ภูมิศาสตร์ ม.2 หน่วยที่ 2 ทวีปยุโรป

๑. วเิ คราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรปและทวปี แอฟรกิ า โดยใชเ้ ครอื่ งมือทางภูมิศาสตรส์ ืบคน้ ขอ้ มูล (ส ๕.๑ ม.๒/๑) ๒. สารวจและระบุทาเลที่ต้ังของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคม ในทวปี ยุโรปและทวปี แอฟรกิ า (ส ๕.๒ ม.๒/๑) ๓. วิเคราะห์ปัจจัยทางกายภาพและปัจจยั ทางสังคมท่ีส่งผลต่อ ทาเลที่ต้ังของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปยุโรปและทวปี แอฟรกิ า (ส ๕.๒ ม.๒/๒) สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี ๒

สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๑. ลักษณะทางกายภาพ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๑. ลักษณะทางกายภาพ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๑. ลักษณะทางกายภาพ ยุโรปเป็นทวีปขนาดเล็ก มีลักษณะทางกายภาพที่หลากหลาย ท้ังด้านภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ซ่ึงเอื้อต่อการตั้งถ่ินฐาน ลักษณะเด่นของ ทวีปยุโรป คือ มีชายฝ่ ังที่เว้าแหว่งเป็นจานวนมาก ทุกพ้ืนท่ีจึงได้รับอิทธิพลจากทะเลและ มหาสมุทร ซ่ึงสามารถเข้าสู่พื้นแผ่นดินได้ไกลและกว้าง ทาให้ไม่มีเขตแห้งแล้งแบบ ทะเลทราย ๑.๑ ตาแหน่งที่ต้ัง ทวีปยุโรปมีพ้ืนที่ต่อเนื่องมาจากทวีปเอเชีย พ้ืนที่ท้ังหมดที่เป็นพ้ืนแผ่นดินอยู่ใน ซีกโลกเหนือระหว่างละติจูด ๓๖ องศา ๑ ลิปดาเหนือ ถึง ๗๑ องศา ๘ ลิปดาเหนือ และ ระหว่างลองจิจดู ๖๖ องศา ๑๒ ลิปดาตะวันออก ถึง ๙ องศา ๓๐ ลิปดาตะวนั ตก สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๑.๒ อาณาเขตของทวปี ยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๑.๒ อาณาเขตของทวีปยุโรป ภาพจากดาวเทียมแสดงแนวแบง่ เขตระหว่าง ทวปี ยุโรปกับทวปี เอเชยี บรเิ วณประเทศตรุ กี สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๑.๓ ลักษณะภมู ปิ ระเทศ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๑.๓ ลักษณะภมู ปิ ระเทศ จากลักษณะโครงสร้างทางธรณีวิทยา สามารถจาแนกลักษณะภูมิประเทศของ ทวีปยุโรปเปน็ เขตใหญ่ ๔ เขต ดังนี้ ๑) เขตเทือกเขาหินเก่าทางตะวันตกเฉียงเหนือ เป็นบริเวณท่ีมีเปลือกโลกอายุเก่าแก่ท่ีสุดของทวีปยุโรป ซ่ึงเคยถูกน้าแข็งปกคลุม มาก่อน แยกเป็น ๒ บรเิ วณ ได้แก่ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

(๑) เขตท่ีสูงแอตแลนติก (atlantic highland) ฟยอรด์ ลักษณะภมู ปิ ระเทศท่ีเกิดจาก คือ บริเว ณภูเขาสู งที่เป็นแนวยาวใน การกัดเซาะของธารน้าแขง็ (ประเทศนอรเ์ วย์) ประเทศนอร์เวย์ พื้นท่ีส่วนใหญ่ของเกาะอังกฤษ ต้ังแต่ตอนกลางข้ึนไปถึงสกอตแลนด์ รวมท้ังเขต ภูเขา ในแคว้นเวลส์ เกา ะไอ ร์แลน ด์เป็นที่สู ง หิ น เ ก่ า ท่ี ถู ก บี บ อั ด ตั้ ง แ ต่ ก า ร เ กิ ด ชุ ด ภู เ ข า คาลี โดเนี ยนซ่ึง เป็นชุ ด ภูเขาที่ ผ่ านการ สึ กกร่อ น มานาน จึงเป็นภูเขาเตี้ย ๆ มีรู ปทรงกลมมนซ่ึงมี ความเก่าแก่กว่า ๕๐๐ ล้านปมี าแล้ว สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

