ใบงานเรื่องชนิดและหน้าที่ของคำในประโยค (4)

๓ คาช้ีแจง ใหน้ กั เรียนทาเคร่ืองหมาย  ทบั ขอ้ ที่ถูกที่สุด ๑. ขอ้ ใดคือความหมายของคาอุทาน ก. คาที่เขียนทา้ ยประโยค ข. มีความหมายตรงตามถอ้ ยคา ค. คาที่บงั คบั ใหเ้ ขียนทา้ ยประโยค ง. คาที่เปล่งออกมาเพื่อแสดงอารมณ์ ๒. คาอุทานแบ่งออกเป็นกี่ประเภท ก. ๑ ประเภท ข. ๒ ประเภท ค. ๓ ประเภท ง. ๔ ประเภท ๓. คาอุทาน จะตอ้ งมีเคร่ืองหมายวรรคตอนใดกากบั เสมอ ก. นขลิขิต ข. อศั เจรีย์ ค. บุพสญั ญา ง. สัญประกาศ ๔. อุทานดว้ ยความตกใจ จะใชค้ าใด ก. โถ ! ข. แหม ! ค. วา๊ ย ! ง. พทุ โธ่ !

๔ ๕. ขอ้ ใดเป็นคาอุทานแสดงอารมณ์สงสาร ก. โถ ! ข. อุ๊ย ! ค. วา๊ ย ! ง. ปัดโธ่ ! ๖. เอ๊ะ ! ทาไมทาอยา่ งน้ี เป็นการใชค้ าอุทานในอารมณ์ใด ก. สงสาร ข. เจบ็ ปวด ค. รับรู้ เขา้ ใจ ง. ประหลาดใจ ๗. “ ค่ามืดอยา่ งน้ีแลว้ ยงั ไม่อาบน้า..............อีกหรือ” ควรเติมคาใด ก. อาบท่า ข. กินขา้ ว ค. เขา้ นอน ง. ลม้ หมอน ๘. วนั น้ี ฝนตกไม่...................ลืมตาเลย ควรเติมคาในขอ้ ใด ก. มืดฟ้า ข. ลืมหู ค. คร้ึมฝน ง. สัญประกาศ ๙. “ เสียเน้ือเลือดหลง่ั ไหล ยอมสละ สิ้นแล ” คาอุทานเสริมบทคือคาใด ก. หลงั่ ไหล ข. สละ ค. สิ้น ง. แล

๕ ๑๐. ขอ้ ความใดมีคาอุทาน ก. คุณไดด้ ิบไดด้ ีแลว้ อยา่ ลืมกนั นะ ข. ใครมาหยบิ ดินสอของฉนั ไป ค. เขาถูกเพ่ือนต่อยหนา้ บวม ง. ฉนั ไม่ไปงานเล้ียง ยากไหม ทาไดน้ ะคะ เเอ่ย

๖ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่องคาอทุ าน ๑. ง ๒. ข ๓. ข ๔. ค ๕. ก ๖. ง ๗. ก ๘. ข ๙. ง ๑๐. ก อดหลบั อดนอนท่ีไหนมานะ

๗ ควำมรู้เรื่อง คำอทุ ำน คำอทุ ำน (กาชยั ทองหล่อ ๒๕๔๐ : ๒๘๕) คือ คาท่ีที่แสดงถึงเสียงท่ีเปล่ง ออกมาในเวลาที่ตกใจ ดีใจ เสียใจ ประหลาดใจ หรือเป็นคาที่ต่อสร้อยคาเสริมบทให้ สมบูรณ์ยงิ่ ข้ึน คาอุทานแบ่งออกเป็น ๒ ชนิด ๑. อทุ ำนบอกอำกำร ๑) ใชแ้ สดงความรู้สึกต่างๆในการพดู เช่น โอย๊ อา้ ว วา๊ ย โอย โอย๊ ตาย จริง แหม โถ โธ่ คุณพระช่วยโอโ้ ฮ เฮย้ ฯลฯ และตามดว้ ย เครื่องหมาย อศั เจรีย์ (!) เช่น ตกใจ ใชค้ าวา่ วยุ้ ! วา้ ย ! แหม ! ตายจริง ! ประหลาดใจ ใชค้ าวา่ เอะ๊ ! หือ ! หา! รับรู้ เขา้ ใจ ใชค้ าวา่ เออ! ออ้ ! อ๋อ! เจบ็ ปวด ใชค้ าวา่ โอย๊ ! โอย! อุย๊ ! สงสาร เห็นใจ ใชค้ าวา่ โธ่! โถ! พทุ โธ่! อนิจจา! ร้องเรียก ใชค้ าวา่ เฮย้ ! เฮ!้ น่ี! โล่งใจ ใชค้ าวา่ เฮอ! เฮอ้ ! โกรธเคือง ใชค้ าวา่ ชิชะ! แหม! ๒) ใชเ้ ป็นคาข้ึนตน้ ในบทประพนั ธ์ เพ่อื แสดงความราพึง ราพนั วงิ วอนหรือปลอบโยน ไดแ้ ก่คา อา้ โอ้ โอว้ า่ ๒. อทุ ำนเสริมบท ใชก้ ล่าวเป็นการเสริมถอ้ ยคาในการพูดจา เพอ่ื ใหม้ ีคา ครบถว้ นตามที่ตอ้ งการ หรือใหค้ วามกระชบั มี ๓ ชนิด ๑) อุทานเสริมบทที่ใชเ้ ป็นคาสร้อยในบทประพนั ธ์ เช่นคา ฮา เฮย แลนา ฯลฯ ๒) อุทานเสริมบทท่ีใชเ้ ป็นคาแทรก เช่น คา เอย เอ่ย เอ๋ย ฯลฯ ๓) อุทานเสริมบทที่ใชเ้ ป็นคาเสริม เช่น อาบน้าอาบท่า ผหู้ ลกั ผใู้ หญ่ มือไม้ เส้ือแสง ฯลฯ

๘ หน้ำทข่ี องคำอทุ ำน มดี ังนีค้ ือ ๑. ทาหนา้ ที่แสดงความรู้สึกของผพู้ ูด เช่น ตำยจริง ! ฉนั ลืมเอากระเป๋ าสตางคม์ า โถ ! เธอคงจะหนาวมากนะ ๒. ใชเ้ ป็นคาข้ึนตน้ ในบทประพนั ธ์ เช่น โอ้วา่ อนิจจาความรัก พ่งึ ประจกั ษด์ งั สายน้าไหล อ้ำแม่พมิ ลสกลโฉม สิริโลมลออตา ๓. ใชก้ ล่าวเป็นการเสริมถอ้ ยคาในการพูดจา เช่น ทาเสร็จเสียทีจะไดห้ มดเร่ืองหมดราวกนั ไป เธอเห็นฉนั เป็นหัวหลกั หัวตอหรืออยา่ งไร มดเอ๋ยมดแดง กอ เอ๋ย กอไก่ เสียงลือเสียงเล่าอา้ งอน้ ใด พเี่ อย แหม!ขายแพงจงั อยุ๊ !ไม่แพงหรอกครับ

๙ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดที่ ๗.๑ กิจกรรมท่ี ๑ อ่านภาพแลว้ เขียนคาอุทานบอกอาการ จุดประสงค์ ๑. นกั เรียนบอกคาอุทานบอกอาการไดถ้ ูกตอ้ ง ๒. นกั เรียนใชค้ าคาอุทานบอกอาการไดถ้ ูกตอ้ ง ตวั อย่ำง แ แหม

๑๐ ............................... ............................... ๑. ุุ ะ ุ๊ .. ............................... ๒. เ ุ้ .............................. ๓. โ ุ้ ุ่ า ............................... ๔. โ ุ่ ............................... .. ๕. โ ............................... .............................. ๖. ุ๊ า ๗. ุ้ า ............................... .............................. ๘. โ ๙. โ ุ๊ ะ ............................... .............................. ๑๐. ไ โ ............................... .............................. ............................... ............................... ............................... .............................. ............................... ..............................

๑๑ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดท่ี ๗.๑ กิจกรรมท่ี ๒ กาเคร่ืองหมาย หนา้ ขอ้ ท่ีมีคาอุทานบอกอาการ และ กาเคร่ืองหมาย  หนา้ ขอ้ ท่ีไม่มีคาอุทานบอกอาการ ตวั อย่ำง ............วา๊ ว ! สวยถูกใจจงั เลย ............แม่เอ๋ยแม่งู เจา้ จะเล้ือยไปทางไหน

๑๒ .............๑. อา้ ว ! ไกรวชิ ยย์ งั ไม่มาอีกหรือ ..............๒. ใครมาหยบิ ดินสอของฉนั ไป ..............๓. เขาถูกเพื่อนต่อยหนา้ บวม ..............๔. โธ่ ! คาพดู ประโยคเดียวฆ่าคนได้ ..............๕. พดู แต่คาวา่ พุทโธ อยไู่ ด้ ...............๖. โถ !ใครนะช่างทากบั มนั ได้ ..............๗. โอว้ า่ อนิจจาความรัก ..............๘. มนั เป็นไปไดอ้ ยา่ งไร ไม่น่าเชื่อเลย ..............๙. ไชโย ! เจอกระเป๋ าสตางคแ์ ลว้ ...........๑๐. วา๊ ย ! รถชนคน

๑๓ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดท่ี ๗.๑ กิจกรรมที่ ๓ จบั คู่คาอุทานบอกอาการกบั ขอ้ ความที่สอดคลอ้ งกนั ตวั อย่ำง ..........ผา่ นเกลา้ เจา้ ประคุณของสุนทร แหม ! โอ้ ................เรื่องเลก็ นอ้ ยแค่น้ีเอง

เฮว้ ! ๑๔ อา้ ว! แหม! ๑. …........มารดาของลูกเอ๋ย โธ่เอ๋ย! ๒. ..........ใครเปิ ดประตูบา้ นทิ้งไว้ ไชโย! ๓. ...........เร่ืองเลก็ นอ้ ยบ่นอยไู่ ด้ ปัดโธ่! ๔. ...........แดงยงั ไม่มาอีกหรือ วา๊ ย! ๕. ..........คนกระชากสร้อย เอะ๊ ! ๖. ........ ไม่เจอกนั นานโตข้ึนเป็นกอง โถ! ๗. ............หนา้ ไม่อายตามต๊ืออยไู่ ด้ โอว้ า่ ! ๘. ............น่าสงสารจริงๆ ๙. ............ ไม่น่าด่วนจากไปเลย ลูกกย็ งั เลก็ อยู่ ๑๐. ........แม่จะพาไปเท่ียวทะเล

๑๕ เฉลยแบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดที่ ๗.๑ กิจกรรมท่ี ๑ ๒. เฮว้ ! ๓. โอว้ า่ ๔. โธ่! ๕. โถ! ๑. อุบ๊ะ! ๗. อา้ ว! ๘. โอย! ๙. โอ๊ะ! ๑๐. ไชโย! ๖. วา๊ ย! กิจกรรมที่ ๒ ๑.  ๒.  ๓.  ๔.  ๕.  ๖.  ๗. ๘.  ๙.  ๑๐.  กิจกรรมท่ี ๓ ๒. เอะ๊ ! ๓. ปัดโธ่! ๔. อา้ ว! ๕. วา๊ ย! ๑. โอว้ า่ ๗. เฮว้ ! ๘. โถ! ๙. โธ่เอ๋ย! ๑๐. ไชโย! ๖. แหม! แสนสุขสมนงั่ ชมวหิ ค

๑๖ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดที่ ๗.๒ กิจกรรมที่ ๑ เติมคาอุทานเสริมบทใหต้ รงกบั ภาพ จุดประสงค์ ๑. นกั เรียนบอกคาอุทานเสริมบทไดถ้ ูกตอ้ ง ๒. นกั เรียนใชค้ าคาอุทานเสริมบทไดถ้ ูกตอ้ ง ตวั อย่ำง ผชู้ าย ผหู้ ญิง คนชรา Hungary ........ผหู้ ญิง......ยงิ เรือ

