หน่วยการเรียนที่ 3

เอกสารประกอบการสอน งานเชื่อมและโลหะแผ่น 30103-0007 หน่วยที่3 ข้อบกพร่องในงานเชื่อมไฟฟ้า นายบุญฤทธิ์ โขมพัตร แผนกวิชาช่างเชื่อมโลหะ วิทยาลัยเทคนิคชุมพร

71 แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 สอนครงั้ ท่ี 4-5 เรอ่ื งข้อบกพร่องในงานเช่อื มไฟฟา้

72 แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 3 ช่อื วชิ า. งานเชือ่ มและโลหะแผ่น เวลาเรยี นรวม 8 ชวั่ โมง ช่อื หนว่ ย ข้อบกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟา้ สอนครง้ั ที่ 4-5 ชื่อเรอ่ื ง ขอ้ บกพร่องในงานเช่ือมไฟฟา้ จำนวน 8 ชวั่ โมง หวั ขอ้ เรอ่ื ง 3.1 ความหมายข้อบกพรอ่ งในงานเช่อื มไฟฟ้า 3.2 ชนิดข้อบกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟ้า 3.3 ลกั ษณะสาเหตุ ขอ้ บกพรอ่ ง และวธิ ีแก้ไข 3.4 การเชื่อมต่อชนไม่บากงานท่าราบ 3.5 การเชื่อมตอ่ ตัวทีทา่ ราบ สาระสำคญั ผ้ทู ี่ปฏิบตั ิงานเชื่อมไฟฟ้า คงจะพบเหน็ ข้อบกพรอ่ งที่เกดิ ขนึ้ ในงานเช่ือมไฟฟ้า ซ่ึงสาเหตดุ ังกลา่ ว อาจจะมาจากเทคนิควธิ ีการเช่อื ม และองค์ประกอบอ่ืนๆท่ีผูป้ ฏิบตั ิงานยงั มีความรู้ ความเขา้ ใจท่ีไม่ถกู ต้อง ซ่ึง รอยเช่ือมที่ไดจ้ ะมคี ุณภาพต่ำ ขาดความแข็งแรง เพ่อื ลดปัญหาดังกล่าวจึงจำเป็นอย่างย่ิงท่ีผปู้ ฏิบัติงานจะตอ้ ง ศึกษาเทคนิคการเช่ือมต่างๆ วิธีการตลอดจนเข้าใจถึงสาเหตุ ของข้อบกพร่องและวิธีการแก้ไข เพื่อเป็นการ เพม่ิ ทกั ษะการเชอื่ มใหด้ ีขน้ึ ในลำดับตอ่ ๆไป สมรรถนะหลกั (สมรรถนะประจำหน่วย) แสดงความรูเ้ ก่ยี วกบั ขอ้ บกพร่องในงานเช่อื มไฟฟ้า สมรรถนะยอ่ ย (สมรรถนะการเรยี นร้)ู สมรรถนะท่ัวไป (ทฤษฏี) 3.1 แสดงความรเู้ กยี่ วกับความหมายขอ้ บกพร่องในงานเชอื่ มไฟฟ้า 3.2 แสดงความร้เู กี่ยวกบั ชนดิ ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟา้ 3.3 แสดงความรเู้ ก่ยี วกับลักษณะสาเหตุ ขอ้ บกพร่อง และวิธีแกไ้ ข 3.4 แสดงทกั ษะในการเช่อื มต่อชนไม่บากงานท่าราบ 3.5 แสดงทกั ษะในการเชอ่ื มต่อตัวทีท่าราบ สมรรถนะท่ีพงึ ประสงค์ (ทฤษฏ)ี เมือ่ ผู้เรียนไดศ้ กึ ษาเนือ้ หาในบทน้แี ลว้ ผ้เู รยี นสามารถ 3.1 อธิบายความหมายข้อบกพร่องในงานเชือ่ มไฟฟา้ ไดถ้ กู ตอ้ ง

73 แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 ชื่อวชิ า. งานเช่ือมและโลหะแผน่ เวลาเรยี นรวม 8 ชวั่ โมง ช่อื หนว่ ย ข้อบกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟา้ สอนครง้ั ท่ี 4-5 ช่ือเรอ่ื ง ข้อบกพร่องในงานเช่อื มไฟฟา้ จำนวน 8 ชวั่ โมง 3.2 อธิบายชนิดขอ้ บกพร่องในงานเชอ่ื มไฟฟ้าไดถ้ กู ตอ้ ง 3.3 อธิบายลกั ษณะสาเหตุ ขอ้ บกพร่อง และวิธีแกไ้ ขได้ถกู ต้อง 3.4 ปฏบิ ตั ิงานเชื่อมตอ่ ชนไมบ่ ากงานทา่ ราบไดถ้ ูกต้อง 3.5 ปฏิบตั ิงานเชือ่ มตอ่ ตัวทที ่าราบไดถ้ กู ต้อง กจิ กรรมการเรยี นการสอน ในการจดั กจิ กรรมการเรยี นรูแ้ ละรูปแบบการจกั การเรยี นรแู้ บบแบ่งกลุ่มผูเ้ รียนคละความสามารถ (เก่ง–ปานกลาง–อ่อน)เปน็ กลุ่มๆ เน้นรปู แบบการจัดการเรยี นรู้แบบร่วมมอื เทคนิค STAD (เพ่อื นชว่ ยเพื่อน) ร่วมกบั การเรยี นแบบผสมผสาน(Blended Learning) ร่วมกับส่อื การสอนออนไลน์ กจิ กรรมการเรยี นการสอน (สอนคร้งั ที่ 4-5 ) เวลา 8 ช่วั โมง/สัปดาห์ การนำเขา้ สบู่ ทเรยี น 1. ครเู รียกช่อื สำรวจการแต่งกายของนักศึกษา การเตรียมเครื่องมอื และอปุ กรณ์ พรอ้ มท้งั บนั ทึกลงในแบบประเมินผลคณุ ธรรม จรยิ ธรรม 2. ครแู จ้งจดุ ประสงค์ประจำหนว่ ยการเรยี นรู้และความสำคญั ของเนื้อหาซงึ่ จะเปน็ พน้ื ฐานในการ เรียนรเู้ ร่ืองอนื่ ตอ่ ไป 3. ผเู้ รยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น โดยใชแ้ บบทดสอบก่อนเรยี นแบบออนไลน์ ทำเสรจ็ แลว้ ผู้เรยี นฟังครูเฉลยและแจง้ ผลการประเมินแบบทดสอบกอ่ นเรียน 4. ครผู ู้สอนให้นักเรียน อธิบายถึงความสำคัญเก่ยี วกับข้อบกพรอ่ งในงานเชื่อมไฟฟา้ ขน้ั การสอน ทฤษฏี 1.ครใู ชส้ ื่อเพาเวอร์พอยต์สลับกับคลปิ วิดโี อในการนำเสนอความรู้เกย่ี วกับข้อบกพรอ่ งในงานเชอ่ื ม ไฟฟ้า 2.ครูใหน้ ักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันสรปุ ความรูค้ วามเข้าใจในหัวขอ้ ต่าง ๆ และตอบคำถาม ใน หัวขอ้ ต่างท่ีอาจจะเกิดความสบั สน หรอื ไมเ่ ข้าใจ เพื่อใหผ้ ูเ้ รียนไดเ้ กดิ ความรู้ ความเข้าใจเน้ือหามากยง่ิ ข้นึ ปฏิบตั ิ สปด.ท่ี 4 งานเชื่อมเดินแนวทา่ ราบ 1.ผู้สอนชแ้ี จงรายละเอียดเกย่ี วกับจุดประสงค์รายวชิ า สมรรถนะรายวชิ า การวดั และประเมนิ ผล การเรยี นรายวชิ า คุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องรายวชิ า และข้อตกลงในการจดั การเรียนการสอนในรายวิชา 2.ครผู ูส้ อนให้ผูเ้ รยี นแบง่ กลุ่มผ้เู รยี นคละความสามารถ (เก่ง–ปานกลาง–อ่อน)เปน็ กลมุ่ ๆ ศกึ ษาใบ

74 แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 ชอ่ื วชิ า. งานเช่อื มและโลหะแผ่น เวลาเรยี นรวม 8 ชว่ั โมง ชือ่ หนว่ ย ข้อบกพรอ่ งในงานเชื่อมไฟฟา้ สอนครง้ั ที่ 4-5 ช่อื เรอ่ื ง ขอ้ บกพร่องในงานเช่ือมไฟฟา้ จำนวน 8 ชวั่ โมง ความรู้ ใบงาน 3.ผ้สู อนอธบิ ายใบความรูท้ ี่ 6 เร่อื งการเชื่อมต่อชนไม่บากงานท่าราบ 4.ครูสาธิตการปฏิบัติงานเช่ือมตอ่ ชนไม่บากงานท่าราบ 5. ใหน้ ักเรยี นแต่ละกลุม่ ไดล้ งปฏิบตั ิงาน โดยให้แตล่ ะคนชว่ ยกนั ดูการทำงานของเพอ่ื นในกลุ่มท่ี ได้แบง่ ไวแ้ ล้ว 6. ให้นกั เรยี น นำชน้ิ งานทไี่ ดป้ ฏบิ ตั มิ าส่งครูเพือ่ ตรวจประเมินผล และให้ในกลุ่มมีสว่ นรว่ มในการ วิพากษ์การทำงานของเพอ่ื นร่วมกลมุ่ สปด.ที่ 5 งานเชื่อมตอ่ มมุ ท่าราบ 1.ผูส้ อนชแี้ จงรายละเอยี ดเกยี่ วกับจุดประสงคร์ ายวชิ า สมรรถนะรายวชิ า การวดั และประเมินผล การเรียนรายวชิ า คุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องรายวิชา และข้อตกลงในการจดั การเรยี นการสอนในรายวิชา 2.ครผู ูส้ อนให้ผเู้ รยี นแบ่งกลุ่มผเู้ รียนคละความสามารถ (เกง่ –ปานกลาง–ออ่ น)เปน็ กลมุ่ ๆ ศึกษาใบ ความรู้ ใบงาน 3.ผู้สอนอธิบายใบความร้ทู ี่ 7 เรื่องการเช่อื มต่อมุมทา่ ราบ 4.ครสู าธติ การปฏบิ ัติงานเชอื่ มตอ่ มมุ ท่าราบ 5. ใหน้ กั เรยี นแต่ละกลุม่ ได้ลงปฏบิ ัติงาน โดยใหแ้ ตล่ ะคนช่วยกนั ดูการทำงานของเพือ่ นในกล่มุ ที่ ได้แบง่ ไวแ้ ลว้ 6. ให้นกั เรยี น นำช้นิ งานทีไ่ ด้ปฏิบตั ิมาสง่ ครเู พอื่ ตรวจประเมนิ ผล และให้ในกลมุ่ มีสว่ นร่วมในการ วพิ ากษก์ ารทำงานของเพอ่ื นรว่ มกล่มุ การวดั ผลและประเมนิ ผล ทฤษฎี 1. ครูสง่ แบบทดสอบหลงั เรยี นเรือ่ งขอ้ บกพร่องในงานเชอ่ื มไฟฟา้ ใหน้ ักเรียนปฏบิ ตั ิตามคำสง่ั ของ แบบทดสอบ 2 ครูตรวจและเก็บคะแนนประจำแบบทดสอบเรื่องข้อบกพร่องในงานเชอ่ื มไฟฟา้ 3. ครูเฉลยขอ้ สอบเพือ่ ให้นกั เรียนทบทวนความรู้เพือ่ แก้ไขสว่ นที่ผิดในการเรียนเรอื่ งข้อบกพรอ่ งใน งานเชอื่ มไฟฟา้ 4. ครูเน้นยำ้ ใหน้ กั เรยี นตระหนักถึงหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งในสว่ นของ ความสนใจใฝร่ ู้ ความมีวนิ ยั ตรงต่อเวลา และอยอู่ ย่าง ปฏิบตั ิ ( ใบงานท่ี 6และ 7 ) 1. ใหใ้ นกลุม่ มีส่วนร่วมในการวพิ ากษก์ ารทำงานของเพอ่ื นรว่ มกลมุ่ 2. ครูตรวจประเมินผลจากการปฏิบัติงานตามแบบประเมินผลการปฏิบัติงานและเก็บคะแนน 3. ครปู ระเมินผลดา้ นคุณลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค์ ประกอบด้วย ผเู้ รียนมีเจตคติท่ีดี สามารถปฏิบัติ

75 แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 ช่อื วชิ า. งานเช่อื มและโลหะแผ่น เวลาเรยี นรวม 8 ชว่ั โมง ชือ่ หนว่ ย ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชื่อมไฟฟ้า สอนครงั้ ที่ 4-5 ชื่อเรอ่ื ง ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟ้า จำนวน 8 ชว่ั โมง ของตนไดโ้ ดยมีมนุษยสมั พนั ธ์ทดี่ ี มคี วามรบั ผดิ ชอบ มีวนิ ยั มีความซ่อื สตั ย์ มีความปลอดภัย มีความประหยัด มคี วามสนใจใฝ่รู้ มกี ตญั ญูกตเวที มคี วามคิดสรา้ งสรรค์ ตระหนักถึง ความละเอียดรอบคอบ ปลอดภัย เปน็ ระเบียบ สะอาด ตรงตอ่ เวลา และอยู่อย่างพอเพยี ง การสรปุ - ครผู ู้สอนกับผเู้ รยี นรว่ มกนั สรปุ เน้ือหาภาคทฤษฎีเพือ่ เป็นแนวคิดสำคญั เพอ่ื ให้ ผ้เู รยี นได้นำไปใชง้ าน ในภาคปฏิบตั ิไดอ้ ยา่ งถกู ต้องต่อไป - ครูสรปุ ทบทวนในทางปฏิบัติ โดยใชค้ ำถามกระตุ้นนักเรียนให้นกั เรยี นใช้เหตผุ ลจากความรทู้ เ่ี รียนใน เรื่องขอ้ บกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟา้ สอื่ การสอน 1. เอกสารประกอบการสอน ใบงาน/ใบความรู้ 2. ส่ือนำเสนอ Canva/ Power Point 3. ระบบการสอนแบบออนไลน์ Microsoft Teams 4. หนงั สือเรยี น งานเช่ือมโลหะเบ้อื งตน้ รหัสวชิ า 30100-0007 งานทมี่ อบหมาย/กจิ กรรม ให้นกั เรียนทำแบบฝึกเสริมทักษะทา้ ยหน่วยการเรียนท่ี 3 การวดั และประเมนิ ผล 1 กอ่ นเรยี น - แบบทดสอบก่อนเรยี น จำนวน 10 ข้อ 2 ขณะเรยี น - แบบฝกึ หดั เรอ่ื ง ข้อบกพรอ่ งในงานเชอื่ มไฟฟา้ 3 หลงั เรยี น - แบบทดสอบหลงั เรียน จำนวน 10 ขอ้ - การวดั และประเมนิ ผลพฤตกิ รรม คุณธรรม จรยิ ธรรม และคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ เกณฑ์การประเมินผล 1 ด้านทฤษฎี

76 แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 ช่ือวชิ า. งานเชื่อมและโลหะแผน่ เวลาเรยี นรวม 8 ชว่ั โมง ช่อื หนว่ ย ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟ้า สอนครงั้ ท่ี 4-5 ชื่อเรอ่ื ง ข้อบกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟา้ จำนวน 8 ชว่ั โมง 1.1 แบบทดสอบก่อนเรยี น มจี ำนวน 10 ขอ้ ไมน่ ำ ผลมาประเมิน แตน่ ำ มาเปรียบเทยี บ ผลสมั ฤทธิ์ ทางการเรยี นก่อนเรียนกบั หลังเรียนของเอกสารประกอบการเรียนการสอนเทา่ นั้น 1.2 แบบฝกึ หัด มจี ำนวน 10 ข้อ ผู้เรยี นต้องผ่านเกณฑ์ไมน่ ้อยกว่าร้อยละ 70 1.3 แบบทดสอบหลงั เรยี น มีจำนวน 10 ขอ้ ผู้เรียนตอ้ งผ่านเกณฑไ์ มน่ ้อยกว่าร้อยละ 70 2 ดา้ นทักษะ หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 3 ใบงานท่ี 6 และ7 3 ด้านคุณธรรม จรยิ ธรรม และคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ ผูเ้ รียนทกุ คนตอ้ งผา่ นเกณฑ์การประเมนิ จากตารางประเมนิ ผลด้านคณุ ธรรม จรยิ ธรรม และ คุณลักษณะอนั พึงประสงคโ์ ดยเปน็ การสังเกตพฤตกิ รรมของผู้เรยี นเปน็ รายบุคคล ช่วงกอ่ นเรียน ขณะเรยี น และหลงั เรยี น ซ่งึ เป็นตารางการประเมินแบบตรวจสอบรายการ จำนวน 10 ขอ้ ๆละ 1คะแนน ซึง่ ใช้เกณฑ์ การประเมิน ดงั นี้ คะแนน 9 – 10 หมายถึง ระดับการประเมนิ พฤตกิ รรม ดีมาก คะแนน 7 – 8 หมายถงึ ระดบั การประเมนิ พฤตกิ รรม ดี คะแนน 5 – 6 หมายถึง ระดับการประเมินพฤติกรรม พอใช้ คะแนน 0 – 4 หมายถงึ ระดับการประเมนิ พฤติกรรม ต้องปรบั ปรุง

77 ช่อื เรอ่ื ง รหสั วชิ า 30100-0007 เนอ้ื หา หนว่ ยที่ 3 ชอ่ื วชิ า. งานเช่ือมและโลหะแผน่ ข้อบกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟา้ ชอื่ หนว่ ย ข้อบกพรอ่ งในงานเช่ือมไฟฟา้ จำนวน 8 ชว่ั โมง 3.1 ความหมายข้อบกพรอ่ งในงานเช่ือมไฟฟ้า 3.2 ชนดิ ข้อบกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟ้า 3.3 ลักษณะสาเหตุ ขอ้ บกพร่อง และวธิ แี กไ้ ข 3.4 การเช่ือมต่อชนไมบ่ ากงานท่าราบ 3.5 การเช่ือมต่อตวั ทีท่าราบ 3.1 ความหมายขอ้ บกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟา้ ตำหนใิ นงานเชอ่ื ม (องั กฤษ: welding defect) คือรอยบกพรอ่ ง (flaw) ของวสั ดทุ เี่ กดิ ขึน้ จากกระบวนการ เชอื่ มซง่ึ มคี วามหลากหลาย ประเภทของรอยความไม่สมบูรณ์ในงานเชือ่ มมีการระบไุ วใ้ นมาตรฐาน ISO 6520[1] และระบุเกณฑ์การยอมรบั ความไม่สมบรู ณ์เหล่านี้ไวใ้ นมาตรฐาน ISO 5817 [2] และ ISO 10042 น[3] 3.2 ชนดิ ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชอื่ มไฟฟา้ ความบกพร่องของแนวเชอ่ื มสามารถจำแนกออกได้ 4 แบบ ความบกพร่องจุด (Point Defects) ความ บกพร่องแบบเส้น (Line Defects) ความบกพร่องแบบระนาบ (Interface Defects) ความบกพรอ่ งขนาด ใหญ่ (Bulk Defects)ซึ่งความบกพรอ่ งนน้ั ทกี่ ล่าวมาข้างตน้ นีอ้ าจเกดิ หลายสาเหตุและปจั จัยต่าง ๆ เหล่าน้ีได้ 1.ฟองอากาศ (Porosity):ฟองอากาศเกดิ จากแก๊สภายในแนวเชอื่ ม กล่าวคือระหวา่ งการเช่อื ม อาจจะมี ออกซิเจนรวมตวั อยเู่ นอื้ ลวดท่ีมสี ภาพเป็นของเหลว และอากาศเหลา่ นไี้ มส่ ามารถวง่ิ ออกมาข้างนอกได้ ทำให้ เยน็ ตวั ลงพรอ้ มกับแนวเชือ่ ม ฟองอาการมลี ักษณะต่าง ๆ เชน่ ทรงกลม ทรงกระบอก เป็นตน้ นอกจากน้นั ฟองอากาศนั้นสามารถเกดิ ขนึ้ ได้ตามแนวยาว แบบกลุ่ม หรือแบบกระจาย

78 รหสั วชิ า 30100-0007 เนอื้ หา หนว่ ยที่ 3 ชอ่ื วชิ า. งานเชื่อมและโลหะแผน่ ชอื่ หนว่ ย ขอ้ บกพร่องในงานเชื่อมไฟฟา้ ชื่อเรอ่ื ง ข้อบกพร่องในงานเช่อื มไฟฟา้ จำนวน 8 ชวั่ โมง 2.อนุภาคเจือปนในวัสดุ (Slag Inclusion) :เกดิ จากการแทรกตัวของสารปลอมแปลกต่าง ๆ แทรกซึมอยู่ ระหว่างแนวเช่ือมและโละหะชน้ิ งานในรูปแบบอนุภาคเจือปน ซึ่งส่งผลต่อความแข็งแรงของโลหะ 3. รอยรา้ ว (Cracks):อาจเกดิ จากการออกแบบการเชอื่ มท่ไี ม่ดี ส่งผลตอ่ คุณสมบตั ิเชงิ กลโดยเฉพาะทำใหว้ สั ดุ เปราะ และรอยรา้ วจะเกิดการขยายตวั เม่ือไดร้ ับแรงกระทำ 4. รอยพอกเกย (Overlap):เกดิ จากการวางชิน้ โลหะทีไ่ มต่ รงตำแหนง่ ระดับของตัวยดึ ไม่เทา่ กนั ท้งั สองด้าน จึงส่งผลให้แนวเชือ่ มไมส่ มดลุ ทั้งดา้ นซ้าย-ขวา และบน-ล้าง หรือทเี่ รยี กว่าข

79 รหสั วชิ า 30100-0007 เนอ้ื หา หนว่ ยที่ 3 ชอื่ วชิ า. งานเช่อื มและโลหะแผน่ ชอื่ หนว่ ย ข้อบกพร่องในงานเชอื่ มไฟฟ้า ช่ือเรอื่ ง ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟ้า จำนวน 8 ชว่ั โมง 3.3 ลกั ษณะสาเหตุ ขอ้ บกพรอ่ ง และวธิ แี กไ้ ข ปญั หาการเชือ่ ม ทุกคนคงพอจะทราบกนั ดวี ่าปัญหาท่เี กดิ ขนึ้ กับงานเชอ่ื มน้นั มมี ากมาย สำหรบั ทกุ ทา่ นที่เคยมี ปญั หาเกี่ยวกบั ดา้ นงานเชอ่ื ม วันน้เี ราขอยกตัวอยา่ งปญั หาทพี่ บกนั บ่อยครัง้ และมาทำความเข้าใจถึงปัญหา ตลอดจนแนวทางการแกไ้ ขไปพร้อมๆ กัน 1. รอยกัดขอบ - สาเหตุ 1). กระแสไฟเชอื่ มสูงเกนิ ไป 2). ความเรว็ ในการเดนิ ลวดเชอ่ื มสงู เกนิ ไป 3). ระยะอาร์คสูงเกินไป 4). เอยี งลวดเช่ือมมากเกินไป การปอ้ งกัน 1). ใช้กระแสไฟเช่ือมในช่วงท่ีเหมาะสม 2). ใช้ความเรว็ ในการเดนิ ลวดเช่อื มที่เหมาะสม 3). รกั ษาระยะอาร์คใหเ้ หมาะสม(ประมาณเทา่ กบั เสน้ ผ่าศนู ยก์ ลางของลวดเชือ่ ม) 4). เอยี งลวดเชอ่ื มในมมุ ทีถ่ กู ต้อง 2. รอยเกย - สาเหตุ 1). กระแสไฟเชอ่ื มตำ่ เกนิ ไป 2). ความเร็วในการเดินลวดเชื่อมตำ่ เกินไป 3). ระยะอารค์ สั้นเกินไป 4). เอียงลวดเชื่อมน้อยเกนิ ไป การปอ้ งกนั 1). ใช้กระแสไฟเช่อื มในช่วงที่เหมาะสม 2). ใช้ความเร็วในการเดินลวดเชื่อมทเี่ หมาะสม 3). รักษาระยะอาร์คใหเ้ หมาะสม 4). เอยี งลวดเชอ่ื มในมุมทีถ่ กู ตอ้ ง

80 รหสั วชิ า 30100-0007 เนอ้ื หา หนว่ ยที่ 3 ชอื่ วชิ า. งานเชอ่ื มและโลหะแผ่น ชอ่ื หนว่ ย ขอ้ บกพรอ่ งในงานเช่ือมไฟฟา้ ช่อื เรอื่ ง ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชื่อมไฟฟา้ จำนวน 8 ชว่ั โมง 3. ตามดและโพรงอากาศ - สาเหตุ 1). ชิ้นงานเชอื่ มสกปรก 2). ลวดเชื่อมได้รับความช้นื มาก 3). ใชก้ ระแสไฟเชื่อมสงู เกินไป 4). ส่ายลวดเชื่อมกวา้ งเกินไป การป้องกัน 1). ทำความสะอาดชนิ้ งานกอ่ นเชื่อม 2). อบลวดเช่อื มก่อนการใช้งาน 3). ใช้กระแสไฟเช่อื มในช่วงทีเ่ หมาะสม 4). ควรสา่ ยลวดเชื่อมไม่เกนิ 3 เท่า ของขนาดเส้นผา่ ศนู ยก์ ลางลวดเชอ่ื ม 4. สแลก็ ฝงั ใน - สาเหตุ 1). ขนาดของลวดเชอ่ื มโตเกนิ ไป สำหรบั ร่องเช่ือมนน้ั ๆ 2). ไม่แคะสแล็ก หรอื เคาะออกไมห่ มดกอ่ นเชอ่ื มทบั แนว 3). รอ่ งแนวเชอ่ื มแคบเกินไป 4). กระแสไฟเช่อื มต่ำเกินไป 5). ความเรว็ ในการเดินลวดเชอื่ มสูงเกินไป การป้องกนั 1). เลอื กใช้ขนาดของลวดเชื่อมให้เหมาะสมกบั ขนาดของร่อง และความหนาของชนิ้ งาน 2). เคาะสแลก็ ออก และทำความสะอาดให้ดกี อ่ นการเช่ือมชัน้ ตอ่ ๆ ไป 3). เตรียมร่องแนวเช่ือมใหเ้ หมาะสม 4). ใชก้ ระแสไฟเช่ือมในชว่ งที่เหมาะสม 5). เดินลวดเช่อื มด้วยความเรว็ ท่ีเหมาะสม

ชอ่ื เรอื่ ง รหสั วชิ า 30100-0007 81 หนว่ ยท่ี 3 เนอ้ื หา ข้อบกพรอ่ งในงานเชอื่ มไฟฟ้า ชอ่ื วชิ า. งานเช่อื มและโลหะแผน่ ชอ่ื หนว่ ย ข้อบกพร่องในงานเชอ่ื มไฟฟ้า จำนวน 8 ชว่ั โมง 5. รอยปรุ - สาเหตุ 1). ใชก้ ระแสไฟเชอ่ื มตำ่ หรอื สงู มากเกินไป 2). ความเร็วในการเดินแนวเชื่อมไมเ่ หมาะสม 3). ลวดเชื่อมดดู ซบั ความชนื้ ไว้มากเกนิ ไป 4). ระยะอาร์คสูงมากเกนิ ไป 5). แผ่นเหล็กรอ้ นมากเกินไป การป้องกัน 1). ใช้กระแสไฟเช่อื มในชว่ งท่ีเหมาะสม 2). ความเรว็ ในการเชอ่ื ม และความกวา้ งในการส่ายลวดตอ้ งสัมพันธ์กัน 3). ต้องอบลวดเช่ือมไล่ความชืน้ ออกกอ่ นให้ถูกต้อง 4). ระยะอาร์คต้องเหมาะสม และคงท่ีตลอดการเช่อื ม 5). หลีกเลี่ยงการเชอ่ื มตอ่ เน่อื งนาน ๆ 6. รอยแตกรา้ ว - สาเหตุ 1). มกี ารสะสมของไฮโดรเจนในเเนวเชือ่ ม 2). ความเปราะของแนวเชอ่ื ม 3). ชน้ิ งานเชอ่ื มมีความสกปรกของนำ้ มนั สนิม จารบี และความชืน้ เกาะตดิ อยูม่ าก 4). ลวดเชือ่ มไดร้ ับความช้นื มากเกนิ ไป การป้องกนั 1). ใช้ลวดเช่อื มชนิดไฮโดรเจนต่ำ 2). อนุ่ ชน้ิ งานกอ่ นเชื่อม 3). ทำความสะอาดบรเิ วณผวิ ของแผน่ ชน้ิ งานทกุ คร้ังกอ่ นเชอ่ื ม 4). อบลวดเชือ่ มไลค่ วามช้นื กอ่ นใช้งาน

82 รหสั วชิ า 30100-0007 เนอ้ื หา หนว่ ยท่ี 3 ชอ่ื วิชา. งานเชอ่ื มและโลหะแผ่น ชอื่ หนว่ ย ขอ้ บกพรอ่ งในงานเช่ือมไฟฟ้า ชอื่ เรอ่ื ง ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟ้า จำนวน 8 ชวั่ โมง 3.4 การเชอื่ มตอ่ ชนไมบ่ ากงานทา่ ราบ การเชอื่ มรอยต่อชนท่าราบ รอยตอ่ ชนท่าราบเปน็ รอยตอ่ ทใ่ี ชก้ ันมากสำหรับการต่อโลหะงานทว่ั ไป โลหะงาน ซ่งึ หนาเกิน ¼ น้ิว เมอ่ื ทำการเช่ือมรอยตอ่ ทัง้ สองด้านแล้วจะเปน็ รอยตอ่ ทม่ี ีประสิทธภิ าพสูงมาก การที่จะให้ รอยเชื่อมมีความแข็งแรงมากหรือน้อยข้นึ อยู่กบั ขนาดของการซมึ ลึกของรอยเชือ่ ม ขนาดของการซึมลึกจะ ข้ึนอยกู่ บั ขนาดของลวดเชือ่ มและกระแสทีใ่ ช้ในการเชอ่ื ม สาหรบั งานท่มี ีความหนา 3/16 นิ้ว เม่อื เชื่อม รอยต่อเพียงด้านเดียว รอยตอ่ จะเวน้ ระยะไวเ้ สมอ การเชื่อมรอยตอ่ ชนท่าราบจะต้องปรบั กระแสใหเ้ หมาะกับ ลวดเชอ่ื ม ขณะเชอ่ื มลวดเช่อื มจะต้องเอียงไปขา้ งหน้า 10 – 20 องศาตามทศิ ทางท่ีลวดเช่ือมเคลื่อนทีไ่ ป 3.5 การเชอ่ื มตอ่ ตวั ทที า่ ราบ การเชือ่ มรอยตอ่ รปู ตวั ทใี นท่าราบ การเชอื่ มรอยต่อชนรูปตัวที จะตอ้ งปรับกระแสไฟใหส้ งู พอที่จะทำให้โลหะ หลอมเหลวจนไหลไดง้ า่ ย เพ่ือทำให้เกิดการซมึ ลึกลงไปจนถึงส่วนล่างสุดของรอยต่อ การบังคับลวดเช่ือมไปยงั มมุ ของรอยต่อ ตอ้ งช้อี ยูบ่ นโลหะแผ่นตัง้ มากกว่าแผ่นนอน พร้อมกบั เอียงลวดเชอ่ื มไปขา้ งหน้าประมาณ 30 – 40 องศา พยายามเคล่ือนลวดเชอ่ื มด้วยความเร็วสม่ำเสมอ และมกี ารเดนิ หน้าถอยหลงั ในระยะสั้น เพือ่ เป็น การอุ่นงานสว่ นลา่ งสุดของรอยต่อ และยังป้องกันสแลคหลอมเหลวล้าหน้ารอยเชือ่ ม

ชือ่ เรอื่ ง รหสั วชิ า 30100-0007 83 หนว่ ยที่ 3 เนอ้ื หา ขอ้ บกพรอ่ งในงานเช่อื มไฟฟา้ ชอ่ื วชิ า. งานเชอ่ื มและโลหะแผ่น ชอ่ื หนว่ ย ขอ้ บกพรอ่ งในงานเชอ่ื มไฟฟา้ จำนวน 8 ชวั่ โมง

84 แบบฝกึ เสรมิ ทกั ษะหนว่ ยการเรยี นท่ี 3 รหสั วชิ า 30100-0007 ชอื่ วชิ า งานเช่ือมและโลหะแผ่น หนว่ ยท่ี 3 ชอื่ หนว่ ย ข้อบกพรอ่ งในงานเชื่อมไฟฟ้า ชื่อเรอื่ ง ข้อบกพร่องในงานเช่อื มไฟฟา้ จำนวน 8 ชวั่ โมง คำสงั่ จงตอบคำถามตอ่ ไปนใ้ี ห้ถกู ตอ้ ง 1.ข้อบกพรอ่ งในงานเชื่อมไฟฟ้า หมายถึงอะไร ตอบ ลักษณะท่ไี ม่พึงต้องการทีอ่ าจเกิดข้ึนในขณะทำการเชอื่ มซ่ึงจะส่งผลต่อแนวเชื่อมและ ประสทิ ธิภาพของชิ้นงานน้นั ๆ 2.จงยกตัวอยา่ งขอ้ บกพร่องทีเ่ กิดข้นึ ในงานเช่อื มไฟฟา้ มา 5 ชนิด ตอบ 1. สแลกฝงั ในแนวเช่อื ม 2. ฟองอากาศในแนวเชื่อม 3. การหลอมละลายไม่สมบรู ณ์ 4. รอยกดั แหว่ง 5. รอยเช่ือมพอกเกย ตอนที่ 2 คำสง่ั จงบอกสาเหตุ และวธิ กี ารแกไ้ ขขอ้ บกพรอ่ งตอ่ ไปนใี้ หถ้ กู ตอ้ ง ลกั ษณะขอ้ บกพรอ่ ง สาเหตุ วธิ แี กไ้ ข 1 1.ปรบั กระแสไฟตำ่ เกินไป 1.ปรบั กระแสไฟใหถ้ ูกตอ้ ง . 2.ความเรว็ ในการเดินลวดเชอ่ื ม 2.ปรับการเดนิ ลวดเชอ่ื มถกู ตอ้ ง ไมถ่ กู ตอ้ ง 3.ใช้ลวดเช่อื มให้ถูกต้อง การหลอมละลายไม่สมบรู ณ์ 3.ใช้ลวดเชื่อมผิดประเภท 4.ใชร้ ะยะอาร์กให้ถูกตอ้ ง 4.ระยะอารก์ ยาวมากเกนิ ไป

85 2 1.ปรบั กระแสไฟต่ำเกินไป 1.ปรับกระแสไฟใหถ้ ูกตอ้ ง . 2.เดนิ ลวดเชื่อมเร็วเกนิ ไป 2.เดนิ ลวดเชื่อมให้ช้าลง การซึมลึกไมส่ มบูรณ์ 3.ให้ลวดเชอ่ื มขนาดโตเกนิ ไป 3.เลือกขนาดลวดเชอ่ื มให้ 4.ชิ้นงานสกปรก เหมาะสมกับความหนาของงาน 5.ชอ่ งเวน้ ของรอยต่อนอ้ ยเกนิ ไป 4.ปรับระยะรอยตอ่ ใหเ้ หมาะสม ลกั ษณะขอ้ บกพรอ่ ง สาเหตุ วธิ แี กไ้ ข 3 1.ใช้ระยะอาร์กสน้ั เกนิ ไป 1.ใชร้ ะยะอาร์กใหถ้ กู ตอ้ ง . 2.เดนิ ลวดเชื่อมเร็วเกนิ ไป 2.เดนิ ลวดเช่ือมให้เหมาะสม โพรงอากาศ 3.เดนิ ลวดเช่ือมชา้ เกนิ ไป 3.อบลวดเชอ่ื มตาม 4.มีความชื้นในฟลั๊กซห์ ุ้มลวด อณุ หภูมทิ ่กี ำหนด 5.ชน้ิ งานสกปรก 4.ทำความสะอาด ชิน้ งานก่อนเชื่อม 4 1.ใช้ระยะอาร์กส้ันเกินไป 1.ใชร้ ะยะอารก์ ใหถ้ ูกต้อง . 2.เดนิ ลวดเชอ่ื มเร็วเกนิ ไป 2.เดนิ ลวดเชอ่ื มใหเ้ หมาะสม สแลกฝังในแนวเช่อื ม 3.เดินลวดเชอื่ มชา้ เกินไป 3.เดนิ ลวดเช่ือมใหเ้ หมาะสม 4.มีความชืน้ ในฟล๊ักซ์ห้มุ ลวด 4.อบลวดเช่อื มตามอณุ หภูมิท่ี 5 . เช่อื ม กำหนด 4 5.ช้นิ งานสกปรก 5.ทำความสะอาดชิน้ งานกอ่ น . เชอ่ื ม การบดิ งอ 1.การให้ความรอ้ นไมส่ ม่ำเสมอ 1.เช่ือมยดึ หรอื ใช้อุปกรณจ์ บั 2.ให้ความร้อนมากเกินไป 3.เตรยี มรอยต่อไมเ่ หมาะสม ยดึ ช้ินงานไว้ 2.ระหวา่ งเตรยี มงานเผือ่ ระยะ ทจี่ ะหดหรอื ขยายตัวไว้ 3.การขจัดความเครยี ดออก จากชิ้นงานซง่ึ ผ่านการอดั หรือ แปลงรปู มากอ่ นจะชว่ ยลดการ บดิ ได้

6 1. รอยเชอื่ มหดตัว 86 . 2. ใหค้ วามรอ้ นทจ่ี ุดใดจดุ 1.เลือกลวดเชื่อมท่ีสามารถ การโกง่ งอ หน่งึ บนรอยตอ่ มากเกินไป เช่อื มได้เรว็ และการซึมลกึ ปาน กลาง 3. เตรียมรอยต่อไม่ 2.พยายามเชอื่ มให้เร็ว เหมาะสม 3.อยา่ เผือ่ ช่องวา่ งระหวา่ งงาน 4. การยดึ ชิ้นงานไมด่ ี ใหม้ ากเกินไป 4.จับยดึ ช้ินงานใหแ้ น่น

87 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี นหนว่ ยท่ี 3 คำสงั่ จงเลอื กคำตอบท่ถี ูกที่สดุ เพียงขอ้ เดยี ว 1. ข้อใดคือความหมายของขอ้ บกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟา้ ก. ลักษณะทพ่ี ึงต้องการให้เกิดขน้ึ ในงานเชอ่ื มไฟฟา้ ข. ลกั ษณะทีพ่ งึ ไม่ตอ้ งการให้เกิดขึ้นในงานเชอ่ื มไฟฟ้า ค. ลกั ษณะของรอยตอ่ ในงานเชอ่ื มไฟฟ้า ง. ลกั ษณะของรอยเชื่อมไฟฟ้า 2. ข้อใดไม่ใชช่ นิดข้อบกพรอ่ งในงานเชือ่ มไฟฟ้า ก. สแลกฝังในรอยเชอ่ื ม ข. ฟองอากาศในรอยเชือ่ ม ค. รอยกัดแหวง่ ง. การหลอมละลายสมบรู ณ์ 3. ขอ้ บกพร่องใดเกิดจากการออกแบบไม่ถูกต้องหรอื ช้ินงานสกปรก หรอื อาจถกู ปิดกันโดยน้ำโลหะทำให้ฝัง ตัวอยใู่ นรอยเช่ือม ก. สแลกฝงั ในรอยเชอื่ ม ข. ฟองอากาศในรอยเชื่อม ค. รอยกัดแหว่ง ง. การหลอมละลายสมบรู ณ์ 4. ขอ้ บกพร่องใดเกิดจากแก๊สภายในรอยเช่อื ม หรือวัสดุโลหะงานไม่สามารถว่ิงออกข้างนอกได้เน่ืองจากการ การเยน็ ตัวของโลหะ ก. สแลกฝงั ในรอยเชอื่ ม ข. ฟองอากาศในรอยเชอ่ื ม ค. รอยกดั แหวง่ ง. การหลอมละลายสมบรู ณ์ 5. ข้อใดไม่ใช่สาเหตขุ องการเกิดฟองอากาศในรอยเช่ือม ก. กระบวนการเชอ่ื มแบบต่าง ๆ ข. เนื้อโลหะเชอ่ื มไมส่ ะอาด ค. ส่วนผสมของลวดทเ่ี ติมไม่เหมาะสมกับโลหะงาน ง. อัตราการเย็นตวั ของลวดเช่อื ม 6. ข้อใดไม่จัดอยูใ่ นลักษณะฟองอากาศในรอยเชอื่ ม ก. ฟองอากาศแบบกระจาย ข. ฟองอากาศแบบรวมกลุม่ ค. ฟองอากาศแบบสมดุล ง. ฟองอากาศแบบเป็นโพรง 7. ขอ้ ใดไมใ่ ช่สาเหตุของการหลอมละลายไมส่ มบรู ณ์ ก. เทคนคิ การเชอ่ื ม ข. การเตรยี มรอยตอ่ ไม่ถกู ต้อง ค. การออกแบบรอยเช่อื มไมถ่ กู ตอ้ ง ง. การให้ความรอ้ นทเ่ี ทา่ กันขณะทำการเช่ือม 8. ขอ้ บกพรอ่ งใดเกดิ จากเทคนิคการเชือ่ ม หรือใช้กระแสไฟเช่อื มมากเกินไป ก. สแลกฝงั ในรอยเช่อื ม ข. ฟองอากาศในรอยเช่ือม ค. รอยกดั แหว่ง ง. การหลอมละลายสมบูรณ์ 9. ข้อใดไมใ่ ชส่ าเหตขุ องรอยพอกเกย ก. การควบคุมการเชื่อมไมด่ ี ข. วสั ดเุ ติมรอยเช่ือมไมถ่ ูกต้อง ค. ผวิ หนา้ ของวสั ดุมีออกไซด์ ง. ปรบั กระแสไฟเชื่อมสงู

88 10. ขอ้ บกพร่องใดทม่ี ลี กั ษณะการซึมลกึ ตรงรอยต่อไมเ่ พียงพอ ก. สแลกฝังในรอยเชอ่ื ม ข. รอยตอ่ ไม่หลอมละลาย ค. รอยกดั แหว่ง ง. การหลอมละลายสมบูรณ์ 11. ขอ้ บกพรอ่ งใดท่ีเกดิ จากชา่ งเชือ่ มไม่เตมิ ลวดใหเ้ ต็มรอยเช่อื ม หรอื ไม่ถกู ต้องตามแผนการเชอื่ ม ก. สแลกฝงั ในรอยเชือ่ ม ข. รอยเชือ่ มไม่เตม็ ค. รอยกัดแหว่ง ง. การหลอมละลายสมบูรณ์ 12. ข้อบกพร่องใดทเี่ กดิ ขนึ้ กบั โลหะชิ้นงานจะเกิดขน้ึ เมอื่ ไดร้ บั ความเค้นสงู เหนอื จดุ ความแขง็ แรงของวสั ดุ ก. สแลกฝงั ในรอยเชอ่ื ม ข. รอยตอ่ ไม่หลอมละลาย ค. รอยกัดแหวง่ ง. รอยแตก 13. รอยแตกใดทีเ่ กดิ ข้ึนขนานกบั แกนของรอยเช่อื ม ก. รอยแตกทโี่ ทรด ข. รอยแตกตามขวาง ค. รอยแตกที่บ่อหลอมละลาย ง. รอยแตกตามยาว 14. ข้อใดไม่ใช่สาเหตกุ ารหลอมละลายไม่สมบูรณ์ของช้นิ งาน ก. ปรับกระแสไฟสูงเกินไป ข. ความเรว็ ในการเดินลวดเช่อื มไมถ่ ูกตอ้ ง ค. ใช้ลวดเชอื่ มผิดประเภท ง. ระยะอาร์กยาวมากเกนิ ไป 15. ขอ้ ใดไมใ่ ช่วิธกี ารแก้ไข ชนิ้ งานซมึ ลึกไม่สมบรู ณ์ ก. เลอื กขนาดลวดเช่ือมให้เหมาะสมกบั ความหนาของงาน ข. ปรบั กระแสไฟใหถ้ ูกต้อง ค. เดนิ ลวดเช่อื มให้เร็วข้ึน ง. ปรบั ระยะรอยตอ่ ให้เหมาะสม

ใบงานที่ 6 89 ช่ือรายวชิ า งานเช่ือมและโลหะแผ่น สอนครั้งที่ 4-5 ชอื่ งาน : งานเชอื่ มต่อชนไมบ่ ากงานท่าราบ รหสั 30100 – 0007 แบบงาน เวลา 4 ชัว่ โมง วสั ดุ ขนาด จำนวน / ชน้ิ เหลก็ St 37 150 X 74 X 10 มม. 1 ชิน้ ลวดเชื่อมไฟฟา้ Ø 2.6 มม. จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม เครอ่ื งมอื และอปุ กรณ์ 1 เตรียมเครอ่ื งมอื และอปุ กรณเ์ ชอื่ มไฟฟ้าได้ถูกต้อง 1. เคร่อื งเชอ่ื มไฟฟา้ AC หรือ DC 2 ปรบั กระแสเชื่อมไฟฟ้าได้ถกู ตอ้ ง 3 เช่อื มต่อชนไมบ่ ากหน้างานไดถ้ ูกตอ้ ง 2. หน้ากากเชอ่ื มชนิดสวมหัว 4 เคาะสแลกและทำความสะอาดชิน้ งานไดถ้ กู ต้อง 3. ค้อนเคาะสแลก 5 ตรวจสอบความถกู ตอ้ งได้ 4. คีมจับช้ินงานรอ้ น 6 เกบ็ เครอื่ งมอื ได้ 5. แปรงลวด 7 ทำความสะอาดได้ 6. ตะไบแบน 8 ปฏิบัติงานเชื่อมตอ่ ชนไมบ่ ากหนา้ งานทา่ ราบได้ 7. บรรทัดเหล็ก 9 นำประโยชนจ์ ากการศกึ ษาไปประยกุ ตใ์ ช้ในงาน 8. ถงุ มอื หนัง อาชพี ได้ 9. เสื้อหนงั 10. แวน่ ตานิรภัย 11. เหลก็ ขีด 12.เครื่องเจียระไนมอื

90 ใบงาน (Job Sheet) หนว่ ยท่ี 3 ช่อื หนว่ ย สอนครง้ั ที่ 4-5 งานเชื่อมต่อชนไม่บากหนา้ งานท่าราบ ชวั่ โมงรวม 4 เครอื่ งมอื และอปุ กรณ์ จำนวนชวั่ โมง 4 ลำดับขนั้ การทำงาน 1. เครื่องเชอ่ื มไฟฟ้า 1. เบิกวัสด-ุ อุปกรณ์ในการปฏิบัตงิ าน จากครูผู้สอน หรือห้อง 2. หนา้ กากเชอื่ มชนิดสวมหวั เคร่อื งมือประจำแผนก 3. คอ้ นเคาะสแลก 2. ทำความสะอาดช้นิ งานโดยใช้เคร่อื งเจียระไนมอื 4. คมี จับชนิ้ งานร้อน 3. ปรับตัง้ กระแสไฟ ประมาณ 100 Amp 5. แปรงลวด 4. วางตำแหน่งท่าเชอื่ มท่ีถูกต้อง ลวดเช่ือมทำมุม 80-85 6. ตะไบแบน องศา กบั แนวเช่อื ม 7. บรรทัดเหล็ก 5. รกั ษาระยะอารค์ ให้คงทีโ่ ดยมีระยะหางจากชนิ งาน 2-3 8. ถุงมือหนัง มม. 9. เสื้อหนัง 6. เลือกวธิ ีการเรม่ิ ต้นอาร์คดว้ ยวธิ ขี ดี หรอื เขี่ยสัมผสั สร้าง 10. แว่นตานิรภยั บอ่ หลอมละลายท่ีขอบขน้ิ งานขนาด Ø 8-9 มม. 11. เหล็กขีด 7. เรมิ่ ทำการเชือ่ มจากทางซา้ ยมือ ไปทางขวามือ รักษา 12.เครื่องเจยี ระไนมอื ความเร็วและมมุ ลวดเช่อื มกับชิน้ งาน ให้ผู้ปฏิบตั ิงานเชื่อม ดำเนินการเชือ่ มตลอดแนวเชอ่ื มระหว่างชิน้ งานสองชิน้ ตลอด แนวเช่อื ม 8. เคาะสแลกออกจากชน้ิ งาน 9. ทำความสะอาดช้นิ งานดว้ ยแปรงลวด 10. เก็บเคร่อื งมอื และอปุ กรณ์การเช่ือมแก๊สเข้าท่ี และทำ ความสะอาดพืน้ ท่กี ารปฏบิ ัตงิ าน 11. ครูตรวจชิน้ งาน ความโตแนวเชอ่ื ม -เครื่องแต่งกายและ ทรงผมและอืน่ ๆ การมอบงาน : ให้นักเรียนศึกษาใบงานแลว้ ทำการเชอ่ื มต่อชนไม่บากหน้างานทา่ ราบ

ใบงานท่ี 7 91 ชอื่ รายวชิ า งานเชือ่ มและโลหะแผน่ สอนครั้งที่ 4-5 ชื่องาน : งานเชื่อมตอ่ มมุ ท่าราบ รหสั 30100 – 0007 แบบงาน เวลา 4 ชัว่ โมง วสั ดุ ขนาด จำนวน / ชน้ิ เหลก็ St 37 150 X 74 X 10 มม. 2 ชิน้ ลวดเชอ่ื มไฟฟา้ Ø 2.6 มม. จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม เครอื่ งมอื และอปุ กรณ์ 1 เตรียมเครอื่ งมือและอปุ กรณเ์ ชื่อมไฟฟา้ ไดถ้ ูกต้อง 1. เครอื่ งเช่อื มไฟฟ้า AC หรอื DC 2 ปรบั กระแสเชื่อมไฟฟ้าได้ถูกตอ้ ง 3 เช่อื มไฟฟ้าต่อมุมไดถ้ กู ต้อง 2. หนา้ กากเช่อื มชนิดสวมหัว 4 เคาะสแลกและทำความสะอาดช้ินงานไดถ้ กู ต้อง 3. คอ้ นเคาะสแลก 5 ตรวจสอบความถกู ต้องได้ 4. คมี จับชิ้นงานร้อน 6 เกบ็ เครอื่ งมือได้ 5. แปรงลวด 7 ทำความสะอาดได้ 6. ตะไบแบน 8 ปฏิบตั ิงานเช่อื มตอ่ มมุ ท่าราบได้ 7. บรรทดั เหลก็ 9 นำประโยชน์จากการศึกษาไปประยุกตใ์ ช้ในงาน 8. ถงุ มอื หนัง อาชพี ได้ 9. เสอ้ื หนัง 10. แว่นตานิรภัย 11. เหลก็ ขีด 12.เครื่องเจยี ระไนมอื

92 ใบงาน (Job Sheet) หนว่ ยท่ี 3 ชือ่ หนว่ ย สอนครง้ั ที่ 4-5 งานเชื่อมต่อมมุ ทา่ ราบ ชวั่ โมงรวม 4 เครอ่ื งมอื และอปุ กรณ์ จำนวนชว่ั โมง 4 ลำดบั ขน้ั การทำงาน 1. เครอื่ งเชอ่ื มไฟฟ้า 2. หนา้ กากเช่ือมชนดิ สวมหวั 1. เบิกวัสดุ-อปุ กรณ์ในการปฏิบตั ิงาน จากครูผู้สอน หรอื หอ้ งเคร่ืองมือ 3. ค้อนเคาะสแลก ประจำแผนก 4. คีมจับช้ินงานร้อน 2. ทำความสะอาดชิน้ งานโดยใชเ้ คร่อื งเจยี ระไนมอื 5. แปรงลวด 3. ปรับตั้งกระแสไฟ ประมาณ 100 Amp 6. ตะไบแบน 4. วางตำแหนง่ ทา่ เชอ่ื มทถ่ี ูกต้อง ลวดเช่ือมทำมุม 80-85 องศา กบั 7. บรรทัดเหลก็ แนวเชอ่ื ม 5. รักษาระยะอาร์คให้คงท่โี ดยมีระยะหางจากชินงาน 2-3 มม. 8. ถงุ มือหนงั 6. เลอื กวิธกี ารเรม่ิ ตน้ อารค์ ดว้ ยวิธีขดี หรอื เขี่ยสัมผสั สรา้ งบอ่ หลอม 9. เสื้อหนัง ละลายทีข่ อบชิ้นงานขนาด Ø 8-9 มม. 10. แว่นตานริ ภัย 7. เรมิ่ ทำการเช่ือมจากทางซา้ ยมือ ไปทางขวามือ รกั ษาความเรว็ และ 11. เหลก็ ขีด มมุ ลวดเชอ่ื มกบั ช้ินงาน ให้ผูป้ ฏบิ ตั งิ านเช่ือมดำเนินการเชือ่ มตลอดแนว 12.เคร่อื งเจียระไนมือ เช่อื มระหว่างช้ินงานสองชิ้นตลอดแนวเชอ่ื มในตำแหนง่ งานเชือ่ มต่อมุม ทา่ ราบ “ในการเชอ่ื มไฟฟา้ ตอ่ มมุ ผปู้ ฏิบตั งิ านเชือ่ มจะตอ้ งควบคุมระยะ อาร์กและความเรว็ การเดินลวดเชื่อมอย่างสมำ่ เสมอเพื่อปอ้ งกนั การ เกดิ สแลคฝังในของแนวเชื่อม” 8. เคาะสแลกออกจากชิน้ งาน 9. ทำความสะอาดช้ินงานดว้ ยแปรงลวด 10. เกบ็ เคร่ืองมือและอปุ กรณ์การเชอ่ื มแก๊สเข้าท่ี และทำความสะอาด พนื้ ทก่ี ารปฏิบัติงาน 11. ครูตรวจชนิ้ งาน ความโตแนวเช่อื ม -เครื่องแต่งกายและทรงผม และอืน่ ๆ การมอบงาน : ใหน้ ักเรียนศึกษาใบงานแล้ว ทำการเชอ่ื มต่อมมุ ท่าราบ

93 แบบประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ าน ชอื่ ผปู้ ฏิบัติงาน..........................................สกลุ ............................................................................................ ระดบั ช้นั ทย.1/4 กล่มุ 7 ………………………… . ใบงานที่ 4-5 ผลการประเมนิ รายการ ดมี าก (3) ดี (2) พอใช้ (1) รวม การเตรยี มการ 1. การเตรียมงาน 2. การเตรยี มเครอื่ งมอื อปุ กรณ์ คณุ ภาพผลงาน 1. การปรับกระแสเชอื่ มไฟฟา้ ได้ถูกตอ้ งเหมาะสม 2. การวางตำแหน่งมมุ ลวด 3. ระยะอารค์ ที่ถูกตอ้ ง 4. ขนาดความโตแนวเชื่อมที่ถูกต้อง 5. การทำความสะอาดทเ่ี รยี บร้อย กจิ นสิ ยั 1. ความปลอดภยั ในการปฏบิ ัติงาน 2. การใชแ้ ละการเกบ็ เครอ่ื งมืออุปกรณ์ อย่างถูกวิธี เวลาทใ่ี ชป้ ฏบิ ตั งิ าน 1. ปฏิบัตงิ านได้ตามเวลาที่กำหนด รวม 30 สรปุ คะแนนรวมทีไ่ ด้ ..............คะแนน * จะผ่านเกณฑต์ อ้ งปรับปรงุ งานหรือทำใบงานซ้ำ  ดมี าก (27-30 คะแนน)  ดี (21-26 คะแนน)  พอใช้ (15-20 คะแนน)  ปรับปรุง* (ตำ่ กวา่ 15 ข้อเสนอแนะ คะแนน) ลงชอ่ื ..................................................ผู้ประเมิน (...............................................)