ก่อนท่ีเราจะใหม้ ันบังเกิดขึน้ มา แทจ้ ริง น่ันเป็นการง่ายมาก สาหรบั อลั ลอฮ”์ (อลั -หะดีด 22) ท่านนบี ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮิวะสลั ลมั กล่าวว่า “อลั ลอฮต์ ะอาลาได้ กาหนดทุกส่ิงแก่มคั ลกู ท่ีพระองคส์ รา้ ง ก่อนท่ีจะสรา้ งชั้นฟ้าและแผ่นดินถึง หา้ หม่นื ปี” (มสุ ลมิ หมายเลข 16 [2653]) จงดใี จเถิดกบั ข่าวดีท่ีพระองคอ์ ลั ลอฮด์ ารสั ไวใ้ นอลั กรุ อานวา่ ِإِ َِ ۡله قَالُوا إِنَّا إِ َذا أَ َص َب ۡت ُهم ُّم ِصي َبةر َٱعََّ َلّ ِلۡيي ِه َ ۡنم15ك5َ َّصأُ ِوِب َي ىل َئِن15ل6ٱ ُه ُم ِّ َّللِ ِإَو َّنا َو َر ۡ َحةر َص َل َو رت َِمن َّر َبِ ِه ۡم ﴿ َوبَ َِ ِش َوأُو َ ىلئِ َك َر ِج ُعو َن ]427-422 : ﴾ [البقرة157 ٱلۡ ُم ۡه َت ُدو َن ความวา่ “...เจา้ จงแจง้ ข่าวดีแก่บรรดาผอู้ ดทนเถิด คือบรรดาผู้ ท่ีเม่ือมีเคราะหร์ า้ ยมาประสบแก่พวกเขา พวกเขาก็กล่าวว่า ِإ َّنا َِّّل ِل ِإَو َّنا ِإ َِ ۡلهِ َر ِج ُعو َنแท้จริง พวกเราเป็ นกรรมสิทธิ์ ของอัลลอฮ์ และแท้จริงพวกเราจะกลับไปยังพระองค์ ชนเหลา่ นีแ้ หละท่ีจะไดร้ บั คณุ งามความดีและความเมตตาจาก พระเจ้าของพวกเขา ชนเหล่านี้แหละคือผู้ท่ีได้รับทางนา อนั ถกู ตอ้ ง” (อลั -บะเกาะเราะฮ์ 155-157) 50
จงอย่าไดก้ ระวนกระวายเศรา้ โศกโดยเด็ดขาด แต่ทาใจใหส้ งบกับ ความเมตตาและพรจากพระองคอ์ ลั ลอฮ์ ดว้ ยความอดทนและมอบหมายแก่ พระองคเ์ พียงผเู้ ดยี ว เพราะการกระวนกระวายเศรา้ โศกนนั้ เป็นหน่งึ ในสาเหตุ ท่ีเพ่ิมปัจจยั การเกิดโรคใหห้ นกั ขนึ้ ไปอีก 1. หม่นั กลา่ วคาวา่ อลั หมั ดลุ ิลลำฮ์ อะลำ กลุ ลิ หำล – ขอสรรเสริญ อลั ลอฮ์ ในทกุ ๆ สภาพท่ีฉนั ประสบ 2. จงขอดอุ าอด์ งั ท่ีท่านนบีอยั ยบู เคยขอไว้ أَ ۡر َح ُم َوأَن َت ََ ۞ َو َأيُّو َب ﴾ 83 ٱل َّر ِحِ َي ٱلَ ُّّ ُّض َم َّس ِ َن أ ِن َر َّب ُهۥ نَا َدى إِ ۡذ ﴿ ]20 :[الأنبياء ความว่า “และจงราลึกถึงเร่ืองราวของอัยยูบ เม่ือเขาได้ รอ้ งเรียนต่อพระเจ้าของเขาว่า “แท้จริงแลว้ ข้าพระองคน์ ั้น ความทุกขย์ ากไดป้ ระสบแก่ขา้ พระองค์ และพระองคเ์ ท่านัน้ เป็นผูท้ รงเมตตาท่ีสุดในหมู่ผูเ้ มตตาทงั้ หลาย” (อลั -อนั บิยาอ์ 83) อลั ลอฮก์ ็ทรงตอบรบั ดอุ าอข์ องทา่ นวา่ ]21 :﴿ فَٱ ۡس َت َج ۡب َنا َ ُلۥ فَ َك َش ۡف َنا َما بِهِۦ ِمن ُ َض ﴾ [الأنبياء ความว่า “ดงั นนั้ เราไดต้ อบรบั การรอ้ งเรียนของเขา แลว้ เราได้ ปลดเปลอื้ งส่ิงท่ีเป็นความทกุ ขย์ ากแกเ่ ขา” (อลั -อนั บิยาอ์ 84) 51
ُدر3غا ه.َ يหَُلมُ่น ًัلดهجอุ عاาَ อُماด์ًّ اวَُ้تยا ًءด َفอุهشาُيอْ نบ์ هفهท ْشนَُالَله َم้ีُا،َُُالَله َمُا ْش هفهن ْي،«ََاسلََلقهمًَاُمُ»اُْش هفهن ْي ความว่า “โออ้ ัลลอฮ์ ขอใหฉ้ ันหายเถิด โออ้ ัลลอฮ์ ขอใหฉ้ ัน หายเถิด โออ้ ลั ลอฮ์ ขอใหฉ้ ันหายอย่างสมบูรณ์ ในเร็ววนั และ ไมห่ วนกลบั มาเจ็บป่ วยอีก” 4. หม่นั ดอุ าอด»์ ُنว้ َ ยهل ْيดْظا هอَุ าلอنُاข์ َ อ همงُتซنนْุ كนُูيนْ ُه(إ هنนَكบีَنยحاนَู بสْุ سอُتะَ ลْنยัُ َأฮิ َلสُهإส َهลإلาُلมَ«) ความว่า “ไม่มีพระเจ้าอ่ืนใดนอกจากพระองค์ ทรงบริสุทธิ์ ย่ิงแลว้ แทจ้ ริงขา้ พระองคเ์ ป็นหนง่ึ ในจานวนผอู้ ธรรม” (ดดู อุ าอ์ นีใ้ นบทกอ่ นหนา้ นี)้ 5. และหน่งึ ในดอุ าอท์ ่ีดที ่ีสดุ กค็ ือ ا ْْل َعا َفا َُة َُأ ْس َأل َك ُ«ال َله َم ُ »ُهفي ال ُّد ْن َيا َوْ ْلا هخ َرهة هإ هني ความวา่ “โออ้ ลั ลอฮ์ ฉันขอต่อพระองค์ ไดโ้ ปรดประทานความ ปลอดภัยทั้งในดุนยานี้และในอาคิเราะฮ์” (อิบนุ มาญะฮ์ หมายเลข 3851 เศาะฮีห์ อลั -ญามิอฺ อศั -เศาะฆีร หมายเลข 5703) พรอ้ ม ๆ กบั การท่ีเรากาลงั ขอดุอาอ์ จงใชส้ ่ือ ตะวสั สลุ หรือการใช้ การงานท่ีดีต่าง ๆ ท่ีเคยกระทาไวเ้ ป็นการอา้ งอิงในการวิงวอนต่ออัลลอฮ์ 52
(ดหู ลกั ฐานในเศาะฮีห์ อลั -บุคอรีย์ หมายเลข 2272) และสามารถขอใหค้ นดี มีคณุ ธรรมท่ียงั มชี ีวิตอย่ชู ว่ ยขอดอุ าอใ์ หแ้ ก่ผปู้ ่ วยไดด้ ว้ ยเช่นกนั จงจาไวว้ ่าการเช่ือฟังและประพฤติดีต่อบิดามารดานนั้ เป็นหน่ึงใน สาเหตุท่ีอัลลอฮ์จะประทานความจาเริญและให้รอดพ้นจากบ ะลาอ์ การทดสอบ/ภยั พิบตั ิ ُل» ْمคَلُُمรََرงั้ َجهหَ اوْلนَ ُدง่ึَ ٍُزท่ هَعحาواนَلََُاน ٍّءُلบ َีَُنداศُفَهإرอ็َغ ْيลَواลْ،َوล)ั دُءاลً َواอد ََتฮ:َ َ(ُلอุ ءُاะًَاقลََففยั ؟شฮิى هวُهะََعوสدماลัََ ُعتลَ َضَنมั ََأ،เاوคَللَُلهยَّถَُلهإกُูاوًءถَسدาُعมض َْرวَاาَ่ي« َي ความว่า โอท้ ่านนบี เราตอ้ งรกั ษาโรคไหม ? ท่านนบีตอบว่า “พวกท่านจงรกั ษาเถิด เพราะแทจ้ ริงแลว้ อลั ลอฮจ์ ะไมส่ ง่ โรคมา เว้นแต่จะส่งยารักษามาด้วย ยกเว้นโรคเดียวเท่านั้นท่ี ไม่สามารถรักษาได้ คือ โรคแก่ชรา” (อบู ดาวูด หมายเลข 3588 อตั -ตริ มิซยี ์ 2038 อบิ นุ มาญะฮ์ 3436) น่ันคือการรักษาตามวิธีสุนนะห์ของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิ วะสลั ลมั และตามท่ีแพทยผ์ เู้ ช่ียวชาญไดแ้ นะนา พรอ้ มกบั การบริโภคอาหาร เคร่ืองด่มื ท่ีมปี ระโยชน์ เชน่ 53
1. ด่มื นา้ ซมั ซมั พรอ้ มกบั เนียตขอตอ่ อลั ลอฮใ์ หห้ ายป่ วย 2. ด่มื นา้ อนุ่ นา้ ขิง นา้ กระเทียม เป็นตน้ 3. ทานอินทผลมั อัจญ์วะฮเ์ จ็ดเม็ด ทุกเชา้ และเย็น (อัล-บุคอรีย์ หมายเลข 5445, 5768, 5769 มสุ ลิม หมายเลข 154 [2047]) 4. ทานผกั ปลอดสารพิษ 5. ทานผลไมท้ ่ีมีประโยชน์ (เช่นกลว้ ยนา้ วา้ และอ่นื ๆ) 6. ทาน หบั บะตุสเสำดำอ์ (ดู อลั -บุคอรีย์ หมายเลข 5687, 5688 มสุ ลิม หมายเลข 88 [2215] ดูเพ่ิมเติมในหนังสือ ค่มู ือผูป้ ่ วย ของผูเ้ ขียน หนา้ 61) เศาะดะเกาะฮ์หรือบริจาคทานพรอ้ มตัง้ เจตนาขอเพ่ือใหอ้ ัลลอฮ์ ทาใหห้ ายป่ วย ท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั กลา่ ววา่ ُ »« َدا َوْوا َم ْر َضاك ْمُ هبال َص َد َق هُة ความวา่ “จงรกั ษาผปู้ ่ วยของท่านดว้ ยการบริจาคทาน” (ดู อฏั - เฏาะบะรอนีย์ หมายเลข 10196 เศาะฮีห์ อตั -ตรั ฆีบ วะ อตั - ตรั ฮีบ ของอลั -อลั บานีย์ หมายเลข 744) ควรนอนใหเ้ พียงพอ อยา่ งนอ้ ยหกช่วั โมงตอ่ วนั 54
ดว้ ยการกล่าว ตสั บีห์ (สบุ หำนลั ลอฮ์) หรือ (สบุ หำนลั ลอฮิล อะซีม สบุ หำนลั ลอฮ์ วะบหิ มั ดฮิ ์) กลา่ วตะฮล์ ลี (ลำอลิ ำฮะ อลิ ลลั ลอฮ)์ กลา่ วตะหม์ ีด (อลั หมั ดลุ ลิ ลำฮ)์ กลา่ วตกั บีร (อลั ลอฮอุ กั บรั ) กล่าวเศาะละวาต (อลั ลอฮุมมะ ศ็อลลิ อะลำ มุหมั มัด วะอะลำ อำลิ มหุ มั มดั ) กลา่ วเหาเกาะละฮ์ (ลำเหำละ วะลำ กวุ วะตะ อลิ ลำ บลิ ลำฮ์) กลา่ วอสิ ติฆฟารและขออภยั โทษตอ่ อลั ลอฮใ์ หม้ าก (อสั ตฆั ฟิรุลลอฮ์ วะอะตบู ุ อลิ ยั ฮ)์ อย่างนอ้ ยท่ีสดุ กค็ วรกลา่ วในใจ ถา้ หากไม่มีเร่ียวแรงหรือไม่สามารถ กลา่ วออกมาดว้ ยปากได้ จُง:ةปيฏิواบرตัُيติ وفามُُ»หيะنดعا هษีَُ »دกَ ُُهดุلذاสََ ี َإفยراهُُهน์ ًّ ีشَعเ้ ถَิُ َمดَُنَانอوََظأลัَ ُُينลْ อُوههإبฮُ َيต،์ ههدะْلبอَ ََفعะُُاลه ًنرาَخظْيตَ ُรُندสَัَ ْنวهعَظา่ ُُان:ْ««هَأإَن ความว่า “ข้าอยู่กับความคิดคะเนของบ่าวท่ีมีต่อข้า และขา้ จะอยู่กับเขาเม่ือเขาขอดุอาอต์ ่อข้า” (มุสลิม หมายเลข 19 [2675]) อีกสายรายงานหน่ึงระบุว่า “ถา้ หากเขาคิดดี (เช่น คิดว่าอัลลอฮจ์ ะทรงทาใหเ้ ขาหายป่ วย) เขาจะไดส้ ่ิงนัน้ และ 55
ถา้ หากเขาคิดส่ิงท่ีไม่ดีก็จะไดส้ ่ิงนนั้ ” (เศาะฮีห์ อิบนิ หิบบาน หมายเลข 639) ทา่ นนบี ศอ็ ُล»ลُ َنลั َظลلอاฮُهلอุ لะاล هبยัُنฮิسว هะْحสيลั ُوลَ هมั َوกُلลَ إาُ่م هวْ วكา่ د:« َ ُل َيموَت َُن َأ َح ความว่า “คนหน่ึงคนใดในหมู่พวกท่านจงอย่าตาย เวน้ แต่ จะต้องคิดในแง่ดีต่ออัลลอฮ์เสมอ” (มุสลิม หมายเลข 81 [2877]) พวกเราทกุ คน โดยเฉพาะอย่างย่ิงหน่วยงานรฐั มีหนา้ ท่ีจะตอ้ งสรา้ ง ความตระหนกั และเอาจริงเอาจงั เพ่ือรณรงคใ์ หส้ งั คมมีการส่งั ใชใ้ นความดี และหา้ มปรามความช่วั หยุดการกระทาบาปทุกประการ และพยายามใหม้ ี คาส่งั ปิดสถานท่ีอบายมุข ผับ สถานบันเทิง รา้ นเหลา้ และรา้ นท่ีมีอาหาร เคร่ืองด่ืมต่าง ๆ ท่ีหะรอม หวังเพ่ือให้อัลลอฮ์ไดท้ รงขจัดโรคระบาดและ ภยั พิบตั ินีอ้ อกไป ขออลั ลอฮป์ ระทานความชว่ ยเหลอื ดว้ ยเถิด 56
-19 เร า ต่าง รู ้ดีว่าศา ส น า อิส ล ามเ ป็ น ศ าส น าแห่ งคว ามเ มตต าแล ะ เรียบง่าย หน่ึงในนั้นคือการละหมาด ท่ีมีการผ่อนปรนเพ่ือให้เบาลง ในสถานการณ์เฉพาะบางประการ เช่น การละหมาดในยามท่ีมีความกลัว การเดนิ ทาง ฝนตก และเจ็บไขไ้ ดป้ ่ วย หนึ่ง กำรละหมำดสำหรับผู้หญิง สาหรบั ผหู้ ญิงนนั้ การละหมาดท่ีบา้ นจะมีความประเสรฐิ กวา่ ซง่ึ เป็น ส่ิงท่ีไมม่ ีการขดั แยง้ กนั ในเร่อื งนี้ สอง กำรละหมำดสำหรับผู้ชำย การละหมาดสาหรบั ผชู้ ายนนั้ จะมีสามกรณีดว้ ยกนั 57
2.1 สาหรับคนปกติท่ียังไม่ติดเชือ้ ไม่มีโรคใด ๆ ไม่มีอาการตัวร้อน (ไม่สบาย) ไม่มีหวดั และแมก้ ระท่งั ไอก็ไมม่ ี ก็ใหไ้ ปละหมาดท่ีมสั ยิดรวมกับ ผอู้ ่นื ดว้ ยความระมดั ระวงั และปฏิบตั ิดงั นี้ 1. ใหเ้ ตรียมการอาบนา้ ละหมาดจากท่ีบา้ น 2. ใหส้ วมหนา้ กากปิดจมกู และปาก 3. ใหใ้ ชเ้ จลลา้ งมือเพ่ือขจดั เชือ้ (ก่อนเขา้ มสั ยิดและหลงั ออกจาก มสั ยิด) 4. ใหใ้ ชผ้ า้ ปลู ะหมาดสว่ นตวั ท่ีสะอาด ไมใ่ ชร้ ว่ มกบั ผอู้ ่นื 5. หลังจากเสร็จสิน้ การละหมาดใหร้ ีบแยกยา้ ย และน่งั อ่านวิริด ห่าง ๆ อยา่ งนอ้ ยหนง่ึ เมตร 6. ไมส่ ลามดว้ ยการจบั มอื และโอบกอดกนั 7. ใหร้ ีบกลบั บา้ นทนั ทีหลงั จากเสรจ็ สิน้ ภารกิจละหมาด และไมค่ ยุ สนทนาจนยืดเยือ้ 8. สาหรบั ผทู้ ่ีไมค่ อ่ ยสบายหา้ มไปมสั ยิดอยา่ งเดด็ ขาด เพราะอาจจะ ก่อใหเ้ กิดผลกระทบตอ่ ผอู้ ่นื 9. ทางท่ีดอี ิมามนาละหมาดไมค่ วรอา่ นยาว 10. ใหก้ ม้ หนา้ ลงขณะใหส้ ลาม เพ่ือไม่ใหล้ ะอองจากการใหส้ ลาม นนั้ ไปโดนหนา้ ผทู้ ่ีอย่ดู า้ นขวาและดา้ นซา้ ย 58
2.2 อินชาออ์ ลั ลอฮ์ เม่ือโรคเร่ิมระบาดแต่ไม่รุนแรงอนุญาตใหอ้ ิมามทา การละหมาดท่ีมัสยิดแบบรวมแต่ไม่ย่อ ระหว่างซุฮรก์ ับอัศร์ และระหว่าง มฆั ริบกบั อิชาอ์ ใหอ้ ิมามเลือกอา่ นสเู ราะหส์ นั้ ๆ พรอ้ มกบั ปฏิบตั ิตามแนวทาง ท่ีกลา่ วถงึ แลว้ ในกรณีท่ีหนง่ึ อยา่ งเครง่ ครดั ُُُُُ:ُُققََُْبلاَْويهَوفَ َلتنيل،َُُم،َف:ُهذَُُهملََََخقوت َْاَوُهكسَ َللٍ»؟:ََُاهرُهايلفثَدُْليحَُُُهوهإهََرَلعكَغَُْلجييىٍْيهُُرعهأ،كهُُْدَيََصيمَحَُلناَههدىُةَلُيأ:َُ]هبلُُههٍافلْْ«سُلَي:هَ»يُرُجَهَََوذلهمبلََُلُ هعََُهُوفَالكْْْربلي؟هُهعسنَُ ََُسوقشَاَفعال ََهٍُبءلراا:َُْغههُهقل:َََُلَعتنل:ُْْجهةوََُُُيُقَأَواََفاةمع،َم،رْْمٍُصحهوَلاسههعرريَا:ُهَا َ«َملعَلحأْبهَهَرطُّهدنظاٍُْينَهُردا ُُْههبَ»رأ هَثُُعَْ[نَُنبَوُأُااَوهْبَلفعلٍََبيُيعُايس ความว่า จากท่านอิบนุ อบั บาส เราะฎิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า ท่านเราะสูล ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮิวะสลั ลมั ไดท้ าการละหมาด รวมระหว่างซุฮรก์ ับอัศร์ และมฆั ริบกับอิชาอท์ ่ีเมืองมาดีนะฮ์ โดยท่ีไม่มีภาวะวิกฤติความกลัวหรือฝนตก (อีกสายรายงาน หน่ึงจากท่านอิบนุ อับบาส เช่นกันระบุว่า ไม่ใช่สาเหตุการ เดินทาง) และจากหะดีษท่ีรายงานโดยวากิอฺกล่าวว่า ฉันได้ ถามอิบนุ อบั บาส วา่ ท่านเราะสลู ทาเชน่ นนั้ เพราะเหตใุ ด? เขา ตอบว่า เพ่ือไม่ใหเ้ กิดความยากลาบากแก่ประชาชาติของท่าน และจากหะดีษของอบู มุอาวียะฮ์ มีคนถามอิบนุ อับบาส เราะฎิยัลลอฮุอันฮ์ ว่า ท่านเราะสูลปฏิบัติเช่นนั้นเพ่ืออะไร? 59
เขาตอบว่า ท่านไม่ต้องการให้เกิดความยากลาบากแก่ ประชาชาตขิ องท่าน (มสุ ลมิ หมายเลข 54 [705]) หะดีษเศาะฮีห์นี้เป็นหลักฐานชีช้ ัดให้กับเราว่า สามารถทาการ ละหมาดรวมได้ เน่ืองจากกลวั ต่อโรคระบาดนีท้ ่ีมีการแพร่เชือ้ อย่างรวดเร็ว พรอ้ มทงั้ ไดส้ รา้ งอนั ตรายแก่มวลมนุษยม์ ากกว่าอันตรายของโรคปกติ และ อนั ตรายมากกวา่ สาเหตอุ ่ืน ๆ ท่ีอนญุ าตใหล้ ะหมาดรวมได้ เช่นละหมาดรวม เน่ืองจากเจ็บป่ วย ฝนตก และภาวะหวาดกลวั อีกทงั้ ยังยากลาบากมากกว่า การละหมาดรวมเน่ืองจากอยู่ในการเดินทางเสียอีก ท่ีมากไปกว่านัน้ ก็คือ ทา่ นนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั ยงั เคยละหมาดรวมไมใ่ ช่เพราะสาเหตทุ ่ี กลา่ วมาขา้ งตน้ แต่เป็นเพราะแค่ตอ้ งการใหเ้ กิดความง่ายดายแก่ประชาชาติ ของท่านเท่านนั้ ดงั นนั้ เม่ือเปรียบเทียบกบั สภาพเหตุการณข์ องเราท่ีเชือ้ โรค กาลงั ระบาดถงึ วิกฤตขิ นั้ ท่ีสองแลว้ นนั้ เราจาเป็นอย่างย่ิงท่ีจะตอ้ งปฏิบตั ิตาม สนุ นะฮข์ องการผอ่ นปรนในเร่ืองดงั กลา่ วนี้ วลั ลอฮอุ ะอลฺ มั สาหรบั ผทู้ ่ีไมเ่ หน็ ดว้ ยกบั การปฏิบตั ิตามหะดีษท่ีถูกตอ้ งจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ท่ีมีการผ่อนปรนและความง่ายดายแก่ ประชาชาติของท่าน ทงั้ ท่ีท่านนบีเป็นผทู้ ่ีเตม็ ไปดว้ ยความเมตตา ก็ขอใหเ้ ขา ละหมาดหา้ เวลาท่ีมสั ยิดพรอ้ มกบั คนอ่ืน ๆ ดว้ ยการปฏิบตั ิตามเง่ือนไขทงั้ สิบ ประการท่ีอธิบายไวแ้ ลว้ ก่อนหนา้ นีอ้ ย่างเคร่งครดั หรือไม่ก็ใหเ้ ขาละหมาด พรอ้ มกบั ครอบครวั ท่ีบา้ นอนั เน่ืองจากกลวั ตอ่ โรคระบาดได้ วลั ลอฮอุ ะอลฺ มั 60
2.3 เม่ือโรคระบาดแพร่กระจายอย่างหนกั ตามท่ีทางการไดป้ ระกาศไว้ การละหมาดท่ีบา้ นพรอ้ มกบั ครอบครวั ในช่วงตน้ เวลาย่อมประเสริฐกว่าการ ไปละหมาดท่ีมสั ยิด เพราะการละหมาดท่ีมสั ยิดพรอ้ มกับบุคคลอ่ืน ๆ อาจ เป็ นเหตุให้ติดเชื้อหรือแพร่เชื้อแก่ผู้อ่ืนได้ และยังเป็นการปลีกตัวจาก ภยันตรายหรือส่ิงไม่ดี เพ่ือรักษาความปลอดภัยของตัวเองและผู้อ่ืน โดยเฉพาะอย่างย่ิงเชือ้ โรคท่ีติดต่อง่ายและอันตรายเช่นเชือ้ ไวรัสโคโรนา โควดิ -19 นี้ ก า ร ล ะ ห ม า ด วัน ศุ ก ร์ก็ ส า ม า ร ถ ห ยุ ด ไ ด้เ ช่ น กั น ต า ม ค า ส่ ัง ข อ ง หน่วยงานรบั ผิดชอบวินิจฉัยขอ้ กาหนดทางศาสนา เพราะผคู้ นท่ีมาละหมาด วันศุกร์มีจานวนมาก และเชื้อโรคมีโอกาสท่ีจะแพร่กระจายสู่คน อ่ืน ๆ มากกวา่ การละหมาดปกติ ถา้ หากสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดอยใู่ นขนั้ รุนแรง (ดู อลั -บุคอรีย์ หมายเลข 901 มสุ ลิม หมายเลข 26 [699] อนั -นะวะวีย์ กลา่ ววา่ หะดีษนีเ้ ป็นหลกั ฐานชีว้ า่ การละหมาดวนั ศกุ รน์ นั้ งดไม่ตอ้ งกระทาได้ เน่ืองจากสาเหตฝุ นตกและเหตอุ ่ืนท่ีคลา้ ยกนั น่ีทศั นะในมซั ฮบั เราและมซั ฮบั อ่นื ดู ชรั ห์ เศาะฮีห์ มสุ ลมิ 5/206) สว่ นมอุ ซั ซิน (ผปู้ ระกาศละหมาด) ในสถานการณท์ ่ีโรคกาลงั ระบาด อย่างหนกั ใหท้ าหนา้ ท่ีเพียงแค่กล่าวเสียงอะซานเพ่ือแจง้ เขา้ เวลาละหมาด พร้อมกับกล่าวประโยค ( ) َص ُّلواُهف ْيُ هر َحاهلكمหมายถึง จงละหมาดท่ีบ้าน (ท่ีพานกั ) ของพวกท่าน สาหรบั อิมามและมอุ ซั ซิน (ผปู้ ระกาศละหมาด) ท่ียงั ไมเ่ จ็บไขไ้ ดป้ ่ วย และไม่ติดเชือ้ ก็สามารถทาการละหมาดสองสามคนด้วยกันได้ โดยปิด 61
เป็ นการเฉพาะ ไม่ต้องชักชวนผู้อ่ืนมาละหมาดพร้อมกับ พวกเขา วลั ลอฮอุ ะอลฺ มั 2.4 ในสถานการณ์ท่ีโรคกาลังระบาดอย่างหนักเช่นนี้ ควรหม่นั เพียร ในการประกอบศาสนกิจส่วนตวั ท่ีบา้ นใหม้ าก เช่น การละหมาดเราะวาติบ ก่อนและหลงั ละหมาดฟัรฎู ละหมาดฎูหา ละหมาดวิติรสิบเอ็ดร็อกอะฮ์ หรือ อย่างนอ้ ยสามร็อกอะฮ์ อ่านอัลกุรอาน สอนและสรา้ งความใกลช้ ิดกับคน ในครอบครัว ดุอาอด์ ว้ ยดุอาอม์ ุสตะญาบ ซิกิร ตะฮ์ลีล ตัสบีห์ อิสติฆฟาร เตาบตั เศาะละวาตตอ่ ทา่ นเราะสลู ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั พรอ้ มกบั ทา เศาะดะเกาะฮบ์ รจิ าคทาน และถือศลี อด ُْر هءทْ่ َلาُاนلةเรَصาَ ะُส هةลصَ ูلศَ อ็ لลُاลلลั َضลอأ ْفฮَ ُنอุ َ ะف هإลَ ُยั،مฮْ ิวكะوهتสْ يลั ُبล ْيมُัس»ُهفไَُةดاوَبกْ้تَنลْاكلาَُ่الวَْاهวألُُّيาَ่ َُهف«ْيَفُ َب ْيَهصتُّلههُْواإ ความว่า “โอ้ผู้คนทั้งหลาย จงละหมาด(สุนัต)ท่ีบ้านของ พวกท่านเถิด เพราะการละหมาดท่ีประเสริฐท่ีสดุ ของคนผูห้ น่งึ นั้น คือการละหมาดท่ีบ้านของเขา นอกจากละหมาดฟัรฎู (ใหล้ ะหมาดท่ีมสั ยิดดกี วา่ )” (อลั -บคุ อรีย์ หมายเลข 731) 62
อลั ลอฮต์ รสั วา่ َأنَّ ُهۥ فَ َل ۡو َل َ لَ َلبِ َث ٱلۡ ُم َس َبِ ِح َي ُي ۡب َع ُثو َن يَ ۡو ِم إِل َب ۡطنِهِۦ ِف 143 ِم َن ََك َن ﴿ ]411-410 :﴾ [الصافات144 ความวา่ “หากวา่ เขา(นบียนู สุ )ไมไ่ ดเ้ ป็นคนหน่งึ ในหมผู่ ทู้ ่ีตสั บีห์ ตอ่ อลั ลอฮแ์ ลว้ ไซร์ แนน่ อนเขาจะตอ้ งอยใู่ นทอ้ งปลาจนกระท่งั วนั คืนฟื้นชีพ” (อศั -ศอ็ ฟฟาต 143-144) อิบนุ มสั อดู กลา่ วว่า ไม่มีท่านนบีคนใดจากบรรดานบีท่ีถูกทดสอบ ดว้ ยภัยพิบัติใด ๆ นอกจากจะตอ้ งขอความช่วยเหลือดว้ ยการกล่าวตัสบีห์ อยา่ งมากมาย อิมาม อัช-ชาฟี อีย์ กล่าวว่า ฉันไม่เห็นส่ิงใดท่ีมีประโยชน์ในการ เผชิญหนา้ กบั โรคระบาดมากไปกวา่ การตสั บีหใ์ หม้ าก (หิลยะฮ์ อลั -เอาลิยาอ์ 9/136) 63
64
-19 ผู้ใดท่ีนับถือศาสนาอิสลามแล้วได้เสียชีวิตลง (อินนาลิลลาฮ์ วะอนิ นา อลิ ยั ฮิ รอญิอนู ) อนั เน่ืองจากโรคระบาดไวรสั โคโรนา โควิด-19 หรือ โรคท่ีคลา้ ยคลงึ กนั ดว้ ยการท่ีเขาอดทนอดกลนั้ ตอ่ บททดสอบนนั้ เราขอดอุ าอ์ และหวงั วา่ เขาจะไดเ้ ป็นผหู้ นง่ึ ในหมผู่ ทู้ ่ีตายชะฮีด ผลบุญของควำมอดทนตอ่ โรคระบำด ท่านหญิงอาอิชะฮ์ไดถ้ ามท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม เก่ียวกบُُُั ًْهيةโَهبمفรحَي َوค[هرُ ْصรُه َهะُهاديบبْلََلنلาَُّيَُلดُُهفههฏََأعَثَنلอَُكم»جอَُمهفلدนَْูيهَيُْيع،ءشَُ(َفهก،َُ ،ااาابنشلฬَيروُسโَتعُ هรحْنجคُُْلَمُ)َمَطأاทْ่رثاىالาًُهَبهعملนَصهقَاُعไَُ ليดََدُنلُُاตَ้اهبّ َ]ٍلอُْهتََعكهบبنثْلُيُهวَْإََُعา่هبُْميُه،ُْسَُههيُف:ََبأَُُعَّْف ََحللَذَْلياماًبُ َادل،َُُ هههإلَ«رَْلَأوَلنامَُيَْهٍمؤةهاُمَُُهكنََاكيع َتََْننن 65
ความวา่ “แทจ้ ริงแลว้ โรคระบาดฏออนู นนั้ เป็นบททดสอบหน่งึ ท่ีถูกส่งมาใหโ้ ดนกบั ผทู้ ่ีอลั ลอฮท์ รงประสงค์ แต่พระองคท์ าให้ มนั เป็นความเมตตาแก่บรรดาผศู้ รทั ธา ดงั นนั้ ไมม่ ีผศู้ รทั ธาคน ใดท่ีโดนฏออนู นี้ แลว้ เขาพกั กักกนั ตวั เองอยู่ภายในพืน้ ท่ีท่ีเขา อาศยั อยู่ (ในสายรายงานของอิมามอะห์มดั ระบุ พานักท่ีบา้ น ของเขา) ดว้ ยความอดทนและหวงั ผลบญุ จากอลั ลอฮ์ พรอ้ มกบั เช่ือม่ันว่าโรคนี้ไม่ได้โดนเขานอกจากเป็ นส่ิงท่ีอัลลอฮ์ ทรงกาหนดไวแ้ ลว้ เขาย่อมจะไดร้ บั ผลบุญเสมือนผลบุญผูท้ ่ี ตายชะฮีด” (อลั -บคุ อรยี ์ หมายเลข 5734) อนิ นุ หะญรั อลั -อสั เกาะลานีย์ ไดก้ ลา่ ววา่ ความประเสรฐิ นีส้ าหรบั ผู้ ท่ีอดทนตอ่ โรคระบาดท่ีโดนเขา ถึงแมเ้ ขาจะไมเ่ สียชีวิตก็ตาม (ฟัตห์ อลั -บารี 6/42) ดงั นนั้ เราหวงั ว่าผทู้ ่ีอดทนในการกกั เก็บตวั เองอย่แู ต่ท่ีบา้ น หรืออดทน รกั ษาตวั ท่ีโรงพยาบาลตามจานวนวนั ท่ีคาดว่าหายจากโรค จะไดร้ ับความ ประเสรฐิ นี้ ทา่ นนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั ไดก้ ลา่ ววา่ ُاُالْه َللُ اْطلع ْشوَهنَُد َاواءُْ َل» ْبط ْونُوال َغ هرْيقُو َصا هحبُال َه ْد همُ َوال َش هه ْيد:ُُهف«ْي َُخ َْمس هبَْيس هةل ความวา่ “ผทู้ ่ีตายชะฮีดนนั้ มีหา้ สาเหตดุ ว้ ยกนั 1. โรคระบาดฏออนู (หรือโรคอ่ืน ๆ ท่ีระบาดส่คู นเป็นจานวน มาก) 2. โรคเก่ียวกบั อวยั วะในทอ้ ง 3. ตายเพราะจมนา้ 66
4. ตายเพราะถูกของหนักถล่มทับร่าง (เช่น กอ้ นหิน เหล็ก ท่อนไม้ และอบุ ตั ิเหตบุ นทอ้ งถนน) 5. ตายในสมรภูมิรบในหนทางของอัลลอฮ์” (อัล-บุคอรีย์ หมายเลข 653, 2829 มสุ ลมิ หมายเลข 164 [1914]) และมีระบเุ พ่ิมอีกจากสายรายงานอ่นื ๆ เช่น 6. ทอ้ งอืด โรคกระเพาะ 7. ไฟไหม้ 8. ผูห้ ญิงท่ีเสียชีวิตจากการคลอดลกู หรือเสียชีวิตในขณะท่ีมี เลือดหลงั คลอด (ดใู นอลั -มุวฏั เฏาะอ์ 1/233-234 มสุ นัด อะหม์ ดั หมายเลข 23753 อบู ดาวดู หมายเลข 3111 อนั - นะสาอยี ์ หมายเลข 1846) พงึ รูเ้ ถิดว่า การเสียชีวิตจากโรคระบาดนนั้ มีเกียรติ เพราะอลั ลอฮไ์ ด้ ทรงมอบเกีรยตินีแ้ ก่เศาะหาบะฮ์จานวนหน่ึง เช่น อบูอุบัยดะห์ อามิร บิน อัล-ญัรรอห์, มุอาซ บิน ญะบัล, ยะซีด บิน อบี ซุฟยาน, ชุเราะห์บีล บิน หะสะนะฮ์, อบู ญุนดุล สะฮ์ล บิน อุมัร และอัล-ฟั ฎล์ บิน อับบาส เราะฎิยลั ลอฮอุ นั ฮมุ (อลั -บิดายะฮ์ วะ อนั -นิฮายะฮ์ 9/164) หวังว่าอัลลอฮ์จะทรงมอบสถานะการตายชะฮีดแก่พวกเรา ไม่ว่า จากสาเหตใุ ดสาเหตหุ น่งึ ก็ตาม วลั ลอฮลุ มวุ ฟั ฟิ ก 67
68
อลั หมั ดลุ ลิ ลาฮ์ ขอสรรเสรญิ ขอบคณุ อลั ลอฮผ์ ทู้ รงทาใหเ้ ราปลอดภยั จากบะลาอภ์ ยั พิบตั ิในดนุ ยาและการลงโทษในอาคเิ ราะฮ์ น่ีคือเนือ้ หาทั้งหมดท่ีผู้เขียนไดร้ วบรวมและเรียบเรียงโดยสังเขป เก่ียวกับคู่มือในการเผชิญหนา้ โรคระบาดไวรสั โคโรนา โควิด-19 เพ่ือเป็น ขอ้ แนะนาใหก้ บั พ่ีนอ้ งทงั้ ชายหญิงท่ีลว้ นเป็นประชาชาติของท่านนบีมหุ มั มดั ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั หวงั เป็นอย่างย่ิงวา่ พระองคอ์ ลั ลอฮจ์ ะประทาน ความบะเราะกะฮใ์ หห้ นงั สือเล่มนีเ้ ป็นประโยชนก์ ับทุกคน ผูเ้ ขียนขอจบทา้ ย ดว้ ยการขอดอุ าอด์ งั นี้ ُُُُُُاَنََخُُوااكَْاُْذل َاُنهَلْاواَلتبُْهُاكإَُحَهَلوبءهَ ََُْرشهمَس ُّواَُانُبهْْإلَُُىفََُْبأَْلل َُوْاَْلخُهرََعءا َصَُنطلهَهْباأفَلضَناُهذُاتَُْناَوَُْرلَ ٍرَ ُّكَوعهبُُّببَُابَْذاُُلمْاااارَْْعتللَََُلََبعكعَ ْفىْْبُررَََُهنأعإ َاههنَْشلشانه،لتَََيَمهسُؤاَََاهممرذَئبها،َلَُهبهلُإَََُْنُهاينإااَلاََْللُ َلُكنَهُعكََْاُهلمَسَظلَُرههأاإيلالهُْ َجمَُنرَُكُعوََُُّأُكاهْببْاوَُلأَلََاَنْنحلهُُس،َبَُُاَُْناَلوُلََُلهلُُمُنذهَهانإنََاللُْهمإو،َ.ن،ََاااتَْْْفمللهللْْإغََََؤنعكهُهجهفامإههاََرلنيظهرَُْههَيهتولمُهاََُْلهُمهئنَُوإ ُ 69
َََََََََْْاااْمُووووووللللاْاََََيْفللاهلهحجَعْْههإضَحْبسَْْْسَوََاهَكمضفممسْههقدَلاُوُهدهًهارَناإيْهَرنظََاهُناَمكََنكمُ،اُ.وُُاكُاُ،اَُهََيَْمُُُلنلههْفووَنَاَإهاااَْبورهنيُعلْزََْعَُْأْلعَحَهَلشتْولَْههَكعكهفدُمذُْفََهيهابَهتمَرهنَُونصلَعاامَََاََُُْللَهُدككاَكَكماُُْىوُْوهَُْاَُلهبَءُجَامواهوَاكْاُبلَََْههَعاشءكعْْنتَلْلَحاَُْ،كُكيرنهههاَُفُهْرامشفلََُْيَيَُْبشَوهَُلوََسَتنُْمَرينَنَْهٍتَْْحجاءَ،جرفنكَُُههَهُناُمدََفَُصاَقْالَْضيلَُيَهموَناَُلًدَُكَعْ،انوْهعيُههااماَُُْحَُالروَوهََمُنأ.لهَنلوفُجَاهَُُْْْاعدصُني ََراكهنْنوََلُوُااْحَهشصََُهوءَْهنهكطَحمرُْهرعُيُعَََُْْْعَالَروْنهوَْامهازلفاىكَْنيََُُْلوَهحجُتكتُهََلاجعََهعَََُونصَْنلاََصكاذْاْلويكُداَُههُههَبكهَُ،هََوَمطنونفقفهاُُُاهَََُْييفسُاروْواَُتعلْافََْأضََهْلهْتُْرحكليوعَََْهَبهذووَُهَُدبُّنلكاْكَكيَاُهعوُهَََُُنََهءَلناوكاْووُحُلاُاَلَُْْْكالَُوفَعَََََْْطَجبلَسلروهسهههْتَيْمفظََْعهيلل ههيههََََْءهًءككنلنككلُُُُُُُُُُ. َََررهُوب ه ََبُصُكَالْلَىر َعهاابَُْهللْاي ُْللَنهعَ.عََزُلهُةى ََنع هَبمهياَن َاي همص َحف َْمو ٍَُدنَ .وَ َوع ََلسى َلآهمُل ههُ َع ََلوى َاصْْ ْلحْهبر هَهُسهلَْيو ََنسَ.لَُ َمو.ا ْ َلو َح ْسمْبدَُح هاَّلَهُنلُ ُ ีมสั ยิดอิบาดรุ เราะหม์ าน ฟาฏอน 4 ชะอฺบาน 1441 70
มลู นิธิเพ่ือการอดุ มศกึ ษาอสิ ลามภาคใต้ | มลู นิธิอสั สลามเพ่ือเยาวชน สหกรณอ์ ิสลามอบิ นอู ฟั ฟาน จากดั | สหกรณม์ หาวทิ ยาลยั ฟาฏอนี ชมรมมสุ ลมี ะฮฺนราธิวาส | ฝ่ายกิจการสตรี สถาบนั อสั สลาม บริษัท พีทีดียะลา 1431 | รา้ นยาเภสชั ชมุ ชน | Indah Mind Malaysia Smgroup | สมาคมวาดิลไนล์ ฯลฯ 71
-19 ติดตอ่ สอบถามไดท้ าง เฟซบคุ ฝ่ายพฒั นาสงั คมและสวสั ดกิ าร สถาบนั อสั สลาม www.facebook.com/akhidmat 72
Search