หนงั หา ๑๗ ขา้ วปลา กลางคืน เส้ือ ต้งั ใจ น้าชา พายเรือ ลูกไม้ ปลาปิ้ ง รางวลั ๑. กลางค่า......................... ๒. ต้งั อก.................... ๓. น้าชง.............................. ๔. .....................อาหาร ๕. ผชู้ าย........................... ๖. หนงั สือ..........................

๑๘ ๗. ..............แสง ๘. รางว.่ี ............. ๙. สม้ สูก............................. ๑๐. เหลา้ ยา.................. ความรู้มีมากในตารับตารา หนูรู้มากข้ึนค่ะพ่ี

๑๙ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดที่ ๗.๒ กิจกรรมท่ี ๒ ขีดเสน้ ใตค้ าอุทานเสริมบทจากขอ้ ความท่ีกาหนด ตวั อย่ำง ไป อาบน้าอาบท่า เสียก่อนจะไดไ้ ปวดั กนั ๑. ขาดทรัพยอ์ บั มิตรหมอง หม่นจิตจริงแฮ ๒. เดก็ ท่ีมาดว้ ยเป็นลูกเตา้ เหล่าใคร ๓. เม่ือไม่สบายกไ็ ปหามดหาหมอบา้ ง ๔. เดก็ เอ๋ยเดก็ นอ้ ยความรู้เรายงั ดว้ ย ๕. เม่ือเจา้ เขา้ ป่ า ตอ้ งระวงั สิงห์สาราสัตว์

๒๐ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดท่ี ๗.๒ กิจกรรมที่ ๓ นาคาอุทานเสริมบทเติมในประโยคใหถ้ ูกตอ้ ง ตวั อย่ำง ขา้ วแดงแกงร้อน เอ๋ย แฮ เราตอ้ งนึกถึง.......ขา้ วแดงแกงร้อน....... ของผมู้ ีพระคุณ

๒๑ ขา้ วตอกดอกไม้ น้าขา้ วน้าแกง ถนนหนทาง สะตุง้ สตางค์ ใบไมใ้ บหญา้ ๑. เมื่อยามแก่เฒ่าผใู้ หญ่กห็ วงั ได้ พลอย...........................ลูกหลาน ๒. เมื่อไปวดั กอ็ ยา่ ลืมนา........................ ไปดว้ ย ๓. วนั น้ีไม่มีเงินซ้ือกบั ขา้ วกไ็ ดแ้ ต่ เกบ็ ….......................ริมร้วั มาทาใหล้ ูกกิน ๔. ...................ท่ีหามาไดก้ ร็ ู้จกั เกบ็ ไวใ้ ชใ้ น วนั ขา้ งหนา้ บา้ ง ๕. เดี๋ยวน้ี.....................สะดวกสบายจะไป ไหนกไ็ ม่ลาบาก ผหู้ ญิงยงิ เรือที่ไหน นะ

๒๒ เฉลยแบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดที่ ๗.๒ กิจกรรมที่ ๑ ๒. ต้งั ใจ ๓. น้าชา ๔. ขา้ วปลา ๑. กลางคืน ๖. หนงั หา ๗. เส้ือ ๘. รางวลั ๕. พายเรือ ๑๐. ปลาปิ้ ง ๙. ลูกไม้ ๒. ลูกเตา้ เหล่าใคร ๓. หามดหาหมอ กิจกรรมที่ ๒ ๕. สิงห์สาราสัตว์ ๑. แฮ ๔. เอ๋ย กิจกรรมท่ี ๓ ๒. ขา้ วตอกดอกไม้ ๓. ใบไมใ้ บหญา้ ๕. ถนนหนทาง ๑. น้าขา้ วน้าแกง ๔. สะตุง้ สตางค์ โถ! ร้องไหท้ าไม

๒๓ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดที่ ๗.๓ กิจกรรมท่ี ๑ เขียน ก หนา้ ขอ้ ที่มีคาอุทานบอกอาการ เขียน ส หนา้ ขอ้ ท่ีมีคาอุทานเสริมบท จุดประสงค์ นกั เรียนจาแนกชนิดของคาอุทานได้ ตวั อย่ำง .......ส.........๑. เดก็ คนน้ีเป็นลูกเตา้ เหล่าใครจึงมานงั่ อยอู่ ยา่ งน้ี ......ก..........๒. วา๊ ย! ช่วยฉนั ดว้ ย

๒๔ .............๑. ลูกเดินเขา้ ไปในป่ าระวงั งูเง้ียวเข้ียวขบนะลูก .............๒. เดก็ เอยทาไมจึงร้อง .............๓. โถ! เจบ็ มากไหมลูก .............๔. ลูกจากบา้ นมานานคงลาบากลาบนมากซินะ .............๕. เดินเขา้ ไปในป่ าระวงั งูเง้ียวเข้ียวขบบา้ งนะ .............๖.โออ้ นิจจามารดาเล้ียง เคยถนอมกล่อมเกล้ียงรักใคร่ .............๗. ไชโย! ฉนั ชนะแลว้ .............๘. ก่อนออกจากบา้ นใหด้ ูเลขผานาทีเสียก่อน .............๙. เสริมศลิ ป์ ส่งเกียรติกอ้ งกงั วาน โลกแฮ .............๑๐. ปัดโธ่! เร่ืองแค่น้ีกท็ าไม่ได้

๒๕ แบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดท่ี ๗.๓ กิจกรรมที่ ๒ เลือกคาอุทานแลว้ เขียนลงในกล่องที่กาหนด จุดประสงค์ นกั เรียนจาแนกชนิดของคาอุทานได้ ตวั อย่ำง ดีอกดีใจ แหม! โอย๊ ! รบราฆ่าฟัน คาอุทานบอกอาการ คาอุทานเสริมบท แหม! ดีอกดีใจ โอย๊ ! รบราฆ่าฟัน .

๒๖ โถ! เส้ือแสง ไชโย! อาบน้าอาบท่า เล้ียงดูปูเสื่อ โอว้ า่ ส้มสูกลูกไม้ เอ๊ะ! เอ๋ย อนิจจา! คาอุทานบอกอาการ คาอุทานเสริมบท ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... .............................. ..............................

๒๗ เฉลยแบบฝึกเสริมทกั ษะภาษาไทย ชุดท่ี ๗.๓ กิจกรรมท่ี ๑ ๑. ส ๒. ส ๓. ก ๔. ส ๕. ส ๖. ก ๗. ก ๘. ส ๙. ส ๑๐. ก กิจกรรมที่ ๒ คาอุทานบอกอาการ ๑. โถ ๒. ไชโย ๓. โอว้ า่ ๔. เอ๊ะ ๕. อนิจจา คาอุทานเสริมบท ๑. เส้ือแสง ๒. อาบน้าอาบท่า ๓. เล้ียงดูปูเสื่อ ๔. ส้มสูกลูกไม้ ๕. เอ๋ย โถ ! นอ้ งของพ่ี



๒๘ คาช้ีแจง ใหน้ กั เรียนทาเคร่ืองหมาย  ทบั ขอ้ ท่ีถูกท่ีสุด ๑. ขอ้ ใดคือความหมายของคาอุทาน ก. คาท่ีเปล่งออกมาเพ่อื แสดงอารมณ์ ข. คาที่บงั คบั ใหเ้ ขียนทา้ ยประโยค ค. คามีความหมายตรงตามถอ้ ยคา ง. คาท่ีเขียนทา้ ยประโยค ๒. คาอุทานแบ่งออกเป็นก่ีประเภท ก. ๑ ประเภท ข. ๒ ประเภท ค. ๓ ประเภท ง. ๔ ประเภท ๓. คาอุทาน จะตอ้ งมีเครื่องหมายวรรคตอนใดกากบั เสมอ ก. สัญประกาศ ข. บุพสญั ญา ค. อศั เจรีย์ ง. นขลิขิต ๔. อุทานดว้ ยความตกใจ จะใชค้ าใด ก. พุทโธ่ ! ข. แหม ! ค. โถ ! ง. วา๊ ย!

