Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore สืบสานปณิธาน กพด.

สืบสานปณิธาน กพด.

Published by Wood Carving Box, 2021-03-31 16:39:08

Description: สืบสานปณิธาน กพด.

Search

Read the Text Version

ทรงพระเจรญิ Ê׺ÊÒ¹»³¸Ô Ò¹ ¡¾´.

ความเปนมา ใน พ.ศ. ๒๕๒๓ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเร่ิมงานพฒั นา แกไ้ ข ปัญหาเดก็ นกั เรียนขาดอาหาร เพ่อื ใหม้ ีสุขภาพดีข้ึน สามารถเรียนรู้และพฒั นาตนเอง โดยทรงทาํ เป็น โครงการทดลองในโรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดน ๓ โรง สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรม ราชกมุ ารี มีพระราชดาํ รัสถึงการเร่ิมตน้ ทรงงานวา่ “ในระยะแรก เร่ิมขนึ้ ด้วยความสนใจทจ่ี ะศึกษาในเร่ืองวธิ ีการทจ่ี ะพฒั นาบุคคลทอ่ี ยู่ในท้องถิ่นทุรกนั ดาร เมื่อแรกเร่ิมคือประมาณพฤษภาคม ๒๕๒๒ ถงึ ๒๕๒๓ ประมาณน้ัน ได้มคี วามสนใจในเร่ืองนี้ แต่ว่ายงั ไม่ได้มีความรู้ในหลกั การและวธิ ีการทจ่ี ะปฏบิ ตั ิมากนัก จึงหาโอกาสทจี่ ะศึกษา โดยการขออาศัยโรงเรียนในสังกดั ตํารวจตระเวนชายแดนเป็ นแหล่งทศ่ี ึกษา เพราะว่าเห็นว่าโรงเรียนในสังกดั ตํารวจตระเวนชายแดนน้ัน เป็ นโรงเรียนในเขตท้องถิน่ ทห่ี ่างไกลการคมนาคม และมีภาวะทย่ี ากลาํ บากต่างๆ ในตอนเริ่มต้นกม็ ุ่งไปในแง่ทว่ี ่า ทาํ อย่างไรเยาวชนทอ่ี ยู่ในวยั ศึกษาเล่าเรียนอย่างน้ัน จะมสี ุขภาพพลานามัยแขง็ แรงสมบูรณ์ พร้อมทจี่ ะสร้างเสริมสตปิ ัญญา เพ่ือการศึกษาและพฒั นาตนเอง ให้เป็ นประโยชน์ต่อภูมิลาํ เนาและสังคม สืบต่อไป ในการจัดการกไ็ ด้ทดลองเริ่มด้วยการให้การศึกษาและช่วยเหลือในทางด้านการเกษตร...” พระราชดํารัสวนั ศุกร์ท่ี ๒๖ สิงหาคม ๒๕๓๑

“...โดยทถ่ี ือว่าโรงเรียนนีเ้ ป็ นศูนย์กลางของชุมชนแห่งหน่ึง ถ้าเราสามารถทาํ ให้คนรุ่นใหม่ในสังคม คือ นักเรียนทอ่ี ยู่ในโรงเรียน และพวกผู้ปกครองทจี่ ะมาดู มาช่วย มาเห็น มีความรู้ทางด้านเทคนิคทางการเกษตรอย่างใหม่ทที่ างราชการต้งั ใจจะส่งเสริมแต่กส็ ่งเสริมต้ังแต่ในวยั เดก็ นักเรียน เมื่อเขาเติบโตเป็ นผู้ใหญ่ เขาจะได้มีการได้รับการฝึ กหัดให้ทาํ ตามแบบแผนอย่างใหม่ ซึ่งจะมปี ระสิทธิภาพมากกว่าทเ่ี คยทาํ มา หรือว่าจะได้มคี วามคุ้นเคยในการติดต่อกบั ทางราชการ เม่ือมขี ้อขดั ข้องอะไร จะได้ปรึกษาหารือกนั ได้อย่างง่ายขนึ้ และผู้ปกครองคนในหมู่บ้านเอง เม่ือมีปัญหาข้อขัดข้องอะไร กจ็ ะได้รู้ได้แน่ว่าจะมีทที่ จี่ ะมาหาได้ ได้แก่ ทโี่ รงเรียน ซึ่งครูจะได้เป็ นส่วนทจ่ี ะช่วยเหลือได้มาก...” พระราชดํารัสวนั เสาร์ท่ี ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๒๖ พระราชดาํ รัสขา้ งตน้ สะทอ้ นใหเ้ ห็นแนวทางในการทรงงานวา่ ทรงเร่ิมตน้ พฒั นาที่เดก็ เพราะ เดก็ เป็นทรัพยากรท่ีสาํ คญั ยงิ่ ของประเทศในอนาคต ทรงใหค้ วามสาํ คญั กบั การพฒั นาศกั ยภาพของเดก็ ให้ มีโภชนาการและสุขภาพดี มีความรู้ การงานอาชีพ และความซื่อสตั ย์ สุจริต รักษาดูแลทรัพยากรของ ส่วนรวม เดก็ จึงเป็นศูนยก์ ลางของการพฒั นา ทรงใชโ้ รงเรียนเป็นศูนย์ เนื่องจากมีครูเป็นแกนสาํ คญั ใน การถ่ายทอดความรู้ เร่ิมตน้ จะทรงทดลองทาํ งานเลก็ ๆ สาํ เร็จจึงคอ่ ยขยายผล

