Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore PDsurveyrecommendation final

PDsurveyrecommendation final

Published by 1.patanrad, 2019-10-21 06:50:30

Description: PDsurveyrecommendation final

Search

Read the Text Version

PDSURVEYRECOM MENDATION

1. ข้อแนะนำกำรให้คำปรึกษำเพื่อเลือกวิธีกำรล้ำงไตทำงช่องท้อง วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื เป็นแนวทางการใหค้ าปรกึ ษาผปู้ ่วยไตวายเรอ้ื รงั ระยะสดุ ทา้ ยทเ่ี ลอื กวธิ กี ารลา้ งไตทางชอ่ ง ทอ้ ง 2. เพอ่ื เป็นแนวทางการปฎบิ ตั สิ าหรบั พยาบาล ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. การประเมนิ 1.1 การประเมนิ สภาพรา่ งกายและจติ ใจของผปู้ ่วย 1.1.1 ประเมนิ สายตา 1.1.2 ความสามารถของการใชม้ อื และน้ิวมอื 1.1.3 ประเมนิ หน้าทอ้ ง 1.1.4 ประเมนิ ดา้ นจติ ใจและอารมณ์ 1.2 การประเมนิ ครอบครวั และผดู้ แู ล 1.3 การประเมนิ สงิ่ แวดลอ้ ม 1.4 การประเมนิ เศรษฐานะ 2. การวางแผนการพยาบาล 2.1 ใหค้ วามรเู้ กย่ี วกบั โรคไต ไดแ้ ก่ หน้าทข่ี องไต สาเหตุและอาการของโรคไต และภาวะ โรคของผปู้ ่วย 2.2 ใหค้ าแนะนาขนั้ ตอนการรกั ษาดว้ ยการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง 2.3 แนะนาสถานทเ่ี ปลย่ี นถา่ ยน้ายาลา้ งไตทเ่ี หมาะสม ไดแ้ ก่ 2.3.1 มมุ ใดมุมหน่งึ ของบา้ นทส่ี ะอาด ไม่มลี มพดั โกรก แสงสวา่ งเพยี งพอ 2.3.2 จดั วางอุปกรณเ์ กย่ี วกบั การลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งเท่านนั้ 2.3.3 หา้ มมสี ตั วเ์ ลย้ี งบรเิ วณทเ่ี ปลย่ี นถ่ายน้ายาลา้ งไต 2.3.4 แหล่งน้าทใ่ี ชล้ า้ งมอื เชน่ น้าประปา น้าบาดาล เป็นตน้ ควรเป็นน้าทส่ี ะอาด 2.4 สถานทก่ี ารเกบ็ น้ายาลา้ งไตตอ้ งแหง้ สะอาด ไม่ถกู แสงแดด และสตั วเ์ ลย้ี งเขา้ ไมถ่ งึ

3. บนั ทกึ การใหค้ าปรกึ ษาในแฟ้มประวตั ผิ ปู้ ่วย 3.1 ขอ้ มูลพน้ื ฐาน ไดแ้ ก่ วนั เดอื น ปี และเวลาทใ่ี หค้ าปรกึ ษา ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งตวั ผปู้ ่วยกบั ผมู้ ารบั คาปรกึ ษา 3.2 ผลลพั ธข์ องการใหค้ าปรกึ ษาหรอื การตอบสนองของผูป้ ่วยและญาตผิ มู้ ารบั คาปรกึ ษา 3.3 ลงชอ่ื (ลายเซน็ ) และตาแหน่งผใู้ หค้ าปรกึ ษา/ผรู้ บั คาปรกึ ษา 4. แจง้ ผลการใหค้ าปรกึ ษากบั อายรุ แพทยโ์ รคไตเพ่อื วางแผนการรกั ษาต่อ เอกสำรอ้ำงอิง 1. ทวี ศริ วิ งศ.์ แนวปฏบิ ตั กิ ารดูแลรกั ษาผปู้ ่วยลา้ งไตในชอ่ งทอ้ ง.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2.นนทบุร:ี บรษิ ทั ทฟี ิลม์ จากดั ;2550. 2. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบุษย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรุงเทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556.

2. ข้อแนะนำกำรเยี่ยมบำ้ นก่อนกำรล้ำงไต วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื เตรยี มความพรอ้ มสถานทก่ี อ่ นการลา้ งไต 2. เพอ่ื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาลและเจา้ หน้าทส่ี าธารณสขุ ในการเยย่ี มบา้ น อปุ กรณ์ 1. กลอ้ งถา่ ยรปู โทรศพั ทม์ อื ถอื 2. แบบฟอรม์ การเยย่ี มบา้ น 3. แฟ้มประวตั ผิ ปู้ ่วย ใบส่งต่อเพอ่ื ใหเ้ จา้ หน้าทส่ี าธารณสุขเยย่ี มบา้ นตอ่ 4. แผนทบ่ี า้ นผปู้ ่วย ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. โทรแจง้ นดั ผปู้ ่วยทราบล่วงหน้า และตอ้ งไดร้ บั ความยนิ ยอมจากผปู้ ่วยโดยนดั วนั เวลา และควร ใชเ้ วลาเยย่ี มบา้ นไมเ่ กนิ 60 นาที 2. ประสานงานผทู้ เ่ี กย่ี วขอ้ ง เชน่ นกั สงั คมสงเคราะห์ เภสชั กร นกั โภชนากร เจา้ หน้าท่ี เครอื ขา่ ยท่ี เกย่ี วขอ้ ง เจา้ หน้าทย่ี านพาหนะ เป็นตน้ 3. เตรยี มเอกสารการเยย่ี มบา้ น และศกึ ษาแผนทบ่ี า้ นผปู้ ่วย 4. ออกเยย่ี มบา้ นตามวนั เวลาทก่ี าหนด 5. การประเมนิ สง่ิ แวดลอ้ มและครอบครวั 6. แนะนาการปรบั สถานทต่ี ามความเหมาะสม 6.1 สถานทใ่ี นการเปลย่ี นน้ายา ตอ้ งมที ล่ี า้ งมอื ดว้ ยน้าสะอาด และผา้ เชด็ มอื สะอาด 6.1.1 มมุ ใดมุมหน่งึ ของบา้ นทส่ี ะอาด ไมม่ ลี มพดั โกรก แสงสวา่ งเพยี งพอ 6.1.2 จดั วางอปุ กรณเ์ กย่ี วกบั การลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งเทา่ นนั้ 6.1.3 หา้ มมสี ตั วเ์ ลย้ี งบรเิ วณทเ่ี ปลย่ี นถา่ ยน้ายาลา้ งไต 6.2 สถานทเ่ี กบ็ น้ายาลา้ งไตตอ้ ง แหง้ สะอาด ไม่ถกู แสงแดด บรเิ วณสตั วเ์ ลย้ี งเขา้ ไม่ถงึ 7. บนั ทกึ ผลการเยย่ี มบา้ นและสง่ ตอ่ ผเู้ กย่ี วขอ้ ง

เอกสำรอ้ำงอิง 1. ทวี ศริ วิ งศ.์ แนวปฏบิ ตั กิ ารดแู ลรกั ษาผปู้ ่วยลา้ งไตในชอ่ งทอ้ ง.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2.นนทบุร:ี บรษิ ทั ทฟี ิลม์ จากดั ;2550. 2. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบุษย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรุงเทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556.

3. ข้อแนะนำกำรปฏิบตั ิกำรเตรียมผ้ปู ่ วยก่อนผำ่ ตดั วำงสำย Tenckhoff วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื เตรยี มความพรอ้ มของผปู้ ่วยทงั้ ดา้ นรา่ งกายและจติ ใจ 2. เพอ่ื ป้องกนั ภาวะแทรกซอ้ นในระหวา่ งทาการผา่ ตดั 3. เพ่อื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาล อปุ กรณ์ 1. สาย Tenckhoff 2. IV set และ/หรอื Transfer set พรอ้ มอปุ กรณ์อน่ื ตามชนดิ ของน้ายา 3. Heparin 4. 0.9% NSS 1,000 มลิ ลลิ ติ ร หรอื peritoneal dialysis fluid (PDF) 2,000 มลิ ลลิ ติ ร จานวน 2 ถงุ 5. แบบฟอรม์ เชน่ ใบยนิ ยอมรบั การผา่ ตดั ใบยนิ ยอมรบั การบาบดั ทดแทนไตดว้ ยการลา้ งไตทาง ชอ่ งทอ้ ง เป็นตน้ ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ ก่อนผำ่ ตดั 1. อธบิ ายขนั้ ตอนการใส่สาย Tenckhoff ใหผ้ ปู้ ่วยทราบเพอ่ื ใหผ้ ปู้ ่วยเขา้ ใจและใหค้ วามรว่ มมอื ใน การใสส่ าย Tenckhoff 2. เตรยี มผปู้ ่วยตามแผนการรกั ษา 2.1 Rountine lab , EKG , CXR , plain abdomen 2.2 NPO หลงั เทย่ี งคนื 2.3 ซกั ประวตั กิ ารแพย้ า แจง้ แพทยท์ ราบกรณผี ปู้ ่วยมปี ระวตั แิ พย้ า 2.4 ใหย้ าระบายตามแผนการรกั ษา 3. ดูแลใหผ้ ปู้ ่วยเซน็ ใบยนิ ยอมรบั การผา่ ตดั ใบยนิ ยอมรบั การบาบดั ทดแทนไตดว้ ยการลา้ งไตทาง ชอ่ งทอ้ ง 4. ในรายทไ่ี ดร้ บั ยาป้องกนั การแขง็ ตวั ของเลอื ด รายงานแพทยท์ ราบ

วนั ผำ่ ตดั 1. สง่ ผปู้ ่วยไปหอ้ งผา่ ตดั พรอ้ มอุปกรณ์ 2. ตรวจสอบลายเซน็ ยนิ ยอมในแบบฟอรม์ ใบยนิ ยอมรบั การผา่ ตดั ใบยนิ ยอมรบั การบาบดั ทดแทนไตดว้ ยการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง 3. ให้ prophylaxis antibiotic ตามแผนการรกั ษา 4. ปัสสาวะหรอื สวนปัสสาวะก่อนไปหอ้ งผา่ ตดั ตามแผนการรกั ษา 5. ในกรณผี า่ ตดั วางสาย Tenckhoff โดยวธิ ี bed side ใหป้ ฏบิ ตั ติ าม ขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ าร เตรยี มผปู้ ่วยและชว่ ยแพทยว์ างสาย Tenckhoff โดยวธิ ี bed side เอกสำรอ้ำงอิง 1. ฉตั รสดุ า เออ้ื มานะพงษ,์ อจั ฉรา บุญกาญจน์,ปิ่นแกว้ กลา้ ยประยงค,์ จนั ทนา ชน่ื วสิ ทิ ธิ ์บรรณาธกิ าร. แนวทางปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลสาหรบั การฟอกเลอื ดดว้ ยเครอ่ื งไตเทยี มและการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง.พมิ พ์ ครงั้ ท่ี 1.กรุงเทพฯ: เอส.พ.ี เอม็ . การพมิ พ;์ 2550. 2. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบุษย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556. 3. สมชาย เอย่ี มอ่อง,เกรยี ง ตงั้ สงา่ ,อนุตตร จติ ตนิ นั ทน์,เถลงิ ศกั ดิ ์ กาญจนบษุ ย,์ ดุสติ ล้าเลศิ กุล,ประเสรฐิ ธนกจิ จารุ บรรณาธกิ าร.Textbook of Peritoneal Dialysis.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1.กรุงเทพฯ:บรษิ ทั เทก็ ซ์ แอนด์ เจอรน์ ลั พบั ลเิ คชนั่ จากดั ; 2551. 4. Caroline S. Counts.Core Curriculum for Nephrology Nursing ,fifth edition. Anthony J. Jannetti,Inc.USA.2008. 5. Ram Gokal et al,Peritoneal catheters and exit-site practices : Toward optimum peritoneal access. PeritDia Int. 1993; Vol.13; 29-39

