ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ป.3

คำนำ การมีนิสัยรักการอ่านจะส่งผลต่อการพัฒนาเยาวชนในด้านต่าง ๆ ตามมา ทั้งด้านการเขียน และการคิดวิเคราะห์ตามลำดับ ทักษะดังกล่าวทำให้ผู้เรียนเข้าใจใน องค์ความรู้ที่ได้รับ และเปรียบเสมือนการติดอาวุธทางปัญญาที่เข้มแข็งให้กับตัวนักเรียน การอ่าน การเขียนและการคิดวิเคราะห์มีความสัมพันธ์และมีอิทธิพลต่อผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน ดังนัน้ หากเยาวชนไทยได้รับการพัฒนาทักษะเหล่านี้ กจ็ ะส่งผลต่อการพัฒนา ความสามารถในการศึกษาหาความรู้ตอ่ ไป สาขาวิชาภาษาไทย วิทยาลัยการฝึกหัดครู มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร จัดโครงการ “ยกระดับคุณภาพการเรียนรู้ด้านการอ่านการเขียนและการคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน” (กิจกรรมยกระดับคุณภาพการเรียนรู้ด้าน การอา่ นการเขียนและการคดิ วิเคราะห์ของนกั เรียนในระดับการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐานในเขตพื้นที่ รับผิดชอบ) ขึ้น โดยจัดทำชุดกิจกรรมการเรียนรู้ “การอ่าน การเขียน และการคิด วิเคราะห์” ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑-๖ เพื่อใช้กิจกรรมการเรียนรู้เสริมหลักสูตร ที่เหมาะสมกับช่วงวัย และนอกเวลาเรียนปกติ แล้วประยุกต์ให้เข้ากับบริบทของพื้นท่ี จังหวัดนครนายก สร้างเป็นแนวทางการพัฒนาทักษะการอ่าน การเขียน และการคิด วิเคราะห์ โดยผู้มีส่วนสำคัญในโครงการฯ ประกอบด้วยคณาจารย์ นักศึกษาประจำ สาขาวิชาภาษาไทย และสาขาวิชาหลักสูตรและการสอน วิทยาลัยการฝึกหัดครู มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร ร่วมกันพัฒนายกระดับคุณภาพการเรียนรู้ด้านการอ่าน การเขียน และการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นต้นแบบ สำหรบั การนำไปใชใ้ นโรงเรียนต่าง ๆ ใหเ้ กิดขนึ้ อยา่ งยง่ั ยนื ตอ่ ไป สาขาวิชาภาษาไทย วิทยาลัยการฝึกหดั ครู มหาวทิ ยาลัยราชภฏั พระนคร ๒๕๖๒

สำรบญั หนา้ เรื่อง ก ข คำนำ ๑ สารบญั ๔ มาอ่านกันเถอะ ๕ การอา่ นจับใจความสำคัญ ๘ อักษร ๓ หมู่ (ไตรยางศ์) ๑๐ สระไหน อะไรเอย่ ๑๒ ฉนั คือใคร ใครคอื ฉนั ๑๔ ประเอย๋ ประโยค ๑๖ เป็นเร่อื งเปน็ ราว ๑๘ ให้ภาพเล่าเรอื่ ง ๒๒ ตน้ โอ๊กกับตน้ อ้อ ๒๔ เดก็ ดีมวี ชิ า ๒๕ ล้างตู้ปลา ๒๖ กระจก(ไม)่ เงา ๒๙ นำ้ ตกเหวนรก ชอ่ื เสยี งแห่งหนง่ึ ในนครนายก ๓๒ ดงละคร เมืองโบราณนครนายก ๓๗ คำท่หี นูอา่ นออกเขียนได้ บรรณานุกรม

