การนำหลักการบริหารจัดการมาประยุกต์ใช้ในสถานการณ์ต่างๆ 1

ทฤษฏีการบริหารทศั นะร่วมสมยั (Contemporary Viewpoint)1. ทฤษฎี Z2. การบริหารคุณภาพโดยรวม (TQM)3. การปรับรื้อระบบ (Reengineering)

ทฤษฏกี ารบริหารทศั นะร่วมสมยั (Contemporary Viewpoint)ทฤษฎี Z• การบริหารแบบญป่ี ่ ุน โดย William Ouchi• เน้นความมน่ั คงในการทางาน มสี ่วนร่วมในการตดั สินใจ รับผดิ ชอบเป็ นปัจเจกบุคคล เพม่ิ คุณภาพ ก้าวหน้าอย่าง ต่อเน่ือง ควบคุมแบบไม่เป็ นทางการเปิ ดโอกาสกว้าง มคี ุณภาพชีวติ ทที่ างานและครอบครัว

ทฤษฏีการบริหารทัศนะร่วมสมยั (Contemporary Viewpoint)ทฤษฎกี ารบริหารคุณภาพโดยรวม (TQM)• มุ่งรับผดิ ชอบการผลติ หรือการให้บริการทมี่ คี ุณภาพ ร่วมกนั• แต่ละฝ่ ายมุ่งพฒั นาคุณภาพของงาน• เน้นการมพี นั ธะผูกพนั กบั องค์การ• บูรณาการความพยายามเพอ่ื บรรลุจุดหมายของ องค์การ• มกี ารประเมนิ ผลการทางานทเี่ ด่นชัด

ทฤษฏีการบริหารทัศนะร่วมสมยั (Contemporary Viewpoint)การรื้อปรับระบบ (Reengineering)• สร้ำงใหม่ เริ่มตน้ ใหม่โดยเนน้ ไปท่ีกระบวนกำร ทำงำนข้ึนใหม่ใหส้ อดคลอ้ งกบั ควำมเปล่ียนแปลงใน ดำ้ นต่ำงๆ• ไม่ใช่กำรปรับโครงสร้ำง ลดขนำด ใชค้ อมพิวเตอร์ หรือจดั องคก์ ำรใหม่• เกิดข้ึนไดท้ ุกเม่ือแมไ้ ม่มีปัญหำ เช่น เพอื่ กำรแข่งขนั

ทรัพยากรทางการบริหาร (Administration Resources)•คน (Man)•เงนิ (Money)•วสั ดุ (Materials)•วธิ ีการบริหาร (Management or Method)

ทรัพยากรการบริหาร• คน (Men)• เงนิ (Money)• วสั ดุเครื่องมอื เครื่องใช้(Materials)• อานาจหน้าท่ี (authority)• เวลา (time)• จติ ใจในการทางาน (mind)• อปุ กรณ์อานวยความสะดวก (facilities)

การบริหาร ทรพั ยากร การ การจดัทางการบริหาร วางแผน องคก์ าร- คน การ การจดั เป้ าหมาย- เงิน ควบคมุ คนเขา้ ของ ทางาน- วสั ดุ องคก์ าร- วิธีการ การสง่ั การ กระบวนการทางการบรหิ าร

ความคดิ รวบยอดในการบริหารการศึกษา (Concept of Educational Administration)1. ผู้บริหารทาอย่างไรกไ็ ด้ ไม่ว่าจะเป็ นการบงั คบั ควบคุม ลงโทษให้รางวลั ระดมเทคนิคต่าง ๆ ทมี่ อี ยู่ ให้ครู – อาจารย์ ทาการอบรมส่ังสอนด้วยความเอาใจใส่ต่อเดก็ จนทาให้เดก็ เป็ นผู้มคี วามรู้ความสามารถ เป็ นคนดี มคี ุณภาพตามความต้องการของสังคม2.ผู้บริหารจะทาอย่างไรกไ็ ด้ ขอให้การปกครองบังคบั บญั ชาบุคลากรในโรงเรียนได้อยู่ในระเบยี บวนิ ยั ประพฤตปิ ฏิบัตติ ามระเบยี บกฎหมาย ตามระบบของทางราชการให้เกดิ ความสงบเรียบร้อยในสังคมโรงเรียน

หลกั การบริหาร1.การบริหารเป็ นกจิ กรรมอย่างหนึ่ง มใิ ช่บุคคลหน่ึง บุคคลใดหรือกลุ่มใด ดงั น้ันเร่ืองการบริหารจึงสามารถ เรียนรู้และศึกษาได้ ฝึ กอบรมให้เกดิ ความชานาญได้2.การบริหารเป็ นงานทีม่ จี ุดม่งุ หมาย ในการบริหารน้ัน จาเป็ นต้องมกี ารกาหนดวตั ถุประสงค์ไว้ก่อนไม่ว่าจะ ชัดเจนหรือไม่กต็ าม

หลกั การบริหาร (ต่อ)3.การบริหารเป็ นแนวทางสาคญั ทมี่ อี ทิ ธิพลต่อท้งั สังคมภายในและ ภายนอกองค์การ เช่นถ้าผู้บริหารต้องการปรับปรุงวธิ ีการ ปฏบิ ตั งิ านให้มปี ระสิทธิภาพมากขึน้ อาจทาได้โดยการจดั หา เครื่องมอื เคร่ืองจกั รทท่ี นั สมยั มาใช้ อบรมคนงานให้มคี วามรู้ ความสามารถมากขนึ้4.การบริหารเป็ นเรื่องเกย่ี วกบั ความสามารถของกลุ่มคน เพราะ คนเรามคี วามสามารถจากดั จาเป็ นต้องได้รับความร่วมมอื ร่วม แรงจากกลุ่มบุคคลมาช่วยกนั

หลกั การบริหาร (ต่อ)5. การบริหารจะได้รับผลสาเร็จด้วยดกี โ็ ดยอาศัยการ ร่วมแรงร่วมใจของบุคคลอนื่ ๆนอกเหนือไปจาก เจ้าของธุรกจิ6. การบริหารจะดาเนินไปอย่างมปี ระสิทธิภาพได้โดย การใช้ความรู้ความสามารถ ความชานาญและการ ฝึ กอบรมทางด้านการบริหารมาโดยเฉพาะ

หลกั การบริหาร (ต่อ) 7.การบริหารเป็ นส่ิงไม่มตี วั ตนไม่สามารถมองเห็นได้ แต่ส่ิงทจี่ ะแสดงให้เห็นว่าการบริหารได้ผลดีหรือไม่กค็ อื ผลงาน เพราะว่าผลงานเป็ นเครื่องวดัความสามารถทางการบริหาร 8. ผู้บริหารไม่จาเป็ นต้องทาหน้าทผี่ ู้บริหารเสียเองโดยทว่ั ไปคณะผู้บริหารเป็ นกลุ่มบุคคลอนื่ ๆทมี่ คี วามรู้ความสามารถทางการบริหารทาหน้าทบ่ี ริหารสถานศึกษา

ลกั ษณะเด่นท่เี ป็ นสากลของการบริหาร1.การบริหารต้องมวี ตั ถุประสงค์หรือเป้ าหมาย2.ต้องอาศัยปัจจยั บุคคลเป็ นองค์ประกอบสาคญั3.ต้องใช้ทรัพยากรบริหารเป็ นองค์ประกอบพนื้ ฐาน4.ต้องมลี กั ษณะการดาเนินการเป็ นกระบวนการทางสังคม5.ต้องเป็ นการดาเนินการร่วมกนั ระหว่างกลุ่มบุคคล 2 คนขนึ้ ไป6.ต้องอาศัยร่วมมอื ร่วมใจเพอื่ ให้ภารกจิ บรรลวุ ตั ถุประสงค์7.เป็ นการร่วมมอื ดาเนินการอย่างมเี หตผุ ล8.มลี กั ษณะเป็ นการตรวจสอบผลการปฏิบตั งิ านกบั วตั ถุประสงค์ ทก่ี าหนดไว้

ปรัชญาการบริหารการศึกษา1. การใช้สตปิ ัญญาในการแก้ปัญหาต่าง ๆ2. การทางานร่วมกนั เป็ นกลุ่มเป็ นคณะเป็ นสิ่งจาเป็ น3. การยอมรับนับถือในปัจเจกบุคคล4. การกาหนดหน้าทค่ี วามรับผดิ ชอบขององค์การ5. ผู้บริหารคอื เครื่องมอื ของกลุ่ม6. มเี สรีภาพในการตดิ ต่อสื่อสาร

ปรัชญาการบริหารการศึกษา7. ผู้บริหารในฐานะผู้นา8. ผู้บริหารโรงเรียนในฐานะนักการศึกษา9. การอุทศิ ประโยชน์ในการจดั การศึกษาเพอื่ ให้สังคม ดขี นึ้10.บูรณาการรวมหน่วยในการจัดการศึกษาระหว่าง โรงเรียนกบั ชุมชน11.การประเมนิ ค่าการบริหาร 2 ทาง12.ความซ่ือสัตย์มนั่ คงและความรับผดิ ชอบในวชิ าชีพ13.พฒั นาตนในวิชาชีพเป็ นส่ิงจาเป็ น

สรปุ การบรหิ ารเป็ นศาสตร์ หรอื ศิลปะศาสตร์ สามารถศึกษาไดอ้ ยา่ งเป็ นระบบ มีระเบียบแบบแผน มีกฎเกณฑ์ หลกั การ และ ทฤษฎีที่เชื่อถือได้ มีการศึกษา คน้ ควา้ ทดลอง และพิสจู นไ์ ด้ โดยการนาวิธีการทางวิทยาศาสตรม์ าใช้ศิลปะ การนามาใช้ / ประยกุ ตใ์ ช้ หรอื การมาปฏิบตั ิเพื่อใหเ้ กิดประโยชน์

บทบาทหน้าท่ขี องผู้บริหารการศกึ ษาPlanner, ไดส้ ำรวจบทบำท ของผูบ้ ริหำรกำรศึกษำว่ำมี 17 ประกำร คอื 1. ผูก้ ำหนดทิศทำงกำรปฏิบตั ิงำน (Direction Setter) 2. ผูก้ ระตุน้ ควำมเป็ นผูน้ ำ (Leader-Catalyst) 3. เป็ นนกั วำงแผน (Planner) 4. เป็ นผูต้ ดั สินใจ (Decision) 5. เป็ นผูจ้ ดั กำรองคก์ ำร (Organizer) 6. เป็ นผูน้ ำกำรเปลยี่ นแปลง (Change Management) 7. เป็ นผูป้ ระสำน (Coordinator) 8. เป็ นผูส้ ือ่ สำร (Communication) 9. เป็ นผูบ้ ริหำรควำมขดั แยง้ (Conflict Management) 10. เป็ นผูแ้ กป้ ัญหำ (Problems Manager)

บทบาทหน้าท่ขี องผู้บริหารการศึกษาบทบำทผูบ้ ริหำรกำรศึกษำ 11. บทบำทในฐำนะเป็ นผูบ้ ริหำร 12. บทบำทผูบ้ ริหำรกำรสอน และวิชำกำร 13. บทบำทผูร้ กั ษำระเบยี บวินยั 14. บทบำทผูส้ ่งเสริมมนุษยส์ มั พนั ธ์ 15. บทบำทผูป้ ระเมินผล 16. บทบำทกำรแกป้ ัญหำควำมขดั แยง้

คณุ ลกั ษณะของผู้บริหารการศกึ ษา มืออาชีพ1. เป็ นผูน้ ำดำ้ นปฏิรูปกำรศึกษำ2. เปิ ดโอกำสใหท้ ุกคนเขำ้ มำมีส่วนร่วม3. เป็ นผูน้ ำทำงวิชำกำร และใหค้ วำมสำคญั ในกำรพฒั นำครู4. เป็ นผูน้ ำทำงคุณธรรม จริยธรรม

คุณลักษณะของผู้บริหารการศึกษา มืออาชีพ1. เป็ นผ้นู ายงั ชีพด้วยงานบริหารการศึกษา2. มกี ารศึกษา และพฒั นาตนเองอย่างต่อเน่อื ง3. มคี วามเชี่ยวชาญในการประยุกต์ใช้ความรู้4. มกี ารรับรองมาตรฐานการปฏบิ ัตงิ าน5. มจี รรยาบรรณในวชิ าชีพ (รุ่ง แก้วแดง , 2545 )

ทกั ษะของผูบ้ ริหำรกำรศึกษำโรเบอร์ต แคทซ์ (Robert L. Katz , 1981) กล่าวว่า ทกั ษะผู้บริหาร มี 3 ประการ คอื 1. ทกั ษะด้านเชิงเทคนิค (Technical Skill) เช่น กระบวนการบริหาร ระเบียบ กฎหมาย การวางแผน ฯลฯ 2. ทกั ษะเชิงมนุษย์ (Human Skill) เช่น การส่ือสาร การจูงใจการ สร้างทมี งาน ฯลฯ 3. ทกั ษะเชิงมโนทศั น์ (Conceptual Skill) เช่น ความคดิ ริเร่ิม สร้างสรรค์การวนิ ิจฉัย ภาวะผู้นา การมวี สิ ัยทศั น์ การตดั สินใจ ฯลฯ

ทกั ษะการบรหิ ารของผบู้ รหิ าร สงู การมองภาพรวม กลาง มนษุ ยสมั พนั ธ์ตน้ /ลา่ ง เทคนิค

คาถามทา้ ยบท1. มีผกู้ ลา่ วว่า “ การบรหิ ารเป็ นทงั้ ศาสตรแ์ ละศิลป์ ” ท่านเห็นดว้ ยหรอื ไม่ จงใหเ้ หตผุ ล2. จงอธิบายถึงลกั ษณะของการบรหิ ารบนพ้ืนฐานของ หลกั มนษุ ยสมั พนั ธม์ าตามท่ีท่านเขา้ ใจ

The end….