4. ข้อแนะนำกำรปฏิบตั ิกำรเตรียมผ้ปู ่ วยและช่วยแพทยว์ ำงสำย Tenckhoff โดยวิธี Bed side วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื เตรยี มความพรอ้ มของผปู้ ่วยทงั้ ดา้ นรา่ งกายและจติ ใจ 2. เพอ่ื ป้องกนั ภาวะแทรกซ้อนในระหวา่ งทาการวางสาย Tenckhoff 3. เพ่อื ป้องกนั การตดิ เชอ้ื 4. เพอ่ื ใหส้ าย Tenckhoff ใชง้ านไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ 5. เพ่อื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาล อปุ กรณ์ 1. Tenckhoff ’s Catheter kit 2. Set สาหรบั วางสาย 3. Lidocaine HCL 2% with / without adrenaline 4. Set scrub 5. 4% chlohexidine scrub / povidone iodine scrub 6. 2% chlorhexidine in 70% alcohol / 10% povidone iodine 7. ไหมละลาย NO. 2-0 8. Syringe 10 มลิ ลลิ ติ ร จานวน 1 อนั 9. Syringe 20 มลิ ลลิ ติ ร จานวน 1 อนั 10. Needle No. 18 และ No. 24 11/2 น้วิ จานวน 1 อนั 11. Heparin 12. ยาปฏชิ วี นะตามแผนการรกั ษา 13. IV set กรณที ท่ี า pseudoascites 14. 0.9 % NSS 1,000 มลิ ลลิ ติ ร จานวน 1-2 ขวด 15. หมวก ผา้ ปิดปากและจมูก เสอ้ื กาวน์ และถงุ มอื sterile 16. Adhesive plaster 17. น้ายา Peritoneal dialysate 2,000 มลิ ลลิ ติ ร จานวน 1 ถงุ

18. Transfer set 19. จกุ ปิดตามระบบ หมำยเหตุ ขอ้ 17,18,19 จะเตรยี มเม่อื ตอ้ งการทา PD หลงั ใส่สาย Tenckhoff ทนั ที ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. ทบทวนขนั้ ตอนการใส่สาย Tenckhoff ใหผ้ ปู้ ่วยทราบ เพ่อื ใหผ้ ปู้ ่วยเขา้ ใจและใหค้ วามร่วมมอื ใน การรกั ษา 2. ตรวจสอบเอกสารและการเซน็ ยนิ ยอมผา่ ตดั วางสาย Tenckhoff 3. ใหย้ าปฏชิ วี นะตามแผนการรกั ษา 4. จดั ท่าใหผ้ ปู้ ่วยนอนราบ วดั สญั ญาณชพี EKG monitor , oxygen saturation monitor 5. Scrub หน้าทอ้ งดว้ ย 4% chlohexidine scrub / povidone iodine scrub 6. Paint หน้าทอ้ งดว้ ย 2% chlorhexidine in 70% alcohol / 10% povidone iodine 7. ปผู า้ สะอาดปราศจากเชอ้ื ใหค้ ลุมพน้ื ทท่ี งั้ หมด ชว่ ยแพทยใ์ นการทาหตั ถการ กรณที า pseudoascites โดยใช้ 0.9% NSS 1,000 มลิ ลลิ ติ ร ใหอ้ ตั ราการไหลเขา้ เรว็ กวา่ 200 มลิ ลลิ ติ ร/นาที 8. เม่อื แพทยว์ างสาย Tenckhoff เรยี บรอ้ ย ทดสอบการไหลเขา้ -ออกของน้ายาเพอ่ื ตรวจสอบ ตาแหน่งทเ่ี หมาะสม โดยใช้ set IV ต่อกบั 0.9% NSS 1,000 มลิ ลลิ ติ ร และปลอ่ ยออกทนั ที 9. เม่อื เสรจ็ สน้ิ การทดสอบใหห้ ลอ่ สาย Tenckhoff ดว้ ย Heparin ตามแผนการรกั ษา ปรมิ าณ ตามความจุของสาย Tenckhoff clamp สายและปิดจุก 10. ปิดแผลและสาย Tenckhoff ใหเ้ รยี บรอ้ ยเพอ่ื ป้องกนั การตดิ เชอ้ื และการดงึ รงั้ ของสาย 11. ปฏบิ ตั ติ ามขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารดแู ลผปู้ ่วยภายใน 24 ชวั่ โมงแรก หลงั ผา่ ตดั วางสาย Tenckhoff เอกสำรอ้ำงอิง 1. ฉตั รสุดา เออ้ื มานะพงษ,์ อจั ฉรา บุญกาญจน์,ปิ่นแกว้ กลา้ ยประยงค,์ จนั ทนา ชน่ื วสิ ทิ ธิ ์บรรณาธกิ าร. แนวทางปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลสาหรบั การฟอกเลอื ดด้วยเครอ่ื งไตเทยี มและการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง.พมิ พ์ ครงั้ ท่ี 1.กรงุ เทพฯ: เอส.พ.ี เอม็ . การพมิ พ;์ 2550.

2. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบษุ ย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556. 3. สมชาย เอย่ี มออ่ ง,เกรยี ง ตงั้ สงา่ ,อนุตตร จติ ตนิ นั ทน์,เถลงิ ศกั ดิ์ กาญจนบุษย,์ ดุสติ ล้าเลศิ กลุ ,ประเสรฐิ ธนกจิ จารุ บรรณาธกิ าร.Textbook of Peritoneal Dialysis.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1.กรงุ เทพฯ:บรษิ ทั เทก็ ซ์ แอนด์ เจอรน์ ลั พบั ลเิ คชนั่ จากดั ; 2551. 4. Caroline S. Counts.Core Curriculum for Nephrology Nursing ,fifth edition. Anthony J. Jannetti,Inc.USA.2008. 5. Ram Gokal et al,Peritoneal catheters and exit-site practices : Toward optimum peritoneal access. PeritDia Int. 1993; Vol.13; 29-39

5. ข้อแนะนำกำรปฎิบตั ิกำรดแู ลผ้ปู ่ วยภำยใน 24 ชวั่ โมงแรก และ ภำยใน 2 สปั ดำหห์ ลงั ผำ่ ตดั วำงสำย Tenckhoff วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื ป้องกนั การเกดิ ภาวะแทรกซ้อนหลงั วางสาย Tenckhoff 2. เพอ่ื ใชเ้ ป็นแนวทางสาหรบั พยาบาลในการดแู ลผปู้ ่วยหลงั วางสาย Tenckhoff ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิใน 24 ชวั ่ โมงแรกหลงั วำงสำย Tenckhoff 1. ดแู ลผปู้ ่วยหลงั ออกจากหอ้ งผา่ ตดั อยา่ งใกลช้ ดิ ตามมาตรฐานการดูแลผปู้ ่วยหลงั ผา่ ตดั และนอน พกั บนเตยี งเป็นเวลา 24 ชวั่ โมง 2. เฝ้าระวงั ภาวะเลอื ดออกจากแผลผา่ ตดั วางสาย Tenckhoff หากพบวา่ แผลแฉะชน้ื หรอื มี เลอื ดออกมาก ใหเ้ ปลย่ี นผา้ ก๊อซปิดแผลดว้ ยเทคนิคปลอดเชอ้ื สวมถุงมอื แบบปลอดเชอ้ื และทาแผลตาม ขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารทาแผล exit site ดว้ ย 0.9 % NSS 3. ระวงั ไม่ใหเ้ กดิ การดงึ รงั้ ของสายลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งเพอ่ื ป้องกนั การบาดเจบ็ ทแ่ี ผล ใหย้ ดึ ตดิ สาย ลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งกบั ผนงั หน้าทอ้ งของผปู้ ่วย 4. ใหค้ วามรแู้ กผ่ ปู้ ่วยในเรอ่ื งการดแู ลแผลหลงั การผา่ ตดั 4.1 ระมดั ระวงั ไม่ใหแ้ ผลเปียกน้า หา้ มอาบน้า 4.2 กรณพี บแผลเปียกชน้ื หรอื มเี ลอื ดซมึ ทาแผลตามขอ้ แนะนาการทาแผล exit site 4.3 ระมดั ระวงั การดงึ รงั้ ของสาย Tenckhoff 4.4 หลกี เลย่ี งภาวะทอ้ งผกู 4.5 หลกี เลย่ี งภาวะทท่ี าใหค้ วามดนั ในชอ่ งทอ้ งสงู ไดแ้ ก่ นงั่ ยองๆ นอนงอขา ไอ จามไมถ่ กู วธิ ี ยกของหนกั เดนิ ขน้ึ ลงบนั ได เป็นตน้ 5. สง่ ผปู้ ่วยทา Plain KUB ตามแผนการรกั ษา เพอ่ื ประเมนิ ตาแหน่งของสาย Tenckhoff ในชอ่ ง ทอ้ ง ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิภำยใน 2 สปั ดำหห์ ลงั วำงสำย Tenckhoff 1. เฝ้าระวงั ภาวะแทรกซ้อนไดแ้ ก่ แผลมเี ลอื ดออก ตดิ เชอ้ื หรอื มี dialysate leak หากพบความ ผดิ ปกตใิ หท้ าความสะอาดแผลตามขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารทาแผล exit site และรายงานแพทยท์ ราบ

2. นดั ตดิ ตามผปู้ ่วยอย่างน้อยสปั ดาหล์ ะ 1 ครงั้ 3. การทาความสะอาดแผลอยา่ งนอ้ ยสปั ดาหล์ ะ 1 ครงั้ ในระยะ “break in” ยกเวน้ แผลเปียก แฉะ ชน้ื มเี ลอื ดชมุ่ มกี ารอกั เสบตดิ เชอ้ื หรอื สกปรก หากจาเป็นตอ้ งทาความสะอาดใหท้ าความสะอาดแผลตาม ขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารทาแผล exit site ดว้ ย 0.9 % NSS 4. แนะนาการปฏบิ ตั ติ นแก่ผปู้ ่วยในระยะ “break in” ดงั น้ี 4.1 วดั ความดนั โลหติ และชงั่ น้าหนกั ทกุ วนั (ถา้ ม)ี 4.2 ระมดั ระวงั ไมใ่ หแ้ ผลเปียกน้า หา้ มอาบน้า 4.3 กรณพี บแผลเปียกชน้ื หรอื มเี ลอื ดซมึ ทาแผลตามขอ้ แนะนาการทาแผล exit site 4.4 หลกี เลย่ี งกจิ กรรมทจ่ี ะทาใหเ้ กดิ การดงึ รงั้ สาย 4.5 หลกี เลย่ี งภาวะทอ้ งผกู 4.6 หลกี เลย่ี งภาวะทท่ี าใหค้ วามดนั ในชอ่ งทอ้ งสงู ไดแ้ ก่ นงั่ ยองๆ นอนงอขา ไอจามไม่ถูก วธิ ี ยกของหนกั เดนิ ขน้ึ ลงบนั ได เป็นตน้ 4.7 แนะนาผปู้ ่วยเรอ่ื งอาหารและน้าตามแผนการรกั ษา 4.8 หา้ มแกะ เกา หรอื เปิดแผลเอง แต่ถา้ ผา้ กอ๊ ซปิดแผลมเี ลอื ดหรอื น้าเหลอื งซมึ ใหม้ า โรงพยาบาลเพอ่ื รบั การตรวจ วนิ ิจฉยั หา้ มทาแผลเอง 4.9 ถา้ มอี าการปวดหรอื กดเจบ็ บรเิ วณแผลมากหรอื มไี ขร้ ว่ ม ใหร้ บี มาโรงพยาบาล 4.10 ไม่ควรสวมเครอ่ื งแตง่ กายกดทบั บรเิ วณแผล 4.11 หากมอี าการบวม น้าหนกั ตวั ขน้ึ มากจนมอี าการเหน่อื ย หอบ ไอ หรอื นอนราบไม่ได้ รบี มาโรงพยาบาลกอ่ นนดั หมำยเหตุ แนะนาผปู้ ่วยเร่อื งอาหาร ปรมิ าณน้าดม่ื การดแู ลแผล และการปฏบิ ตั ติ วั ตามแผนการรกั ษา เอกสำรอ้ำงอิง 1.ปิ่นแกว้ กลา้ ยประยงค,์ อษิ ณี พุทธมิ นตร,ี จนั ทนา ชน่ื วสิ ทิ ธ,ิ์ พรพรรณ ชคถั ธาดา, บรรณาธกิ าร.The Quality Care in Dialysis Patients.ครงั้ ท1่ี . กรุงเทพฯ: สานกั พมิ พก์ รงุ เทพราชสาร; 2555.หน้า215-218. 2.สมชาย เอย่ี มออ่ ง, เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบษุ ย,์ เกรยี ง ตงั้ สง่า, ดสุ ติ ล้าเลศิ กลุ , อนุตตร จติ ตนิ นั ทน์, ประเสรฐิ ธนกจิ จารุ, บรรณาธกิ าร. Textbook of Peritoneal Dialysis.กรุงเทพ; บรษิ ทั เทก็ ซ์ แอนดเ์ จอรน์ ลั พบั ลเิ คชนั่ จากดั ; 2551. 3.ชลธปิ พงศส์ กลุ , ทวี ศริ วิ งศ,์ บรรณาธกิ าร. 2007 update on CAPD. คณะแพทยศ์ าสตร์ สาขาวชิ าโรคไต ภาควชิ าอายุรศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ ; 2550. หน้า71-77.