(๒) เขตหินเก่าสแกนดิเนเวีย (scandinavian shield) ภาพจากดาวเทียมบรเิ วณ คาบสมุทรสแกนดิเนเวยี คือ บริเวณคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย พ้ืนที่ส่วนใหญ่อยู่ในประเทศนอรเ์ วย์ สวีเดน และฟินแลนด์ มีอ่าวบอทเนียเป็นแอ่งทะเล ก้ันกลาง บริเวณน้ีหินฐานเป็นหินฐานทวีป บอลติก (baltic shield) ซ่ึงเป็นหินฐานทวีป ภาคพ้ืนยุโรปที่ เก่า แก่มา กท่ีสุ ด พื้นที่จึง ค่ อ น ข้ า ง ร า บ แ ล ะ เป็ น สั น ลู ก เนิ น เ ตี้ ย ๆ มีทะเลสาบและเกาะมากมาย เน่ืองจากถูก ปกคลุมด้วยธารน้าแขง็ มานาน สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๒) เขตที่ราบยุโรปเหนือ เป็นท่ีราบขนาดใหญ่ต่อเน่ืองไปทางตะวันออกจนถึงประเทศรัสเซียด้านบน ปกคลุมด้วยตะกอนธารน้าแข็งและตะกอนแม่น้า เป็นท่ีราบขนาดใหญ่ท่ีสุดของทวีปยุโรป ครอบคลุมพ้นื ที่ตั้งแต่ตอนใต้ของสหราชอาณาจกั ร ทางตะวนั ตกของประเทศฝร่งั เศส ผ่าน เบลเยียม เนเธอร์แลนด์ เดนมาร์ก ตอนเหนือของเยอรมนี โปแลนด์ ลิทัวเนีย ลัตเวีย เอสโตเนีย ฟินแลนด์ และพน้ื ที่ส่วนใหญ่ของรสั เซีย แบง่ ออกเป็น ๒ เขต คือ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

(๑) เขตที่ราบลุ่มน้า แมน่ า้ ไรน์ แม่น้าที่ยาวท่ีสุดของเยอรมนี เป็นภูมิประเทศที่มีความต่างระดับน้อย เกิดจากการสะสมตะกอนจากลาน้ าท่ีพามา ทับถม แม่น้ าสาคัญในเขตน้ี ได้แก่ แม่น้าลัวร์ แซน ไรน์ เอลเบอ โอเดอร์ วิสตูลา ดรีนาและ วอลกาไหลลงสู่ทะเลแคสเปียน แม่น้าดานูบไหล ลงสู่ทะเลดา แม่น้าเหล่านี้เกิดจากเทือกเขาสูง ตอนกลางของทวีปแล้วไหลผ่านที่ราบใหญ่ลงสู่ ท ะ เ ล เห นื อ ท า ใ ห้ เ ข ต ที่ ร า บ ใ ห ญ่ ภ า ค ก ล า ง มี ดิ น ต ะ ก อ น อุ ด ม ส ม บู ร ณ์ เ ป็ น แ ห ล่ ง เกษตรกรรมและอุตสาหกรรมของทวปี ยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

(๒) เขตที่ราบหินเก่า เป็นภูมิประเทศที่มีความต่างระดับน้ อย เป็นที่สะสมของตะกอนธารน้ าแข็ง มีตะกอนคละเคล้าทกุ ขนาด เปน็ บรเิ วณที่มีเปลือกโลกอายุเก่าแก่มากที่สุด อยู่รอบ ๆ ชายฝ่ ัง ทะเลบอลติก ในเขตประเทศนอรเ์ วย์ สวีเดน และฟนิ แลนด์ เขตที่ราบขนาดใหญ่ มีความสาคญั ทางด้านเศรษฐกิจของทวีปยุโรป (ประเทศโปแลนด์) สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๓) เขตท่ีสูงตอนกลางทวีป เกิดจากการสึกกรอ่ นพงั ทลายของภเู ขาจนกลายเปน็ ที่ราบสูงและเทือกเขาเตี้ย ๆ สลับ กับท่ีต่า อยู่ระหว่างท่ีราบยุโรปเหนือกับเทือกเขาสูงหินใหม่ทางใต้ เป็นบริเวณที่มีการ เปล่ียนแปลงทางธรณี การหักพับ เลื่อนเหล่ือม โค้งงอ ตั้งแต่การเกิดชุดเขาเฮอซิเนียน ซ่ึง เป็นชุดภูเขาที่มีความสูงระดับปานกลาง ที่พัฒนามาต้ังแต่ปลายมหายุคพาลีโอโซอิก เมื่อ ประมาณ ๒๐๐ ล้านปีมาแล้ว ทาให้พื้นที่ดังกล่าวไม่เป็นเทือกเขาสูง แต่ถูกกัดกร่อนเหลือ เป็นท่ีราบสูงกระจายอยู่ ต้ังแต่ประเทศสเปน ฝร่ังเศส เยอรมัน จนถึงบริเวณยุโรป ตะวนั ออก สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี ๒

ภาพจากดาวเทียมบรเิ วณท่ีราบสูงทางตอนกลางของทวปี ยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๓) เขตท่ีสูงตอนกลางทวปี ตัวอยา่ งท่ีราบสูงสาคญั เชน่ (๑) ท่ีราบสูงเมเซตา ตอนกลางของคาบสมุทรไอบเี รยี (๒) ท่ีราบสูงมาซฟี ซองตราล ตอนกลางของประเทศฝรงั่ เศส (๓) ท่ีราบสูงแบล็กฟอเรสต์ ท่ีราบสูงบาวาเรยี ในประเทศเยอรมนี (๔) ที่ราบสูงอารเ์ ดน ในประเทศเบลเยยี มและลักเซมเบริ ก์ (๕) ที่ราบสูงโบฮีเมยี ระหว่างพรมแดนของประเทศเยอรมนี เชก็ เกีย และสโลวาเกีย สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๔) เขตภูเขาสูงหินใหมต่ อนใต้ บริเวณน้ีเกิดจากการโก่งตัวของหินเปลือกโลกจนกลายเป็นเทือกเขาสูงขนาดใหญ่ มี ก า ร สึ ก ก ร่อ น แ ล ะ พั ง ท ล า ย ไ ม่ ม า ก จึ ง มี ลั ก ษ ณ ะ เป็ น ย อ ด เ ข า สู ง แ ล ะ หุ บ เ ข า ลึ ก เทือกเขาสาคญั ในเขตนี้ ได้แก่ (๑) เทือกเขาแอลป์ มีแนวเทือกเขาจากตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศฝรั่งเศส ผ่าน สวิต เซ อ ร์แ ล น ด์ อิ ต า ลี ลิ ก เ ต น สไ ต น์ แล ะอ อ ส เ ต รีย มีย อ ด เ ขา สู ง สุ ด ช่ือ ม ง บ ล็ อ ง สูงจากระดับทะเลปานกลาง ๔,๘๐๗ เมตร (๒) เทือกเขาแอเพนไนน์ ในคาบสมุทรอิตาลี (๓) เทือกเขาพิเรนีส ในคาบสมุทรไอบเี รยี เป็นแนวพรมแดนระหว่างประเทศสเปนกับ ฝรง่ั เศส สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๔) เขตภเู ขาสูงหินใหม่ตอนใต้ (๔) ทิวเขาไดนารกิ แอลป์ ในคาบสมุทรบอลขา่ น (๕) เทือกเขาคารเ์ พเทียน ในประเทศเชก็ เกีย สโลวาเกีย โปแลนด์ ฮังการี โรมาเนีย และ ยูเครน (๖) เทือกเขาคอเคซัส อยูร่ ะหวา่ งทะเลดากับทะเลแคสเปยี น ทางใต้ของประเทศรสั เซยี มียอดเขาสูงสุดในทวีปยุโรปชื่อ เอลบรุ ส (Elbrus) สูงจากระดับทะเลปานกลาง ๕,๖๔๒ เมตร สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

