ทีลอซู

บทน ำ น ้ำตกทีลอซู น ้ำตกทีลอซู ตั้งอยู่ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง อ าเภออุ้มผาง จังหวัดตาก ห่างจากที่ท าการเขตฯ 3 กิโลเมตร ทีลอซู เป็นภาษากะเหรี่ยงแปลว่า น ้าตกด า มีลักษณะเป็นน ้าตกภูเขาหินปูนขนาดใหญ่ ตั้งอยู่บนความสูงจาก ระดับน ้าทะเล 900 เมตร เกิดจากล าห้วยกล้อท้อ ล าน ้าทั้งสายตกลงสู่หน้าผาสูงชัน มีน ้าไหลแรงตลอดปี ความกว้างของ ตัวน ้าตกประมาณ 500 เมตร ไหลลดหลั่นเป็นชั้น ๆ มีความสูงประมาณ 300 เมตร ล้อมรอบด้วยป่าดงดิบที่สมบูรณ์ เป็น น ้าตกที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 6 ของเอเชีย ตามความจริงต้องออกเสียงว่า 'ทีลอชู' และเป็นค านามในภาษากะเหรี่ยงแปลว่า 'น ้าตก' ชื่อ 'ทีลอซู' เป็นความ พยายามแปลความหมายทีละค า โดย 'ที' หรือ 'ทิ' แปลว่า 'น ้า' 'ลอ' หรือ 'ล่อ' แปลว่า 'ตก' แต่ 'ชู' ไม่มีความหมาย ใกล้เคียง ดังนั้น จึงมีความพยายามท าให้เป็นค าที่มีความหมาย เนื่องจาก 'ซู' แปลว่า 'ด า' จึงน าไปสู่การเรียกว่า 'ทีลอซู' และแปลว่า 'น ้าตกด า' (ข้อมูลจากไกด์ท้องถิ่นชาวไทยภูเขาบอกว่า 'ทีลอ' แปลว่า 'น ้าตก' ส่วน 'ซู' ในภาษาไทยภูเขาแปลว่า 'ใหญ่' ในพื้นที่ยังมี น ้าตกที่ใกล้กันชื่อน ้าตก 'ทีลอจ่อ' ซึ่งแปลว่าน ้าตกน้อง หรือน ้าตกเล็ก) ทีลอซู ได้รับค ากล่าวขานถึงว่าเป็นน ้าตกที่สวยงาม และมีความสวยงามเป็นพิเศษในช่วงฤดูฝน ระหว่าง 1 มิ.ย. - 31 พ.ย. ปริมาณน ้าฝนที่มากจะเพิ่มปริมาณน ้าในล าธารท าให้สายน ้าตกกว้างใหญ่กว่าฤดูอื่น แต่เป็นช่วงที่ทางรถเข้าน ้าตกปิด เพื่อ ป้องกันอันตรายแก่ผู้ใช้เส้นทางและถนอมสภาพทางไม่ให้เสียหาย นักท่องเที่ยวอาจเลี่ยงใช้เส้นทางนี้ได้ โดยการซื้อทัวร์กับ บริษัทน าเที่ยวซึ่งจะเดินทางด้วยเรือยางและเดินป่าอีกราว 12 กม.แต่หากมาท่องเที่ยวช่วงฤดูหนาว - ฤดูร้อนระหว่าง 1 ธ.ค. - 31 พ.ค. ก็สามารถใช้ทางรถยนต์เข้าน ้าตกได้ จึงเป็นช่วงเวลาที่เที่ยวได้สะดวกที่สุด ไม่ว่าจะเที่ยวแบบไปกลับหรือ พักค้างแรม การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ได้ก าหนดให้น ้าตกทีลอซู เป็นหนึ่งในเก้าตะวัน ตามโครงการมหัศจรรย์เมืองไทย 12 เดือน 7 ดาว 9 ตะวัน โดยมีจุดเด่นคือ 'มหัศจรรย์รุ้งกินน ้าที่น ้าตกทีลอซู'

สำรบัญ เรื่อง หน้าที่ ประวัติน ้าตกทีลอซู 1 สิ่งที่น่าสนใจ 3 การเดินทาง 4 สถานที่พัก 5 อ้างอิง 6

- 1 - ประวัติน ้ำตกทีลอซู ทีลอซู ได้รับกำรค้นพบโดยพรำนชำวกะเหรี่ยงคนหนึ่งที่เดินเข้ำมำล่ำสัตว์ ก่อนที่ ตชด.ได้บินเข้ำมำ ส ำรวจในพื้นที่และได้พบน ้ำตกทีลอชู ต่อมำกรมป่ำไม้จะประกำศให้บริเวณนี้เป็นเขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่ำอุ้ม ผำง และหลังจำกปี พ.ศ. 2528 ที่ อ ำเภอ ปรีชำ อินทวงศ์ พำบุคลำกรของนิตยสำรท่องเที่ยวแคมปิง เข้ำไป ส ำรวจน ้ำตกทีลอซูและน ำไปตีพิมพ์ลงนิตยสำรจึงเป็นจุดเริ่มต้นที่ท ำให้คนภำยนอกรู้จัก 'ทีลอซู' หรือออกเสียงตำมภำษำปะก่ำหญอว่ำ 'ที-หล่อ-ชู' ที แปลว่ำ น ้ำ, หล่อ แปลว่ำ ไหล และ ชู แปลว่ำ ทิ่มแทง (หล่อ-ชู เป็น กิริยำ หมำยถึง กำรไหลลงมำอย่ำงแรงของน ้ำปะทะกับพื้นเบื้องล่ำง) ดังนั้นจึงแปลว่ำ น ้ำตก (บำงท่ำนบอกว่ำแปลว่ำ น ้ำตกด ำ ค ำว่ำ 'ด ำ' ไม่ได้ออกเสียงว่ำ ซู แต่ออกเสียงคล้ำยๆกัน ไม่รู้จะเขียน เป็นอักษรไทยอย่ำงไร เพรำะเสียงนี้ไม่มีในภำษำไทย ต้องออกเสียงให้ฟังนะครับ ถึงจะแยกควำมแตกต่ำงได้) น ้ำตกนี้ซ่อนอยู่ในหลืบผำอันกว้ำงใหญ่ สำยน ้ำเกิดจำกห้วยกล้อทอซึ่งมีแดนก ำเนิดอยู่บนดอยผะวี แล้วไหลลง แม่น ้ำแม่กลองที่ ต ำบล แม่ละมุ้ง อ ำเภอ อุ้มผำง กำรค้นพบที่กล่ำวถึงเป็นกำรพบของคนไทย จำกงำนของ ประชำ แม่จัน ในหนังสือ 'อุ้มผำง เบื้องหลัง ธรรมชำติ' เขียนถึง บริเวณที่ตั้งแคมป์ ทีลอชู เป็นบ้ำนเก่ำชำวปกำกะญอ (กะเหรี่ยง) เรียกว่ำ 'ว่ำชื่อคี' บริเวณ ที่จอดรถเป็นที่นำเก่ำของชำวบ้ำนที่นี่ กำรที่เป็นบ้ำนร้ำงเพรำะชำวบ้ำนบำงส่วนได้ย้ำยไปอยู่บ้ำนโขะทะเพื่อเข้ำ ร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย ที่เหลือย้ำยเข้ำมำอยู่กับฝ่ำยรัฐบำล ดังนั้น ชำวปกำกะญอที่นี่รู้จัก น ้ำตกทีลอชูมำช้ำนำนแล้ว

- 2 - ต้นน ้ากล้อทอนั้นอยู่ทีผืนป่าเหนือบ้านกล้อทอครับ ส่วนดอยพาวีนั้นอยู่ในเขตแดนพม่าแล้วและดอยพาวีเป็นต้น น ้าแหม่จอโกล หรือแม่น ้าแม่จันซึ่งสายน ้าแม่จันจะไหลไปบรรจบกับแม่น ้าแม่กลองที่บ้านแม่จันทะกลายเป็นแม่น ้าแม่ กลองไหลลงไปเรื่อยๆ จนเป็นแม่น ้าแม่กลองที่สมุทรสงครามนั่นแหละครับ ทั้งนี้ต้นน ้าแม่กลองอยู่ที่บ้านแม่กลองคี (ค า ว่าคี) คือนั้นน ้าส่วนทะจะเป็นปลายน ้าหรือสบน ้า เช่น สบเมย สบแจ่ม อะไรประมาณนั้น ในส่วนของล าห้วยกล้อทอนั้นต้น น ้าจริงๆ จะอยู่ที่ผืนป่าเลยบ้านกล้อทอขึ้นไปก่อนจะมาปรากฏเป็นแม่ล าห้วยใหญ่จริงๆ ก็ที่ถ ้ากล้อทอคี ซึ่งจะเป็นถ ้าขนาด ใหญ่ โดยสายน ้ากล้อทอนี้จะไหลผ่านบ้านกล้อทอ บ้านนุเซโปล้ บ้านคอกา (บ้านร้าง) จากนั้นก็จะไหลผ่านผืนป่าเข้าไป จนถึงน ้าตกทีลอซู ซึ่งก่อนจะถึงน ้าตกทีลอซู จะมีล าห้วยล าธารไหลมาบรรจบกับล าห้วยกล้อทอหลายสาย ค าว่า ที แปลว่า น ้า ถูกต้อง ค าว่า หล่อ ก็แปลว่าลงนั้นถูกต้องคลับ ส่วนค าว่า 'หล่อชู' นั้น เป็นค าประสมระหว่าง 'หล่อ' กับ 'ชู' หล่อคือลง ครับ ชู คือทิ่ม แทง ปัก แต่ค าว่าหล่อชูเป็นค าเฉพาะที่แปลได้ว่า 'พุ่งลง' การตกลงจากที่สูงนั้นกะเหรี่ยงใช้ต่างกันไป เช่น ไหลลง จะใช้ค าว่า หล่อหยวา ตกลง ใช้ค าว่า หล่อแต่ะ หยดลง ใช้ค าว่า หล่อจ่อ การตกแบบกระจาย ใช้ค าว่า หล่อชี กล่าวโดยสรุปก็คือ ทีหล่อชูแปลว่า 'น ้าตก'

- 3 - สิ่งที่น่ำสนใจ เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะทาง 1.5 กม.ก่อนถึงน ้าตกจะผ่านป่าไผ่และป่าเบญจพรรณ มีดอกกระเจียวขึ้น ตามพื้นป่าระหว่างทางมีป้ายสื่อความหมายเกี่ยวกับธรรมชาติและพืชพันธุ์ตามจุดต่างๆ ให้นักท่องเที่ยวได้ศึกษา เมื่อถึง บริเวณน ้าตก จะเห็นละอองน ้าฟุ้งกระจายไปทั่วโขดหินเบื้องล่าง มองเห็นธารน ้าตกลงมาจากผาหินปูนซึ่งอยู่สูงประมาณ 300ม. ตามแนวกว้างกว่า500 ม. ท่ามกลางป่าครึ้ม อาจแบ่งธารน ้าตกได้เป็นสามกลุ่ม คือกลุ่มด้านซ้ายมือ (เมื่อหันหน้า เข้าหาน ้าตก) เป็นกลุ่มใหญ่ที่สุดสูงที่สุด และเป็นด้านที่สวยที่สุด มีธารน ้าตกหลายสายไหลลดหลั่นลงมาเป็นชั้นเชิง ส่วน กลุ่มตรงกลาง สายน ้าไหลลงมาจากหน้าผาสูงชันใกล้เคียงกบกลุ่มซ้ายมือแต่ไม่เป็นชั้นและแคบกว่า ส่วนหลุ่มทางขวามือ มีสายน ้าตกมากและหน้าผาเตี้ยกว่าสองกลุ่มแรก เมื่อมองทั้งสามกลุ่มรวมกันจะเห็น น ้าตกทีลอซู ที่ยิ่งใหญ่และสวยงาม บริเวณด้านล่างมีทางเดินไปยังจุดชมวิวทิวทัศน์บนยอดเขาฝั่งตรงกันข้าม เป็นจุดที่มองเห็น น ้าตกทีลอซู ได้สวยงามและ ชัดเจนขึ้น ใช้เวลาเดินไปกลับประมาณ 2 ชม.

- 4 - การเดินทาง การเดินทาง รถยนต์ จากอ าเภออุ้มผางใช้เส้นทางสายอุ้มผาง-แม่สอด ถึงหลักกิโลเมตรที่ 161 มีทางแยกซ้ายที่ บ้านแม่กลองใหม่ไปด่านเดลอ หรือจุดตรวจ “เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง” เป็นระยะทาง 30 กิโลเมตร จากนั้นเดินทาง ไปตามถนนลูกรังอีก 26 กิโลเมตร ถึงที่ท าการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง ใช้เวลาในการเดินทางโดยรถยนต์ประมาณ 3 ชั่วโมง เส้นทางช่วงนี้เป็นทางดิน ควรใช้รถปิคอัพ หรือรถขับเคลื่อน 4 ล้อที่ช่วงล่างมีความสูงมากพอสมควร ในฤดูฝนรถ อาจเข้าไม่ได้ และจากที่ท าการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผางต้องเดินเท้าเข้าไปอีกประมาณ 1.5 กิโลเมตร จึงถึงตัวน ้าตก ทีลอซู

- 5 - สถานที่พัก สถานที่พักผ่อนทริปท่องเที่ยวน ้าตกทีลอซู มีให้เลือกหลายรูปแบบ 1. ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง (นอนเต้นท์) 2. ในตัวเมืองอุ้มผาง ทั้งที่ติดแม่น ้าและไม่ติดแม่น ้า การเดินทาง จากกรุงเทพฯ ใช้เส้นทางหมายเลข 1 สู่ จังหวัดตาก ก่อนถึง จังหวัดตาก ซ้ายมือมีทางแยกป้ายบอก ทางเข้าสู่ อ าเภอแม่สอด ระยะทางประมาณ 87 กิโลแมตร แล้วต่อจาก อ าเภอแม่สอดไป อ าเภออุ้มผาง เส้นทาง นี้ ต้อง ระวังให้มาก เพราะเป็นเส้นถนนตัดผ่านเขาสลับซับซ้อนคดโค้งกว่าพันโค้ง ได้สัมญานามว่า'สายลอยฟ้า' ด้วย ระยะทางประมาณ 164 กิโลเมตร กินเวลาประมาณ 4-5 ชั่วโมง ซึ่งไม่เบาเหมือนกัน ผู้ที่ขับรถไปเองต้องระมัดระวังเป็น พิเศษ ระหว่างทางทิวทัศน์ชวนให้หลงใหลเพลิดเพลินไปกับการเดินทาง จากเส้นทางอุ้มผางสู่น ้าตกทีลอซู ระยะทาง ประมาณ 43 กิโล ถึงเขตรักษาพันธุ์ฯ แล้วเดินเท้าเข้าไปที่น ้าตกอีก 1.8 กิโลก็จะถึงถึงน ้าตกทีลอซู ความเหน็ดเหนื่อยกับ การเดินทางก็หมดสิ้นไป สายน ้าตกแห่งความอลังการทีลอซู รอการมาเยือนจากทุกท่าน ทุกวันเวลา

- 6 - อ้ำงอิง https://th.wikipedia.org http://www.thairath.co.th/content/501257 http://www.paiduaykan.com/76_province/north/tak/teelorsu.html http://www.thai-tour.com/program/main_teloso.htm