การพัฒนาโภชนาการและสขุ ภาพอนามยั “...ข้าพเจ้าเริ่มวางแผนงานโภชนาการ สําหรับเดก็ นักเรียนในโรงเรียน โดยคดิ ว่าเราควรสอน วชิ าเกษตร และให้นําผลผลติ ทางการเกษตรมาปรุงอาหาร พร้อมท้งั สอนความรู้เบื้องต้นด้านโภชนาการ ด้วย...ในทสี่ ุดข้าพเจ้าคดิ ขนึ้ มาได้ว่า เราน่าจะเร่ิมงานในโรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดน คงจะพอพูดกนั ได้ ถือได้ว่าโรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดนเป็ นตวั แทนของโรงเรียนในถนิ่ ทุรกนั ดาร ...น่าจะทดลองสักสองสามแห่งก่อน เราเลือกโรงเรียน ๓ โรง ในความดูแลของกองกาํ กบั การตาํ รวจตระเวนชายแดนเขต ๗ (ภาคตะวนั ตก) ” ....เริ่มทาํ โครงการทดลอง ๓ โรงเรียน เม่ือวนั ท่ี ๒๓ เมษายน ๒๕๒๓ เรียกกนั ว่า โครงการ อาหารกลางวนั ผกั สวนครัว โรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดน ๓ โรง ที่ทรงทาํ โครงการทดลอง คือ โรงเรียนตาํ รวจตระเวน ชายแดนบา้ นหนองแจง ตาํ บลศรีมงคล อาํ เภอไทรโยค จงั หวดั กาญจนบุรี โรงเรียนตาํ รวจตระเวน ชายแดนบา้ นทุ่งศาลา ตาํ บลป่ าหวาย อาํ เภอสวนผ้งึ จงั หวดั ราชบุรี และโรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดน บา้ นคอกอา้ ยเผอื ก ตาํ บลไชยราช อาํ เภอบางสะพานนอ้ ย จงั หวดั ประจวบคีรีขนั ธ์

“...อยากให้เป็ นพืชหรืออปุ กรณ์แล้วให้นักเรียนมาทาํ การเกษตรซ่ึงเป็ นวธิ ีทอี่ ้อมและ ยากขนึ้ มาอกี ทางหนึ่ง อาหารทจ่ี ะให้รับประทานน้ันเป็ นอาหารทไี่ ด้มากจากผลติ ผล ของนักเรียนผู้รับประทานเอง ซ่ึงอาจจะได้ผลช้า แต่กเ็ ป็ นวธิ ีหน่ึงซึ่งจะได้รับอาหาร และคดิ ว่าจะได้รับประโยชน์เป็ นผลพลอยได้ทส่ี ําคญั คือ ความรู้ทางด้านการเกษตร และด้านโภชนาการ ซึ่งจะเป็ นวชิ าตดิ ตวั ไปจนนักเรียนเหล่าน้ันเตบิ โตขนึ้ เป็ นผู้ใหญ่ และได้ประกอบอาชีพทางด้านเกษตรกรรม วชิ าการใหม่ๆ เหล่าน้ัน อาจจะนํามาช่วย ในการครองชีพได้มากทเี ดยี ว...เป้าหมายต่างๆ ทรี่ วมอยู่มหี ลายอย่าง เช่น อยากจะให้ ได้รับความรู้ทางด้านวชิ าการ ทางด้านหนังสือดขี นึ้ ท้งั ให้มีสุขภาพร่างกายทแ่ี ขง็ แรง เม่ือมสี ุขภาพร่างกายแขง็ แรง กจ็ ะมีความสามารถในการศึกษาสูงขนึ้ ไปอกี หรือว่ามี ความสามารถ มแี รงทจี่ ะประกอบอาชีพได้ดยี ง่ิ ขนึ้ ...”