4. Caroline S. Counts.Core Curriculum for Nephrology Nursing ,fifth edition. Anthony J. Jannetti,Inc.USA.2008. 5. Ram Gokal et al,Peritoneal catheters and exit-site practices : Toward optimum peritoneal access. PeritDia Int. 1993; Vol.13; 29-39

6. ข้อแนะนำกำรฝึ กอบรมผปู้ ่ วยท่ีได้รบั กำรล้ำงไตทำงช่องท้อง วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื ป้องกนั และลดการเกดิ ภาวะแทรกซอ้ นหลงั การลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง 2. เพ่อื ใหเ้ ขา้ ใจแนวคดิ ของการปนเป้ือนเชอ้ื โรคและการตดิ เชอ้ื 3. เพอ่ื ใชเ้ ป็นแนวทางสาหรบั พยาบาลในการฝึกอบรมผปู้ ่วยทไ่ี ดร้ บั การลา้ งไตทางชอ่ ง อปุ กรณ์ 1. แผน่ ภาพพลกิ และวซี ดี ปี ระกอบการใหค้ วามรทู้ างดา้ นทฤษฎี 2. คู่มอื การลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง ตามระบบทผ่ี ปู้ ่วยเลอื ก 3. อปุ กรณต์ วั อย่างในการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งสาหรบั สอน ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. จดั สภาพแวดลอ้ มใหเ้ หมาะสมและมปี ระสทิ ธภิ าพสาหรบั การเรยี นสง่ิ แวดลอ้ มทเ่ี งยี บเหมาะสมแก่ การเรยี น ไม่มสี ง่ิ เบย่ี งเบนความสนใจ 2. จานวนผเู้ รยี นทเ่ี หมาะสม 3. ประเมนิ ผเู้ ขา้ รบั การฝึกอบรมดงั น้ี 3.1 ระดบั สตปิ ัญญา ผู้อบรมต้องมรี ะดบั สตปิ ัญญาท่สี ามารถจดจา คิดอย่างเป็นเหตุเป็น ผลได้ จงึ จะสามารถปฏบิ ตั ไิ ดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ 3.2 อายุ ผอู้ บรมทอ่ี ายนุ ้อยสามารถเรยี นรแู้ ละจดจาสงิ่ ใหมๆ่ ไดเ้ รว็ ไมค่ ่อยวติ กกงั วล ผู้ อบรมทส่ี ูงอายอุ าจมปี ัญหาในการจดจาทาใหเ้ ป็นอปุ สรรคต่อการเรยี นรสู้ ง่ิ ใหมๆ่ และอาจเกดิ ความวติ กกงั วล สูง 3.3 ภาวะสขุ ภาพ ผเู้ รยี นตอ้ งมภี าวะสุขภาพทด่ี ี พรอ้ มทจ่ี ะเรยี นรู้ 3.4 ตอ้ งมเี จตคตทิ ด่ี ตี ่อการเรยี นรู้ มแี รงจงู ใจต่อการเรยี น แรงจงู ใจทด่ี ตี อ้ งมาจาก ภายในของผอู้ บรมเองมากกวา่ จะมาจากภายนอก 4. นาเสนอภาพรวมของโปรแกรมการสอนการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งใหผ้ ปู้ ่วยทราบได้ 5. แสดงขนั้ ตอนวธิ ปี ฏบิ ตั ิ ทม่ี คี วามสม่าเสมอ และมเี หตุผลสาหรบั ผเู้ รยี นในชว่ งทผ่ี เู้ รยี นฝึกปฏบิ ตั ิ ใหแ้ สดงความคดิ เหน็ และขอ้ เสนอแนะร่วมกนั ประเมนิ ผลทนั ทใี นระหวา่ งทผ่ี เู้ รยี นฝึกปฏบิ ตั ิ 6. ส่งเสรมิ และสนบั สนุน ใหก้ าลงั ใจผเู้ รยี นโดยวธิ กี ารทาซ้าและใหก้ ารชน้ี าอยา่ งนุ่มนวลและเป็นมติ ร 7.จากดั หวั ขอ้ การสอนไมค่ วรเกนิ 3-4 เร่อื งต่อวนั ใชเ้ วลาสอน 3-5 วนั หรอื จนกว่าผอู้ บรมสามารถ ปฏบิ ตั ไิ ด้

ตวั อยำ่ ง ตำรำงกำรฝึกอบรมผปู้ ่ วยที่ได้รบั กำรล้ำงไตทำงช่องท้อง เวลา วนั ทว่ีนั 1ท่ี 2 วนั ท่ี 2 วนั ท่ี 3 วนั ท่ี 4 9.00-12.00 - การสร้างสมั พนั ธภาพ - ฝึกปฏบิ ตั กิ ารลา้ งมอื - ฝึกปฏบิ ตั กิ ารลา้ งมอื - ฝึกปฏบิ ตั กิ ารลา้ งมอื น. ระหวา่ งผสู้ อน กบั ผเู้ รยี น - ฝึกปฏบิ ตั กิ ารเตรยี ม - ฝึ ก ป ฏิ บัติ ก า ร เ ต รีย ม - ฝึกเตรียมสถานท่ีและ (มเี วลาพกั - ใหค้ วามรทู้ างดา้ น สถานทแ่ี ละอุปกรณ์ สถานทแ่ี ละอุปกรณ์ อุปกรณ์ 15 นาที ทฤษฎี - สาธิตการล้างไตทาง - ฝึกปฏิบัติการล้างไตทาง - ฝึกปฏิบตั ิการลา้ งไตทาง ปรบั ตาม - ไตหน้าทข่ี องไต ชอ่ งทอ้ งกบั ตวั ผปู้ ่วย ช่องท้องโดยทาซ้าหลายๆ ช่ อ ง ท้ อ ง โ ด ย ท า ซ้ า ความ - สาเหตุ-อาการของโรค - การบนั ทกึ การลา้ งไต ครงั้ หลายๆ ครงั้ พรอ้ มของ ไตวาย - ผเู้ รยี นฝึกปฏบิ ตั กิ าร - ฝึกการทาแผลทางออก - ฝึกการทาแผลทางออก ผเู้ รยี นและ - หลกั การลา้ งไตทาง ล้างไตทางช่องท้อง ของสายล้างไตทางช่อง ของสายล้างไตทางช่อง ผสู้ อน) ช่องทอ้ ง โดยใชอ้ ุปกรณ์ ตวั อย่าง ทอ้ ง ทอ้ ง - หลกั การของการปราศ จนสามารถทาได้ จากเชอ้ื 12.00-13.00น. พกั รบั ประทานอาหารกลางวนั 13.00-15.00น. - สาธติ การลา้ งมอื - ผเู้ รยี นฝึกปฏบิ ตั ิ - ให้ความรู้เร่ืองการดูแล - ให้ความรกู้ ารดูแลตนเอง (2 ชม) - ผเู้ รยี นฝึกปฏบิ ตั กิ าร การลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง และการปฏิบัติตัว ข อ ง เม่อื เกดิ ภาวะ แทรกซอ้ น ลา้ งมอื กบั ตวั ผปู้ ่วย ผ้ปู ่วยลา้ งไตทางช่องท้อง เม่อื กลบั บา้ นแลว้ ไดแ้ ก่ - สาธติ การเตรยี ม - ส า ธิ ต ก า ร ท า แ ผ ล ไดแ้ ก่ - การตดิ เชอ้ื ของเยอ่ื บุช่อง สถานทแ่ี ละอุปกรณ์ ทางออกของสายล้าง - การควบคุมสมดลุ น้า ท้องและแผลทางออก - ผเู้ รยี นฝึกการเตรยี ม ไตทางช่องทอ้ ง - อาหารและยาส าหรับ ของสายล้างไตทางช่อง สถานทแ่ี ละอุปกรณ์ - ผู้เรียนฝึกการทาแผล ผู้ป่ วยล้างไตทางช่อง ทอ้ ง -สาธิตปฎิบตั ิการล้างไต ทางออกของสายล้าง ทอ้ ง - อาการบวม ทางช่องท้องพร้อมฝึก ไตทางชอ่ งทอ้ ง - การดูแลความสะอาด - การไหลเข้า-ออก ของ ปฎบิ ตั กิ บั อุปกรณ์ - ใหค้ วามรเู้ รอ่ื งการ รา่ งกาย น้ายาไม่สะดวก - ติดเช้ือของเย่ือบุช่อง - การพักผ่อน การออก - การรวั่ ซึมของน้ายาล้าง ทอ้ ง และแผลทางออก กาลงั กาย เพศสมั พนั ธ์ ไต ของสายลา้ งไตทางช่อง - น้ายาลา้ งไตมสี แี ดง ทอ้ ง - สายต่อท่อน้ายาปนเป้ือน สงิ่ ต่างๆ - อาการทอ้ งเสยี - การตรวจรกั ษาต่อเน่อื ง -ประเมินความรู้และการ ปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทาง หมำยเหตุ ควรปรบั ตามความสามารถการรบั รขู้ องผรู้ บั การฝึกอบรม

ตวั อย่ำง รำยกำรตรวจสอบโปรแกรมกำรฝึ กอบรมกำรล้ำงไตทำงช่องท้อง หวั ข้อกำรฝึ กอบรม วิธีกำรนำเสนอ กำรตรวจสอบ กำร โดยบรรยำย/ เม่ือเสรจ็ สิ้นกำร ฝึ กอบรม ภำพรวมของกำรล้ำงไตทำงช่องท้อง เขา้ ใจถงึ ความจาเป็นของการลา้ งไต สำธิต อบรม ซำ้ เขา้ ใจในขนั้ ตอนของการเปลย่ี นถ่ายน้ายา ทราบความหมายของการลา้ งไตทางช่องทอ้ งอย่างต่อเน่อื ง และการ ลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งดว้ ยเครอ่ื งอตั โนมตั ิ เป็นการรกั ษาทดแทนไตในผูป้ ่วยไตวายเร้อื รงั ระยะสุดท้าย เพ่อื กาจดั ของเสยี และน้าส่วนเกนิ ออกจากรา่ งกาย ตลอดจนปรบั สมดุล กรด ด่างในร่างกาย เทคนิ คปลอดเชื้อ ทราบว่าบรเิ วณใดทเ่ี ชอ้ื โรคสามารถเขา้ สชู่ อ่ งทอ้ งได้ ทราบว่าเชอ้ื โรคนนั้ มาจากไหน ทราบความแตกต่างระหว่างความสะอาดกบั การปราศจากเชอ้ื สามารถระบุถึงส่วนประกอบท่ตี ้องปราศ จากเช้อื ของชุดอุปกรณ์ การลา้ งไตทางช่องทอ้ งได้ สามารถแสดงเทคนคิ การลา้ งมอื ทถ่ี ูกต้องได้ ทราบวา่ เมอ่ื ใดทต่ี ้องสวมผา้ ปิดปากและจมกู ขนั้ ตอนในกำรเปลี่ยนถ่ำยน้ำยำ สามารถระบุตาแหน่งท่สี ะอาดสามารถทจ่ี ะทาการเปลย่ี นถ่ายน้ายา ได้ - พน้ื ทเ่ี ป็นสดั สว่ นไม่มเี ดก็ หรอื สตั วเ์ ลย้ี ง - สะอาดไมม่ ฝี ่นุ ไม่ชน้ื - มแี สงสวา่ งเพยี งพอ - มอี ่างลา้ งมอื อย่ใู กลๆ้ บรเิ วณเปลย่ี นน้ายาลา้ งไต ทราบชอ่ื /ลกั ษณะการใชง้ านของอุปกรณ์ทงั้ หมด สามารถเตรยี มอุปกรณ์ทจ่ี าเป็นตอ้ งใชท้ งั้ หมดได้ ตรวจสอบถุงน้ายาก่อนใชง้ าน ไดค้ รบถว้ น จบั สายและเปิดจกุ ถุงน้ายาไดอ้ ย่างถูกต้อง การต่อสายน้ายาเขา้ กบั สายผปู้ ่วย โดยใชเ้ ทคนิคปลอดเชอ้ื ไดอ้ ยา่ ง ถูกต้อง ทาการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งเสรจ็ สมบรู ณ์ดว้ ยความปลอดภยั