มาอ่านกนั เถอะ การอ่าน เป็นพน้ื ฐานทส่ี ำคัญของการเรียนรแู้ ละพัฒนาสติปญั ญาของคนใน สังคม การอ่านทำให้เกิดการพัฒนาด้านสติปัญญา ความรู้ ความสามารถ พฤติกรรม และค่านิยมต่าง ๆ รวมทั้งช่วยในการเปลี่ยนแปลงการดำรงชีวิต พัฒนาไปสู่สิ่งที่ดี ที่สุดของชีวิต การอ่านจึงมีความสำคัญต่อชีวิตมนุษย์อย่างยิ่ง (สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน, ๒๕๕๐: ๑) นอกจากน้ี การอา่ นยงั เปน็ เคร่อื งมอื ที่สำคัญที่ใช้ในการเสาะแสวงหาความรู้ การรู้และใช้วิธีการอ่านที่ถูกต้อง จึงเป็น สิ่งจำเป็นสำหรับผู้อ่านทุกคน การรู้จักฝึกฝนอ่านอย่างสม่ำเสมอก็จะช่วยให้ผู้อ่าน มีพื้นฐานในการอ่านที่ดี (สุนันทา มั่นเศรษฐวิทย์, ๒๕๔๓: ๑) อีกทั้งยังช่วยให้ คนเรียนเก่ง เพราะการเรียนวิชาต่าง ๆ จำเป็นต้องอาศัยการอ่านช่วยให้ผู้อ่าน ประสบความสำเร็จในการประกอบอาชีพ โดยการนำความรู้จากเอกสารที่ได้อ่านมา ปรับปรุงงานของตน การอ่านทำให้ได้รับความบันเทิงในชวี ิตมากขึ้น ทำให้ผู้อ่านเปน็ ที่ยอมรับของสังคม เป็นคนที่น่าสนใจ เนื่องด้วยการอ่านหนังสือมากทำให้มีความคิด ลึกซึ้งกว้างขวาง สามารถแสดงความรู้ ความคิดเห็นได้ดี (ฐะปะนีย์ นาครทรรพ, ๒๕๔๕: ๒๐) การอ่านออกเสียง เป็นการอ่านที่ผู้อ่านเปล่งเสียงออกมาให้ผู้อื่นได้ยิน เป็นถ้อยคำ ประโยค หรือเรื่องราว โดยมีหลักในการอ่านออกเสียง เช่น ไม่อ่านเร็ว หรือช้าเกินไป อ่านด้วยความดังที่เหมาะสมไม่ดังหรือเบาเกินไป อ่านถูกต้องตาม อักขระวิธี แบ่งวรรคตอนในการอ่านให้ถูกต้อง อ่านให้ชัดเจน ไม่อ่านออกเสียงในท่ี ท่ีไม่ควรอา่ น เช่น ในหอ้ งสมดุ เปน็ ต้น แต่ก่อนที่ จะอ่านออกเสียงได้คล่องนั้น ควรฝึกอ่านสะกด คำให้ไดเ้ สียก่อน การอ่านสะกดคำ คือ การอ่านโดย นำพยัญชนะตน้ สระ วรรณยกุ ต์ และตวั สะกดมา ประสมเป็นคำอ่าน การอ่านสะกดคำจึงเป็น เครื่องมอื สำหรบั อา่ นคำใหม่ นกั เรียนต้องสังเกต รูป และเสียงของคำ เมื่อสะกดคำจนจำคำ ๑

ได้แล้ว ต่อไปก็ไม่ต้องใช้วิธีการสะกดคำนั้น ให้อ่านเป็นคำได้เลย จะทำให้นักเรียน อ่านคำและเร่ืองราวได้เร็ว โดยมวี ธิ ดี ังนี้ (ปราณี ปราบรปิ ,ู ม.ป.ป.: ๗-๑๒) ๑. ใหอ้ า่ นออกเสียงพยญั ชนะกอ่ นเสมอ ไม่ว่าคำนัน้ จะเขยี นสระกอ่ น พยญั ชนะหรอื หลงั พยัญชนะ แลว้ ตอ่ ด้วยสระและวรรณยกุ ต์ตามลำดับ เชน่ กา สะกดว่า กอ - อา กา ไก่ สะกดวา่ กอ - ไอ ไก - เอก (ไม้เอก) - ไก่ หรือ สะกดวา่ กอ - ไอ ไก ไก - เอก (ไม้เอก) - ไก่ กาย สะกดว่า กอ - อา - ยอ กาย หรือสะกดวา่ กอ - อา กา กา - ยอ กาย ๒. ให้อ่านออกเสียงตามเสียงหรือรูปสระ แม้รูปสระนั้นใช้ตัวเขียน หลายตัว กไ็ มส่ ะกดรปู สระตามตวั เขยี น เชน่ เปีย สะกดวา่ ปอ - เอยี เปีย ไม่สะกดวา่ ปอ - เอ - อี - ยอ เปยี (ถา้ เน้นออกเสยี ง) ไม่สะกดวา่ เอ - ปอ - อี - ยอ เปยี (ถา้ เน้นออกเสียง) ๓. ให้อ่านออกเสียงสระ แม้สระจะเปลี่ยนรูปหรือลดรูปเมื่อมีตัวสะกด เชน่ วัน สะกดวา่ วอ - อะ - นอ วัน จน สะกดวา่ จอ - โอะ - นอ จน *อาจสะกดตามรูปทีเ่ ขยี น ถ้าตอ้ งการเน้นการเขยี น ดังนี้ วนั สะกดว่า วอ - ไม้หนั อากาศ - นอ วัน จน สะกดว่า จอ - นอ จน ๒

