นิทานอาเนาะอูลา

คำ�นำ� วรรณกรรมพื้นบ้านประเภทนิทานที่แพร่กระจายอยู่ในสังคมจังหวัดชายแดนภาคใต้มีอยู่เป็น จำ�นวนมาก ทั้งที่ได้มีการบันทึกไว้และไม่ได้บันทึกไว้ หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา ได้คัดเลือกนิทานประจำ�ถิ่น เรื่อง ปูเลายือลาปี นิทานมหัศจรรย์ เรื่องเจ้าชายกุ้ง และเรื่องอาเนาะอูลา นิทานสัตว์ เรื่องกระจงเจ้าปัญญา นิทานผี เรื่องฮาตูบูกิต นิทานคติธรรม เรื่องบังหวัง นิทานชีวิต เรื่องเจ้าพริกขี้หนูและผองเพื่อน มาจัดทำ�เป็นหนังสือนิทานเสริมทักษะการอ่านสำ�หรับเยาวชนในจังหวัดชายแดนภาคใต้ คณะผจู้ ดั ท�ำ หวงั เปน็ อยา่ งยงิ่ วา่ หนงั สอื นทิ านทงั้ 7 เรอื่ งนจี้ ะเปน็ ประโยชนต์ อ่ เยาวชนในการอนรุ กั ษ์ สืบสาน และเผยแพร่วรรณกรรมพื้นบ้านให้เป็นมรดกของท้องถิ่นอันควรค่าแก่ความภาคภูมิใจสืบไป หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย 2563

เรยี บเรยี ง : ซอฟวู ะห์ กโู น ภาพประกอบ : นรู ีย์ โตะลอเมาะ

1 ณ หมู่บา้ นแห่งหน่ึง มีหญงิ ม่ายคนหนงึ่ ชอ่ื เมาะมาวา สามีของนางเพ่ิงเสียชีวติ ในขณะท่นี างก�ำ ลงั ทอ้ งแกใ่ กลค้ ลอด

2 ในวันที่นางคลอด พายโุ หมกระหนํา่ “โอย๊ โอย๊ ” “ข้ามาแล้ว ข้ามาแล้ว” เสยี งหมอตำ�แยดงั มาแตไ่ กล “เอ้า 1 2 3 เบง่ ” “วา้ ย! งู เมาะมาวาออกลูกเป็นงู อะไรกนั น่ี เกดิ มาไม่เคยพบไม่เคยเหน็ ”

3 “เจา้ ข้าเอย้ เมาะมาวาออกลกู เปน็ งู สิ่งชั่วร้ายเกิดขึน้ แล้ว” ชาวบา้ นในหม่บู า้ นตกใจท่ีเมาะมาวาคลอดลกู ออกมาเปน็ งจู งอาง 2 ตวั จงึ ขบั ไล่ออกจากหมูบ่ ้าน

4 เมาะมาวาอุม้ ลกู งูนอ้ ยหนีมาจนถึงภูเขาแหง่ หนง่ึ วนั นัน้ เปน็ วนั ขน้ึ 15 คาํ่ เทวดาองค์หนง่ึ ไดแ้ ปลงกายเปน็ ฤๅษบี �ำ เพ็ญตบะอยบู่ นภเู ขา

5 “ท�ำ ไมชาวบา้ นตอ้ งท�ำ อยา่ งนี้ ทัง้ ๆ ท่พี วกเราไม่ได้ท�ำ ผดิ อะไรและไมไ่ ด้ตง้ั ใจทีจ่ ะเกดิ มาเป็นงู พวกเราอยากเกิดเป็นคนเหมอื นชาวบ้านทว่ั ไป” “ถ้าอยากเปน็ คน ข้าก็จะชว่ ยให้เจ้าทง้ั สองเปน็ หญิงสาวสวย แตม่ ีข้อแม้วา่ ถา้ เป็นคนแลว้ ตอ้ งไม่ ทะเลาะกนั ไมอ่ ิจฉารษิ ยา รู้จักให้อภยั ซ่งึ กันและกนั ถ้าผิดสญั ญาเจา้ ก็จะกลบั เปน็ งูอย่างเดิม”

6 “เจา้ ค่ะ เจา้ คะ่ ” “โอมเพย้ี ง” งูทั้งสองกไ็ ด้กลายรา่ งเปน็ หญิงสาวสวย และอาศยั อยู่ในปา่ ลึกกบั ผ้เู ป็นแม่

7 วนั หนง่ึ พระราชาไดเ้ ข้าปา่ เพือ่ ลา่ สัตว์ กวางนอ้ ยได้วิ่งหนีเข้าไปในบา้ นของหญิงมา่ ยลกู สอง เมื่อพระราชาเหน็ ลกู สาวทง้ั สองของหญิงม่ายน้ัน พระองคต์ กตะลึงในความงามของผู้เป็นนอ้ งและหลงรักนางตัง้ แตแ่ รกเหน็

8 ผเู้ ปน็ พ่ีเกิดความอจิ ฉารษิ ยาที่พระราชาหลงรกั นอ้ งสาวของตน ทั้งทีต่ นนัน้ กส็ วยไม่นอ้ ยไปกว่าน้องสาว

