Teorije koje Teorije koje ističu naglašavaju biološke posebnost i osnove ličnosti izuzetnost čoveka - Olportova teorija - Frojdova teorija - Petofaktorski model - Fromova socijalna t. -Biheviorističke teorije - Humanističke teorije Klasična Maslovljeva teorija bihevioristička Rodžersovo shvata. Socijalno kognitivna
Sigmund Frojd -postavio celovitu teoriju ličnosti, -teoriju kako nastaju psihički poremećaji -metodu lečenja psihičkih poremećaja (Psihoanaliza)
ID (“ono”) EGO (“ja”) SUPER-EGO (“nad-ja” ili “idealno ja”)
ID (“ono”) - nesvesni deo ličnosti, - biološka strana ličnosti, - čine ga potrebe i nagoni (Eros i Tanatos), - njime upravlja princip neposrednog zadovoljenja svakog htenja.
EGO (“ja”) - svesni i racionalni deo ličnosti, - uloga mu je da zadovolji potrebe Ida na društveno prihvatljiv način. - Ego ima i nesvesnih elemenata ( kada potiskuje zabranjene nagone iz Ida), - Ego je \"sluga triju gospodara” – zahteva i želja iz Ida, savesti Super-ega i objektivne realnosti
SUPER-EGO (“nad-ja” ili “idealno ja”) - socijalna strana ličnosti - društvene (moralne) norme koje se usvajaju pod društvenim uticajem i postaju princip ponašanja pojedinca
Ličnost se sastoji od svesnih i nesvesnih delova Frojd psihički život čoveka upoređuje sa santom leda – mali deo koji je iznad površine je svesni deo, a sve što je pod vodom pripada nesvesnom delu.
Frojd kao pokretačke snage čoveka navodi nagone ili instinkte i razlikuje dva instinkta: Eros – instinkt života, služi održanju jedinke i vrste, njegova energija je LIBIDO Tanatos – instinkt razaranja ili smrti je nagon uništavanja, sklonost ljudi ka razaranju i agresiji, uzrok ratova, proganjanja i zlostavljanja. Njegova energija je MORTIDO
Razvoj ličnosti rešava se do pete godine pa otuda metafora “Dete je otac čoveka” (kakva će se ličnost razviti i kakva će biti u toku života rešava se u ranom detinjstvu).
Dete u svom razvitku prolazi kroz određene stadijume: ORALNA FAZA-prva godina života-libido je vezan za usta koja su glavna oblast preko koje dete izražava aktivnost i postiže zadovoljstvo. Osobe kojima je libido ostao vezan za ovu fazu često grickaju nokte, puše, preterano jedu, skloni su različitim vrstama zavisnosti i slično. To se može dogoditi zbog preranog prestanka dojenja ili usled uskraćivanja detetu da na ovaj način istražuje svet.
ANALNA FAZA-druga godina života- glavno zadovoljstvo je u obavljanju velike nužde. Ako dete u tome nije uspešno to se kasnije može odraziti na formiranje određenih karakteristika npr. sebičnost i pedantnost ili darežljivost i neurednost
FALUSNA FAZA-između treće i pete godine. Libido se seli na seksualne organe, dete manipuliše svojim genitalijama. Na kraju faze odigrava se preobraćanje libida na roditelje suprotnog pola, osim što je zaljubljen u sebe dečak se zaljubljuje i u majku (Edipov kompleks), a devojčica u oca (Elektra kompleks)
Ukoliko osoba ostane fiksirana na falusnu fazu, kod muškaraca se izražava kao ambicioznost, hvalisavost, drskost i bezobzirnost, a kod žena kao sklonost zavođenju i flertovanju.
PERIOD LATENCIJE-od pete godine do puberteta, u ovoj fazi libido je potisnut. GENITALNA FAZA-od 12. godine, kateksa (ulaganje energije) prelazi na drugi objekat, libido se vezuje za osobe suprotnog pola
Pacijent leži na divanu, a psihoanalitičar njemu iznad uzglavlja tako da ga pacijent ne može videti što ga čini opuštenim da slobodno priča sve što mu padne napamet, a da svesno ne bira materijal. U masi izgovorenog analitičar uočava teme koje se ponavljaju i interpretira ih što pomaže pacijentu da otkrije potisnute neprijatne sadržaje i uzroke njihovog potiskivanja, nakon
čega nestaju simptomi psihičkih poremećaja. Terapeut je samo prijemčiv slušalac, “Ogledalo koje odslikava to što mu se prikaže”.
Search
Read the Text Version
- 1 - 19
Pages: