การบริหารการคลังและการงบประมาณ2564-4

การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ บรรยายโดย อ. ดร. ชญาพฒั น์ เลศิ อานาจกิจเสรี มหาวิทยาลยั ราชภฏั พระนครศรอี ยธุ ยา

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ เครอ่ื งมอื นโยบายการคลงั นโยบายการเงินและนโยบายก่งึ การคลงั นโยบายการคลงั ประกอบดว้ ยเคร่อื งมอื เชิงนโยบายดงั ตอ่ ไปนี้  มาตรการทางภาษีอากร เช่น เก็บภาษีเพ่มิ ลดภาษี ปรบั เปล่ียน ฐานหรอื อตั ราภาษี  การใชจ้ ่ายของรฐั บาล เชน่ เพ่มิ หรอื ลดการใชจ้ า่ ย การจดั สรร งบประมาณใหม่  หนีส้ าธารณะ เชน่ การกอ่ หนีเ้ พ่มิ ขยายเวลาชาระหนี้  เงินคงคลงั เช่น การนาเงินคงคลงั ออกมาใช้ การเพ่มิ ระดบั เงินคง คลงั

การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ  ความสมั พนั ธข์ องการใชเ้ คร่อื งมือทางการคลงั ในการบรหิ าร เศรษฐกิจมหภาค ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี มาตรการภาษีอากร บทบาทรฐั มาตรการงบประมาณ • เปา้ หมายทาง และการ รายจา่ ย เศรษฐกิจและสงั คม มาตรการหนี้ ดาเนนิ สาธารณะ นโยบายการ • นโยบายสาธารณะ • การบรกิ าร มาตรการเงนิ คงคลงั คลงั สาธารณะ • การลงทนุ ภาครฐั งบประมาณเบกิ จา่ ยไม่หมดเหลอื นาสง่ เป็นเงนิ คงคลงั

การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ ทางเลอื กการดาเนินนโยบายการคลงั เพ่ือการบรรลเุ ปา้ หมายทางเศรษฐกิจ นโยบาย/ แก้ปัญหาเงนิ แก้ปัญหาเงนิ แก้ปัญหา กระตุ้น กระจาย ส่งเสริม เคร่ืองมอื เฟ้อจาก เฟ้อจาก เศรษฐกจิ รายได้ ประสิทธภิ าพ อัตรา การใช้ ทางการคลัง Demand Cost แลกเปล่ียน ทรัพยากร pull push ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี มาตรการทาง เพ่ิมภาษีเพ่ือลด ลดภาษีท่ี ลดภาษีเพื่อ ลดภาษี โครงสรา้ งภาษี เพ่ิมภาษีเพื่อ ภาษี ระดบั อปุ สงคร์ วม เก่ียวกบั ตน้ ทนุ สง่ เสรมิ การ อากร กา้ วหนา้ หรือ แกป้ ัญหา ภาษีทรพั ยส์ นิ การผลติ ท่ีสงู สง่ ออก Negative externalit ies การใชจ้ ่ายของ ลดการใชจ้ ่าย การใชจ้ ่ายเพ่ือ เพ่มิ เพมิ่ การใช้ รายจา่ ยเพ่ือ เพมิ่ การใชจ้ ่าย รฐั บาล ลดตน้ ทนุ การ งบประมาณ จ่ายในการ สวสั ดิการ เพื่อสง่ เสรมิ ผลติ หรือ หรอื เงิน บรโิ ภคและ สงั คม ประสทิ ธิภาพ สง่ เสรมิ อดุ หนนุ เพื่อ การลงทนุ การผลติ วจิ ยั เทคโนโลยีเพ่ือ สง่ เสรมิ การ และพฒั นา ลดตน้ ทนุ สง่ ออก เทคโนโลยี

การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ ทางเลือกการดาเนินนโยบายการคลงั เพ่ือการบรรลเุ ปา้ หมายทางเศรษฐกิจ นโยบาย/ แก้ปัญหาเงนิ แก้ปัญหาเงนิ แก้ปัญหา กระต้นุ กระจาย ส่งเสริม เคร่ืองมอื เฟ้อจาก เฟ้อจาก เศรษฐกิจ รายได้ ประสิทธภิ าพ อัตรา การใช้ ทางการคลัง Demand Cost แลกเปลย่ี น ทรัพยากร pull push ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี หนีส้ าธารณะ ลดการก่อหนี้ กอ่ หนี้ เพิม่ /ลดการ ก่อหนีเ้ พื่อ ก่อหนีเ้ พื่อ ก่อหนีเ้ พ่ือ ภายในประเทศ ก่อหนีจ้ าก นามาใช้ ลงทนุ บรกิ าร ลงทนุ เพื่อลดปรมิ าณ ต่างประเทศ จา่ ยกระตนุ้ พืน้ ฐานท่ี โครงสรา้ ง เงนิ เศรษฐกิจ จาเป็นสาหรบั พืน้ ฐานหรือ (งบขาดดลุ ) ผดู้ อ้ ยโอกาส วจิ ยั พฒั นา เงินคงคลงั เพิ่มระดบั เงินคง นาเงินคง คลงั คลงั ออกมา ใช้

การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ ทางเลอื กการดาเนินนโยบายการคลงั เพ่ือการบรรลเุ ปา้ หมายทางเศรษฐกิจ ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี นโยบาย/ แก้ปัญหาเงนิ แก้ปัญหาเงนิ แก้ปัญหา กระตุน้ กระจาย ส่งเสริม เครื่องมอื เฟ้อจาก เฟ้อจาก เศรษฐกจิ รายได้ ประสทิ ธภิ าพ ทางการคลัง Demand อัตรา การใช้ pull Cost แลกเปล่ยี น เพมิ่ การใช้ ม่งุ การใชจ้ ่าย ทรัพยากร มาตรการก่ึง push จา่ ยนอก เพื่อคนยากจน การคลงั ลดการอดั ฉีดการ ระบบ สง่ เสรมิ การ ใชจ้ ่าย มาตรการลด งบประมาณ ผลติ ผา่ น รายจ่ายภาค สถาบนั ประชาชนนอก การเงนิ ของรฐั งบประมาณ

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายการเงิน  หมายถงึ นโยบายท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การจดั การปรมิ าณเงนิ ในระบบ เศรษฐกิจ เพ่อื ท่ีจะส่งผลต่ออตั ราดอกเบีย้ อตั ราแลกเปล่ียน การ บรโิ ภค การลงทนุ ตลอดจนการใชจ้ ่ายอ่ืนๆของภาคเอกชน ทงั้ นีเ้ ป็น หนา้ ท่ีของธนาคารแหง่ ประเทศไทยในการกากบั ดแู ล ซง่ึ การควบคมุ ปรมิ าณเงนิ มีสมการดงั นี้ MV = PQ M คือ ปรมิ าณเงิน (quantity of money) V คือ อตั ราการหมนุ เวียนของเงิน (velocity of money) P คือ ระดบั ราคา (price level) Q คือ ปรมิ าณสินคา้ และบรกิ ารในระบบเศรษฐกิจ(real output)

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายการเงิน  การรกั ษาระดบั อตั ราแลกเปล่ยี นการบรหิ ารนโยบายการเงิน - การรกั ษาเสถียรภาพทางการเงิน ไดแ้ กก่ ารรกั ษาคา่ เงินบาทเม่อื เทียบกบั ราคาและปรมิ าณสนิ คา้ และบรกิ ารภายในประเทศ, การ รกั ษาคา่ เงินบาทเม่อื เทียบกบั เงินตราสกลุ ตา่ งประเทศ - การกากบั ดแู ลสถาบนั ทางการเงิน คอื การกากบั ดแู ลและ ตรวจสอบการดาเนินงานของธนาคารพาณิชย์ บรษิ ัทเงินทุน มี การกระจายสินเช่ือไปสภู่ าคเศรษฐกิจดา้ นตา่ งๆอย่างท่วั ถงึ - การเป็นนายธนาคารและท่ีปรกึ ษาดา้ นนโยบายเศรษฐกิจของ รฐั บาล

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายการเงิน  การรกั ษาระดบั อตั ราแลกเปล่ยี นการบรหิ ารนโยบายการเงิน - การเป็นนายธนาคารของสถาบนั การเงิน - การบรหิ ารเงินสารองระหวา่ งประเทศ - การจดั พมิ พแ์ ละออกใชธ้ นบตั ร

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายการเงิน  เคร่อื งมือนโยบายการเงิน - การซอื้ ขายหลกั ทรพั ยร์ ฐั บาลในตลาดซอื้ คืนพนั ธบตั ร - การกาหนดอตั ราเงินสดสารองทางกฎหมาย - การกาหนดอตั ราดอกเบยี้ หกั ลด เป็นสว่ นท่ีธนาคารกลางคดิ กบั สถาบนั การเงินในการซอื้ หรอื ขายพนั ธบตั รหรอื ต๋วั สญั ญาใชเ้ งิน เพ่อื ควบคมุ ปรมิ าณเงินในระบบ - การปันสว่ นเครดติ เป็นการจดั สรรสินเช่ือเฉพาะดา้ นใหแ้ ก่ภาค เศรษฐกิจท่ีตอ้ งการสง่ เสรมิ ตามนโยบายรฐั บาล

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายการเงิน  เครอ่ื งมือนโยบายการเงิน - การกากบั ดแู ลสถาบนั การเงิน - การดแู ลอตั ราการแลกเปล่ยี นและปรมิ าณเงินทนุ สารองระหว่าง ประเทศ

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายกง่ึ การคลงั (Quasi-Fiscal Policy)  หมายถงึ นโยบายหรอื มาตรการท่ีรเิ ร่มิ โดยรฐั บาลเพ่อื วตั ถปุ ระสงคใ์ นการบรหิ ารประเทศหรอื ทาตามนโยบายท่ีพรรค การเมอื งผบู้ รหิ ารแถลงเอาไว้ แตเ่ ป็นมาตรการท่ีมไิ ดใ้ ชเ้ งิน งบประมาณแผน่ ดนิ โดยตรง กลา่ วคอื รฐั บาลมไิ ดม้ ีรายไดท้ งั้ ใน รูปแบบภาษีและมิใช่ภาษี และไมไ่ ดม้ รี ายจ่ายในรูปของการใช้ จ่ายภาครฐั แตเ่ ป็นมาตรการท่ีมีผลในการจดั สรรทรพั ยากรท่ีผิด ไปจากกลไกตลาดโดยปกติ (สมชยั จิตสชุ น, 2549)

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายกง่ึ การคลงั (Quasi-Fiscal Policy)  หมายถงึ นโยบายหรอื มาตรการท่ีรเิ ร่มิ โดยรฐั บาลเพ่อื วตั ถปุ ระสงคใ์ นการบรหิ ารประเทศหรอื ทาตามนโยบายท่ีพรรค การเมอื งผบู้ รหิ ารแถลงเอาไว้ แตเ่ ป็นมาตรการท่ีมไิ ดใ้ ชเ้ งิน งบประมาณแผน่ ดนิ โดยตรง กลา่ วคอื รฐั บาลมไิ ดม้ ีรายไดท้ งั้ ใน รูปแบบภาษีและมิใช่ภาษี และไมไ่ ดม้ รี ายจ่ายในรูปของการใช้ จ่ายภาครฐั แตเ่ ป็นมาตรการท่ีมีผลในการจดั สรรทรพั ยากรท่ีผิด ไปจากกลไกตลาดโดยปกติ (สมชยั จิตสชุ น, 2549)

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายกง่ึ การคลงั (Quasi-Fiscal Policy)  หมายถงึ มาตรการการจดั การกบั อปุ สงคร์ วมในระบบเศรษฐกิจ โดยมิไดใ้ ชม้ าตรการงบประมาณรายจ่ายประจาปี การกอ่ หนี้ สาธารณะ การจดั เกบ็ ภาษีอากร หรอื การใชเ้ งินคงคลงั หากแต่ เป็นการดาเนินการโดยใชเ้ งินทนุ จากสถาบนั การเงินของรฐั หรอื มาตรการอ่นื ๆในการอดั ฉีดเมด็ เงินเขา้ สรู่ ะบบผ่านของโครงการ ของรฐั บาลเพ่อื มงุ่ หวงั ใหป้ ระชาชนมรี ายไดเ้ พ่มิ ขนึ้ และนาไปสู่ การขยายตวั ของการบรโิ ภค ซง่ึ จะกลายเป็นแรงผลกั ใหเ้ กิดการ ขยายตวั ทางเศรษฐกิจตามมา ทงั้ นีร้ ฐั เป็นผรู้ บั ประกนั ความเส่ยี ง ท่ีจะตามมา (วีระศกั ดิ์ เครอื เทพ, 2547)

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายกง่ึ การคลงั (Quasi-Fiscal Policy)  ปกตจิ ะใชเ้ ม่อื ระดบั หนีส้ าธารณะอยใู่ นระดบั ท่ีสงู มากจนแตะ เพดานเงินกู้ การขาดประสทิ ธิภาพในการจดั เก็บภาษีอากร การ ขาดประสทิ ธิภาพและประสทิ ธิผลในการดาเนินนโยบายรฐั ผ่าน ระบบงบประมาณแผ่นดนิ  แตก่ อ่ ใหเ้ กิดความเส่ยี งในการสญู เสียวินยั ทางการเงินการคลงั หรอื ขาดความโปรง่ ใสหรอื ชอบธรรมอย่างนอ้ ย 3 ประการ - การดาเนินการเหลา่ นีม้ ไิ ดแ้ สดงอยใู่ นเอกสารงบประมาณแผ่นดิน จงึ อาจเกิดการปกปิดขนาดของรายจา่ ยและสถานะทางการเงินการ คลงั ท่ีแทจ้ รงิ ของภาครฐั

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายก่งึ การคลงั (Quasi-Fiscal Policy)  แตก่ ่อใหเ้ กิดความเส่ยี งในการสญู เสยี วินยั ทางการเงินการคลงั หรอื ขาดความโปรง่ ใสหรอื ชอบธรรมอย่างนอ้ ย 3 ประการ - การดาเนินการมไิ ดถ้ กู เปิดเผยตอ่ สาธารณะชนย่อมทาใหข้ าด ความโปรง่ ใสและความชอบธรรมทางการเมอื ง เน่ืองจากมไิ ดผ้ ่าน ความเหน็ ชอบจากฝ่ายนิติบญั ญตั ิและจากประชาชนตาม กระบวนการทางการเมืองอยา่ งแทจ้ รงิ เม่อื มกี ารดาเนินการครงั้ หน่งึ รฐั บาลอาจใชว้ ิธีการบรหิ ารงานนอกระบบงบประมาณเป็น ระยะเวลายาวนานเพ่อื ปกปิดซอ่ นเรน้ การบรหิ ารงานท่ีผิดพลาด หรอื เป็นช่องทางแสวงประโยชนส์ ว่ นตนหรอื กลมุ่ พวกพอ้ งได้

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายกง่ึ การคลงั (Quasi-Fiscal Policy)  แตก่ ่อใหเ้ กิดความเส่ยี งในการสญู เสยี วินยั ทางการเงินการคลงั หรอื ขาดความโปรง่ ใสหรอื ชอบธรรมอย่างนอ้ ย 3 ประการ - หากมีความผิดพลาด รฐั บาลอาจเขา้ ขา่ ยขดั ตอ่ บทบญั ญตั ิของ กฎหมายว่าดว้ ยวิธีการงบประมาณและการกอ่ หนีส้ าธารณะ เพราะ คา่ ใชจ้ ่ายจากการดาเนินการกง่ึ การคลงั เป็นภาระผกู พนั ทาง การเงินของรฐั บาลในอนาคตและเปรยี บเสมือนการประกนั หนีข้ อง รฐั บาลโดยพฤตนิ ยั โดยท่ีมไิ ดผ้ ่านความเหน็ ชอบจากฝ่ายนิติ บญั ญตั ิ ดงั นนั้ รฐั บาลอาจปราศจากอานาจอนั ชอบธรรมท่ีจะนา งบประมาณแผ่นดินไปใชจ้ ่ายเพ่อื ชาระภาระผกู พนั นีใ้ นภายหลงั

ผู้บรรยาย อ. ดร. ชญาพัฒน์ เลิศอานาจ ิกจเสรี การบรหิ ารการคลงั และงบประมาณ นโยบายก่งึ การคลงั (Quasi-Fiscal Policy)  เป็นมาตรการท่ีรฐั ดาเนินการเพ่อื การบรรลเุ ปา้ หมายทางเศรษฐกิจ มหภาค โดยมิไดผ้ า่ นมาตรการทางภาษี งบประมาณรายจ่าย การก่อ หนีส้ าธารณะหรอื เงินคงคลงั  เป็นมาตรการท่ีรฐั ดาเนนิ การผ่านองคก์ รของรฐั เช่นรฐั วิสาหกิจ สถาบนั การเงนิ ของรฐั  เป็นการดาเนนิ การท่ีส่งผลต่อระดบั อปุ สงคร์ วมหรอื อปุ ทานรวมใน ระบบเศรษฐกิจและมกั บดิ เบือนกลไกตลาด  ดาเนินการโดยอาศยั อานาจของฝ่ายบรหิ ารโดยไม่ผา่ นความเห็นชอบ จากฝ่ายนิตบิ ญั ญตั ิ และไม่ปรากฏอยใู่ นระบบงบประมาณแผ่นดิน

ผบู้ รรยาย อ. ดร. ชญาพฒั น์ เลศิ อานาจกิจเสรี จบการบรรยาย