๒๙ ๕. ขอ้ ใดเป็นคาอุทานแสดงอารมณ์สงสาร ก. ปัดโธ่ ! ข. โถ ! ค. อุ๊ย ! ง. วา๊ ย ! ๖. เอะ๊ ! ทาไมทาอยา่ งน้ี เป็นการใชค้ าอุทานในอารมณ์ใด ก. ประหลาดใจ ข. รับรู้ เขา้ ใจ ค. เจบ็ ปวด ง. สงสาร ๗. “ ค่ามืดอยา่ งน้ีแลว้ ยงั ไม่อาบน้า..............อีกหรือ” ควรเติมคาใด ก. ลม้ หมอน ข. เขา้ นอน ค. อาบท่า ง. กินขา้ ว ๘. วนั น้ี ฝนตกไม่...................ลืมตาเลย ควรเติมคาในขอ้ ใด ก. สัญประกาศ ข. คร้ึมฝน ค. มืดฟ้า ง. ลืมหู ๙. “ เสียเน้ือเลือดหลง่ั ไหล ยอมสละ สิ้นแล ” คาอทุ านเสริมบทคือคาใด ก. แล ข. สิ้น ค. สละ ง. หลง่ั ไหล

๓๐ ๑๐. ขอ้ ความใดมีคาอุทาน ก. ฉนั ไม่ไปงานเล้ียง ข. เขาถูกเพ่อื นต่อยหนา้ บวม ค. ใครมาหยบิ ดินสอของฉนั ไป ง. คุณไดด้ ิบไดด้ ีแลว้ อยา่ ลืมกนั นะ ไม่ยากนะคะ ไม่ยากค่ะ

๓๑ เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน เรื่องคาอทุ าน ๑. ก ๒. ข ๓. ค ๔. ง ๕. ข ๖. ก ๗. ค ๘. ง ๙. ก ๑๐. ง อุย๊ ! เบาหน่อย พจ่ี ๋า....รอผมดว้ ย

๓๒ บรรณำนุกรม กาชยั ทองหล่อ. หลกั ภาษาไทย. กรุงเทพฯ : บริษทั รวมสาส์น (๑๙๗๗). ๒๕๔๐. ทินรัตน์ จนั ทราภินนั ท.์ หลกั ภาษาไทย ช่วงช้ันที่ ๒ ช้ันประถมศึกษาปี ที่ ๖ กรุงเทพฯ : สานกั พมิ พเ์ ดอะบุคส์ จากดั . ๒๕๔๙. ศรีอัมพร ประทุมนันท์. การจัดทานวัตกรรมการเรียนรู้สู่ผลงานทาง วชิ าการ. กรุงเทพฯ : ๒๑ เซนจูรี่ จากดั . ๒๕๔๖. สานักงานบณั ฑิตแนะแนว. Test ช้ัน ป. ๖ วิชาภาษาไทย. กรุงเทพฯ : รุ่งเรืองสาส์นการพิมพ.์ ม.ป.ป. สานักงานบณั ฑิตแนะแนว. Top ช้ัน ป. ๖ วิชาภาษาไทย. กรุงเทพฯ : รุ่งเรืองสาส์นการพิมพ.์ ม.ป.ป. สาลี รักสุทธิ และสุภาพ ปูนอน. แบบฝึ กเสริมทักษะกลุ่มสาระภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๔. กรุงเทพฯ : รุ่งเรืองสาส์นการพิมพ์. ม.ป.ป. เอกรินทร์ สี่มหาศาล และคณะ. ภาษาไทย ป.๕ หน้า ๗๖ นนทบุรี : บริษทั ไทยร่มเกลา้ จากดั . ม.ป.ป.