9 “เจา้ ช่างงามเหลือเกิน งามกว่าหญิงใดในโลก ขา้ รกั เจ้า เจ้าจะตอบรบั รักข้าไหม” “ข้าก็หลงรักพระองคเ์ ชน่ เดียวกนั ” เมอื่ พระราชาและหญิงสาวตา่ งมคี วามรู้สกึ ตรงกนั จงึ ตกลงพรอ้ มใจทีจ่ ะอภิเษกสมรสกนั

10 ในวันอภเิ ษกสมรสของพระราชากับหญงิ สาวผู้นอ้ ง เตม็ ไปดว้ ยความยินดปี รดี าของทกุ คน

11 ในขณะทบ่ี รรยากาศในงานเต็มไปด้วยความสขุ “ทำ�ไมต้องเปน็ เจ้า เจ้าจะได้ดไี ปกว่าข้าไมไ่ ด้ ข้าไมย่ อม” พ่สี าวเกดิ ความอิจฉารษิ ยาจนทนไม่ไหวจึงกลายร่างเปน็ งูจงอางตวั ใหญ่

12 งผู ู้เป็นพ่ตี รงเขา้ ฉกกดั นอ้ งสาวอยา่ งแรง น้องสาวทนพษิ บาดแผลไม่ไหวจงึ กลายรา่ งเป็นงู

13 งูทั้งสองสู้กันจนกระทั่งน้องสาวสน้ิ ลมหายใจ แมว้ า่ พระราชาจะรคู้ วามจรงิ วา่ หญงิ อนั เปน็ ทร่ี กั ของตนเปน็ งู พระองคก์ ย็ งั คงรกั นางเชน่ เดมิ “นอ้ งหญงิ ของขา้ ข้าขอโทษท่ไี ม่สามารถปกปอ้ งเจ้าได”้

14 “ท�ำ ไมเจ้าจึงท�ำ เยี่ยงนี้ น่ีน้องสาวเจ้านะ” “แลว้ ไยพระองคไ์ มท่ รงเลอื กหมอ่ มฉนั ทงั้ ๆ ท่หี มอ่ มฉันสง่างามไมน่ ้อยไปกว่า น้องสาวของหมอ่ มฉนั ทำ�ไมหรือเพคะ” “เพราะเจา้ เปน็ อยา่ งนไ้ี งเล่า อิจฉารษิ ยาฆ่าได้แมก้ ระทง่ั นอ้ งสาวตนเอง”

15 พ่ีสาวเสียใจทท่ี ำ�ให้น้องสาวของตนเองต้องตาย และไม่สามารถท�ำ ใหพ้ ระราชารกั นางได้ นางไมส่ ามารถแปลงกายเป็นมนุษย์ไดอ้ ีกต่อไป เพราะผดิ ค�ำ มน่ั สญั ญาที่ใหไ้ ว้กับฤๅษี นางจึงหนขี นึ้ ไปอยบู่ นภเู ขาในปา่ ลึกตลอดกาล

หนังสอื นทิ านพ้นื บ้านชายแดนภาคใต้ นิทานมหัศจรรย์ นิทานผี นิทานคติธรรม เรื่อง อาเนาะอลู า เรื่อง ฮาตบู ูกิต เรื่อง บังหวัง นิทานมหัศจรรย์ นิทานชีวิต นิทานสัตว์ นิทานประจำ�ถิ่น เรื่อง เจ้าชายกุ้ง เรื่อง เจ้าพริกขี้หนูและผองเพื่อน เรื่อง กระจงเจ้าปัญญา เรื่อง ปูเลายือลาปี เร่อื ง อาเนาะอูลา คณะทำ�งาน เรียบเรยี ง ซอฟวู ะห์ กโู น 1. ผู้ช่วยศาสตราจารย์สุภา วัชรสุขุม ภาพประกอบ นรู ีย์ โตะลอเมาะ 2. อาจารย์ธวัลรัตน์ พรหมวิเศษ ลขิ สิทธิข์ องมหาวิทยาลยั ราชภัฏยะลา 3. อาจารย์สุรัสวดี นราพงศ์เกษม ทอ่ี ย่ ู 133 ถ.เทศบาล 3 ต.สะเตง 4. อาจารย์จิตติขวัญ ภู่พันธ์ตระกลู อ.เมือง จ.ยะลา 95000 5. อาจารย์ซอฟูวะห์ กูโน โทรศพั ท ์ 073-299699 6. อาจารย์สุเมตตา ประสาทแก้ว โทรสาร 073-299610, 073-299611, 073-299601 7. นางสาวซอฟีย๊ะห์ สามะ เวบ็ ไซต์ https://www.yru.ac.th ISBN 978-616-7782-96-6 https://human.yru.ac.th/thai_ed/ พมิ พค์ รั้งที่ 1 จำ�นวน 1,000 เล่ม จดั พมิ พโ์ ดย มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา พมิ พท์ ่ ี สยามพริ้นติ้ง