ยอดเขาสูงของเทือกเขาแอลป์ มีหิมะปกคลมุ ตลอดปี สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี ๒

ภาพจากดาวเทียมแสดงเทือกเขาแอลป์ และเทือกเขาแอเพนไนน์ในคาบสมุทรอิตาลี สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๒. ลักษณะภมู ิอากาศ ปจั จยั ท่ีมอี ิทธพิ ลต่อลักษณะภมู ิอากาศในทวปี ยุโรป มีดังนี้ ปัจจยั ลักษณะท่ีส่งผลต่อภูมอิ ากาศ ตาแหน่งที่ตั้ง ทวีปยุโรปมีตาแหน่งที่ต้ังประมาณละตจิ ดู ๓๐ องศาเหนือ ขนาด และรูปรา่ ง ถึง ๗๐ องศาเหนือ จึงทาให้ทวีปยุโรปส่วนใหญ่อยู่ในเขตอบอุ่น ทางตอนใต้อยูใ่ กล้เส้นทรอปิกออฟแคนเซอร์ จึงทาให้ฤดูร้อนมี อากาศอบอุ่นค่อนข้างร้อน ทางตอนเหนืออยู่เลยเส้นอาร์กติก จงึ ทาให้ฤดูหนาวอากาศค่อนข้างหนาวแบบข้ัวโลก ประกอบกับ ทวปี ยุโรปมีขนาดเล็ก มีทะเลและมหาสมุทรอยู่โดยรอบ ยกเว้น ทางตะวันตก จึงทาให้มีอุณหภูมิแบบภาคพ้ืนสมุทรมากกว่า ภูมิอากาศแบบภาคพ้ืนทวปี สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๒. ลักษณะภมู ิอากาศ ปจั จัยที่มีอิทธพิ ลต่อลักษณะภมู อิ ากาศในทวีปยุโรป มดี ังนี้ ปจั จัย ลักษณะที่ส่งผลต่อภมู อิ ากาศ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นท่ีราบ เทือกเขาและภูเขาต่าง ๆ วางตัว ในแนวตะวันออกเฉียงเหนือ-ตะวันตกเฉียงใต้ ซ่ึงไม่ขวาง ทิศทางลมประจาตะวันตกที่พัดมาจากมหาสมุทรแอตแลนติก ประกอบกับมีชายฝ่ ังเว้าแหว่ง เป็นอ่าว แหลม และคาบสมุทร จานวนมาก ทาให้อิทธพิ ลจากลมทะเลแผ่กระจายไปทั่วทั้งทวีป ยุโรปจงึ ไม่มเี ขตพื้นท่ีแห้งแล้งแบบทะเลทราย ลักษณะภูมิประเทศ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๒. ลักษณะภูมอิ ากาศ ปัจจยั ท่ีมอี ิทธพิ ลต่อลักษณะภูมอิ ากาศในทวปี ยุโรป มีดังนี้ ปจั จยั ลักษณะที่ส่งผลต่อภมู ิอากาศ ทวีปยุโรปได้รับอิทธิพลของกระแสน้าอุ่นกัลฟ์สตรีมซ่ึง ไ ห ล ผ่ า น ม ห า ส มุ ท ร แ อ ต แ ล น ติ ก เรี ย ก ว่ า ก ร ะ แ ส น้ า อุ่ น แอตแลนติกเหนือ ไหลเขา้ สู่บรเิ วณชายฝ่ ังของเกาะเกรตบรเิ ตน เกาะไอรแ์ ลนด์ และประเทศนอรเ์ วย์ ทาให้มฝี นตก และอุณหภูมิ สูงข้นึ กระแสน้าในมหาสมุทร สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชนั้ มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๒. ลักษณะภูมอิ ากาศ ปจั จัยท่ีมีอิทธพิ ลต่อลักษณะภมู ิอากาศในทวปี ยุโรป มีดังน้ี ปัจจัย ลักษณะท่ีส่งผลต่อภูมอิ ากาศ ระบบลมประจา ลมประจาปที ่ีมอี ิทธิพลต่อทวีปยุโรปมากที่สุด คือ ลมฝ่าย ตะวันตก (ลมตะวันตกเฉียงใต้) ซ่ึงพัดมาทางทิศตะวันตก- เฉียงใต้ผ่านมหาสมุทรแอตแลนติกส่งผลให้มีปริมาณฝนมาก และลมข้ัวโลก (ลมตะวันออกเฉี ยงเหนื อ) ซ่ึงพัดพาความ หนาวเย็นจากขั้วโลกเหนือมา ทาให้ทางตอนเหนือของทวีป ยุโรปมีอากาศหนาวเย็น และเม่ือลมขั้วโลกมาปะทะกับลมฝ่าย ตะวันตกทาให้เกิดฝนตกในทวีปยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี ๒

