แบบฝึกบทที่ 3

แบบฝึกบทที่ 3 ความปลอดภัยในการใช้ อินเทอร์เน็ตและจริยธรรมใน การใช้เทคโนโลยี สารสนเทศ

ก คำนำ หนังสือเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา MTH 1015 อินเทอร์เน็ตและพาณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์พื้นฐาน โดยมีจุดประสงค์เพื่อให้ผู้จัดทำได้ฝึกการทำหนังสือ E- book และนำสิ่งที่ได้ค้นคว้ามาสร้างเป็นชิ้นงานเก็บไว้เป็นประโยชน์ต่อการเรียน การสอบของตนเองและครูต่อไป ทั้งนี้ เนื้อหาได้รวบรวมมาจากแบบเรียน และจากหนังสือคู่มือการเรียน ขอ ขอบพระคุณอาจารย์ดร. สมใจ สืบเสาะ อย่างสูงที่ตรวจ ให้คำแนะนำเพื่อแก้ไข ให้ ข้อเสนอแนะตลอดการทำงาน ผู้จัดทำหวังว่าหนังสือเล่มนี้คงมีประโยชน์ต่อผู้ที่ นำไปใช้ให้เกิดผลตามความคาดหวัง ธีธัช สังเขป สหลาภ ทาสะโก ผู้จัดทำ

ข สารบัญ เรื่อง หน้า คำนำ ก สารบัญ ข 1. จงอธิบายหลักการใช้งานอินเทอร์เน็ตอย่างปลอดภัย 1 2. จงอธิบาย มารยาท ระเบียบ และข้อบังคับในการใช้งานอินเทอร์เน็ต 2 3.จงอธิบายการใช้งานอินเทอร์เน็ตผ่านบนจุดสาธารณะอย่างไรให้ ปลอดภัย 3 4. ให้บอกวิธีการใช้งานอินเทอร์เน็ตจากเครื่องคอมพิวเตอร์สาธารณะ 3 5. จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศหมายถึง 4 6. ความเป็นส่วนตัว (Information Privacy) หมายถึง 4 7. ความถูกต้อง (Information Accuracy) หมายถึง 4 8. ความเป็นเจ้าของ (Information Property) หมายถึง 5 9. การเข้าถึงข้อมูล (Data Accessibility หมายถึง 5 10.จงอธิบายจริยธรรมและคุณธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ร่วมกัน 6