หวั ข้อกำรฝึ กอบรม วิธีกำรนำเสนอ กำรตรวจสอบ กำร โดยบรรยำย/ เมื่อเสรจ็ สิ้นกำร ฝึ กอบรม ทง้ิ อุปกรณ์ทใ่ี ชแ้ ลว้ ไดอ้ ย่างถกู ต้อง สามารถจดบนั ทกึ UF ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง สำธิต อบรม ซำ้ ทราบวธิ กี ารอุ่นถุงน้ายาลา้ งไตทางช่องทอ้ งทถ่ี กู ตอ้ ง ทราบถงึ แผนการรกั ษาทผ่ี ปู้ ่วยไดร้ บั กำรดแู ล catheter/กำรดแู ล exit site เขา้ ใจถงึ กายวภิ าคของช่องทอ้ งและเย่อื บุช่องทอ้ ง เขา้ ใจถงึ การผ่าตดั วางสาย/กระบวนการหาย ของแผล (healing process) การจบั ต้องสายจรงิ / ดตู วั อย่างของสาย ทราบถงึ วธิ กี ารจบั ต้องสาย/การสมั ผสั สาย สาธติ เทคนิคการดแู ลทาความสะอาดสายไดถ้ ูกต้อง(รวมถงึ การเกบ็ สายผปู้ ่วยอยา่ งถกู ตอ้ ง) สามารถสาธติ เทคนิคการทาแผลไดถ้ กู ตอ้ ง ผู้ป่ วยอาบน้าได้เม่ือแพทย์ประเมินแผลexit siteแล้วอนุญาตให้ อาบน้าไดป้ ฏบิ ตั ดิ งั น้ี - แกะผา้ ก๊อซปิดแผลออกกอ่ นอาบน้าประเมนิ ช่องออกสายว่ามี การอกั เสบหรอื ไม่ ถ้ามใี หง้ ดการอาบน้าหรอื ใชอ้ ุปกรณ์ปิดแผลให้ สนิทไมใ่ หน้ ้าซมึ เขา้ ไปมนแผล - จดั ใหส้ ายหอ้ ยลง ตดิ พยงุ สายเป็นรปู ตวั C - อาบน้าตามปกตดิ ว้ ยน้าไหล(ไม่นอนแชใ่ นอ่างน้า) และใชส้ บ่เู หลว - ใช้ผ้าสะอาดท่ใี ช้เฉพาะเชด็ ทาความสะอาดแผลโดยเฉพาะ ซบั ใหแ้ หง้ แลว้ ทาความสะอาดแผลตามปกติ ปิดกอ๊ ซ และยดึ ตรงึ สาย ภำวะแทรกซ้อนและกำรแก้ไขปัญหำ ทราบอาการและอาการแสดงของการตดิ เชอ้ื Peritonitis น้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออกมาจากช่องทอ้ งขุน่ ปวดทอ้ ง มไี ข้ ทอ้ งเสยี ทราบว่าตอ้ งปฎบิ ตั เิ ชน่ ใดเมอ่ื คาดว่ามกี ารตดิ เชอ้ื Peritonitis - โทรศัพท์แจ้งเจ้าหน้าท่ีหน่วยล้างไตทางช่งท้องและมาพบ แพทยท์ โ่ี รงพยาบาล - นา น้ายาถุงแรกทข่ี ุ่น มาโรงพยาบาลดว้ ย ทราบถงึ อาการและอาการแสดงของการตดิ เชอ้ื บรเิ วณ exit site มอี าการ บวม แดง รอ้ น กดเจบ็ มหี นองซมึ

วิธีกำรนำเสนอ กำรตรวจสอบ กำร เมื่อเสรจ็ สิ้นกำร ฝึ กอบรม หวั ข้อกำรฝึ กอบรม โดยบรรยำย/ อบรม ซำ้ สำธิต ทราบว่าต้องทาอย่างไรในกรณีท่มี กี ารติดเชอ้ื ท่ี exit site และการ ตดิ เชอ้ื Peritonitis ทราบถงึ การปนเป้ือนของเชอ้ื โรคและรวู้ ธิ กี ารดาเนินการ สามารถระบุถงึ fibrin ในถุงไดแ้ ละทราบว่าจะต้องปฏบิ ตั เิ ชน่ ใด ทราบถึงภาวะน้ายาลา้ งไตทางช่องท้องท่อี อกมามเี ลอื ดปน เกดิ ได้ ภ าย หลัง จาการ ใส่ส าย Tenchkoffใหม่ๆ หรือ เ กิดจากก า ร กระทบกระเทอื นภายในช่องท้องอย่างรุนแรง หรอื สายกระตุกดงึ รงั้ แรงๆ ในผหู้ ญงิ วยั มปี ระจาเดอื นอาจมเี ลอื ดปนในชว่ งทม่ี ปี ระจาเดอื น ควรปฎิบตั ิดงั น้ี แนะนาให้หลกี เล่ยี งการยกของหนักหรอื การกระทบ กระแทกบรเิ วณทอ้ ง สงั เกตปรมิ าณสขี องน้ายา ความใส จานวน จด บนั ทกึ จานวนถุงน้ายาทแ่ี ดง ความเขม้ ของสนี ้ายา ในกรณีท่ที าการ ล้างหลายถุงแล้วยงั มีความเข้มของสีคงเดิม หรือจางเล็กน้อยให้ โทรศพั ทป์ รกึ ษาพยาบาลหน่วยลา้ งไตทางช่องทอ้ ง หรอื ไปพบแพทย์ สามารถแกไ้ ขปัญหาในระหว่างการเปล่ยี นถ่ายน้ายา/การไหลของ น้ายาน้ายาลา้ งไตไม่ไหลเขา้ ชอ่ งทอ้ ง ควรแกไ้ ขอย่างไร - ตรวจสอบการเปิดวาลว์ หรอื ตวั หนีบ - ตรวจสอบการหกั เดอื ยบรเิ วณขอ้ ต่อ หรอื จดั วางสายไมใ่ หง้ อ - ปรบั เปลย่ี นท่าผปู้ ่วย - ถ้าไม่ดขี น้ึ โทรศพั ท์ปรกึ ษาพยาบาลหน่วยลา้ งไตทางช่องท้อง หรอื ไปพบแพทยไ์ ด้ น้ายาลา้ งไตไม่ไหลออกจากชอ่ งทอ้ ง ควรแกไ้ ขอย่างไร - จดั ตรวจสอบการเปิดวาลว์ หรอื ตวั หนบี - จดั วางสายไม่ใหห้ กั งอ - ปรบั เปลย่ี นทา่ ผปู้ ่วย สงั เกตวา่ มเี ยอ่ื ไฟบรนิ หรอื ไม่ - ถ้าไม่ดขี น้ึ โทรศพั ท์ปรกึ ษาพยาบาลหน่วยลา้ งไตทางช่องท้อง หรอื ไปพบแพทย์ ตระหนกั และทราบว่าตอ้ งปฏบิ ตั เิ ชน่ ใดในกรณีทเ่ี กดิ ปัญหาทวั่ ๆไป เช่นการรวั่ ไหล,อาการทอ้ งผกู , อาการปวด ควำมสมดลุ ของน้ำ ทราบปรมิ าณน้าทอ่ี นุญาตใหด้ ่มื ต่อวนั เป็นเท่าใด ปรมิ าณน้าดม่ื แต่ละวนั คานวณดงั น้ี

ปรมิ าณกาไรจากการล้างไตของเม่อื วาน + ปัสสาวะของเม่อื วาน + น้าทส่ี ญู เสยี ทางผวิ หนงั และลมหายใจ 500 มลิ ลลิ ติ รต่อวนั วิธีกำรนำเสนอ กำรตรวจสอบ กำร เม่ือเสรจ็ สิ้นกำร ฝึ กอบรม หวั ข้อกำรฝึ กอบรม โดยบรรยำย/ อบรม ซำ้ สำธิต ทราบถงึ การใช้ความเขม้ ข้นของกลูโคสท่รี ะดบั ต่างๆ และระยะเวลา การพกั น้ายาไวใ้ นชอ่ งทอ้ ง (Dwell time) ทราบถงึ อาการและอาการแสดงของการมภี าวะน้าเกนิ และรวู้ ่าตอ้ ง ปฏิบตั ิเช่นใด ผู้ป่วยจะมอี าการบวม น้าหนกั ข้นึ หายใจเหน่ือยหอบ นอบราบไม่ได้ ความดันโลหิตสูง ปริมาณน้าเข้า-ออกไม่สมดุล ปัสสาวะลดลง หรอื น้าท่วมปอด ควรปฎบิ ตั ดิ งั น้ี - จากดั จานวนน้าด่มื ต่อวนั ใหล้ ดลงเหลอื ประมาณ 500-800 ต่อวนั - จากดั อาหารเคม็ รบั ประทานอาหารรสจดื - จดบนั ทกึ สมดลุ น้าเขา้ -ออกต่อวนั รวมทงั้ ปัสสาวะและน้าด่มื - ชงั่ น้าหนกั ตวั ทกุ วนั ตอนเชา้ ไมค่ วรเพม่ิ เกนิ จาก target weight 1 กโิ ลกรมั - เพม่ิ รอบการลา้ งไตเพอ่ื ดงึ น้าออกจากร่างกายหรอื ใช้น้ายาล้างไต ทม่ี ี ความเขม้ ขน้ ของDextrose สงู 1-2 รอบต่อวนั - ถ้าไม่ดขี ้นึ โทรศพั ท์ปรึกษาพยาบาลหน่วยล้างไตทางช่องทอ้ ง หรอื ไปพบแพทยพ์ รอ้ มนาบนั ทกึ การลา้ งไตไปดว้ ย ทราบถงึ อาการและอาการแสดงของภาวะขาดน้าและรวู้ า่ ต้อง ปฏบิ ตั เิ ชน่ ใด ผปู้ ่วยจะมนี ้าหนกั ลดลง มนึ เวยี นศรี ษะ ความดนั โลหติ ต่า ปรมิ าณน้า ทป่ี ล่อยออกจากชอ่ งทอ้ งออกมากกว่าทเ่ี ขา้ ควรปฎบิ ตั ดิ งั น้ี - ใชน้ ้ายาลา้ งไตทม่ี คี วามเขม้ ขน้ 1.5% Dextrose เท่านนั้ - ทง้ิ เวลาทค่ี า้ งน้ายาไวใ้ นช่องทอ้ งใหน้ านขน้ึ - จดบนั ทกึ สมดลุ น้าเขา้ -ออกต่อวนั รวมทงั้ ปัสสาวะและน้าด่มื - ถ้าไมด่ ขี น้ึ โทรศพั ทป์ รกึ ษาพยาบาลหน่วยลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง หรอื ไปพบแพทยพ์ รอ้ มนาบนั ทกึ การลา้ งไตไปดว้ ย ในรายทเ่ี ป็นมากอาจ ตอ้ งใหส้ ารละลายทางหลอดเลอื ดดา สามารถชงั่ น้าหนกั ตนเองไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งและรวู้ า่ ต้องปฏบิ ตั เิ ช่นใด สามารถวดั ความดนั โลหติ , ทราบถงึ ค่าความดนั โลหติ สงู และต่า รวมถงึ รวู้ ่าต้องปฏบิ ตั เิ ช่นใด

กำรกินอย่ำงสุขภำพดี (ส่วนนี้สำมำรถให้พยำบำล/ผ้มู ีควำมรู้ พิเศษในเรอ่ื งโภชนำกำรเป็นคนให้สขุ ศึกษำ) เขา้ ใจถงึ ความจาเป็นของการรบั ประทานอาหารโปรตนี ในแต่ละวนั วิธีกำรนำเสนอ กำรตรวจสอบ กำร เม่ือเสรจ็ สิ้นกำร ฝึ กอบรม หวั ข้อกำรฝึ กอบรม โดยบรรยำย/ อบรม ซำ้ สำธิต ทราบถงึ อาหารทม่ี โี ปรตนี สงู สามารถระบุถงึ ชนดิ อาหารทม่ี โี ปรตนี สงู เชน่ ไข่ ปลา เน้อื สตั วต์ ่างๆ ประมาณ 6 – 7 ชอ้ น/มอ้ื เขา้ ใจถงึ เหตุผลการจากดั อาหาร ทราบถงึ ชนดิ ของอาหารทต่ี อ้ งจากดั อาหารท่คี วรหลกี เล่ยี งอาหารหวาน มนั อาหารท่มี เี กลอื โซเดยี มสงู (ของหมกั ดอง ปลาร้า ผงชรู ส ผงฟูอาหารทม่ี ฟี อสเฟตสูง (นม เนย โอวลั ตนิ ถวั่ เมลด็ แหง้ ชอ็ กโกแลต ปลากระป๋ อง) กำรสงั่ ซื้ออปุ กรณ์ต่ำงๆ รสู้ ถานทแ่ี ละวธิ ใี นการสงั่ ซอ้ื ทราบวา่ ต้องเกบ็ อุปกรณ์ไวท้ ใ่ี ดในบ้าน เขา้ ใจถงึ ความสาคญั ของการเกบ็ น้ายาเผ่อื ไว้ (เพ่อื สารองไวใ้ หพ้ อใช)้ กำรเข้ำรกั ษำท่ีคลินิ ค/กำรเยี่ยมที่บำ้ น เขา้ ใจถงึ ความสาคญั ของการมาตรวจตามแพทยน์ ดั ทราบหมายเลขตดิ ต่อในกรณฉี ุกเฉนิ กำรใช้ยำในกำรรกั ษำ ทราบเหตุผลของการรบั ประทานยาจบั ฟอสเฟต ทราบว่าเมอ่ื ใดทต่ี ้องทานยาจบั ฟอสเฟต การรบั ประทานยาจบั ฟอสเฟต - ควรรบั ประทานยาพรอ้ มอาหารทนั ที - ไม่ควรแกะเมด็ ยาออกจากฟรอยดห์ มุ้ ยาทง้ิ ไวน้ านๆ สามารถฉีดยาผสมในถุงน้ายาได้อย่างปลอดภัย (เพ่ิมเติม ตาม ระเบยี บปฏบิ ตั ขิ องโรงพยาบาล)