แผนท่ีเขตภมู อิ ากาศของทวีปยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

จากปัจจยั ดังกล่าว ทาให้ทวปี ยุโรปมีเขตภมู ิอากาศแบบต่าง ๆ ดังน้ี ๒.๑ ภมู ิอากาศแบบทนุ ดราหรือแบบข้วั โลก (ET) อากาศหนาวจัดและมีระยะเวลายาวนาน น้าในทะเลจึงเป็นน้าแข็ง เดือนที่ร้อนท่ีสุด มีอุณหภูมิเฉล่ียไม่เกิน ๑๐ องศาเซลเซียส ทาให้มีหิมะและน้าแข็งปกคลุมเกือบตลอดปี มปี รมิ าณฝนตกประมาณ ๓๐๐-๕๐๐ มิลลิเมตรต่อปี ลักษณะภูมิอากาศแบบน้ีปรากฏอยู่ตาม แนวเทือกเขาเชอเลนในคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย ทางฝ่ ังตะวันออกของเกาะไอซ์แลนด์ ชายฝ่ ัง มหาสมุทรอารก์ ติก ตอนเหนือของนอรเ์ วย์ ฟินแลนด์ และรสั เซยี สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

ในชว่ งฤดูหนาว น้าจะกลายเปน็ น้าแขง็ ลอยอยู่บนผวิ น้าทะเลในบรเิ วณ ตอนเหนือของทวปี ยุโรป (อ่าวบอทเนีย ชายฝ่ ังทะเลประเทศสวเี ดน) สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๒.๒ ภูมอิ ากาศแบบไทกาหรือแบบก่ึงขั้วโลก (Dc) ในฤดูหนาวอากาศหนาวเย็นมาก อุณหภูมิเฉลี่ย ๖ องศาเซลเซียส และต่ากว่า จุดเยอื กแขง็ นาน ๖ เดือน ส่วนฤดูรอ้ นมอี ุณหภมู เิ ฉล่ีย ๑๗ องศาเซลเซียส และมรี ะยะเวลานาน ก ว่า เ ขตอ า ก า ศ แบ บ ทุน ด รา ลั ก ษณ ะภูมิ อ า ก า ศแบ บ นี้ ป ร า ก ฏ อ ยู่บ ริเว ณ คา บ สมุ ท ร สแกนดิเนเวีย และตอนเหนือของรสั เซยี ๒.๓ ภูมอิ ากาศแบบภาคพื้นสมุทรชายฝ่ งั ตะวนั ตก (Cb) อากาศอบอุ่น มีฝนตกปานกลางตลอดปี เพราะได้รับอิทธิพลจากลมตะวันตกและ มหาสมุทรแอตแลนติก ทาให้อากาศไม่หนาวจัดในฤดูหนาว มีอุณหภูมิเฉลี่ย ๑-๗ องศา- เซลเซยี ส ส่วนฤดูรอ้ นมีอากาศเย็น ลักษณะภูมิอากาศแบบนี้ปรากฏอยู่บรเิ วณเกาะไอร์แลนด์ ตอนใต้ของสหราชอาณาจักร ตอนกลางของที่ราบใหญ่ ตอนใต้ของนอร์เวย์และสวีเดน ทาง ตะวนั ตกของเกาะไอซแ์ ลนด์ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๒.๓ ภูมอิ ากาศแบบภาคพ้นื สมุทรชายฝ่ ังตะวันตก (Cb) บรเิ วณชายฝ่ งั มหาสมุทรแอตแลนติก (ประเทศฝรง่ั เศส) สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๒.๔ ภูมิอากาศแบบชน้ื ภาคพื้นทวีป (Da) อากาศหนาวเย็น อุณหภูมิเฉล่ีย ๑-๒ องศาเซลเซียสและต่ากว่าจุดเยือกแข็งเป็นระยะ เวลานานประมาณ ๔ เดือน ส่วนฤดูรอ้ นมีอากาศอบอุ่น อุณหภมู ิเฉลี่ย ๑๙-๒๐ องศาเซลเซียส ลักษณะภูมิอากาศแบบน้ีปรากฏอยู่บริเวณภูมิภาคยุโรปตะวันออก คือ ประเทศโปแลนด์ เช็กเกีย สโลวาเกีย โรมาเนีย มอลโดวา ยูเครน เบลารุ ส ลิทัวเนีย ลัตเวีย เอสโตเนีย และ ตอนกลางของรสั เซีย ๒.