เล่ม 4 หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ครูปันปัน

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา เรื่องท่ี 4 ธรรมะใกล้ตัว กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ เรียบเรียงโดย อรอนงค์ สุขสงวน สาระชีวติ กบั สิ่งแวดล้อม ภาพ อรุณี สีใส อรณี เรืองเดช ช้ันมัธยมศึกษาปี ท่ี 3 โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา คานา การดาํ รงชีวิตในสังคมโลกปัจจุบนั เป็ นยุคขอ้ มูลข่าวสาร มีความเจริญรุ่งเรืองทางวตั ถุมาก ขณะเดียวกนั สภาวะแวดลอ้ มรอบตวั ลว้ นเกิดการเปล่ียนแปลงไปเช่นเดียวกนั เกิดปรากฏการณ์ภยั พิบตั ิ ทางธรรมชาติมากมายหลายพ้ืนท่ีทวั่ โลก เกิดวิกฤติการณ์โลกร้อน เพราะการกระทาํ ของมนุษย์ ดงั น้นั การปลูกฝังค่านิยม การปฏิบตั ิตนที่ดีงาม และใส่ใจต่อความสําคญั ของส่ิงแวดลอ้ มให้กบั เยาวชนของ ชาติถือเป็ นบทบาทหนา้ ท่ี ของทุกคนตอ้ งช่วยเหลือกนั อยา่ งเร่งด่วน เพื่อเยาวชนรุ่นใหม่จะไดร้ ู้คุณค่า และตระหนกั ถึงความสําคญั ต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มโลก รู้จกั ใชพ้ ลงั งาน ทรัพยากรดิน น้าํ ป่ าไม้ อากาศ อยา่ งประหยดั และดาํ รงชีวติ อยภู่ ายใตศ้ ีลธรรมอนั ดีงาม เพราะเยาวชนถือเป็ นฟันเฟื อง เล็กๆ และคอยขบั เคล่ือนเป็นกระบอกเสียงสาํ คญั ในการเผยแพร่สู่ชุมชนและชนรุ่นหลงั ต่อไป จากแนวคิดดงั กล่าวประกอบกบั สภาวะเหตุการณ์โลกในสังคมปัจจุบนั สะทอ้ นให้เห็นว่า โลกใบน้ีค่อนขา้ งวกิ ฤติเพราะน้าํ มือมนุษย์ จึงเป็นที่มาของการจดั ทาํ หนงั สือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระ การเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ สาระชีวิตกบั สิ่งแวดลอ้ ม ชุด “โลกใบใหม่ของหนูนา” ผจู้ ดั ทาํ ไดเ้ รียบเรียงและ แตง่ ข้ึนตามความจริง และประสบการณ์ชีวติ จริง เน้ือเร่ืองครอบคลุมสาระการเรียนรู้ชีวติ กบั สิ่งแวดลอ้ ม ทกั ษะกระบวนการคิดข้นั สูง ทกั ษะกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมนิสัย รักการอ่านให้ผู้เรียนได้ตระหนักถึงคุณค่า และเห็นความสําคัญของการใช้ชีวิตที่ต้องคํานึงถึง ส่ิงแวดลอ้ มรอบตวั ท้งั น้ียงั ส่งเสริมความรู้ความเขา้ ใจ สติปัญญา เจตคติท่ีเหมาะสม และส่งเสริมทกั ษะ การศึกษาหาความรู้ด้วยตนเองให้กบั ผูเ้ รียน เพื่อเสริมสร้างการใช้ชีวิตดาํ รงตนในสังคมประจาํ วนั ท่ีตระหนกั และใส่ใจต่อส่ิงแวดลอ้ ม หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุด “โลกใบใหม่ของหนูนา” จาํ นวน 5 เล่ม ใหผ้ เู้ รียนไดเ้ รียนรู้ในช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 3 ดงั น้ี เล่มท่ี 1 เร่ือง วถิ ีชีวติ ชุมชนพอเพียง เล่มที่ 2 เร่ือง มนุษยก์ บั สิ่งแวดลอ้ ม เล่มท่ี 3 เร่ือง ระบบนิเวศน่าอยู่ เล่มที่ 4 เร่ือง ธรรมะใกลต้ วั เล่มที่ 5 เร่ือง รักษโ์ ลก

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ขอขอบพระคุณ นางสาวจนั ทรา เทพชุมพล ตาํ แหน่งครู วทิ ยฐานะครูชาํ นาญการพิเศษ สาขา ภาษาไทย โรงเรียนบา้ นคะนาสามคั คี สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 3 ให้คาํ ปรึกษาดา้ นหลกั สูตรและการสอน นางนวลจนั ทร์ เดชพิมลพร ตาํ แหน่งครู วิทยฐานะครูชาํ นาญ การพิเศษ สาขาวิทยาศาสตร์ โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด ให้คาํ ปรึกษาด้านการจัดการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ นางสาววิเรืองไร วงศ์วรรณา ตาํ แหน่งศึกษานิเทศก์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ วิทยฐานะศึกษานิเทศก์ชาํ นาญการพิเศษ สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 ให้คาํ ปรึกษาดา้ นเทคนิคการจดั การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ นายวารินทร์ บุญเชิญ ตาํ แหน่งผูอ้ าํ นวยการ โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด วิทยฐานะผูอ้ าํ นวยการชาํ นาญการพิเศษ ให้คาํ ปรึกษาดา้ นการวดั ผล ประเมินผล และอาจารย์ ดร.ราเชนทร์โกศลั วติ ร รองผอู้ าํ นวยการ (Deputy Director) ศูนยน์ วตั กรรมและ เทคโนโลยที างการศึกษา ภาควชิ าคณะวทิ ยาศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีสุรนารี Ph. D. Anatomy The Queen’s U. of Belfast, U.K ให้คาํ ปรึกษาหลกั การสร้างนวตั กรรมการเรียนการสอน ท่ีไดก้ รุณา ตรวจสอบความเหมาะสม ความถูกตอ้ ง ขอขอบคุณเป็ นพิเศษต่อท่านผูอ้ ่าน และหวงั เป็ นอย่างย่ิงว่า เร่ืองราวต่างๆ ท่ีไดถ้ ่ายทอดจะเป็นประโยชนต์ อ่ การศึกษาเป็ นสาํ คญั และไดร้ ับความร่วมมือจากทุกฝ่ าย ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนสามารถเผยแพร่สู่ชุมชน ก่อให้เกิด ประโยชน์สูงสุดตอ่ ตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศชาติสืบไป อรอนงค์ สุขสงวน

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา จุดประสงค์ของการอ่าน เพ่ือใหผ้ เู้ รียนสามารถ 1. อธิบาย ถ่ายทอดเร่ือง “ธรรมะใกลต้ วั ” ได้ 2. คิดวเิ คราะห์ สรุปองคค์ วามรู้รวมจากเร่ือง “ธรรมะใกลต้ วั ” ได้ 3. นาํ ขอ้ คิดท่ีไดจ้ ากเรื่อง “ธรรมะใกลต้ วั ” ไปปรับประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจาํ วนั ได้

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา สารบญั เร่ือง หนา้ คาํ นาํ ............................................................................................................................................. ข จุดประสงคข์ องการอา่ น ............................................................................................................... ง สารบญั ......................................................................................................................................... จ บทนาํ ............................................................................................................................................ 1 ธรรมะใกลต้ วั ............................................................................................................................... 2 2 ตอนที่ 1 การทาํ บุญขา้ วจ่ี ............................................................................................. 4 ตอนท่ี 2 การทาํ บุญขา้ วสาก......................................................................................... 6 ตอนท่ี 3 การทาํ บุญผะเหวด......................................................................................... 8 ตอนที่ 4 การทาํ บุญคูณลาน......................................................................................... 12 เอกสารอา้ งอิง............................................................................................................................... 13 ภาคผนวก ..................................................................................................................................... 14 อภิธานศพั ท์.................................................................................................................................. 17 ดชั นี.............................................................................................................................................. 19 ประวตั ิผแู้ ตง่ .................................................................................................................................

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา บทนา โลกใบใหมข่ องหนูนา เป็นเร่ืองราวชีวติ ของเดก็ หญิงคนหน่ึงช่ือวา่ .“หนูนา”.เธอเกิดในตระกูล ร่ํารวย มีพ่อเป็ นนายแพทยช์ ่ือดงั แม่เป็ นนกั การทูต อาศยั อยูใ่ นชุมชนเมืองใหญ่ การดาํ เนินชีวิตตอ้ ง ประสบกบั ปัญหามลพิษทางเสียง อากาศ และส่ิงแวดลอ้ มแอดอดั ในชุมชนเมืองใหญ่มีรถยนตว์ งิ่ ตาม ถนนมากมาย แต่ละคนั ปล่อยกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์สู่บรรยากาศ คนเมืองตอ้ งทนสูดดมก๊าซพิษ.และ สภาพความวุ่นวายในสังคมเมืองใหญ่ มีหลายอย่างในการดาํ เนินชีวิตประจาํ วนั ท่ีหนูนาไม่ชอบ.เวลา เดินทางไปโรงเรียนตอ้ งทนนัง่ บนรถยนต์นานๆ.เพราะมีรถติดยาวมาก หนูนาฝันอยากมีชีวิตในโลก ท่ีน่าอยกู่ วา่ ชีวติ จริงของเธอ.วนั หน่ึงหนูนานอนหลบั แลว้ ฝันวา่ ไดไ้ ปท่องเที่ยวตามท่ีต่างๆกบั เจา้ นางงาม สุนัขคู่ใจท่ีน่ารัก.และซ่ือสัตย์ต่อเธอมาก เธอฝันว่าได้ไปชม.“ธรรมะใกล้ตวั ”.ในหมู่บา้ นแห่งหน่ึง ในชีวิตจริงเธอไม่เคยพบเห็น มีหลากหลายเร่ืองราวที่ชวนคิดและน่าสนใจเป็ นอยา่ งมาก ผูเ้ รียบเรียง จดั ทาํ หนงั สือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ สาระชีวิตกบั ส่ิงแวดลอ้ ม.นาํ เสนอไว้ ในความฝันของหนูนา 4 ตอน คือ ตอนท่ี 1 การทาํ บุญขา้ วจ่ี ตอนท่ี 2 การทาํ บุญขา้ วสาก ตอนท่ี 3 การทาํ บุญผะเหวด ตอนที่ 4 การทาํ บุญคูณลาน

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ตอนที่ 1 การทาบุญข้าวจี่ หนูนารับประทานอาหารเยน็ เสร็จ ทาํ การบา้ นเตรียมตวั เขา้ นอน ก่อนนอนก็ไม่ลืมสวดมนต์ ไหวพ้ ระเช่นทุกคืน แลว้ สักพกั หนูนารู้สึกไดก้ ลิ่นหอมเหมือนปิ้ งยา่ งอะไรสักอยา่ ง และพบวา่ ไดม้ านงั่ อยใู่ ตถ้ ุนบา้ นป้าคนหน่ึง ทราบวา่ ช่ือ ป้าสะอาง เป็ นชาวบา้ นหนองกกเกด เจา้ นางงามเห่าเสียงดงั ระงม ผสมโรงกบั สุนขั บา้ นป้าสะอาง หนูนาทาํ ความเคารพผูใ้ หญ่ดว้ ยความนอบนอ้ ม พร้อมถามป้าสะอาง ด้วยความสงสัย.“ป้ากาํ ลงั ทาํ อะไรคะหนูนาไม่เคยเห็นเลยคะ”ป้าสะอางยิ้มหวานพร้อม.อธิบายว่า “ป้ากําลังปิ้ งข้าวเหนียวท่ีทาไข่ไก่และยดั ไส้ด้วยน้ําอ้อยจ๊ะ.เพื่อประกอบการทาํ บุญข้าวจ่ีของคน ในชนบทภาคอีสาน “แลว้ บุญน้ีมีความสําคญั อยา่ งไรคะป้า”.“บุญขา้ วจี่เป็ นการทาํ บุญในช่วงเทศกาล วนั มาฆบูชา.ชาวบ้านจะมาร่วมกันทําบุญตักบาตรในตอนเช้า.ตอนค่ําจะมีการเวียนเทียนรอบ พระอุโบสถ ซ่ึงการทาํ บุญขา้ วจี่น้ีชาวบา้ นอาจจะไปรวมกนั ท่ีวดั หรือต่างคนต่างจดั เตรียมขา้ วจี่ไปเอง แลว้ นาํ ไปถวายพระภิกษุสามเณรที่วดั มีการไหวพ้ ระรับศีลพระสงฆส์ วดพระพุทธมนตแ์ ละตกั บาตรดว้ ย ขา้ วจี่แลว้ ยกไปถวายพร้อมภตั ตาหารอื่นๆ.เม่ือพระฉันเสร็จแล้วมีการฟังเทศน์ฉลองขา้ วจี่และรับพร ซ่ึงมูลเหตุท่ีมีการทาํ บุญข้าวจ่ี.เนื่องมาจากสมัยพุทธกาลมีนางทาสช่ือปุณณทาสีได้นําแป้งข้าวจี่ (แป้งทาํ ขนมจีน)ไปถวายพระพุทธเจา้ แต่จิตใจของนางก็คิดว่าขนมแป้งขา้ วจี่เป็ นเพียงขนมของทาส ท่ีต่าํ ตอ้ ยพระพุทธองคค์ งไมฉ่ นั ซ่ึงพระพทุ ธเจา้ ทรงหยงั่ รู้จิตใจของนาง จึงทรงฉนั แป้งขา้ วจ่ีต่อหนา้ นาง

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ทาํ ให้ นางเกิดความปิ ติดีใจชาวอีสานจึงได้แบบอย่างในการทาํ แป้งขา้ วจี่น้ี และพากันทาํ บุญขา้ วจี่ ถวายพระมาโดยตลอดโดยเฉพาะในช่วงเดือนสามจะมีการทาํ ขา้ วจ่ีถวายพระมาจวบจนปัจจุบนั (การทาํ ขา้ วจ่ีของชาวอีสานในช่วงเดือน.3.น้นั เป็ นช่วงท่ีอากาศหนาวเยน็ ดงั น้นั การจ่ีขา้ วในช่วงน้ีชาวบา้ นก็จะ ไดร้ ับไออุ่นจากการนง่ั ล้องวงกนั จี่ขา้ วอีกดว้ ย)การทาํ ขา้ วจี่ของชาวอีสานน้นั ปัจจุบนั ส่วนใหญ่จะใช้ ขา้ วเหนียวที่น่ึงสุกแลว้ มาป้ันเป็ นกอ้ น แลว้ นาํ ไปยา่ งบนไปอ่อนๆ.บางคนอาจใชไ้ ข่เหลืองทาเพ่ือให้มี สีท่ีน่ารับประทานหรือใส่น้าํ ออ้ ยที่ไส้ขา้ วจี่ จี่ภาษาอีสานหมายถึง ปิ้ งหรือย่างจ๊ะ”หนูนาได้ความรู้ มากมาย.ทาํ ให้ทราบว่าการดําเนินชีวิตของคนในชนบทหรือในสังคมเมืองทุกครัวเรือนต้องมีส่ิง ยึดเหนี่ยวใจคือองค์พระสัมมาสัมพุทธเจา้ เพื่อกล่อมเกลาจิตใจให้เป็ นคนดี คิดดีปฏิบตั ิดีละอายและ เกรงกลวั ต่อการทาํ ชวั่ ท้งั ปวง การทาํ บุญประจาํ ปี เป็นสิ่งหน่ึงที่ช่วยใหค้ นในชุมชนมีจิตสาํ นึกรักบา้ นเกิด อนุรักษ์สืบทอดวฒั นธรรมอันดีงามให้คงอยู่ต่อไปช่ัวลูกชั่วหลาน ป้าสะอางน่ังฟังหนูนาพูดและ ยิ้มหวานตามบุคลิก“หนูนาได้เรียนรู้และฝึ กทาํ ข้าวจี่จากป้าสะอาง พร้อมชิมรสมนั อร่อยมากคะ” แลว้ ทนั ใดหนูนาไดย้ นิ เสียงนาฬิกาปลุก ดงั กร่ิง กริ่ง เลยตอ้ งรีบตื่นนอนแลว้ คะ คาถามชวนคิด 1. การทาํ บุญขา้ วจี่มีประวตั ิความเป็นมาอยา่ งไร 2. การทาํ บุญขา้ วจ่ีคนในภาคอีสานมีประโยชนอ์ ยา่ งไร 3. นกั เรียนไดข้ อ้ คิดอยา่ งไรจากการอา่ นการทาํ บุญขา้ วจี่ 4. การทาํ บุญขา้ วจี่มีความสาํ คญั อยา่ งไร 5. นกั เรียนมีแนวคิดในการอนุรักษว์ ฒั นธรรมการทาํ บุญขา้ วจ่ีในทอ้ งถ่ินของนกั เรียนไดอ้ ยา่ งไร

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ตอนท่ี 2 การทาบุญข้าวสาก หนูนาวงิ่ หยอกลอ้ กบั เจา้ นางงามอยา่ งสนุกสนาน มนั ชอบเลียหนูนาเวลาที่มนั คิดถึงและอยาก ใหข้ องกินกบั มนั หนูนาไดย้ นิ เสียงเจา้ นางงามมนั เห่า.คงเป็ นเพราะมนั ไดก้ ลิ่นหอมของปิ้ งปลาขณะน้นั หนูนาสังเกตดูบริเวณโดยรอบหมูบ่ า้ น ชาวบา้ นหนองโนทุกครัวเรือนไดน้ ง่ั ห่อขนมใบตองกลว้ ย พร้อม ช่วยกนั ปิ้ งยา่ งปลากล่ินหอมชวนหิว.ทาํ ใหเ้ จา้ นางงามส่งเสียงเห่าทกั ทาย หนูนาไดแ้ วะเขา้ เย่ียมบา้ นลุง ทิดอ่าํ บา้ นลุงน่าอยูน่ ่าอาศยั บริเวณบา้ นเป็ นไมส้ องช้นั ใตถ้ ุนโล่งมีแคร่ขนาดใหญ่.2.หลงั .วางท่ีใตถ้ ุน บา้ นมีนา้ ป้า ลูกหลาน หลายคนนง่ั ห่อขนม พร้อมปิ้ งปลากนั อยา่ งพร้อมเพรียง มนั เป็ นภาพที่ประทบั ใจ หนูนามากเพราะในชีวิตจริงไม่เคยพบเห็นเลย หนูนาไดม้ ีส่วนร่วมช่วยทาํ ขนม หนูนาไดเ้ รียนห่อขนม ใส่ใบตองกล้วย ทาํ ห่อขา้ วน้อยจากใบตองกลว้ ย จากครอบครัวลุงทิดอ่าํ ทุกคนใจดีน้าํ ใจงาม หนูนา สงสัยเลยถามลุงทิดอ่ําว่า.“จะทาํ ขนม และปิ้ งปลาไปทาํ ไมกันหรือจ๊ะ เยอะแยะแบบน้ี”ลุงทิดอ่าํ อธิบายวา่ .“เป็นเทศกาลบุญขา้ วสาก ของคนในชนบทภาคอีสานครับ”.“มนั สาํ คญั อยา่ งไรคะลุง”

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา หนูนาถามพร้อมต้งั ใจเก็บขอ้ มูลอยา่ งละเอียดเดี๋ยวลุงจะเล่าให้ฟังนะ“บุญขา้ วสากน้ีนะเป็ นการทาํ บุญ เพื่ออุทิศส่วนกุศลใหผ้ ูต้ าย.โดยจะมีการทาํ สลากใหพ้ ระจบั เพื่อท่ีจะไดถ้ วายของตามสลากน้นั เป็ นการ ทาํ บุญที่ตอ่ เน่ืองจากพธิ ีบุญขา้ วประดบั ดินในเดือน.9.เพราะถือวา่ เป็นการส่งเปรตหรือผทู้ ี่ล่วงลบั ไปแลว้ ท่ีไดอ้ อกมาท่องเท่ียวให้กลบั สู่แดนของตนในเดือน.10 น้ี ชาวบา้ นจะนาํ ขา้ วปลาอาหาร และส่ิงของไป ทาํ บุญท่ีวดั ในตอนเชา้ โดยนาํ ห่อขา้ วสาก(เหมือนกบั ห่อขา้ วประดบั ดิน) ไดไ้ ปวางไวบ้ ริเวณวดั พร้อม จุดเทียนและบอกให้.ญาติมิตรผูท้ ่ีล่วงลบั ไปแล้วมารับอาหาร.และผลบุญที่อุทิศให้.มีการฟังเทศน์ ฉลองข้าวสาก และกรวดน้าํ ไปให้ผูท้ ี่ล่วงลบั ไปแล้ว ชาวบา้ นจะนาํ เอาขา้ วสากที่พระสวดเสร็จแล้ว กลบั ไปที่บา้ นด้วย.โดยเอาไปวางไวต้ ามทุ่งนาและรอบๆ บา้ นเพ่ือให้ผีบา้ นผีเรือนเจา้ ที่เจา้ ทางหรือ ผีท่ีไร้ญาติขาดมิตร.ได้มารับส่วนบุญ”พอลุงทิดอ่าํ อธิบายจบก็เลยถามหนูนาว่า“ในชุมชนหนูนา มีประเพณีการทาํ บุญขา้ วสากไหมจะ๊ ”หนูนาตอบลุงทิดอ่าํ วา่ “ไม่มีหรอกคะลุงครอบครัวหนูอยใู่ นสังคม เมืองไม่มีบุญแบบน้ีคะแต่จะไปทาํ บุญตกั บาตรท่ีวดั หรือใส่บาตรพระหนา้ บา้ นคะอธิษฐานจิตอุทิศบุญ ส่วนกุศลที่ไดท้ าํ แลว้ ใหญ้ าติผลู้ ่วงลบั ตายจากไปคะลุง”หนูนาประทบั ใจกบั ชีวิตความเป็ นอยูข่ องผคู้ น ในชุมชนบา้ นหนองโนมากเป็ นวถิ ีชีวติ ง่ายๆ ผูค้ นในชุมชนใส่ใจส่ิงแวดลอ้ มใชท้ รัพยากรที่มีในชุมชน เช่น ต้นกล้วย ที่มีการปลูกไวท้ ุกครัวเรือน มาประกอบกิจกรรมประเพณีทาํ บุญข้าวสาก อนุรักษ์ วฒั นธรรมอนั ดีงามให้คงอยูส่ ืบต่อไปชว่ั ลูกชว่ั หลาน.ปลูกฝังจิตสํานึกท่ีดีงามให้รู้จกั การเกรงกลวั ต่อ การทาํ บาปและทาํ ชว่ั ท้งั ปวงเมื่อคนมีความดีในการตนก็จะส่งผลใหป้ ฏิบตั ิดีต่อส่ิงแวดลอ้ มรอบกายท้งั มีชีวิตและไม่มีชีวิตสังคมก็น่าอยู่สงบเรี ยบร้อย.สักพักหนูนาบอกลาลุงและครอบครัวพร้อม กราบขอบพระคุณ เพราะไดย้ นิ เสียงแมเ่ รียกใหต้ ื่นนอน คาถามชวนคิด 1. การบุญขา้ วสากมีประวตั ิความเป็นมาอยา่ งไร 2. การทาํ บุญขา้ วสากคนในภาคอีสานมีประโยชนอ์ ยา่ งไร 3. นกั เรียนไดข้ อ้ คิดอยา่ งไรจากการอา่ นการทาํ บุญขา้ วสาก 4. การทาํ บุญขา้ วสากมีความสาํ คญั อยา่ งไร 5. นักเรียนมีแนวคิดในการอนุรักษ์วฒั นธรรมการทาํ บุญข้าวสากในทอ้ งถิ่นของนักเรียนได้ อยา่ งไร

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ตอนที่ 3 การทาบุญผะเหวด หนูนากบั เจา้ นางงามไดเ้ ดินมาร่วมกบั ขบวนแห่ของชาวบา้ นหนองระโยง.ชาวบา้ นท้งั เด็กเล็ก เด็กโต.หนุ่มสาว พ่อเฒ่า.แม่เฒ่า.ลุงป้าน้าอา.และพระภิกษุนําขบวนแห่จากป่ าเข้าหมู่บ้านเพื่อนํา พระเวสสันดรไปท่ีวดั ในหมู่บา้ น หนูนาไดท้ ราบขอ้ มูลจากป้าสมหมายที่เดินอยใู่ กลๆ้ กนั หนูนาสนุก และมีความสุขมากที่ไดร้ ่วมทาํ กิจกรรมแบบน้ี.พอเดินถึงหน้าบา้ นแต่ละหลงั จะมีถงั ใส่น้าํ ผสมขมิ้น น้ําหอมไว้สําหรับรดใส่ ตัวกันเพื่อความเป็ นศิริ มงคลให้ตนเองครอบครัวบ้านเรื อนเป็ นต้น ป้าสมหมายให้ขอ้ มูลกบั หนูนา แต่หนูนายงั สงสัย เลยถามป้าสมหมายว่า“บุญผะเหวดมีความสําคญั อย่างไรคะป้า”.ป้าสมหมายเป็ นคนเก่าแก่ในชุมชน.ไดเ้ ล่าเร่ืองราวความเป็ นมาของบุญผะเหวดให้ฟัง หนูนาต้งั ใจฟังพร้องจดบนั ทึกไวอ้ ย่างละเอียด“(บุญพระเวสสันดรหรือบุญมหาชาติ)คาํ ว่า ผะเหวด เป็นสาํ เนียงของชาวอีสานท่ีมาแผลงมาจากคาํ วา่ พระเวส ซ่ึงหมายถึง พระเวสสันดรการทาํ บุญผะเหวด เป็ นการทาํ บุญและฟังเทศน์เร่ืองพระเวสสันดรชาดกหรือเทศน์ มหาชาติซ่ึงมีจาํ นวน.13.กณั ฑ์.ท้งั น้ี เพอ่ื เป็นการรําลึกถึงพระเวสสันดรผูซ้ ่ึงบาํ เพญ็ เพียรอนั ย่ิงใหญ่ดว้ ยวิธีบริจาคทานหรือทานบารมีในชาติ สุดทา้ ย หรือมหาชาติของพระพุทธองคก์ ่อนท่ีจะมาเสวยชาติและตรัสรู้เป็ นพระพุทธเจา้ งานบุญผะเหวด เป็นงานบุญท่ียง่ิ ใหญ่ของชาวอีสานนิยมทาํ กนั ทุกหมู่บา้ นดว้ ยความเช่ือวา่ หากไดฟ้ ังเทศน์มหาชาติครบ ท้งั .13.กณั ฑ.์ จบภายในวนั เดียวน้นั อานิสงฆจ์ ะดลบนั ดาลใหไ้ ปเกิดในศาสนาของพระศรีอาริยเมตไตรย

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ซ่ึงเป็ นดินแดนแห่งความสุขตามพุทธคติ.ปัจจุบนั งานบุญผะเหวดยงั หาดูไดท้ ว่ั ไปเกือบทุกจงั หวดั ใน ภาคอีสานแต่ได้ลดความใหญ่โตของงานลงบ้างไม่ใช่เป็ นงานที่ยิ่งใหญ่เหมือนในอดีตแต่ก็ยงั มี บางจงั หวดั ที่ไดจ้ ดั งานน้ีอย่างย่งิ ใหญ่ เช่นท่ีจงั หวดั ร้อยเอด็ ถือเป็ นงานประเพณีของจงั หวดั ภายในงาน จะมีขบวนแห่พระเวสสันดรหลายขบวน.และมีการทาํ ขนมจีน.(ชาวอีสานเรียกขา้ วปุ้น).มากมายมา เล้ียงแขกบา้ นแขกเมือง” เป็ นความรู้ใหม่ที่หนูนาไดเ้ รียนรู้ วา่ การดาํ รงชีวติ ของชาวบา้ นในชุมชนแบบ ชนบทในภาคอีสานจะมีการจัดทาํ บุญประเพณี บุญผะเหวด ส่งเสริมการทาํ กิจกรรมร่วมกนั อย่าง สร้างสรรคข์ องคนในสังคม.ใหม้ ีความตระหนกั และเห็นความสาํ คญั ตอ่ การเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดี อนั มี องคพ์ ระพุทธเจา้ เป็ นตน้ แบบอยา่ งที่ดีในการครองตน การบริจาคทานเป็ นบารมีอนั ยง่ิ ใหญ่ท่ีทุกคนควร ปฏิบตั ิ และนาํ ไปปรับประยุกต์ในการดาํ รงตนในสังคมประจาํ วนั ส่ิงแวดล้อมท่ีเป็ นปูชนียบุคคล ในชนบทท่ีชาวบา้ นได้ให้ความเคารพนบั ถือคือพระสงฆ์ สาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจา้ ไดส้ อนสั่ง เทศน์เร่ืองพระเวสสันดรชาดกหรือเทศน์.มหาชาติซ่ึงมีจาํ นวน.13.กณั ฑ์ให้ชาวบา้ นไดฟ้ ังน้อมนาํ ไป ปฏิบัติตนในสิ่งที่ดีงามเพ่ือความสงบสุขของสังคม และอนุรักษ์ไว้ซ่ึงสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น ให้อุดมสมบูรณ์ เม่ือจิตใจสะอาด คิดดีทาํ ดีชีวีมีสุขเพราะมีธรรมะหนูนาได้ขอ้ คิดจะนําไปเผยแพร่ ให้คนในยุคปัจจุบันได้น้อมนําไปปฏิบัติเพื่อชีวิตมีสุข ถึงเวลาต้องลาป้าสมหมายกลับบ้านแล้ว เจา้ นางงามวิ่งหนา้ ต้งั มาเหมือนพร้อมจะกลบั บา้ น ทนั ใดน้นั หนูนาพบว่าตวั เองได้นอนอยู่บนท่ีนอน รําพึงกบั ตวั เองวา่ .เราฝันไปอีกแลว้ แตเ่ ป็นฝันของโลกใบใหมท่ ่ีหนูนาอยากใหค้ งอยใู่ นยคุ ปัจจุบนั คาถามชวนคดิ 1. การบุญผะเหวดมีประวตั ิความเป็นมาอยา่ งไร 2. การทาํ บุญผะเหวดคนในภาคอีสานมีประโยชนอ์ ยา่ งไร 3. นกั เรียนไดข้ อ้ คิดอยา่ งไรจากการอา่ นการทาํ บุญผะเหวด 4. การทาํ บุญผะเหวดมีความสาํ คญั อยา่ งไร 5. นักเรียนมีแนวคิดในการอนุรักษ์วฒั นธรรมการทาํ บุญผะเหวดในท้องถิ่นของนักเรียนได้ อยา่ งไร

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ตอนที่ 4 การทาบุญคูณลาน หนูนานอนหลบั สนิทในคืนเดือนมืด ดาวเตม็ ทอ้ งฟ้าระยบิ ระยบั แต่หนูนาไดย้ นิ เสียงพระสวด ดงั มาแต่ไกล ทนั ใดน้นั สังเกตพบว่า มนั เป็ นทอ้ งทุ่งนานน่ั เอง หนูนากบั เจา้ นางงาม สุนขั คู่ใจเดินแกม วงิ่ เล่นไปตามเสียงจนพบวา่ เป็นที่นาของลุงบุญธรรม กาํ ลงั ทาํ พิธีกรรมทางศาสนาอะไรสักอยา่ ง หนูนา ชอบอากาศท่ีชนบทแห่งน้ีมากมนั บริสุทธ์ิ สูดดมไดเ้ ต็มปอด หนูนาไดแ้ วะเขา้ ไปเยีย่ มท่ีนาลุงบุญธรรม ทาํ ความเคารพลุงดว้ ยความนอบนอ้ ม ดว้ ยความที่ในชีวติ จริงไม่เคยเห็นการทาํ พิธีกรรมเช่นน้ี จึงเอ่ยถาม ลุงบุญธรรมว่า “กาํ ลงั ทาํ พิธีกรรมอะไรคะ”ลุงบุญธรรมอธิบายว่า.“เป็ นการทาํ บุญคูณลานจะทาํ กัน เม่ือไดเ้ ก็บเกี่ยวข้าวแลว้ ชาวอีสานจะเห็นความสําคญั ของขา้ วเป็ นอย่างมากในพิธีน้ีจะมีการนิมนต์ พระสงฆไ์ ปเทศน์ท่ีลานนวดขา้ ว(ลานนวดข้าวของชาวอีสานในสมยั ก่อนมกั จะทาํ ข้ึนในลานขา้ งบา้ น หรือขา้ งทุ่งนาและมักจะให้มูลของควายมาลาดพ้ืนแล้วตากให้แห้งจะได้พ้ืนท่ีเรียบ) มีการทาํ บุญ ตกั บาตรเล้ียงพระประพรมน้าํ พระพุทธมนตแ์ ก่ชาวบา้ นลานนวดขา้ วที่นา ตน้ ขา้ ว และบริเวณใกลล้ าน นวดขา้ ว ถือวา่ เป็นสิริมงคลแก่การเกษตรกรรม ทาํ ใหข้ า้ วในนาอุดมสมบูรณ์ ซ่ึงเชื่อวา่ เจา้ ของจะอยเู่ ยน็ เป็นสุข ฝนจะตกตอ้ งตามฤดูกาล ขา้ วกลา้ จะงอกงามและไดผ้ ลดีในปี ต่อไป เม่ือเสร็จพิธีทาํ บุญคูณลาน

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา แลว้ ชาวบา้ นจึงจะขนขา้ วใส่ยุง้ และเชิญขวญั ขา้ วคือพระแม่โพสพไปยงั ยุง้ ขา้ วและทาํ พิธีสู่ขวญั ขา้ ว สู่ขวญั เล้าข้าว(ฉางข้าว) เพ่ือเป็ นสิริมงคลต่อไป ประเพณีปัจจุบนั แทบจะหาดูไม่ได้แล้ว.เพราะ ชาวอีสานไดท้ าํ นากนั นอ้ ยลง และนาํ เอาเทคโนโลยีสมยั ใหม่เขา้ มาใช้ เช่น.การใชเ้ คร่ืองนวดขา้ วแทน การนวดด้วย มือหรื อใช้สัตว์นว ด.(ทําให้ไม่ต้องมีล านนวดข้าว).ส่ งผลใ ห้ปริ มาณก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ในบรรยากาศเพิ่มข้ึนทาํ ลายส่ิงแวดล้อม” หนูนาได้เรียนรู้เก่ียวกับพิธีกรรม การทาํ บุญคูณลาน เป็ นการกระทาํ ที่ดีมีคุณค่าควรแก่การอนุรักษ์ไว้ โดยเฉพาะชาวนาที่เป็ นอาชีพ กระดูกสันหลงั ของชาติ ควรนาํ ไปปฏิบตั ิเพราะชีวิตมีความสัมพนั ธ์กบั ส่ิงแวดลอ้ ม เม่ือทาํ นาขา้ วก็ควร เชิญขวญั ขา้ วคือพระแม่โพสพไปยงั ยุง้ ข้าว และทาํ พิธีสู่ขวญั ข้าวสู่ขวญั เล้าขา้ ว.สักการะขา้ วที่เป็ น ผลผลิตของชาวนาดว้ ยน้าํ พกั น้าํ แรง เป็นสิริมงคลแก่การประกอบอาชีพเกษตรกรรม ลุงบุญธรรมเคยรับ ราชการครูเลยไดใ้ หค้ วามรู้วา่ คนในชุมชนมีความตระหนกั และเห็นความสาํ คญั ต่อทรัพยากรธรรมชาติ และมลพิษ เป็ นผลให้ไดผ้ ลผลิตขา้ วหอมมะลิมากเป็ นท่ีมาของการทาํ บุญคูณลาน หนูนาต้งั ใจฟังเก็บ รายละเอียด ลุงบอกวา่ .“ทรัพยากรธรรมชาติ (Natural.resources)คือส่ิงต่างๆ.ท่ีปรากฏอยู่ตามธรรมชาติ หรือท่ีเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติและมนุษยน์ าํ มาใช้ประโยชน์ได้ มี 3 ประเภทคือ ทรัพยากรธรรมชาติ ท่ีใช้ไม่หมดสิ้ น.เป็ นทรัพยากรธรรมชาติที่มีปริ มาณมาก แต่ถ้าใช้ไม่ระมัดระวังจะทําให้ ทรัพยากรธรรมชาติเสื่อมสภาพไปไดแ้ ก่ น้าํ อากาศ และแสงอาทิตย์ ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แลว้ เกิด ทดแทนได้ เป็ นทรัพยากรธรรมชาติที่เกิดทดแทนในธรรมชาติได้ เช่น.พืช.สัตว์ป่ า.ป่ าไม้ ดิน ทรัพยากรธรรมชาติท่ีใช้แลว้ หมดไป เป็ นทรัพยากรธรรมชาติ ท่ีใช้แลว้ จะหมดไปไม่สามารถเกิด ทดแทนไดใ้ นช่วงระยะเวลาส้ันๆเช่นน้าํ มนั ปิ โตรเลียม แก๊สธรรมชาติ ถ่านหิน และแร่ธาตุ ชาวบา้ น ในชุมชนมีวธิ ีการอนุรักษท์ รัพยากรธรรมชาติ การอนุรักษ์น้า กระทาํ ไดโ้ ดยไม่ทิ้งขยะลงคลองในแม่น้าํ ลาํ ธาร หา้ มการกระจายของน้าํ เสียจากโรงงานอุตสาหกรรมลงสู่แม่น้าํ จดั ระบบชลประทาน การเก็บน้าํ ให้ถูกหลกั วชิ าการ ยุติการทาํ ลายแหล่งตน้ น้าํ ลาํ ธารการอนุรักษ์ดิน กระทาํ ไดโ้ ดย ป้องกนั การกดั เซาะ ทาํ ลายหนา้ ดินโดยปลูกพืชคลุมดิน เช่น หญา้ แฝกและปลูกพืชข้นั บนั ได ปลูกพืชหมุนเวียน และควรมี พชื ตระกูลถวั่ สลบั ดว้ ยทาํ ทางระบายน้าํ ใหด้ ินไม่ปล่อยให้น้าํ ขงั นานๆ ลดการใชส้ ารเคมีทางการเกษตร เช่น ยาฆ่าแมลง ป๋ ุยเคมี.ไม่ทิ้งขยะมูลฝอยที่สลายตวั ยาก เช่นถุงพลาสติกลงในดิน การอนุรักษ์ป่ าไม้ กระทาํ ไดโ้ ดย เลือกตดั ตน้ ไมท้ ี่โตไดข้ นาดเต็มท่ี และปลูกป่ าทดแทนตน้ ไมท้ ่ีตดั ออกไป กาํ จดั สัตวศ์ ตั รู ตน้ ไม้ เช่น แมลงศตั รูป่ าไม้ ปฏิบตั ิตามนโยบายแห่งชาติ เช่น การกาํ หนดให้ประเทศไทยมีพ้ืนที่ป่ าไม้ ทว่ั ประเทศไทยอยา่ งนอ้ ยร้อยละ40ใหค้ วามรู้แก่ประชาชนในดา้ นความสาํ คญั ของป่ าไม้ กาํ หนดพ้ืนท่ีป่ า อนุรักษ์ ความสาคัญของป่ าไม้ ป้องกนั รักษาหน้าดิน ป้องกนั การกดั เซาะ ป้องกันความรุนแรงของ อุทกภยั บรรเทาความรุนแรงของพายุ เป็นตน้ .กาํ เนิดแหล่งตน้ น้าํ ลาํ ธาร ช่วยใหฝ้ นตกสม่าํ เสมอ และ

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา เก็บน้าํ ไว้ ทาํ ให้มีน้าํ ไหลสม่าํ เสมอตลอดปี ช่วยรักษาสมดุลO2และ CO2รวมท้งั ช่วยเพ่ิม O2 ส่วนมลพิษ ส่ิงแวดลอ้ มที่ควรรู้จกั และพึงตระหนัก.คือ.มลพิษของน้า มีสาเหตุมาจาก น้าํ ทิ้งจากอาคารบา้ นเรือน เป็ นสาเหตุทาํ ใหแ้ ม่น้าํ คลองของเมืองใหญ่เน่าเสียมากที่สุด น้าํ ทิ้งจากโรงงานอุตสาหกรรม เป็ นสาเหตุ ทาํ ใหแ้ มน่ ้าํ ลาํ คลองต่างจงั หวดั เน่าเสียมากท่ีสุด เช่นโรงงานน้าํ ตาล โรงงานแป้งมนั สําปะหลงั สารเคมี จากเกษตรกรรม เช่นป๋ ุยเคมี ยาฆ่าแมลงท่ีมีพิษตกคา้ ง การทาํ เหมืองแร่ฉีด ทาํ ให้ขุ่นมีตะกอนมาก มลพิษของดิน ดินเสียเป็ นดินที่ไม่เหมาะต่อการเพาะปลูกเน่ืองจากดินขาดแร่ธาตุที่จาํ เป็ นต่อการ เจริญเติบโตของพืชเรียกว่า ดินจืด ดินท่ีมีเกลือสะสมอยู่มากเรียกวา่ ดินเค็ม เช่น ดินบริเวณที่ประสบ ปัญหาสึนามิ .ดินท่ีมีค่าpHสูงกวา่ 7 เรียกวา่ ดินด่าง ดินท่ีมีค่า pH.ต่าํ กวา่ .7 เรียกวา่ ดินเปร้ียว.หรือดินกรด สาเหตุของการเกิดมลพิษของดิน การทาํ ไร่เลื่อนลอย โดยการตดั ไม้ทาํ ลายป่ า และปลูกพืชไร่ซ้ํา จนกระทงั่ ดินจืด การใชส้ ารเคมีทางการเกษตร เช่น ยาฆ่าแมลงท่ีมีพิษตกคา้ งนาน.การใชป้ ๋ ุยเคมีท่ีขาด หลักวิชาท่ีถูกต้อง.การพงั ทลายของหน้าดิน.ทาํ ให้ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ การทิ้งขยะมูลฝอย โดยเฉพาะขยะท่ีไม่ถูกย่อยสลายโดยจุลินทรีย์ การสะสมของน้าํ ทะเลที่ไหลเอ่อเขา้ สู่พ้ืนดินการแก้ไข และป้องกันยุติการทาํ ไร่เลื่อนลอยและเลิกการอพยพถ่ินอย่างเสรีลดการใช้สารเคมีทางการเกษตร โดยการปลูกพืชหมุนเวยี น.ปรับปรุงพนั ธุ์พชื ใหค้ งทนต่อโรคและแมลง ปลูกพืชคลุมดิน.เพื่อป้องกนั การ พงั ทลายของดิน เช่นหญ้าแฝกไม่ทิ้งขยะมูลฝอยลงบนดินและลดการใช้วสั ดุที่ไม่ถูกย่อยสลาย เช่น ถุงพลาสติก ปลูกพืชข้นั บนั ไดเพ่ือลดการพงั ทลายของหน้าดิน มลพิษของอากาศ มีหลายประเภท แก๊สพิษได้แก่CO2,NO,NO2,H2S ฯลฯโลหะหนักได้แก่ Pb,Hg,Cd.หมอกควนั ฝ่ ุนละออง จุลินทรีย์ สาเหตุ การคมนาคม โดยเฉพาะการใชเ้ ช้ือเพลิงในยานยนตต์ ่างๆโรงงานอุตสาหกรรม การเผาขยะมูล ฝอย หนูนาพูดข้ึนวา่ หมู่บา้ นของลุงไม่ร้อนเลย อากาศดี ที่บา้ นหนูนามีปัญหาอุณหภูมิอากาศร้อนมากๆ ลุงอธิบายว่า “เกิดจากอุณหภูมิของโลกเปลี่ยนแปลง มีสาเหตุจากการกระทาํ ของมนุษย์ การเผาไหม้ เช้ือเพลิง และการลดลงของป่ าไมเ้ ป็ นสาเหตุหน่ึงที่ทาํ ให้ปริมาณแก๊ส.CO2ในบรรยากาศสูงข้ึน ทาํ ให้ อุณหภูมิของโลกสูงกว่าปกติ ความร้อนที่สะทอ้ นกลบั จากพ้ืนโลกจะถูก.CO2ในบรรยากาศดูดซับไว้ ทาํ ใหอ้ ุณหภูมิของโลกสูงข้ึน เรียกวา่ ปรากฏการณ์เรือนกระจก (Greenhouseeffect) ปัญหาปรากฏการณ์ เรือนกระจกเกิดจาก.CO2 เป็ นสาเหตุสูงสุดถึงร้อยละ57สาเหตุอีกประการหน่ึง คือ การใช้สาร คลอโรฟลูออโรคาร์บอน.(Chlorofluorocarbon,CFC).แก๊สเหล่าน้ีเมื่อลอยสู่เบ้ืองบนจะไปทาํ ลายแก๊ส โอโซน (O3) ซ่ึงปกติจะดูดซบั รังสีอลั ตราไวโอเลตไมใ่ หส้ ่องมายงั โลกมากเกินไป เมื่อโอโซนถูกทาํ ลาย จะทาํ ใหร้ ังสีอลั ตราไวโอเลตส่องมายงั โลกมากข้ึน อุณหภูมิของโลกจึงสูงข้ึน ปัญหาจากสาร.CFC.ท่ีทาํ ให้เกิดปรากฏการณ์เรือนกระจกรองจากCO2ถือเป็ นสาเหตุประมาณ ร้อยละ25นอกจากน้ันก็มีสาเหตุ จากแกส๊ มีเทน (CH4) ร้อยละ 12 ดงั น้นั ระดบั ส่วนร่วมของแกส๊ ในการก่อปัญหาเรือนกระจกเป็นดงั น้ี

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา CO2>CFC> CH4”หนูนากราบขอบพระคุณลุงบุญธรรมและจะนาํ ความรู้ท่ีไดไ้ ปเผยแพร่สู่ชุมชนต่อไป ขณะเดียวกันเจ้านางงามว่ิงมาคลอเคลียหนูนา แล้วจู่ๆ หนูนาก็รู้สึกตวั ว่านอนหลับฝันไปอีกแล้ว คงถึงเวลาตอ้ งต่ืนนอนรีบไปโรงเรียนอีกวนั แลว้ .นอนหลบั ฝันไปอีกแลว้ คงถึงเวลาตอ้ งต่ืนนอนรีบไป โรงเรียนอีกวนั แลว้ คาถามชวนคิด 1. การบุญคูณลานมีประวตั ิความเป็นมาอยา่ งไร 2. การทาํ บุญคูณลานคนในภาคอีสานมีประโยชนอ์ ยา่ งไร 3. นกั เรียนไดข้ อ้ คิดอยา่ งไรจากการอา่ นการทาํ บุญคูณลาน 4. การทาํ บุญคูณลานมีความสาํ คญั อยา่ งไร 5. นักเรียนมีแนวคิดในการอนุรักษ์วฒั นธรรมการทาํ บุญคูณลานในท้องถ่ินของนักเรียนได้ อยา่ งไร

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา เอกสารอ้างองิ รัทนยั . (2553). “การทาํ บุญขา้ วจ่ี” [ออนไลน์] เขา้ ถึงไดจ้ าก http://www.ratnai.org สืบคน้ วนั ที่ 28 มีนาคม 2553. รัทนยั . (2553). “การทาํ บุญขา้ วสาก” [ออนไลน์] เขา้ ถึงไดจ้ าก http://www.ratnai.org สืบคน้ วนั ท่ี 28 มีนาคม 2553. รัทนยั . (2553). “การทาํ บุญผะเหวด” [ออนไลน์] เขา้ ถึงไดจ้ าก http://www.ratnai.org สืบคน้ วนั ท่ี 28 มีนาคม 2553. รัทนยั . (2553). “การทาํ บุญคูณลาน” [ออนไลน์] เขา้ ถึงไดจ้ าก http://www.ratnai.org สืบคน้ วนั ที่ 28 มีนาคม 2553. สมาน แกว้ ไวยทุ ธ. (2553). คู่มือเตรียมสอบแข่งขัน สอวน.วทิ ยาศาสตร์ ม.ต้น. ไทเนรมิตกิจ : กรุงเทพฯ. สุวทิ ย์ มูลคาํ สุนนั ทา สุนทรประเสริฐ (2550). การพฒั นาผลงานทางวชิ าการ สู่การเล่ือนวทิ ยฐานะ. ภาพพิมพ์ : กรุงเทพฯ.

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ภาคผนวก

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา อภธิ านศัพท์ 1. บุญขา้ วจ่ี หมายถึง การทาํ บุญในช่วงเทศกาลวนั มาฆบูชา ชาวบา้ นจะมาร่วมกนั ทาํ บุญตกั บาตร ในตอนเชา้ ตอนค่าํ จะมีการเวียนเทียนรอบพระอุโบสถ ซ่ึงการทาํ บุญขา้ วจี่น้ีชาวบา้ นอาจจะไป รวมกนั ท่ีวดั หรือตา่ งคนต่างจดั เตรียมขา้ วจ่ีไปเองแลว้ นาํ ไปถวายพระภิกษุสามเณรท่ีวดั มีการ ไหวพ้ ระรับศีลพระสงฆส์ วดพระพุทธมนตแ์ ละตกั บาตรดว้ ยขา้ วจี่ แลว้ ยกไปถวายพร้อม ภตั ตาหารอ่ืนๆ เมื่อพระฉนั เสร็จแลว้ มีการฟังเทศนฉ์ ลองขา้ วจี่และรับพร 2. จี่ ภาษาอีสาน หมายถึง ปิ้ งหรือยา่ ง 3. บุญขา้ วสาก หมายถึง การทาํ บุญเพื่ออุทิศส่วนกุศลใหผ้ ตู้ าย โดยจะมีการทาํ สลากใหพ้ ระจบั เพื่อท่ีจะไดถ้ วายของตามสลากน้นั 4. ฉลองขา้ วสาก หมายถึง การฟังเทศนน์ าํ เอาขา้ วสากที่พระสวดเสร็จแลว้ กรวดน้าํ ไปใหผ้ ทู้ ่ี ล่วงลบั จะนาํ เอาขา้ วสากกลบั ไปที่บา้ นดว้ ย โดยเอาไปวางไวต้ ามทุง่ นาและรอบๆ บา้ นเพื่อใหผ้ ี บา้ นผเี รือน เจา้ ที่เจา้ ทางหรือผที ่ีไร้ญาติขาดมิตรไดม้ ารับส่วนบุญ 5. บุญผะเหวด หมายถึง การทาํ บุญและฟังเทศน์เรื่องพระเวสสนั ดรชาดกหรือเทศน์ มหาชาติซ่ึง มีจาํ นวน 13 กณั ฑ์ เพ่ีอเป็ นการราํ ลึกถึงพระเวสสนั ดรผซู้ ่ึงบาํ เพญ็ เพียรอนั ยง่ิ ใหญด่ ว้ ยวธิ ี บริจาคทาน หรือทานบารมีในชาติสุดทา้ ย หรือมหาชาติของพระพุทธองคก์ ่อนที่จะมาเสวยชาติ และตรัสรู้เป็ นพระพทุ ธเจา้ 6. ขา้ วปุ้น ภาษาอีสาน หมายถึง ขนมจีน 7. บุญคูณลาน หมายถึง การทาํ บุญตกั บาตรเล้ียงพระประพรมน้าํ พระพทุ ธมนต์ แก่ชาวบา้ น ลานนวดขา้ วที่นา ตน้ ขา้ ว และบริเวณใกลล้ านนวดขา้ ว ถือวา่ เป็นสิริมงคลแก่การเกษตรกรรม ใหข้ า้ วในนาอุดมสมบูรณ์ ซ่ึงเชื่อวา่ เจา้ ของจะอยเู่ ยน็ เป็นสุข ฝนจะตกตอ้ งตามฤดูกาล ขา้ วกลา้ จะงอกงามและไดผ้ ลดีในปี ต่อไป 8. การอนุรักษน์ ้าํ หมายถึง การไมท่ ิง้ ขยะลงคลองในแม่น้าํ ลาํ ธาร หา้ มการกระจายของน้าํ เสียจาก โรงงานอุตสาหกรรมลงสู่แม่น้าํ จดั ระบบชลประทาน การเก็บน้าํ ใหถ้ ูกหลกั วชิ าการ ยตุ ิการ ทาํ ลายแหล่งตน้ น้าํ ลาํ ธาร

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา อภธิ านศัพท์ (ต่อ) 9. การอนุรักษด์ ิน หมายถึง การป้องกนั การกดั เซาะทาํ ลายหนา้ ดินโดยปลูกพืชคลุมดิน เช่น หญา้ แฝกและปลูกพชื ข้นั บนั ได ปลูกพชื หมุนเวยี น และควรมีพืชตระกลู ถว่ั สลบั ดว้ ยทาํ ทางระบาย น้าํ ใหด้ ิน ไมป่ ล่อยใหน้ ้าํ ขงั นานๆ ลดการใชส้ ารเคมีทางการเกษตร เช่น ยาฆ่าแมลง ป๋ ุยเคมี ไมท่ ิ้งขยะมูลฝอยท่ีสลายตวั ยาก เช่นถุงพลาสติกลงในดิน 10. การอนุรักษป์ ่ าไม้ หมายถึง การเลือกตดั ตน้ ไมท้ ี่โตไดข้ นาดเตม็ ท่ี และปลูกป่ าทดแทนตน้ ไม้ ท่ีตดั ออกไป กาํ จดั สตั วศ์ ตั รูตน้ ไม้ เช่น แมลงศตั รูป่ าไม้ ปฏิบตั ิตามนโยบายแห่งชาติ เช่น การ กาํ หนดใหป้ ระเทศไทยมีพ้ืนท่ีป่ าไมท้ ว่ั ประเทศไทยอยา่ งนอ้ ยร้อยละ 40 ใหค้ วามรู้แก่ประชาชน ในดา้ นความสาํ คญั ของป่ าไม้ กาํ หนดพ้นื ท่ีป่ าอนุรักษ์ 11. ความสาํ คญั ของป่ าไม้ หมายถึง การป้องกนั รักษาหนา้ ดิน ป้องกนั การกดั เซาะ ป้องกนั ความ รุนแรงของอุทกภยั บรรเทาความรุนแรงของพายุ เป็นตน้ กาํ เนิดแหล่งตน้ น้าํ ลาํ ธาร ช่วยใหฝ้ น ตกสม่าํ เสมอ และเก็บน้าํ ไว้ ทาํ ใหม้ ีน้าํ ไหลสม่าํ เสมอตลอดปี ช่วยรักษาสมดุลของ O2และ CO2 รวมท้งั ช่วยเพิ่ม O2 12. มลพษิ ของน้าํ หมายถึง น้าํ ทิ้งจากอาคารบา้ นเรือน เป็นสาเหตุทาํ ใหแ้ มน่ ้าํ คลองของเมืองใหญ่ เน่าเสียมากท่ีสุด น้าํ ทิ้งจากโรงงานอุตสาหกรรม เป็นสาเหตุทาํ ใหแ้ มน่ ้าํ ลาํ คลองต่างจงั หวดั เน่าเสียมากที่สุด เช่น โรงงานน้าํ ตาล โรงงานแป้งมนั สาํ ปะหลงั สารเคมีจากเกษตรกรรม เช่น ป๋ ุยเคมี ยาฆ่าแมลงท่ีมีพิษตกคา้ ง การทาํ เหมืองแร่ฉีด ทาํ ใหข้ ่นุ มีตะกอนมาก 13. มลพิษของดิน หมายถึง ดินเสียเป็นดินที่ไม่เหมาะต่อการเพาะปลูกเน่ืองจากดินขาดแร่ธาตุท่ี จาํ เป็นตอ่ การเจริญเติบโตของพชื เรียกวา่ ดินจืด ดินที่มีเกลือสะสมอยมู่ ากเรียกวา่ ดินเคม็ เช่น ดินบริเวณที่ประสบปัญหาสึนามิ ดินที่มีคา่ pH สูงกวา่ 7 เรียกวา่ ดินด่าง ดินที่มีค่า pH ต่าํ กวา่ 7 เรียกวา่ ดินเปร้ียว หรือดินกรด สาเหตุของการเกิดมลพิษของดิน การทาํ ไร่เลื่อนลอย โดยการ 14. ตดั ไมท้ าํ ลายป่ า และปลูกพืชไร่ซ้าํ จนกระทง่ั ดินจืด การใชส้ ารเคมีทางการเกษตร เช่น ยาฆ่า แมลงท่ีมีพษิ ตกคา้ งนาน การใชป้ ๋ ุยเคมีที่ขาดหลกั วชิ าที่ถูกตอ้ ง การพงั ทลายของหนา้ ดิน ทาํ ให้ ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ การทิง้ ขยะมูลฝอย โดยเฉพาะขยะท่ีไม่ถูกยอ่ ยสลายโดยจุลินทรีย์ การสะสมของน้าํ ทะเลท่ีไหลเออ่ เขา้ สู่พ้ืนดิน 15. มลพิษของอากาศ หมายถึง แก๊สพษิ ไดแ้ ก่CO2,NO,NO2,H2S ฯลฯโลหะหนกั ไดแ้ ก่ Pb,Hg,Cd หมอกควนั ฝ่ นุ ละออง จุลินทรีย์ สาเหตุ การคมนาคม โดยเฉพาะการใชเ้ ช้ือเพลิงในยานยนต์ ต่างๆ โรงงานอุตสาหกรรม การเผาขยะมูลฝอย

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา อภธิ านศัพท์ (ต่อ) 16. อุณหภูมิของโลกเปล่ียนแปลง หมายถึง การกระทาํ ของมนุษย์ การเผาไหมเ้ ช้ือเพลิง และการ ลดลงของป่ าไมเ้ ป็นสาเหตุหน่ึงท่ีทาํ ใหป้ ริมาณแกส๊ CO2ในบรรยากาศสูงข้ึน ทาํ ใหอ้ ุณหภูมิ ของโลกสูงกวา่ ปกติ ความร้อนท่ีสะทอ้ นกลบั จากพ้นื โลกจะถูก CO2 ในบรรยากาศดูดซบั ไว้ ทาํ ใหอ้ ุณหภูมิของโลกสูงข้ึน เรียกวา่ ปรากฏการณ์เรือนกระจก (Greenhouse effect) ปัญหา ปรากฏการณ์เรือนกระจกเกิดจาก CO2 เป็นสาเหตุสูงสุดถึง ร้อยละ 57 สาเหตุอีกประการหน่ึง คือ การใชส้ ารคลอโรฟลูออโรคาร์บอน (Chlorofluorocarbon,CFC) แก๊สเหล่าน้ีเมื่อลอยสู่ เบ้ืองบนจะไปทาํ ลายแกส๊ โอโซน (O3) ซ่ึงปกติจะดูดซบั รังสีอลั ตราไวโอเลตไมใ่ หส้ ่องมายงั โลกมากเกินไป เม่ือโอโซนถูกทาํ ลายจะทาํ ใหร้ ังสีอลั ตราไวโอเลตส่องมายงั โลกมากข้ึน อุณหภูมิของโลกจึงสูงข้ึน ปัญหาจากสาร CFC ที่ทาํ ใหเ้ กิดปรากฏการณ์เรือนกระจกรองจาก CO2 ถือเป็นสาเหตุประมาณร้อยละ 25 นอกจากน้นั ก็มีสาเหตุจากแก๊สมีเทน (CH4) ร้อยละ 12 ดงั น้นั ระดบั ส่วนร่วมของแก๊สในการก่อปัญหาเรือนกระจกเป็นดงั น้ี CO2> CFC> CH4

ก หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา การทาํ บุญขา้ วจ่ี การทาํ บุญขา้ วสาก ดชั นี การทาํ บุญผะเหวด การทาํ บุญคูณลาน 2 การอนุรักษน์ ้าํ 4 การอนุรักษด์ ิน 6 การอนุรักษป์ ่ าไม้ 8 9 ข 9 ขา้ วปุ้น 9 จ 7 จี่ 3 ฉ 5 ฉลองขา้ วสาก 6 พ 10 พระเวสสนั ดร 10 10 ม มลพิษของน้าํ มลพิษของดิน มลพษิ ของอากาศ

ล หนังสือส่งเสริมการอ่าน กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ลานนวดขา้ ว ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา อ ดชั นี อุณหภูมิของโลกเปล่ียนแปลง 8 10

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา ประวตั ผิ ู้แต่ง นางสาวอรอนงค์ สุขสงวน ตาแหน่งปัจจุบนั * ครูโรงเรียนเกษตรประชาตาทวด วทิ ยฐานะครูชาํ นาญการ สาขาวทิ ยาศาสตร์ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ การศึกษา พ.ศ. 2537 มธั ยมศึกษาปี ท่ี 6 แผนการเรียนวทิ ยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์โรงเรียนสตรีสิริเกศ จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2541 ปริญญาตรี วิชาเอกวทิ ยาศาสตร์ทว่ั ไป ค่าเฉลี่ย GPA 3.06 ครุศาสตรบณั ฑิต สถาบนั ราชภฏั อุบลราชธานี พ.ศ. 2549 ปริญญาโท สาขา หลกั สูตรและการสอน ค่าเฉล่ีย GPA 3.95 ครุศาสตรมหาบณั ฑิต มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั สุรินทร์ ประสบการณ์ ด้านบริหาร  หวั หนา้ งานบริหารการจดั การหลกั สูตรโรงเรียนเกษตรประชาตาทวด  หวั หนา้ งานนวตั กรรมการเรียนการสอนโรงเรียนเกษตรประชาตาทวด  หวั หนา้ หลกั สูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด  เจา้ หนา้ ท่ีบริหารงานวชิ าการระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด  เจา้ หนา้ ที่งานบริหารจดั การหอ้ งสมุดโรงเรียนเกษตรประชาตาทวด  เจา้ หนา้ งานอนามยั โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด  เจา้ หนา้ ท่ีงานการเงินโรงเรียนเกษตรประชาตาทวด  เจา้ หนา้ ที่งานสหกรณ์โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด ด้านการสอน  มีประสบการณ์ในการจดั การเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ 12 ปี  มีประสบการณ์ในการจดั การเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ระดบั ประถมศึกษา มธั ยมศึกษาตอนตน้ และ มธั ยมศึกษาตอนปลาย

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ด้านการวจิ ัย ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา  มีผลงานวจิ ยั จาํ นวน 9 เร่ือง ด้านการบริการสังคม  ใหค้ าํ ปรึกษา เป็นกรรมการคณะทาํ งานตา่ งๆ บรรยายและจดั อบรมใหก้ บั องคก์ รและหน่วยงาน ของรัฐมา 12 ปี ด้านต้นสังกดั สพป.ศก. เขต 4  ทาํ งานวจิ ยั แผนการจดั การเรียนรู้ เอกสารประกอบการอบรม เขา้ ร่วมประชุม จดั ประชุม เป็นวทิ ยากรการอบรมครูผจู้ ดั การเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ด้านระดบั ชาติ  ทาํ งานวางแผนการจดั การเรียนรู้ สร้างแผนการจดั การเรียนรู้ เขา้ ร่วมประชุม สมั มนางานทาง วชิ าการ ของสถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยรี ะดบั ชาติอยา่ งตอ่ เนื่อง  ทาํ งานโครงการพฒั นาทกั ษะการคิดข้นั สูง สร้างส่ือ นวตั กรรมการเรียนการสอน เขา้ ร่วม ประชุมสมั มนาทางวชิ าการ แลกเปล่ียนเรียนรู้ กบั ภาคีสมาชิกสาํ นกั งานส่งเสริมสงั คมแห่งการ เรียนรู้และพฒั นาคุณภาพเยาวชน (สสค.) ด้านระดับนานาชาติ  ทาํ งานวางแผนการจดั การเรียนรู้ สร้างแผนการจดั การเรียนรู้ เขา้ ร่วมประชุม สัมมนางาน ทางวชิ าการร่วมโครงการ FLEXE 2010 Ecology Unit Pilot จาก Dr. Liz Goehring และคณะนกั วทิ ยาศาสตร์ในโครงการ GLOBE ประเทศสหรัฐอเมริกา เขา้ ร่วมประชุมเชิง ปฏิบตั ิการ ร่วมกบั โครงการ GLOBE สสวท. นกั วิทยาศาสตร์ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญ ในระดบั นานาชาติ และนกั วทิ ยาศาสตร์ในประเทศไทย ผลงานด้านการเขยี น  เขียนแผนการจดั การเรียนรู้ เอกสารประกอบการอบรม เอกสารประกอบการเรียน คู่มือผเู้ รียน บทเรียนโปรแกรม หนงั สือนิทานเล่มเลก็ ประมาณ 30 เล่ม  รายงานการวิจยั จาํ นวน 9 เร่ือง  บทความในสื่อ Internet www.//Qlf.or.th จาํ นวน 5 เร่ือง เกยี รติประวตั ิ  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กชายบุญช่วย เรืองเดช เขา้ รับการ แข่งขนั ตอบปัญหาทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ ไดร้ ับรางวลั ชนะเลิศ ของสาํ นกั งานการประถมศึกษาอาํ เภอกนั ทรลกั ษ์ เป็นตวั แทนแขง่ ขนั ระดบั จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2543

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูเกียรติยศ (Teacher Award) การปฏิรูปการเรียนรู้ดีเด่น สาขาหลกั สูตรสถานศึกษาข้นั พ้นื ฐาน สาํ นกั งานการประถมศึกษาจงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2545  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูปฏิบตั ิการสอนดีเด่น วชิ าวทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษา ตอนตน้ กลุ่มโรงเรียนมธั ยมศึกษา กลุ่มท่ี 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2545  ไดร้ ับรางวลั เชิดชูเกียรติ เป็นครูครูผสู้ ร้างและส่งส่ือการสอนวทิ ยาศาสตร์ไดร้ ับรางวลั ระดบั ดี ของสาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาศรีสะเกษเขต 4 ร่วมกบั สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี พ.ศ. 2548  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูปฏิบตั ิการสอนดีเด่น วชิ าวทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษา ช่วงช้นั ที่ 3 สาํ นกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2548  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นวทิ ยากรแกนนาํ การอบรมเชิงปฏิบตั ิการพฒั นาครูวทิ ยาศาสตร์ เร่ือง “จุดประกายขยายความคิดพชิ ิตการเปลี่ยนแปลง” ของสาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษา ศรีสะเกษ เขต 4 ร่วมกบั สถาบนั สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี พ.ศ. 2548  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูปฏิบตั ิการสอนดีเยยี่ ม วชิ าวทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษา ช่วงช้นั ท่ี 3 สาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2549  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กหญิงอรณี เรืองเดช นกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 1 ไดเ้ ป็นตวั แทนนกั เรียนสาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 เขา้ รับ การแขง่ ขนั ตอบปัญหาวทิ ยาศาสตร์คณิตศาสตร์โอลิมปิ กระดบั ประเทศ (The Third International Junior Science Olympiad) (IJSO) กรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2549  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผสู้ ่งเสริมนกั เรียน “รักการอา่ น” โรงเรียนประถมศึกษา ขนาดกลาง เดก็ หญิงอรณี เรืองเดช นกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 1 ไดร้ ับรางวลั ระดบั ดี สาํ นกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2549  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผสู้ ร้างนวตั กรรมการศึกษา ตามโครงการหน่ึงโรงเรียน หน่ึงนวตั กรรมดา้ นการเรียนการสอน ส่งผลใหโ้ รงเรียนไดร้ ับรางวลั ระดบั เหรียญเงิน ในงาน “รวมพลงั สร้างนวตั กรรมเฉลิมพระเกียรติ ครองราชย์ ๖๐ ปี ” สาํ นกั งานคณะกรรมการ การศึกษาข้นั พ้นื ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2549

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กชายรัฐเสน คาํ รัตน์ เดก็ หญิงอรวรรณ เนียมเพช็ ร เดก็ ชายเหล่าฤทธ์ิ ศิลาคาํ ไดร้ ับรางวลั เหรียญทองแดง กิจกรรมโครงงาน วทิ ยาศาสตร์ประเภทส่ิงประดิษฐ์ ระดบั ช่วงช้นั ท่ี 3 สาํ นกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2550  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเดก็ หญิงอรณี เรืองเดช เด็กหญิงอรุณี สีใส เด็กหญิงเกษณีย์ วลิ าไดร้ ับรางวลั ชมเชย รองชนะเลิศลาํ ดบั ท่ี 3 จาก 11 โรงเรียน กิจกรรมตอบปัญหาอจั ฉริยภาพทางวทิ ยาศาสตร์ระดบั ช่วงช้นั ท่ี 3 สาํ นกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษา ศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2550  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูปฏิบตั ิการสอนดีเยยี่ ม วชิ าวทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษา ช่วงช้นั ที่ 3 สาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2550  ไดร้ ับรางวลั ยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผสู้ ร้างแผนการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพยี ง ไดร้ ับรางวลั ชนะเลิศ เหรียญทอง ในการประกวดแขง่ ขนั การนาํ หลกั ปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพยี งสู่การเรียนรู้ในสถานศึกษา สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2551  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กหญิงอรณี เรืองเดช เดก็ หญิงอรุณี สีใส เด็กหญิงอารีรัตน์ ศิริชนะ ไดร้ ับรางวลั เหรียญเงิน รองชนะเลิศลาํ ดบั ที่ 1 จาก 11 โรงเรียน กิจกรรมตอบปัญหาอจั ฉริยภาพทางวทิ ยาศาสตร์ระดบั ช่วงช้นั ท่ี 3 สาํ นกั งานเขตพ้นื ที่ การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2551  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูปฏิบตั ิการสอนดีเยยี่ ม วชิ าวทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษา ช่วงช้นั ท่ี 3 สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2551  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูปฏิบตั ิการสอนดีเยยี่ ม วชิ าวทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษา ช่วงช้นั ท่ี 3 สาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2552  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กชายรัฐเสน คาํ รัตน์ เดก็ หญิงอรวรรณ เนียมเพช็ ร เด็กหญิงกญั ญารัตน์ เกษกลุ ไดร้ ับรางวลั เหรียญเงิน กิจกรรมโครงงานวทิ ยาศาสตร์ ประเภททดลอง ระดบั ช่วงช้นั ที่ 3 สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2552  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กหญิงพรนิภา ไขแสง นกั เรียนช้นั ประถมศึกษาปี ท่ี 6 ไดร้ ับรางวลั เหรียญทอง กิจกรรม คดั ไทย เนื่องในวนั ภาษาไทยแห่งชาติ สาํ นกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2552

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียน เด็กชายอนุชา พรมชาติ นกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 ไดเ้ ป็นตวั แทนนกั เรียน แขง่ ขนั การตอบปัญหาอจั ฉริยภาพทางวทิ ยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ (สสวท.) สาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2552  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนนกั เรียน เด็กชายจิรพฒั น์ พิณพงษ์ นกั เรียนช้นั ประถมศึกษาปี ท่ี 4 ไดร้ ับรางวลั เหรียญเงิน กิจกรรมเล่าเร่ืองตลก ระดบั ช่วงช้นั ท่ี 2 สาํ นกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2552  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูเครือข่ายโครงการ FLEXE 2010 Ecology Unit Pilot จาก Dr. Liz Goehring และคณะนกั วทิ ยาศาสตร์ในโครงการ GLOBE ประเทศสหรัฐอเมริกา พ.ศ. 2552  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูปฏิบตั ิการสอนดีเยยี่ ม วชิ าวทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษา ช่วงช้นั ที่ 3 สาํ นกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กหญิงอมรรัตน์ หอมคาํ เด็กหญิง อรทยั ตดั โท นกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 2 ส่งเคา้ โครงงานวจิ ยั (Research Proposal) ประกวด ขอรับทุนวจิ ยั วทิ ยาศาสตร์โลกท้งั ระบบ (ESS) ไดร้ ับทุนวจิ ยั จาก (สสวท.) 1 ใน 25 โรงเรียน ทว่ั ประเทศ พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็น วทิ ยากรแกนนาํ การจดั ทาํ หน่วยการเรียนรู้ ในหลกั สูตร โรงเรียนตามหลกั สูตรแกนกลางการจดั การศึกษาข้นั พ้ืนฐานพุทธศกั ราช 2551 สาํ นกั งานเขต พ้นื ท่ีการศึกษาศรีสะเกษเขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผเู้ ป็นศิษยเ์ ก่ารุ่นใหม่ เป็นแบบอยา่ งที่ดีทางการศึกษา หนา้ ที่ การงานและการดาํ เนินชีวติ เน่ืองในงานครบรอบ 70 ปี ก่อต้งั โรงเรียนบา้ นหนองเตย อาํ เภอพยหุ ์ สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาศรีสะเกษเขต 1 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผมู้ ีคุณงามความดี ไดร้ ับคดั เลือกผา่ นรอบแรก 1 ใน 40 คน จาก ผเู้ ขา้ รับการประเมิน 280 คน ในการสมคั รชิงทุนการศึกษาในและ ต่างประเทศของ Ford Foundation International Fellowships Program USA มูลนิธิทุนการศึกษาเอเชีย (ASF) ในพระราชูปถมั ภส์ มเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผนู้ าํ หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งมาจดั กิจกรรมการ เรียนรู้ และพฒั นาผเู้ รียนให้รู้หลกั ของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในรูปแบบการใชน้ ิทานเล่ม เลก็ ประกอบการวจิ ยั ในช้นั เรียนโครงการวจิ ัยเศรษฐกจิ พอเพยี งสานักงานทรัพย์สินส่วน พระมหากษตั ริย์ร่วมกบั บริษัทสยามกมั มาจลน์ ใหเ้ กียรติสัมภาษณ์และเกบ็ ขอ้ มูลเผยแพร่ ผลงานและการทาํ งาน พ.ศ. 2553

หนังสือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชุด โลกใบใหม่ของหนูนา  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผมู้ ีคุณงามความดีและความสามารถไดร้ ับคดั เลือกเป็นครู นวตั กรรม (Innovation Teacher) กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ เน่ืองในงานยกผลสมั ฤทธ์ิ 4 วชิ าหลกั ระดบั สาํ นกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเดก็ หญิงกญั ญารัตน์ เกษกุล เด็กหญิงภคั จิรา จิ๋วนารายณ์ เดก็ หญิงอภิญญา ชาภคั ดี ไดร้ ับรางวลั เหรียญเงิน กิจกรรม โครงงานวทิ ยาศาสตร์สิ่งประดิษฐ์ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ เน่ืองในงานยกผลสัมฤทธ์ิ 4 วชิ าหลกั ระดบั สาํ นกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กหญิงกญั ญารัตน์ เกษกลุ เด็กหญิงบวั ศร ก่ึงวงษ์ เดก็ หญิงเสาวลกั ษ์ ศรีเนตรไดร้ ับรางวลั เหรียญทอง รองชนะเลิศอนั ดบั 1 กิจกรรมโครงงานวทิ ยาศาสตร์ ประเภททดลอง ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ เน่ืองในงานยก ผลสัมฤทธ์ิ 4 วชิ าหลกั ระดบั กลุ่มโรงเรียนพนมดงรัก สาํ นกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษา ศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเด็กหญิงนิธิดา พวงลอย เดก็ ชายอนุชา พรมชาติ เดก็ หญิงจินตนา ปัญญาพนั ธ์ ไดร้ ับรางวลั เหรียญทอง รองชนะเลิศอนั ดบั 1 กิจกรรม ตอบปัญหาอจั ฉริยภาพทางวทิ ยาศาสตร์ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ เนื่องในงานยกผลสัมฤทธ์ิ 4 วชิ าหลกั ระดบั กลุ่มโรงเรียนพนมดงรัก สาํ นกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษา ศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นครูผฝู้ ึกสอนนกั เรียนเดก็ หญิงพรรณี นาคชาติ เด็กชายอนุชา พรมชาติ เดก็ หญิงจินตนา ปัญญาพนั ธ์ ไดร้ ับรางวลั เหรียญเงิน รองชนะเลิศอนั ดบั 1 กิจกรรม ตอบปัญหาอจั ฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ เนื่องใน การแข่งขนั ศิลปหตั ถกรรมกีฬา วชิ าการ ระดบั กลุ่มโรงเรียนพนมดงรัก สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา ศรีสะเกษ เขต 4 พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็น วทิ ยากรการอบรมเชิงปฏิบตั ิการ “การบูรณาการการสอนโดย ใชว้ ทิ ยาศาสตร์เป็นแกน”เน่ืองในงานยกผลสมั ฤทธ์ิ 4 วชิ าหลกั สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา ศรีสะเกษเขต 4 จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2553  ไดร้ ับการยกยอ่ งเชิดชูเกียรติ เป็นผมู้ ีความรู้ความสามารถ ไดส้ ่งโครงการพฒั นาทกั ษะการ คิดข้นั สูง (The Development high-er Thinking Skill) ประกวดไดท้ ุนสนบั สนุนการวจิ ยั เพ่ือ คุณภาพเยาวชน (สสค.) ระดบั ประเทศเป็น 1 ใน 227 โครงการจากการส่งประกวดท้งั หมด พ.ศ. 2553

จดั พมิ พ์โดย อรอนงค์ สุขสงวน ตาแหน่งครู วทิ ยฐานะครูชานาญการ สาขาวทิ ยาศาสตร์ โรงเรียนเกษตรประชาตาทวด สานักงานเขตพืน้ ทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 4