หวั ข้อกำรฝึ กอบรม วิธีกำรนำเสนอ กำรตรวจสอบ กำร เมื่อเสรจ็ สิ้นกำร ฝึ กอบรม (เสริม – ไม่ได้กำหนดให้กบั ผปู้ ่ วยทุกคน) โดยบรรยำย/ อบรม ซำ้ สำธิต กลไกกำรทำงำนของไต เขา้ ใจถงึ หน้าทข่ี องไต 1.1 กาจดั ของเสยี ออกจากร่างกาย 1.2 ควบคมุ น้า/เกลอื แร่และกรดด่างในรา่ งกาย 1.3 ควบคุมระดบั ความดนั โลหติ 1.4 ผลติ ฮอรโ์ มนสรา้ งเมด็ เลอื ด/ฮอรโ์ มนทาใหก้ ระดกู แขง็ แรง เขา้ ใจว่าอะไรจะเกดิ ขน้ึ เม่อื การทางานของไตลม้ เหลว ทฤษฎีของกำรล้ำงไตทำงช่องท้อง ทราบว่าเย่อื บุชอ่ งทอ้ งทาหน้าทเ่ี ป็นตวั กรองไดอ้ ย่างไร ทราบถงึ การซมึ ผ่าน(Osmosis) และการกรอง (Ultrafiltration)ของน้า และสารต่างๆของร่างกาย กำรเตรยี มตวั เม่ือต้องเดินทำง เปลย่ี นน้ายาทส่ี ะอาด ไม่เปลย่ี นระหวา่ งเดนิ ทาง การปรบั ตารางการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง กำรประเมินผลของกระบวนกำรกำรฝึ กอบรม 1. ประเมนิ ผลในส่วนของเทคนคิ ในการเปลย่ี นถ่ายน้ายาเป็นระยะและการแกไ้ ขปัญหาของผปู้ ่วย 2. ตดิ ตามตรวจสอบผลเชน่ ระยะเวลาทต่ี ดิ เชอ้ื Peritonitis ครงั้ แรกและการตดิ เชอ้ื ท่ี Exit site infection ครงั้ แรก, อตั ราการเขา้ รบั การรกั ษาทโ่ี รงพยาบาลและสาเหตุอน่ื ๆ 3. เพอ่ื ปรบั ปรงุ แกไ้ ขผลทางดา้ นคลนิ คิ โดยอาศยั การวางแผนและโปรแกรมการฝึกอบรมผปู้ ่วย หมำยเหตุ 1. คณุ สมบตั ิของพยำบำลผฝู้ ึ กอบรมผปู้ ่ วย 1.1 ตอ้ งผา่ นหลกั สตู รการอบรมการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งหรอื มปี ระสบการณ์ดูแลผปู้ ่วยลา้ งไต ทางชอ่ งทอ้ งอยา่ งน้อย 2 เดอื น

1.2 ตอ้ งมที กั ษะในการส่อื สาร และมมี นุษยสมั พนั ธด์ ี 1.3 ตอ้ งมคี วามคดิ รเิ รมิ่ สรา้ งสรรค์ 1.4 ตอ้ งมอี ดทน และความคงทด่ี า้ นแผนการสอน และอารมณ์ 1.5 ตอ้ งมคี วามเชอ่ื มนั่ ต่อผเู้ รยี น 1.6 นาแนวความคดิ พน้ื ฐานการเรยี นรขู้ องผใู้ หญ่มาปรบั ใชอ้ ย่างเหมาะสม 1.7 มกี ารศกึ ษาหาความรู้ พฒั นาตนเองอย่างตอ่ เน่อื ง 2. กำรฝึกอบรมผปู้ ่ วยล้ำงไตทำงช่องท้อง มกี ารรวมหลกั การเรยี นรตู้ ่างๆไวใ้ นโปรแกรมการฝึกการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งเพ่อื ใหป้ ระสบ ผลสาเรจ็ มากทส่ี ดุ ควรมรี ายการตรวจสอบการฝึกอบรมผปู้ ่วยทท่ี าการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งดงั น้ี 2.1 พยาบาลลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง (PD Nurse) เป็นผใู้ หก้ ารฝึกอบรมเรอ่ื งการลา้ งไตทางชอ่ ง ทอ้ ง 2.2 International Society for Peritoneal Dialysis (ISPD2006) แนะนาใหอ้ ตั ราส่วนของ ผปู้ ่วย : พยาบาล เป็น 1:1 จนกวา่ จะมงี านวจิ ยั ทส่ี ามารถแสดงใหเ้ หน็ ถงึ ประสทิ ธภิ าพของการฝึกปฏบิ ตั ิ แบบกลุ่ม (ขอ้ เสนอแนะ)จานวนพยาบาลลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง 1 คน ต่อการสอนผปู้ ่วย 1 คน(อาจรวมผดู้ ูแล ผปู้ ่วยอกี 2- 3 คน) 2.3 โปรแกรมการฝึกปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งใชพ้ น้ื ฐานจากหลกั การเรยี นรขู้ องผใู้ หญ่ 2.4 แนวคดิ และการเรยี นรขู้ นั้ ตอนการปฏบิ ตั นิ นั้ สามารถเกดิ ขน้ึ ไดโ้ ดยความรคู้ วามสามารถ ของผปู้ ่วยเอง 2.5 มกี ารทดสอบหลงั การฝึกปฏบิ ตั เิ พอ่ื ทาใหท้ ราบวา่ การเรยี นการสอนบรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์ หรอื ไม่ 2.6 ทาการประเมนิ เกย่ี วกบั ความตอ้ งการในการฝึกอบรมซ้าเป็นประจา (ทงั้ ความรูแ้ ละ ความสามารถในการปฏบิ ตั ติ ามขนั้ ตอนการเปลย่ี นถา่ ยน้ายา) ทกุ 6 เดอื น ควรจดั ใหม้ กี ารฝึกอบรมซ้าถา้ ผปู้ ่วยไม่สามารถตอบคาถามเกย่ี วกบั การแกป้ ัญหาไดม้ ากกวา่ หรอื เทา่ กบั 80% หรอื เม่อื ผปู้ ่วยเกดิ ปัญหา 2.6.1 เย่อื บุชอ่ งทอ้ งอกั เสบ (Peritonitis) 2.6.2 การตดิ เชอ้ื บรเิ วณสายหน้าทอ้ ง (Catheter related infection) 2.6.3 การพกั รกั ษาตวั ทย่ี าวนานในโรงพยาบาล (Prolonged hospitalization) 2.6.4 ภาวะน้าเกนิ (Volume overload) 2.7 แนะนาใหม้ กี ารเยย่ี มผปู้ ่วยทบ่ี า้ นโดยจดั ใหเ้ ป็นสว่ นหน่งึ ของการดูแลผปู้ ่วย เอกสำรอ้ำงอิง

1. Bernadini et al, ISPD guidelines/recommendations PD patient training. Perit Dial Int. 2006:26(6):625-632 2. Blake PG, Breborowicz A, Han DS, Joffe P, KorbetSM,Warady BA. ISPD Guidelines/Recommendations. Recommendedperitoneal dialysis curriculum for nephrologytrainees. Perit Dial Int 2000; 20:497–502. 3. Coles GA, Uttley L. Training in peritoneal dialysis. Recommendationsof the International Society for PeritonealDialysis for training requirements of nephrology traineesand nurses. PeritDialInt 1994; 14:115–20. 4. Hall et al, New Directions in Peritoneal Dialysis Patient Training. Nephrology Nursing Journal 2004:31(2):149-163. 5. Neville et al,Peritoneal Dialysis Training: A Multisensory Approach. Perit Dial Int 2005; 25(S3):S149–S151. 6. Philip Kam-Tao Li et al. ISPD Guidelines/Recommendations: Peritoneal Dialysis Related Infections Recommendations:2010 update. PeritDia Int. 2010;30; 393-423 7. Russo et al, Patient retraining in Peritoneal Dialysis: Why and when it is needed? Kidney Int. 2006: (70): S127-S132

7. ข้อแนะนำกำรปฏิบตั ิกำรเริ่มใส่น้ำยำลำ้ งไตเข้ำช่องท้องผปู้ ่ วย วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื ใหผ้ ปู้ ่วยไดร้ บั การเรมิ่ ทาการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งอย่างปลอดภยั 2. เพอ่ื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาล อปุ กรณ์ 1. อุปกรณส์ าหรบั การต่อสาย transfer set (ตามขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารเปลย่ี นสาย transfer set) 2. อปุ กรณส์ าหรบั การเปลย่ี นน้ายาลา้ งไตตามชนิดทผ่ี ปู้ ่วยใช้ (ตามขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารเปลย่ี น น้ายาลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง) ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. เม่อื ครบ break in หลงั ใส่สาย Tenckhoff และแผล exit site แหง้ ดไี มม่ ี leakage สามารถเรมิ่ ทา การลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งได้ 2. ต่อสาย transfer set กบั สาย Tenckhoff (ตามขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารเปลย่ี นสาย transfer set) 3. อธบิ ายใหผ้ ปู้ ่วยทราบวา่ จะเรม่ิ ทาการใสน่ ้ายาลา้ งไตเขา้ ชอ่ งทอ้ งผปู้ ่วย 4. ทาการตอ่ น้ายาลา้ งไต (ตามขอ้ แนะนาการปฏบิ ตั กิ ารเปลย่ี นน้ายาลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง) โดยปล่อยน้าทค่ี า้ งในชอ่ งทอ้ งออกก่อน แลว้ จงึ ปล่อยน้ายาลา้ งไต เขา้ สชู่ อ่ งทอ้ งจานวน 500-1500 มลิ ลลิ ติ ร และปลอ่ ยออกทนั ทเี พอ่ื ทดสอบการอดุ ตนั ในสาย Tenckhoff 5. ในกรณพี บวา่ มกี ารไหลของน้ายาไมด่ ใี หพ้ ลกิ ตะแคงตวั เปลย่ี นท่าผปู้ ่วย และ milking สาย Tenckhoff และสาย transfer หากไมด่ ขี น้ึ ใหร้ ายงานแพทย์ 6. สงั เกตสแี ละความใสของน้ายาลา้ งไตทป่ี ลอ่ ยออกมาจากชอ่ งทอ้ งถา้ พบวา่ มสี แี ดงใหผ้ สม heparin ตามแผนการรกั ษา ในน้ายาลา้ งไต 2,000 มลิ ลลิ ติ ร ปลอ่ ยเขา้ ชอ่ งทอ้ งครงั้ ละ 500-1500 มลิ ลลิ ติ ร และปล่อยออกทนั ทที าเชน่ น้จี นเหน็ วา่ น้ายาลา้ งไตทป่ี ลอ่ ยออกใส จดบนั ทกึ สแี ละปรมิ าณน้าทม่ี สี แี ดง รายงานใหแ้ พทยท์ ราบ