เมื่อดาํ เนินโครงการไดห้ น่ึงปี ประสบผลดี ใน พ.ศ. ๒๕๒๔ จึงทรงขยายงานไปในโรงเรียนตาํ รวจ ตระเวนชายแดนทว่ั ประเทศ และเปล่ียนชื่อโครงการเป็น โครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวนั ภาวะการขาดสารไอโอดีนเป็นปัญหาสาธารณสุขในหลายๆ พ้ืนท่ี ท้งั จากรายงานของกระทรวง สาธารณสุขและจากการท่ีทรงพบเห็นในระหวา่ งเสดจ็ ฯ ไปทรงเยยี่ มโรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดน จึง มีพระราชดาํ ริใหด้ าํ เนินโครงการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีน ใน พ.ศ. ๒๕๓๓ เพอ่ื ช่วยแกไ้ ขปัญหา เหล่าน้ี โดยเสริมการทาํ งานของกระทรวงสาธารณสุข ...\"อย่างเร่ืองทวี่ ่าโครงการไอโอดนี น้ัน กไ็ ด้เห็น ว่าทางราชการกม็ ีความพยายามทจี่ ะแก้ไขปัญหาอนั นี้ ซึ่งมีอยู่แล้วกม็ ีเพม่ิ มาเพื่อแก้ไขบ้าง...\" พระราชดํารัสวนั องั คารที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๓๘

ใน พ.ศ.๒๕๓๙ มีพระราชดาํ ริใหด้ าํ เนินโครงการส่งเสริมโภชนาการและสุขภาพอนามัยแม่และ เดก็ ในถิน่ ทุรกนั ดาร โดยมีพระราชดาํ รัสถึงเร่ืองน้ีวา่ “...ศาสตราจารย์ของข้าพเจ้าท่านหนึ่งกล่าวว่า การทาํ งานกบั เดก็ วยั เรียนและเดก็ ก่อน วยั เรียนน้ันยงั ไม่เพยี งพอ เพราะว่าสมองของคนเราจะเจริญเตบิ โตและพฒั นาอย่างเตม็ ทกี่ ่อนทจ่ี ะถงึ วยั ดงั กล่าว เราควรพยายามทาํ งานกบั กลุ่มเดก็ ทเี่ ลก็ กว่าน้ันอกี และจะดยี ง่ิ ขนึ้ ถ้าเราสามารถให้ การดูแลช่วยเหลือหญงิ ต้งั ครรภ์และหญงิ ให้นมบุตร...” และในปี เดียวกนั ทรงเพิ่มเรื่องโรคมาลาเรีย “...อย่างพดู ถึงโรคภยั ไข้เจบ็ ทไ่ี ปพบมาก เช่น โรคมาลาเรีย ไปถงึ เห็นอุปสรรคอย่างหน่ึงทก่ี ารเรียนการสอนทาํ ไม่ได้ เพราะว่านักเรียนกป็ ่ วย ครูกเ็ ป็ น บางทพี าไปถงึ โรงพยาบาล หมอในท้องทก่ี เ็ ป็ น เพราะฉะน้ันกเ็ ลยไม่ต้องทาํ อะไร ไปเยย่ี มราษฎรกม็ ีคนมาปกตนิ ั่งเฝ้าบ้าง ยืนเฝ้าบ้าง ทนี ีม้ นี อนเฝ้าอยู่หลายราย กพ็ ยายามแก้ไข รักษาป้องกนั แต่ว่ากค็ งจะเป็ นเร่ืองทยี่ าก...” พระราชดํารัสวนั องั คารที่ ๒๑ เมษายน ๒๕๓๘ แมจ้ ะแกไ้ ขเร่ืองการขาดอาหารของเดก็ แลว้ แต่เดก็ ส่วนหน่ึงยงั มีปัญหาทางโภชนาการและ สุขภาพอนามยั ทาํ ใหท้ รงตระหนกั ถึงปัญหาหนอนพยาธิ มีพระราชกระแสตอนหน่ึงวา่ \"สาเหตุที่ขา้ พเจา้ เห็นเรื่องหนอนพยาธิสาํ คญั เพราะหลายปี มาแลว้ ตอนท่ีไปเยย่ี มโรงเรียน ยงั มีเดก็ ขาดอาหารจึงคิดข้ึนวา่ ทาํ งานโภชนาการมานานแลว้ แต่ไม่ไดผ้ ลดีเท่าที่ควรอาจมีพยาธิในทอ้ งเดก็ \" ใน พ.ศ. ๒๕๔๔ จึงไดเ้ ริ่ม ดาํ เนินงานควบคุมโรคหนอนพยาธิข้ึน ต่อมาใน พ.ศ. ๒๕๔๙ ทรงเพิ่มการพฒั นางานสุขาภบิ าลอาหารในโรงเรียนเพอ่ื ใหเ้ ดก็ นกั เรียนมี อาหารกลางวนั ท่ีสะอาดปลอดภยั นอกเหนือจากที่มีคุณคา่ ทางโภชนาการ และเพือ่ ใหเ้ ดก็ ไดพ้ ฒั นาสุข นิสยั ท่ีเหมาะสม ซ่ึงจะช่วยลดความเสี่ยงจากการติดเช้ือหนอนพยาธิได้

การศึกษา นอกจากการพฒั นาเดก็ ใหม้ ีภาวะโภชนาการดีและสุขภาพแขง็ แรงแลว้ สมเดจ็ พระเทพ รัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ยงั ทรงพฒั นาศกั ยภาพของเดก็ ในดา้ นอื่นๆ ควบคู่ไปดว้ ย ใน พ.ศ. ๒๕๒๖ จึงมีพระราชดาํ ริใหด้ าํ เนินโครงการส่งเสริมคุณภาพการศึกษา เพอ่ื ช่วยเหลือนกั เรียนท่ีอยใู่ นถิ่น ทุรกนั ดารใหไ้ ดร้ ับการศึกษาข้นั พ้นื ฐานอยา่ งมีคุณภาพ พร้อมท่ีจะไปศึกษาต่อในระดบั สูงต่อไปได้ และ ช่วยใหค้ รู โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ครูตาํ รวจตระเวนชายแดน ซ่ึงไม่ไดม้ ีอาชีพครูโดยตรงทาํ หนา้ ท่ีครูไดอ้ ยา่ งมี ประสิทธิภาพดงั พระราชดาํ รัสวา่ “ในการดําเนินชีวติ ของคนเราน้ันมอี ยู่หลายๆ ด้านด้วยกนั ท้งั ในด้านการทาํ มาหากนิ ในด้านสุขภาพอนามยั และการศึกษา... ...การส่งเสริมคุณภาพของการศึกษาเป็ นการหาทางให้เกดิ ความเท่าเทยี มกนั ในโอกาสทจ่ี ะได้รับการศึกษาเพม่ิ มากขนึ้ ในเมื่อบุคคลทเี่ คยอยู่ในสภาพแร้นแค้น และยากจนสามารถพฒั นาตนเองขึน้ ได้น้ัน กจ็ ะมสี ่วนทาํ ให้ประเทศมคี วามม่นั คงและพฒั นาขึน้ ต่อไป” พระราชดาํ รัสวนั อาทติ ย์ท่ี ๑๘ กนั ยายน ๒๕๒๖ “...จงึ มาเน้นในเร่ืองของการพฒั นาคุณภาพการศึกษา เพื่อให้การศึกษาในโรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดนน้ันเป็ นไปด้วยดี เน่ืองด้วยอตั รากาํ ลงั ของตํารวจตระเวนชายแดนทอ่ี ยู่ในแต่ละโรงเรียนบางโรงเรียนน้ันมจี ํานวนน้อย กไ็ ด้อาศัยอาจารย์จากกรมการฝึ กหัดครู ให้แนวคดิ ต่างๆ ในการทาํ งาน อาจจะเรียกได้ว่ามีเทคนิค วธิ ีการ หรือเทคโนโลยสี มยั ใหม่ ทค่ี นในวงการศึกษาเขาค้นมาใหม่ๆ...” พระราชดํารัสวนั ศุกร์ที่ ๒๗ เมษายน ๒๕๓๓

