ระดับประกาศนยี บตั รวิชาชีพชนั้ สูง (ปวส.) ประเภทวิชาอุตสาหกรรม เล่มท่ี 3 เรือ่ ง การสืบคน้ ขอ้ มูลสารสนเทศแล้ว ผเู้ รยี นจะมีความรู้ความสามารถ ดงั นี้ สาระการเรียนรู้ 1. ความหมายของการสบื ค้นขอ้ มลู สารสนเทศ 2. ประเภทของการสบื คน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ 3. ประเภทของ Search Engine 4. ประโยชน์ของ Search Engine 5. การสบื คน้ ขอ้ มูลด้วย Google สมรรถนะประจำหน่วย 1. แสดงความรู้เก่ียวกับการสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ จุดประสงค์การเรยี นรู้ 1. ดา้ นความรู้ 1.1 อธบิ ายความหมายของการสบื ค้นคืนสารสนเทศได้ 1.2 จำแนกประเภทของการสืบค้นคนื สารสนเทศได้ 1.3 บอกประโยชน์ของการสบื ค้นขอ้ มูลสารสนเทศได้ 1.4 บอกวธิ กี ารสบื คน้ ขอ้ มูลสารสนเทศได้ 2. ดา้ นทกั ษะ 2.1 ใช้ Google ในการสบื คน้ ขอ้ มลู สารสนเทศได้ 2.2 เลือกรปู แบบของการสบื คน้ ขอ้ มูลสารสนเทศได้ 3. ดา้ นคณุ ลกั ษณะทพี่ ึงประสงค์ 3.1 มีวนิ ัย ใฝ่เรยี นรู้ อยูอ่ ย่างพอเพียง มงุ่ มนั่ ในการทำงาน และมจี ิต สาธารณะ เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชพี (30001-2001) หน้า 7 ผูเ้ รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสืบคน้ ข้อมลู สารสนเทศ แบบทดสอบความรู้ก่อนเรียน คำแนะนำ 1) จงทำเครอ่ื งหมายกากบาท (×) ทับหัวข้อที่ถูกทีส่ ดุ เพยี งข้อเดียว ลงใน กระดาษคำตอบที่แจกให้ 2) ขอ้ สอบจำนวน 10 ข้อ ใชเ้ วลาสอบ 10 นาที 1. คำว่า “การสืบค้นข้อมูล” หมายถึงข้อใด ก. เครื่องคอมพวิ เตอร์ ข. เครอื่ งมือช่วยคน้ ค. เครือ่ งมือหรือเวบ็ ไซตท์ ่ีอำนวยความสะดวกในการสืบค้น ง. เคร่อื งมือชนิดหนง่ึ ทใี่ ช้ต่อพ่วงกบั คอมพวิ เตอร์ 2. Search Engine หมายถงึ ขอ้ ใด ก. เครอ่ื งมือทชี่ ว่ ยในการสืบค้นข้อมูลต่าง ๆ ก. เคร่อื งคอมพวิ เตอรส์ ำหรบั บันทกึ ข้อมูล ข. เครือ่ งมือตา่ ง ๆ ไว้ใช้ในงานบนั ทกึ ง. เครือ่ งมือชนิดหน่ึงทีใ่ ช้ต่อพ่วงกบั คอมพิวเตอร์ 3. การสบื ค้นขอ้ มูลมีก่ีประเภท ก. 1 ประเภท ข. 2 ประเภท ค. 3 ประเภท ง. 4 ประเภท 4. การสบื ค้นในรปู แบบ index Directory คือแบบใด ก. พมิ พ์ขอ้ ความทตี่ ้องการค้นหา ข. ป้อนขอ้ มลู ทีต่ ้องการ ค. ข้อมลู ทจ่ี ัดเปน็ แบบหมวดหมู่ ง. พิมพ์อกั ษรยอ่ ทีต่ ้องการค้นหา 5. ขอ้ ใดเป็นประเภทของ Search Engine แบบ Keyword Index ก. www.google.co.th ข. www.sanook.com ค. www.youtube.com ง. ขอ้ ก. และ ค. ถกู 6. ข้อใดไมใ่ ชป่ ระโยชน์ของการสืบค้นข้อมลู สารสนเทศ ก. คน้ หาเว็บท่ีตอ้ งการไดส้ ะดวกรวดเร็ว ข. ตั้งเวลาในการค้นหาได้ตลอด ค. สามารถคน้ หาแบบเจาะลึกได้ ง. รองรบั การคน้ หาแบบภาษาไทย เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (30001-2001) หน้า 8 ผูเ้ รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสบื ค้นข้อมูลสารสนเทศ 7. ขอ้ ใดหมายถึงการค้นหาแผนท่ใี นเว็บไซต์ ก. Map ข. Image ค. Web ง. Video 8. เว็บไซต์ทีม่ ีผ้ใู ชน้ ยิ มในการสบื ค้นหาข้อมูลเก่ยี วกับโปรแกรมมากท่สี ดุ ก. www.yahoo.com ข. www.youtube.com ค. www.wikipedia.org ง. www.google.co.th 9. เว็บไซต์ทใ่ี ห้บรกิ ารในการสืบค้นหาข้อมูลในรูปแบบวดี ีโอ ก. www.yahoo.com ข. www.youtube.com ค. www.wikipedia.org ง. www.google.co.th 10. ถา้ ตอ้ งการค้นหารปู สญั ลักษณต์ ่าง ๆ ควรเลอื กรปู แบบใด ก. Maps ข. Image ค. Video ง. Earth เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชีพ (30001-2001) หน้า 9 ผูเ้ รยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ

หน่วยที่ 3 การสืบค้นข้อมลู สารสนเทศ หน่วยท่ี 3 เรื่อง การสบื ค้นขอ้ มูลสารสนเทศ สาระการเรยี นรู้ 1. ความหมายของการสืบคน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ 2. การสบื ค้นขอ้ มูลสารสนเทศ 3. ประเภทของ Search Engine 4. ประโยชน์ของ Search Engine 5. การสืบคน้ ขอ้ มลู ดว้ ย Google สาระสำคญั การสืบค้นข้อมูลด้วยเครื่องมือการสืบค้นข้อมูลจากอินเตอร์เน็ตหรือเรียกว่า Search Engine เป็นการช่วยอำนวยความสะดวกการสืบค้นอีกทั้งยังสามารถค้นหาข้อมูลที่ต้องการได้ อย่างตรงความต้องการ 3.1 ความหมายของการสบื คน้ ขอ้ มูลสารสนเทศ การค้นคืนสารสนเทศ (Information Retrieval หรือ IR) หมายถึง กระบวนการค้นหา สารสนเทศของบุคคลจากแหล่งต่าง ๆ โดยเริ่มตั้งแต่การค้นหาสารสนเทศตามความต้องการของผู้ใช้ การสำรวจเลอื กดูรายการทไี่ ดจ้ ากการคน้ คืน การดงึ เอกสารทีต่ รงกับความต้องการออกมาใช้ และการ แสดงผลสารสนเทศ โดยใช้เครื่องคอมพิวเตอร์เป็นเครื่องมือในการสืบค้น และใช้เครือข่าย อินเทอร์เน็ตเป็นช่องทางในการติดต่อสื่อสาร เพื่อให้ผู้ใช้สามารถค้นหาสารสนเทศได้ตามที่ตนเอง ต้องการไดอ้ ยา่ งสะดวกและรวดเร็ว (อภิญญา หนูมี, 2559 : 7) การสบื ค้นสารสนเทศ หมายถึง ความพยายามของบคุ คลในการคน้ หาให้ได้มาซึง่ สารสนเทศที่ ตอ้ งการโดยใช้เคร่อื งมอื สบื ค้น (มารศรี ตรีทศายุธ และคนอน่ื ๆ 2549, น. 37) สรุปได้วา่ การสบื คน้ สารสนเทศ หมายถึง กระบวนการในการคน้ หาสารสนเทศทีผ่ ูใ้ ช้ต้องการ จากแหล่งเก็บสารสนเทศแหล่งใดแหล่งหนึ่งโดยใชเ้ ครื่องมือชว่ ยคน้ เพือ่ ให้ไดส้ ารสนเทศอยา่ ง สะดวก