7. ในรายทน่ี ้ายาลา้ งไตทป่ี ลอ่ ยออกมสี ปี กตคิ อื เหลอื งใส สามารถใสน่ ้ายาลา้ งไตเขา้ ชอ่ งทอ้ งครงั้ ละ 500 -1,500 มลิ ลลิ ติ ร และคา้ งน้ายาไวใ้ นชอ่ งทอ้ ง 1-2 ชวั่ โมง แลว้ จงึ ปล่อยน้ายาลา้ งไตออก และปรบั เพม่ิ ขน้ึ เป็น 1,500 มลิ ลลิ ติ ร โดยสงั เกตบรเิ วณ exit site ประมาณ 1 สปั ดาหถ์ า้ ไมม่ ี leakage กป็ รบั เพมิ่ เป็น 2,000 มลิ ลลิ ติ ร 8. ในกรณที ม่ี ี leakage บรเิ วณ exit site ใหป้ ฏบิ ตั ติ ามขอ้ แนะนาการประเมนิ ภาวะ dialysate leak ทบ่ี รเิ วณ exit site 9. เม่อื พบอาการปวดทอ้ งมากผดิ ปกตขิ ณะใสน่ ้ายาลา้ งไตเขา้ -ออก ใหร้ ายงานแพทย์ 10. ในกรณที ผ่ี ปู้ ่วยเปลย่ี นถา่ ยน้ายาลา้ งไตไดถ้ กู ตอ้ งตามขนั้ ตอนและไมพ่ บอาการผดิ ปกตใิ ดๆ สามารถจาหน่ายผปู้ ่วยใหไ้ ปทาการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ งทบ่ี า้ นไดแ้ ละนดั ผปู้ ่วยมา follow up อกี 1-2 สปั ดาห์ เอกสำรอ้ำงอิง 1. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบษุ ย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556. 2. สมชาย เอย่ี มออ่ ง,เกรยี ง ตงั้ สงา่ ,อนุตตร จติ ตนิ นั ทน์,เถลงิ ศกั ดิ ์ กาญจนบษุ ย,์ ดสุ ติ ล้าเลศิ กุล,ประเสรฐิ ธนกจิ จารุ บรรณาธกิ าร.Textbook of Peritoneal Dialysis.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1.กรุงเทพฯ:บรษิ ทั เทก็ ซ์ แอนด์ เจอรน์ ลั พบั ลเิ คชนั่ จากดั ; 2551. 3. Caroline S. Counts.Core Curriculum for Nephrology Nursing ,fifth edition. Anthony J. Jannetti,Inc.USA.2008. 4. Ram Gokal et al,Peritoneal catheters and exit-site practices : Toward optimum peritoneal access. PeritDia Int. 1993; Vol.13; 29-39

8. ข้อแนะนำกำรปฏิบตั ิกำรเปล่ียนน้ำยำระบบ Twin Bag® วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื ใหผ้ ปู้ ่วยไดร้ บั การเปลย่ี นน้ายาระบบ Twin Bag® ตามขนั้ ตอนไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง 2. เพอ่ื ป้องกนั ภาวะการตดิ เชอ้ื ภายในชอ่ งทอ้ ง 3. เพ่อื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาลในการเปลย่ี นน้ายาระบบ Twin Bag® อปุ กรณ์ 1 ถุง 1.น้ายาของระบบ Twin Bag® ถงุ ใหม่ 1 อนั 2. จุกปิด (MiniCap) 2 ตวั 3. Out port clamp 1 ซอง 4. สาลี และกอ๊ ซ 1 มว้ น 5. พลาสเตอร์ 1 ผนื 6. ผา้ สะอาด 7. ผา้ ปิดปากและจมกู 8. โต๊ะพน้ื เรยี บสาหรบั วางอุปกรณ์ 9. เสาแขวนน้ายา

10. ภาชนะรองรบั ถุงน้ายา 11. ตาชงั่ น้าหนกั 3 - 5 กโิ ลกรมั 12. 70% Alcohol 13. Alcohol gel ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. ปิดพดั ลมและหน้าตา่ งเพอ่ื ไมใ่ หม้ ลี มโกรก ถา้ เป็นหอ้ งปรบั อากาศไมค่ วรใหท้ ศิ ทางลม ตกส่ตู วั ผปู้ ่วยโดยตรง 2. เตรยี มอปุ กรณ์ใหพ้ รอ้ ม ตรวจสอบสภาพลงั น้ายา 3. สวมผา้ ปิดปากและจมกู ถอดเคร่อื งประดบั ทม่ี อื และแขน กอ่ นลา้ งมอื ทกุ ครงั้ 4. ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน 5. ตรวจสอบสภาพถงุ น้ายาลา้ งไตจากดา้ น นอก เพ่อื ดู สี การรวั่ ซมึ วนั หมดอายุ Lot. การ ผลติ เปอรเ์ ซน็ ต์ ปรมิ าตร และชงั่ น้าหนกั น้ายา ลา้ งไตถงุ ใหม่ 6. เตรยี มโต๊ะทเ่ี ปลย่ี นน้ายาลา้ งไตใหส้ ะอาด โดยใชผ้ า้ ก๊อซหรอื สาลี ชบุ 70 % alcohol เชด็ โต๊ะไปในทศิ ทางเดยี วกนั และเชด็ ขอบโต๊ะ โดยรอบนาอปุ กรณ์ จุกปิด ( MiniCap )กอ๊ ซ

และพลาสเตอรส์ าหรบั เปลย่ี นน้ายาวางไวบ้ น โต๊ะ 7.ฉีกถุงหมุ้ น้ายาลา้ งไตใหมช่ นั้ นอกออก นามา วางบนโต๊ะทท่ี าความสะอาดแลว้ ตรวจดกู าร รวั่ ซมึ ของถุงน้ายาลา้ งไตโดยการกดถงุ น้ายา 8.แยกสายของถงุ น้ายาลา้ งไตออก นาถุงรบั น้ายา (drain) วางในภาชนะรองรบั ถงุ น้ายา โดยใหต้ ่ากวา่ ระดบั ชอ่ งทอ้ ง ตรวจสอบความ สมบูรณ์ของสายและขอ้ ตอ่ ตา่ ง ๆ 9. Clamp Out Port Clamp ทถ่ี ุงน้ายาลา้ งไต ใหม่

10. Clamp Out Port Clamp ถงุ รบั น้ายา (drain) แขวนถุงน้ายาลา้ งไตใหมไ่ วบ้ นเสา ระวงั ปลายน้ายาถุงใหม่ contamination 11. สงั เกตวา่ mini transfer จุกปิดอยู่ในสภาพ เรยี บรอ้ ย แลว้ ปผู า้ สะอาดหรอื ใชก้ อ๊ ซรองสาย mini transfer ไว้ 12.ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน 13.ใชม้ อื ขา้ งทถ่ี นดั จบั ปลายสายของถุงน้ายา ลา้ งไตทจ่ี ะตอ่ เขา้ กบั ผปู้ ่วย ใชม้ อื อกี ขา้ ง ดงึ จกุ ปิดถุงน้ายาลา้ งไตใหม่ 14.หยบิ ปลายสาย mini transfer บรเิ วณสฟี ้า ใชป้ ลายน้วิ หวั แม่มอื และน้ิวช้ี ของมอื ขา้ งท่ี ถนดั หมนุ MiniCap ทง้ิ

15.ตอ่ ปลายสายทอ่ น้ายาเขา้ กบั ปลายสาย mini transfer ทนั ทโี ดยใชม้ อื ขา้ งทถ่ี นดั หมนุ สายน้ายาลา้ งไตใหแ้ น่น และใหม้ อื อกี ขา้ ง จบั แกนสฟี ้าใหส้ าย mini transfer นิ่ง ระวงั contamination 16.เปิด valve สาย mini transfer 17.เปิด clamp Out Port Clamp ของถงุ รบั น้ายา (drain) ใหน้ ้ายาในชอ่ งทอ้ งไหลลงถุง รบั น้ายา (drain) จนหมด ใชเ้ วลาประมาณ 15 – 30 นาที 18.หมนุ ปิด valve สาย mini transfer 19.หกั แกนสเี ขยี ว ทถ่ี งุ น้ายาลา้ งไตใหม่ ให้ แยกออกจากกนั

20.เปิด clamp Out Port Clamp ทถ่ี ุงน้ายาลา้ ง ไต เพอ่ื ใหน้ ้ายาจากถุงใหม่ชาระลา้ งน้ายาและ อากาศทค่ี า้ งอยู่ ( flush before fill )ในสายลง ถงุ รบั น้ายา (drain) ประมาณ 5 วนิ าที ( นบั เลข 1 และ 2 และ3 และ 4 และ 5 ) 21.clamp Out Port Clamp ทถ่ี งุ รบั น้ายา (drain) ตรวจสอบถา้ มฟี องอากาศบรเิ วณแกน น้ายาทห่ี กั ออกใหไ้ ลอ่ ากาศในสายใหห้ มดกอ่ น ปลอ่ ยน้ายาเขา้ ในชอ่ งทอ้ ง 22.เปิด valve สาย mini transfer ใหน้ ้ายาไหล เขา้ ชอ่ งทอ้ ง 21.เมอ่ื น้ายาไหลเขา้ ชอ่ งทอ้ งจนหมดหรอื ตาม แผนการรกั ษา clamp Out Port Clamp ทส่ี าย ถุงน้ายาลา้ งไตใหม่ 22.ปิด valve สาย mini transfer

23.ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน 24.เปิดซอง MiniCap ใหมไ่ วใ้ นลกั ษณะพรอ้ ม ใชง้ าน และตรวจวา่ มฟี องน้าและ betadine โดยทไ่ี มส่ มั ผสั ดา้ นใน MiniCap 25.ใชม้ อื ขา้ งทถ่ี นดั จบั สาย mini transfer บรเิ วณขอ้ ตอ่ สฟี ้า ใชม้ อื อกี ขา้ งหมนุ เกลยี ว สายถุงน้ายาออกจาก mini transfer โดยให้ ปลายสาย mini transfer ชล้ี งดา้ นลา่ ง 26.ปิด MiniCap ทนั ทหี มุนเกลยี วใหส้ นิท ระวงั ไมใ่ หป้ ลาย contamination และเกบ็ ให้ เรยี บรอ้ ย 27.ชงั่ น้าหนกั ถงุ น้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออก และ ตรวจดนู ้ายาวา่ มลี กั ษณะผดิ ปกตหิ รอื ไมบ่ นั ทกึ สมดุล ลกั ษณะน้ายาลา้ งไตทป่ี ลอ่ ยออก และ เวลาการปล่อยน้ายาเขา้ -ออก 28.ทง้ิ น้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออกแลว้ ลงในชกั โครก ในกรณกี ารกาจดั น้ายาลา้ งไตของผปู้ ่วย ตดิ เชอ้ื HIV ,Hepatitis B , Hepatitis Cใหก้ าจดั โดยการทง้ิ น้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออกจาก

ชอ่ งทอ้ งผปู้ ่วย ใหท้ ง้ิ ลงชกั โครก และกดน้าทง้ิ จนสะอาด ขณะทง้ิ ระมดั ระวงั ไมใ่ หฟ้ ุ้ง กระจาย 29.การทาลายถงุ น้ายาลา้ งไตของผปู้ ่วยตดิ เชอ้ื HIV ,Hepatitis B , Hepatitis C หน่วยตดิ เชอ้ื ใหค้ าจากดั ความวา่ อุปกรณ์ทส่ี มั ผสั กบั สง่ิ คดั หลงั่ ทอ่ี อกมาจากตวั ผปู้ ่วยถอื วา่ ตดิ เชอ้ื ซง่ึ ถอื วา่ ตอ้ งกาจดั ในโรงพยาบาล ดงั นนั้ การทาลายเชอ้ื ในปัจจบุ นั จงึ เป็นขอ้ ตกลงของแต่ ละจงั หวดั ยกตวั อยา่ งบางจงั หวดั ใหผ้ ปู้ ่วยนาถุงน้ายาทใ่ี ชแ้ ลว้ ไปกาจดั ทโ่ี รงพยาบาล ประจาตาบล ถา้ โรงพยาบาลประจาตาบลไมส่ ามารถกาจดั ไดใ้ หส้ ่งไปทโ่ี รงพยาบาลจงั หวดั 30.ลา้ งมอื ถกู ตอ้ งตามขนั้ ตอน หมำยเหตุ 1. ถา้ พบการ contaminate บรเิ วณปลาย transfer set ใหห้ ยดุ การเปลย่ี นน้ายาลา้ งไต และ เปลย่ี นสาย transfer set รายงานแพทยท์ ราบ 2. ถา้ ใชเ้ วลาในการปลอ่ ยน้ายาเกนิ 30 นาที ใหผ้ ปู้ ่วยนงั่ หรอื ตะแคงซ้ายขวา ตรวจสอบการ หกั พบั งอของสายทงั้ ระบบ การอดุ ตนั และmilking สาย รายงานแพทยท์ ราบ เอกสำรอ้ำงอิง 1. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบษุ ย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556. 2. สมชาย เอย่ี มออ่ ง,เกรยี ง ตงั้ สงา่ ,อนุตตร จติ ตนิ นั ทน์,เถลงิ ศกั ดิ ์ กาญจนบุษย,์ ดสุ ติ ล้าเลศิ กุล,ประเสรฐิ ธนกจิ จารุ บรรณาธกิ าร.Textbook of Peritoneal Dialysis.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1.กรุงเทพฯ:บรษิ ทั เทก็ ซ์ แอนด์ เจอรน์ ลั พบั ลเิ คชนั่ จากดั ; 2551.

3. Caroline S. Counts.Core Curriculum for Nephrology Nursing ,fifth edition. Anthony J. Jannetti,Inc.USA.2008. 9. ข้อแนะนำกำรปฏิบตั ิกำรเปล่ียนน้ำยำระบบ UltraBag® วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื ใหผ้ ปู้ ่วยไดร้ บั การเปลย่ี นน้ายาระบบ UltraBag® ตามขนั้ ตอนไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง 2. เพ่อื ป้องกนั ภาวะการตดิ เชอ้ื ภายในชอ่ งทอ้ ง 3. เพ่อื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาลในการเปลย่ี นน้ายาระบบ UltraBag® อปุ กรณ์ 1. น้ายาระบบ UltraBag® ถุงใหม่ 1 bag 2. จุกปิด ( MiniCap ) 1 อนั 3. สาลี และ ก๊อซ 1 ซอง 4. พลาสเตอร์ 1 มว้ น 5. ผา้ ปิดปากและจมูก 6. โตะ๊ พน้ื เรยี บสาหรบั วางอุปกรณ์ 7. เสาแขวนน้ายา 8. ภาชนะรองรบั ถุงน้ายา 9. เคร่อื งชงั่ น้าหนกั 3-5 กโิ ลกรมั 10. 70% Alcohol 11. Alcohol gel

ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. ปิดพดั ลมและหน้าตา่ งเพอ่ื ไม่ใหม้ ลี มโกรก ถา้ เป็นหอ้ งปรบั อากาศไมค่ วรใหท้ ศิ ทางลม ตกสู่ตวั ผปู้ ่วยโดยตรง 2. เตรยี มอุปกรณใ์ หพ้ รอ้ ม ตรวจสอบสภาพลงั น้ายา 3. สวมผา้ ปิดปากและจมกู ถอดเครอ่ื งประดบั ทม่ี อื และแขน กอ่ นลา้ งมอื ทุกครงั้ 4. ลา้ งมอื ถกู ตอ้ งตามขนั้ ตอน 5. ตรวจสอบสภาพถุงน้ายาลา้ งไตจากดา้ น นอก เพ่อื ดู สี การรวั่ ซมึ วนั หมดอายุ Lot. การ ผลติ เปอรเ์ ซน็ ต์ ปรมิ าตร และชงั่ น้าหนกั น้ายา ลา้ งไตถงุ ใหม่ 6. เตรยี มโต๊ะทเ่ี ปลย่ี นน้ายาลา้ งไตใหส้ ะอาด โดยใชผ้ า้ กอ๊ ซหรอื สาลี ชบุ 70 % alcohol เชด็ โตะ๊ ไปในทศิ ทางเดยี วกนั และเชด็ ขอบโตะ๊ โดยรอบนาอปุ กรณ์ จกุ ปิด ( MiniCap )กอ๊ ซ และพลาสเตอรส์ าหรบั เปลย่ี นน้ายาวางไวบ้ น โต๊ะ

7.ฉีกถงุ หมุ้ น้ายาลา้ งไตใหมช่ นั้ นอกออก นามา วางบนโต๊ะทท่ี าความสะอาดแลว้ ตรวจดกู าร รวั่ ซมึ ของถุงน้ายาลา้ งไตโดยการกดถงุ น้ายา 8.แยกสายของถงุ น้ายาลา้ งไตออก นาถงุ รบั น้ายา (drain) วางในภาชนะรองรบั ถุงน้ายา โดยใหต้ ่ากวา่ ระดบั ชอ่ งทอ้ ง ตรวจสอบความ สมบูรณข์ องสายและขอ้ ตอ่ ต่าง ๆ 9.clamp ตวั หนีบสนี ้าเงนิ ทถ่ี ุงน้ายาลา้ งไตใหม่ 10.clamp ตวั หนีบสขี าวทถ่ี ุงรบั น้ายา (drain) แขวนถุงน้ายาลา้ งไตใหม่ ระวงั ปลายน้ายาถงุ ใหม่ contamination 11. สงั เกตสาย mini transfer วา่ จกุ ปิดอยใู่ น สภาพเรยี บรอ้ ย แลว้ ปผู า้ สะอาดหรอื ใชก้ อ๊ ซ รองสาย mini transfer ไว้

12.ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน 13.ใชม้ อื ขา้ งทถ่ี นดั จบั ปลายสายของถุงน้ายา ลา้ งไตทจ่ี ะตอ่ เขา้ กบั ผปู้ ่วย ใชม้ อื อกี ขา้ ง ดงึ จุก ปิดถุงน้ายาลา้ งไตใหม่ 14.หยบิ ปลายสาย mini transfer บรเิ วณสฟี ้า ใชป้ ลายน้วิ หวั แมม่ อื และน้ิวช้ี ของมอื ขา้ งท่ี ถนดั หมนุ MiniCap ทง้ิ 15.ต่อปลายสายทอ่ น้ายาเขา้ กบั ปลายสาย mini transfer ทนั ทโี ดยใชม้ อื ขา้ งทถ่ี นดั หมนุ สายน้ายาลา้ งไตใหแ้ น่น และใหม้ อื อกี ขา้ ง จบั แกนสฟี ้าใหส้ าย mini transfer น่ิง ระวงั contamination 16.เปิด valve สาย mini transfer

17.เปิด clamp สขี าวของถุงรบั น้ายา (drain) ใหน้ ้ายาในชอ่ งทอ้ งไหลลงถงุ รบั น้ายา (drain) จนหมด ใชเ้ วลาประมาณ 15 – 30 นาที 18.หมนุ ปิด valve สาย mini transfer 19.หกั แกนสเี ขยี ว ทถ่ี ุงน้ายาลา้ งไตใหม่ ให้ แยกออกจากกนั 20.เปิด clamp สนี ้าเงนิ ทถ่ี งุ น้ายาลา้ งไตใหม่ เพ่อื ใหน้ ้ายาจากถุงใหมช่ าระลา้ งน้ายาและ อากาศทค่ี า้ งอยู่ ( flush before fill )ในสายลง ถุงรบั น้ายา (drain) ประมาณ 5 วนิ าที ( นบั เลข 1 และ 2 และ3 และ 4 และ 5 ) 21.ปิด clamp สขี าวทถ่ี งุ รบั น้ายา (drain) ตรวจสอบถา้ มฟี องอากาศบรเิ วณแกนน้ายาท่ี หกั ออกใหไ้ ล่อากาศในสายใหห้ มดกอ่ นปล่อย น้ายาเขา้ ในชอ่ งทอ้ ง

22.เปิด valve สาย mini transfer ใหน้ ้ายาไหล เขา้ ชอ่ งทอ้ ง 23.เมอ่ื น้ายาไหลเขา้ ชอ่ งทอ้ งจนหมดหรอื ตาม แผนการรกั ษา ปิด clamp สนี ้าเงนิ ทส่ี ายถงุ น้ายาลา้ งไตใหม่ 24. ปิด valve สาย mini transfer 25.ลา้ งมอื ถกู ตอ้ งตามขนั้ ตอน 26.เปิดซอง MiniCap ใหมไ่ วใ้ นลกั ษณะพรอ้ ม ใชง้ าน และตรวจวา่ มฟี องน้าและ betadine ไม่ สมั ผสั ดา้ นใน MiniCap

27.ใชม้ อื ขา้ งทถ่ี นดั จบั สาย mini transfer บรเิ วณขอ้ ตอ่ สฟี ้า ใชม้ อื อกี ขา้ งหมนุ เกลยี ว สายถุงน้ายาออกจาก mini transfer โดยให้ ปลายสาย mini transfer ชล้ี งดา้ นล่าง 28.ปิด MiniCap ทนั ทหี มนุ เกลยี วใหส้ นทิ ระวงั ไมใ่ หป้ ลาย contamination และเกบ็ ให้ เรยี บรอ้ ย 29.ชงั่ น้าหนกั ถุงน้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออก และ ตรวจดูน้ายาวา่ มลี กั ษณะผดิ ปกติ เชน่ ขนุ่ มfี ibrin หรอื มเี ลอื ดปน เป็นตน้ บนั ทกึ สมดลุ ลกั ษณะน้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออก และเวลาการ ปลอ่ ยน้ายาเขา้ -ออก 30.ทง้ิ น้ายาลา้ งไตทป่ี ลอ่ ยออกแลว้ ลงในชกั โครก ในกรณกี ารกาจดั น้ายาลา้ งไตของผปู้ ่วย ตดิ เชอ้ื HIV ,Hepatitis B , Hepatitis Cใหก้ าจดั โดยการทง้ิ น้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออกจาก ชอ่ งทอ้ งผปู้ ่วย ใหท้ ง้ิ ลงชกั โครก และกดน้าทง้ิ จนสะอาด ขณะทง้ิ ระมดั ระวงั ไม่ใหฟ้ ุ้ง กระจาย 31.การทาลายถงุ น้ายาลา้ งไตของผปู้ ่วยตดิ เชอ้ื HIV ,Hepatitis B , Hepatitis C หน่วยตดิ เชอ้ื ใหค้ าจากดั ความวา่ อุปกรณ์ทส่ี มั ผสั กบั สง่ิ คดั หลงั่ ทอ่ี อกมาจากตวั ผปู้ ่วยถอื วา่ ตดิ เชอ้ื ซ่งึ ถอื วา่ ตอ้ งกาจดั ในโรงพยาบาล ดงั นนั้ การทาลายเชอ้ื ในปัจจบุ นั จงึ เป็นขอ้ ตกลงของแต่

ละจงั หวดั ยกตวั อยา่ งบางจงั หวดั ใหผ้ ปู้ ่วยนาถงุ น้ายาทใ่ี ชแ้ ลว้ ไปกาจดั ทโ่ี รงพยาบาล ประจาตาบล ถา้ โรงพยาบาลประจาตาบลไมส่ ามารถกาจดั ไดใ้ หส้ ่งไปทโ่ี รงพยาบาลจงั หวดั 32.ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน หมำยเหตุ 1. ถา้ พบการ contaminate บรเิ วณปลาย transfer set ใหห้ ยุดการเปลย่ี นน้ายาลา้ งไต และ เปลย่ี นสาย transfer set รายงานแพทยท์ ราบ 2. ถา้ ใชเ้ วลาในการปล่อยน้ายาเกนิ 30 นาที ใหผ้ ปู้ ่วยนงั่ หรอื ตะแคงซา้ ยขวา ตรวจสอบการ หกั พบั งอของสายทงั้ ระบบ การอดุ ตนั และmilking สาย รายงานแพทยท์ ราบ เอกสำรอ้ำงอิง 1. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบุษย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556. 2. สมชาย เอย่ี มออ่ ง,เกรยี ง ตงั้ สงา่ ,อนุตตร จติ ตนิ นั ทน์,เถลงิ ศกั ดิ ์ กาญจนบุษย,์ ดุสติ ล้าเลศิ กุล,ประเสรฐิ ธนกจิ จารุ บรรณาธกิ าร.Textbook of Peritoneal Dialysis.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1.กรงุ เทพฯ:บรษิ ทั เทก็ ซ์ แอนด์ เจอรน์ ลั พบั ลเิ คชนั่ จากดั ; 2551. 3. Caroline S. Counts.Core Curriculum for Nephrology Nursing ,fifth edition. Anthony J. Jannetti,Inc.USA.2008.

10. ข้อแนะนำกำรปฏิบตั ิกำรเปลี่ยนน้ำยำระบบ A.N.D.Y.®•disc /stay•safe® วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื ใหผ้ ปู้ ่วยไดร้ บั การเปลย่ี นน้ายาระบบ A.N.D.Y. ®•disc / stay•safe ®ตามขนั้ ตอนไดถ้ ูกตอ้ ง 2. เพอ่ื ป้องกนั ภาวะแทรกซ้อนจากภาวะตดิ เชอ้ื 3. เพ่อื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาลในการเปลย่ี นน้ายาระบบ A.N.D.Y. ®•disc / stay•safe ® อปุ กรณ์ 1. น้ายาระบบ A.N.D.Y. ®•disc / stay•safe ®ถงุ ใหม่ จานวน 1 ถุง จานวน 1 อนั 2. แทน่ ยดึ (Organizer) จานวน 1 อนั 3. จุกปิด (Disinfection Cap) 4. ผา้ กอ๊ ซ และ สาลี 5. 70% alcohol 6. ผา้ ปิดปากและจมูก 7. พลาสเตอร์ 8. โต๊ะสาหรบั วางอุปกรณ์

9. เสาแขวนน้ายา 10. ภาชนะรองรบั ถุงน้ายา 11. ตาชงั่ ขนาด 3-5 กโิ ลกรมั 12. Alcohol gel ขนั้ ตอนกำรปฏิบตั ิ 1. ปิดพดั ลมและหน้าตา่ งเพอ่ื ไมใ่ หม้ ลี มโกรก ถา้ เป็นหอ้ งปรบั อากาศไมค่ วรใหท้ ศิ ทางลมตกสู่ ตวั ผปู้ ่วยโดยตรง 2. เตรยี มอปุ กรณ์ใหพ้ รอ้ ม ตรวจสอบสภาพลงั น้ายา 3. สวมผา้ ปิดปากและจมกู ถอดเคร่อื งประดบั ทม่ี อื และแขน กอ่ นลา้ งมอื ทุกครงั้ 4. ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน 5. ตรวจสอบสภาพถุงน้ายาลา้ งไตจากดา้ น นอก เพอ่ื ดู สี การรวั่ ซมึ วนั หมดอายุ Lot. การผลติ เปอรเ์ ซน็ ต์ ปรมิ าตร และชงั่ น้าหนกั น้ายาลา้ งไตถุงใหม่ 6. เตรยี มโต๊ะทเ่ี ปลย่ี นน้ายาลา้ งไตใหส้ ะอาด โดยใชผ้ า้ กอ๊ ซหรอื สาลี ชบุ 70 % alcohol เชด็ โต๊ะไปในทศิ ทางเดยี วกนั และเชด็ ขอบโต๊ะ โดยรอบทาความสะอาด Organizer ดว้ ยกอ๊ ซ หรอื สาลชี บุ 70% alcohol แลว้ นามาวางบน โต๊ะทท่ี าความสะอาดแลว้ กดให้ Organizer ยดึ ตดิ แน่นกบั โตะ๊ (หรอื ยดึ ตดิ กบั holder)

และวางอุปกรณ์ alcohol gel, Disinfection Cap 7. ฉกี ถุงหุม้ น้ายาลา้ งไตใหมช่ นั้ นอกออก นามาวางบนโต๊ะทท่ี าความสะอาดแลว้ 8.แยกสายของถงุ น้ายาออก วางจานหมนุ (disc) ทต่ี ดิ อยู่ทป่ี ลายสายของน้ายาถงุ ใหมล่ ง ในร่องของ Organizer แขวนถุงน้ายาลา้ งไต ใหม่ นาถุงรบั น้ายา (drain) วางลงในภาชนะ รองรบั ถงุ น้ายา โดยใหต้ ่ากวา่ ระดบั ชอ่ งทอ้ ง 9. นาสายส่งน้ายา (Catheter Extension) สอดเขา้ ไปพกั ไวใ้ น Organizer ชอ่ งดา้ นใกล้ ตวั ผปู้ ่วยใหล้ กึ ทส่ี ดุ 10. ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน 11. หมุนฝาปิดปลายทอ่ ของถงุ น้ายาทจ่ี าน หมนุ (disc) ทถ่ี งุ น้ายาออก

12. หมุนขอ้ ต่อ (catheter adapter) ทพ่ี กั ไว้ ใน Organizer ชอ่ งดา้ นใกลต้ วั ผปู้ ่วย ออกจาก Disinfection Cap อนั เกา่ (หมนุ ทวนเขม็ นาฬกิ า) 13.จากนนั้ นามาตอ่ เขา้ กบั ปลายของของสาย สง่ น้ายา ระวงั การ contamination แลว้ หมนุ ใหแ้ น่น (หมนุ ตามเขม็ นาฬกิ า) 14. สารวจดวู า่ เขม็ ชข้ี องจานหมนุ วา่ อย่ใู น ตาแหน่ง หน่ึงจดุ  15. เปิด clamp ทส่ี ายส่งน้ายา (Catheter Extension) น้ายาจากชอ่ งทอ้ งจะไหลออกสู่ ถงุ รบั น้ายา(drain) จนน้ายาลา้ งไตไหลออก หมดซง่ึ ใชเ้ วลาประมาณ 15 - 30 นาที (ไม่ ควรเกนิ 30 นาท)ี 16. หมนุ เขม็ ชข้ี องจานหมุนตามเขม็ นาฬกิ า ไปยงั ตาแหน่งสองจดุ  เพ่อื ใหน้ ้ายา จากถุงใหมช่ าระลา้ งน้ายาและอากาศทค่ี า้ งอยู่ ( flush before fill )ในสายลงถงุ รบั น้ายา (drain) ประมาณ 5 วนิ าที ( นบั เลข 1 และ 2 และ3 และ 4 และ 5 )

17.หมนุ เขม็ ชข้ี องจานหมุนตามเขม็ นาฬกิ า ไปทต่ี าแหน่งสำมจดุ  เพ่อื ปลอ่ ยใหน้ ้ายาไหลเขา้ ชอ่ งทอ้ ง สามารถ ควบคุมอตั ราการไหลของน้ายาใหช้ า้ หรอื เรว็ ไดโ้ ดยการหมุนเขม็ ชไ้ี ปยงั ตาแหน่งท่ี ตอ้ งการดงั น้ี  น้ายาไม่ไหล น้ายาไหลเขา้ ดว้ ยความเรว็ ปานกลาง น้ายาไหลเขา้ ดว้ ยความเรว็ เตม็ ท่ี 18. เม่อื น้ายาลา้ งไตไหลเขา้ ชอ่ งทอ้ งจนหมด หมนุ เขม็ ชข้ี องจานหมนุ ตามเขม็ นาฬกิ าไปท่ี ตาแหน่งส่ีจดุ  เพ่อื ปิดระบบ 19.clamp สายสง่ น้ายา 20.ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน

21. เปิดซอง Disinfection Cap สอดเขา้ ไปใน ชอ่ ง Organizer ทอ่ี ยดู่ า้ นไกลตวั ผปู้ ่วยใหล้ กึ ทส่ี ุด 22. หมนุ ฝาครอบ Disinfection Cap อนั ใหม่ ออก (หมุนทวนเขม็ นาฬกิ า) 23.หมุนขอ้ ตอ่ (catheter adapter) ออกจาก จานหมนุ จะมองเหน็ แกนพลาสตกิ สนี ้าเงนิ ยาวประมาณ 1 cm (pin) อนั ใหมต่ ดิ แน่นท่ี ปลายขอ้ ตอ่ (catheter adapter) ระวงั การ contamination 24. หมนุ ขอ้ ตอ่ (catheter adapter) สวมเขา้ กบั Disinfection Cap อนั ใหมใ่ หแ้ น่น (หมนุ ตามเขม็ นาฬกิ า) ระวงั การ contamination แลว้ ดงึ ออกจาก Organizer 25.เกบ็ สาย Tenckhoff ใหเ้ รยี บรอ้ ย

26.ชงั่ น้าหนกั ถงุ น้ายาลา้ งไตทป่ี ล่อยออก และ ตรวจดูน้ายาวา่ มลี กั ษณะผดิ ปกตหิ รอื ไม่ บนั ทกึ สมดลุ น้ายา ลกั ษณะน้ายา และเวลา การปล่อยน้ายาเขา้ -ออก 27.ทง้ิ น้ายาทใ่ี ชแ้ ลว้ ลงในชกั โครก ทง้ิ น้ายาลา้ งไตทป่ี ลอ่ ยออกแลว้ ลงในชกั โครก ในกรณกี าร กาจดั น้ายาลา้ งไตของผปู้ ่วยตดิ เชอ้ื HIV ,Hepatitis B , Hepatitis C ใหก้ าจดั โดยการทง้ิ น้ายา ลา้ งไตทป่ี ลอ่ ยออกจากชอ่ งทอ้ งผปู้ ่วย ใหท้ ง้ิ ลงชกั โครก และกดน้าทง้ิ จนสะอาด ขณะทง้ิ ระมดั ระวงั ไมใ่ หฟ้ ุ้งกระจาย 28. การทาลายถุงน้ายาลา้ งไตของผปู้ ่วยตดิ เชอ้ื HIV ,Hepatitis B , Hepatitis C หน่วยตดิ เชอ้ื ใหค้ าจากดั ความวา่ อปุ กรณท์ ส่ี มั ผสั กบั สง่ิ คดั หลงั่ ทอ่ี อกมาจากตวั ผปู้ ่วยถอื วา่ ตดิ เชอ้ื ซง่ึ ถอื วา่ ตอ้ งกาจดั ในโรงพยาบาล ดงั นนั้ การทาลายเชอ้ื ในปัจจบุ นั จงึ เป็นขอ้ ตกลงของแต่ละจงั หวดั ยกตวั อยา่ งบางจงั หวดั ใหผ้ ปู้ ่วยนาถุงน้ายาทใ่ี ชแ้ ลว้ ไปกาจดั ทโ่ี รงพยาบาลประจาตาบล ถา้ โรงพยาบาลประจาตาบลไมส่ ามารถกาจดั ไดใ้ หส้ ่งไปทโ่ี รงพยาบาลจงั หวดั 29. ลา้ งมอื ถูกตอ้ งตามขนั้ ตอน หมำยเหตุ 1. หมุนออกใหห้ มนุ ทวนเขม็ นาฬกิ า หมนุ เขา้ ใหห้ มนุ ตามเขม็ นาฬกิ า 2. ถา้ พบการ contaminate บรเิ วณปลาย transfer set ใหห้ ยุดการเปลย่ี นน้ายาลา้ งไต และเปลย่ี น สาย transfer set รายงานแพทยท์ ราบ 3. ถา้ ใชเ้ วลาในการปล่อยน้ายาเกนิ 30 นาที ใหผ้ ปู้ ่วยนงั่ หรอื ตะแคงซา้ ยขวา ตรวจสอบการหกั พบั งอของสายทงั้ ระบบ การอดุ ตนั และmilking สาย รายงานแพทยท์ ราบ

4. เล่อื นตาแหน่งของ clamp Extension Catheter ไมใ่ หอ้ ยูต่ าแหน่งเดมิ เพอ่ื ป้องกนั การแตกของ สาย Extension Catheter เอกสำรอ้ำงอิง 1. ฉตั รสดุ า เออ้ื มานะพงษ,์ อจั ฉรา บุญกาญจน์,ปิ่นแกว้ กลา้ ยประยงค,์ จนั ทนา ชน่ื วสิ ทิ ธิ ์บรรณาธกิ าร. แนวทางปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลสาหรบั การฟอกเลอื ดด้วยเคร่อื งไตเทยี มและการลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง.พมิ พ์ ครงั้ ท่ี 1.กรุงเทพฯ: เอส.พ.ี เอม็ . การพมิ พ;์ 2550. 2. เถลงิ ศกั ดิ์กาญจนบษุ ย์ บรรณาธกิ าร.ตาราแนวปฏบิ ตั กิ ารลา้ งไตทางชอ่ งทอ้ ง Textbook of Practical Peritoneal Dialysis. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรุงเทพฯ: บรษิ ทั ศริ วิ ฒั นาอนิ เตอรพ์ รน้ิ ท์ จากดั (มหาชน); 2556. 3. สมชาย เอย่ี มอ่อง,เกรยี ง ตงั้ สงา่ ,อนุตตร จติ ตนิ นั ทน์,เถลงิ ศกั ดิ ์ กาญจนบษุ ย,์ ดสุ ติ ล้าเลศิ กลุ ,ประเสรฐิ ธนกจิ จารุ บรรณาธกิ าร.Textbook of Peritoneal Dialysis.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1.กรุงเทพฯ:บรษิ ทั เทก็ ซ์ แอนด์ เจอรน์ ลั พบั ลเิ คชนั่ จากดั ; 2551.

11. ขนั้ ตอนกำรเปล่ียนน้ำยำแบบ HomeChoice วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื ใหผ้ ปู้ ่วยไดร้ บั การเปลย่ี นน้ายาระบบ Home choice ตามขนั้ ตอนไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง 2. เพ่อื ป้องกนั ภาวะการตดิ เชอ้ื ภายในชอ่ งทอ้ ง 3. เพอ่ื เป็นแนวทางสาหรบั พยาบาล อปุ กรณ์ 1. เคร่อื ง automated peritoneal dialysis Home choice 2. น้ายาลา้ งไต 3. สาลปี ราศจากเชอ้ื 4. 70 % alcohol 5. ตลบั สาย 6. จกุ ปิด minicap 7. ถงั รองรบั น้ายา สขี าวใสมฝี าปิด


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook