ตัจญ์วีด - โดย อาจารย์สะอัด วารีย์

www.daasee.com สะอดั วารีย์ ฮ.ศ.1438 - ค.ศ. 2017



คานา ‫ِمۡسِب ٱّ َلله ٱل َرِنَٰمۡح ٱل َر هحي هم‬ .‫الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وأصحابه ومن تبع هداه‬ อัลกรุ อาน คือคาพูดของอลั ลอฮฺ และเปน็ สายเชือกที่ทรงมอบให้แก่บ่าวของพระองค์ มสุ ลมิ มี หน้าที่ต้องจับสายเชือกเสน้ นีใ้ ห้มัน่ ต้องเอาใจใสก่ บั อัลกุรอานรอบดา้ น การอ่านอลั กุรอานเปน็ สิง่ หนึ่งที่ ศาสนาสนับสนนุ ให้ทาเป็นอยา่ งมาก เพราะเป็นสิง่ ทีน่ ามาซึง่ ความรู้ ความเข้าใจ ความจาเรญิ ผลบญุ การเยียวยาหวั ใจ ความซาบซึง้ ความผูกพนั กบั อลั ลอฮฺ ฯลฯ การเอาใจใสต่ ่ออลั กรุ อาน เปน็ ตัวช้ีวัดความ รกั ของเราทีม่ ตี ่ออัลลอฮฺ เพราะมนษุ ย์เราเมื่อรกั ใครก็จะใสใ่ จต่อคาพูดของบคุ คลผู้นั้น และท่านเราะสู ลุลลอฮฺ ศอ็ ลลัลลอฮอุ ลัยฮิวะสลั ลัม ได้กล่าวอปุ มาไว้ว่า “มุสลิมที่อา่ นอัลกุรอานและมสุ ลิมที่ไม่ อา่ นอัลกุรอานน้ันเปรยี บเหมือนกับคนเป็นและคนตาย” การอ่านอลั กุรอานนั้นนอกจากจะอ่านได้ แล้วน้ัน เรายังควรฝึกฝนการอ่านทีถ่ ูกต้องดว้ ย ดังทีอ่ ลั ลอฮฺตรสั ไว้ว่า ]٤ :‫ ﴾ [المزمل‬٤ ‫﴿ َو َرته هل ٱ ۡل ُق ۡر َءا َن تَ ۡرتهي ًل‬ “และจงอ่านอลั กุรอานอยา่ งถกู ตอ้ งเปน็ จังหวะ(ตรั ตลี )” (อัลมซุ ซัมมลิ : 4) การอ่านแบบ ตรั ตีล คือการอ่านอย่างถูกต้องตามหลักการ ค่อย ๆ อ่านทีละวรรคทีละตอน และ ศึกษาจากผู้รู้โดยตรง เพื่อจะได้ฟงั เสยี ง ได้อ่าน ได้รับการแก้ไขและรบั ฟงั คาแนะนาจากผู้รู้น้ัน การเรียน อ่านอัลกรุ อานนั้นจาเป็นต้องเรียนจากปากของผู้รู้โดยตรง สว่ นหนงั สือเลม่ นวี้ ัตถุประสงค์เพียงช่วยเสริม ให้เกิดความเข้าใจมากขึน้ เท่านนั้ ผู้เขียนได้พยายามใช้ภาษาง่าย ๆ และบรรจตุ ัวอย่างให้มาก เพือ่ ผู้เรียนจะได้เข้าใจและเรียนรู้ได้ รวดเรว็ ยง่ิ ขนึ้ และผู้เขียนได้พยายามตรวจทานเนอื้ หาและการพิมพ์ของหนังสือเลม่ นอี้ ย่างมากแลว้ แต่ ผู้เขียนก็ยอมรับในความอ่อนแอ และความรู้น้อยของตนเอง แตก่ ระนน้ั ก็อยากเปน็ ส่วนหนึง่ ทีช่ ่วยเผยแผ่ ความดงี ามน้ี ความถกู ต้องใดที่มีนั้นมาจากอัลลอฮฺ และจากความเมตตาของพระองค์ สว่ นความ ผิดพลาดที่เกิดขนึ้ เป็นเพราะความบกพร่องของผู้เขียนเอง และขอมะอัฟมา ณ ทีน่ ดี้ ว้ ย และหากพบเห็น ข้อผิดพลาดใดในหนังสือเลม่ นี้ โปรดแจ้งมาได้ที่ [email protected] ขอขอบคุณลว่ งหน้าเปน็ อย่างสงู สะอดั วารีย์ 17 เมษายน พ.ศ. 2560



สารบัญ บทที่ 1 ตัจญว์ ีดคอื อะไร..........................................................................................................................1 แบบฝึกหดั ......................................................................................................................................... 3 บทที่ 2 ตัจญว์ ีดมาถงึ เราได้อยา่ งไร ....................................................................................................... 4 แบบฝึกหัด ........................................................................................................................................10 บทที่ 3 การออกเสียงคาว่า อลั ลอฮฺ...................................................................................................... 11 3.1 เสยี งหนา............................................................................................................................... 11 3.2 เสยี งบาง ...............................................................................................................................12 คาว่า “อัลลอฮมุ มะ”.........................................................................................................................12 แบบฝึกหัด ........................................................................................................................................13 บทที่ 4 นูนตาย หรือตันวีน....................................................................................................................14 4.1 อ่านชดั ไม่หน่วงเสยี ง หรืออิซฮารฺ................................................................................................14 4.2 อ่านข้าม ไมห่ น่วงเสยี ง หรืออิดฆอม บิลาฆนุ นะฮฺ.......................................................................16 4.3 อ่านข้ามพร้อมหน่วงเสยี ง หรืออิดฆอม บฆิ นุ นะฮฺ ......................................................................18 4.4 อ่านเปน็ เสยี งมีม พร้อมหน่วงเสยี ง หรืออิกลา๊ บ ........................................................................20 4.5 อ่านแฝง พร้อมหน่วงเสยี ง หรืออิคฟาอ.์ .....................................................................................21 แบบฝึกหัด .......................................................................................................................................26 บทที่ 5 มมี ตาย....................................................................................................................................28 5.1 อ่านแฝง โดยการหน่วงเสยี ง หรืออิคฟาฮ์ ..................................................................................28 5.2 อ่านข้าม พร้อมหน่วงเสยี ง หรืออิดฆอม....................................................................................29 5.3 อ่านชดั ไมห่ น่วงเสยี ง (อิซฮารฺ ชะฟะวีย)ฺ ...................................................................................30 แบบฝึกหดั ....................................................................................................................................... 34 บทที่ 6 การลากเสยี ง (มดั ) ..................................................................................................................36