1 แบบฝึกบทที่ 3 1. จงอธิบายหลักการใช้งานอินเทอร์เน็ตอย่างปลอดภัย 1. เก็บรักษาข้อมูลส่วนบุคคล ให้ปลอดภัยอยู่เสมอ นายจ้างหรือลูกค้าที่มีความเคารพมากพอ พวกเขาจะไม่ก้าวก่ายความเป็นส่วน ตัวของคุณ ฉะนั้นพวกเขาไม่จำเป็นต้องรู้สถานะความสัมพันธ์ส่วนตัว หรือที่อยู่ บ้านของคุณ วิ่งที่พวกเขาจำเป็นต้องรู้คือความสามารถของคุณเกี่ยวกับอาชีพ และวิธีการติดต่อกับคุณเท่านั้น ดังนั้นคุณจึงไม่จำเป็นต้องส่งข้อมูลส่วนบุคคล ทั้งหมดให้กับคนแปลกหน้า และอย่าให้ข้อมูลเหล่านี้แก่ผู้คนนับล้านบนโลกออนไลน์ 2. เปิดการตั้งค่าความเป็นส่วนตัวไว้ นักการตลาดจะอยากทราบข้อมูลทั้งหมดเกี่ยวกับตัวคุณ และแฮกเกอร์ทำเช่น กัน ทั้งสองคนสามารถเรียนรู้ได้จากการเรียกดูและการใช้งานโซเชียลมีเดียของ คุณ แต่คุณสามารถดูแลข้อมูลของคุณได้ ตามที่ระบุไว้ใน Lifehacker เว็บเบรา เซอร์และระบบปฏิบัติการบนมือถือจะมีการตั้งค่าเพื่อปกป้องความเป็นส่วนตัวของ คุณทางออนไลน์ เว็บไซต์ที่สำคัญเช่น Facebook มีการตั้งค่าการเพิ่มความเป็น ส่วนตัวที่พร้อมใช้งาน การตั้งค่าเหล่านี้จะทำให้ข้อมูลของคุณไม่ปรากฎบนโลก ออนไลน์ และค้นหาได้ยากขึ้น เนื่องจาก บริษัท ต้องการให้ข้อมูลส่วนบุคคลของ คุณสำหรับมูลค่าทางการตลาด อย่าลืม! ตรวจสอบว่าคุณได้เปิดใช้งานการ ป้องกันความเป็นส่วนตัวเหล่านี้แล้ว 3. เลือกเว็บเบราเซอร์ที่ปลอดภัย คุณจะไม่เลือกที่จะเดินผ่านย่านที่อันตราย – อย่าไปที่ย่านที่เป็นอันตรายในโลก ออนไลน์ อาชญากรไซเบอร์ใช้เนื้อหาที่น่ากลัวเป็นเหยื่อ พวกเขารู้ว่าบางครั้งคนถูก ล่อลวง โดยเนื้อหาที่น่าสงสัยและอาจทำให้การระวังตัวของพวกเขาต่ำลงเมื่อได้ ค้นหาได้ทางอินเทอร์เน็ต ซึ่งเต็มไปด้วยข้อผิดพลาดที่ไม่สามารถมองเห็นได้ การ คลิกอย่างประมาทอาจทำให้ข้อมูลส่วนตัวหรือทำให้อุปกรณ์ของคุณเกิดการติด เชื้อมัลแวร์ได้ และเป็นการกระตุ้นให้แฮกเกอร์ใช้ช่องโหว่เหล่านั้นในการโจมตี

2 4. ตรวจสอบว่าการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตมีความปลอดภัย เมื่อออนไลน์ในที่สาธารณะ ตัวอย่างเช่น โดยใช้การเชื่อมต่อ Wi-Fi สาธารณะ PCMag จะแจ้งว่าคุณไม่สามารถควบคุมความปลอดภัยได้โดยตรง ผู้เชี่ยวชาญ ระบบความปลอดภัยในโลกไซเบอร์กังวลเกี่ยวกับ “จุดปลายทาง” ซึ่งเป็นที่ที่เครือ ข่ายส่วนตัวเชื่อมต่อกับโลกภายนอก ปลายทางที่ไม่ปลอดภัยคือการเชื่อมต่อ อินเทอร์เน็ตในสถานที่ที่คุณอาศัยอยู่ การตรวจสอบจะช่วยตุณสังเกตว่าอุปกรณ์ ของคุณปลอดภัย ดังนั้นโปรดรอสักครู่จนกว่าระบบจะตรวจสอบเสร็จเรียบร้อย ก่อนที่จะให้ข้อมูลเช่น หมายเลขบัญชีธนาคาร 5. ระวังสิ่งที่ดาวน์โหลด เป้าหมายสูงสุดของอาชญากรไซเบอร์ คือการหลอกลวงให้คุณดาวน์โหลด โปรแกรมหรือแอปพลิเคชันมัลแวร์ที่มีมัลแวร์ หรือพยายามขโมยข้อมูล มัลแวร์เหล่า นี้สามารถปลอมตัวเป็นแอพพลิเคชั่นใดใดได้ ตามคำแนะนำของ PCWorld อย่า ดาวน์โหลดแอพพลิเคชั่นที่ดูน่าสงสัย หรือมาจากเว็บไซต์ที่ไม่น่าเชื่อถือ 2. จงอธิบาย มารยาท ระเบียบ และข้อบังคับในการใช้งานอินเทอร์เน็ต 1. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์ทำร้าย หรือละเมิดผู้อื่น 2. ต้องไม่รบกวนการทำงานของผู้อื่น 3. ต้องไม่สอดแนม แก้ไข หรือเปิดดูแฟ้มข้อมูลของผู้อื่น 4. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการโจรกรรมข้อมูลข่าวสาร 5. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์สร้างหลักฐานที่เป็นเท็จ 6. ต้องไม่คัดลอกโปรแกรมของผู้อื่นที่มีลิขสิทธิ์ 7. ต้องไม่ละเมิดการใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์โดยที่ตนเองไม่มีสิทธิ์ 8. ต้องไม่นำเอาผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตน 9. ต้องคำนึงถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นกับสังคมที่เกิดจากการกระทำของท่าน 10.ต้องใช้คอมพิวเตอร์โดยเคารพกฎระเบียบ กติกา และมีมารยาท

3 3. จงอธิบายการใช้งานอินเทอร์เน็ตผ่านบนจุดสาธารณะอย่างไรให้ปลอดภัย 1. มั่นใจว่าเครื่องคอมพิวเตอร์ หรือโทรศัพท์มือถือของคุณมีการติดตั้งโปรแกรม anti-virus ล่าสุด และอัพเดทโปรแกรมหรือฐานข้อมูลไวรัสอยู่เสมอทันทีที่มีการ แจ้งเตือน เพื่อป้องกันไวรัสชนิดใหม่ๆ ที่อาจทำอันตรายกับอุปกรณ์ของคุณ 2. ควรติดตั้งโปรแกรมไฟร์วอลล์ (Firewall) เพื่อป้องกันการเข้าถึงคอมพิวเตอร์ และโทรศัพท์มือถือของคุณโดยผู้ไม่ได้รับอนุญาต และควรมั่นใจว่ามีการอัพเดท โปรแกรมอยู่เสมอ 3. หลีกเลี่ยงการดาวน์โหลดข้อมูลต่างๆ เนื่องจากอาจมีซอฟท์แวร์สอดแนม (Spyware) แฝงมากับไฟล์ด้วย 4. หลีกเลี่ยงการทำรายการที่ใช้ข้อมูลบัตรเครดิต การทำธุรกรรมเกี่ยวกับการ เงิน เนื่องจากซอฟท์แวร์สอดแนมสามารถแอบดักข้อมูลและเข้าถึงรหัสผ่าน หมายเลขบัตรเครดิต และบันทึกเว็บไซต์ที่ผู้ใช้เข้าถึงได้ 4. ให้บอกวิธีการใช้งานอินเทอร์เน็ตจากเครื่องคอมพิวเตอร์สาธารณะ 1. ให้ปิดเว็บบราวเซอร์ทั้งหมดที่เปิดใช้งานหลังจากที่ใช้งานเสร็จแล้ว 2. ล้างหน่วยความจำคอมพิวเตอร์ (Cache) ในเว็บบราวเซอร์หลังจากที่ใช้งาน เสร็จแล้ว ซึ่งจะช่วยลดโอกาสที่ผู้อื่นจะสามารถเขาถึงข้อมูลส่วนตัวของท่านได้ 3. ล้างบันทึกประวัติการใช้งาน (History settings) ในเว็บบราวเซอร์หลัง จากที่ใช้งานเสร็จแล้ว 4. ไม่อนุญาตให้เครื่องคอมพิวเตอร์จำรหัสผ่านให้ เช่น จะต้องคลิกตัวเลือกการ จำรหัสผ่านออก 5. ไม่ป้อนข้อมูลลับหรือส่วนตัวที่เป็นความลับใดๆ โดยผ่านทางเครื่อง คอมพิวเตอร์สาธารณะ

4 5. จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศหมายถึง \"หลักศีลธรรมจรรยาที่กำหนดขึ้นเพื่อใช้เป็นแนวทางปฏิบัติ หรือควบคุมการใช้ ระบบคอมพิวเตอร์และสารสนเทศ\" ในทางปฏิบัติแล้ว การระบุว่าการกระทำสิ่งใดผิดจริยธรรมนั้น อาจกล่าวได้ไม่ ชัดเจนมากนัก ทั้งนี้ ย่อมขึ้นอยู่กับวัฒนธรรมของสังคมในแต่ละประเทศด้วย อย่าง เช่น กรณีที่เจ้าของบริษัทใช้กล้องในการตรวจจับหรือเฝ้าดูการทำงานของ พนักงาน เป็นต้น ตัวอย่างของการกระทำที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่าเป็นการกระทำที่ ผิดจริยธรรม เช่นการใช้คอมพิวเตอร์ทำร้ายผู้อื่นให้เกิดความเสียหายหรือก่อ ความรำราญ เช่น การนำภาพหรือข้อมูลส่วนตัวของบุคคลไปลงบนอินเตอร์เน็ต โดยไม่ได้รับอนุญาตการใช้คอมพิวเตอร์ในการขโมยข้อมูลการเข้าถึงข้อมูลหรือ คอมพิวเตอร์ของบุคคลอื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตการละเมิดลิขสิทธิ์ โดยทั่วไป เมื่อ พิจารณาถึงจริยธรรมเกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และสารสนเทศแล้ว จะกล่าวถึงใน 4ประเด็น ที่รู้จักกันในลักษณะตัวย่อว่า PAPA 6. ความเป็นส่วนตัว (Information Privacy) หมายถึง ความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและสารสนเทศ โดยทั่วไปหมายถึง สิทธิที่จะอยู่ตาม ลำพัง และเป็นสิทธิที่เจ้าของสามารถที่จะควบคุมข้อมูลของตนเองในการเปิดเผยให้ กับผู้อื่น สิทธินี้ใช้ได้ครอบคลุมทั้งปัจเจกบุคคล กลุ่มบุคคล และองค์การต่างๆ 7. ความถูกต้อง (Information Accuracy) หมายถึง ในการใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการรวบรวม จัดเก็บ และเรียกใช้ข้อมูลนั้น คุณลักษณะที่สำคัญประการหนึ่ง คือ ความน่าเชื่อถือได้ของข้อมูล ทั้งนี้ ข้อมูลจะมี ความน่าเชื่อถือมากน้อยเพียงใดย่อมขึ้นอยู่กับความถูกต้องในการบันทึกข้อมูล ด้วย ประเด็นด้านจริยธรรมที่เกี่ยวข้องกับความถูกต้องของข้อมูล โดยทั่วไปจะ พิจารณาว่าใครจะเป็นผู้รับผิดชอบต่อความถูกต้องของข้อมูลที่จัดเก็บและเผยแพร่ เช่น ในกรณีที่องค์การให้ลูกค้าลงทะเบียนด้วยตนเอง หรือกรณีของข้อมูลที่เผย แพร่ผ่านทางเว็บไซต์ อีกประเด็นหนึ่ง คือ จะทราบได้อย่างไรว่าข้อผิดพลาดที่เกิด ขึ้นนั้นไม่ได้เกิดจากความจงใจ และผู้ใดจะเป็นผู้รับผิดชอบหากเกิดข้อผิดพลาด