รวดเร็ว และตรงความตอ้ งการมากทสี่ ุด ข้อมูล (Data) หมายถงึ ข้อเทจ็ จริงหรอื เรอ่ื งราวท่ีเก่ียวข้องกับส่งิ ต่าง ๆ เช่น คน สตั ว์ สิ่งของ สถานที่ฯลฯ สารสนเทศ (Information) หมายถึง ข้อมูลที่ได้ผ่านกระบวนการประมวลผลแล้ว อาจใช้วิธี ง่าย ๆ เช่น หาค่าเฉลี่ยหรือใช้เทคนิคขั้นสูง เช่น การวิจัยดำเนินงาน เป็นต้น เพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพ ข้อมูลทั่วไปให้อยู่ในรูปแบบที่มีความสัมพันธ์หรือมีความเกี่ยวข้องกัน เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในการ ตดั สนิ ใจใหค้ ำตอบปญั หาต่าง ๆ ได้ 3.2 การสบื ค้นสารสนเทศ (Information retrieval) คอื กระบวนการค้นหาสารสนเทศท่ตี อ้ งการ โดยใช้เครือ่ งมือสบื คน้ สารสนเทศท่สี ถาบันบริการสารสนเทศจัดเตรียมไวใ้ ห้ เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชีพ (30001-2001) หนา้ 10 ผูเ้ รยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสบื ค้นข้อมลู สารสนเทศ การสบื คน้ สารสนเทศ แบ่งออกเป็น 2 วิธี คือ 1. การสบื คน้ สารสนเทศด้วยระบบมือ (Manual system) 2. การสบื ค้นสารสนเทศดว้ ยระบบคอมพวิ เตอร์ (Computer system) การสบื ค้นสารสนเทศดว้ ยระบบมือ สามารถกระทำไดโ้ ดยผ่านเครื่องมือหลายประเภท เชน่ บตั รรายการ บตั รดรรชนีวารสาร บรรณานกุ รม เป็นตน้ ในท่นี จี้ ะกลา่ วถึงเฉพาะบัตรรายการและ บตั รดรรชนวี ารสารเท่าน้ัน การสืบค้นสารสนเทศด้วยระบบคอมพิวเตอร์ สามารถกระทำได้โดยผ่านอุปกรณ์ คอมพิวเตอร์ในการค้นหาข้อมูลจากฐานข้อมูลต่าง ๆ ได้แก่ฐานข้อมูลโอแพ็ก ฐานข้อมูลซีดีรอม ฐานขอ้ มลู ออนไลน์ ฐานข้อมูลบนอินเทอรเ์ น็ต เทคนิคการสืบค้นข้อมูล หมายถึง วิธีการต่างๆ ที่ใช้ประกอบในการสร้างประโยคการค้นหา เพ่ือให้ไดส้ ารสนเทศที่ตรงกับความต้องการมากทส่ี ดุ เทคนคิ การสบื ค้น 1. การสบื ค้น (Searching) 1.1 คำสำคัญ (Keyword) ได้แก่ คำหรือวลีที่กำหนดจากศัพท์อิสระในภาษาธรรมชาติ อาจเป็นคำที่ปรากฏในส่วนของชือ่ ผู้แตง่ ชื่อเรื่อง ชื่อบทความ สาระสังเขป เนื้อหา หมายเหตุ ชื่อชุด เป็นต้น ห้องสมุดทั่วไปจะกำหนดหัวเรื่องเป็นคำค้นทรพั ยากรสารสนเทศของห้องสมุด ซึ่งบางคำอาจ ไม่ตรงกับคำที่ผู้ใช้ห้องสมุดคุ้นเคย ทำให้ค้นหาเรื่องที่ต้องการไม่พบ คำสำคัญจึงเป็นโอกาสหรือ ทางเลือกหนึ่งของผู้ใช้อีกทางหนึ่งในการค้นหาสารสนเทศ จากคำค้นที่รู้จักคุ้นเคยหรือปรากฏใน ทรพั ยากรสารสนเทศนนั้ ตัวอยา่ ง การกำหนดคำสำคัญจากชื่อเร่ืองของหนงั สือ ช่อื เรื่อง : 7 อุปนิสัย ให้วัยรุ่นเป็นเลิศ คำสำคัญ : วัยรุ่นเมื่อกำหนดคำค้นได้แล้ว ในการสืบค้นสารสนเทศบางครั้งต้องใช้ เทคนิคเพื่อให้ได้สารสนเทศที่ถูกต้อง ตรงความต้องการ และรวดเร็วยิ่งขึ้น เทคนิคการสืบค้น สารสนเทศ มดี งั น้ี 1.2 การใช้ตรรกบูลีน (Boolean logic) ในการค้นหา ซึ่งเป็นวิธีที่ใช้อย่างแพร่หลายใน การค้นหาบางครง้ั ไม่สามารถใช้คำเพียงคำเดยี วท่ีจะให้ครอบคลุมประเดน็ หลักของเรื่องได้ จำเป็นต้อง ใช้ตัวดำเนินตรรกะ (Logic operators) ได้แก่ AND, OR, NOT และ NEAR มาเชื่อมคำเหล่านั้น เพื่อ ชว่ ยกำหนดขอบเขตคำค้นทีต่ ้องการให้แคบลงหรือกวา้ งข้นึ ตัวดำเนนิ การตรรกะอาจเป็นได้ทั้งคำและ สัญลักษณ์ ภาพที่ 2 การใช้ตรรกบลู ีน (Boolean logic) ทมี่ า : home.kku.ac.th/penpan/412102/ppt_4_53.pdf (ม.ป.ป.) 1.3 การตัดปลายคำและการแทนคำ (Truncation) เป็นการใช้ค้นคำเดียวแทนคำอื่นทุก คำที่มีรากศัพท์เดียวกัน เป็นการรวบรวมคำทีม่ ีการสะกดคำที่ใกล้เคียงกันหรือเหมือนกัน หรือกรณีท่ี เป็นเอกพจน์และพหูพจน์ โดยใชอ้ ักขระตัวแทน (Wildcard) ซ่ึงเป็นสญั ลักษณ์ เชน่ * # ? ! $ เป็นต้น มกั ใช้ในการคน้ ภาษาองั กฤษ ตวั อยา่ งเชน่ ตอ้ งการค้นเร่ืองเกยี่ วกับเด็ก คำคน้ ที่ใช้คอื child* จะได้คำ เกี่ยวกับเด็กทั้งหมด เช่น child, children, childhood, childish ต้องการค้นเรื่องเกี่ยวกับสตรี คำคน้ ท่ีใช้คือ wom#n จะไดท้ ้งั คำวา่ women และ woman เป็นตน้ การตัดปลายคำควรระวังไม่ใช้ คำสั้นเกินไปเพราะอาจได้เรื่องที่ไม่ต้องการออกมาด้วย เช่น ใช้คำค้นว่า ban* จะได้คำว่า ban, banana, bandit, bank, banner เป็นต้น ซึง่ คำต่างๆ เหลา่ น้ไี ม่สมั พันธก์ ันเลย เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 11 ผ้เู รยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ

หน่วยที่ 3 การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ 1.4 การใช้เครื่องหมายวงเล็บ (Nesting) เพื่อครอบคลุมในแต่ละส่วนคำสั่งข้อมูลท่ี ตอ้ งการค้นมักใช้ร่วมกับตรรกบูลนี เพื่อแบง่ คำสัง่ บลู ีนเปน็ ส่วนๆ เชน่ (television or mass media) and children หมายถึงตอ้ งการเรอื่ งเกยี่ วกบั เดก็ กับโทรทัศน์ และเดก็ กบั สอื่ มวลชน เป็นตน้ 2. วิธกี ารสบื ค้น (Search Methods) 2.1 การสืบค้นแบบพื้นฐาน (Basic search) ค้นทุกเขตข้อมูล ผลลัพธ์การสืบค้นจะมี ปริมาณมากและกวา้ ง 2.2 การสบื คน้ แบบข้นั สูง (Advanced search) เลือกกำหนดเขตข้อมลู ได้ สร้างเงื่อนไขที่ ซับซอ้ นได้ดี ปริมาณผลการสบื คน้ ไมม่ ากและแคบกวา่ Basic search การสืบคน้ 2.3 การสืบค้นแบบไล่เรียง (Browse search) เลือกจากรายการที่มีให้อยูแ่ ล้ว เช่น เลือก จากหวั