ใน พ.ศ. ๒๕๓๑ มีพระราชดาํ ริใหด้ าํ เนินโครงการนักเรียนในพระราชานุเคราะห์ ดงั พระราชดาํ รัสในเรื่องน้ีวา่ “...พยายามทจ่ี ะให้นักเรียนในโรงเรียนตํารวจตระเวนชายแดนของเราได้เรียนต่อในระดับทส่ี ูงขนึ้ กว่าระดบั ประถมศึกษา ซ่ึงเราคดิ กนั มาแต่ก่อนว่าเป็ นระดบั ทพี่ อสมควรและเบ็ดเสร็จในตัว ในเมื่อสังคมเปลยี่ นไปแค่นีจ้ ะพอหรือไม่ อนั นีก้ เ็ ป็ นเร่ืองทคี่ วรจะคดิ อย่างน้อยส่วนหน่ึงทพ่ี อทาํ ได้ในทรัพยากรทมี่ ีอยู่ หมายความว่าเท่าทจ่ี ะพอมเี งิน มีทอง มีทุนอยู่ กจ็ ะช่วยให้มากทสี่ ุดเท่าทจ่ี ะมากได้ตามกาํ ลงั ความสามารถ... ...การทนี่ ักเรียนได้เรียนต่อน้ัน กจ็ ะเป็ นประโยชน์ต่อตัวนักเรียนเอง คือ เม่ือมคี วามรู้มากขึน้ ควรจะมโี อกาสทจี่ ะได้เลือกงานอาชีพทจี่ ะเลยี้ งตัว ทจี่ ะทาํ ประโยชน์ให้แก่ตนเอง และทาํ ประโยชน์ให้กบั คนอ่ืนได้มากขึน้ ... พระราชดาํ รัสวนั ศุกร์ที่ ๒๔ เมษายน ๒๕๓๕

การอนรุ กั ษทรัพยากรธรรมชาติ และส่ิงแวดลอ ม เม่ือสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ เสดจ็ พระราชดาํ เนินไปทรงติดตามงานในโรงเรียนตาํ รวจ ตระเวนชายแดน ทอดพระเนตรเห็นการเปล่ียนแปลงของพ้ืนท่ีป่ าที่ลดลงอยา่ งรวดเร็ว จึงมีพระราชดาํ ริ ใหด้ าํ เนินโครงการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ขนึ้ ใน พ.ศ. ๒๕๓๐ เพอื่ ปลูกฝังการ อนุรักษท์ รัพยากรธรรมชาติใหแ้ ก่เดก็ นกั เรียน “...งานทเี่ รียกว่าอนุรักษ์ธรรมชาติน้ัน กท็ าํ ให้นักเรียนมีโอกาสได้ศึกษารู้ถงึ สิ่งทมี่ อี ยู่ใน ธรรมชาติว่าจะมปี ระโยชน์อย่างไรกบั เรา และในเร่ืองของสภาพแวดล้อมน้ัน จะเห็นได้ว่าปัจจุบนั นี้ มีความเดือดร้อนต่างๆ มากขนึ้ เช่น อาจจะนํา้ ท่วมหรือว่านํา้ แล้งกะทนั หันน้ัน ส่วนหน่ึงกเ็ ป็ นเพราะ ว่าในเร่ืองของพืชธรรมชาติ ป่ าไม้ หรือดนิ ถูกทาํ ลายไป เพราะฉะน้ันถ้าเราศึกษาให้ดีถงึ เร่ืองพวกนี้ หาวธิ ีแก้ไข กจ็ ะสามารถทาํ ให้ต่อไปเราได้รักษาสมบตั ิของตนเองเอาไว้ได้…” พระราชดํารัสวนั องั คารท่ี ๒๕ เมษายน ๒๕๓๘