๔. ให้อ่านเสียงพยัญชนะประสม กรณีคำนั้นใช้พยัญชนะต้นเป็น พยญั ชนะประสม หรือทเี่ รยี กว่า คำควบแท้ คำควบไมแ่ ท้ เช่น คลาย สะกดว่า คอ - ลอ คลฺ อ คลฺ อ - อา - ยอ คลาย ทราย สะกดวา่ ทอ - รอ ซอ ซอ - อา - ยอ ซาย จริง สะกดวา่ จอ - รอ จอ จอ - อิ - งอ จิง ๕. ให้อ่านเสียงพยัญชนะตัวที่สองตามเสียงพยัญชนะที่เป็นอักษรนำ กรณีทเี่ ปน็ คำอกั ษรนำ เชน่ หนา สะกดว่า หอ - นอ หนอ หนฺ อ - อา หฺนา อย่า สะกดว่า ออ - ยอ หยฺ อ หยอ - อา หฺยา หฺยา - เอก (ไม้เอก) หยฺ า่ ตลาด สะกดว่า ตอ - ลอ ตลอ (ตะ - หฺลอ) ตลอ (ตะ - หฺลอ) - อา - ดอ ตลาด ๖. คำท่มี ีลกั ษณะตอ่ ไปน้ี เช่น ๖.๑ คำทม่ี ตี ัวสะกดไม่ตรงตามมาตรา ๖.๒ คำทีม่ ีตัวการันต์ (มเี ครือ่ งหมายทณั ฑฆาต -)์ ๖.๓ คำทใ่ี ช้ รร ๖.๔ คำที่มีตวั อักษรไม่ออกเสียง จะมีความซับซ้อนในการสะกดคำตามเสียงของสระ และเสียงของ พยัญชนะสะกดหรือตัวสะกด เมื่อเข้าใจรูปสระ เสียงสระ เสียงพยัญชนะสะกดต่าง ๆ และอา่ นไดถ้ กู ตอ้ งแลว้ ควรสะกดตามการเขียน เพือ่ จะได้เขียนใหถ้ ูกต้อง เชน่ พลั วนั (อา่ นว่า พนั - ละ - วนั ) สะกดตามการเขยี นว่า พ พาน - ไม้หันอากาศ - ล ลิง - ว แหวน - ไมห้ ันอากาศ - น หนู พลั วนั ๓

กาญจน์ (อ่านวา่ กาน) สะกดตามการเขยี นวา่ ก ไก่ - สระอา - ญ หญงิ - จ จาน - น หนู - การนั ต์ กาญจน์ หรรษา (อา่ นวา่ หัน - สา) สะกดตามการเขียนว่า ห หบี - ร หนั - ษ ฤๅษี - สระอา หรรษา กษัตริย์ (อา่ นวา่ กะ - สดั ) สะกดตามการเขยี นว่า ก ไก่ - ษ ฤๅษี - ไมห้ ันอากาศ - ต เต่า - ร เรอื - สระอิ - ย ยักษ์ - การนั ต์ กษตั ริย์ การอา่ นจับใจความสำคัญ การอ่านจับใจความสำคัญ คือ การอ่านที่มุ่งเน้นค้นหาสาระของเรื่องหรือ หนังสือแต่ละเล่มว่าคืออะไร ซึ่งแบ่งออกได้เป็น ๒ ส่วน (แววมยุรา เหมือนนิล, ๒๕๔๑: ๑๒) ดงั นี้ ๑. สว่ นทเ่ี ปน็ ใจความสำคัญ ๒. สว่ นทข่ี ยายใจความสำคัญหรอื สว่ นประกอบ ผู้สอนภาษาไทยโดยทั่วไป มักแนะนำให้ใช้หลักการในการฝึกจั บใจ ความสำคญั ของเรอ่ื งโดยใชห้ ลัก ๕W๑H คอื ๑) Who: ใคร ๒) What: ทำอะไร ๓) Where: ทีไ่ หน ๔) When: เมื่อไหร่ ๕) Why: เพราะเหตใุ ด/ทำไม ๖) How: อยา่ งไร ๔

อักษร ๓ หมู่ (ไตรยางศ)์ ไตรยางศ์ คือ อักษร ๓ หมู่ ซึ่งจัดแบ่งพยัญชนะไทย ๔๔ ตัว ได้แก่ อักษรสูง อักษรกลาง อักษรต่ำ โดยยึดเอา________ของ พยัญชนะทยี่ งั ไม่ไดผ้ นั วรรณยุกต์เปน็ เกณฑ์ อกั ษรกลาง _____ ตัว กจฎฏ ดตบป อ ๕

อกั ษรสูง _____ ตวั ผฝถฐ ขฃสศ ษหฉ อกั ษรตำ่ (เดย่ี ว) _____ ตัว ง ญน ย ณร วม ฬล ๖

อกั ษรต่ำ (ค่)ู _____ ตัว พภฟฑ ฒท ธ ค ฅฆซฮ ชฌ วิธจี ำง่าย ๆ อักษรกลาง : ไกจ่ ิกเด็ก(ฎ)ตาย(ฏ)บนปากโอง่ อักษรสงู : ผีฝากถงุ (ฐ)ข้าว(ฃ)สาร(ศ,ษ)ใหฉ้ นั อักษรต่ำ (เด่ียว) : งูใหญน่ อนอยู่ ณ ริมวัดโมฬีโลก อักษรต่ำ (คู่) : พ(่ี ภ)แฟนเธอ(ฑ,ฒ,ท)คง(ฅ)แซว เฮียชั้น(ฌ) ๗

สระไหน อะไรเอย่ ? คำสั่ง จากคำทก่ี ำหนด ให้นักเรียนบอกวา่ ใช้สระอะไรบา้ ง และ อ่านคำใหถ้ ูกต้อง แล้ววาดภาพจากคำที่กำหนดให้สวยงาม ตวั อย่าง ๐. รถยนต์ ใชส้ ระ_โ_-_ะ_,_โ_-_ะ_ ๑. กหุ ลาบ ใช้สระ________ ๒. ถงุ เทา้ ใช้สระ________ ๓. นาฬิกา ใช้สระ________ ๔. หนงั สือ ใช้สระ________ ๘

๕. รถทัวร์ ใชส้ ระ________ ๖. ฤๅษี ใช้สระ________ ๗. บ้านเรือน ใช้สระ________ ๘. ไฟเย็น ใช้สระ________ ๙. โรงเรียน ใช้สระ________ ๑๐. มอเตอร์ไซค์ ใช้สระ________ ๙

ฉนั คือใคร ใครคือฉนั คำสง่ั ให้นกั เรียนเตมิ สระหรอื คำให้สอดคลอ้ งกบั ภาพที่กำหนด และอ่านคำและความหมายให้ถูกต้อง ตวั อยา่ ง ๐. ___น__้ำ_ต_า_ล____ มีรสหวาน เปน็ เม็ด ๆ ๑. ๒. เหมือนทราย ๓. ๔. ____________ เปน็ เครอ่ื งใชต้ ี ให้เกดิ เสียง ____________ เม่อื ตายจะ ออกจากร่างกาย ____________ ทำดว้ ยแปง้ ข้าวเจ้าหน่ั เป็นชน้ิ ใหญ่ ๆ ____________ เป็นไมล้ ้มลุก ใช้ปรุง เป็นอาหาร ๑๐

๕. ____________ ทำด้วยแป้งกับกะทิ หยอดในภาชนะหลุม ๖. ____________ คือการปา่ วร้อง ประกาศเชญิ ชวน ๗. ____________ เป็นไม้น้ำ ลอยอยู่ บนผิวน้ำ ๘. ____________ มลี กั ษณะทรงกลม สามารถแผ่รงั สีได้ ๙. ____________ เปน็ สัตวม์ ปี ีก หัวและ อกสนั้ ป้อม ทอ้ งแคบยาว ๑๐. ____________ แปลวา่ หัว ๑๑

ประเอ๋ยประโยค คำสงั่ ใหน้ กั เรียนแตง่ ประโยคจากคำทกี่ ำหนดให้ ขอ้ ละ ๑ ประโยค ตวั อยา่ ง อนญุ าต …………………………ค…ร…ูอน…ญุ……าต…ใ…ห…้นกั…เ…รยี…น…เ…ขา้.…ห…อ้ …งน…้ำ……… ๑. พทุ รา …………..………………………………………………………………………… ๒. สงั เกต …………..………………………………………………………………………… ๓. ร้องเพลง …………..………………………………………………………………………… ๔. สมั ผัส …………..………………………………………………………………………… ๕. รักษา …………..………………………………………………………………………… ๑๒

๖. ประหยดั …………..………………………………………………………………………… ๗. สมบตั ิ …………..………………………………………………………………………… ๘. มหาสมทุ ร …………..………………………………………………………………………… ๙. ปรารถนา …………..………………………………………………………………………… ๑๐. สขุ ภาพ …………..………………………………………………………………………… ๑๓

เกณฑ์การให้คะแนน ประเอ๋ยประโยค ประเดน็ ระดับ เกณฑ์การใหค้ ะแนน การประเมนิ คะแนน เขียนสะกดคำถูกต้องทุกคำ การสะกดคำ ๕ เขยี นสะกดคำผิด ๑-๓ คำ ๔ เขียนสะกดคำผดิ ๓-๖ คำ การแตง่ ๓ เขยี นสะกดคำผดิ ๗-๙ คำ ประโยค ๒ เขียนสะกดคำผิด ๑๐ คำขึ้นไป ๑ แตง่ ประโยคถูกต้องตามความหมายทกุ ประโยค ๕ แต่งประโยคไมม่ ีความหมาย หรอื ไมเ่ ป็นประโยค ๑-๒ ขอ้ ๔ แตง่ ประโยคไมม่ ีความหมาย หรอื ไม่เปน็ ประโยค ๓-๔ ข้อ ๓ แตง่ ประโยคไมม่ ีความหมาย หรือไมเ่ ปน็ ประโยค ๕-๖ ข้อ ๒ แต่งประโยคไม่มีความหมาย หรือไมเ่ ป็นประโยค ๗ ข้อข้นึ ไป ๑ ๑๔

เปน็ เรือ่ งเปน็ ราว คำสั่ง ใหน้ กั เรยี นเลอื กคำด้านลา่ งอย่างนอ้ ย ๓ คำ ไปแตง่ เรื่อง ตามจินตนาการของตนเอง และอ่านออกเสยี งให้คุณครฟู ัง รอ่ งรอย ปลาบปล้ืม นอบนอ้ ม ฉกุ เฉิน สวนครวั ชดเชย น้ำพรกิ มะเขอื เลอะเทอะ หน้าต่าง มดิ ชิด กุญแจ โอวาท กลา้ หาญ วนเวียน หมน่ั เพียร ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ๑๕

............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ๑๖

ใหภ้ าพเลา่ เรื่อง คำสงั่ ให้นักเรียนแต่งเรอ่ื งตามจินตนาการจากภาพทก่ี ำหนดให้ และเล่าใหเ้ พ่ือน ๆ ฟัง ชือ่ เรอื่ ง .............................................................. ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ๑๗

............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ๑๘

ต้นโอก๊ กบั ตน้ อ้อ คำสงั่ ใหน้ ักเรียนอ่านออกเสยี งเรือ่ ง “ตน้ โอ๊กกับต้นออ้ ” ใหค้ ุณครฟู งั แล้วตอบคำถาม วันหนึ่ง ในป่าใหญ่กลางหุบเขา เกิดลมพายุใหญ่พัดกระหน่ำ รุนแรงไปทั่วทั้งป่า ต้นโอ๊กต้นหนึ่งไม่อาจต้านแรงลมไหว จึงโค่นลงมา แบบถอนรากถอนโคน แต่ต้นอ้อเล็ก ๆ ที่อยู่ข้าง ๆ กัน กลับไม่เป็น อะไรเลย ๑๙

ต้นโอ๊กแปลกใจมากจึงถามตน้ ออ้ วา่ “พวกเจ้าเป็นเพียงแค่ต้นไม้เล็ก ๆ ที่บอบบางและอ่อนแอ แตท่ ำไมเวลาโดนพายุ พวกเจ้าถึงไมเ่ ป็นอะไรเลย” ตน้ ออ้ จึงตอบว่า “ก็เพราะท่านทำตัวแข็งต้านกระแสลม ท่านจึงโค่นล้ม ได้ง่าย แต่พวกเราโอนอ่อนไปตามแรงลม จึงรอดพ้นจากพายุในครั้งนี้ มาไดโ้ ดยไม่ไดร้ บั อันตรายใด ๆ ยงั ไงล่ะ” (ดดั แปลงจาก http://www.kalyanamitra.org) ๑. จากเรอื่ ง “ต้นโอ๊กกบั ต้นอ้อ” ให้นักเรียนจบั ใจความสำคัญ ดังน้ี ๑.๑ ตัวละครมีใครบ้าง ............................................................ ............................................................................................................ ๑.๒ ตัวละครกำลังทำอะไร ....................................................... ............................................................................................................ ๑.๓ ตัวละครอยู่ที่ไหน .............................................................. ............................................................................................................ ๑.๔ เรื่องราวเกิดขึ้นเมื่อใด ....................................................... ............................................................................................................ ๒๐

๑.๕ เพราะเหตุใดจึงเกิดเรื่องนี้ขึ้น ............................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๑.๖ เรื่องราวเกิดขึ้นอย่างไร ...................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒. ถ้านกั เรยี นเปน็ ตน้ โอ๊ก นักเรียนจะทำอยา่ งไรให้ตนเองไม่หัก ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒๑

๓. นกั เรยี นคิดว่าตน้ ออ้ มีโอกาสหกั หรือไม่ เพราะเหตุใด ............................................................................................................ ................................................................................................................ ........................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๔. จากเรอื่ ง “ต้นโอ๊กกบั ต้นอ้อ” สอนใหร้ ้วู า่ อยา่ งไรบ้าง ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒๒

เด็กดีมวี ชิ า ๏ อนั เดก็ ดี มีวิชา หาความรู้ เชอ่ื ฟังครู พ่อแม่ ไม่แปรผัน มีศีลธรรม งามเด่น เปน็ สำคัญ อีกขยนั ประกอบกจิ คดิ สรา้ งตน ไม่คบเพือ่ น อนั ธพาล สนั ดานชวั่ ไม่เมามวั เหลวไหล ใช้เหตผุ ล อบายมุข ชว่ั ช้า พาอบั จน หมั่นฝึกฝน ตง้ั แตเ่ ล็ก เป็นเดก็ ดี ครูต๋อย ภวษิ ์พร : ประพันธ์ คำถามชวนคดิ ๑. จากบทร้อยกรองทน่ี กั เรยี นไดอ้ ่าน มคี ำที่สะกดมาตราแม่ กน กค่ี ำ คำวา่ อะไรบ้าง ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒๓

................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒. นกั เรยี นคดิ ว่า “เด็กด”ี ตอ้ งประพฤตติ นอย่างไรบ้าง ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒๔

ล้างตู้ปลา คำสง่ั ใหน้ ักเรียนอ่านเรื่อง “ล้างตปู้ ลา” แล้วตอบคำถาม ล้างตู้ปลากันเถอะ คนเรายังต้อง อาบน้ำทำความสะอาดตัวเองทุกวันเลย ปลาก็ต้องการความสะอาดเหมือนกัน นะครับ วันนี้พี่จ้อยมาชวนน้อง ๆ ล้างตู้ปลาให้สะอาด ปราศจากเชื้อโรคได้ง่าย ๆ เพียงแค่ใช้ ฟองน้ำชุบเกลือป่นเช็ดถูให้ทั่ว เพราะเกลือจะช่วยฆ่าเชื้อโรคท่ี ตดิ อยใู่ นตหู้ รืออา่ งปลาดว้ ย คำถามชวนคดิ อรญิ ชย์ สงวนวงษ์ : เรยี บเรียง นอกจากเกลอื จะลา้ งตู้ปลาไดแ้ ลว้ เกลอื ยงั ทำอะไรไดอ้ ีกบ้างนะ ? ......................................อ...ย..ใู่ ..น..ด...ลุ ..พ...ิน...จิ ...ข..อ...ง..ผ..สู้ ...อ..น..................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒๕

กระจก(ไม่)เงา คำส่งั ใหน้ ักเรยี นอ่านเรือ่ ง “กระจกไมเ่ งา” แลว้ ตอบคำถาม กระจกไม่เงา! ส่องอย่างไรก็ไม่สวย จรงิ ไหมคะน้อง ๆ วนั นพ้ี ่จี า๋ มวี ิธีสอ่ งกระจกให้สวย ที่สุด โดยให้น้อง ๆ บีบยาสีฟันมาบีบใส่ไว้ บนกระจก แล้วหาผ้าชุบน้ำมาเช็ดยาสีฟันท่ี บีบทิ้งไว้ออกให้หมด เท่านี้กระจกน้อง ๆ ก็เงา ย่งิ ส่องย่ิงสวย ยิ่งสอ่ งย่ิงหล่อแลว้ คะ่ อรญิ ชย์ สงวนวงษ์ : เรียบเรียง คำถามชวนคดิ น้อง ๆ คิดว่าสบู่สามารถใช้แทนยาสีฟันไดห้ รอื ไม่ เพราะเหตุใด ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ๒๖

นำ้ ตกเหวนรก ชอื่ เสียงแห่งหนง่ึ ในนครนายก คำสั่ง ให้นักเรียนอ่านออกเสียงเรื่อง “น้ำตกเหวนรก ชื่อเสียง แห่งหนงึ่ ในนครนายก” ใหค้ ุณครฟู ัง ขอบคุณภาพจาก : travel.kapook.com น้ำตกเหวนรก น้ำตกที่มีชื่อเสียงที่สุดแห่งหนึ่งของจังหวัด นครนายก อยใู่ นเขาใหญ่ เปน็ ผนื ปา่ ดงดบิ ทีอ่ ุดมสมบูรณ์ นำ้ ไหลมาจาก คลองสมอปูนและสายน้ำเล็กต่าง ๆ ไหลรวมกันตกลงสู่หน้าผาสูงชัน และกระทบกับแผ่นผาจนเกิดเสียงดังสนั่นหวั่นไหว ด้วยความสูงของ หน้าผา จึงเป็นที่มาของชื่อ “น้ำตกเหวนรก” จึงควรระวังเวลา เที่ยวน้ำตก โดยเฉพาะช่วงน้ำหลาก อย่าเข้าใกล้ริมผามากเกินไป เพราะนอกจากหนิ จะลนื่ แลว้ คล่นื นำ้ อาจทำอนั ตรายใหพ้ ลัดตกได้อีกดว้ ย ดดั แปลงจาก: https://travel.kapook.com/view141195.html ๒๗

อา่ นจรงิ หรอื เปล่า คำสง่ั ใหน้ กั เรยี นกากบาท  ทับตัวเลือกท่ถี ูกตอ้ งท่ีสุด (ขอ้ ละ ๑ คะแนน) ตวั อยา่ ง ๐. “นกกระจอก” เปน็ สัตวช์ นดิ ใด ก. สัตวบ์ ก ข. สตั ว์น้ำ ค. สัตว์ปกี ๑. น้ำตกเหวนรกตั้งอยู่ในเขตอุทยานใด ก. เขาคอ้ ข. เขาใหญ่ ค. ภกู ระดงึ ง. ภหู ินร่องกล้า ๒. ป่าบรเิ วณนำ้ ตกเหวนรกเปน็ ปา่ แบบใด ก. ปา่ ดงดิบ ข. ปา่ สนเขา ค. ป่าชายเลน ง. ปา่ เบญจพรรณ ๒๘

๓. นำ้ ตกเหวนรก เกดิ จากคลองที่มีช่ือว่าอะไร ก. คลองมะเด่ือ ข. คลองสารกิ า ค. คลองท่าดา่ น ง. คลองสมอปูน ๔. ขอ้ ใดควรปฏบิ ัตเิ มือ่ เทยี่ วชมนำ้ ตก ก. ใส่รองเท้าลงเล่นน้ำ เพอื่ กันเท้าลน่ื ข. นำอาหารเขา้ ไปทาน เพือ่ ประหยัดค่าใช้จา่ ย ค. ไมส่ ง่ เสียงดังรบกวนผู้อ่นื ในเขตนำ้ ตก ง. ไม่เข้าใกลร้ มิ ผามากเกนิ ไป เพราะจะทำให้พลัดตก ๕. ชื่อ “น้ำตกเหวนรก” มีทมี่ าจากอะไร ก. นำ้ ในลำธารมีสีแดงสด ข. สายน้ำท่มี คี วามลึกและไหลลงมาเหมือนกับเหว ค. ระยะทางระหว่างเดินเข้าไปมคี วามลึกและยาวมาก ง. น้ำท่ีตกลงมากระทบแผน่ ผาเบือ้ งลา่ ง ทำใหเ้ กดิ เสียงดงั ๒๙

ดงละคร เมอื งโบราณนครนายก คำสั่ง ให้นักเรียนอ่านออกเสียงเรื่อง “น้ำตกสาริกา อุทยาน แหง่ ชาติเขาใหญ่” ให้คณุ ครูฟงั และตอบคำถาม ขอบคุณภาพจาก: travel.kapook.com ตำบลดงละคร อำเภอเมืองนครนายก แต่เดิมเป็นป่า ชาวบ้าน เรียกว่า “เมืองลับแล” เป็นที่ตั้งเมืองโบราณ ภายในมีเมืองโบราณหรือ ดงเล็ก ลักษณะเป็นรูปไข่อยู่ค่อนไปทางทิศตะวันตกของเนินดิน มีคันดินเป็นกำแพง ๒ ชั้น ชาวบ้านเรยี กกนั ว่า “สันคูเมือง” และมีคูน้ำ ล้อมรอบ สิ่งที่ค้นพบ ได้แก่ เศษภาชนะดินเผา ภาชนะเคลือบสีฟ้า ลูกปัดแก้ว ลูกปัดหิน เป็นต้น มีเรื่องเล่าว่า ทุกวันโกน วันพระจะได้ ยินเสียง คล้าย ๆ กับมีการเล่นละครในวัง ชาวบ้านจึงเรียกกันว่า “ดงละคร” ดดั แปลงจาก: https://travel.kapook.com/view141195.html ๓๐

อ่านจริงหรอื เปล่า คำสงั่ ให้นกั เรียนกากบาท  ทับตวั เลือกที่ถกู ต้องที่สุด (ขอ้ ละ ๑ คะแนน) ตัวอยา่ ง ๐. “นกกระจอก” เป็นสัตว์ชนิดใด ก. สตั ว์บก ข. สตั วน์ ำ้ ค. สัตว์ปีก ๑. เมืองโบราณดงละคร ตง้ั อยูใ่ นเขตตำบลใด ก. ตำบลท่าช้าง ข. ตำบลดงละคร ค. ตำบลวังกระโจม ง. ตำบลเกาะหวาย ๒. ดงละครมีช่ือเรียกอกี ช่ือว่าอย่างไร ก. เมืองลบั แล ข. เมอื งทา่ ช้าง ค. เมอื งเขาพระ ง. เมืองท่าเรือ ๓๑

๓. คนั ดินกำแพง ๒ ชั้น ชาวบา้ นเรยี กว่าอะไร ก. สันคนู ้ำ ข. สันคดู ิน ค. สนั คเู มือง ง. สันดนิ แดง ๔. เมืองโบราณดงละครมีลักษณะอยา่ งไร ก. รูปไข่ ข. รูปช้าง ค. รปู ภเู ขา ง. รปู สามเหลี่ยม ๕. เพราะเหตุใดชาวบา้ นจงึ เรยี กกนั วา่ “ดงละคร” ก. มกี ารแสดงละครทีโ่ บราณสถานแห่งนที้ ุกคืน ข. เกิดจากประชาชนนำละครมาใช้ในการแก้บน ค. คนในชมุ ชนช่ืนชอบการละคร และชอบความสนกุ สานคร้ืนเครง ง. ทุกวนั โกนวนั พระได้ยนิ เสียง คลา้ ย ๆ กับมีการเลน่ ละครในวัง ๓๒

คำทหี่ นอู ่านออกเขียนได้ คำสง่ั ใหน้ ักเรยี นคดั ลายมือคำทห่ี นอู ่านออกเขยี นได้จากใน หนงั สอื เล่มน้ี อย่างน้อย ๑๐ คำ .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................. .................. ................................................................................................................ ................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .................................................................................................................................... ............................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ............... ................................................................................................................... ................................................ .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... ๓๓

....................................................................................................................................... ............................ .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ....................................................................................................... ............................................. ............... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... ........................................................................................................................... ........................................ .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................. ...................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ........... ................................................................................................................................ ............................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ......... ๓๔

................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................. .................. ................................................................................................................ ................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .................................................................................................................................... ............................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................... ................................................. ........... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................ ....................................................... ๓๕

.............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................. ..................................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................. ...................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... ................................................................................................................................. .................................. .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... ๓๖

.............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................. .................. ................................................................................................................ ................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .................................................................................................................................... ............................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................. ...................................................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... ................................................................................................................................ ............................... .............................................................................................................................................. ..................... .................................................................................................................................................... ............... .............................................................................................................................................. ..................... .............................................................................................................................................. ..................... ๓๗

บรรณานุกรม ฐะปะนีย์ นาครทรรพ. (๒๕๔๕). การสอนภาษาไทยระดับประถมศึกษา. กรุงเทพฯ: ศูนย์ส่งเสริม วชิ าการ. ปราณี ปราบริป.ู (ม.ป.ป.). ความร้สู ำหรบั ครู : วิธสี อนอ่าน. (ม.ป.ท.) แววมยรุ า เหมือนนิล. (๒๕๔๑). การอา่ นจับใจความ. (พิมพ์คร้งั ที่ ๒). กรงุ เทพฯ : สวุ ีรยิ าสาสน์ , สุนันทา มั่นเศรษฐวิทย์. (๒๕๔๓). หลักและวิธีการสอนอ่านภาษาไทย. (พิมพ์ครั้งที่ ๕). กรุงเทพฯ: ไทยวฒั นาพานชิ . สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน. (๒๕๕๐). หนังสือคูม่ ือการเรียนการสอนภาษาไทย เรื่อง สร้างเด็กไทยให้อ่านเก่ง อ่านเร็ว ช่วงชั้นที่ ๒ (ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔-๖). กรุงเทพฯ: องค์การค้าสำนกั งาน สกสค. กัลยาณมิตร. (ม.ป.ป.) ต้นโอ๊กกับต้นอ้อ. (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก http://www.kalyanamitra.org/ th/Aesop_detail.php?page=4530&fbclid=IwAR2MY2gfF8BxfOENaSK2UVpVSQ0EBEUj bZjO2dTACzhaIUyH0nTM9qUavp0 (สืบคน้ เมอื่ วันที่ ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๖๒). ทรูปลูกปัญญา. (๒๕๕๗). การอ่านออกเสียง. (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก https://www.trueplook panya.com/learning/detail/27844/040172 (สืบค้นเม่ือวนั ที่ ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๖๒). ๓๘