เรอื่ ง สาขาวชิ า หรอื ชื่อวารสาร 3. การคัดกรองผลการสืบค้น (Refining your search result) การคัดกรองผลการสืบค้น หรอื จำกัดผลการสืบคน้ ใหแ้ คบลงไดโ้ ดย 3.1 การเพม่ิ คยี เ์ วิร์ด (Adding more keywords) 3.2 การเลอื กหวั เรอื่ งทตี่ อ้ งการ (Choosing your subjects) 3.3 การกำหนดปที พ่ี มิ พ์ (Limiting a search by publication year) 3.4 การกำหนดเขตขอ้ มูล (Specifying fields) 3.5 ประเภทส่งิ พิมพ์ (Publication types) 4. การวเิ คราะหผ์ ลการสบื คน้ (Analyze results) 4.1 การวเิ คราะหผ์ ลการสบื ค้นดว้ ยการจัดเรยี งผลลพั ธ์ (Sort results by) 4.2 จัดเรยี งตามความเกยี่ วเนื่องเกย่ี วข้องกบั คีย์เวริ ด์ (Relevance) 5. การจัดการผลการสืบค้น (Manage your results) การจัดผลการสืบค้น อันได้แก่ ข้อมูล บรรณานุกรม (Bibliographic information) และ เอกสารฉบบั เต็ม (Full Text) 5.1 การส่งั พิมพ์ (Printing) 5.2 การบนั ทึกขอ้ มลู (Saving) 5.3 การอเี มล(์ E-mail) 5.4 การนำขอ้ มูลบรรณานกุ รมออก(Exporting citation) โปรแกรม EndNote, Text file การสืบคน้ ข้อมลู บนอนิ เทอร์เนต็ ในโลกไซเบอรส์ เปซมีข้อมูลมากมายมหาศาล การท่จี ะค้นหาข้อมูลจำนวนมากมายอย่างน้ีเรา ไม่อาจจะคลิกเพ่ือคน้ หาข้อมลู พบได้ง่ายๆ จำเปน็ จะตอ้ งอาศัยการค้นหาข้อมูลดว้ ยเครื่องมือค้นหาท่ี เรียกว่า Search Engine เข้ามาช่วยเพื่อความสะดวกและรวดเร็ว เว็บไซต์ที่ให้บริการค้นหาข้อมูลมี มากมายหลายที่ทั้งของคนไทยและ ถ้าเราเปิดไปทีละหน้าจออาจจะต้องเสียเวลาในการค้นหา และ อาจหาข้อมูลที่เราต้องการไม่พบ การที่เราจะค้นหาข้อมูลให้พบอย่างรวดเร็วจึงต้องพึ่งพา Search Engine Site ซึ่งจะทำหน้าที่รวบรวมรายชื่อเว็บไซต์ต่างๆ เอาไว้ โดยจัดแยกเป็นหมวดหมู่ ผู้ใช้งาน เพียงแต่ทราบหัวข้อท่ีต้องการค้นหาแล้วป้อน คำหรือข้อความของหัวข้อนั้นๆ ลงไปในช่องที่กำหนด คลิกปมุ่ คน้ หา เทา่ นน้ั รอสักครูข่ ้อมูลอย่างย่อๆ และรายชื่อเว็บไซต์ท่ีเก่ียวข้องจะปรากฏให้เราเข้าไป ศกึ ษาเพิม่ เตมิ ได้ทันที เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชพี (30001-2001) หน้า 12 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสืบคน้ ข้อมลู สารสนเทศ การค้นหาข้อมลู การค้นหาข้อมลู สามารถหาได้ดว้ ยกนั 2 วธิ ี ดงั น้ี 1. การคน้ หาในรปู แบบ Index Directory 2. การคน้ หาในรูปแบบ Search Engine การคน้ หาในรูปแบบ Index Directory วธิ กี ารค้นหาข้อมลู แบบ Index นขี้ ้อมลู จะมีความเปน็ ระเบยี บเรียบรอ้ ยมากกวา่ การค้นหา ข้อมูลด้วย วิธีของ Search Engine โดยมันจะถูกคัดแยกข้อมูลออกมาเป็นหมวดหมู่ และจัด แบ่งแยก Site ต่างๆ ออกเป็นประเภทสำหรับวิธใี ช้งาน คุณสามารถที่จะ Click เลือกข้อมูลทีต่ ้องการ จะดูได้เลยใน Web Browser จากนั้นที่หน้าจอก็จะแสดงรายละเอียดของหัวข้อปลีกย่อยลึกลงมาอีก ระดับหนึ่ง ปรากฏขึ้นมาให้เราเลือกอีก ส่วนจะแสดงออกมาให้เลือกเยอะแค่ไหนอันนี้ก็ขึ้นอยู่กับ ขนาดของฐานข้อมลู ใน Index ว่าในแตล่ ะประเภท จัดรวบรวมเก็บเอาไวม้ ากน้อยเพียงใด เมื่อคุณเข้า ไปถึงประเภทย่อยที่คุณสนใจแล้ว ที่เว็บเพจจะแสดงรายชื่อของเอกสารที่เกี่ยวข้องกับ ประเภทของ ข้อมูลนั้นๆออกมา หากคุณคิดว่าเอกสารใดสนใจหรือต้องการอยากที่จะดู สามารถ Click ลงไป ยัง Link เพื่อขอเชื่อต่อทางไซต์ก็จะนำเอาผลของข้อมูลดังกล่าวออกมาแสดงผลทันที นอกเหนือไปจากนี้ ไซต์ที่แสดงออกมานั้นทางผู้ให้บริการยังได้เรียบเรียงโดยนำเอา Site ที่มีความ เกีย่ ว ขอ้ งมากท่สี ดุ เอามาไวต้ อนบนสุดของรายชือ่ ที่แสดง การค้นหาในรูปแบบ Search Engine วิธีการอีกอย่างที่นิยมใช้การค้นหาข้อมูลคือการใช้ Search Engine ซึ่งผู้ใช้ส่วนใหญ่ กว่า 70% จะใช้วิธีการค้นหาแบบนี้ หลักการทำงานของ Search Engine จะแตกต่างจากการ ใช้ Indexลักษณะของมันจะเป็นฐานข้อมูลขนาดใหญ่มหาศาลที่กระจัดกระจายอยู่ทั่วไป บน Internet ไม่มีการแสดงข้อมูลออกมาเป็นลำดับขั้นของความสำคัญ การใช้งานจะเหมือนการ สืบค้นฐานข้อมูล อื่นๆ คือ คุณจะต้องพิมพ์คำสำคัญ (Keyword) ซึ่งเป็นการอธิบายถึงข้อมูลที่คุณ ต้องการจะเข้าไป ค้นหานั้นๆเข้าไป จากนั้น Search Engine ก็จะแสดงข้อมูลและ Site ต่างๆที่ เก่ียวขอ้ งออกมา ข้อแตกตา่ งระหวา่ ง Index Directory และ Search Engine คือวธิ ีในการค้นหาข้อมลู แบบ Index จะใชค้ นเป็นผจู้ ัดรวบรวมและทำระบบฐานข้อมูลขึ้นมา ส่วนแบบ Search Engine นั้นระบบฐานข้อมูลของมันจะได้รับการจัดสร้างโดยใช้ Software ที่มี หน้าที่เกี่ยวกับงานทางด้านนี้โดยเฉพาะมาเป็นตัวควบคุมและจัดการ ซึ่ง Software ตัวนี้จะมีชื่อ เรียกว่า Spiders การทำงานของมันจะใช้วิธีการเดินลัดเลาะไปตามเครือข่ายต่าง ๆ ที่เชื่อมโยงถึงกัน อยู่เต็มไปหมดใน Internet เพื่อค้นหา Website ที่เกิดขึ้นมาใหม่ ๆ รวมทั้งยังสามารถตรวจสอบหา ความเปลี่ยนแปลงของข้อมูลใน Site เดิมที่มีอยู่ ว่าที่ใดถูกอัพเดตแล้วบ้าง จากนั้นมันก็จะนำเอา ขอ้ มูลท้งั หมดทสี่ ำรวจเข้ามา ได้เกบ็ ใสเ่ ข้าไปในฐานข้อมูลของตนอัตโนมตั ิ ยกตัวอย่างของผู้ให้บริการ ประเภทนี้เช่น Excite , Lycos Info search เป็นต้น การค้นหาด้วยวิธี Search Engine นั้นมักจะ ได้ผลลัพธ์ออกมากว้างๆ ชี้เฉพาะเจาะจงได้ยาก บางครั้งข้อมูลที่ค้นหามาได้อาจมีถึงเป็นร้อยเป็น พนั Site คงต้องเสยี เวลาเป็นวนั ๆ อยา่ งแนน่ อน ซงึ่ ก็ไม่รับรองด้วยว่าจะได้ข้อมูลที่เราต้องการหรือไม่ ดังน้ันจงึ มหี ลักในการคน้ หา เพือ่ ใหไ้ ด้ข้อมูลใกลเ้ คยี งความเป็นจรงิ มากท่สี ุด เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชพี (30001-2001) หน้า 13 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสบื ค้นขอ้ มลู สารสนเทศ 3.3 ประเภทของ Search Engine Search Engine แต่ละแห่งมีวิธีการและการจัดเก็บฐานข้อมูลที่แตกต่างกันไปตามประเภท ของ Search Engine ที่แต่ละเว็บไซต์นำมาใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ดังนั้นการที่เราจะเข้าไปหาข้อมูล หรือเว็บไซต์ โดยวิธีการ Search นั้น อย่างน้อยจะต้องทราบว่าเว็บไซต์ที่เข้าไปใช้บริการ ใช้วิธีการ หรือประเภทของ Search Engine อะไร เนื่องจากแต่ละประเภทมีความละเอียดในการจัดเก็บข้อมูล ตา่ งกันไป Search Engine ประเภทใดทเี่ หมาะกบั การคน้ หาขอ้ มลู มากทส่ี ดุ 1. Keyword Index เป็นการค้นหาข้อมลู โดยการคน้ จากข้อความในเว็บเพจท่ีได้ผ่านการ สำรวจมาแล้ว จะอ่านข้อความ ข้อมูล อย่างน้อยๆ ก็ประมาณ 200-300 ตัวอักษรแรกของเว็บเพจ นั้นๆ โดยการอ่านนี้จะหมายรวมไปถึงอ่านข้อความที่อยู่ในโครงสร้างภาษา HTML ซึ่งอยู่ในรูปแบบ ของข้อความที่อยู่ในคำสั่ง Alt ซึ่งเป็นคำสั่งภายใน TAG คำสั่งของรูปภาพ แต่จะไม่นำคำส่ัง ของ TAG อื่นๆ ในภาษา HTML และคำสั่งในภาษา JAVA มาใช้ในการค้นหา วิธีการค้นหา ของ Search Engine ประเภทนี้จะให้ความสำคัญกับการเรียงลำดับข้อมูลก่อน-หลัง และความถี่ใน การนำเสนอข้อมูลนั้น การค้นหาข้อมูลโดยวิธีการเช่นนี้ จะมีความรวดเร็วมากแต่มีความละเอียดใน การจัดแยกหมวดหมู่ของขอ้ มูลค่อนข้างนอ้ ย เนื่องจากไม่ไดค้ ำนงึ ถึงรายละเอียดของเนื้อหาเทา่ ท่คี วร แตห่ ากวา่ เราต้องการแนวทางด้านกวา้ งของข้อมลู และความรวดเรว็ ในการค้นหา วธิ กี ารน้ีก็ใช้ไดผ้ ลดี 2. Subject Directories การจำแนกหมวดหมู่ข้อมูล Search Engine ประเภทนี้จะจัด แบ่งโดยการวิเคราะหเ์ น้ือหา รายละเอียดของแต่ละเว็บเพจ ว่ามเี นอ้ื หาเกี่ยวกบั อะไร โดยการจัดแบ่ง แบบน้จี ะใช้แรงงานคนในการพจิ ารณาเวบ็ เพจ ซง่ึ ทำใหก้ ารจดั หมวดหมู่ขนึ้ อยู่กับวิจารณญาณของคน จดั หมวดหมแู่ ตล่ ะคนว่าจะจดั เก็บขอ้ มลู นน้ั ๆ อยู่ในเครอื ข่ายข้อมูลอะไร ดังน้ันฐานขอ้ มูลของ Search Engine ประเภทนี้จะถูกจัดแบ่งตามเนื้อหาก่อน แล้วจึงนำมาเป็นฐานข้อมูลในการค้นหาต่อไป การ คน้ หาค่อนขา้ งจะตรงกบั ความต้องการของผู้ใช้ และมีความถกู ต้องในการคน้ หาสูง เปน็ ตน้ ว่า หากเรา ต้องการหาข้อมูลเกี่ยวกับเว็บไซต์ หรือเว็บเพจที่นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ Search Engine ก็จะประมวลผลรายชือ่ เว็บไซต์ หรอื เว็บเพจท่ีเกยี่ วกับคอมพิวเตอรล์ ้วน ๆ มาให้ 3. Metasearch Engines จุดเด่นของการค้นหาด้วยวิธีการนี้ คือ สามารถเชื่อมโยงไป ยัง Search Engine ประเภทอื่นๆ และยังมีความหลากหลายของข้อมูล แต่การค้นหาด้วยวิธีนี้มีจุด ด้อย คือ วิธีการน้ีจะไม่ให้ความสำคัญกับขนาดเล็กใหญ่ของตัวอักษร และมักจะผ่านเลยคำ ประเภท Natural Language (ภาษาพูด) ดังนั้นหากเราจะใช้ Search Engine แบบนี้ให้ตระหนักถึง ขอ้ บกพร่องเหลา่ น้ดี ว้ ย หลักการค้นหาขอ้ มูลของ Search Engine สำหรับหลักในการค้นหาข้อมูลของ Search Engine แต่ละตัวจะมีลักษณะที่แตกต่างกัน ออกไป ขึ้นอยู่กับว่าทางศูนย์บริการต้องการจะเก็บข้อมูลแบบไหน แต่โดยส่วนใหญ่แล้วจะมีกลไกใน การค้นหาที่ใกล้เคียงกัน หากจะแตกต่างก็คงจะเป็นเรื่องประสิทธิภาพเสียมากกว่า ว่าจะมีข้อมูลเก็บ รวบรวมไว้อยู่ในฐานข้อมูลมากน้อยขนาดไหน และพอจะนำเอาออกมาบริการให้กับผู้ใช้ ได้ตรงตาม ความตอ้ งการหรือเปล่า ซงึ่ ลักษณะของปัจจัยที่ใชค้ ้นหาโดยหลักๆ จะมดี งั น้ี 1. การค้นหาจากช่อื ของตำแหน่ง URL ในเวบ็ ไซต์ต่างๆ 2. การค้นหาจากคำที่มีอยู่ใน Title (ส่วนที่ Browser ใช้แสดงชื่อของเว็บเพจอยู่ทางด้าน ซา้ ยบนของหน้าตา่ งทแี่ สดง เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 14 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสืบค้นข้อมลู สารสนเทศ 3. การค้นหาจากคำสำคัญหรือคำสง่ั keyword (อยูใ่ น tag คำสัง่ ใน html ท่ีมชี อ่ื วา่ meta) 4. การคน้ หาจากสว่ นท่ีใช้อธิบายหรอื บอกลกั ษณะ site 5. คน้ หาคำในหนา้ เว็บเพจด้วย Browser ซึง่ การค้นหาคำในหน้าเว็บเพจนน้ั จะใช้สำหรับกรณที ่ีคุณเข้าไปค้นหาข้อมูลทีเ่ วบ็ เพจใด เว็บ เพจหนง่ึ แลว้ ภายในมีข้อความปรากฏอยเู่ ต็มไปหมด จะน่งั ไล่ดทู ีละบรรทดั คงไมส่ ะดวก ในลักษณะน้ี เราใช้ใช้ browser ชว่ ยคน้ หาให้ ข้นึ แรกให้คุณนำ mouse ไป click ท่ี menu Edit แลว้ เลือกบรรทัด คำสง่ั Find in Page หรือกดปมุ่ Ctrl + F ท่ี keyboard กไ็ ด้ จากนนั้ ใสค่ ำทต่ี อ้ งการคน้ หาลงไปแล้วก็ กดปุ่ม Find Next โปรแกรมก็จะวิ่งหาคำดังกล่าว หากพบมันก็จะกระโดดไปแสดงคำนั้นๆ ซึ่งคุณ สามารถกดปมุ่ Find Next เพ่ือคน้ หาต่อได้ อกี จนกวา่ คณุ จะพบขอ้ มลู ทต่ี ้องการ 3.4 ประโยชน์ของการ Search Engines Search Engines มีประโยชน์ในการใช้สบื ค้นข้อมูลที่ตอ้ งการทราบไดอ้ ย่างสะดวก รวดเรว็ และมีประสิทธิภาพสูง สามารถใช้งานได้ตลอดเวลา รวมทั้งให้ผลลัพธ์ที่ตรงกับความตรงการแก่ผู้ สืบค้นข้อมูล ดังนั้นการสร้างและออกแบบเว็บไซต์ใหม่ๆ ในในปัจจุบันจึงควรคำนึงถึงรูปแบบของ เว็บไซต์ให้มีความเหมาะสมแก่ Search Engine ด้วยเช่นกัน (เรียกว่าการทำ SEO) เพื่อให้ผู้สืบค้น สามารถคน้ หาขอ้ มูลทีต่ ้องการได้งา่ ยมากย่งิ ขน้ึ 1. คน้ หาเว็บไซตท์ ี่ตอ้ งการไดง้ ่าย สะดวกและรวดเรว็ 2. ค้นหาข้อมูลได้อย่างละเอียด และหลากหลายรูปแบบ ตัวอย่างเช่น ข่าว เพลง รูปภาพ และอ่ืนๆ เป็นต้น 3. ค้นหาข้อมูลได้จากเว็บไซต์เฉพาะทางต่างๆ ได้ เช่น เว็บไซต์เกี่ยวกับขาย Software หรือ เว็บไซตร์ บั ทำการตลาดออนไลน์ เป็นต้น 4. คน้ หาข้อมูลได้อยา่ งหลากหลาย 5. รองรบั การคน้ หาไดห้ ลายภาษารวมท้งั ภาษาไทย 3.5 การค้นหาขอ้ มูลบน Google การสืบค้นข้อมูลผ่านเว็บ search engine นั้นหากมีเทคนิคในการสืบค้นข้อมูลก็จะสามารถ ทำให้เราสืบค้นข้อมูลได้ถูกต้อง รวดเร็วขึ้น และประหยัดเวลาในการค้นหา เทคนิคการสืบค้นข้อมูล ผา่ นเวบ็ search engine \"Google\" เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพอื่ การจดั การอาชีพ (30001-2001) หนา้ 15 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสบื ค้นข้อมลู สารสนเทศ GOOGLE Search Engine เป็นเว็บไซต์ที่ให้บริการในการค้นหาข้อมูลในโลกอินเทอร์เน็ต โดยการค้นหาข้อมูลจา ข้อความ หรือตัวอักษรที่พิมพ์เข้าไปแล้ว ทำการค้นหาข้อมูล รูปภาพ หรือเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องนำมา แสดงผล 1. Google Search คืออะไร ? Google Search เป็นเครื่องมือที่ให้บริการค้นหาข้อมูลบนอินเทอร์เน็ตของเว็บไซต์ google.com ที่โด่งดังที่สุดในปัจจุบัน เพียงเข้าเว็บไซต์ www.Google .com จากนั้นพิมพ์คำหรือ ขอ้ ความ( Keyword) เกย่ี วกับเรื่องทีต่ ้องการค้นหา กดปุม่ Enter Google Search กจ็ ะแสดงเวบ็ ไซต์ ทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับ Keyword เหล่านั้นทันที ไม่เฉพาะแต่เพียงการค้นหาข้อมูลในรูปของเว็บไซต์ เท่านั้น Google Search ยังสามารถค้นหาข้อมูลที่เป็นไฟล์รูปภาพ(Images) , กลุ่มข่าว ( News Groups) และ สารบบเว็บ( Web Directory) 2. รปู แบบการค้นหาขอ้ มูลด้วย Google ทีค่ วรทราบ การค้นหาโดยทั่วไปส่วนใหญ่แล้วจะใช้ Keyword เป็นเครื่องมือในการนำทางการค้นหา อย่างเดียว แต่ถ้าผู้ใช้รู้จักใช้เครื่องหมายบางตัวร่วมด้วย ก็จะทำให้ขอบเขตการค้นหาของ Google แคบลง ทำให้ผู้ใช้ได้ข้อมูลที่ตรงกับความต้องการมากขึ้น เครื่องหมายที่สามารถนำมาช่วยในการ ค้นหาได้ มดี ังน้ี - การใช้เคร่ืองหมายบวก (+) เชื่อมคำ โดยปกติ Google จะไม่ใส่ใจในในการค้นหาข้อมูลจากการพิมพ์ Keyword ประเภท Common Word (คำง่ายๆ) เช่น at, with, on, what, when, where, how, the, to, of แต่เนื่อง จากเป็นบางคร้ังคำเหล่าน้ีเป็นคำสำคัญของประโยคท่ีผูใ้ ช้จำเป็น ต้องค้นหา ดังนั้นเคร่ืองหมาย + จะ ช่วยเชื่อมคำ โดยมีเงื่อนไขว่าก่อนหน้าเครื่องหมาย + ต้องมีการเว้นวรรค 1 เคาะด้วย เช่น หาก ต้องการค้นหาเว็บไซต์เกี่ยวกับเกมส์ที่มีชื่อว่า Age of Empire ถ้าผู้ใช้พิมพ์ Keyword Age of Empire Google ก็จะทำการค้นหาแยกคำโดย ไม่สนใจคำว่า of และจะค้นหาคำว่า Age หรือ Empire เพียงสองคำ แต่ถ้าผู้ใช้ระบุว่า Age +of Empire Google จะทำการค้นหาทั้งคำว่า Age, of และ Empire เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (30001-2001) หน้า 16 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสบื คน้ ข้อมูลสารสนเทศ - ตดั บางคำท่ีไมต่ ้องการค้นหาด้วยเคร่ืองหมายลบ ( - ) จะช่วยใหผ้ ใู้ ช้สามารถตัดเรอ่ื งทผ่ี ้ใู ชไ้ ม่ตอ้ งการ หรอื ไม่เกยี่ วข้องออกไปได้ เชน่ ถ้าผู้ใช้ ตอ้ งการค้นหาเวบ็ ไซตท์ ี่เกย่ี วกับการ ลอ่ งแก่ง แตไ่ ม่ตอ้ งการ การล่องแก่งทเ่ี กย่ี วขอ้ ง กับจังหวัดตาก ให้ผู้ใช้พมิ พ์ Keyword วา่ ลอ่ งแกง่ -ตาก (เชน่ เดียวกบั เคร่ืองหมาย + ต้องเว้นวรรคก่อนหนา้ เครอื่ ง หมายด้วย) Google จะท าการค้นหาเว็บไซต์ที่เก่ยี วกบั การ ลอ่ งแก่ง แต่ไม่มีจังหวัดตากเขา้ มา เกี่ยวข้อง - การคน้ หาด้วยเครื่องหมายคำพูด (\"...\") เหมาะสำหรับการค้นหาคำ Keyword ที่มีลักษณะเป็น ประโยควลีหรือกลุ่มคำ ที่ผู้ใช้ ต้องการให้แสดงผลทุกคำในประโยค โดยไม่แยกคำ เช่น ถ้าผู้ใช้ต้องการหาเว็บไซต์ เกี่ยวกับเพลงที่มี ชื่อว่า If I Let You Go ให้พิมพ์ว่า \" If I Let You Go\" Google จะทำการค้นหาประโยค \" If I Let You Go\" ทง้ั ประโยคโดยไมแ่ ยกคำคน้ หา เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 17 ผ้เู รยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสืบค้นขอ้ มูลสารสนเทศ - ไม่ต้องใช้คำว่า \" AND\" ในการแยกคำค้นหา แต่เดิมการใช้ Keyword ที่มากกว่า 1 คำในการค้นหาเว็บไซต์แบบแยกคำ ผู้ใช้จำเป็น ต้องใช้ AND ในการแยกคำเหลา่ นัน้ ปัจจบุ ันไม่ต้องใช้ AND แลว้ เพราะ Google จะทำการแยกคำให้ โดยอัตโนมัติเมื่อผู้ใช้ทำการเว้นวรรคคำเหล่านั้น เช่น ถ้าผู้ใช้พิมพ์คำว่า Thai Travel Nature เม่ือ คลิกปมุ่ คน้ หา กจ็ ะพบว่าในรายชื่อหรือเนื้อหาของเว็บท่ีปรากฏจะมีคำวา่ Thai ,Travel และ Nature อยู่ในนนั้ ดว้ ย - Google จะไมใ่ ส่ใจใน Common Word คำศัพท์พ้ืน ๆ อย่าง the, where, is, how, a, to และอื่นๆ รวมทั้งตัวเลขและตัวอักษร Google มักไม่ให้ความสำคัญและใส่ใจที่จะค้นหาครับ เนื่องจากเครื่องมือที่ Google ใช้จัดเก็บและ รวบรวมเว็บทั่วโลกจะค่อนข้างเสียเวลาในการเก็บรวบรวมเว็บที่มีคำเหล่านี้ ซึ่งมีเยอะมากๆ แต่ถ้า หากจำเป็น ผู้ใช้จะต้องใช้เครื่องหมาย \" + \" ในการเชื่อมคำเหล่านี้ด้วย หรืออีกทางก็คือผู้ใช้อาจจะ ระบคุ ำท่ีตอ้ งค้นหาทั้งหมดในรปู ของวลภี ายใต้เคร่ืองหมาย \" ……. \" - คน้ หารปู ไดแ้ สนง่าย ความสามารถที่ผู้ใช้ส่วนใหญ่ชอบกันนัก และสร้างชื่อให้กับ Google ก็คือการค้นหา รูปภาพด้วย Google Search วธิ กี ารใช้กค็ ือ 1. คลิกแท็บลิงค์ ค้นรูป จากนั้นก็พิมพ์ชื่อภาพที่ต้องการค้นหา และคลิกปุ่มค้นหา รปู ภาพ ดงั รปู 1.คลิกแท็บ ค้นรปู เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (30001-2001) หน้า 18 ผ้เู รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสบื คน้ ข้อมูลสารสนเทศ 2. จะปรากฏรูปภาพทงั้ หมดท่ีตอ้ งการดงั รูป ท่มี า : https://sites.google.com/site/magunchao420555/home/kar-subkhn-khxmul-dwy- google 7/10/64 เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 19 ผูเ้ รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสืบคน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ แบบฝึกหัด หนว่ ยที่ 3 เรื่อง การสืบคน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ คำช้ีแจง : ให้นักเรียนทำแบบฝกึ หดั ตอ่ ไปนีด้ ้วยตนเอง ด้วยความซ่อื สัตย์ 1. อธิบายความหมายของการสืบคน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 2. รปู แบบของการสืบค้นขอ้ มลู สารสนเทศ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 3. บอกประเภทของ Search Engine มีอะไรบ้าง ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 4. บอกประโยชน์ของ Search Engine มอี ะไรบ้าง ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 5. การสืบคน้ ข้อมูลด้วย Google ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 6. ข้อแตกต่างระหวา่ ง Index Directory และ Search Engine มีอะไรบา้ ง ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่อื การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 20 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสืบค้นขอ้ มลู สารสนเทศ 7. อธิบายวธิ กี ารสืบคน้ แบบ Index Directory ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 8. อธิบายวธิ กี ารสืบค้นแบบ Search Engine ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 9. บอกชอ่ื เวบ็ ไซตท์ ี่ใหบ้ รกิ าร Search Engine มา 5 ชื่อ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 10. ยกตวั อย่างการใช้เทคนิคการ Search Engine มาอย่างน้อย 1 ตัวอย่าง ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 21 ผูเ้ รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หน่วยที่ 3 การสืบคน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ ใบปฏิบัตงิ านท่ี 3 เรือ่ ง การสบื คน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ สมรรถนะย่อย 1. ใช้เครือ่ งมือในการสบื คน้ ข้อมูลสารสนเทศได้อย่างถูกต้อง 2. เลอื กรูปแบบของการสบื ค้นขอ้ มลู สารสนเทศได้ เครอ่ื งมอื วัดและวสั ดุอุปกรณ์ 1. ใบงานและใบความรู้ 2. ระบบเครือขา่ ยอนิ เทอรเ์ น็ต 3. ขอ้ มลู ในการสืบคน้ ลำดบั ขน้ั ตอนการปฏิบตั ิ 1. เข้าเว็บไซต์ www.google.co.th 2. พิมพ์ข้อความทีต่ ้องการคน้ หาหรอื keyword “รถยนต์ไฟฟา้ ไฮบรดิ ” 3. เสร็จแล้วกดแป้น enter จะปรากฏรายละเอียดเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้อง ให้คลิกเข้าไปดู รายละเอียดดงั ภาพ 4. คลกิ เลอื กเว็บไซต์ที่สนใจ เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (30001-2001) หน้า 22 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสืบค้นขอ้ มลู สารสนเทศ บันทกึ ผลการปฏิบตั ิ ผลการทดลองปฏบิ ตั ิ หมายเหตุ (4 คะแนน) การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ (4 คะแนน) ที่ รายการประเมิน (2 คะแนน) 1 ความถูกต้อง 2 ความสามารถในการสบื คน้ ขอ้ มูล 3 การใชเ้ ทคนิคในการสืบคน้ ข้อมลู รวม บนั ทึกผลการวิเคราะห์ ใช้ได้ เพราะมคี วามถูกต้อง มีความตง้ั ใจ มีความกระตือรือร้น มีความรบั ผดิ ชอบ ใชไ้ มไ่ ด้ เพราะยังไมถ่ กู ต้อง ยงั ไมเ่ รียบร้อย ขาดความรับผิดชอบ ............................................................................................................................. ................................... .......................................................................................................................................................... ..... เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (30001-2001) หน้า 23 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดนิ นั ต์ แวบาดะ

หนว่ ยท่ี 3 การสบื คน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ ใบประเมินผลการปฏบิ ัตงิ าน ใบปฏบิ ตั งิ านท่ี.................................. ชือ่ ผ้เู รยี น............................................................. เลขที่....................... ระดบั ชนั้ ........................................... สาขางาน.................................. ประเมนิ กจิ กรรม ระดับคะแนนที่ได้ 32 1 ความรู้-ทักษะ 1. การเตรียมเคร่ืองมือ วัสดแุ ละอุปกรณ์ 2. ความถกู ต้องในการใชเ้ ครื่องมือต่างๆ 3. ปฏบิ ตั งิ านตามขน้ั ตอนทีม่ อบหมาย 4. ความปลอดภัยในการปฏบิ ัตงิ าน 5. ความถูกต้องของการปฏบิ ัตงิ าน คุณธรรม- 6. การตรงต่อเวลา จริยธรรม 7. การแต่งกาย 8. ความสามคั คี 9. การมีสัมมาคารวะ 10. การจดั เก็บรักษาเครื่องมือ วสั ดุ อปุ กรณ์ได้อย่าง ถูกต้อง รวม รวมทง้ั สนิ้ เกณฑ์การประเมินผลงาน ความหมายของระดบั คะแนน 3 = ปฏบิ ตั ิอยา่ งสมำ่ เสมอ โดยไมต่ ้องมีการชี้นำหรือตักเตอื น 2 = ปฏบิ ตั บิ า้ งในบางครงั้ จากการเชญิ ชวนหรอื ช้นี ำ 1 = ตอ้ งส่ัง บงั คับ วา่ กลา่ วหรือตักเตือน จงึ จะปฏบิ ตั หิ รือมกั จะปฏิบตั ิในทางทผี่ ดิ เสมอ เกณฑ์การประเมิน 26-30 คะแนน = ดีมาก 21-25 คะแนน = ดี 16-20 คะแนน = พอใช้ 0-15 คะแนน = ควรปรบั ปรุง ลงช่ือ...........................................ผู้ประเมิน วันท่.ี ........................................................ เอกสารประกอบการสอน วชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชีพ (30001-2001) หนา้ 24 ผู้เรยี บเรยี ง : นายอดนิ ันต์ แวบาดะ

หน่วยที่ 3 การสบื คน้ ข้อมลู สารสนเทศ แบบทดสอบความรู้หลงั เรยี น คำแนะนำ 1) จงทำเครื่องหมายกากบาท (×) ทบั หัวข้อท่ีถกู ทส่ี ดุ เพียงข้อเดยี ว ลงใน กระดาษคำตอบท่ีแจกให้ 2) ข้อสอบจำนวน 10 ข้อ ใชเ้ วลาสอบ 10 นาที 1. คำว่า “การสบื ค้นข้อมูล” หมายถงึ ข้อใด ก. เครอ่ื งคอมพิวเตอร์ ข. เคร่ืองมือช่วยค้น ค. เครื่องมือหรอื เว็บไซต์ที่อำนวยความสะดวกในการสบื ค้น ง. เครือ่ งมือชนิดหนง่ึ ที่ใชต้ ่อพ่วงกับคอมพวิ เตอร์ 2. Search Engine หมายถงึ ข้อใด ก. เครอ่ื งมือท่ชี ่วยในการสบื ค้นข้อมูลต่าง ๆ ก. เคร่อื งคอมพิวเตอร์สำหรบั บันทึกข้อมูล ข. เคร่อื งมือต่าง ๆ ไวใ้ ช้ในงานบันทกึ ง. เครือ่ งมือชนิดหนึง่ ทใี่ ชต้ ่อพ่วงกับคอมพวิ เตอร์ 3. การสืบค้นข้อมลู มกี ี่ประเภท ก. 1 ประเภท ข. 2 ประเภท ค. 3 ประเภท ง. 4 ประเภท 4. การสืบค้นในรูปแบบ index Directory คอื แบบใด ก. พมิ พ์ข้อความท่ตี ้องการค้นหา ข. ป้อนขอ้ มลู ทต่ี ้องการ ค. ขอ้ มลู ท่จี ัดเปน็ แบบหมวดหมู่ ง. พิมพ์อักษรย่อทีต่ อ้ งการคน้ หา 5. ขอ้ ใดเป็นประเภทของ Search Engine แบบ Keyword Index ก. www.google.co.th ข. www.sanook.com ค. www.youtube.com ง. ขอ้ ก. และ ค. ถูก 6. ขอ้ ใดไมใ่ ชป่ ระโยชน์ของการสบื คน้ ขอ้ มูลสารสนเทศ ก. คน้ หาเว็บที่ต้องการไดส้ ะดวกรวดเรว็ ข. ตั้งเวลาในการคน้ หาได้ตลอด ค. สามารถค้นหาแบบเจาะลึกได้ ง. รองรับการคน้ หาแบบภาษาไทย เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การจดั การอาชพี (30001-2001) หนา้ 25 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ

หนว่ ยที่ 3 การสืบคน้ ข้อมูลสารสนเทศ 7. ข้อใดหมายถงึ การคน้ หาแผนท่ใี นเว็บไซต์ ก. Map ข. Image ค. Web ง. Video 8. เวบ็ ไซตท์ ี่มผี ใู้ ช้นิยมในการสบื คน้ หาข้อมลู เกยี่ วกบั โปรแกรมมากท่สี ุด ก. www.yahoo.com ข. www.youtube.com ค. www.wikipedia.org ง. www.google.co.th 9. เวบ็ ไซตท์ ี่ให้บรกิ ารในการสืบค้นหาข้อมูลในรปู แบบวดี ีโอ ก. www.yahoo.com ข. www.youtube.com ค. www.wikipedia.org ง. www.google.co.th 10. ถ้าตอ้ งการค้นหารูปสัญลักษณ์ต่าง ๆ ควรเลือกรูปแบบใด ก. Maps ข. Image ค. Video ง. Earth เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจดั การอาชีพ (30001-2001) หน้า 26 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดินนั ต์ แวบาดะ

หน่วยท่ี 3 การสืบค้นขอ้ มลู สารสนเทศ แหลง่ คน้ ควา้ สธุ ดิ า ทะนันท์ (2558). เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การจัดการอาชีพ. นนทบุรี : บริษัทศนู ย์หนงั สอื เมืองไทย จำกัด. พนม บญุ ญไพร (2560) คอมพิวเตอร์และสารสนเทศเพือ่ งานอาชพี . กรุงเทพฯ : สำนกั พิมพ์ บริษัท พัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำกัด. ศิวชั กาญจนนชุม, ใกลร้ ุ่ง พนั ธุน์ ุช (2558) เทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการจัดการอาชีพ. กรงุ เทพฯ : บรษิ ัท สำนกั พมิ พจ์ ติ รวฒั น์ จำกดั . อำภา กุลธรรมโยธนิ (2561) เทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่ือการจัดการอาชีพ. กรุงเทพฯ : สำนกั พมิ พ์ ศูนย์ส่งเสริมวชิ การ. เอกสารประกอบการสอน วิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่ือการจดั การอาชีพ (30001-2001) หนา้ 27 ผเู้ รยี บเรยี ง : นายอดินันต์ แวบาดะ

ภาคผนวก

เฉลยแบบทดสอบความรกู้ อ่ นเรียน หน่วยท่ี 3 เรื่อง การสืบค้นข้อมูลสารสนเทศ ขอ้ ท่ี คำตอบ ข้อท่ี คำตอบ 1. ค. 6. ข. 2. ก. 7. ก. 3. ก. 8. ง. 4. ค. 9. ข. 5. ง. 10. ข.

เฉลยแบบฝึกหัด หนว่ ยที่ 3 เรื่องการสบื ค้นข้อมลู สารสนเทศ คำชแ้ี จง จงตอบคำถามต่อไปนใี้ ห้ถกู ต้อง และสมบรู ณ์ 1. อธิบายความหมายของการสืบคน้ ข้อมูลสารสนเทศ ตอบ กระบวนการในการค้นหาสารสนเทศที่ผู้ใช้ต้องการ จากแหล่งเก็บสารสนเทศแหล่งใดแหล่งหนึ่งโดย ใชเ้ ครื่องมอื ชว่ ยค้น เพ่อื ให้ได้สารสนเทศอย่างสะดวก รวดเรว็ และตรงความตอ้ งการมากทสี่ ดุ 2. รูปแบบของการสืบค้นขอ้ มูลสารสนเทศมีกว่ี ิธอี ะไรบ้าง ตอบ 1. การค้นหาในรปู แบบ Index Directory 2. การค้นหาในรูปแบบ Search Engine 3. บอกประเภทของ Search Engine มอี ะไรบ้าง ประเภทท่ี 1 Crawler Based Search Engines ประเภทท่ี 2 Web Directory หรอื Blog Directory ประเภทที่ 3 Meta Search Engine ตอบ มี 2 แบบ 1. สายแบบตรง ประกอบด้วย สายสี ขาว/ส้ม-ส้ม, ขาว/เขยี ว-น้ำเงนิ , ขาว/นำ้ เงนิ -เขยี ว, ขาว/นำ้ ตาล-นำ้ ตาล. 2. สายแบบไขว้ ประกอบด้วย สายสี ขาว/เขยี ว-เขียว, ขาว/สม้ -นำ้ เงนิ , ขาว/นำ้ เงนิ -ส้ม, ขาว/น้ำตาล-น้ำตาล. 4. บอกบทบาทของระบบสารสนเทศ ตอบ 1. ช่วยลดความเสย่ี งในการตดั สินใจ หรือช่วยชี้แนวทางในการแก้ไขปัญหา 2. ช่วยหรือสนับสนุนการจดั การหรือการดำเนนิ งานขององคก์ าร ให้มีประสทิ ธิภาพและเกิดประสิทธิผลมากขึ้น 3. ใชท้ ดแทนทรพั ยากรทางกายภาพ เชน่ กรณีการเรยี นทางไกล ผเู้ รยี นทีเ่ รียนนอกห้องเรียนจรงิ สามารถเรียนรเู้ รอ่ื งต่างๆ เชน่ เดียวกับ หอ้ งเรียนจรงิ โดยไมต่ อ้ งเดนิ ทางไปเรียนทีห่ ้องเรียนนั้น 4. ใชใ้ นการกำกบั ติดตาม การปฏิบัตงิ านและการตดั สนิ ใจ เพ่ือดคู วามกา้ วหน้าของงาน 5. สารสนเทศเป็นช่องทางโน้มนา้ ว หรือชักจูงใจ ในกรณขี องการโฆษณาที่ทำให้ผ้ชู ม, ผู้ฟงั ตดั สนิ ใจ เลอื กสนิ คา้ หรอื บรกิ ารนน้ั 6. สารสนเทศเป็นองค์ประกอบสำคญั ของการศึกษา สำหรับการเรียนรู้ ผ่านส่อื ประเภทต่างๆ 7. สารสนเทศเป็นองค์ประกอบสำคัญทสี่ ่งเสริมวฒั นธรรม และสันทนาการ ในดา้ น ของการเผยแพร่ ในรปู แบบต่างๆ เชน่ วีดิทัศน์ โทรทศั น์ ภาพยนตร์ เป็นตน้ 8. สารสนเทศเปน็ สนิ คา้ และบรกิ าร ทส่ี ามารถซ้ือขายได้ 9. สารสนเทศเป็นทรัพยากรที่ต้องลงทุน จึงจะได้ผลผลิตและบริการ เพื่อเป็นรากฐานของการ จัดการ และการดำเนนิ งาน 5. บอกระบบสารสนเทศที่ใช้คอมพวิ เตอร์มีอะไรบา้ ง ตอบ 1. ฮาร์ดแวร์ คืออุปกรณ์คอมพิวเตอร์ ที่ใช้ในการรวบรวม การนำเข้า การจัดเก็บ การประมวลผล ข้อมลู ให้เปน็ สารสนเทศ และแสดงสารสนเทศทเ่ี ป็นผลลพั ธอ์ อกมา 2. ซอฟต์แวร์ คอื โปรแกรมหรือชุดคำสง่ั ทใ่ี ช้ในการปฏบิ ตั งิ านรว่ มกบั ฮารด์ แวร์ และใชใ้ นการ ประมวลผลข้อมูลเปน็ สารสนเทศตามทีต่ ้องการ

3. ขอ้ มูล หมายถงึ ขอ้ มลู และสารสนเทศทถ่ี กู เกบ็ อย่ใู นฐานข้อมูล โดยฐานข้อมลู หมายถึงกลุม่ ของค่า ความจรงิ และสารสนเทศที่มคี วามเกีย่ วขอ้ งกนั นั่นเอง 4. บคุ คล หมายถงึ ผ้ทู มี่ ีส่วนเกี่ยวขอ้ งกับการทำงานและปฏบิ ตั งิ านร่วมกับระบบสารสนเทศ 5. ขบวนการ หมายถงึ กลุ่มของคำสัง่ หรือกฎทแี่ นะนำวธิ ีการปฏบิ ัตงิ าน กบั คอมพิวเตอร์ ในระบบสารสนเทศ ซึ่งอาจไดแ้ กก่ ารแนะนำการควบคุมการเขา้ ใช้งานคอมพิวเตอร์ วิธกี ารสำรองขอ้ มลู สารสนเทศในระบบและวธิ ีจดั การกบั ปญั หาทอี่ าจเกดิ ขนึ้ ได้ 6. การส่อื สารข้อมูล หมายถึง การสง่ สัญญาณอิเล็กทรอนิกส์เพ่อื ติดต่อสอ่ื สาร และชว่ ยใหอ้ งคก์ รสามารถเชอ่ื มระบบคอมพวิ เตอรเ์ ขา้ กบั ระบบเครือขา่ ยท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพได้ 6. ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการมีอะไรบ้าง ตอบ 1. ระบบปฏบิ ตั กิ ารทางธรุ กิจ TPS : Transaction Processing System 2. ระบบจดั ทำรายงานสำหรบั การจดั การ MRS : Management Report System 3. ระบบสนบั สนนุ การตัดสนิ ใจ DSS : Decision Supporting System 4. ระบบสารสนเทศสำนกั งาน OIS : Office Information System 7. การประยุกต์ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศมีอะไรบ้าง ตอบ 1. การประยกุ ตใ์ ชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในงานสำนกั งาน ปจั จบุ ันในสำนกั งานไดม้ ีการนำเทคโนโลยี สารสนเทศเขา้ มาประยุกต์ใชก้ นั อย่างแพร่หลาย เพอ่ื อำนวยความสะดวกรวดเรว็ ความถกู ต้องยิง่ ขึน้ 2. การประยกุ ต์ใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศในงานดา้ นการเงิน และการพาณชิ ย์หรอื สถาบันทางการเงิน 3. การประยกุ ตใ์ ช้เทคโนโลยสี ารสนเทศในงานดา้ นการใหบ้ รกิ ารการส่ือสารไดแ้ ก่ การบริการโทรศพั ท์ 4. การประยุกต์ใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศกับการศกึ ษาและฝกึ อบรม 5. การประยกุ ต์ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศในการงานด้านการสาธารณสขุ 1. อธิบายความหมายของการสบื คน้ ขอ้ มูลสารสนเทศ 1. รูปแบบของการสืบคน้ ขอ้ มลู สารสนเทศ 2. บอกประเภทของ Search Engine มอี ะไรบ้าง 3. บอกประโยชน์ของ Search Engine มอี ะไรบา้ ง 4. การสบื คน้ ข้อมูลดว้ ย Google 5. ข้อแตกตา่ งระหวา่ ง Index Directory และ Search Engine มอี ะไรบ้าง 6. อธิบายวธิ ีการสืบคน้ แบบ Index Directory 7. อธบิ ายวิธกี ารสบื คน้ แบบ Search Engine 8. บอกชอื่ เวบ็ ไซต์ท่ีให้บริการ Search Engine มา 5 ช่ือ 9. ยกตวั อยา่ งการใชเ้ ทคนคิ การ Search Engine มาอย่างน้อย 1 ตัวอยา่ ง

เฉลยแบบทดสอบความรหู้ ลงั เรยี น หน่วยที่ 3 เรอื่ งการสบื คน้ ข้อมูลสารสนเทศ ข้อที่ คำตอบ ขอ้ ท่ี คำตอบ 1. ค. 6. ข. 2. ก. 7. ก. 3. ก. 8. ง. 4. ค. 9. ข. 5. ง. 10. ข.