การงานอาชีพและสหกรณ ใน พ.ศ. ๒๕๓๑ นอกจากจะมีพระราชดาํ ริใหด้ าํ เนินโครงการนกั เรียนในพระราชานุเคราะห์ แลว้ ยงั ทรงเห็นวา่ มีเดก็ นกั เรียนอีกกลุ่มหน่ึงที่ไม่สามารถศึกษาต่อในระดบั สูงได้ จึงทรงช่วยเหลือเดก็ กลุ่มน้ี โดยมีพระราชดาํ ริดาํ เนินโครงการฝึ กอาชีพข้ึนในปี เดียวกนั ดงั พระราชดาํ รัสวา่ “...ส่วนนักเรียนอกี ส่วนหน่ึงน้ัน เราทท่ี าํ งานอย่กู ค็ งจะรู้จักเด็กและเห็นได้ชัดๆ ว่าบุคคลหรือเด็กเหล่านีจ้ ะเป็ นด้วยสติปัญญาและการเตรียมพร้อมต้ังแต่เลก็ มากต็ าม ฐานะทางเศรษฐกจิ หรือว่าฐานะทางการเมืองและสังคมไม่เปิ ดโอกาสแน่ๆ ให้เขาได้ไปศึกษาต่อในระดับมัธยมหรืออย่างน้อยในช่วงนีไ้ ม่ทนั กาล กอ็ ยากจะให้อะไรกบั เขา เป็ นส่วนเพม่ิ เตมิ ขึน้ มา แม้อาจจะเลก็ น้อย แต่กด็ ที ส่ี ุดเท่าทจ่ี ะทาํ ได้ คือ เร่ืองของการฝึ กฝนให้กระทาํ อาชีพได้…” พระราชดาํ รัสวนั ศุกร์ท่ี ๒๗ เมษายน ๒๕๓๓

“...จุดมุ่งหมายของเร่ืองนีก้ ม็ ี ๒ ส่วน ส่วนหนึ่งทเ่ี ขามาสอนให้กบั นักเรียนเลก็ ๆ น่ัน กต็ ้ังใจ ให้เป็ นเหมือนงานศิลปศึกษาหรือหัตถศึกษาของโรงเรียน ซึ่งบางคร้ังเราๆ สอนอยู่ เป็ นครูสอนหมด ทุกวชิ า อาจจะนึกไม่ออกถงึ การประดิษฐ์ การทาํ บางอย่างทแี่ ปลกๆ ออกไป ทางเขากม็ าสอน กไ็ ม่ได้ มุ่งว่าเป็ นของให้ซื้อขายได้ เพราะว่าเรากต็ ้องรู้ เข้าใจว่านักเรียนยงั เลก็ ๆ อยู่ ทกั ษะในการทาํ างาน หรือ ความสามารถ หรือฝี มือน้ันกย็ งั ไม่เข้าข้นั แต่ว่าอนั นีเ้ ป็ นการฝึ กให้รู้จักใช้มือใช้กล้ามเนื้อในการทาํ งาน ละเอยี ดๆ เป็ นการฝึ กนิสัย ฝึ กสมาธิ ฝึ กความต้งั ใจ และลกั ษณะทชี่ อบในเรื่องเชิงศิลปะ หรือการทาํ งาน ต่างๆ มาก่อน พอถึงนักเรียนช้ันโตขนึ้ มา และศิษย์เก่าน้ัน กม็ ีความต้งั ใจว่าบางคนหรืออาจจะเป็ น คนส่วนมากทเี ดยี ว ทไ่ี ม่มโี อกาสไม่มีความสามารถทจ่ี ะเรียนต่อในช้ันสูงได้ กจ็ ะสามารถใช้วชิ าทไ่ี ด้รับ การสอนนีไ้ ปประกอบอาชีพ เป็ นส่วนหนึ่งทจี่ ะหาเลยี้ งชีพหาเลยี้ งครอบครัวได้...” พระราชดาํ รัสวนั ศุกร์ท่ี ๒๔ เมษายน ๒๕๓๕ นอกจากการพฒั นาทกั ษะพ้นื ฐานทางการงานอาชีพใหแ้ ก่เดก็ แลว้ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ ทรง พระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ใหด้ าํ เนินโครงการส่งเสริมสหกรณ์ เพิม่ ข้ึนใน พ.ศ. ๒๕๓๔ มีพระราชดาํ รัสวา่ “...ทเ่ี พม่ิ เรื่องของการสหกรณ์เข้าไปน้ัน สําหรับนักเรียนกเ็ ป็ นการฝึ กหัดให้ใช้ระบบทาํ งาน ด้วยการร่วมกนั เพื่อทจ่ี ะได้ไม่เสียเปรียบผู้อื่น ได้ฝึ กความละเอยี ด ความถีถ่ ้วน ในเร่ืองของการเขียน บนั ทกึ การทาํ บญั ชี แล้วต่อไปเมื่อนักเรียนเตบิ โตขึน้ กจ็ ะคุ้นเคยกบั ระบบนี้ แล้วกเ็ ป็ นสมาชิกสหกรณ์ ของหมู่บ้าน ของอาํ เภอ ของจังหวดั ต่อไป โดยทม่ี คี วามรู้ ความเข้าใจอย่างดี ในการทว่ี ่าถ้าเราจะซื้อ อะไรมาใช้น้ัน ถ้ารวมกนั ซื้อ กจ็ ะทาํ ให้ประหยดั ค่าใช้จ่ายหรือในการจะขายสิ่งผลติ อะไรขึน้ มา ถ้ารวม กนั น้ันกจ็ ะทาํ ได้ดียงิ่ ขึน้ และเป็ นการฝึ กการทาํ งานร่วมกนั ในรูปของกรรมการ ซึ่งต่อไปกจ็ ะมกี รรมการ อะไรได้อกี หลายๆ อย่าง...” พระราชดํารัสวนั องั คารท่ี ๒๗ เมษายน ๒๕๓๖