6.1 การลากเสยี งแบบพ้นื ฐาน.......................................................................................................... 37 6.2 การลากเสียงแบบพเิ ศษ ............................................................................................................38 6.2.1 มดั ศิละฮฺ.............................................................................................................................39 6.2.2 มดั จาอิซ .............................................................................................................................41 6.2.3 มดั วาจิบ ............................................................................................................................ 42 6.2.4 มัดอิวัฎ............................................................................................................................... 43 6.2.5 มดั อารฎิ .............................................................................................................................44 6.2.6 มดั ลีน ................................................................................................................................ 45 6.2.7 มัดลาซิม ............................................................................................................................ 46 แบบฝึกหัด ....................................................................................................................................... 53 บทที่ 7 ตาแหน่งเกิดเสยี งอักษรในภาษาอาหรับ...................................................................................56 แบบฝึกหดั ....................................................................................................................................... 67 บทที่ 8 ลกั ษณะของเสยี งอักษรในภาษาอาหรบั ...................................................................................68 8.1 ประเภทที่ 1 ลักษณะคู่ (ลกั ษณะทีม่ ีคู่ตรงข้าม)..........................................................................68 8.1.1 พ่นลม หรือเสยี งไมก่ ้อง หรือฮมั ส์ ................................................................................68 8.1.2 ไมพ่ ่นลม หรือเสยี งก้อง หรือญะฮ์รฺ..............................................................................69 8.1.3 เสยี งหยุด หรือชดิ ดะฮฺ...................................................................................................71 8.1.4 เสยี งต่อเนื่อง หรือเราะคอวะฮฺ ......................................................................................71 8.1.5 เสยี งกึ่งหยุด หรือบยั นียะฮฺ ........................................................................................... 72 8.1.6 ยกโคนลิน้ หรือเสยี งใหญ่ หรืออิสติอลฺ าอ์ .....................................................................74 8.1.7 ไมย่ กโคนลิ้น หรือเสยี งไมใ่ หญ่ หรืออิสติฟาล ...............................................................74 8.1.8 ประกบลิน้ หรือเสยี งอ้วน หรืออิฏบาก......................................................................... 75 8.1.9 ไมป่ ระกบลิน้ หรือเสยี งไมอ่ ้วน หรืออินฟิตาห์ .............................................................. 75 8.1.10 ออกเสียงได้รวดเรว็ หรืออิซล๊าก.................................................................................. 76 8.1.11 ออกเสียงได้ไม่รวดเรว็ หรืออิศมาต.............................................................................. 76 8.2 ประเภทที่ 2 ลกั ษณะเด่ียว (ลกั ษณะทีไ่ ม่มคี ู่ตรงข้าม) ................................................................77

8.2.1 มีเสียงเสยี ดแทรก หรือเศาะฟรี .................................................................................... 77 8.2.2 มีเสียงสะท้อน หรือกอ็ ลเกาะละฮฺ.................................................................................78 8.2.3 เสยี งนุ่มนวล หรือลนี ....................................................................................................78 8.2.4 เสยี งไหลหกั เห หรืออินหิรอฟ....................................................................................... 79 8.2.5 รัวลิน้ หรือตกิ รอร ........................................................................................................80 8.2.6 ลมกระจาย หรือตะฟชั ชี ...............................................................................................80 8.2.7 ยืดเสยี ง หรืออิสติฏอละฮฺ .............................................................................................80 8.2.8 เสยี งหน่วง หรือฆนุ นะฮฺ.................................................................................................81 ตารางสรปุ ตาแหน่งและลกั ษณะของเสยี งในภาษาอาหรับ ...............................................................82 แบบฝึกหดั .......................................................................................................................................85 บทที่ 9 นูนมีชดั ดะฮฺ หรือมีมมีชัดดะฮฺ ..................................................................................................86 แบบฝึกหดั .......................................................................................................................................87 บทที่ 10 เสยี งสะท้อน หรือกอ็ ลเกาะละฮฺ.............................................................................................88 แบบฝึกหดั .......................................................................................................................................92 บทที่ 11 การอ่านอกั ษรรอ....................................................................................................................93 แบบฝึกหดั .......................................................................................................................................99 บทที่ 12 การอ่านข้าม (อิดฆอม) ........................................................................................................ 100 บทที่ 13 คาหรือสญั ลกั ษณ์พิเศษ....................................................................................................... 103 บทที่ 14 การเน้นเสยี ง ........................................................................................................................ 106 บทที่ 15 การอ่านเว้นวรรค................................................................................................................. 108 15.1 การเริม่ ต้นการอ่าน............................................................................................................... 108 15.2 การจบการอ่าน ..................................................................................................................... 109 15.3 การอ่านหยดุ และอ่านต่อในระหว่างการอ่าน........................................................................ 109 คาแนะนาสาหรบั ผู้ที่ไม่เข้าใจภาษาอาหรับ......................................................................................112 บทที่ 16 การอ่านหยดุ และการอ่านต่อเนื่องในคาว่า “อะอซู บุ ิลลาฮฺ” และ “บิสมิลลาฮฺ”................... 114 บทที่ 17 สัญลักษณ์ในอลั กรุ อาน ........................................................................................................116

บทที่ 18 คาทเี่ ริม่ ต้นดว้ ยอะลฟี ที่ไมม่ ีสระ............................................................................................119 แบบฝึกหดั ...................................................................................................................................... 121 บทที่ 19 ตนั วีนที่ตามดว้ ยพยญั ชนะทีม่ สี กุ ูน........................................................................................122 แบบฝึกหดั ......................................................................................................................................125



ตจั วีด แบบง่าย 1 บทท่ี 1 ตจั ญว์ ดี คืออะไร ความหมายของ ตจั ญ์วีด ตัจญว์ ีด ในดา้ นภาษา แปลว่า ทาอย่างดี ในด้านวิชาการ หมายถึง ศาสตร์ที่ทาให้รู้ถึงวิธีการออกเสียงคาต่าง ๆ ในอัลกุรอานให้ ตรงกับที่ถูกถ่ายทอดมาจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะสัลลัม จนถึงเราด้วยจานวนสาย รายงานทีท่ ่วมทน้ โดยมงุ่ เนน้ ทง้ั เร่อื งการออกเสียงพยัญชนะตา่ ง ๆ และรวู้ ิธีการอา่ นเว้นวรรคที่ ถกู ต้อง ตัจญ์วีด จึงเป็นวิชาที่สอนให้เราอ่านอัลกุรอานได้อย่างถูกต้องเหมือนกับที่ท่านนบี ศอ็ ลลัลลอฮุอลัยฮิวะสัลลัม ได้รับมา คุณคา่ ของวิชานี้ คือ ป้องกนั ล้นิ ไมใ่ ห้อ่านอัลกุรอานผิด ไมว่ ่าจะเปน็ การอ่านผิดอย่างชดั เจน หรือผิดเล็กน้อยก็ ตาม หกุ ม่ ของการอา่ นอลั กรุ อานตามหลักตจั ญว์ ีด การอ่านอัลกุรอานให้ถูกต้องตามหลักตัจญว์ ีดเป็นส่ิงทีส่ ่งเสริมให้ปฏิบตั ิ (มุสตะฮับ) ไม่ถึงกบั เป็นข้อบังคับให้ปฏิบัติ (วาจิบ) องค์ประกอบทีส่ าคัญของวิชานี้ การอ่านอลั กุรอานให้ถูกต้องตามหลักการตจั ญว์ ีด วางอยู่บนหลกั สาคญั 5 เรือ่ ง 1- รู้ตาแหน่งเกิดเสยี งของพยญั ชนะแต่ละตวั 2- รู้ลักษณะเสยี งของพยญั ชนะแต่ละตวั

ตจั วีด แบบงา่ ย 2 3- รู้หกุ ่มทีเ่ กิดจากการประกอบอกั ษร หรือประกอบคา เช่น อิซฮาร อิดฆอม และมดั ต่าง ๆ 4- รู้ว่าตรงไหนควรอ่านหยุด และควรเรม่ิ อ่านต่อจากตรงไหน 5- ฝึกหดั ออกเสียง ทาซ้า ๆ จนเกิดทักษะความชานาญ การอา่ นแบบตรั ตลี อัลลอฮฺ ตะอาลา ตรัสว่า ﴾ ٤ ‫﴿ َو َرته هل ٱ ۡل ُق ۡر َءا َن تَ ۡرتهي ًل‬ “และจงอ่านอลั กุรอานอยา่ งถูกต้องเปน็ จังหวะ(ตัรตีล)” (อัลมุซซมั มลิ :4) การอ่านอย่างถกู ต้องเปน็ จังหวะ หรือ ตรั ตีล หมายถึง การอ่านอย่างถกู ต้องการหลกั ตัจญว์ ีด การอ่านอย่างถูกต้องที่สามารถรกั ษาหลักการตจั ญว์ ีดไว้ได้ (ตัรตีล) มีความเรว็ 3 ระดบั คือ 1- อ่านช้า หรือ ตะห์กกี หรือ เรียกว่า “มเุ จาวะดะฮฺ” เช่น การอ่านเพื่อการสอน 2- อ่านธรรมดา หรือ ตดั วีร หรือ เรียกว่า “มุรอ็ ตตลั ” เช่น การอ่านในละหมาด 3- อ่านเร็ว หรือ “ฮะดรั ” ถึงจะอ่านเร็ว ๆ รัว ๆ แต่ต้องยังคงรกั ษาหลกั ตจั ญว์ ีดไว้ได้ เช่น ขณะทวนอัลกรุ อาน การอ่านทีไ่ มถ่ ูกต้อง หรอื ละฮนั )‫(لحن‬ การอ่านอัลกรุ อานทไ่ี มถ่ กู ต้องแบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่คือ 1- ผิดพลาดมาก หมายถึง การอ่านผิดพลาดที่ทาให้ความหมายเสยี หาย เช่น - ออกเสียงอักษรไมถ่ ูกต้อง ทาให้เข้าใจว่าเป็นคาอืน่ ความหมายเปล่ยี น - อ่านสระไมถ่ กู ต้อง ทาให้ความหมายของคา หรือตาแหน่งในประโยคเปล่ยี นไป - อ่านหยดุ ไม่ถูกต้อง ทาให้ความหมายของประโยคเสยี หาย 2- ผิดพลาดเล็กนอ้ ย หมายถึง การอ่านผิดพลาดที่ไมท่ าให้ความหมายเสยี หาย เช่น - อ่านหุก่มนนู ตาย มีมตายไมถ่ กู ต้อง - อ่านมัดเสยี งยาวเสยี งสั้นไมถ่ ูกต้อง - อ่านหน่วงเสยี งไมถ่ ูกต้อง

ตจั วีด แบบง่าย 3 แบบฝึกหัด จงตอบคาถามต่อไปน้ี 1 ตัจญว์ ีด หมายถึงอะไร? 2 ทาไมเราจึงควรศึกษาวิชาตจั ญว์ ีด? 3 หกุ ่มการอ่านอลั กรุ อานตามหลักตจั ญว์ ีดคืออะไร? 4 สว่ นประกอบที่สาคัญของวิชาน้คี ืออะไร? 5 ความหมายของคาวา่ อ่านแบบตรั ตีลคืออะไร? 6 คณุ มีความเห็นอย่างไรหากอบั ดลุ ลอฮอฺ ่านอัลกรุ อานแบบเร่งรีบไมม่ ีตจั ญว์ ีด 7 จงอธิบายประเภทของการอ่านที่ไมถ่ ูกต้อง

ตัจวีด แบบงา่ ย 4 บทท่ี 2 ตัจญว์ ดี มาถึงเราได้อย่างไร ﴾‫﴿إهنَا ََ ۡن ُن نَ َز ۡۡلَا ٱ هل ۡك َر ِإَونَا َ ُلۥ لَ َحَٰفه ُظو َن‬ “แท้จริงเราไดป้ ระทานขอ้ ราลกึ (อลั กุรอาน)ลงมา และแน่นอนเราจะเปน็ ผรู้ ักษามันไว้” (อลั ฮจิ ญร์ :ฺ 9) อัลฮัมดุลิลลาฮฺ ดว้ ยกบั เมตตาอนั ยิง่ ใหญข่ องอัลลอฮฺ อลั กรุ อานจงึ ถูกสบื ทอดมาถงึ พวกเราได้ โดยไม่ถูกเปล่ียนแปลง กล่าวโดยสรุปได้ว่าอัลกุรอานถูกสืบทอดมาถึงเราผ่านสองช่องทาง แต่ละ ช่องทางกจ็ ะเป็นเหมือนเครือ่ งมือตรวจสอบและรบั รองความถูกต้องของอีกช่องทาง มีดงั นี้ คือ 1. การบันทึก 2. การท่องจา (ถา่ ยทอดแบบปากต่อปาก) ช่องทางที่หนึ่ง คือ การบันทึกอลั กุรอานน้ัน มีมาต้ังแต่สมยั ของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮอุ ลัยฮิ วะสัลลมั โดยเศาะฮาบะฮฺทีท่ าหน้าทีบ่ นั ทกึ จะต้องมาบนั ทึกต่อหน้าท่านนบี ศ็อลลลั ลอฮอุ ลัยฮิวะสัลลมั และอ่านให้ท่านฟงั ต่อมาในสมัยเคาะลีฟะฮฺอบูบักรก็ได้สั่งให้นาเอาบันทึกต่าง ๆ ที่ถูกเขียนต่อหน้าท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮุอลยั ฮิวะสัลลัม และมีพยานรบั รองสองคนเกบ็ รวบรวมเอาไวใ้ นที่เดยี วกัน และในสมัยของท่านอษุ มานกไ็ ดส้ ่งั ให้คัดออกมาเปน็ เลม่ (โดยใชส้ าเนยี งของกุรอ็ ยช์เปน็ หลกั ) และทาสาเนาแจกจ่ายไปตามหัวเมืองตา่ ง ๆ สว่ นอีกช่องทางหนึง่ คือ การท่องจา หรือถ่ายทอดแบบปากต่อปากน้ัน เริ่มต้นที่ท่านญิบรีลได้ นาโองการลงมาสหู่ วั ใจของท่านนบี ศอ็ ลลัลลอฮุอลัยฮิวะสลั ลัม ดงั ที่อลั ลอฮฺตรสั ว่า ﴾‫﴿نَ َز َل بههه ٱل ُّرو ُح ٱ ۡۡلَ هم ُي لَََ َٰع َق ۡلبه َك ِه َل ُكو َن هم َن ٱلۡ ُمن هذرهي َن‬ “วิญญาณผู้ซอ่ื สัตย์(ญบิ รลี )ไดน้ ามนั ลงมา สหู่ ัวใจของเจ้า เพื่อใหเ้ จ้าเป็นผู้ตักเตอื น” (อัชชอุ ะรออ์:193) เราไม่อาจรู้ได้ว่าวะฮีย์เป็นอย่างไร วิธีการที่ญิบรีลนาลงมาสู่หัวใจของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะสัลลัม เป็นแบบไหน แต่ที่เรารู้คือท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะสัลลัม ได้รับวะฮีย์ ในสภาพที่หนักอึง้

































































‫‪ตจั วีด แบบง่าย‬‬ ‫‪37‬‬ ‫ฺ‪( บ้างกเ็ รียก มดั เฏาะบีอีย‬المد اۡلصلي) ฺ ี‪6.1 การลากเสยี งแบบพืน้ ฐาน หรือมัดอัศลย‬‬ ‫‪( คอื อักษรเสยี งยาวตามทีไ่ ดอ้ ธิบาย‬المد الطبيعي اۡلصلي) ฺ ี‪( หรือมดั เฏาะบีอียฺอัศลย‬المد الطبيعي)‬ ‫‪ข้างต้นแล้ว‬‬ ‫‪วิธีการอ่าน: ให้อ่านยาว‬‬ ‫ฺ)‪จงั หวะ(หะเราะกะฮ‬‬ ‫‪ตัวอย่าง‬‬ ‫َـا‬ ‫َكنُوا‬ ‫إه َذا‬ ‫َ‬ ‫إهيَا َك‬ ‫لهٱ ۡلۡۡ َوُلَٰلهو َد َيَٰۡل هن‬ ‫َأبۡ َصَٰ هرهه ۡم‬ ‫ٗل‬ ‫َمَٰله هك‬ ‫ُمو َ َٰس‬ ‫ٱل هص َرَٰ َط‬ ‫لَََ َٰع‬ ‫ٱل هربَ َٰوا‬ ‫ٱل ۡ َح َي َٰوةه‬ ‫إه َ َٰل‬ ‫ٱل َصلَ َٰو َة‬ ‫َ َفا َم َناه‬ ‫ٱل َز َك َٰو َة‬ ‫َس ه َياته ُك ۡم‬ ‫أَ‍ِب َيَٰته َنا‬ ‫ُـو‬ ‫َقالُوا‬ ‫يُ ۡؤ هم ُنو َن‬ ‫ٱلۡ َم ۡغ ُضو هب‬ ‫يَ ۡل ُوۥ َن‬ ‫َدا ُوۥ ُد‬ ‫به ُنورههه ۡم‬ ‫َفأۡ ُوۥا‬ ‫ي َ ۡس َت ُوۥ َن‬ ‫ُوۥره َي‬ ‫ـهي‬ ‫ٱ َ هلي َن‬ ‫يُ ۡۡ هحۦ‬ ‫َع هظيم‬ ‫َو ُي هقي ُمو َن‬ ‫فهيهه‬ ‫فَيَ ۡس َت ۡۡ هحۦ‬ ‫َهَٰ هذههۦ‬ ‫إهۦ َلَٰ هف هه ۡم‬

ตัจวีด แบบง่าย 38 6.2 การลากเสยี งแบบพิเศษ หรือมัดฟรั อียฺ )‫(المد الفرعي‬ การลากเสยี งแบบพเิ ศษ คือ “การลากเสยี งที่อักษรเสยี งยาว หรืออักษรลนี เมื่อมนั พบกบั ฮัม ซะฮฺ หรือพบกับอกั ษรทีม่ สี ุกูนหรือชัดดะฮฺ ให้ลากยาวตามปริมาณที่เปน็ ทีร่ ู้กนั ”10 มดั ประเภทน้สี ่วนใหญ่ต้องลากเสยี งยาวเพิม่ ข้ึน เช่น ‫ َما‬เป็นการลากเสยี งแบบพ้นื ฐาน ให้ยาว 2 จงั หวะ แต่เมอื่ พบกบั ฮัมซะฮฺ เช่น ‫ َماء‬ให้ลากยาวขนึ้ ไปเป็น 4 หรือ 5 จังหวะ แบ่งออกเปน็ อีกหลาย ประเภท โดยประเภททีค่ วรรู้จักมีดงั ต่อไปนี้ ลากเสยี งเพราะมี ฮัมซะฮฺ ตามหลงั อกั ษรเสยี งยาว • มดั ศิละฮฺ • มัดจาอิซ • มดั วาจิบ ลากเสยี งเพราะมี สกุ ูนหรือชดั ดะฮฺ ตามหลังอักษรเสยี งยาว หรือตามหลงั มดั ลีน • มดั อิวัฎ • มดั อารฎิ • มดั ลีน • มดั ลาซิม 10 ตยั สีร อิลมตุ -ตจั ญ์วดี , อะห์มดั อตั -ตอ่ วลี , 2002, หน้า 94

ตัจวีด แบบง่าย 39 6.2.1 มัดศิละฮฺ )‫( َم ُّد ال ِّصلَ ِة‬ คือ อักษร ฮาอ์ )‫ (ـه‬ทเี่ ป็นคาสรรพนามแปลว่าเขา ไมว่ ่าจะมีสระกสั เราะฮหฺ รือฏ็อม มะฮฺ และก่อนหนา้ มันไม่ใช่สกุ ูน เช่น ‫ َ ُلۥ‬ละฮู หรือ ‫ بهههۦ‬บฮิ ี (ยกเว้นคาว่า ‫ فهيههۦ ُم َهانًا‬ให้อ่านว่า ฟีฮีมุ ฮานา) ข้อสังเกต คือ อักษรฮาแบบนจี้ ะอยู่ท้ายคา และมีอกั ษรวาวเลก็ ‫ ۥ‬หรือยาเล็ก ‫ ۦ‬ตาม อยู่ขา้ งหลัง มัดศิละฮฺแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ 4.2.1.1 แบบสน้ั (เกาะศีเราะฮฺ ‫ )ال َق هصۡ َية‬เมื่อคาที่อยู่หลงั ฮา ไมไ่ ด้เร่มิ ต้นดว้ ย อักษรฮัมซะฮฺ วิธีการอ่าน: ให้อ่านยาว จังหวะ(หะเราะกะฮ)ฺ ตัวอย่าง ‫و‬ ‫َح ۡو َ ُلۥ َذ َه َب ٱّ َل ُل‬ ‫إهنَ ُهۥ ُه َو ٱل َس همي ُع‬ ‫َو َرۡۡ َح ُت ُهۥ لَ ُكن ُتم هم َن‬ ‫ُ َيره ُفونَ ُهۥ همن َب ۡع هد َما‬ ‫َو َرآ َء ُهۥ َو ُه َو ٱل ۡ َح ُّق‬ ‫ي‬ ‫هم ۡثلهههۦ َوٱ ۡد ُعوا‬ ‫بهههۦ َكثهۡ ايا‬ ‫له َق ۡو همههۦ َيَٰ َق ۡو هم‬ ‫همي َثَٰقهههۦ َويَ ۡق َط ُعو َن‬ ‫َءا َيَٰتهههۦ َل َع َل ُك ۡم‬ 4.2.1.2 แบบยาว (เตาะวีละฮฺ ‫ )ال َطوهيلَة‬เมื่อคาที่อยู่หลังฮา เริ่มต้นด้วยอักษรฮัม ซะฮฺ สงั เกตได้ว่ามเี ครอ่ื งหมายลากยาว (มัด) อยู่บนอักษรยา ٓ‫ ۦ‬และวาว ‫ ٓۥ‬ดว้ ย

‫‪ตจั วีด แบบงา่ ย‬‬ ‫้‪วิธีการอา่ น: มดั ศิละฮฺประเภทนใี้ ห‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪อ่านยาวได้ระหว่าง‬‬ ‫)ฺ‪จังหวะ(หะเราะกะฮ‬‬ ‫ـ ُهۥٓ‬ ‫ـههۦٓ ‪ +‬ء‬ ‫‪ตัวอย่าง‬‬ ‫َقا َل َ ُلۥ َر ُّب ُه ٓۥ أَ ۡسله ۡم‬ ‫و‬ ‫َع َذا هب‬ ‫أَ ۡض َط ُّرهُ ٓۥ إه َ َٰل‬ ‫َ‬ ‫ي‬ ‫َكثهۡ َي اةه‬ ‫َ ُل ٓۥ أَ ۡض َعا افا‬ ‫بهإه ۡذنهههۦ‬ ‫إهٗل‬ ‫هعن َدهُ ٓۥ‬ ‫َفإهنَ ُه ٓۥ َءاثهم قَ ۡل ُب ُهۥ‬ ‫له َق ۡو همهه ٓۦ إه َن ٱّ َل َل‬ ‫تهبهَههلۦٓ َوإتهه َٗههلۦٓٱأُۡلوَفَٰلَٰٓئه هس َ هقك َي‬ ‫َشآ َءه‬ ‫َ‬ ‫هع ۡل همهه ٓۦ‬ ‫بهنه ۡع َمتههه ٓۦ إه ۡخ َوَٰ انا‬ ‫به َما‬ ‫إهٗل‬