๕ ภมู ิอากาศแบบอบอุ่นชนื้ (Ca) อากาศอบอุ่น ฤดูรอ้ นอากาศค่อนข้างร้อน แต่ได้รับอิทธิพลจากทะเลจึงทาให้มีฝนตก ตลอดปี ส่วนฤดูหนาวอากาศค่อนข้างเย็น ลักษณะภูมิอากาศแบบน้ีปรากฏอยู่บริเวณตอนใต้ ของภมู ภิ าคยุโรป ได้แก่ ประเทศสโลวีเนีย ออสเตรยี ฮังการี และโรมาเนีย สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๒.๖ ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน (Cs) อากา ศร้อ นจัดในฤ ดูร้อ น อุ ณหภูมิ เ ฉ ล่ี ย ๒ ๓ อ ง ศ า เ ซ ล เซี ย ส มี ป ริ ม า ณ ฝ น ปานกลาง และฝนมากในฤดูหนาว เพราะได้รับ อิ ท ธิ พ ล จ า ก ล ม ต ะ วั น ต ก อุ ณ ห ภู มิ เ ฉ ล่ี ย ๘ องศาเซลเซียส ลักษณะภูมิอากาศแบบน้ี ปรากฏอยู่บริเวณชายฝ่ ังทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน คาบสมุทรบอลข่าน ทางตอนใต้ของทวีปยุโรป บรเิ วณชายฝ่ ังทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน (ประเทศสเปน) สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๒.๗ ภมู ิอากาศแบบทุ่งหญา้ ก่ึงทะเลทราย (Bs) อากาศอบอุ่นค่อนข้างแห้งแล้ง แต่ไม่แห้งแล้งมากเหมือนเขตทะเลทราย ลักษณะ ภูมิอากาศแบบนี้ปรากฏอยู่บริเวณตอนกลางและตอนใต้ของประเทศสเปน ตอนเหนือของ ทะเลดาและทะเลแคสเปียน ประเทศโรมาเนีย ฮังการี ยูเครน และตอนใต้ของรสั เซีย สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๒.๘ ภมู ิอากาศแบบภูเขาสูง (H) บรเิ วณเทือกเขาแอลป์ ประเทศสวติ เซอรแ์ ลนด์ เป็นลักษณะภูมอิ ากาศที่เกิดข้ึนบนที่สูง มลี ักษณะภูมิอากาศแบบภูเขาสูง หรือบนภูเขา อุณหภูมิแตกต่างกันตามระดับ ความสูงของพ้ืนท่ี คือ ย่ิงสูงข้ึนอากาศก็จะ เย็นลง ลักษณะภูมิอากาศแบบน้ี ปรากฏอยู่ บรเิ วณเทือกเขาแอลป์ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๓. ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ๓.๑ พชื พรรณธรรมชาติ ลักษณะของพืชพรรณธรรมชาติในทวีปยุโรปมีความหลากหลายแตกต่างกันไปตาม ปจั จยั ท่ีเกี่ยวขอ้ ง เชน่ ลักษณะภูมปิ ระเทศ ภูมิอากาศ ปรมิ าณฝน แผนท่ีแสดงพชื พรรณธรรมชาติในทวปี ยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๑ พชื พรรณธรรมชาติ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๑ พชื พรรณธรรมชาติ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๑ พชื พรรณธรรมชาติ พืชพรรณปา่ สนไทกา พชื พรรณเมดิเตอรเ์ รเนียน บรเิ วณตอนเหนือของรสั เซยี บรเิ วณชายฝ่ งั ทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี ๒

๓.๒ ทรัพยากรดิน ในทวีปยุโรปมีดินที่ค่อนข้างอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การปลูกพืชเศรษฐกิจต่าง ๆ เน่ืองจากมีวัตถุต้นกาเนิดดินที่สลายตัวจากหินและแร่ที่หลากหลายจากเทือกเขาสูง แล้วถูก พัดพาไปสะสมอยู่ในท่ีราบใหญ่ภาคกลางรวมกับซากพืชชนิดต่าง ๆ ประกอบกับปริมาณฝน เฉล่ียรายปมี ีระดับปานกลาง ทาให้การชะล้างธาตุอาหารออกไปจากชั้นดินไม่รุนแรงจึงเป็นดิน ท่ีเหมาะแก่การเพาะปลูกพืช เชน่ ข้าวโอ๊ต ขา้ วบารเ์ ลย์ ข้าวไรย์ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๒ ทรัพยากรดิน บรเิ วณที่ราบล่มุ รมิ ฝ่ งั แมน่ ้าดานูบ ลักษณะดินเป็นดินต้ืน เน่ืองจากถูกน้าท่วมขัง และถูก กัดเซาะในชว่ งฤดูน้าหลาก (ประเทศฮังการ)ี สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๓ ทรัพยากรน้า ในทวีปยุโรปแหล่งน้ามีความสาคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและการคมนาคมขนส่ง เป็นอยา่ งมาก โดยกระจายอยู่ท่ัวทั้งทวีปและมีปริมาณน้าเพียงพอต่อความต้องการ ปัจจัย ด้านภูมิอากาศทาให้มีปริมาณฝนเฉลี่ยรายปีอยู่ในระดับปานกลาง อุณหภูมิเฉล่ียรายปี ค่อนข้างต่า อัตราการระเหยของน้าน้อย ส่งผลให้น้าในแม่น้าลาธารมีตลอดท้ังปี และไหล ผ่านหลายประเทศ ส่วนทางตอนเหนือของทวีปมีทะเลสาบเป็นจานวนมากซ่ึงเกิดจากการ กัดเซาะของธารน้าแข็ง โดยประเทศฟนิ แลนด์เป็นประเทศท่ีมที ะเลสาบมากท่ีสุด สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๓ ทรัพยากรน้า แมน่ ้าวอลกา เป็นแม่น้าสายที่ยาวท่ีสุดในทวปี ยุโรป มคี วามยาวประมาณ ๓,๗๐๐ กิโลเมตร สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ ๒ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๓ ทรัพยากรน้า แม่น้าเอลเบอ มีความยาว ๑,๐๙๔ กิโลเมตร มีต้นกาเนิดจากเทือกเขารีเซนเกเบียรเ์ กอ ในเช็กเกีย ไหลไปทางเหนือผ่านประเทศเยอรมนี และไหลออกสู่ทะเลเหนือ เป็นหน่ึงในแม่น้า สายหลักของยุโรป แม่น้าไรน์ มีความยาว ๑,๒๓๐ กิโลเมตร มตี ้นกาเนิดจากเทือกเขาแอลป์ ทางตอนใต้ของ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ไหลผ่านประเทศอิตาลี ลิกเตนสไตน์ ออสเตรีย เยอรมนี ฝร่ังเศส ลักเซมเบิร์ก เบลเยียม และเนเธอร์แลนด์ และไหลออกสู่ทะเลเหนือ เป็นแม่น้าสาคัญ เน่ืองจาก ไหลผ่านพ้ืนท่ีอุตสาหกรรม ทั้งโรงถ่านหิน โรงถลุงแร่เหล็ก ทาให้แม่น้าไรน์ เป็นเส้นทาง คมนาคมขนส่งทางน้าท่ีสาคัญ โดยเฉพาะการขนส่งถ่านหินจนได้รับฉายาว่า แม่น้าถ่านหิน นอกจากนี้แมน่ ้าไรน์ยังเป็นเส้นแบง่ เขตแดนทส่ี าคญั ของประเทศต่าง ๆ ในทวีปยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี ๒

๓.๓ ทรัพยากรน้า แม่น้าดานูบ มีความยาว ๒,๘๘๘ กิโลเมตร มีต้นกาเนิดบริเวณป่าดา ในประเทศ เยอรมนี ไหลไปทางทิศตะวันออกผ่านเมืองหลวงและเมืองสาคัญของประเทศต่าง ๆ ใน ยุโรปตะวันตกและยุโรปตะวันออก โดยเชื่อมต่อกับแม่น้ าสายย่อย ๆ ของแต่ละประเทศ ไหลผ่านดินดอนสามเหล่ียมปาก แม่น้ าดานู บ และแยกลงสู่ทะเลดาที่ประเทศโรมาเนี ย และยูเครน สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๓ ทรัพยากรน้า สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๔ ทรัพยากรแร่และพลังงาน ยุโรปเป็นทวีปที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยแรแ่ ละพลังงานสาคัญมากมาย ซ่ึงมีกระจายอยู่ท่ัว ท้ังทวปี โดยนามาใชป้ ระโยชน์ในการพัฒนาอุตสาหกรรมต่าง ๆ และเศรษฐกิจ ประเทศรสั เซยี เปน็ ประเทศที่ผลิตและส่งออกแกส๊ ธรรมชาติสูงท่ีสุดในโลก สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๔ ทรัพยากรแร่และพลังงาน แรแ่ ละพลังงานท่ีสาคญั ในทวปี ยุโรป มีดังนี้ เหล็ก พบกระจายอยู่ท่ัวไปทางตะวันออกเฉียงเหนื อและตอนกลางของสหราช- อาณาจักร ภูมิภาคลอร์เรนของประเทศฝร่ังเศส เยอรมนี รัสเซีย สวีเดน สเปน ยูเครน และ ออสเตรยี ถ่านหิน พบมากบรเิ วณเกาะเกรตบรเิ ตนของสหราชอาณาจักร ตอนเหนือของฝรง่ั เศส เยอรมนี เบลเยียม เชก็ เกีย โรมาเนีย ยูเครน โปแลนด์ สเปน โปรตุเกส ออสเตรีย โครเอเชีย และ รสั เซีย บอ็ กไซต์ พบมากในประเทศฝรง่ั เศส สเปน ฮังการี บอสเนีย และกรซี สังกะสี พบมากในประเทศเยอรมนี ฝรงั่ เศส สเปน โปแลนด์ และอิตาลี ทองแดง พบมากบริเวณคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย ในเขตประเทศนอร์เวย์ สวีเดน ทางตะวันตกของฟินแลนด์และสเปน สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี ๒

๓.๔ ทรัพยากรแร่และพลังงาน แรแ่ ละพลังงานท่ีสาคัญในทวปี ยุโรป มีดังนี้ น้ ามันดิบ แหล่งสาคัญอยู่ในเขตทะเลเหนื อของสหราชอาณาจักร สกอตแลนด์ เดนมารก์ นอรเ์ วย์ ทางตะวนั ออกเฉียงใต้ของโรมาเนียและรสั เซีย แก๊สธรรมชาติ แหล่งสาคัญอยู่ในเขตทะเลเหนือ ยุโรปตะวันตกบรเิ วณประเทศฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ ซานมารีโน เยอรมนี ตอนเหนือของอิตาลี โรมาเนีย ยูเครน และทางตะวันออก ของฮังการี ตะก่ัว พบมากในประเทศสเปนและเซอรเ์ บยี ยูเรเนียม พบบรเิ วณประเทศสวเี ดน ดีบุก พบบรเิ วณเกาะเกรตบรเิ ตนของสหราชอาณาจักร สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี ๒

๓.๔ ทรัพยากรแร่และพลังงาน แผนท่ีแสดงแหล่งแรใ่ นทวปี ยุโรป สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี ๒