พืน้ ทด่ี ําเนินการ “...ทผี่ ่านมากย็ งั มีคดิ ขึน้ อกี เร่ืองหน่ึง คือ การช่วยเหลือบุคคลผู้อยู่ในถิน่ ทุรกนั ดารจริงๆ คือ ทุรกนั ดารถึงขนาดทว่ี ่าไม่เป็ นการง่ายทจ่ี ะต้ัง แม้แต่โรงเรียนตาํ ารวจตระเวนชายแดนซึ่งอาจจะต้อง มีจํานวนนักเรียนมากพอสมควร แล้วกม็ คี วามพร้อมอกี หลายๆ อย่าง กย็ งั คงจะต้องให้การศึกษา ในลกั ษณะของการศึกษานอกโรงเรียน การศึกษาตลอดชีวติ ชนิดทวี่ ่าสอนบางระดบั อาจจะให้แค่ อ่านออก เขยี นได้ สามารถจะติดต่อกบั บุคคลภายนอกได้ สามารถทจี่ ะรักษาสุขภาพอนามยั หรือ ว่าหากนิ หาเลยี้ งชีพได้ อนั นีก้ ป็ ระสานงานกนั นอกจากตํารวจตระเวนชายแดนแล้วยงั มหี น่วยงาน ทางด้านสาธารณสุข หน่วยงานการศึกษา โดยเฉพาะอย่างยงิ่ การศึกษานอกโรงเรียน สถานทเ่ี หล่านี้ อาจจะไปถงึ ได้โดยยาก แต่ว่าถ้าทาํ ได้น้ันจะเป็ นระบบทตี่ ่อไปกอ็ าจจะหวงั ได้ว่า ทว่ั ประเทศในเขต แผ่นดนิ ไทยน้ัน จะอยู่ได้กนั อย่างร่มเยน็ เป็ นสุข มีผู้คนสบายพอสมควรแก่อตั ภาพ...” พระราชดํารัสวนั พฤหัสบดที ี่ ๒๙ เมษายน ๒๕๔๒

การทรงงานพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถิ่นทุรกนั ดารของสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ น้นั เมื่อ เริ่มตน้ ใน พ.ศ. ๒๕๒๓ ทรงงานในโรงเรียนตาํ รวจตระเวนชายแดน ซ่ึงเป็นโรงเรียนระดบั ประถม ศึกษาในสงั กดั กองบญั ชาการตาํ รวจตระเวนชายแดน ๓ โรง ต่อมาทรงขยายโครงการไปในสถานศึกษา อื่นๆ รวมท้งั สิ้น ๗๕๙ แห่ง ใน พ.ศ. ๒๕๕๓ ดงั น้ี พ.ศ. ๒๕๒๘ โรงเรียนในสงั กดั สาํ นกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พ.ศ. ๒๕๓๙ ศูนยก์ ารเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” สงั กดั สาํ นกั งานส่งเสริม การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ. ๒๕๔๓ โรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม พ.ศ. ๒๕๔๗ โรงเรียนพระปริยตั ิธรรม แผนกสามญั ศึกษา สงั กดั สาํ นกั งานพระพทุ ธศาสนา แห่งชาติ การดาํ เนินงานโครงการตามพระราชดาํ ริก่อใหเ้ กิดผลดีในการพฒั นาเดก็ และเยาวชน เป็นองค์ ความรู้ที่หลายประเทศเห็นประโยชนจ์ ากการดาํ เนินงาน จึงไดข้ อพระราชทานใหข้ ยายการดาํ เนินงานไป ยงั ประเทศต่างๆ เช่น พ.ศ. ๒๕๓๓ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว พ.ศ. ๒๕๓๘ สาธารณรัฐแห่งสหภาพพม่า พ.ศ. ๒๕๔๔ ราชอาณาจกั รกมั พชู า พ.ศ. ๒๕๔๙ สาธารณรัฐสงั คมนิยมเวียดนาม พ.ศ. ๒๕๕๐ มองโกเลีย พ.ศ. ๒๕๕๐ ราชอาณาจกั รภูฏาน พ.ศ. ๒๕๕๓ สาธารณรัฐประชาชนบงั กลาเทศ (ปัจจุบนั มีสถานศึกษาในโครงการตามพระราชดาํ ริ จาํ นวน ๗๗๙ แห่ง : ขอ้ มูลปี การศึกษา ๒๕๕๕)

การดําเนนิ งาน “การปฏิบตั งิ านโครงการปี นีม้ าถงึ ปี ที่ ๓๐ สามสิบปี ถือว่าเป็ นเวลาทย่ี าวนาน และมีการ เปลย่ี นแปลงมาก ในระยะต้นทเี ดยี วน้ัน พอเร่ิมคดิ กไ็ ม่กล้าทจี่ ะตดิ ต่อกบั ใครให้มาร่วมมือมากนัก สตางค์ กไ็ ม่มี ได้คนช่วยทลี ะเลก็ ละน้อย พอมผี ู้รู้เร่ืองเข้า ต่างคนกต็ ่างมาช่วยกนั ตามทใี่ ครจะมกี าํ ลงั ความคดิ กาํ ลงั ทรัพย์กม็ าร่วมกนั ถือว่าได้มีคนช่วย เวลานีร้ ่วมกนั มากมายหลายหน่วยงาน...” พระราชดาํ รัสวนั องั คารท่ี ๒๐ เมษายน ๒๕๕๓ รัฐบาลไดจ้ ดั ต้งั “กองทุนพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถ่ินทุรกนั ดาร” หรือเรียกช่ือยอ่ วา่ กพด. นอ้ ม เกลา้ ฯ ถวายเพ่ือทรงใชด้ อกผลในการทรงงานพฒั นาเดก็ และเยาวชน โดยสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ ไดพ้ ระราชทานทุนทรัพย์ เร่ิมตน้ ๑๓ ลา้ นบาท ภาครัฐ เอกชน และประชาชน ยงั ไดเ้ ขา้ มามีส่วนในการ สนบั สนุนการดาํ เนินโครงการฯ ดว้ ย ใน พ.ศ. ๒๕๔๔ ทรงต้งั ร้านภูฟ้า เพอ่ื รับผลิตภณั ฑจ์ ากโครงการส่งเสริมอาชีพประชาชนในถ่ิน ทุรกนั ดารมาจาํ หน่าย และนาํ รายไดไ้ ปใชใ้ นการพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถ่ินทุรกนั ดาร สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ โปรดฯ ใหจ้ ดั ทาํ แผนพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถ่ินทุรกนั ดาร ต้งั แต่ พ.ศ. ๒๕๓๕ ถึงปัจจุบนั มีแผนพฒั นาฯ ดงั น้ี ๑. แผนพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถ่ินทุรกนั ดารตามพระราชดาํ ริสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ระยะที่ ๑ พ.ศ. ๒๕๓๕ - ๒๕๓๙ ๒. แผนพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถ่ินทุรกนั ดารตามพระราชดาํ ริสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ระยะที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๔๐ - ๒๕๔๔ ๓. แผนพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถิ่นทุรกนั ดารตามพระราชดาํ ริสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ระยะท่ี ๓ พ.ศ. ๒๕๔๕ - ๒๕๔๙ ๔. แผนพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถ่ินทุรกนั ดารตามพระราชดาํ ริสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ระยะที่ ๔ พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๙


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook