การสร้างและพัฒนาสังคมเมือง ในชีวประวัติศาสนทูตมุหัมมัดﷺ

และท่านไดย้ ืนหยัดต่อตา้ นเร่ืองงมงายท่ีเป็นสาเหตขุ องโรคทางจิต และทางร่างกาย เช่น การดนู กเพ่ือเส่ียงทายและการมองในแง่รา้ ย และท่าน ยืนยนั ใหผ้ คู้ นคดิ ดแี ละมองในแง่ดี และท่านไดส้ ่งั ใหใ้ ชพ้ ืชในการรกั ษา เช่น ใช้ เมลด็ ย่ีหรา่ ดาและอ่นื ๆ1 ส่วนในดา้ นการแพทยเ์ ชิงป้องกันนัน้ ท่านนบี ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮิ วะสัลลัม ได้วางรากฐาน ด้วยคากล่าวท่ีว่า “หากพวกท่านได้ยินการ แพรร่ ะบาดของโรคกาฬโรคในทอ้ งท่ีใด พวกท่านจงอย่าเขา้ ไป หากมนั เกิดใน ท่ีท่ีพวกท่านอาศยั อยู่ พวกท่านก็จงอย่าออกไปจากพืน้ ท่ีนนั้ ”2 เช่นเดียวกบั ท่ี ท่านไดว้ างกฎเกณฑใ์ นการป้องกนั ผ่านการจดั โภชนาการ และไมเ่ กินเลยใน การรบั ประทานอาหาร การถือศีลอดภาควาญิบและสนุ ตั ตวั อย่างเช่น ท่าน ไดก้ ลา่ ววา่ “ลกู หลานอาดมั (มนุษย)์ ไมบ่ รรจลุ งใส่ในภาชนะใดท่ีรา้ ยไปกว่า การบรรจุลงในทอ้ งของตน เป็นการเพียงพอแลว้ สาหรบั ลกู หลานอาดมั ดว้ ย อาหารไม่ก่ีคาเพ่ือเขาสามารถประทังชีวิตอยู่ไดเ้ ท่านั้น และหากมีความ จาเป็นจริง ๆ แลว้ (เขาก็จงแบ่งกระเพาะไวเ้ ป็นสามสว่ นคือ) ส่วนหน่งึ สาหรบั อาหาร สว่ นหนง่ึ สาหรบั เคร่ืองด่มื และอีกสว่ นหนง่ึ สาหรบั อากาศหายใจ”3 ท่านนบีไดย้ อมรบั ใหม้ ีการเรียกแพทยม์ ารกั ษาผูป้ ่ วย เช่น ในกรณี ของสะอดฺ ์ บิน อบี วกั กอศ ตอนท่ีเขาป่ วยในชว่ งหจั ญอ์ าลา4 1 ดู อบิ นุ อลั -ก็อยยมิ , อฏั -ฏบิ บ์ อนั -นะบะวยี ,์ หนา้ 229 2 เศาะฮีห์ อลั -บคุ อรยี ์ อา้ งจากหนงั สอื ฟัตห์ อลั -บารี เลม่ 21 หนา้ 303 3 อบิ นุ อลั -ก็อยยิม, ซาด อลั -มะอาด, เลม่ 3 หนา้ 68 4 ดู อิบนุ สะอฺด,์ อฏั -เฏาะบะกอต อลั -กุบรอ, เล่ม 3 หนา้ 147 และเศาะฮีห์ อลั -บุคอรีย์, กิตาบ อลั - มะฆอซ,ี บาบ หจั ญะฮ์ อลั -วะดาอ,ฺ หมายเลข 4409 56

ท่านจะปฏิเสธไม่ยอมรับอย่างเด็ดขาดกับรูปแบบการรกั ษาดว้ ย มนตรค์ าถา และหาหมอดูเพ่ือรกั ษา แต่ท่านยอมรบั การเป่ ารกั ษาท่ีถูกตอ้ ง จากอลั กรุ อานและดอุ าอข์ อพร ในยคุ ของท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั น่ีเอง ท่ีโรงพยาบาล แห่งแรกในอิสลามได้ถูกสร้างขึน้ โดยท่ีนางรุฟัยดะฮ์ อัล-อัสละมียะฮ์ เราะฎิยลั ลอฮอุ นั ฮา ในสงความค็อนดกั นางไดต้ งั้ เตน้ ทใ์ นมสั ยิดของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม เพ่ือเยียวยาผู้ได้รับบาดเจ็บ 1 ท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮุอะลยั ฮิวะสลั ลมั ไดน้ าสะอฺด์ บิน มุอาซ ไปตงั้ ไว้ หลงั จากท่ีเขา ไดร้ บั บาดเจ็บในสงความค็อนดกั ท่านกลา่ วว่า “พวกท่านจงนาเขาไปอยู่ใน เตน้ ทข์ องรุฟัยดะฮ์ ฉันจะไดเ้ ย่ียมเขาไดง้ ่าย”2 เช่นเดียวกับท่ีคาส่งั กาชบั ใช้ ของท่านนบี ศ็อลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั ในการใหร้ กั ษาความสะอาด และ การกระตนุ้ ใหม้ ีการอาบนา้ ชาระร่างกาย มีส่วนอย่างมากในการป้องกนั โรค และการแพร่กระจายของโรค คาส่ังสอนของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิ วะสลั ลมั เร่อื งความสะอาดในการรบั ประทานอาหาร แนวทางการดแู ลถนอม อาหาร และการปิดภาชนะอาหาร เป็นสว่ นสาคญั ท่ีมบี ทบาทในการช่วยรกั ษา สขุ ภาพโดยท่วั ไปของผคู้ น ท่านนบี ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮิวะสัลลมั ส่งเสริมใหม้ ีการขลิบ และ กิจกรรมทางกายบางอย่าง มีส่วนช่วยในการจากดั โรค และเชื้อโรคต่างๆจาก การแพร่กระจาย ท่านไดก้ ล่าวว่า “หา้ อย่างท่ีเป็นส่วนหน่ึงจากฟิ ฏเราะฮ/์ 1 อบิ นุ ฮิชาม, อสั -สเี ราะฮ์ อนั -นะบะวยี ะฮ,์ เลม่ 3 หนา้ 238, อบิ นุ หะญรั , อลั -อศิ อบะฮ,์ เลม่ 4 หนา้ 303, อฏั -เฏาะบะรยี ,์ อตั -ตารคี , เลม่ 3 หนา้ 673 2 อบิ นุ ฮชิ าม, อสั -สเี ราะฮ์ อนั -นะบะวยี ะฮ,์ เลม่ 3 หนา้ 238 57

กมลสนั ดานเดิมของมนุษย์ น่นั คือ การขลิบ การโกนขนอวยั วะเพศ การตัด เลบ็ การถอนขนรกั แร้ และการตดั หนวด”1 คาแนะนาส่งั สอนต่าง ๆ ของท่านนบีดงั กล่าวมีผลต่อเมืองมะดีนะฮ์ และชาวเมือง พวกเขาไดน้ าไปปฏิบตั ิใชช้ ีวิต ทงั้ ส่วนรวมและส่วนตวั ถึงแม้ มนั จะเป็นคาสอนสาหรบั ประชาชาติทงั้ หมด แต่เมืองมะดีนะฮไ์ ดร้ บั ผลและ การเปล่ยี นแปลงกอ่ นท่ีอ่นื ๆ ซง่ึ ชว่ ยในการพฒั นาดา้ นสขุ ภาวะ ตงั้ แตช่ ว่ งแรก ท่ีท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั ไดม้ าถงึ ยงั เมืองมะดีนะฮ์ และผลของ มนั ก็ยงั คงอยู่จนถงึ ทุกวนั นี้ และจะอยู่ตอ่ ไปตราบเท่านานท่ีอลั ลอฮป์ ระสงค์ จะใหม้ นษุ ยส์ บื ทอดผืนแผน่ ดินนี้ การพฒั นาด้านเศรษฐกิจ ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลยั ฮิวะสลั ลัม เป็นคนท่ีหารายไดแ้ ละทา ผลผลิตตัง้ แต่สมัยยังอยู่ในวัยเยาว์ แท้จริงท่านไดเ้ คยเลีย้ งแพะชองชาว มักกะฮ์ดว้ ยค่าจา้ งเป็นเศษเงินเพ่ือให้มีรายไดแ้ ละช่วยจุนเจือ อบู ฏอลิบ ผเู้ ป็นลงุ ของท่าน ในการเลีย้ งดูลกู ๆ ของท่าน ท่านนบี ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮิ วะสลั ลมั ไดก้ ล่าวว่า “อลั ลอฮจ์ ะไม่ส่งนบีคนใดนอกจากจะเคยเลีย้ งแพะ” บรรดาเศาะหาบะฮถ์ ามว่า แลว้ ท่านล่ะโอท้ ่านเราะสูลลุ ลอฮ์ ? ท่านตอบว่า “ฉันเคยเลีย้ งแพะใหแ้ ก่ชาวมกั กะฮแ์ ลกกบั ค่าจา้ งเป็นเกาะรอรีฏ2 (เศษของ เงินดีนาร)”3 และเม่ือท่านเขา้ ส่วู ยั ฉกรรจ์ ท่านหญิงเคาะดีญะฮก์ ็ไดจ้ า้ งท่าน 1 เศาะฮีห์ มสุ ลมิ , เลม่ 1 หนา้ 152 2 เป็นพหพู จนข์ อง กีรอฏ หมายถงึ เศษของเงนิ ดีนาร์ ดู อบิ นุ หะญรั , ฟัตห์ อลั -บารี, เลม่ 10 หนา้ 5 3 เศาะฮีห์ อลั -บคุ อรยี ,์ บาบ เราะอยฺ ์ อลั -เฆาะนมั อะลา กีรอฏ, เลม่ 3 หนา้ 48 หมายเลข 2262 58

เพ่ือใหไ้ ปช่วยคา้ ขายใหแ้ ก่นาง โดยใชต้ น้ ทุนจากทรพั ยส์ ินของนาง1 ทาให้ ทา่ นไดเ้ ดนิ ทางไกลเพ่ือไปทาคา้ ขายหลายครงั้ และสว่ นหนง่ึ จากคาพดู ของท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั ท่ี ส่งเสริมสนบั สนุนการทางานและการผลิต คือ “ ไม่มีผูใ้ ดเลยท่ีรับประทาน อาหารท่ีดีท่ีสดุ มากไปกว่าคนท่ีรบั ประทานอาหารท่ีไดจ้ ากการทางานดว้ ย นา้ มือของตนเอง และแทจ้ ริงนบีของอลั ลอฮท์ ่ีช่ือดาวดู อะลยั ฮิสสลาม ท่าน รับประทานอาหารซ่ึงไดม้ าจากการทางานดว้ ยมือของท่านเอง”2 ท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั ไดเ้ ปรียบเทียบใหแ้ ก่เศาะหาบะฮโ์ ดยใชบ้ รรดา นบีท่ีประกอบอาชีพและใหผ้ ลผลิต ท่านกล่าวว่า “นบีซะกะรียานนั้ ท่านเป็น ช่างไม”้ 3 ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้ปฏิบัติต่อคนท่ีทางาน ประกอบอาชีพต่าง ๆ ในเมืองมะดีนะฮ์ ในรูปของการสนับสนุนส่งเสริมให้ แรงจูงใจแก่พวกเขา ท่านจะตอบการเชิญไปรับประทานอาหารของช่าง ตดั เย็บ4 และทา่ นไดส้ ง่ อิบรอฮีมลกู ชายของทา่ นใหภ้ รรยาของช่างตีเหล็กดแู ล เป็นแม่นม5 การปฏิบัติต่าง ๆ เหล่านี้ของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิ 1 ดู อบั ดลุ อะซีซ อลั -อมุ ะรยี ,์ เราะสลู ลุ ลอฮ์ วะ คอตะมะ อนั -นะบยี นี ดนี วะ เดาละฮ,์ (หวั ขอ้ การแต่งงาน กบั เคาะดญี ะฮ)์ ภาคท่ี 1 หนา้ 231 และดปู ระวตั ขิ องนางในภาคท่ี 5 หนา้ 1140 2 เศาะฮีห์ อลั -บคุ อรีย,์ บาบ กสั บ์ อรั -เราะญลุ มนิ อะมลั ยะดฮิ ,์ หมายเลข 2072 3 สนุ นั อิบนิ มาญะฮ,์ เลม่ 2 หนา้ 773 4 เศาะฮีห์ อลั -บคุ อรยี ์ เลม่ 3 หนา้ 13 5 อิบนุ หะญรั , อลั -อศิ อบะฮ,์ เลม่ 4 หนา้ 980 59

วะสลั ลมั มีบทบาทในการเปล่ยี นมมุ มองของชาวมะดีนะฮแ์ ละคนอ่ืน ๆ ท่ีเคย ดถู กู อาชีพบางอยา่ ง เช่น ช่างตีเหลก็ เป็นตน้ 1 บทบญั ญตั ติ า่ ง ๆ ของอสิ ลามท่ีปฏิบตั ิใชโ้ ดยทา่ นนบี ศอ็ ลลลั ลอฮุอะ ลัยฮิวะสัลลัม นั้น มีส่วนในการเพ่ิมผลผลิตในเมืองมะดีนะ ฮ์และการ เจริญเตบิ โตทางเศรษฐกิจในทกุ ๆ ดา้ น อาทิ การพฒั นาด้านธรุ กิจการค้า เม่ือตอนท่ีนบี ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮิวะสลั ลมั ไดถ้ ึงยังเมืองมะดีนะฮ์ นนั้ ธรุ กิจการคา้ ส่วนใหญ่อย่ใู นมือของชาวยิว พวกเขามีอานาจในตลาดของ เมืองมะดีนะฮ์ โดยเฉพาะตลาดของเผ่าบนี ก็อยนุกออฺ2 ท่ีรูจ้ กั กนั ในช่ือของ พวกเขา ซง่ึ มนั เป็นตลาดท่ีมีช่ือเสียงมากท่ีสดุ ของมะดีนะฮใ์ นตอนท่ีท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั อพยพไป และชาวยิวเหลา่ นนั้ กม็ ีความเขม้ งวดท่ี จะไม่ยอมใหช้ าวมุสลิมมีอิทธิพลเหนือตลาดต่าง ๆ และเศรษฐกิจของเมือง มะดนี ะฮ์ ตลาดของเผ่าบนี ก็อยนกุ ออฺ นบั ไดว้ า่ เป็นตลาดท่ีมีช่ือเสียงมากใน สมยั ญาฮิลยี ะฮ์ และชาวเอาวสแ์ ละคอ็ ซร็อจญบ์ างสว่ นก็มีกิจกรรมทางธุรกิจ ในตลาดนนั้ ดว้ ย แมจ้ ะมีตลาดเล็ก ๆ ของพวกเขาเป็นการเฉพาะแลว้ ก็ตาม เชน่ ตลาดมซุ าหิม3 1 ดู อบั ดลุ อะซซี อลั -อมุ ะรีย,์ อลั -หริ อ็ ฟ วะ อศั -ศนิ าอาต ฟี อลั -หิญาซ ฟี อลั -อศั ร์ อนั -นะบะวีย์, เมากิฟ อลั -อสิ ลาม มนิ อลั -หริ อ็ ฟ วะ อศั -ศนิ าอาต, หนา้ 43 2 อมุ รั บนิ ชบั บะฮ,์ ตารคี อลั -มะดนี ะฮ,์ เลม่ 1 หนา้ 304 3 อสั -สมั ฮดู ีย,์ วะฟาอ์ อลั -วะฟาอ,์ เลม่ 4 หนา้ 1306 60

มะดีนะฮม์ ีความพิเศษในเร่ืองของอินทผลัม และผลผลิตทางการ เกษตรอ่ืน ๆ ทาใหช้ าวอาหรบั นอกเมืองเขา้ มาซือ้ ขายอินทผลมั ในมะดีนะฮ์ อย่างสม่าเสมอ ชาวมกั กะฮเ์ องก็เดินทางมาซือ้ อินทผลมั ผลผลิตการเกษตร และผลิตภณั ฑเ์ ล็กนอ้ ย อ่ืนๆ ถึงมะดีนะฮ์ และชาวยิวมะดีนะฮน์ นั้ มีอานาจ ควบคมุ ดา้ นเงินทนุ พวกเขาปล่อยเงินกแู้ ก่ผคู้ นและคิดดอกเบีย้ อนั เป็นส่ิงท่ี ชว่ ยใหพ้ วกเขามอี านาจควบคมุ และมอี ทิ ธิพลในเมอื งมะดีนะฮ์ พวกเอาสแ์ ละค็อซร็อจญก์ ็มีบทบาทต่อเศรษฐกิจของมะดีนะฮ์ แต่ บทบาทในดา้ นการเกษตรนนั้ ดเู หมอื นจะโดดเดน่ และดกี วา่ การคา้ ขาย และเม่ือท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม และบรรดา เศาะหาบะฮข์ องท่านไดอ้ พยพมายังเมืองมะดีนะฮม์ ุเนาวะเราะฮ์ ผูอ้ พยพ สว่ นใหญ่มาจากชาวกุร็อยชแ์ ละพวกเขาบางส่วนมีทกั ษะในทางการคา้ ขาย ทาใหพ้ วกเขาจานวนมากท่ีเม่ือมาถึงมะดีนะฮ์ พวกเขาก็ถามหาถึงท่ีตงั้ ของ ตลาดทันที พวกเขาไปทาการซื้อขายหาริซกีปั จจัยยังชีพ อาทิเช่น อบั ดรุ เราะหม์ าน บิน เอาฟ์ 1 และ อมุ รั บิน อลั -คอ็ ฏฏอบ2 แท้จริงท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม รูด้ ีถึงอิทธิพลของ ชาวยิวต่อการคา้ ในเมืองมะดีนะฮ์ ผ่านการควบคุมของพวกเขาต่อตลาด เผ่าบนี ก็อยนุกออฺ ท่านนบีจึงตอ้ งการใหม้ ีตลาดใหม่ในเมืองมะดีนะฮ์ ท่ีพน้ จากการควบคุมของชาวยิว ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม จึง กาหนดใหท้ าเตน้ ทก์ ระโจม ณ ท่ีดนิ ของ บะกีอฺ บิน อซั -ซุบยั ร์ และประกาศวา่ 1 ดูรายงานของ อลั -บุคอรีย์ ในเศาะฮีหข์ องท่าน, กิตาบ อลั -มะฆอซี, บาบ กัยฟะ อาคอ อนั -นะบีย์ ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮวิ ะสลั ลมั บยั นะ อศั หาบฮิ ,์ หมายเลข 3937 2 เศาะฮีห์ อลั -บคุ อรยี ์ เลม่ 3 หนา้ 19 61

น่ีคือตลาดของพวกท่าน การทาเช่นนีส้ ่งผลทาใหช้ าวยิวโกรธ และรบั รูถ้ ึง อนั ตรายและการแข่งขนั ของตลาดใหม่นี้ กะอฺบ์ บิน อลั -อชั รอฟ จึงเขา้ มาใน เตน้ ทแ์ ลว้ ตดั เชือกท่ีใชย้ ดึ ออก ท่านนบีจึงกล่าววา่ ไม่เป็นไรฉันจะยา้ ยไปยงั ท่ี ท่ีพวกเขาจะโกรธมากกวา่ นี้ ทา่ นจงึ ไดย้ า้ ยไปยงั ตลาดใหม่ของเมืองมะดีนะฮ์ แลว้ กลา่ ววา่ “น่ีคอื ตลาดของพวกท่าน อย่าใหน้ อ้ ยไปกว่าเดิม หรืออย่าทาให้ มนั แคบ และไมม่ ีการเก็บคา่ ใชจ้ ่ายใด ๆ”1 ท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั ส่งั หา้ มเก็บคา่ เช่าใด ๆ กบั ทุก คนในตลาดมะดีนะฮใ์ หม่ สง่ ผลใหต้ ลาดมคี วามรุง่ เรอื งและมีผคู้ นมากนั เยอะ การท่ีท่านเลือกทาเลของตลาดนีเ้ ป็นประตูทางเขา้ เมือง ทาให้ตลาดของ มสุ ลิมไดร้ บั การตอบรบั จากผมู้ าเยือนและบรรดาพ่อคา้ เป็นด่านแรกท่ีพวก เขาเจอเม่ือมาถึงยังเมืองมะดีนะฮ์ ก่อนท่ีพวกเขาจะเขา้ ไปยังตลาดของ เผา่ บนี ก็อยนกุ ออฺ เร่ืองนีเ้ ป็นเหตทุ าใหช้ าวยิวโกรธเคือง และตลาดมะดีนะฮ์ นี้ มีบทบาททาให้ธุรกิจและการคา้ ขายในหมู่มุสลิมและชนอ่ืน ๆ มีความ รุง่ เรือง และชว่ ยสง่ เสรมิ ขบั เคล่ือนการพฒั นาดา้ นเศรษฐกิจของพวกเขา ท่านนบี ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮิวะสัลลมั ส่ังหา้ มเก็บค่าเช่าใด ๆ กับ ทุกคนในตลาดมะดีนะฮใ์ หม่ สง่ ผลใหต้ ลาดมีความรุ่งเรืองและมีผคู้ นมากนั เยอะ การท่ีทา่ นเลอื กทาเลของตลาดนีเ้ ป็นประตทู างเขา้ เมือง ทาใหต้ ลาดของ มสุ ลิมไดร้ บั การตอบรบั จากผมู้ าเยือนและบรรดาพ่อคา้ เป็นด่านแรกท่ีพวก เขาเจอเม่ือมาถึงยังเมืองมะดีนะฮ์ ก่อนท่ีพวกเขาจะเข้าไปยังตลาดของ เผา่ บนี ก็อยนกุ ออฺ เร่ืองนีเ้ ป็นเหตทุ าใหช้ าวยิวโกรธเคือง และตลาดมะดีนะฮ์ 1 อสั -สมั ฮดู ีย,์ วะฟาอ์ อลั -วะฟาอ์, เล่ม 2 หนา้ 739, อมุ รั บิน ชบั บะฮ,์ ตารีค อลั -มะดีนะฮ,์ เล่ม 1 หนา้ 304, อลั -บะลาซรุ ีย,์ ฟตุ ูห์ อลั -บลุ ดาน, หนา้ 28 62

นี้ มีบทบาททาใหธ้ ุรกิจและการคา้ ขายในหมู่มุสลิมและชนอ่ืน ๆ มีความ รุง่ เรือง และช่วยสง่ เสรมิ ขบั เคล่ือนการพฒั นาดา้ นเศรษฐกิจของพวกเขา ธุรกิจการคา้ ในตลาดเมืองมะดีนะฮข์ องชาวมุสลิมมีการพัฒนา เพ่ิมขึน้ เร่ือย ๆ จากความกระตือรือร้นชาวมุฮาญิรีนท่ีส่วนใหญ่เป็นชาว กุร็อยช์และมีพื้นฐานทางการคา้ ขายในสายเลือดอยู่แล้ว ท่านอบู บักร์ ทา่ นอมุ รั และทา่ นอษุ มาน เป็นส่วนหน่งึ คนบุคคลท่ีเคยทาการคา้ ขายมาแลว้ ซง่ึ ทา่ นอษุ มาน บิน อฟั ฟาน และทา่ นฏอ็ ลหะฮ์ บิน อบุ ยั ดลิ ลาฮ์ จดั อยใู่ นกลมุ่ พ่อคา้ ท่ีขายผา้ ในตลาดมะดนี ะฮ์ ท่านนบีมักจะเดินผ่านบรรดาพ่อคา้ ในตลาดมะดีนะฮ์ ท่านจะซือ้ สินคา้ ของพวกเขาและตักเตือนส่ังหา้ มพวกเขาไม่ให้ฉ้อโกงหลอกลวงใน การคา้ ขาย และบรรดาเศาะหาบะฮต์ า่ งมีสว่ นรว่ มในการเดินทางไปทาธุรกิจท่ี เมอื งชามในสมยั ของท่านนบี ศอ็ ลลลั ลอฮอุ ะลยั ฮิวะสลั ลมั 1 การบริหารรฐั และกาหนดภาระหน้าท่ี ในอดีต ดินแดนคาบสมุทรอาหรบั โดยเฉพาะในแควน้ หิญาซและ นจั ญด์ นฺ นั้ ปราศจากระบบการปกครองและบริหารประเทศอย่างเป็นทางการ โดยท่วั ไปแลว้ ในดินแดนนีจ้ ะปกครองกนั เองตามจารีตของแต่ละเผ่าและก๊ก ไรซ้ ง่ึ ระเบียบแบบแผน และกฎเกณฑ์ ไมเ่ คยจารกึ ในประวตั ิศาสตรม์ าก่อนว่า เมอื งมกั กะฮแ์ ละเมืองมะดีนะฮม์ ีระบบการปกครอง หรือมีผปู้ กครองรฐั อย่าง เป็นทางการ แต่ทุกอย่างจะปกครองดว้ ยจารีตประเพณีของแต่ละชนเผ่า 1 อิบนุ กะษีร, อสั -สเี ราะฮ์ อนั -นะบะวยี ะฮ,์ เลม่ 2 หนา้ 249 63

แมว้ ่าพวกเขาจะอาศัยอยู่ในเขตชุมชนเมืองแต่ทว่าไม่มีการวางระบบใด ๆ จนกระท่ังท่านนบีมุหัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ไดส้ ถาปนารัฐ อิสลามขนึ้ มา การวางระบบบริหารและปกครองรฐั ของท่านนบีนนั้ เป็นนยั สาคญั ท่ีอลั กุรอานโองการหน่ึงถูกประทานลงมา อลั ลอฮ์ สุบหานะฮูวะตะอาลา ตรสั วา่ ‫َأَ َهلِ َها‬ َ ‫َٱلََ ََم َنَ َِت‬ َ َ‫َإِل‬ ‫َأ‬ َ‫َِإَو َذا‬ َ‫َته َؤ ُّدوا‬ ‫َيَأَ هم هر هك َم‬ ‫َٱّ َل ََل‬ ََ ِ‫َ۞إ‬ ﴿ َََ‫َلََرِ ََعََيَدِمَأنُِّيَلََهإِا هََكَٱََََمٱّلَِّيَلَف َإَلََِنََنِ َءِعَاتََمَم َا هننََيََوَُاَعََِعأَه هتظ ِطَميَههعك ِوَماَف‬5َ‫َبِٱم‬8‫ٱبِ َّحهََِلَۦََلَكَإَِمَ ََوهتَأََمٱِطَّ َيبَل هَعََل ََويََاَََٱكََٱ َللََاََر ِهَسسسَوِمََيأََل َعََاََوَأُهَبََتو ِ ِصهكلَ همََيٱاواَََََل‬ ََ‫َ]ََوٱَلََوَ ِم‬5َِ‫ل‬9‫ َل‬-ّ‫ٱ‬5َِ‫ب‬8َ ََ :‫ هكَن هت﴾مَ[اَلتهنَؤ ِمس هناوء‬5َ9ََ‫ٱَٓأۡلَش ِخَءَِرََفَ َذَهرلِ ُّد َوكََههََإَِخ َلََيََٱ َوّأََلَلِحََ ََوَسٱل هَنَرَ هتَسأَووِ ِيلَ ًَإِل‬ ความวา่ “แทจ้ รงิ อลั ลอฮท์ รงใชพ้ วกเจา้ ใหม้ อบคนื ส่ิงท่ีพวกเจา้ ดูแลแก่เจ้าของของมัน และเม่ือพวกเจา้ ตัดสินระหว่างผูค้ น พวกเจา้ ก็จะตอ้ งตดั สินดว้ ยความยตุ ิธรรม แทจ้ ริง อลั ลอฮท์ รง แนะนาพวกเจา้ ดว้ ยส่ิงดี ๆ อย่างแน่นอน แทจ้ ริง อลั ลอฮเ์ ป็นผู้ ทรงไดย้ ินและเห็น โอ้ ผูศ้ รัทธาทั้งหลาย ! จงเช่ือฟังอัลลอฮ์ และจงเช่ือฟังศาสนทูตและผูป้ กครองในหมู่พวกเจา้ ดว้ ย ถา้ พวกเจ้าขัดแย้งกันในเร่ืองใด ก็จงนาเร่ืองนั้นกลับไปสู่ การตัดสินของอัลลอฮ์และศาสนทูต หากพวกเจ้าศรัทธา 64