5 ดังนั้น ในการจัดทำข้อมูลและสารสนเทศให้มีความถูกต้องและน่าเชื่อถือนั้น ข้อมูลควรได้รับการตรวจสอบความถูกต้องก่อนที่จะนำเข้าฐานข้อมูล รวมถึงการ ปรับปรุงข้อมูลให้มีความทันสมัยอยู่เสมอ นอกจากนี้ ควรให้สิทธิแก่บุคคลในการ เข้าไปตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลของตนเองได้ เช่น ผู้สอนสามารถดูคะแนน ของนักศึกษาในความรับผิดชอบ หรือที่สอนเพื่อตรวจสอบว่าคะแนนที่ป้อนไม่ถูก แก้ไขเปลี่ยนแปลง 8.ความเป็นเจ้าของ (Information Property) หมายถึง สิทธิความเป็นเจ้าของ หมายถึง กรรมสิทธิ์ในการถือครองทรัพย์สิน ซึ่งอาจเป็น ทรัพย์สินทั่วไปที่จับต้องได้ เช่น คอมพิวเตอร์ รถยนต์ หรืออาจเป็นทรัพย์สินทาง ปัญญา (ความคิด) ที่จับต้องไม่ได้ เช่น บทเพลง โปรแกรมคอมพิวเตอร์ แต่สามารถ ถ่ายทอดและบันทึกลงในสื่อต่างๆ ได้ เช่น สิ่งพิมพ์ เทป ซีดีรอม เป็นต้น ในสังคมของเทคโนโลยีสารสนเทศ มักจะกล่าวถึงการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ เมื่อท่านซื้อโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่มีการจดลิขสิทธิ์ นั่นหมายความว่าท่านได้จ่าย ค่าลิขสิทธิ์ในการใช้ซอฟต์แวร์นั้น สำหรับท่านเองหลังจากที่ท่านเปิดกล่องหรือ บรรจุภัณฑ์แล้ว หมายถึงว่าท่านได้ยอมรับข้อตกลงเกี่ยวกับลิขสิทธิ์ในการใช้สินค้า นั้น ซึ่งลิขสิทธิ์ในการใช้จะแตกต่างกันไปในแต่ละสินค้าและบริษัท บางโปรแกรม คอมพิวเตอร์จะอนุญาตให้ติดตั้งได้เพียงครั้งเดียว หรือไม่อนุญาตให้ใช้กับ คอมพิวเตอร์เครื่องอื่นๆ ถึงแม้ว่าคอมพิวเตอร์เครื่องนั้นๆ ท่านเป็นเจ้าของ และไม่มี ผู้อื่นใช้ก็ตาม ในขณะที่บางบริษัทอนุญาตให้ใช้โปรแกรมนั้นได้หลายๆ เครื่อง ตราบ ใดที่ท่านยังเป็นบุคคลที่มีสิทธิในโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ซื้อมา การคัดลอก โปรแกรมคอมพิวเตอร์ให้กับเพื่อน เป็นการกระทำที่จะต้องพิจารณาให้รอบคอบ ก่อนว่าโปรแกรมที่จะทำการคัดลอกนั้น เป็นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ท่านมีสิทธ์ใน ระดับใด 9.การเข้าถึงข้อมูล (Data Accessibility) หมายถึง ปัจจุบันการเข้าใช้งานโปรแกรม หรือระบบคอมพิวเตอร์มักจะมีการกำหนดสิทธิ ตามระดับของผู้ใช้งาน ทั้งนี้ เพื่อเป็นการป้องกันการเข้าไปดำเนินการต่างๆ กับ ข้อมูลของผู้ใช้ที่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง และเป็นการรักษาความลับของข้อมูล ตัวอย่าง สิทธิในการใช้งานระบบ เช่น การบันทึก การแก้ไข/ปรับปรุง และการลบ เป็นต้น

6 ดังนั้น ในการพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์จึงได้มีการออกแบบระบบรักษาความ ปลอดภัยในการเข้าถึงของผู้ใช้ และการเข้าถึงข้อมูลของผู้อื่นโดยไม่ได้รับความ ยินยอมนั้น ก็ถือเป็นการผิดจริยธรรมเช่นเดียวกับการละเมิดข้อมูลส่วนตัว ในการ ใช้งานคอมพิวเตอร์และเครือข่ายร่วมกันให้เป็นระเบียบ หากผู้ใช้ร่วมใจกันปฏิบัติ ตามระเบียบและข้อบังคับของแต่ละหน่วยงานอย่างเคร่งครัดแล้ว การผิด จริยธรรมตามประเด็นดังที่กล่าวมาข้างต้นก็คงจะไม่เกิดขึ้น 10.จงอธิบายจริยธรรมและคุณธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ร่วมกัน ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตมีเป็นจำนวนมากและเพิ่มขึ้นทุกวัน การใช้งานระบบเครือข่ายที่ ออนไลน์และส่งข่าวสารถึงกันย่อมมีผู้ที่มีความประพฤติไม่ดีปะปนและสร้างปัญหา ให้กับผู้ใช้อื่นอยู่เสมอ หลายเครือข่ายจึงได้ออกกฏเกณฑ์การใช้งานภายในเครือ ข่าย เพื่อให้สมาชิกในเครือข่ายของตนยึดถือ ปฏิบัติตามกฏเกณฑ์และได้รับ ประโยชน์สูงสุด ดังนั้น ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตทุกคนที่เป็นสมาชิกเครือข่ายจะต้องเข้าใจกฏเกณฑ์ข้อ บังคับของ เครือข่ายนั้นมีความรับผิดชอบต่อตนเองและผู้ร่วมใช้บริการคนอื่นและ จะต้องรับผิดชอบต่อการกระทำของตนเองที่เข้าไปขอใช้บริการต่างๆ บนเครือข่าย บนระบบคอมพิวเตอร์ เครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตเรียกเข้ามิได้เป็นเพียงเครือข่ายของ องค์กรที่ผู้ใช้สังกัด แต่เป็นการเชื่อมโยงของเครือข่ายต่างๆ เข้าหากันหลายพัน หลายหมื่นเครือข่ายมีข้อมูลข่าวสารอยู่ระหว่างเครือข่ายเป็นจำนวนมาก การส่ง ข่าวสารในเครือข่ายนั้นอาจทำให้ข่าวสารกระจายเดินทางไปยังเครือข่ายอื่น ๆ อีก เป็นจำนวนมากหรือแม้แต่การส่งไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ฉบับหนึ่งก็อาจจะต้อง เดินทางผ่านเครือข่ายอีกหลายเครือข่ายกว่าจะถึงปลายทาง ดังนั้นผู้ใช้บริการ ต้องให้ความสำคัญและตระหนักถึงปัญหาปริมาณข้อมูลข่าวสารที่วิ่งอยู่บนเครือ ข่าย

7 การใช้งานอย่างสร้างสรรค์และเกิดประโยชน์จะทำให้สังคมอินเทอร์เน็ตน่าใช้และ เป็นประโยชน์ร่วมกันอย่างดี กิจกรรมบางอย่างที่ไม่ควรปฏิบัติจะต้องหลีกเลี่ยง เช่นการส่งกระจายข่าวไปเป็นจำนวนมากบนเครือข่าย การส่งเอกสารจดหมาย ลูกโซ่ ฯลฯ สิ่งเหล่านี้จะเป็นผลเสียโดยรวมต่อผู้ใช้และไม่เกิดประโยชน์ใด ๆ ต่อ สังคมอินเทอร์เน็ต บัญญัติ 10 ประการ 1. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์ทำร้ายหรือละเมิดผู้อื่น 2. ต้องไม่รบกวนการทำงานของผู้อื่น 3. ต้องไม่สอดแนมหรือแก้ไขเปิดดูในแฟ้มของผู้อื่น 4. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการโจรกรรมข้อมูลข่าวสาร 5. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์สร้างหลักฐานที่เป็นเท็จ 6. ต้องไม่คัดลอกโปรแกรมผู้อื่นที่มีลิขสิทธิ์ 7. ต้องไม่ละเมิดการใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์โดยที่ตนเองไม่มีสิทธิ์ 8. ต้องไม่นำเอาผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตน 9. ต้องคำนึงถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นกับสังคมอันติดตามมาจากการกระทำ 10. ต้องใช้คอมพิวเตอร์โดยเคารพกฎระเบียบ กติกามารยาท

ผู้จัดทำ นายธีธัช สังเขป สาขาจิตรกรรมไทย ปี 2 รหัสนักศึกษา 4641070641114 นายสหลาภ ทาสะโก สาขาจิตรกรมไทย ปี 2 รหัสนักศึกษา 4641070641117