Tourism Digital Economyรายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ียว 01
สารบัญ ฉบบั ท่ี 103 บทบรรณาธิการ กรกฎาคม - กันยายน 255805 สถานการณก์ ารทอ่ งเที่ยวโลก08 สถานการณก์ ารท่องเทย่ี วไทย ไตรมาสที่ 3/2558 คณะท่ปี รึกษา:22 แนวโน้มสถานการณ์ท่องเท่ียว นายพงษ์ภาณุ เศวตรุณห์ ไตรมาสท่ี 4/2558 และปี 2559 ปลัดกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกีฬา24 ความส�ำ คัญของการท่องเที่ยวต่อเศรษฐกิจ นางสาววรรณสริ ิ โมรากุล ของประเทศ รองปลัดกระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา26 การบริหารจดั การความเสี่ยง.. นายนเร เหล่าวิชยา ของอุตสาหกรรมการทอ่ งเทยี่ วไทย รองปลัดกระทรวงการทอ่ งเทีย่ วและกฬี า32 Tourism Digital Economy บรรณาธกิ ารอำ�นวยการ:38 ตวั ชี้วดั เศรษฐกจิ การท่องเท่ียว นางสาววรรณสิร ิ โมรากลุ รองปลดั กระทรวงการท่องเท่ียวและกฬี า 08 บรรณาธกิ ารบรหิ าร: นายอารัญ บุญชัย 26 32 ผอู้ �ำ นวยการสำ�นักเศรษฐกจิ การท่องเที่ยวและกฬี า กองบรรณาธกิ าร: นายอนนั ต ์ วงศเ์ บญจรัตน์ นายมงคล วมิ ลรัตน์ นางสาวเบญจรัตน์ มรรยาทอ่อน นางสาวโสภา จ�ำ นงค์รศั มี นางสาววสั ยา ลม้ิ ธรรมมหศิ ร นายธเนศ ศภุ รสหสั รังสี นายอทิ ธิฤทธิ์ ก่งิ เลก็ นางสาวจริ าวดี อ่อนวงศ์ นายอภิศักด์ิ เชย้ี วบางยาง จัดทำ�โดย: ส�ำ นกั งานปลัดกระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา เลขที่ 4 ถนนราชด�ำ เนินนอก แขวงวดั โสมมนัส เขตปอ้ มปราบศัตรพู า่ ย กรุงเทพฯ 10100
บทบรรณาธกิ ารบทบรรณาธกิ ารยนิ ดตี อ้ นรบั ทกุ ทา่ นเขา้ สฉู่ บบั ปฐมฤกษข์ องรายงานภาวะเศรษฐกจิการท่องเท่ียวของประเทศไทย ซ่ึงเป็นความริเร่ิมและความตั้งใจของกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาที่มองเห็นถึงความจำ�เป็นในการนำ�เสนอสถิติ ข้อมูล ข่าวสาร และความรู้ต่างๆ เก่ียวกับภาวะเศรษฐกิจการท่องเที่ยวท้ังของไทยและของต่างประเทศ (รายไตรมาส) แกผ่ ทู้ สี่ นใจทงั้ ในวงการทอ่ งเทยี่ วและบคุ คลภายนอก ได้รับรู้และเข้าใจเก่ียวกับสถานการณ์ต่างๆ ด้านการท่องเท่ียว ทเ่ี ป็นปัจจบุ นัองคป์ ระกอบของรายงานแตล่ ะฉบบั เรม่ิ ดว้ ยการรายงานสถานการณ ์การท่องเที่ยวโลกในไตรมาสปัจจุบันจากข้อมูลขององค์กร ด้านการท่องเที่ยวระหว่างประเทศท่ีเช่ือถือได้ พร้อมประเด็นร้อน ดา้ นการทอ่ งเทย่ี วของโลกในแตล่ ะชว่ งเวลา ตามมาดว้ ยสถานการณ์ การทอ่ งเทย่ี วไทยทน่ี �ำ เสนอในรปู แบบขอ้ มลู สถติ ิ และบทวเิ คราะห ์ถึงการเดินทางเข้าออกประเทศของนักท่องเท่ยี วต่างชาติ ในช่วง ไตรมาสท่ี 3 ของปี 2558 (กรกฎาคม - กันยายน 2558) การคาดการณ์จำ�นวนนักท่องเท่ียวท่ีจะเกิดข้ึนในไตรมาสต่อไป พรอ้ มตวั เลขการเปลย่ี นแปลงตวั ชว้ี ดั เศรษฐกจิ การทอ่ งเทย่ี วทส่ี �ำ คญั TOURISMเพ่ือแสดงให้เห็นถึงทิศทางท่องเที่ยวในประเทศไทย นอกจากน้ัน ยังมีข้อมูลพร้อมการวิเคราะห์ท่ีแสดงให้เห็นถึงความสำ�คัญ DIGITALของการท่องเท่ียวท่ีมีต่อเศรษฐกิจมหภาคของประเทศท้ังในรูป ของผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติด้านการท่องเท่ียว (TGDP) และการจ้างงาน ท่ีมาจากบัญชีประชาชาติด้านการท่องเท่ียว ECONOMY(Tourism Satellite Account: TSA) เพื่อประโยชน์ในเชงิ นโยบายสุดท้ายที่มีความสำ�คัญไม่แพ้กัน คือ การนำ�เสนอบทความ กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาหวังเป็นอย่างย่ิงว่ารายงานภาวะ ด้านการท่องเท่ียวที่น่าสนใจฉบับละ 2 บทความ โดยฉบับแรก เศรษฐกจิ ทอ่ งเทย่ี วจะเปน็ ประโยชนก์ บั ผสู้ นใจทกุ ทา่ น หากมขี อ้ ตชิ ม นี้เป็นเร่ืองท่ีรัฐบาลชุดปัจจุบันให้ความสำ�คัญในลำ�ดับต้นๆ คือ ประการใด ทีมบรรณาธิการยินดีและพร้อมท่ีจะรับฟังเพ่ือนำ�ไปเศรษฐกิจดิจิตอลในส่วนท่ีเก่ียวข้องกับการท่องเท่ียว (Tourism ปรบั ปรงุ แกไ้ ขใหเ้ กดิ ความสมบรู ณม์ ากขึน้DigitalEconomy) และการบรหิ ารจดั การความเสย่ี งของอตุ สาหกรรม การทอ่ งเทย่ี วไทยเพอ่ื ใหค้ วามรู้ ความเขา้ ใจเกย่ี วกบั ความเสยี่ งตา่ งๆทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การทอ่ งเทยี่ วพรอ้ มขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายส�ำ หรบัการบริหารจัดการทมี่ ีประสิทธิภาพทง้ั ภาครฐั และเอกชน สำ�นักงานปลัดกระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ยี ว 03
Tourism Digital Economy การทอ่ งเทย่ี วยงั คงมคี วามส�ำ คญั ตอ่ เศรษฐกจิ โลก และมกี าร ขยายตวั อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง โดยมีการขยายตัวของ GDP ด้านการท่องเท่ียวโลกเพ่ิมข้ึนร้อยละ 3.5 มีส่วนแบ่ง ทางเศรษฐกิจสูงถึง 7.8 ลา้ นลา้ นดอลลา่ ร์สหรฐั ฯ คดิ เปน็ รอ้ ยละ 3.5 ของ GDP โลก และกอ่ ใหเ้ กดิ การจา้ งงานถงึ 284 ลา้ นคนทว่ั โลก โดยภมู ภิ าคตา่ งๆ มจี �ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี ว เพิม่ ขึน้ ยกเว้นทวปี แอฟรกิ าทม่ี ีจำ�นวนนกั ท่องเทยี่ วติดลบรอ้ ยละ 5 จนี ยังคงเป็นประเทศ ทมี่ นี กั ทอ่ งเทยี่ วเดนิ ทางไปเทย่ี วประเทศอนื่ สงู สดุ เชน่ เดยี วกบั อนิ เดยี แอฟรกิ าใต้ และอยี ปิ ต์ ตรงกนั ขา้ มกบั รสั เซยี และบราซลิ ทก่ี ารใชจ้ า่ ยดา้ นการทอ่ งเทย่ี วลดลงจากภาวะเศรษฐกจิ และค่าเงินท่ีลดค่าลงอย่างเห็นได้ชัด ซ่ึงส่งผลต่อจำ�นวนนักท่องเท่ียวรัสเซียในไทย ท่ีลดลงต้ังแตต่ น้ ปเี ฉลยี่ รอ้ ยละ 30 ตอ่ เดือน การทอ่ งเทย่ี วมคี วามส�ำ คญั ตอ่ เศรษฐกจิ ไทย ไตรมาสท่ี 3 ปี 2558 อุตสาหกรรมการท่องเท่ียวเติบโตในอัตราค่อนข้างสูง มูลค่า ผลติ ภณั ฑม์ วลรวมทางตรงทางการทอ่ งเทย่ี ว (Tourism DirectGDP :TDGDP) ประมาณ รอ้ ยละ 5.45 เม่ือเทยี บกบั GDP รวมของประเทศ สดั ส่วนดงั กลา่ วนม้ี ีแนวโนม้ เพิม่ ขน้ึ มา โดยล�ำ ดบั และกอ่ ใหเ้ กดิ การจา้ งงานในไตรมาสนป้ี ระมาณ4.45 ลา้ นคน หรอื รอ้ ยละ11.64 ของการจ้างงานของประเทศโดยรวม และดุลการท่องเทย่ี วเกนิ ดุลถงึ 284.22 ลา้ นบาท สถานการณ์การทอ่ งเท่ยี วของไทยในไตรมาส 3 ยังคงเติบโต ดว้ ยจ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี ว7.27 ลา้ นคน เพมิ่ ขน้ึ จากไตรมาสเดยี วกนั ของปที แี่ ลว้ รอ้ ยละ 24.34 โดยร้อยละ 70.07 เป็นนักท่องเท่ยี วจากภูมิภาคเอเชียตะวันออก โดยเฉพาะจีนเพียง ประเทศเดียวมีนกั ทอ่ งเทยี่ วมาไทย 2.1 ลา้ นคน คดิ เป็นรอ้ ยละ 28.99 ของนักทอ่ งเที่ยว ทง้ั หมดของไตรมาสนี้ รายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี วในไตรมาสนมี้ ปี ระมาณ357.05 พนั ลา้ นบาท เพิ่มขึ้นจากไตรมาสเดียวกันของปีที่แล้วร้อยละ 33.06 โแต่การขยายตัวของจำ�นวน นกั ทอ่ งเทย่ี วและรายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี วไตรมาสนข้ี ยายตวั ในอตั ราทต่ี �ำ่ กวา่ ไตรมาสทผ่ี า่ นมา คาดการณ์จำ�นวนนักท่องเที่ยวต่างชาติท่ีเดินทางมาไทย ในไตรมาส 4 และทงั้ ปี 2558 จนถงึ ปหี นา้ เพมิ่ ขน้ึ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง โดยมจี ำ�นวน 7.7 ล้านคนในไตรมาส 4 ท�ำ ใหม้ จี ำ�นวนนกั ท่องเท่ยี วท้งั ปี 2558 ประมาณ 29.8 ล้านคน กอ่ ใหเ้ กิดรายได้ 1.42 ลา้ นล้านบาท และคาดว่าจะเพิม่ ขึ้นตอ่ เนื่องจนถงึ ปี 2559 เป็น 32 ล้านคน คดิ เป็นเพ่มิ ขน้ึ รอ้ ยละ 804 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเที่ยว
สถานการณก์ ารท่องเที่ยวโลกสกาถราทน่อกางรเทณยี่ ว์ โลกจำ�นวนนักท่องเท่ยี วโลกยังคงขยายตัวอย่าง การขยายตัวที่เกิดข้ึนเป็นผลพวงจากการแข็งค่าเงินสกุลดอลลาร์ สหรัฐฯ ท่ีกระตุ้นให้มีการเดินทางออกนอกประเทศมากข้ึน ต่อเน่ืองเป็นผลพวงจากการฟ้ืนตัวของ ตลาดนักท่องเที่ยวจีนยังคงครองอันดับหนึ่งด้วยการขยายตัวของเศรษฐกิจยุโรปและความผันผวนของค่าเงิน จำ�นวนนักท่องเที่ยวท่ีเดินทางออกนอกประเทศในอัตราท่ีเป็นในสกลุ ตา่ งๆ ตวั เลขสองหลกั สง่ ผลใหญ้ ป่ี นุ่ ไทย สหรฐั อเมรกิ า และแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว ในทวปี ยุโรปหลายประเทศได้รับประโยชนก์ นั ทว่ั หน้า เช่นเดยี วกบั ประเทศตา่ งๆ ทเี่ ปน็ ตลาดเกดิ ใหม่(EmergingMarkets) อยา่ งอนิ เดยี แอฟริกาใต้ และอียิปต์ ที่มีรายงานว่ามีการเติบโตของการใช้จ่ายขอ้ มลู จากรายงานของUNWTOWorldTourismBarometer ระบวุ า่ ด้านการท่องเท่ียวในอัตราสูงท่ีเป็นตัวเลขสองหลักเช่นกัน รวมถงึ ตง้ั แตต่ น้ ปมี าจนถงึ เดอื นสงิ หาคม2558 จ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วทเ่ี ดนิ ทาง ประเทศพฒั นาแลว้ อยา่ งเชน่ สหรฐั อเมรกิ า และสหราชอาณาจกั ร ระหวา่ งประเทศยงั คงเตบิ โตอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ในอตั รารอ้ ยละ 4 ตอ่ ปี ท่ีมีการใช้จ่ายด้านการท่องเที่ยวสูงข้ึนอย่างเห็นได้ชัด อันเนื่อง โดยมีจำ�นวนทั้งส้ิน 810 ล้านคน มากกว่าช่วงเวลาเดียวกัน มาจากเศรษฐกิจที่ดีและค่าเงินท่ีแข็งค่าขึ้น ซ่ึงเป็นไปในทิศทางในปีท่ผี ่านมา 33 ล้านคน ซ่งึ มาจากการฟ้นื ตัวอย่างต่อเน่อื งของ ตรงกันข้ามกับการใช้จ่ายด้านการท่องเที่ยวของประเทศรัสเซียเศรษฐกิจยุโรปต้ังแต่ช่วงต้นปีและค่าเงินยูโรที่อ่อนค่าลงส่งผลให้ และบราซิลที่ลดลงอย่างชัดเจน สะท้อนให้เห็นถึงข้อจำ�กัดทางจำ�นวนนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศในยุโรปเพ่ิมข้ึนร้อยละ 5 เศรษฐกิจใน 2 ตลาดนี้ ประกอบกับค่าเงินรูเบิลและเงินเรียล ประกอบกับจุดแข็งด้านการท่องเท่ียวของสหภาพยุโรปที่มี ท่ลี ดลงเมอ่ื เทยี บกบั ค่าเงินสกลุ อน่ืแหล่งท่องเท่ียวยอดนิยมของนักท่องเท่ียวหลายแห่ง โดยเฉพาะ ประเทศสมาชิก EU ประเทศ จาก 44 ประเทศ และในทวปี ยุโรป มกี ารขยายตวั ของจ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทยี่ วสงู ถงึ รอ้ ยละ 6 หรอื มากกวา่ ซ่ึงเป็นการขยายตวั ทีส่ งู กว่าคา่ เฉลี่ยโดยรวมของทัง้ ทวีปสำ�หรับจำ�นวนนักท่องเท่ียวของกลุ่มประเทศในภูมิภาคอ่ืนๆ ก็มี การขยายตัวอย่างต่อเน่ือง ในอัตราที่เท่ากันคือร้อยละ 4 ยกเว้นประเทศในทวีปแอฟริกาเท่านั้นท่ีจำ�นวนนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศลดลงร้อยละ 5 โดยในภมู ิภาคเอเชยี และแปซฟิ กิ ประเทศในกลุ่มโอเชียเนียอย่างออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ยังคงขยายตัว นำ�หน้าในอัตรารอ้ ยละ 7 และตามมาด้วยเอเชียตะวันออกเฉยี งใต ้ในอัตราร้อยละ 6 โดยเฉพาะประเทศไทยท่ีขยายตัวในอัตราท่ีสูงจากเดิมทห่ี ดตวั ในปีกอ่ นหน้า ส�ำ หรับนักทอ่ งเท่ยี วในทวีปอเมรกิ า รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ยี ว 05
สถานการณ์การทอ่ งเทย่ี วโลกอุตสาหกรรมท่องเที่ยวยังคงมีความสำ�คัญ World Total Travel & Tourism Growth 2015ตอ่ การเตบิ โตของเศรษฐกจิ โลกและการจา้ งงานWorld Travel & Tourism Council (WTTC) วเิ คราะหผ์ ลกระทบ ทางเศรษฐกิจของการเดินทางและท่องเที่ยวโลกในปี 2558 จากขอ้ มลู ทม่ี อี ยจู่ นถงึ ปจั จบุ นั สรปุ ไดว้ า่ ผลติ ภณั ฑป์ ระชาชาติ(GDP) ด้านการท่องเท่ียวและเดินทางของโลกคาดว่าจะขยายตัวเพ่ิมข้ึนร้อยละ 3.5 ซึง่ สงู กว่าการขยายตวั ของ GDP รวมของโลกทค่ี าดวา่จะเพม่ิ ขึน้ เพยี งร้อยละ 2.5 โดยมีสว่ นแบง่ ทางเศรษฐกิจโลกมลู คา่ถึง 7.8 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ คดิ เป็นร้อยละ 3.5 ของ GDP โลกและก่อให้เกิดการจ้างงานถึง 284 ล้านคนทั่วโลก อย่างไรก็ตามตวั เลขการคาดการณด์ งั กลา่ วลดลงจากทเ่ี คยคาดการณ์ไวเ้ มอ่ื ตน้ ปี2558 รอ้ ยละ0.2 เนอื่ งจากการคาดการณก์ ารเตบิ โตเศรษฐกจิ โลกท ี่ Source : World travel & Tourism Council (WTTC). Economic Impactลดลงจากรอ้ ยละ2.9 เปน็ รอ้ ยละ2.5 อนั เปน็ ผลจากราคาสนิ คา้ ตกต�ำ่ of Travel & Tourism 2015. Autumn Update. Nov. 2015ซง่ึ กระทบไปยงั อตั ราแลกเปลย่ี นของประเทศหลกั ๆ อยา่ งเชน่ บราซลิ วิกฤติการณ์ด้านเศรษฐกิจในรัสเซียส่งผลเยอรมัน และประเทศในทวีปแอฟริกา การลดลงของการใช้จ่าย กระทบตอ่ การทอ่ งเทย่ี วของไทยภายในประเทศและการลงทุนทางด้านการท่องเท่ียว ในขณะท่ี ความขัดแย้งระหว่างรัสเซียกับนาโตบานปลายเม่ือรัสเซีย จำ�นวนนักทอ่ งเทีย่ วยังคงเปน็ ไปตามทคี่ าดการณ์ไว้แต่ต้นปี สง่ กองก�ำ ลงั เขา้ ควบคมุ ไครเมยี อนั เปน็ สว่ นหนง่ึ ของประเทศยเู ครนเอเชียใต้เป็นภูมิภาคท่ีมีการเติบโตทางเศรษฐกิจการท่องเที่ยว และผนวกไครเมยี เขา้ เปน็ สว่ นหนง่ึ ของประเทศ ฝา่ ยนาโตคว�่ำ บาตรสงู ทสี่ ดุ ถงึ รอ้ ยละ7.7 ซง่ึ มาจากการขยายตวั ของจ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี ว เศรษฐกิจการเมืองรัสเซียหลายระลอก แต่ส่วนใหญ่มีผลกระทบ และรายไดจ้ ากการทอ่ งเทยี่ วทสี่ งู ขนึ้ ของประเทศอนิ เดยี ซง่ึ มขี นาด ในวงแคบ เน่ืองจากสมาชิกนาโตส่วนหนึ่งมีพื้นท่ีติดกับรัสเซีย เศรษฐกิจการท่องเทยี่ วใหญ่ที่สุดในภมู ภิ าค การควำ่�บาตรกระทบต่อท้ัง 2 ฝ่าย จึงท�ำ ในขอบเขตจำ�กัดRegions : Total Travel & Tourism GDP Growth 2015 ผลกระทบตอ่ เศรษฐกจิ รสั เซยี มาจากเรอ่ื งราคาน�้ำ มนั ดบิ เนอื่ งจาก เศรษฐกจิ รสั เซยี ขนึ้ กบั การสง่ ออกน�ำ้ มนั กบั กา๊ ซธรรมชาติ ในขณะท ี่ ราคาน�ำ้ มนั ดบิ WestTexasIntermediate(WTI) อยทู่ ่ี115 ดอลลารส์ หรฐั ฯ ตอ่ บาร์เรลเมื่อเดือนมถิ ุนายน 2557 กอ่ นปรบั ตวั ลงอยา่ งตอ่ เนือ่ ง ลงไปที่ 45 ดอลลาร์สหรัฐฯ เมื่อมกราคม 2558 และจากต้นปี 2558 เปน็ ตน้ มาจนถงึ สนิ้ ไตรมาสท่ี3 เคลอ่ื นไหวอยทู่ รี่ ะดบั 40-50 ดอลลาร์สหรัฐฯ โดยเป็นผลจากการเพ่ิมข้ึนของอุปทานเป็นหลัก ในขณะทก่ี ารบรโิ ภคน�ำ้ มนั ของโลกไมไ่ ดล้ ดลง และคาดวา่ ราคาน�ำ้ มนั นา่ จะทรงตวั ในระดบั ต�่ำ อกี ระยะหนง่ึ และอาจผนั ผวนครั้งคราวSource : World travel & Tourism Council (WTTC). Economic Impact เศรษฐกจิ รสั เซยี ขนึ้ กบั การสง่ ออกน�ำ้ มนั กบั กา๊ ซธรรมชาตเิ ปน็ หลกัof Travel & Tourism 2015. Autumn Update. Nov. 2015 ความกังวลจากมาตรการควำ่�บาตรและราคาน้ำ�มันอ่อนตัวกระทบ ตอ่ คา่ เงนิ รเู บลิ อยา่ งรนุ แรง โดยรวมแลว้ รเู บลิ ออ่ นคา่ ราวรอ้ ยละ50 เป็นเหตุผลทำ�ให้ชาวรสั เซียลดการทอ่ งเที่ยวต่างประเทศ ข้อมูลอัตราการเปลี่ยนแปลงของนักท่องเที่ยวรัสเซีย ช่วงเดือน มกราคม- กนั ยายน2558 ของกรมการทอ่ งเทย่ี ว ใหภ้ าพอยา่ งชดั เจน ว่านับจากเดือนมกราคม 2558 เป็นต้นมา จำ�นวนนักท่องเที่ยว จากรัสเซียลดลงทุกเดือนกว่าร้อยละ 30 (สูงสุดคือเดือนมีนาคม ลดลงถงึ ร้อยละ 59.23)06 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทยี่ ว
สถานการณ์การท่องเที่ยวโลกเหตกุ ารณร์ ะทกึ ขวญั ในกรงุ ปารสี กบั ผลกระทบตอ่ อตุ สาหกรรมทอ่ งเทย่ี วกรุงปารีสไม่เป็นเพียงเมืองหลวงท่ีเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมดา้ นการเงนิ และการเมอื งของประเทศฝรง่ั เศส แตย่ งั เปน็ ศนู ยก์ ลางของอุตสาหกรรมท่องเท่ยี วที่สรา้ งรายได้ใหก้ บั ประเทศถึงร้อยละ 8ของรายไดร้ วม มจี �ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วกวา่ 22 ลา้ นคนมาพ�ำ นกั ในปี2557 เหตกุ ารณก์ ารโจมตขี องผกู้ อ่ การรา้ ยเมอ่ื วนั ที่13 พฤศจกิ ายนทผี่ า่ นมา ท�ำ ใหม้ ผี เู้ สยี ชวี ติ 130 คน และไดร้ บั บาดเจบ็ กวา่ 300 คน ซ่ึงส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมท่องเท่ียวของประเทศฝร่ังเศสอยา่ งแนน่ อนเหตุการณ์การก่อการร้ายของโลกไม่ได้เกิดขึ้นเป็นครั้งแรกท่ีน่ี สำ�หรับผลกระทบต่อการท่องเที่ยวไทย แต่ละปีมีนักท่องเที่ยว แตท่ ผ่ี า่ นมา โลกเผชญิ กบั การโจมตีในลกั ษณะเดยี วกนั มาแลว้ หลาย ชาวฝรง่ั เศสเดนิ ทางเขา้ ประเทศไทยประมาณ 6 แสนคนอยใู่ นอนั ดบั 4 ครั้งกับเมืองท่ีเป็นแหล่งท่องเท่ียวสำ�คัญ อาทิ เหตุการณ์โจมตี (ร้อยละ 2.55) ของนักท่องเที่ยวชาวยุโรป โดยมีการขยายตัว ตึกแฝดของประเทศสหรัฐอเมรกิ าในปี 2544 ระเบิดในกรงุ มาดริก อย่างต่อเนื่อง แม้ในปีท่ีผ่านมาเศรษฐกิจยุโรปตกต่ำ�ทำ�ให้จำ�นวนประเทศสเปนในปี 2548 เช่นเดียวกับระเบิดในกรุงลอนดอน นักท่องเท่ยี วยุโรปท่เี ดินทางเขา้ ประเทศไทยลดลงร้อยละ 2.38 แต่ประเทศองั กฤษเมอ่ื ปี2549 รวมทง้ั ระเบดิ ทเ่ี กดิ ขน้ึ ในการวง่ิ มาราธอน จำ�นวนนกั ท่องเที่ยวชาวฝรงั่ เศสยังคงเพ่ิมขึ้นร้อยละ 3.38 ซ่ึงเปน็ในกรุงบอสตัน สหรัฐอเมริกาในปี 2556 ซึ่งนักท่องเท่ียวมอง 1 ในกลมุ่ 6 ประเทศแถบยโุ รปทยี่ งั มจี �ำ นวนนกั ทอ่ งเทยี่ วเพมิ่ สงู ขนึ้ การกอ่ การรา้ ยทเี่ กดิ ขน้ึ เหลา่ นน้ั เปรยี บเสมอื นหายนะทางธรรมชาติ ในขณะท่ีอีก 11 ประเทศท่ีเหลือมีจำ�นวนนักท่องเท่ียวลดลง เช่น แผน่ ดนิ ไหว หรือน�้ำ ทว่ ม เป็นต้น แต่การโจมตคี รัง้ น้ีหลาย กอ่ ใหเ้ กดิ รายไดจ้ ากนกั ทอ่ งเทย่ี วฝรง่ั เศสแตล่ ะปกี วา่ 40,000 ลา้ นบาท ฝ่ายมองว่ามีความแตกต่างจากที่ผ่านมา เนื่องจากเป็นเหตุการณ์ ซึ่งในระยะส้ันส่งผลกระทบทันทีทางจิตวิทยาของผู้ท่ีวางแผน ที่เกิดจากกลุ่มก่อการร้ายข้ามชาติที่มีเครือข่ายโยงใยถึงการสู้รบ เดนิ ทางทอ่ งเทยี่ ว ทงั้ ผเู้ ดนิ ทางทอ่ งเทย่ี วตา่ งชาตทเี่ ดนิ ทางมาไทย ในตะวนั ออกกลางและมคี วามเขม้ แขง็ กวา่ เดมิ ซง่ึ นกั ทอ่ งเทย่ี วเอง และคนไทยเดินทางออกนอกประเทศท่ีมีสูงถึง 1 แสนคนโดยกร็ บั รไู้ ดถ้ งึ ความรสู้ กึ ดงั กลา่ ว และไมเ่ พยี งตอ่ ประเทศฝรง่ั เศสเทา่ นนั้ ประมาณในแต่ละปีแต่ความรู้สึกหว่ันวิตกในการเดินทางท่องเที่ยวขยายวงกว้างไป สปู่ ระเทศตา่ งๆ ในทวปี ยุโรป ในขณะเดยี วกนั อาจจะสง่ ผลกระทบตอ่ การวางแผนเดนิ ทางระยะยาว ของนักท่องเที่ยวตลาดยุโรป ประกอบกับข่าวหนังสือแจ้งเตือน ผลกระทบทม่ี ีตอ่ อุตสาหกรรมทอ่ งเทย่ี วฝร่ังเศสทเ่ี กิดข้ึนทนั ทกี ค็ อื จากหน่วยขา่ วกรองรสั เซียวา่ มสี มาชิกกลุ่ม ISIS จ�ำ นวน 10 คน ราคาหุ้นของธุรกิจที่เก่ียวข้องกับการเดินทางลดลง เช่น โรงแรม เดนิ ทางเขา้ มาตามแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วของไทย อาทิ พทั ยา ภเู กต็ และในเครือ Accor ท่มี ีราคาหุ้นลดลงสูงสดุ ร้อยละ 5 หุ้นของโรงแรม กรุงเทพฯ จะยิ่งเป็นการซำ้�เติมต่อความเช่ือม่ันถึงความปลอดภัย InterContinental ลดลงรอ้ ยละ 2 หนุ้ ของสายการบนิ Air France ของนักท่องเที่ยวงท้ังชาวไทยและชาวต่างชาติท่ีมีอยู่เดิมลดลงอีก ลดลงรอ้ ยละ 5.7 และหนุ้ ของ IAG ซง่ึ เปน็ บรษิ ทั แมข่ องสายการบนิ ซึ่งภาคเอกชนไทยคาดว่าจะมีการยกเลิกการเดินทางในระยะยาว BritishAirways และIberia ลดลงรอ้ ยละ3 รวมถงึ ธรุ กจิ การจองทพี่ กั ไปถงึ ช่วงปีใหม่ท่ีถอื เปน็ High season ด้านการทอ่ งเทย่ี วของไทยและการเดนิ ทางระหวา่ งประเทศ อย่างเช่น OTA major Expedia อย่างแน่นอน เพราะนักท่องเที่ยวยังไม่ม่ันใจเร่ืองความปลอดภัยราคาหุน้ ลดลงรอ้ ยละ 5.5 Priceline ลดลงร้อยละ 4 สายการบิน กับเหตุการณ์ที่เกิดข้ึน แต่หลายฝ่ายยังคงเช่ือว่าจะฟ้ืนตัวกลับมาDelta ลดลงร้อยละ 4.5 และโรงแรม Hilton ซ่ึงราคาหุ้นลดลง ได้หากรัฐบาลสร้างหลักประกันความเชื่อมั่นโดยดำ�เนินการตามมากท่ีสุดระหว่างโรงแรมด้วยกันคือ ร้อยละ 7.5 นอกจากน้ัน มาตรการท่ีกำ�หนดไว้อย่างเคร่งครัด อาทิ การตรวจสอบอย่างยังมีการยกเลิกการเดินทางผ่านตัวแทนท่องเท่ียว โรงแรม เข้มงวดในพื้นท่ีแหล่งท่องเท่ียวของชาวต่างชาติและตรวจสอบและสายการบินต่างๆ โดยเฉพาะสายการบิน Air France ที่เพ่ิง พ้ืนที่ท่ีมีคนจากประเทศต้องสงสัยเป็นกลุ่ม ISIS พักอาศัยอยู่ ออกมาประกาศตวั เลขความสญู เสยี ของรายไดใ้ นเดอื นพฤศจกิ ายน การประสานข้อมูลจากแหล่งข่าวท้ังในประเทศและต่างประเทศ จากเหตกุ ารณ์ดงั กลา่ วสูงถึง 54 ลา้ นดอลลาร์สหรฐั ฯ ซึง่ ผลกระทบ รวมทง้ั เพม่ิ ความเขม้ ขน้ ในกระบวนการตรวจสอบคดั กรองผทู้ เ่ี ดนิ ทาง มากคือการเดนิ ทางในประเทศเข้าออกกรุงปารีส เขา้ ประเทศไทย รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ียว 07
สถานการณ์การทอ่ งเทีย่ วไทย สกไตาถรรามทนาอ่กสางทรเท่ี ณ3่ีย/ว์ 2ไท5ย58 จ�ำ นวนนักท่องเท่ยี วไตรมาสท่ี 3/2558 ในไตรมาสท่ี 3/2558 มีนักท่องเท่ียวจำ�นวน 7,274,428 คน (แผนภาพท่ี1) สว่ นใหญเ่ ปน็ นกั ทอ่ งเทย่ี วจากภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก และยุโรป ขณะท่ีนักท่องเท่ียวจากภูมิภาคอ่ืนๆ มีสัดส่วนเฉลี่ย ภมู ภิ าคละประมาณรอ้ ยละ3 เทา่ นนั้ โดยนกั ทอ่ งเทย่ี วทเี่ ดนิ ทางมา มากทส่ี ดุ 3 อนั ดบั แรก ไดแ้ ก่ จนี มาเลเซยี และญป่ี นุ่ (แผนภาพท่ี 2) สำ�หรับรายได้ด้านการท่องเท่ยี วมีมูลค่า 357,050.76 ล้านบาท (แผนภาพท่ี 1) ส่วนใหญ่เป็นรายได้จากนักท่องเที่ยวภูมิภาค เอเชียตะวันออกและยุโรปขณะที่นักท่องเท่ียวจากภูมิภาคอื่นๆ สร้างรายได้เฉล่ียภูมิภาคละประมาณร้อยละ 4 และนักท่องเที่ยว ท่ีสร้างรายได้สูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ จีน มาเลเซีย และ ออสเตรเลยี (แผนภาพที่ 3)08 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเที่ยว
สถานการณก์ ารทอ่ งเทยี่ วไทยแผนภาพท่ี 1 แนวโนม้ จำ�นวนและรายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี ว หมายเหตุ : P ข้อมูลเบื้องตน้ ท่ีมา : กรมการทอ่ งเทีย่ วแผนภาพท่ี 2 นกั ทอ่ งเที่ยวทม่ี จี �ำ นวนมากที่สุด 10 อันดบั แรก ไตรมาสท่ี 3 ปี 2558P หมายเหตุ : P ข้อมลู เบ้อื งตน้ ที่มา : กรมการทอ่ งเทย่ี ว รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ยี ว 09
สถานการณ์การท่องเท่ียวไทยแผนภาพท่ี 3 นกั ท่องเที่ยวท่สี รา้ งรายได้มากท่สี ุด 10 อันดับแรก ไตรมาสท่ี 3 ปี 2558 หมายเหตุ : P ข้อมลู เบอ้ื งต้น ทีม่ า : กรมการทอ่ งเท่ยี ว รายไดข้ ยายตวั รอ้ ยละ 31.25 โดยภมู ภิ าคยโุ รปปรบั ตัวดขี ึน้ การฟื้นตัวของการทอ่ งเที่ยวในปีก่อนหน้ามีอทิ ธิพลต่อการเตบิ โตของรายได้ในปนี ้ี การชมุ นมุ ในปีทผี่ ่านมาส่งผลกระทบต่อนกั ทอ่ งเทยี่ วภูมิภาคยุโรปมากกว่าเอเชยี ตะวนั ออกรายไดจ้ ากการทอ่ งเทีย่ วไตรมาสท่ี3/2558 มรี ายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี ว357,050.76 ลา้ นบาท ภมู ิภาคยุโรป สร้างรายได้ 76,960.74 ลา้ นบาท (แผนภาพท่ี 4) (แผนภาพที่4) ขยายตวั รอ้ ยละ33.06 จากรอ้ ยละ42.49 ในไตรมาส ขยายตวั รอ้ ยละ10.21 ปรบั ตวั ดขี น้ึ จากไตรมาสทแี่ ลว้ (แผนภาพที่5) ท่ีแล้ว (แผนภาพท่ี 5) โดยภูมิภาคเอเชียตะวันออกปรับตัวลดลง โดยปรบั ตวั ดขี น้ึ ในเกอื บทกุ ตลาด โดยเฉพาะ ฝรงั่ เศส เยอรมนี และขณะทภี่ มู ภิ าคยโุ รปและภมู ภิ าคอน่ื ๆ ปรบั ตวั ดขี นึ้ นอกจากนย้ี งั พบวา่ อังกฤษ เป็นต้น ยกเว้นรัสเซียท่ียังคงหดตัวต่อเน่ืองจากไตรมาส จำ�นวนนักท่องเที่ยวและวันพักนักท่องเท่ียวมีอิทธิพลต่อรายได้ ที่แล้ว จากปัญหาเศรษฐกจิ ภายในประเทศมากกว่าคา่ ใชจ้ ่ายเฉลี่ย (แผนภาพที่ 6) ภูมิภาคอ่ืนๆ สร้างรายได้ 72,224.76 ล้านบาท (แผนภาพท่ี 4) ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก สรา้ งรายได้207,865.26 ลา้ นบาท(แผนภาพ ขยายตวั รอ้ ยละ19.50 ดขี น้ึ เลก็ นอ้ ยจากไตรมาสทแ่ี ลว้ (แผนภาพท่ี5) ที่4) ขยายตวั รอ้ ยละ50.54 ปรบั ตวั ลดลงจากทข่ี ยายตวั รอ้ ยละ85.89 จากการปรับตัวดีขึ้นของภูมิภาคอเมริกา ขณะท่ีภูมิภาคอ่ืนๆในไตรมาสท่แี ลว้ (แผนภาพท่ี 5) จากการลดลงในเกือบทกุ ตลาด เช่น เอเชยี ใต้และโอเชียเนีย ปรบั ตัวลดลงจากทงั้ ระดับการใช้จา่ ย โดยเฉพาะตลาดหลัก เชน่ จีน มาเลเซีย เกาหลี เป็นตน้ โดยเปน็ ทลี่ ดลงและวนั พกั นกั ทอ่ งเทย่ี วทป่ี รบั ตวั ลดลง นอกจากนคี้ วามสนใจ ผลจาก 2 ปัจจยั คือ การฟ้ืนตวั ของภาคการทอ่ งเท่ยี วในชว่ งเวลา ตอ่ แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วอน่ื เชน่ ญป่ี นุ่ และเกาะบาหลเี ปน็ ผลใหน้ กั ทอ่ งเทย่ี วเดยี วกันของปีก่อนจากท่หี ดตัวกว่าร้อยละ 12 ในช่วงคร่ึงแรกของ ออสเตรเลยี ลดลงปี 2557 ทำ�ให้อัตราการขยายตัวของรายได้ของไตรมาสนี้ต�ำ่ กว่า ไตรมาสก่อนหน้า นอกจากนี้ยังได้รับผลกระทบจากเหตุระเบิด บริเวณแยกราชประสงค์ในเดือนสิงหาคมที่ส่งผลให้นักท่องเท่ียวเดอื นกนั ยายนชะลอตัวลง10 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทยี่ ว
สถานการณก์ ารท่องเทีย่ วไทยแผนภาพท่ี 4 รายได้จากนักทอ่ งเทย่ี ว หมายเหตุ : P ข้อมลู เบอื้ งตน้ ทมี่ า : กรมการทอ่ งเทยี่ วแผนภาพที่ 5 อตั ราการเปลยี่ นแปลงของรายไดจ้ ากนักทอ่ งเทยี่ ว หมายเหตุ : P ขอ้ มลู เบอ้ื งตน้ ทีม่ า : กรมการทอ่ งเทย่ี วแผนภาพที่ 6 อตั ราการเปล่ียนแปลงของข้อมูลดา้ นการท่องเทีย่ วท่ีส�ำ คัญ หมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบือ้ งตน้ ที่มา : กรมการทอ่ งเท่ยี ว รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเท่ยี ว 11
สถานการณก์ ารทอ่ งเท่ียวไทยจ�ำ นวนนักทอ่ งเท่ียวไตรมาสท่ี 3 / 2558 นกั ทอ่ งเทย่ี วมจี �ำ นวน 7,274,428 คน ขยายตวั ภมู ภิ าคยโุ รป มจี �ำ นวน1,071,722 คน(แผนภาพท่ี7) ขยายตวั รอ้ ยละ รอ้ ยละ 24.34 ลดลงจากท่ขี ยายตวั ร้อยละ 36.92 ในไตรมาสท่แี ลว้ 4.71 ปรบั ตวั ดขี น้ึ จากเดิมท่หี ดตวั รอ้ ยละ 9.83 ในไตรมาสทแี่ ลว้ (แผนภาพท่ี 7 และ 8) ตามทิศทางของนักท่องเท่ียวภูมิภาค (แผนภาพท่ี 8) จากการเพิ่มข้ึนของนักท่องเที่ยวเกือบทุกตลาดเอเชยี ตะวนั ออก ซึง่ ไดร้ ับอทิ ธพิ ลจากเหตุการณ์ในปกี ่อนหน้าและ โดยเฉพาะฝรง่ั เศส เยอรมนี และองั กฤษ ซึ่งเปน็ ผลจาก 2 ปัจจัยเหตรุ ะเบิดบรเิ วณแยกราชประสงค์ในเดอื นสิงหาคมที่ผ่านมา คอื การหดตวั ของนกั ทอ่ งเทยี่ วในชว่ งเวลาเดยี วกนั ของปกี อ่ นหนา้ และความเชื่อมั่นท่ีเพ่ิมขึ้นของนักท่องเที่ยว ขณะที่รัสเซียยังคง ภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออก มจี �ำ นวน 5,096,900 คน (แผนภาพท่ี 7) หดตวั ตอ่ เน่อื งขยายตวั รอ้ ยละ32.34 จากทข่ี ยายตวั รอ้ ยละ60.50 ในไตรมาสทแ่ี ลว้ (แผนภาพท่ี 8) จากการลดลงของนักท่องเท่ียวเกือบทุกประเทศ ภมู ภิ าคอนื่ ๆ มีจ�ำ นวน 1,105,806 คน (แผนภาพที่ 7) ขยายตัวจากเหตรุ ะเบดิ บริเวณแยกราชประสงค์ โดยเฉพาะจีน และฮอ่ งกง ร้อยละ 13.35 จากร้อยละ 8.54 ในไตรมาสท่ีแลว้ (แผนภาพท่ี 8)ท่ีได้รับผลกระทบรุนแรง นอกจากน้ี ยังเป็นผลจากการฟ้ืนตัว จากความเช่ือม่ันท่ีเพิ่มขึ้นของนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะภูมิภาคของภาคการทอ่ งเทีย่ วในชว่ งเวลาเดยี วกันของปีกอ่ นหน้า ตะวนั ออกกลางทข่ี ยายตัวสงู ในช่วงวนั อดี อดิ ้ิลฟิตริแผนภาพท่ี 7 จำ�นวนนกั ท่องเท่ียว หมายเหตุ : P ข้อมูลเบือ้ งต้น ทีม่ า : กรมการท่องเทย่ี วแผนภาพที่ 8 อตั ราการเปล่ียนแปลงของจ�ำ นวนนักทอ่ งเที่ยว หมายเหตุ : P ข้อมลู เบอ้ื งต้น ที่มา : กรมการท่องเทยี่ ว12 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทย่ี ว
สถานการณ์การทอ่ งเท่ียวไทยแผนภาพที่ 9 สัดส่วนจ�ำ นวนนกั ท่องเท่ยี ว หมายเหตุ : P ข้อมูลเบื้องต้น ทีม่ า : กรมการทอ่ งเทีย่ ว เหตุระเบิดบรเิ วณแยกราชประสงคม์ ผี ลใหน้ กั ทอ่ งเท่ียวไตรมาสที่ 3 ขยายตวั ลดลงจากไตรมาสก่อนหนา้ นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่มาจากภมู ภิ าคเอเชียตะวนั ออกและยโุ รป ผลกระทบจากการหดตวั ในปที ี่ผา่ นมาเป็นปัจจยั หนึ่งทท่ี ำ�ให้นักทอ่ งเท่ียวเติบโตสงูผลกระทบจากเหตุระเบิดบริเวณแยกราชประสงค์ ภายหลังเหตุ นักท่องเท่ียวส่วนใหญ่มาจากภูมิภาคเอเชียตะวันออกและยุโรประเบิดบริเวณแยกราชประสงค์ (17 ส.ค. 58) มีผลทำ�ให้จำ�นวน ในไตรมาสที่ 3 / 2558 มีนักท่องเที่ยวจำ�นวน 7,274,428 คน นกั ท่องเท่ยี วเฉลย่ี รายวนั ลดลงถงึ รอ้ ยละ 33 ในเดอื นถดั ไป และ (แผนภาพท่ี 7) เป็นนักท่องเที่ยวจากภูมิภาคเอเชียตะวันออกมีผลให้ในไตรมาสที่ 3 / 2558 นักท่องเที่ยวขยายตัวร้อยละ และยโุ รป สงู สุด 2 อันดับแรก เท่ากับร้อยละ 70.07 และ 14.7324.34 โดยขยายตวั ลดลงจากรอ้ ยละ 36.92 ในไตรมาสกอ่ นหนา้ (แผนภาพที่ 8) ของนกั ทอ่ งเท่ียวท้งั หมด ขณะทน่ี ักท่องเที่ยวจาก(แผนภาพท่ี 8) จากการชะลอตวั ของนักทอ่ งเทีย่ วเอเชียตะวนั ออก ภูมภิ าคอืน่ ๆ มสี ัดส่วนเฉลีย่ ประมาณรอ้ ยละ 3 เทา่ นั้นเป็นหลัก ซึ่งเป็นกลุ่มที่ต่ืนตระหนกต่อเหตุการณ์ต่างๆ ได้ง่าย โดยในช่วงเวลาเดอื นสงิ หาคม - กนั ยายนประเทศในภูมิภาคเอเชยี นักท่องเท่ียวขยายตัวสูงสุดในไตรมาสที่ 2 จากการเติบโตของตะวนั ออก9 ประเทศออกค�ำ แนะน�ำ การเดนิ ทาง (TravelAdvisory) นักท่องเที่ยวจีน และผลกระทบจากสถานการณ์ในปีก่อนหน้า เก่ียวกับเหตุการณ์ ดังกล่าวในประเทศไทย และในจำ�นวนน้ี นบั ต้งั แตไ่ ตรมาสที่ 1 เปน็ ต้นมา นกั ท่องเทย่ี วเติบโตอย่างตอ่ เนื่องมี2 ประเทศคอื ไตห้ วนั และฮอ่ งกง หา้ มการเดนิ ทางมาประเทศไทย โดยขยายตัวสูงสุดในไตรมาสท่ี 2 ร้อยละ 36.92 ซ่ึงเป็นผลจาก และเป็นเหตุให้นักท่องเที่ยวของท้ัง 2 ประเทศข้างต้น หดตัว หลายปจั จยั ทง้ั จากการเตบิ โตในอตั ราทส่ี งู ของนกั ทอ่ งเทย่ี วตลาดหลกั ในเดือนกันยายน ประกอบกับประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออก เชน่ จนี และมาเลเซยี รวมถงึ ผลจากสถานการณก์ ารเมอื งของไทย มีระยะทางไม่ไกลจากประเทศไทย สามารถเดินทางมาท่องเที่ยว ในชว่ งครง่ึ แรกของป ี 2 557 ทส่ี ง่ ผลกระทบใหภ้ าคการทอ่ งเทย่ี วชะลอตวั ประเทศไทยไดง้ า่ ยคา่ ใชจ้ า่ ยในการเดนิ ทางและทอ่ งเทยี่ วไมส่ งู และ เปน็ เหตใุ หฐ้ านจ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วต�ำ่ กวา่ ปกติหลายประเทศได้ รับสทิ ธพิ ิเศษในการตรวจลงตราหนงั สือเดนิ ทางจงึ ท�ำ ใหน้ กั ทอ่ งเทย่ี วเอเชยี ตะวนั ออกมโี อกาสในการเลอ่ื น/ ยกเลกิการเดนิ ทางสงู เมอ่ื เกดิ เหตกุ ารณต์ า่ งๆ ดงั นน้ั แมว้ า่ นกั ทอ่ งเทย่ี วจนีในเดือนกนั ยายนจะยังคงขยายตวั เม่ือเปรยี บเทียบกบั ช่วงเดียวกันของปที ีแ่ ล้ว แตข่ ยายตวั เพียงร้อยละ 25.50 ต�ำ่ กว่าเดือนสิงหาคมทีข่ ยายตัวร้อยละ 78.04 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเที่ยว 13
สถานการณ์การทอ่ งเท่ียวไทย ปัญหาเศรษฐกิจในภูมิภาค การเติบโตอย่างก้าวกระโดดของ นกั ทอ่ งเทย่ี วจนี และมาเลเซยี ไดช้ ว่ ยบรรเทาผลกระทบและขบั เคลอ่ื น ภาคการทอ่ งเทยี่ วไทย และสง่ ผลใหก้ ารทอ่ งเทยี่ วฟนื้ ตวั และเตบิ โต ตอ่ เนอ่ื ง นอกจากน้ี ในมิติของการสร้างรายได้เริ่มปรากฏสถานการณ์ ท่ีคล้ายคลึงกัน นั้นคือ รายได้ส่วนใหญ่มาจากนักท่องเที่ยว ภูมภิ าคเอเชียตะวนั ออก และยโุ รป จากเดิมทีม่ ีสดั ส่วนร้อยละ 74 ในปี2553 เพม่ิ ขนึ้ เปน็ รอ้ ยละ78 ในปี2557 และทน่ี า่ สนใจคอื รายได ้ ของนักท่องเท่ียวภูมิภาคยุโรปจากเดิมที่มีสัดส่วนรายได้เท่ากับความเสย่ี งจากการกระจกุ ตวั ของนกั ทอ่ งเทย่ี ว ร้อยละ 39 ในปี 2553 แตล่ ดลงเหลอื ร้อยละ 35 ในปี 2557 ขณะท่ ี นักท่องเท่ียวภูมิภาคเอเชียตะวันออกมีสัดส่วนรายได้เพ่ิมขึ้นจากที่ผ่านมามากกว่าร้อยละ 80 ของนักท่องเท่ียวของไทยเป็น ร้อยละ 35 ในปี 2553 เป็นรอ้ ยละ 43 ในปี 2557 (แผนภาพที่ 10)นกั ทอ่ งเทย่ี วภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก และยโุ รปมาโดยตลอดโดยเฉพาะ นักท่องเที่ยวภูมิภาคเอเชียตะวันออกท่ีมีสัดส่วนสูงถึง 3 ใน 5 ของจ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วทง้ั หมด นกั ทอ่ งเทยี่ วกลมุ่ นม้ี คี วามออ่ นไหว สถานการณ์ดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า ภาคการท่องเท่ียวไทย ตอ่ เหตกุ ารณต์ า่ งๆ โดยจ�ำ นวนจะลดลงอยา่ งรนุ แรงเมอ่ื เกดิ เหตกุ ารณ ์ ในปัจจุบันขับเคล่ือนด้วยนักท่องเท่ียวภูมิภาคเอเชียตะวันออก ทก่ี ระทบกบั การทอ่ งเทยี่ ว และจะฟน้ื ตวั อยา่ งรวดเรว็ เมอ่ื เหตกุ ารณ์ เป็นหลักท้ังในด้านจำ�นวนและรายได้ และแนวโน้มการพ่ึงพา สิ้นสุดจึงทำ�ให้จำ�นวนนักท่องเที่ยวของไทยจะผันผวนและรุนแรง นักท่องเท่ียวภูมิภาคเอเชียตะวันออกเพ่ิมมากข้ึน โดยเฉพาะ เมื่อเกิดเหตุการณ์ตา่ งๆ เช่นเม่อื เกิดสถานการณ์ชุมนมุ ในประเทศ นักท่องเท่ียวจากจีนซ่ึงมีสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 29.46 หรือ เข้าสู่ชว่ งวิกฤตนักทอ่ งเที่ยว ภมู ภิ าคยุโรปหดตวั เพียงรอ้ ยละ 2.33 เกือบ 1 ใน 3 ของนักท่องเท่ยี วต่างชาติท่มี าประเทศไทย ทำ�ให้ ขณะที่นักท่องเท่ียวจากเอเชียตะวันออกหดตัวกว่าร้อยละ 21.43 ภาคการท่องเท่ยี วมีความเส่ยี งต่อความผันผวนของจำ�นวนนักท่องเปน็ เหตุใหน้ กั ท่องเที่ยวโดยรวมของไทยหดตัวสูงถงึ รอ้ ยละ 15.94 เทย่ี วจากภมู ภิ าคน้ี หากเกดิ เหตกุ ารณท์ ก่ี ระทบตอ่ ความเชอ่ื มน่ั ของ แต่ในอีกด้านหน่ึงเมื่อนักท่องเที่ยวภูมิภาคยุโรปหดตัวเน่ืองจาก นกั ทอ่ งเทย่ี วความเส่ยี งจากการกระจกุ ตัวของนกั ทอ่ งเท่ียวเพม่ิ ขน้ึ นกั ท่องเทย่ี วภมู ภิ าคเอเชียตะวันออกออ่ นไหวง่าย และฟ้ืนตวั เร็วแผนภาพท่ี 10 สดั สว่ นรายไดจ้ ากการทอ่ งเทีย่ ว หมายเหตุ : P ข้อมูลเบอ้ื งตน้ ทม่ี า : กรมการทอ่ งเที่ยว14 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเท่ียว
สถานการณ์การท่องเทีย่ วไทยวนั พกั เฉล่ียวนั พกั เฉลยี่ ลดลง0.06 วนั (แผนภาพท่ี11) สถานการณว์ นั พกั เฉลย่ีปรบั ตวั ดขี น้ึ จากไตรมาสทแ่ี ลว้ ทง้ั นแ้ี มว้ า่ วนั พกั เฉลย่ี ของนกั ทอ่ งเทย่ี วในทุกภูมิภาคจะเพิ่มข้ึน แต่ผลจากการเติบโตของนักท่องเท่ียวภมู ภิ าคเอเชียตะวันออก ส่งผลให้วนั พักเฉลย่ี โดยรวมของประเทศมีแนวโน้มลดลง และมคี วามผันผวน เนือ่ งจากนกั ทอ่ งเท่ยี วกลมุ่ นี้มีวันพกั เฉล่ยี ประมาณ 7 วนั ขณะท่ีนกั ทอ่ งเท่ียวยโุ รปพกั นานกว่าถงึ 17 วนั เมอื่ สดั สว่ นนกั ทอ่ งเทยี่ วภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเพม่ิ ขนึ้จึงทำ�ให้วันพักเฉลี่ยโดยรวมลดลง (แผนภาพท่ี 12) ประกอบกับ นักท่องเท่ียวของไทยกลุ่มน้ีมีความอ่อนไหวต่อเหตุการณ์ต่างๆ จงึ ท�ำ ใหว้ นั พักในรอบปีที่ผ่านมาผันผวนแผนภาพท่ี 11 การเปลี่ยนแปลงของวันพกั เฉลย่ี หมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบือ้ งต้น ทีม่ า : กรมการทอ่ งเท่ียวแผนภาพที่ 12 สัดส่วนนกั ท่องเทยี่ วภมู ิภาคเอเชียตะวันออก และวันพักเฉลี่ย หมายเหตุ : P ข้อมูลเบอื้ งต้น ท่ีมา : กรมการท่องเท่ียว รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ยี ว 15
สถานการณก์ ารทอ่ งเที่ยวไทยค่าใช้จา่ ยเฉลย่ีไตรมาสที่ 3 / 2558 มคี า่ ใช้จา่ ยเฉลี่ยคนละ 5,247.15 บาท / วัน ภมู ภิ าคยโุ รป มคี า่ ใชจ้ า่ ยเฉลย่ี คนละ 4,138.82 บาท/วนั (แผนภาพ (แผนภาพที่ 13) ขยายตวั รอ้ ยละ 7.65 ต่ำ�กว่าไตรมาสกอ่ นหน้า ที่ 13) ขยายตวั รอ้ ยละ 2.83 สูงกว่าไตรมาสกอ่ นท่ขี ยายตัวร้อยละทข่ี ยายตวั รอ้ ยละ8.05(แผนภาพท่ี14) ตามการใชจ้ า่ ยนกั ทอ่ งเทยี่ ว 1.40 (แผนภาพที่ 14) ตามการใช้จ่ายทีเ่ พิ่มขน้ึ ของนักทอ่ งเทยี่ วภมู ิภาคเอเชียตะวนั ออก และภมู ิภาคอืน่ ๆ ยกเว้นยุโรปที่ค่าใช้จา่ ย เกอื บทกุ ตลาดเฉล่ยี มแี นวโน้มปรับตัวดขี น้ึ ภมู ภิ าคอน่ื ๆ มคี า่ ใชจ้ า่ ยเฉลย่ี คนละ 5,523.54 บาท / วนั (แผนภาพ ภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออก มีค่าใชจ้ า่ ยเฉลี่ย ของนกั ทอ่ งเทยี่ วคนละ ท่ี 13) ขยายตัวร้อยละ 3.53 สูงกว่าไตรมาสก่อนหน้าที่ขยายตัว 5,714.36 บาท/ วนั (แผนภาพที่ 13) ขยายตัวร้อยละ 9.18 ต่ำ�กว่า ร้อยละ 3.10 (แผนภาพที่ 14) ตามการใช้จ่ายที่ปรับตัวเพ่ิมข้ึนไตรมาสก่อนหน้าที่ขยายตัวรอ้ ยละ 9.27 (แผนภาพท่ี 14) เป็นผล ของนักทอ่ งเที่ยวในเกือบทกุ ภมู ภิ าค เช่น อเมริกา เอเชียใต้ และ มาจากตามการใช้จ่ายที่ลดลงของนักท่องเท่ียวที่ไม่ใช่ตลาดหลัก โอเชยี เนีย ยกเว้นตะวันออกกลางเชน่ ลาว สิงคโปร์ ฮ่องกง เกาหลี ไต้หวนั ขณะทนี่ กั ทอ่ งเทยี่ วตลาดหลกั เชน่ จนี มาเลเซยี ญป่ี นุ่ การใชจ้ า่ ยปรบั ตวั ดขี น้ึ เลก็ นอ้ ยแผนภาพที่ 13 ค่าใช้จา่ ยเฉล่ยี ของนกั ทอ่ งเท่ยี ว หมายเหตุ : P ข้อมลู เบอ้ื งต้น ที่มา : กรมการทอ่ งเทย่ี วแผนภาพที่ 14 อัตราการเปล่ียนแปลงของคา่ ใชจ้ ่ายเฉลยี่ หมายเหตุ : P ขอ้ มูลเบอ้ื งตน้ ที่มา : กรมการท่องเที่ยว16 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียว
สถานการณ์การท่องเที่ยวไทยขอ้ เสนอแนะจากสถานการณท์ อ่ งเทย่ี วในไตรมาสที่3 ซงึ่ พบวา่ การกระจกุ ตวั ของนกั ทอ่ งเทยี่ วจากภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก โดยเฉพาะจากประเทศจนี สูงถึงเกือบ 1 ใน 3 ของนักท่องเท่ียวชาวต่างชาติท้ังหมดของประเทศไทย และในขณะที่นักท่องเที่ยวจากภูมิภาคนี้ซึ่งรวมถึงจีนมีความอ่อนไหวต่อสถานการณ์ต่างๆ ทั้งภายในประเทศไทยระหว่างประเทศ และแม้แต่ภายในประเทศของนักท่องเท่ียว ชาวต่างชาตเิ หลา่ นี้ดงั น้ันเพอ่ื สรา้ งเสถยี รภาพให้กบั อุตสาหกรรมทอ่ งเท่ยี ว กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาจำ�เป็นต้องมีมาตรการดูแลตลาดหลักเหล่าน้ีเป็นพิเศษ รวมทั้งติดตามดูแลนักท่องเท่ียวจากประเทศเหล่าน้ี เปน็ การเฉพาะ เพอ่ื ใหก้ ารเดนิ ทางทอ่ งเทย่ี วเปน็ ไปดว้ ยความเรยี บรอ้ ย และเกิดความพึงพอใจสูงสุดตลอดจนสร้างช่องทางการสื่อสาร ทสี่ ามารถสอ่ื สารกบั นกั ทอ่ งเทยี่ วเหลา่ นอี้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ หากม ีเหตกุ ารณเ์ กดิ ข้ึนเพือ่ ลดผลกระทบให้มากทส่ี ดุ รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทีย่ ว 17
สถานการณ์การท่องเทย่ี วไทย18 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทยี่ วจำ�นวนนกั ทอ่ งเท่ยี วชาวตา่ งชาติ และอัตราการเปลีย่ นแปลง (Y-o-Y) of RCeosuindteryn ce 255 6 255 7 2Q5516 Q2 Q3 Q4 2Q5517 Q2 Q3 Q4 25Q518 P Q2 (หนว่ ย : คน)East Asia 16,097,468 14,767,849 3,886,450 3,994,306 4,363,811 3,852,901 3,226,582 3,138,149 3,851,322 4,551,796 4,892,480 5,036,626 Europe 6,155,582 6,028,171 2,069,802 1,026,192 1,092,721 1,966,867 2,204,727 1,002,241 1,023,541 1,797,662 1,895,093 903,767 Q3 Other 4,293,675 4,013,663 1,051,652 1,043,107 1,043,644 1,155,272 944,571 956,611 975,565 1,136,916 1,041,580 1,038,322 5,096,900Grand Total 26,546,725 24,809,683 7,007,904 6,063,605 6,500,176 6,975,040 6,375,880 5,097,001 5,850,428 7,486,374 7,829,153 6,978,715 1,071,722 1,105,806 7,274,428 (หนว่ ย : รอ้ ยละ) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 -21.43 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia +26.01 -8.26 +34.30 +37.51 +29.44 +6.87 -16.98 -2.33 -11.74 +18.14 +51.63 +60.50 +32.34 Europe +12.85 -2.07 +10.32 +13.17 +12.04 +15.96 +6.52 -8.29 -8.60 -14.04 -9.83 +4.71 Other +4.10 -6.52 +8.26 -2.18 +3.56 +7.09 -10.18 -15.94 -6.33 -1.59 +10.27 +8.54 +13.35 Grand Total +18.76 -6.54 +22.06 +24.31 +21.40 +9.32 -9.02 -6.52 +7.33 +22.79 +36.92 +24.34 -10.00 หมายเหตุ : ข้อมูลจ�ำ แนกตามประเทศถิ่นท่อี ยู่ทม่ี า : กรมการทอ่ งเทีย่ ว
จ�ำ นวนวนั พกั เฉล่ยี ของนักทอ่ งเทีย่ วชาวตา่ งชาติ และการเปล่ียนแปลง (Y-o-Y) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P (หน่วย : วนั ) of Residence Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 6.84 Q3 Q4 Q1 Q2 East Asia 6.84 6.71 17.19 Europe 16.52 16.40 6.84 7.21 6.96 6.32 6.78 11.55 6.85 6.46 6.84 7.25 Q3Other 11.56 11.43 16.38 18.10 17.56 15.28 16.07 9.76 16.95 16.05 17.00 18.22 Grand Total 9.85 9.83 11.30 12.05 11.90 11.04 11.33 11.61 11.26 11.73 12.12 7.14 10.33 9.89 9.54 9.63 10.66 9.41 9.49 9.95 9.40 17.35 11.82 9.35 Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P (หนว่ ย : วนั ) of Residence Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 -0.37 Q3 Q4 Q1 Q2 East Asia +0.08 -0.13 +0.05 +0.05 +0.15 -0.05 -0.06 -0.91 +0.14 +0.06 +0.41 Europe +0.05 -0.12 -0.31 -0.50 -0.11 +0.77 +0.93 +1.03 Q3 Other -0.01 -0.13 -0.30 +0.41 +0.45 +0.07 +0.03 -0.13 -0.61 +0.22 +0.40 +0.57 +0.29 Grand Total -0.17 -0.02 -0.38 +0.27 +0.15 -0.07 +0.33 -0.29 -0.14 -0.71 -0.36 +0.40 -0.52 -0.24 -0.07 +0.11 -0.13 +0.21 -0.06 สถานการณก์ ารท่องเทย่ี วไทยรายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทย่ี ว 19หมายเหตุ : ข้อมลู จำ�แนกตามประเทศถิ่นท่ีอยู่ท่มี า : กรมการท่องเทีย่ ว
สถานการณ์การท่องเทย่ี วไทย20 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทยี่ วคา่ ใช้จ่ายเฉลี่ยของนกั ท่องเทย่ี วชาวต่างชาติ และอตั ราการเปลย่ี นแปลง (Y-o-Y) (หน่วย : บาท/คน/วัน) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 4,776.64 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia 4,962.43 4,571.77 4,954.65 4,964.61 5,129.14 3,911.48 5,233.79 5,401.74 5,619.61 5,219.54 5,714.36 Europe 4,858.50 5,163.34 3,939.09 3,770.78 3,858.49 4,774.63 4,124.38 4,981.80 4,025.02 4,644.83 4,151.82 3,966.42 4,138.82 Other 4,141.21 4,221.65 4,913.35 4,779.31 5,017.55 5,513.53 5,094.40 4,521.83 5,335.30 5,765.25 5,246.98 5,136.40 5,523.54 Grand Total 5,058.97 5,314.24 4,473.93 4,365.03 4,625.35 4,982.57 4,603.26 4,874.36 5,160.59 4,954.25 4,886.02 5,247.15 4,616.49 4,808.92 (หนว่ ย : บาท/คน/วัน) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 +4.48 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia +6.10 +6.27 +6.21 +7.13 +6.71 +5.29 +3.36 +3.73 +5.63 +8.80 +9.56 +9.27 +9.18 Europe +4.15 +1.94 +4.39 +4.22 +3.17 +3.81 +4.70 +4.24 +4.32 -2.72 Other +4.42 +5.05 +4.63 +5.48 +3.18 +4.03 +3.68 +3.59 +6.33 +4.57 +0.67 +1.40 +2.83 Grand Total +5.09 +4.17 +5.90 +5.87 +5.04 +4.20 +2.89 +5.38 +3.57 +3.00 +3.10 +3.53 +7.62 +8.05 +7.65หมายเหตุ : ขอ้ มูลจ�ำ แนกตามประเทศถนิ่ ท่ีอยู่ท่มี า : กรมการทอ่ งเทย่ี ว
รายไดจ้ ากนกั ท่องเทีย่ วชาวตา่ งชาติ และอตั ราการเปลี่ยนแปลง (Y-o-Y) (หนว่ ย : ลา้ นบาท) Country 2556 2557 2556 2557 2558P of Residence Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia 534,953.37 511,647.46 131,917.88 131,662.06 150,483.43 120,890.00 112,206.37 102,529.96 138,075.42 158,835.71 188,057.53 190,594.82 207,865.26 67,389.09 69,830.26 134,014.80 Europe 421,120.32 417,360.48 133,548.93 70,038.64 74,037.14 143,495.61 146,126.33 55,027.91 60,439.0 73,786.19 133,758.05 65,313.62 76,960.74 224,946.96 268,344.68 366,636.70 64,120.41 64,614.12 72,224.76Other 251,072.13 243,790.23 58,408.91 60,065.62 62,305.42 70,292.18 54,537.13 385,935.99 320,522.56 357,050.76Grand Total 1,207,145.82 1,172,798.17 323,875.72 261,766.3 286,825.99 334,677.79 312,869.83 (หน่วย : ร้อยละ) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 -22.13 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia +35.28 -4.36 +43.69 +48.34 +41.16 +11.64 -14.94 -3.78 +31.39 +67.60 +85.89 +50.54 Europe +17.90 -0.89 +13.09 +20.68 +18.63 +20.93 +9.42 -8.39 -8.25 -6.61 Other +8.55 -2.90 +9.63 +5.50 +8.24 +10.68 -6.63 -14.07 -5.68 +4.97 -8.46 -3.08 +10.21 Grand Total +22.69 -2.85 +23.07 +28.49 +26.59 +15.23 -3.40 -3.00 +9.55 -6.44 +17.57 +17.42 +19.50 +23.35 +42.49 +33.06หมายเหตุ : ขอ้ มลู จำ�แนกตามประเทศถิ่นทีอ่ ยู่ท่มี า : กรมการท่องเท่ียว สถานการณก์ ารท่องเทย่ี วไทยรายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทย่ี ว 21หมายเหตุ ข้อมูลจ�ำ นวนนักทอ่ งเทยี่ ว วนั พักเฉลย่ี คา่ ใช้จา่ ยเฉล่ยี และรายไดจ้ ากการทอ่ งเท่ยี วรายไตรมาสทีจ่ ัดทำ�ข้ึนในรายงานฉบับน้ี เป็นขอ้ มูลท่ีจำ�แนกตามประเทศถน่ิ ที่อย ู่(Country of Residence) ท่ีไดร้ บั จากกรมการท่องเทีย่ ว ซ่งึ จะมีความแตกต่างจากข้อมลู จ�ำ แนกประเทศตามสัญชาติ (Country of Nationality) ทก่ี รมการทอ่ งเทยี่ วจัดท�ำ และเผยแพร่เป็นรายเดือน นอกจากนี้ เนื่องจากขอ้ มูลบางส่วนเปน็ ขอ้ มลู เบอื้ งต้นโดยจะแสดงด้วยตวั อักษรP หมายถงึ preliminary และจะมกี ารปรับปรุงยอ้ นหลงั ให้มคี วามถกู ต้องและสมบรู ณ์ตามแหล่งขอ้ มลู ล่าสุด โดยจะแสดงตัวอกั ษร R หมายถงึ revised หรือปรับปรงุ ก�ำ กับไวด้ ้านหลงั
แนวโน้มสถานการณ์ทอ่ งเที่ยวแไตนรวมโนา้มสสทถ่ี 4าน/ก2า5ร5ณ8 ์ทแล่อะงปเีท2ย่ี 5ว59จ�ำ นวนนักทอ่ งเที่ยวชาวต่างชาติในไตรมาสที่ 4 ปี 2558การพยากรณ์โดยใช้แบบจำ�ลองที่พัฒนาข้ึนเพ่ือการพยากรณ์จำ�นวนนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ และเทคนิคการค�ำ นวณค่าจากวิธี stochastic simulation รวมทั้งการวิเคราะหป์ ัจจัยเชิงคณุ ภาพจากผู้เช่ียวชาญด้านการท่องเท่ียวพบว่าในไตรมาสที่ 4 ปี 2558 จะมีจำ�นวนนักท่องเท่ียว ชาวตา่ งชาติประมาณ 7.7 ลา้ นคน และสรา้ งรายไดป้ ระมาณ 382.89 พันลา้ นบาท และคาดวา่ ในปี 2558 จะมนี กั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติทง้ั ส้ิน 29.8 ลา้ นคน โดยปจั จยั ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ การขยายตวั ในไตรมาสท่ี 4 ได้แก่ สถานการณ์การท่องเท่ียวของโลกในภาพรวมยังคงขยายตัวต่อเน่ือง การเข้าส่ฤู ดูการท่องเท่ยี ว และเสถียรภาพการเมืองภายในประเทศ สำ�หรับปัจจัยท่มี ีผลด้านลบ ต่อการท่องเท่ยี วในไตรมาสท่ี 4 ได้แก่ สถานการณ์การก่อการร้ายสงครามในตะวันออกกลางสถานการณท์ างเศรษฐกจิ ในประเทศจนี22 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทีย่ ว
แนวโน้มสถานการณท์ อ่ งเท่ียวจ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทีย่ วชาวต่างชาติในปี 2559จากการพยากรณ์โดยใช้แบบจำ�ลองในการพยากรณ์จำ�นวน นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติ และเทคนิคการคำ�นวณค่าจากวิธี stochastic simulation รวมท้ังการวิเคราะห์ปัจจัยเชิงคุณภาพจากผู้เชย่ี วชาญด้านการทอ่ งเท่ยี ว คาดว่าในปี 2559 จะมจี �ำ นวน นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติประมาณ 32 ล้านคน ขยายตัวจาก ปี 2558 ประมาณร้อยละ 8 โดยปัจจัยที่ส่งเสริมการขยายตัวได้แก่ สถานการณก์ ารทอ่ งเทย่ี วของโลกในปี2559 ทค่ี าดวา่ จะยงั คง ขยายตวั ตอ่ เนอ่ื งในระดบั 3-4 % ราคาน�ำ้ มันในตลาดโลกยงั คงอยู่ในระดบั ต�ำ่ และการเมอื งภายในประเทศยงั คงมเี สถยี รภาพ ส�ำ หรบัปจั จยั ทม่ี ผี ลดา้ นลบตอ่ การทอ่ งเทย่ี ว ไดแ้ ก่ สถานการณก์ ารกอ่ การรา้ ย ที่คาดว่าจะมีความรุนแรงข้ึน สงครามในตะวันออกกลางท่ียังไม่มีท่าทีว่าจะสงบลง และสถานการณ์ทางเศรษฐกิจในประเทศจีนนอกจากนี้ จากแนวโน้มการใช้จ่ายของนักท่องเท่ียวในปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวชาวจีนท่ีช่ืนชอบการซ้ือสินค้า/บริการ ตา่ งคาดว่า จะกอ่ ให้เกิดรายได้ประมาณ 1.67 ลา้ นลา้ นบาท รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทยี่ ว 23
ความส�ำ คญั ของการทอ่ งเทย่ี วต่อเศรษฐกิจของประเทศคตวอ่ าเศมรสษำ�คฐกัญจิ ขขอองงกปารระเททอ่ ศงเทีย่ วอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวเติบโตในอัตราค่อนข้างสูง มูลค่า การจา้ งงานของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วผลิตภัณฑ์มวลรวมทางตรงของการท่องเที่ยว (Tourism Direct การจ้างงานของอุตสาหกรรมการทอ่ งเที่ยวในไตรมาสท่ี 3 ปี 2558GDP: TDGDP) ประมาณรอ้ ยละ 5.45 เมอื่ เทยี บกบั GDP รวมของ มจี �ำ นวนประมาณ4.45 ลา้ นคน เทยี บกบั ระยะเดยี วกนั ของปที แี่ ลว้ ประเทศ สดั สว่ นดงั กลา่ วนมี้ แี นวโนม้ เพม่ิ ขนึ้ มาโดยล�ำ ดบั และกอ่ ให้ 4.0 ล้านคน เพมิ่ ขึน้ ร้อยละ 6.31 และเมื่อเทยี บกบั จำ�นวนผมู้ ีงานเกดิ การจ้างงานในไตรมาสที่ 3 ประมาณ 4.45 ลา้ นคน หรือรอ้ ยละ ท�ำ รวมทงั้ หมดในไตรมาสนต้ี ามรายงานของส�ำ นกั งานสถติ แิ หง่ ชาติ11.64 ของการจ้างงานของประเทศโดยรวม และดุลการท่องเทย่ี ว ซ่ึงมจี �ำ นวน 38.33 ลา้ นคน การจ้างงานในอุตสาหกรรมทอ่ งเท่ียวเกินดลุ ถงึ 284.22 ลา้ นบาท คดิ เปน็ สดั สว่ นรอ้ ยละ 11.64 เมอื่ เทยี บกบั การจา้ งงานของประเทศ โดยรวม ส่วนในไตรมาสที่ 2 และ 1 อตุ สาหกรรมการท่องเทย่ี วม ีมลู คา่ ของTourismDirectGDP ในไตรมาสท่ี3 ปี2558 มคี า่ เทา่ กบั การจา้ งงานเทา่ กบั 4.45 และ4.49 ลา้ นคน ตามล�ำ ดบั และเมอื่ เทยี บ180,361 ลา้ นบาท โดยที่ไตรมาสที่2 และ1 มมี ลู คา่ เทา่ กบั 170,629 กบั จำ�นวนผู้มีงานทำ�รวมท้งั ประเทศซงึ่ เท่ากบั 37.75 และ 37.61และ194,571 ลา้ นบาท ตามล�ำ ดบั เมอื่ เทยี บกบั ชว่ งไตรมาสเดยี วกนั ล้านคน ในไตรมาสที่ 2 และ 1 ดงั กล่าว ตามล�ำ ดบั แล้ว สัดสว่ นของปที แ่ี ลว้ เพิม่ ขึน้ รอ้ ยละ 21.89, 27.20 และ 18.12 ตามลำ�ดบั การจา้ งงานของอตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ วมคี า่ ประมาณเทา่ กบั รอ้ ยละ 11.81 และ11.94 ตามล�ำ ดบั อตุ สาหกรรมการทอ่ งเทยี่ วจงึ มบี ทบาท เม่ือเทยี บเปน็ สดั ส่วนตอ่ GDP รวมของประเทศทป่ี ระมวลผลโดย ทคี่ อ่ นขา้ งส�ำ คญั ตอ่ การจา้ งงานของประเทศ อยา่ งไรกต็ ามแนวโนม้สำ�นักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ความสำ�คญั คอ่ นข้างท่จี ะคงท่ตี ลอดระยะเวลา 5 ที่ผา่ นมาแลว้ GDP ของการทอ่ งเทย่ี ว หรอื TDGDP ในไตรมาสท่ี3 มสี ดั สว่ น คดิ เปน็ รอ้ ยละ5.45 ของGDP รวมของประเทศ ส�ำ หรบั ในไตรมาสที่2 ดลุ การทอ่ งเทย่ี วและ1 คา่ ของTDGDP ของอตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ วมสี ดั สว่ นเทา่ กบั เมื่อนำ�รายได้จากการท่องเท่ียวที่ได้รับจากนักท่องเท่ียวต่างชาติร้อยละ 5.20, 5.72 ของ GDP รวมของประเทศ ตามล�ำ ดบั และเมอื่ ทเ่ี ข้ามาเที่ยวในประเทศไทย หกั ลบด้วยรายจา่ ยของนกั ท่องเทีย่ วรวมกับผลิตภัณฑ์มวลรวมทางอ้อมด้านการท่องเที่ยว (Tourism คนไทยที่ไปเที่ยวต่างประเทศ มีผลทำ�ให้ดุลบริการท่องเที่ยว Indirect GDP : TIGDP) แล้ว GDP ท้ังทางตรงและทางอ้อม ของประเทศไทย ในไตรมาสที่ 3 เกินดุลคิดเป็นมูลค่าสูงถึง ดา้ นการทอ่ งเทย่ี วของไตรมาสท่ี3,2 และ1 จะเทา่ กบั 14.50,13.81 284,225 ลา้ นบาท สว่ นในไตรมาสท่ี2 และ1 มมี ลู คา่ เกนิ ดลุ เทา่ กบัและ 15.28 ตามลำ�ดับ 244,684 และ309,726 ลา้ นบาท ตามล�ำ ดบั เมอื่ เทยี บกบั ดลุ บรกิ าร ทั้งหมดของประเทศตามรายงานของธนาคารแห่งประเทศไทย จงึ กลา่ วไดว้ า่ บทบาทของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วมคี วามส�ำ คญั ในไตรมาสท่ี 3, 2 และ 1 ของปนี ที้ มี่ มี ลู คา่ 59,318, 30,531.09 และโดยเพ่ิมข้ึนมาอย่างต่อเน่ือง เม่ือเทียบกับเศรษฐกิจโดยรวม 127,703 ลา้ นบาท ตามล�ำ ดบั ดลุ บรกิ ารทอ่ งเทย่ี วสงู กวา่ ดลุ บรกิ ารของประเทศ โดยทส่ี าขาอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทยี่ วทมี่ ีมลู ค่าGDP โดยรวมถงึ 4.79, 8.01 และ 2.43 เทา่ ในไตรมาสท่ี 3, 2 และ 1 ในสดั สว่ นทค่ี อ่ นขา้ งสงู ที่ ไดแ้ ก่ สาขาทพี่ กั อาศยั (Accommodation ดังกล่าวตามลำ�ดับ สะท้อนให้เห็นว่าตลอดทั้งสามไตรมาสในปีน้ีfor Tourist) บริการอาหารและเคร่ืองดื่ม (Food and beverage ดุลบริการการท่องเที่ยวมีส่วนสำ�คัญค่อนข้างมากต่อการทำ�ให้เกิดservicing industry) และบริการทเ่ี ปน็ เฉพาะกรณีของประเทศไทย ดลุ บรกิ ารของประเทศมีคา่ เกนิ ดุลดังกล่าว(Country-specific tourism industries) เชน่ สปา นวดแผนไทยเป็นต้น24 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเท่ยี ว
เครอ่ื งชี้ภาวะเศรษฐกจิ ท่องเทย่ี วไตรมาส 3 พ.ศ. 2558 จากบญั ชปี ระชาชาติการท่องเทย่ี ว (Tourism Satellite Account)The United Nations Statistics Division, the Statistical Office of the European Communities, the Organization for Economic Co-operation and Development และ World TourismOrganization (WTO) ได้ร่วมกันกำ�หนดหลักเกณฑ์และวิธีการในการจัดทำ�บัญชีประชาชาติการท่องเที่ยว (Tourism Satellite Account : TSA) โดยมีรูปแบบและลักษณะที่เป็นบัญชีบริวาร (Satellite Account) มคี วามเชอื่ มโยงและสอดคลอ้ งกบั บญั ชปี ระชาชาติ(National Accounts) ส�ำ หรบั เปน็ ขอ้ มลู เศรษฐกจิ มหภาคดา้ นการทอ่ งเทย่ี วโดยรวม เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ขอ้ มลู ชว้ี ดั ความส�ำ คญั และบทบาทของภาคเศรษฐกิจการท่องเท่ียวของประเทศ เพ่อื ใชว้ เิ คราะห์ วัดผลกระทบของภาคการทอ่ งเทยี่ วท่มี ีต่อระบบเศรษฐกจิ โดยรวม เช่น ผลกระทบของรายจ่ายของการท่องเท่ียวต่อ GDPของประเทศ ผลกระทบตอ่ การเปลย่ี นแปลงการผลิตหรอื มลู ค่าเพิ่มในแตล่ ะสาขาการผลิต การเปลย่ี นแปลงของการจ้างงาน และผลกระทบต่อการคลังของประเทศ เชน่ รายรบั จากภาษี เป็นต้นและเพ่ือใช้เปรียบเทียบบทบาทและความสำ�คัญของภาคเศรษฐกิจการท่องเท่ียวของประเทศไทยกับประเทศอื่นๆ ท่ีมีการจัดทำ�บัญชีประชาชาติการท่องเท่ียวเช่นเดียวกัน สำ�หรับประเทศไทย กรมการทอ่ งเท่ยี ว กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา ได้จดั ท�ำ TSA ของประเทศไทยมาต้ังแต่ปี 2556 ความส�ำ คญั ของการทอ่ งเทยี่ วต่อเศรษฐกิจของประเทศรายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเที่ยว 25
Tourism Digital Economyกขอารงบอรตุ หิ สาารหจกัดรกรามรกคาวราทมอ่เสง่ียเทงย่ี..วไทยความเสย่ี งของอุตสาหกรรมการทอ่ งเที่ยวTourism Risk Managementอตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ วเปน็ อตุ สาหกรรมทม่ี คี วามส�ำ คญั อยา่ งยงิ่ ตอ่ อย่างไรก็ตาม อุตสาหกรรมท่องเท่ียวเป็นอุตสาหกรรมที่มี การเตบิ โตทางเศรษฐกจิ ของประเทศ โดยในปี2557 มนี กั ทอ่ งเทยี่ ว ความอ่อนไหวสูง เมื่อเกิดเหตุการณ์ท่ีก่อให้เกิดผลกระทบต่อ ชาวตา่ งชาติ 24.8 ลา้ นคน กอ่ ใหเ้ กดิ รายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี วสงู ถงึ นักท่องเที่ยว ก็จะส่งผลให้จำ�นวนนักท่องเท่ียวลดลงอย่างมากใน1.17 ล้านล้านบาท และในปี 2558 คาดวา่ อาจสงู ถงึ 29.8 ล้านคน ช่วงเวลาอันสั้น ทำ�ให้เกิดการลดลงของรายได้ของประเทศจาก รายไดจ้ ากการทอ่ งเทีย่ วอาจสูงถงึ 1.42 ลา้ นล้านบาท เป็นแหลง่ การทอ่ งเทยี่ ว สง่ ผลกระทบไปถึงผู้ประกอบการด้านการท่องเทย่ี วเงินตราตา่ งประเทศทส่ี �ำ คัญ นอกจากน้ยี งั มกี ารเดินทางท่องเที่ยว และแรงงานที่ทำ�งานในภาคอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเป็นอย่างมากของคนไทยอีกปีละกว่า 130 ล้านคน-ครั้ง สร้างรายได้ปีละกว่า และน�ำ มาซง่ึ มาตรการเยยี วยาชว่ ยเหลอื นกั ทอ่ งเทย่ี วและผปู้ ระกอบการ7 แสนลา้ นบาท และในปี2560 ภายใตย้ ทุ ธศาสตรก์ ารทอ่ งเทย่ี วไทย ดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว ดว้ ยเงนิ งบประมาณจ�ำ นวนมหาศาลของรฐั บาลปี2558-2560 ตง้ั เปา้ รายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี วสงู ถงึ 2.5 ลา้ นลา้ นบาท ก่อให้เกิดการจ้างงานจำ�นวนมากทั้งในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว และอุตสาหกรรมตอ่ เนือ่ งอน่ื ๆ26 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทย่ี ว
การบรหิ ารจดั การความเสี่ยง..ของอุตสาหกรรมการทอ่ งเท่ียวไทยองค์การการท่องเท่ียวโลกของสหประชาชาติ (World Trade จากความเสี่ยงให้ได้มากท่ีสุด และทำ�ให้สามารถบรรลุเป้าหมาย Organization: UNWTO) จัดประเภทความเส่ียงในอุตสาหกรรม ของการพัฒนาอุตสาหกรรมท่องเท่ียวหรือเป้าหมายขององค์กร ท่องเที่ยวออกตามแหลง่ ทีก่ ่อใหเ้ กดิ ความเสยี่ ง ประกอบด้วย ภายใตป้ จั จยั แวดลอ้ มภายนอกทม่ี กี ารเปลีย่ นแปลงโดยตลอด1. ความเสยี่ งทเ่ี กดิ จากมนษุ ยแ์ ละองคก์ รทอี่ ยนู่ อกสาขาทอ่ งเทยี่ วไดแ้ ก่ การกอ่ อาชญากรรมตา่ งๆ ตง้ั แตก่ ารลว้ งกระเปา๋ การฉอ้ โกง การบรหิ ารความเสย่ี งเปน็ เครอ่ื งมอื ทส่ี ามารถน�ำ มาใชก้ บั อตุ สาหกรรมไปจนถึงการขู่กรรโชก การทำ�ร้ายร่างกาย การค้ามนุษย์ ทอ่ งเท่ียวได้เป็นอยา่ งดี เพราะเป็นอตุ สาหกรรมท่เี กย่ี วข้องกับการการกอ่ การร้าย ความขัดแย้งทางสังคม การเมอื ง และศาสนา เดนิ ทาง มกี จิ กรรมหลากหลายภายใตส้ ภาพแวดลอ้ มทแ่ี ตกตา่ ง และรวมไปถงึ การเกดิ สงครามทนี่ ับวา่ รุนแรงท่ีสุด เกย่ี วข้องกับผู้คนจ�ำ นวนมาก หลากหลายสัญชาติ จงึ มคี วามเส่ียง2. ความเส่ียงทเี่ กดิ จากการให้บรกิ ารของสาขาท่องเที่ยวและสาขา อยู่ไม่น้อย หากขาดการบริหารจัดการความเสี่ยงอย่างเหมาะสม ท่ีเกี่ยวเนื่อง ทม่ี าจากความบกพรอ่ งในการให้บรกิ ารและระบบ องคก์ รดา้ นการทอ่ งเทยี่ วระหวา่ งประเทศ อาทิUNWTO และองคก์ รสุขาภิบาลท่ีด้อยมาตรฐานด้านความปลอดภัย จนก่อให้เกิด ความรว่ มมอื APEC (APEC InternationalCenter for Sustainableความเสยี หายตอ่ บคุ คลและทรพั ยส์ นิ Tourism : AICST) จึงได้จัดทำ�คู่มือการบริหารจัดการเหตุการณ์3. ความเสี่ยงท่ีเกิดจากนักเดินทางเอง ในการทำ�กิจกรรมและ วิกฤติในอตุ สาหกรรมท่องเทยี่ ว (Tourism Risk Management - Anการเดินทางท่ีก่อให้เกิดอันตราย ความไม่พร้อมในเร่ืองของ Authoritative Guide to Managing Crisis in Tourism) โดยใหข้ อ้ มลู ท่ีสุขภาพ ขาดความระมัดระวังในทรัพย์สินของตน และการมี เปน็ ประโยชนต์ อ่ การบรหิ ารจดั การความเสยี่ งส�ำ หรบั แหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว พฤติกรรมที่ขัดต่อธรรมเนียมปฏิบัติของคนในท้องถ่ินหรือ หรือธุรกิจรวมท้ังวิธีปฏิบัติซึ่งคู่มือดังกล่าวยังเสนอแนะกรอบการกฎหมายจนเกดิ ข้อพพิ าทและความขัดแย้ง ทำ�งานของแหล่งท่องเท่ียวและธุรกิจในการนำ�การบริหารจัดการ4. ความเสยี่ งทเี่ กดิ จากความเสยี หายทางกายภาพหรอื สงิ่ แวดลอ้ ม วิกฤติ (Crisis Management) ท่ีเกิดจากความเส่ียงไปใช้สำ�หรับเชน่ ภยั ธรรมชาติ โรคระบาด ภยั ทเ่ี กดิ จากลกั ษณะทางธรรมชาต ิ การป้องกันการเตรียมความพร้อมการตอบสนองต่อเหตุการณ์ ของแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว โดยเฉพาะพชื และสตั วท์ เ่ี ปน็ อนั ตราย เปน็ ตน้ และการปฏบิ ัตเิ พือ่ การฟน้ื ฟูแหล่งทอ่ งเท่ียวหรอื ธุรกิจความส�ำ คญั ของการบรหิ ารจดั การความเสย่ี ง ประเทศต่างๆ ในโลกต่างให้ความสำ�คัญต่อการนำ�การบริหารของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี ว จัดการความเสยี่ งมาใชก้ ับอุตสาหกรรมโดยรวม และอุตสาหกรรมเหตกุ ารณ์ภยั พบิ ตั ิตา่ งๆ ทีไ่ ม่คาดฝันหรือไมอ่ าจท�ำ นายได้ เชน่ ท่องเท่ียวของแต่ละประเทศโดยเฉพาะ อาทิ ประเทศออสเตรเลีย• ทัง้ ภยั ทางธรรมชาติ (Natural Disaster) เช่น คล่ืนยกั ษ์สึนาม ิ มีการจัดทำ� “แผนรองรับสถานการณ์ด้านการท่องเที่ยวแห่งชาติ”แผน่ ดินไหวนำ�้ ทว่ ม รวมท้ังโรครา้ ยแรงอบุ ัติภยั ใหม่ (โรคซาร์ส (The National Tourism Incident Response Plan: NTIRP) เพ่ือไข้หวัดนก ไข้หวดั สายพันธ์ใหม่ H1N1) ใช้เป็นแผนการดำ�เนินงานของชาติในกรณีเกิดสถานการณ์รุนแรง• ภัยพิบัติจากมนุษย์ (Human Disaster) เชน่ การก่อวินาศกรรม ฉับพลันต่อภาคการท่องเที่ยวของประเทศ แผนดังกล่าวกำ�หนดการก่อจราจล การบกุ ยึดสนามบิน ขอบเขต และขั้นตอนการดำ�เนินงานของรัฐบาลออสเตรเลีย • ภัยพิบัติจากเทคโนโลยี (Technology Disaster) เช่น ระบบ ท้ังในระดับสหพันธรัฐและระดับมลรัฐเพื่อดำ�เนินการความร่วมมือ คอมพิวเตอร์หรือระบบอินเตอร์เน็ตล้มเหลว การลักลอบเจาะ กับภาคการท่องเท่ียวท้ังหมดในการหามาตรการและแนวทาง ขอ้ มลู (Hacking) และความเสย่ี งดา้ นอนื่ ๆ ลว้ นสรา้ งความเสยี หาย การแก้ไขปญั หาโดยฉับพลันและรวดเรว็ ประเทศสงิ คโปร์ ได้ริเริ่มต่อเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ ซ่ึงมักจะมีความรุนแรง โครงการบริหารแผนธุรกิจต่อเนื่องแห่งชาติ (National Businessและส่งผลกระทบต่อการท่องเท่ียวท้ังต่อนักท่องเท่ียวและ Continuity Management Programme) เพอื่ สนบั สนนุ ใหภ้ าคธรุ กจิผปู้ ระกอบการในอตุ สาหกรรมทอ่ งเท่ยี ว ขนาดกลางและขนาดย่อมจัดทำ�แผนธุรกิจต่อเน่ือง ท่ีจะสามารถ ทำ�ให้ภาคธุรกิจเอกชนมีความม่ันใจได้ว่าธุรกิจของตนจะสามารถการบริหารจัดการความเส่ียง (Risk Management) เป็น ด�ำ เนนิ การไปไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอื่ งถงึ แมจ้ ะมเี หตกุ ารณท์ เี่ ปน็ ปจั จยั เสย่ี งกระบวนการบรหิ ารจดั การที่เปน็ ท่ยี อมรบั กนั ทั่วโลก ประเทศตา่ งๆ เกดิ ขึน้ เป็นตน้ได้นำ�ไปปฏิบัติเพ่ือช่วยให้ประเทศหรือองค์กรลดความเสียหาย รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียว 27
Tourism Digital Economyความเสยี่ งกบั การท่องเท่ียวในประเทศไทยทผ่ี ่านมา การทอ่ งเท่ียวในประเทศไทยเผชิญกบั ความเสีย่ งท่สี ่งผล กระทบตอ่ การทอ่ งเทยี่ วของประเทศทีม่ าจากหลายสาเหตุ ได้แก่ความเสี่ยงท่ีเกิดจากความเสยี หายทางกายภาพหรือสิง่ แวดลอ้ มเช่น เหตุการณ์คลื่นสึนามิถล่มพื้นท่ีชายฝั่งทะเลอันดามันเม่ือ ปี2547 เหตกุ ารณน์ �้ำ ทว่ มใหญ่ในปี2554 ภยั พบิ ตั ทิ เี่ กดิ จากโรคภยั ไข้เจ็บ อาทิ การระบาดของไขห้ วดั นก (H1N1) ในปี 2551 และ โรคซารส์ ในปี2546 เปน็ ตน้ สง่ ผลใหจ้ �ำ นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วและรายได้จากการทอ่ งเทย่ี วของปตี อ่ มาลดลงหรอื เพมิ่ ขนึ้ ในอตั ราต�ำ่ กวา่ ปกติความเสีย่ งท่ีเกิดจากมนษุ ย์และองค์กรที่อยูน่ อกสาขาท่องเท่ยี วเช่น การชมุ นุมประท้วงและรัฐประหารในชว่ งปี 2549-2550 และ ปีที่ผ่านมา หรือกรณีความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ภาวะเศรษฐกจิ โลกตกต�ำ่ (วกิ ฤตเิ ศรษฐกจิ แฮมเบอรเ์ กอร์ในปี2551 ความเสย่ี งท่ีเกดิ จากความบกพร่องของการให้บริการและภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ�ของสหภาพยุโรปในปี 2556) เป็นต้น ความเส่ยี งทีเ่ กิดจากการใหบ้ รกิ ารทพ่ี บบ่อยครงั้ คือความปลอดภยั ซงึ่ เปน็ ความเสยี่ งทส่ี ง่ ผลกระทบตอ่ จ�ำ นวนนกั ทอ่ งเทยี่ วและรายได ้ ในการเดินทางบนท้องถนนซ่ึงเมื่อปลายปีที่ผ่านมา องค์การจากการท่องเท่ียวโดยตรง นอกจากน้ี ยังมีความเส่ียงที่อาจจะยัง ด้านความปลอดภัย (Make Road Safe & FIA Foundation) ไม่ส่งผลทันทีและชัดเจนต่อจำ�นวนนักท่องเที่ยวและรายได้จาก ได้ทำ�บันทึกช่ือ “การเดินทางท่ีเลวร้าย Bad Trip: International การท่องเท่ียว แต่จะส่งผลในระยะยาวต่อภาพลักษณ์ด้านการ tourism and road death in developing world” สง่ ไปยงั ประเทศทอ่ งเทย่ี วทเ่ี ปน็ ลบ อาทิ ปญั หากลมุ่ ผมู้ อี ทิ ธพิ ลในพน้ื ทท่ี ง้ั ชาวไทย ตา่ งๆ โดยแจกแจงสถติ กิ ารเสียชีวิตของนักท่องเท่ียวชาวอเมริกันและชาวต่างชาติท่ีก่อให้เกิดปัญหาการผูกขาด และการให้บริการ ในประเทศไทยจากอุบัติเหตุบนท้องถนน (ส่วนใหญ่เป็นรถยนต์อยา่ งเอารดั เอาเปรยี บ การขม่ ขแู่ ละประทษุ รา้ ยตอ่ ชวี ติ และทรพั ยส์ นิ และรถจักรยานยนต์) สูงเป็นอันดับ 2 รองจากประเทศฮอนดูรัสของนักท่องเท่ียวท้ังทางตรงและทางอ้อม ปัญหาอาชญากรรม คือมีอัตราการตายสูงถึง 50 คน ต่อนักท่องเที่ยว 1 แสนคน ท่ีเกิดกับนักท่องเท่ียว ดังเช่นท่ีเป็นข่าวคราวการฆาตกรรม ซงึ่ มากกวา่ อตั ราการตายของคนไทย18.7 คน ตอ่ ประชากร1 แสนคน นกั ทอ่ งเทยี่ วชาวองั กฤษ2 คนบนเกาะเตา่ เมอื่ เดอื นกนั ยายน2557 โดยระบสุ าเหตเุ พราะประเทศไทยไม่มีนโยบายและมาตรการทเี่ ปน็ท่ีทำ�ให้ส่ือในประเทศอังกฤษกล่าวถึงความไม่ปลอดภัยในการ รูปธรรมในการจัดการความปลอดภัยทางถนนให้กับนักท่องเที่ยว มาเทย่ี วเมอื งไทย รวมทงั้ มกี ารเปดิ เผยสถติ นิ กั ทอ่ งเทย่ี วชาวองั กฤษ ขาดการลงทุนด้านความปลอดภัยของภาครัฐ รวมทั้งขาดระบบทถี่ กู ฆาตกรรมในประเทศไทยตงั้ แตป่ ี2552 ภยั จากการกอ่ การรา้ ย ติดตามกำ�กับดูแลอย่างทั่วถึง เช่นเดียวกับการให้บริการเดินทาง ข้ามประเทศก็ถือเป็นความเส่ียงท่ีกำ�ลังเป็นประเด็นสำ�คัญ และ ทางเรอื ทม่ี อี บุ ตั เิ หตเุ กดิ ขน้ึ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง อาทิ เหตกุ ารณเ์ รอื ชนกนั สร้างความวิตกให้กับหลายฝ่าย นับต้ังแต่เหตุการณ์ระเบิด เม่ือวันท่ี 28 สิงหาคม 2556 จนทำ�ให้มีนักท่องเท่ียวชาวจีน บริเวณแยกราชประสงค์เมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา รวมท้ัง เสยี ชวี ติ 2 ราย บาดเจบ็ 8 ราย และเหตกุ ารณเ์ รอื อบั ปางกลางทะเล ข่าวจดหมายเตือนเร่ืองการหลบซ่อนของกลุ่มก่อการร้ายสากล พัทยาเม่ือเดือนพฤศจิกายนปีเดียวกัน ทำ�ให้มีนักท่องเท่ียว ในประเทศไทย เปน็ ตน้ เสียชวี ติ 6 ราย บาดเจ็บ 16 ราย เปน็ ต้น28 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทย่ี ว
การบริหารจัดการความเสย่ี ง..ของอุตสาหกรรมการทอ่ งเทีย่ วไทยอัตราการเปลยี่ นแปลงของจำ�นวนนกั ทอ่ งเท่ียว และรายไดจ้ ากการทอ่ งเที่ยว ในชว่ งทเ่ี กิดวิกฤตจากความเสีย่ ง 10 ปีท่ีผ่านมา (2548-2557)บทบาทของภาครัฐและเอกชนต่อการบริหาร บทบาทในการบริหารจัดการความเส่ียงของภาคเอกชนจะอยู่ในความเส่ยี งของอุตสาหกรรมการทอ่ งเท่ยี ว ลกั ษณะของการใหค้ วามรว่ มมอื กบั ภาครฐั และชมุ ชนในการพฒั นาAPEC International Centre for Sustainable Tourism หรือ แผนการบริหารจัดการความเส่ียงและการผลักดันไปสู่การปฏิบัติ AICST ได้ให้คำ�แนะนำ�ในคู่มือปฏิบัติการการบริหารจัดการวิกฤติ ในขณะเดียวกัน ภาคเอกชนควรมีการจัดทำ�แผนความต่อเน่ือง ด้านการท่องเที่ยวถึงบทบาทของรัฐบาลของแต่ละประเทศในการ ทางธรุ กิจ (Business Continuity Plan) ที่เหมาะสมและสอดคลอ้ ง บริหารจัดการความเสี่ยงไว้ว่า รัฐบาลจะต้องมีหน้าท่ีรับผิดชอบ กบั จดุ มงุ่ หมายขององคก์ ร บทบาทและความรบั ผดิ ชอบขององคก์ ร ในการจัดทำ�นโยบายท่ีเกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการความเส่ียง น้ัน มีการซักซ้อมการปฏิบัติอย่างต่อเน่ืองตามแผนดังกล่าว และภัยพิบัติท่ีเกิดข้ึน รวมถึงการผลักดันนโยบายไปสู่การปฏิบัติ เพ่อื ลดความรุนแรงของผลกระทบท่จี ะเกดิ ขึ้นจากความเสี่ยง และซ่ึงจะต้องมีการจัดต้ังกลไกการท�ำ งานในระดับประเทศท่ีรบั ผดิ ชอบ มคี วามพรอ้ มในการฟน้ื ฟธู รุ กจิ จากภาวะวกิ ฤตใหก้ ลบั สสู่ ภาวะปกติโดยตรงในการจัดทำ�นโยบายความปลอดภัยด้านการท่องเท่ียว ได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งปัจจุบันภาคเอกชนด้านการท่องเท่ียวยังไม่มี ท้ังในระดับประเทศและในแต่ละพื้นที่หลัก ตามความจำ�เป็นโดย การตืน่ ตวั ในประเด็นน้มี ากนกัมีทกุ ภาคส่วนทเี่ กยี่ วข้องเขา้ ร่วม มีการจดั ทำ�แผนความมน่ั คงและความปลอดภยั ดา้ นการทอ่ งเทยี่ วของประเทศ โดยหนว่ ยงานหลกั ท่ี อีกองค์กรหน่ึงที่ควรกล่าวถึงซึ่งมีบทบาทสำ�คัญในการบริหารรบั ผดิ ชอบดา้ นการทอ่ งเทย่ี วของประเทศ รว่ มกบั หนว่ ยงานภาครฐั จดั การความเส่ียง คือ สอ่ื สารมวลชน โดยเฉพาะในช่วงทเ่ี กดิ เหตุอน่ื ทเ่ี กยี่ วขอ้ งและกลมุ่ อตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ ว ซง่ึ อาจเรยี กแตกตา่ ง ภัยพิบัติ การให้ข้อมูล ข่าวสารสถานการณ์สามารถส่งผลกระทบ กันไป เช่น แผนรองรับสถานการณ์ด้านการท่องเที่ยวแห่งชาติ ต่ออุตสาหกรรมท่องเท่ยี วได้ท้งั ในทางบวกและทางลบการส่อื สาร แผนการบริหารจัดการธุรกิจต่อเน่ืองแห่งชาติด้านการท่องเท่ียว ท่ีมีประสิทธิภาพกรณีเกิดภัยพิบัติต้องยืนอยู่บนหลักการของ แผนเพอื่ รองรบั สถานการณห์ รอื วกิ ฤตการณฉ์ กุ เฉนิ แผนการปอ้ งกนั การน�ำ เสนอขา่ วดว้ ยความซอ่ื สตั ยแ์ ละโปรง่ ใส และเปน็ การน�ำ เสนอขา่ วโครงสรา้ งพน้ื ฐานทส่ี �ำ คญั และแผนการใหค้ วามชว่ ยเหลอื ดา้ นการ ท่ีช่วยในการส่งเสริมภาพลักษณ์ที่แสดงให้เห็นถึงความปลอดภัยปอ้ งกันภัยพิบตั แิ หง่ ชาติฝา่ ยพลเรอื น เป็นตน้ และความมนั่ คงของนกั ทอ่ งเทยี่ ว เชน่ การใหข้ า่ วในเชงิ บวกเกย่ี วกบั มาตรการที่รัฐบาลกำ�ลังดำ�เนินการเพื่อฟ้ืนฟูให้ทุกอย่างกลับคืนสู่ สภาพปกติ เป็นตน้ รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเท่ยี ว 29
การบรหิ ารจัดการความเสี่ยง..ของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วไทย เหตฉุ กุ เฉนิ ในระดบั อตุ สาหกรรม และระดบั องคก์ รดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว เพอ่ื ใหส้ ามารถด�ำ เนนิ ธรุ กจิ ไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอื่ ง อยา่ งเปน็ รปู ธรรมและ เช่อื มโยงกบั แผนในระดบั ชาติ อยา่ งไรกต็ าม นบั วา่ เปน็ นิมติ ทดี่ ที กี่ ระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกีฬา ไดเ้ ลง็ เหน็ ถงึ ความส�ำ คญั ของการบรหิ ารความเสย่ี งดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว โดยในแผนยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวไทย พ.ศ. 2558-2560 ซ่งึ คณะรฐั มนตรมี มี ติเห็นชอบเมอ่ื วันท่ี 5 สงิ หาคม 2558 นน้ั ได้ ก�ำ หนดกลยทุ ธพ์ ฒั นาความปลอดภยั ดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว ประกอบดว้ ย 1. ผลักดันแนวทางการแก้ไขป้ญหาการหลอกลวงนักท่องเที่ยว ปัญหาทัวรศ์ นู ย์เหรยี ญ ปญั หามัคคเุ ทศกเ์ ถือ่ น และการทำ�ร้าย ต่อชีวิตและทรพั ย์สินของนักท่องเทย่ี ว 2. ส่งเสริมความร่วมมือระหว่างผู้ประกอบธุรกิจนำ�เที่ยวและ มัคคุเทศก์ เพื่อเป็นเครือข่ายในการสอดส่องผู้ประกอบธุรกิจ น�ำ เทยี่ วและมคั คเุ ทศกท์ มี่ พี ฤตกิ รรมเสย่ี งตอ่ การกระท�ำ ความผดิ 3. พัฒนากลไกและปรับปรุงประสิทธิภาพการทำ�งานของศูนย์รับ แจ้งเหตุของตำ�รวจท่องเทยี่ ว และศูนย์บริการนกั ท่องเทย่ี วทาง โทรศัพท์ 1155การบรหิ ารจัดการความเสี่ยง 4. จดั ตั้งกองทนุ ชว่ ยเหลอื เยียวยานกั ทอ่ งเทีย่ วชาวต่างชาติด้านการท่องเทย่ี วในประเทศไทย 5. จัดตั้งศาลแผนกคดีนักท่องเที่ยวในศาลยุติธรรมเพ่ืออำ�นวยปัจจุบันยังไม่มีกลไกการบริหารจัดการความเสี่ยงเฉพาะด้านการ ความสะดวกใหแ้ กน่ กั ทอ่ งเทย่ี วชาวตา่ งชาตใิ นการด�ำ เนนิ คดตี า่ งๆทอ่ งเทย่ี วของประเทศ แตม่ กี ลไกการบรหิ ารจดั การความเสย่ี งโดยรวม 6. สนับสนุนมาตรการจดั การความปลอดภยั ในการเดินทางท่ีมีท้ังระดับนโยบายและระดับปฏิบัติโดยหน่วยงานหลัก ได้แก่ 7. ผลักดันให้มีการกำ�หนดมาตรฐานการให้บริการและมาตรฐานคณะกรรมการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ (กปภ.ช) ความปลอดภัยทางการท่องเที่ยวในกิจกรรมการท่องเที่ยว คณะกรรมการป้องกันอุบัติภัยแห่งชาติ (กปอ.) กรมป้องกัน ทกุ รูปแบบและบรรเทาสาธารณภัย ศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ สถาบัน การแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ กองบัญชาการป้องกันและบรรเทา ซงึ่ แมจ้ ะไมค่ รอบคลมุ ความเสย่ี งทกุ ประเภท แตก่ เ็ ปน็ การด�ำ เนนิ การ สาธารณภยั แหง่ ชาติ กองอ�ำ นวยการปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั ท่มี งุ่ เนน้ ภยั ที่มผี ลกระทบโดยตรงต่อนกั ทอ่ งเท่ยี ว และเปน็ ปญั หา ท่ีมีทั้งในสว่ นกลาง ระดับจงั หวดั ระดับอำ�เภอ กรุงเทพมหานคร ทอี่ ตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ วของไทยเผชญิ อยใู่ นปจั จบุ นั เปน็ การเรมิ่ ตน้ เมืองพทั ยา ระดับเทศบาล และองค์กรบรหิ ารส่วนต�ำ บล รวมทงั้ ท่ีดีที่จะนำ�ไปสู่การบริหารความเส่ียงในอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวหน่วยงานอ่ืนที่เกี่ยวข้อง ในส่วนของกระทรวงการท่องเท่ียวและ อยา่ งสมบรู ณ์ในอนาคตกีฬามีบทบาทหน้าที่ในการให้ความรู้และเผยแพร่ความรู้ด้าน ความปลอดภยั เมอ่ื เกดิ สาธารณภยั แกน่ กั ทอ่ งเทย่ี วและผปู้ ระกอบการ ขอ้ เสนอการบรหิ ารความเสย่ี งในอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี ว ก�ำ หนดมาตรการดแู ลสถานทท่ี อ่ งเทย่ี ว ของอตุ สาหกรรมการท่องเที่ยวให้มีความปลอดภัย รวมถึงการฟ้ืนฟูแหล่งท่องเท่ียวที่ได้รับ เพ่อื ให้การบริหารความเส่ยี งในอุตสาหกรรมการท่องเท่ยี วมีความ ผลกระทบจากสาธารณภัย ครบถว้ นสมบรู ณ์ สามารถปอ้ งกนั และลดผลกระทบตอ่ อตุ สาหกรรม ทอ่ งเทย่ี วทม่ี มี ลู คา่ สงู ถงึ 2.5 ลา้ นลา้ นบาท ในปี 2560 กระทรวงในส่วนของอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวนั้น ยังมีการตื่นตัวด้าน การทอ่ งเทย่ี วและกฬี าจ�ำ เปน็ ตอ้ งมบี ทบาทในการบรหิ ารความเสย่ี ง การบริหารความเส่ียงค่อนข้างน้อย หน่วยงานภาครัฐที่เก่ียวข้อง ในอุตสาหกรรมท่องเท่ียวให้ครอบคลุมประเด็นต่างๆ เพ่ิมข้ึน ยงั มไิ ดด้ �ำ เนนิ การศกึ ษาและวางแผนดา้ นการบรหิ ารความเสย่ี งและ ซง่ึ แนวทางทคี่ วรดำ�เนินการไดแ้ ก่การจดั ท�ำ แผนด�ำ เนนิ ธรุ กจิ ตอ่ เนอ่ื งส�ำ หรบั อตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี ว 1. ดา้ นมาตรฐานแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วและบรกิ ารดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว เชน่ โดยเฉพาะ ยังไม่มีการจัดทำ�แผนรองรับกรณีเกิดภัยพิบัติและ พัฒนามาตรฐานการให้บริการด้านการท่องเท่ยี วทุกประเภท พฒั นาระบบการบรหิ ารความเสย่ี งในแหลง่ ทอ่ งเทย่ี วส�ำ คญั เปน็ ตน้30 รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเท่ียว
การบรหิ ารจดั การความเส่ียง..ของอุตสาหกรรมการท่องเทีย่ วไทย2. ด้านความปลอดภัยจากอาชญากรรมทั่วไปและความมั่นคง การพฒั นาและเตอื นอนั ตรายแกน่ กั ทอ่ งเทย่ี ว สรา้ งระบบเครอื ขา่ ย ของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว เช่น สร้างระบบอาสาสมัครดูแล ความรว่ มมอื ในการเฝา้ ระวงั ภยั จากอาชญากรรมรา้ ยแรง เปน็ ตน้ความปลอดภยั นักท่องเท่ยี ว จดั ท�ำ ระบบรบั รอ้ งเรยี นและระบบ 5. ด้านความปลอดภัยด้านความม่ันคง เช่น จัดทำ�แผนบริหารใหค้ วามชว่ ยเหลอื ทท่ี นั สมยั และมปี ระสทิ ธภิ าพ พฒั นาจติ ส�ำ นกึ ความเสย่ี งในดา้ นการทอ่ งเทย่ี วภายใตส้ ถานการณค์ วามไมส่ งบ ผู้ให้บริการสาธารณะแก่นักท่องเที่ยว จัดทำ�คู่มือท่องเท่ียว จัดทำ�ระบบฐานข้อมูลหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและเครือข่าย ปลอดภัยแจกจ่ายใหก้ ับนักทอ่ งเทยี่ ว เป็นตน้ ความร่วมมือท่ีจะต้องประสานความร่วมมือในสถานการณ์ 3. ดา้ นความปลอดภยั จากภยั ธรรมชาติ เชน่ พฒั นาระบบรบั แจง้ เหต ุ ความไมส่ งบ จดั ท�ำ หลกั เกณฑแ์ ละแนวทางการใหค้ วามชว่ ยเหลอื และแจง้ เตอื นภัยในแหลง่ ทอ่ งเท่ยี ว พัฒนาบุคลากรของชมุ ชน เบอ้ื งตน้ แกน่ กั ทอ่ งเทย่ี วทไ่ี ดร้ บั ความเสยี หายสง่ เสรมิ และสนบั สนนุ หรือองค์กรท้องถ่ินให้มีความพร้อมในการเข้าถึงผู้ประสบภัย ให้ผู้ประกอบการในภาคธุรกิจท่องเที่ยวจัดทำ�แผนดำ�เนินธุรกิจและช่วยเหลือนักท่องเท่ียวได้อย่างปลอดภัย ส่งเสริมและ ตอ่ เน่ือง เปน็ ตน้สนับสนุนให้ประชาชนและชุมชนมีส่วนร่วมในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั แกน่ กั ทอ่ งเทยี่ ว จดั ตง้ั คณะกรรมการบรหิ าร กลไกการกำ�กับดูแลด้านการบริหารความเส่ียงด้านการท่องเท่ียวความเส่ียงในระดับพื้นที่แหล่งท่องเที่ยว อบรมให้ความรู้แก่ ปัจจัยสำ�คัญท่ีมีผลต่อประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการบริหารบรษิ ัทน�ำ เทีย่ ว ผ้ปู ระกอบการที่ใหบ้ รกิ ารแกน่ กั ทอ่ งเทีย่ ว และ ความเสี่ยงในอตุ สาหกรรมท่องเท่ียวนัน้ นอกเหนอื จากกากำ�หนดมัคคุเทศก์ ในด้านการป้องกันและช่วยเหลือนักท่องเท่ียว กลยุทธ์ที่เหมาะสมแล้ว การบูรณาการการทำ�งานร่วมกันของ ท่ปี ระสบภัยธรรมชาติ และอาสาสมัครช่วยเหลือนักท่องเท่ยี ว ทุกภาคส่วน รวมทั้งการเช่ือมโยงเข้ากับบทบาทหน้าที่ของ เปน็ ตน้ หน่วยงานหลักที่มีหน้าท่ีรับผิดชอบโดยตรงกับการจัดการกับ 4. ด้านความปลอดภัยจากอาชญากรรมร้ายแรง เช่น จัดทำ�สถิติ ภัยพิบัติต่างๆ องค์ประกอบสำ�คัญอีกประการหน่ึงคือการมีกลไก อาชญากรรมร้ายแรงในพื้นท่ีแหล่งท่องเท่ียวเพ่ือการวางแผน ในการขับเคล่ือนการดำ�เนินการตามยุทธศาสตร์การบริหาร จัดทำ�ระบบฐานข้อมูลจุดเส่ียงภัยในพ้ืนท่ีแหล่งท่องเท่ียวเพ่ือ ความเสย่ี ง รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทยี่ ว 31
ในโลกของอินเทอรเ์ นต็ สามารถเปลย่ี นวถิ ีชวี ติ ในการด�ำ เนินธรุ กจิ ได้ อยา่ งคลอ่ งตัว32 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทีย่ ว
Tourism Digital EconomyTOURISMDIGITALECONOMY เศรษฐกิจดจิ ิตอลดา้ นการท่องเทยี่ วความหมายและความส�ำ คญั ของเศรษฐกิจดิจติ อล“Digital Economy” เปน็ คำ�ศัพทท์ ีเ่ กดิ ขนึ้ เมอื่ 20 ปที ีแ่ ลว้ (ปี 2538) โดย Don Tapscott’s ผู้เขียนหนังสือขายดีที่ชื่อ “The Digital Economy: Promise and Peril in the Age ofNetworked Intelligence” ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำ�คัญของอินเทอร์เน็ตในการเปลี่ยนวิธีการด�ำ เนนิ ธรุ กิจ โดยให้นยิ ามไวว้ ่าหมายถงึ เศรษฐกจิ ท่มี กี จิ กรรมทางเศรษฐกจิ อาศยั เทคโนโลยีสารสนเทศหรือไอที ในบางครั้งอาจเรียกในชือ่ อื่นอีกเชน่ The Internet Economy, The NewEconomy, Web Economyส�ำ หรบั ประเทศไทย กระทรวงเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร ไดใ้ หค้ วามหมายของเศรษฐกจิดิจติ อลไว้วา่ เปน็ ระบบเศรษฐกจิ และสังคมทมี่ กี ารติดตอ่ สือ่ สาร การผลิต การอุปโภคบรโิ ภคการใชส้ อย การจ�ำ หนา่ ยจา่ ยแจก การพาณชิ ยอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ การท�ำ ธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์การคมนาคมขนสง่ โลจิสติกส์ การศึกษา การเกษตร อตุ สาหกรรม การสาธารณสขุ การเงนิ การลงทุน การภาษอี ากร การบรหิ ารจัดการขอ้ มูลและเน้อื หา หรอื กจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คมอน่ื ใด หรอื การใดๆ ทมี่ กี ระบวนการหรอื การด�ำ เนนิ งานทางดจิ ติ อลหรอื ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ท้ังในกจิ การกระจายเสียง กจิ การโทรทัศน์ กิจการวทิ ยคุ มนาคม กจิ การโทรคมนาคม กจิ การสอ่ื สารดาวเทยี ม และการบรหิ ารคลนื่ ความถ่ี โดยอาศยั โครงสรา้ งพนื้ ฐานเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร รวมทง้ั เทคโนโลยที ม่ี กี ารหลอมรวม หรอื เทคโนโลยอี น่ื ใดในท�ำ นองคลา้ ยคลงึ กนัเทคโนโลยีดิจิตอลเข้ามาเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำ�วันของประชากรในโลกมานานแล้ว และ มคี วามส�ำ คญั มากขน้ึ อยา่ งทวคี ณู ในอนาคต เนอ่ื งจากผคู้ นตา่ งมองเหน็ ประโยชนท์ ช่ี ว่ ยใหพ้ วกเขาสามารถตดิ ตอ่ กนั ไดอ้ ยา่ งสะดวกสบายโดยไมม่ พี รมแดนขวางกน้ั จากขอ้ มลู Digital,Socialand Mobile in 2015 Report ในปี 2558 มปี ระชากรโลกกว่าร้อยละ 50 ใช้โทรศัพทม์ อื ถือ ใกล้เคียงกับการใช้อินเทอร์เน็ตท่ีมีการใช้เกือบร้อยละ 50 แต่มากกว่าการใช้สังคมออนไลน์(Social Media) และสังคมบนมือถือ (Mobile Social) เท่าตัว อย่างไรก็ตาม การใช้ผ่านสังคมบนมือถือมีแนวโน้มได้รับความนิยมเพ่ิมข้ึนรวดเร็วกว่าการใช้ในรูปแบบอื่นๆ เม่ือดูจากจ�ำ นวนการใชท้ เี่ พ่มิ ขึ้นจากปี 2557 ในอัตราร้อยละ 23 ทั้งนี้ ความนิยมของผู้คนในทวปีอเมรกิ าเหนอื และยโุ รปตะวนั ตกตอ่ การใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ ในการสอ่ื สารสงู สดุ เมอ่ื เทยี บกบั ภมู ภิ าคอ่ืนของโลก โดยมีคนท่ีใช้อินเทอร์เน็ตสูงถึงกว่าร้อยละ 80 ของจำ�นวนประชากร ในขณะที่ ทวีปเอเชียยังคงนิยมใช้น้อย โดยเฉพาะในแถบเอเชียใต้มีการใช้น้อยท่ีสุดในโลกเพียง รอ้ ยละ 19 ของประชากร รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเท่ียว 33
Tourism Digital Economy เศรษฐกิจดิจิตอลกับการท่องเทีย่ วที่มา : http//wearesocial.net/blog/2015/01/ อุตสาหกรรมการเดินทางและท่องเที่ยวมีความสำ�คัญกับเศรษฐกิจโลกdigital-social-mobile-worldwide-2015/ มาอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง และมแี นวโนม้ จะเตบิ โตขน้ึ เฉลย่ี รอ้ ยละ 4 ทกุ ปภี ายใน ชว่ งสบิ ปีขา้ งหน้า ในปี 2557 มีจำ�นวนคนทเ่ี ดนิ ทางขา้ มพรมแดนท้ัง 34 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทยี่ ว เพอื่ ท�ำ ธรุ กจิ มาพกั ผอ่ น เพอ่ื การศกึ ษา และอน่ื ๆ สงู ถงึ 1,133 ลา้ นคน และ คาดวา่ จะเพม่ิ ขนึ้ อกี เทา่ ตวั ในปี2573 ซงึ่ สภาการทอ่ งเทย่ี ว และเดนิ ทาง ของโลก(WorldTravel&TourismCouncil:WTTC) มองวา่ แรงขบั เคลอื่ น หนง่ึ ทเ่ี ปน็ หวั ใจส�ำ คญั น�ำ ไปสคู่ วามยง่ั ยนื ของอตุ สาหกรรมทอ่ งเทย่ี วกค็ อื ความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีท่ีจะเช่ือมโลกให้ใกล้กันมากข้ึน (GlobalConnectivity) โดยเฉพาะการใชโ้ ทรศพั ทม์ อื ถอื ทเี่ ขา้ มามบี ทบาท เปลย่ี นโฉมหนา้ ของการตดิ ต่อส่อื สารระหว่างผ้คู นไปโดยสิ้นเชงิ เทคโนโลยดี จิ ติ อลไมใ่ ชเ่ รอ่ื งใหมส่ �ำ หรบั การทอ่ งเทย่ี วทผ่ี า่ นมา และปจั จบุ นั มีการนำ�ดิจิตอลเข้ามาเกี่ยวข้องท้ังการใช้ค้นหาข้อมูลแหล่งท่องเที่ยว การซอ้ื แพค็ เกจทวั ร์ การจองตว๋ั เครอ่ื งบนิ รถไฟ เรอื โดยสาร การเชา่ รถยนต ์ การสืบค้นข้อมูลการเดินทางจาประสบการณ์การท่องเที่ยวของผู้อ่ืน ที่นิยมแบ่งปันกันมากข้ึน (http://travelmarketinsider.com/tag/ tourism-social-media-statistics/) มลู คา่ การขายบรกิ ารการเดนิ ทาง ออนไลนส์ งู ถงึ 524 พนั ลา้ นดอลลารส์ หรฐั และเตบิ โตรอ้ ยละ8.4 คดิ เปน็ 1 ใน 4 ของยอดขายบริการการเดนิ ทางทัว่ โลก นักเดนิ ทางส่วนใหญ่ (รอ้ ยละ 68) จะคน้ หาขอ้ มลู ออนไลนก์ อ่ นการตดั สนิ ใจผา่ นทาง Search Engine บนมือถอื หรอื แทบ็ เล็ต หรือเวบ็ ไซด์ของโรงแรม และธุรกิจ การเดนิ ทางโดยตรงแตจ่ ะใชบ้ รกิ ารการจองโดยเฉพาะโรงแรมทพ่ี กั ผา่ น ตวั แทนทอ่ งเทย่ี วออนไลน์ (Online Travel Agency : OTA) มากกวา่ ซง่ึ การจองผา่ นOTA นไ้ี ดร้ บั ความนยิ มเพม่ิ ขน้ึ ตามล�ำ ดบั เนอ่ื งจากรปู แบบ การนำ�เสนอท่ีน่าสนใจ มีข้อมูลในรายละเอียดเก่ียวกับโรงแรมท่ีพัก สามารถเปรยี บเทยี บราคาของหอ้ งพกั โรงแรมในแตล่ ะแหลง่ ไดค้ รอบคลมุ มากกวา่ ทง้ั ทร่ี าคาการจองผา่ นOTA เทา่ กบั หรอื นอ้ ยกวา่ การจองโดยตรง กบั โรงแรมดว้ ยเปน็ เงอ่ื นไขของการเปน็ สมาชกิ เครอื ขา่ ยOTA ทก่ี �ำ หนดไว ้ ท่สี ำ�คัญคือ ข้อมูลในอินเทอร์เน็ตเข้ามามีส่วนในการสร้างความสนใจ ของนกั ทอ่ งเทย่ี วทจี่ ะเดนิ ทางสงู ถงึ รอ้ ยละ61 ใกลเ้ คยี งกบั ขอ้ มลู ท่ีไดร้ บั จากการบอกเล่าของเพอื่ น ครอบครวั และเพ่อื นร่วมงาน ในอนาคตเปน็ ทค่ี าดการณก์ นั วา่ เกอื บครง่ึ หนง่ึ ของอตุ สาหกรรมทอ่ งเทย่ี ว จะหนั มาใหค้ วามสนใจกบั สอ่ื สงั คมออนไลนน์ บั วา่ เปน็ โอกาสทองส�ำ หรบั สรา้ งความได้เปรยี บทางการแข่งขันของธุรกิจทอ่ งเทย่ี ว โดยเครือข่าย สังคมออนไลน์ท่จี ะยังคงได้รับความนิยมของนักเดินทาง และเข้ามา มบี ทบาทตอ่ อตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วตอ่ ไปคอื Facebook / Twitter ซงึ่ เตบิ โตเรว็ มาก / Pinterest ทีม่ ีการนำ�เสนอในลกั ษณะของรปู ภาพ สวยงามซ่งึ เป็นทีน่ ิยมในหมู่ของกลุม่ ผู้หญิงเป็นส่วนใหญ ่ / YouTube ท่มี ีการเตบิ โตเกือบสองเทา่ ตวั / Google ที่ยงั คงเปน็ Search Engine หลกั ของนกั เดนิ ทางตง้ั แตก่ ารสรา้ งความสนใจในการเดนิ ทาง การวางแผน การเดนิ ทาง การจองสงิ่ อ�ำ นวยความสะดวกตา่ งๆ การแสดงความคดิ เหน็ และแบ่งปันประสบการณ์การเดินทาง และที่เป็นดาวรุ่งพุ่งแรงไม่แพ้ Pinterest ในการส่งเสริมการตลาดก็คือ การนำ�เสนอข้อมูลต่างๆ ในรปู แบบวดี โิ อทม่ี ภี าพเคลอ่ื นไหวทส่ี วยงามนา่ สนใจประกอบพรอ้ มเสยี ง
Tourism Digital Economyเศรษฐกจิ ดิจติ อลด้านการทอ่ งเที่ยวของไทยประเทศไทยเริ่มมีการนำ�เทคโนโลยีดิจิตอลมาใช้ในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวประมาณ 10 ปีที่แล้ว เพ่ือรองรับการขยายตัวด้านการท่องเท่ียวของนักท่องเท่ียวต่างชาติ ซึ่งส่วนใหญ่นิยมทำ�ธุรกรรม การเดนิ ทางโดยใชเ้ ทคโนโลยดี จิ ติ อลผา่ นทางเวบ็ ไซดแ์ ละแอพพลเิ คชน่ั บนมอื ถอื จากการส�ำ รวจพฤตกิ รรมผใู้ ชง้ านอนิ เทอรเ์ นต็ ในประเทศไทย ปี2558 โดยส�ำ นกั งานพฒั นาธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ หรอื ETDA พบวา่ กลมุ่ คนไทยวยั ท�ำ งานและสงู อายคุ อื GenX(อายรุ ะหวา่ ง35-50) และ Baby Boomer (อายุ 51-69 ปี) มีการใช้บริการออนไลน์ ทางการเดนิ ทางมากทสี่ ดุ แตต่ อ้ งใหค้ วามส�ำ คญั เชน่ เดยี วกนั กบั กลมุ่ Gen Y (อายุระหว่าง 15-34 ปี) ท่ีนิยมใช้อินเทอร์เน็ตมากที่สุดถึงวันละเกอื บ 8 ช่วั โมง สว่ นใหญผ่ ่านทางโทรศัพท์มือถือเพื่อใช้พดู คุยในสังคมออนไลน์ (Facebook / Line /Google /Instagram/ ความเขา้ ใจของภาครฐั และเอกชนตอ่ เศรษฐกจิTwitter) และมแี นวโน้มซอ้ื ขายทางออนไลนเ์ พ่ิมข้นึ ซงึ่ จะเปน็ ฐาน ดจิ ิตอลลูกค้ากลุ่มใหญ่ในอนาคต ภาครัฐเห็นความสำ�คัญของเศรษฐกิจดิจิตอลในการเป็นเคร่ืองมือ สรา้ งศกั ยภาพทางเศรษฐกจิ ของประเทศมาโดยตลอด เชน่ เดยี วกบั การน�ำ เทคโนโลยดี จิ ติ อลมาใชด้ า้ นการทอ่ งเทยี่ วของไทยมที ง้ั ทเี่ ปน็ รฐั บาลชดุ ปจั จบุ นั ทมี่ พี ลเอกประยทุ ธ์ จนั ทร์โอชา เปน็ นายกรฐั มนตร ีหนว่ ยงานภาครฐั ผา่ นทางเวบ็ ไซดข์ องหนว่ ยงานหลกั อาทิ กระทรวง ได้กำ�หนดไว้เป็นส่วนหนึ่งของนโยบายรัฐบาลที่จะส่งเสริมภาคการท่องเท่ียวและกีฬาที่เน้นการให้ข้อมูลสำ�หรับการวางนโยบาย เศรษฐกจิ ดจิ ติ อลและวางรากฐานของเศรษฐกจิ ดจิ ติ อลของประเทศ และแผน และการท่องเทยี่ วแหง่ ประเทศไทย (ททท.) ท่เี นน้ ขอ้ มูล อยา่ งจรงิ จงั ภายใต้กลไกการขับเคลื่อนในรูปของกระทรวงดิจิตอล ทางดา้ นการตลาดและบรกิ ารส�ำ หรบั นกั ทอ่ งเทย่ี ว ส�ำ หรบั ภาคเอกชน เพอ่ื เศรษฐกจิ และสงั คม และคณะกรรมการเศรษฐกจิ ดจิ ติ อลแหง่ ชาต ิมกี ารน�ำ เสนอขอ้ มลู ขา่ วสารดา้ นตลาดการทอ่ งเทย่ี วและการจ�ำ หนา่ ย ทมี่ นี ายกรฐั มนตรเี ปน็ ประธาน มอี งคป์ ระกอบมาจากกระทรวงตา่ งๆ สินค้าและบริการผ่านทางเว็บไซด์ของบริษัททัวร์ และบริษัท รฐั วสิ าหกจิ และตวั แทนองคก์ รภาคเอกชน(3 สถาบนั ) และผทู้ รงคณุ วฒุ ิทเ่ี ปน็ ตัวแทนในการรับจองบริการต่างๆ ทางการท่องเท่ียวที่มีอยู่ ทำ�หน้าท่ีช้ีนำ�ทิศทางการพัฒนาให้แก่หน่วยงานท้ังภาครัฐเป็นจำ�นวนมากทั้งบริษัทระดับโลก(Global network) อย่างเช่น และภาคเอกชนเพื่อรับไปดำ�เนินการต่อไป ซึ่งเป็นท่ีคาดว่า Expedia / Sabre holdings / Voyages-snfc.com / Opodo/ จะช่วยให้เกิดความเข้าใจนโยบายและแนวทางการทำ�งาน The Priceline group / Orbitz worldwide / Travelgenio /Wotif / ร่วมกันอย่างเป็นบูรณาการระหว่างหน่วยงานต่างๆ มากขึ้น TripAdvisor /Virtualtourist /GLOBOsapiens /IgoUgo และบรษิ ทั ซ่ึงหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องได้ขานรับกับนโยบายดังกล่าว ในประเทศท่ีมีการพัฒนาเว็บไซด์เพ่ือเป็นตัวแทนในการนำ�เสนอ โดยมีความเคลื่อนไหวในการดำ�เนินมาตรการในส่วนท่ีเกี่ยวข้องสินค้าและบริการของเครือข่ายสมาชิก อาทิ hotelthailand.com อาทิ กระทรวงพาณชิ ย์ ซ่งึ เป็นหน่วยงานที่ดูแลด้าน e-commerce ซ่ึงเป็นเว็บไซด์ของคนไทยใช้สำ�หรับจองโรงแรมในประเทศไทย ได้วางรากฐานการขับเคล่ือนเศรษฐกิจดิจิตอลไว้ 3 ประการ เช่นเดียวกับ sawasdde.com/asiaroom.com/asiatravel.com/ ได้แก่ การนำ�ระบบดิจิตอลมาใช้ในการให้บริการของกระทรวงฯ sawadee.com ซง่ึ มที ง้ั ผลดแี ละผลเสยี ตอ่ อตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี ว การส่งเสริมการส่งออกผลิตภัณฑ์ดิจิตอล และการส่งเสริม ของไทย ผลดีกค็ อื ช่วยเพ่มิ ช่องทางการจำ�หนา่ ยสินค้าและบริการ และผลักดันธรุ กจิ e-commerce ในประเทศใหเ้ ตบิ โตอยา่ งตอ่ เนือ่ งด้านการท่องเที่ยว โดยเฉพาะโรงแรมอิสระท่ีจะมีโอกาสแข่งกับ ส�ำ หรบั ดา้ นการทอ่ งเทยี่ ว กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า ไดก้ �ำ หนด โรงแรมเครอื ขา่ ย(ChainHotels) ทมี่ เี ครอื ขา่ ยการตลาดทกี่ วา้ งขวาง ใหก้ ารพฒั นาเศรษฐกจิ ดจิ ติ อลเปน็ แนวทางการด�ำ เนนิ งานหนง่ึ ภายใต้ทว่ั โลก แตต่ อ้ งยอมเสยี คา่ คอมมชิ ชนั่ หรอื สว่ นลดทางการคา้ ใหก้ บั แผนพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ พ.ศ. 2555-2559 เพอ่ื การพฒั นา OTAs ท้ังหลาย โดยปกติอยู่ระหว่างร้อยละ 10-25 หรือเฉล่ีย โครงสรา้ งพน้ื ฐานและสง่ิ อ�ำ นวยความสะดวกเพอ่ื การทอ่ งเทย่ี ว รวมทง้ั รอ้ ยละ20 และไมส่ ามารถขายโดยตรงใหก้ บั ผบู้ รโิ ภคในราคาทส่ี งู กวา่ การสร้างภาพลักษณ์และส่งเสริมการตลาด เช่น การสนับสนุนซึ่งทำ�ให้แต่ละปีอุตสาหกรรมท่องเที่ยวของไทยสูญเสียโอกาสใน การใช้ e-commerce ในอุตสาหกรรมการท่องเท่ียว การจัดทำ�การสร้างรายได้เพ่ิมข้ึนเป็นจำ�นวนมหาศาล สาเหตุสำ�คัญที่ทำ�ให้ และเช่ือมโยงระบบข้อมูลและการให้บริการด้านการท่องเที่ยวที่มีธุรกิจในอุตสาหกรรมท่องเท่ียวต้องหันมาใช้บริการจาก OTA คุณภาพผ่านเว็บไซด์ การปรับปรุงช่องทางการจัดจำ�หน่ายและ คือ ขาดศักยภาพและข้อจำ�กัดในการจัดทำ�เว็บไซด์ที่ครอบคลุม การประชาสัมพันธ์ใหค้ รอบคลุมเครือขา่ ยออนไลน์ทีน่ ักเดินทางให้เนอ้ื หาขอ้ มลู ครอบคลมุ ครบถว้ นและตรงกบั ความตอ้ งการเพอ่ื เปน็ ความนยิ มมากขึน้ เป็นตน้ทางเลือกของผู้สนใจเดินทาง รวมทั้งไม่สามารถจัดทำ�เว็บไซด์ที่เหมาะกบั การใชง้ านผา่ นอปุ กรณพ์ กพาต่างๆ ที่กำ�ลังเป็นท่นี ิยม รายงานภาวะเศรษฐกิจทอ่ งเทย่ี ว 35
Tourism Digital Economyส�ำ หรบั ภาคเอกชน หลงั จากรฐั บาลไดป้ ระกาศนโยบาย โอกาสและขอ้ จำ�กัดของเศรษฐกจิ ดจิ ติ อลเรื่องน้ีการผลักดันแนวคิดเศรษฐกิจดิจิตอลก็เร่ิมแพร่ ของการท่องเท่ียวไทยขยายไปสวู่ งกวา้ ง โดยเฉพาะในแวดวงเอกชน ซง่ึ สว่ นใหญ ่ตอบรับเศรษฐกิจดิจิตอลในทางบวก (www.thairath. โอกาสco.th/content/472008) โดยมองวา่ การพฒั นาเศรษฐกจิ • มีกลไกและแนวทางการผลักดันเศรษฐกิจดิจิตอลท้ังระดับประเทศ และดจิ ติ อลเปน็ เรอื่ งทเี่ กดิ ขน้ึ เองอยแู่ ลว้ ในวงการธรุ กจิ เพอ่ืให้สามารถเท่าทันโลก และมองเห็นประโยชน์ในการ อุตสาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วทชี่ ดั เจนน�ำ มาใชเ้ ปน็ เครอ่ื งมอื ในการผลติ การขาย และการบรโิ ภค • มคี วามพรอ้ มทางเทคโนโลยี โดยประเทศไทยอยใู่ นกลมุ่ ทเี่ รยี กวา่ BreakOut ใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพและสะดวกรวดเรว็ ยงิ่ ขน้ึ ชว่ ยในเรอื่ ง ของการจัดเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อการตัดสินใจ ซง่ึ เปน็ กลมุ่ ทม่ี ศี กั ยภาพทจ่ี ะพฒั นาเศรษฐกจิ ดจิ ติ อลทเ่ี ขม้ แขง็ ได้ และสามารถ รวมทง้ั ชว่ ยใหภ้ าคธรุ กจิ สามารถเชอ่ื มโยงกบั ตลาดโลก พัฒนาตนเองไปสู่จุดที่มีระดับการพัฒนาดิจิตอลสูง (Stand Out) ทำ�ให้เพอ่ื เพม่ิ ศกั ยภาพทางการแขง่ ขนั ของธรุ กจิ สรา้ งโอกาส ประเทศไทยนำ�หน้าประเทศในกลุ่มอาเซียนยกเว้นมาเลเซียและสิงคโปร์การเข้าถงึ การศกึ ษาและองคค์ วามรูไ้ ดม้ ากข้นึ รวมทัง้ นอกจากน้ันประเทศไทย ยังติดอันดับหน่ึงในโลกสำ�หรับความครอบคลุม เป็นการเผยแพร่วัฒนธรรมของประเทศไปสู่สายตา ของเครือขา่ ยโทรศัพท์เคลอ่ื นทขี่ องโลกชาวโลกโดยไมม่ คี ่าใชจ้ ่าย อยา่ งไรกต็ าม ภาคเอกชน • นกั ทอ่ งเทย่ี วทง้ั ชาวไทยและชาวตา่ งชาตนิ ยิ มการท�ำ ธรุ กรรมทางการทอ่ งเทย่ี ว อยากเหน็ ความชดั เจนของเปา้ หมายทางดา้ นเศรษฐกจิ ผา่ นทางออนไลน์มากขึ้นอย่างต่อเน่ืองดิจิตอลของประเทศพร้อมเง่ือนไขทางด้านเวลาที่จะ • การประมูลคลื่นความถี่ 4G ท่ีเพ่ิงมีการประมูลเสร็จส้ินไปจะช่วยเพิ่มบรรลเุ ปา้ หมายดงั กลา่ ว พรอ้ มแนวทางทชี่ ดั เจนเรมิ่ จาก สมรรถนะของสัญญาณการส่งข้อมูลผ่านอุปกรณ์เครือข่ายมือถือและการผลักดันการบริหารงานภาครฐั เปน็ e-government อินเทอร์เนต็ ไดม้ ากขนึ้ท่ีมีการนำ�เสนอข้อมูลให้สาธารณชนรับทราบอย่าง ข้อจ�ำ กดัโปรง่ ใสและทวั่ ถงึ สง่ เสรมิ ใหม้ กี ารใชร้ ะบบe-commerce • ร้อยละ 99.9 ของสถานประกอบการในอุตสาหกรรมท่องเท่ียวเป็นธุรกิจในการท�ำ ธรุ กจิ มากขน้ึ สรา้ งความเทา่ เทยี มในการเขา้ ถงึ SMEs ซ่ึงส่วนใหญ่ขาดความรู้ถึงประโยชน์ท่ีจะได้รับและวิธีการบริหารเทคโนโลยีดิจิตอลด้วยราคาที่ไม่แพง พร้อมด้วย จดั การ รวมท้งั ขาดเงินทุนในการปรับเปลยี่ นมาสกู่ ารใชเ้ ทคโนโลยสี มยั ใหม่การพฒั นาซอฟตแ์ วร์ และแอพพลเิ คชนั่ โดยการพฒั นา • การตดิ ตอ่ สื่อสารมแี นวโน้มเคลื่อนที่ได้มากข้นึ รวมทงั้ มคี วามรวดเรว็ และนักคิด ปลูกฝังความรู้ความเข้าใจในการใช้ประโยชน์ เป็นปัจจุบันมากข้ึนด้วยเทคโนโลยีมือถือ และการพัฒนาแอพพลิเคช่ัน เทคโนโลยีดิจิตอลในทางที่ถูกให้กับเยาวชน ตลอดจน ในรูปแบบต่างๆ ทำ�ให้ผู้บริโภคสนใจ และมีความต้องการท่ีจะติดต่อและการวางระบบอินเตอร์เน็ตให้มีความปลอดภัยและ พดู คยุ แบง่ ปนั ขอ้ มลู และประสบการณผ์ า่ นทางการใชแ้ อพพลเิ คชน่ั ตา่ งๆ เหมาะสมกับสถานการณ์ และประเภทของผู้ใช้ ที่มคี วามหลากหลายมากขึ้น • ขาดการจัดทำ�ระบบข้อมูลทางด้านเศรษฐกิจดิจิตอลด้านการท่องเท่ยี ว เพอ่ื ใชใ้ นการก�ำ หนดนโยบายทง้ั ของภาครฐั และเอกชน • ขาดความพร้อมของเทคโนโลยีสารสนเทศ (ICT Readiness) จากการ จัดอันดับความสามารถในการแข่งขันด้านการเดินทางและท่องเท่ียวของ WEF ท่ีถือเป็นจุดอ่อนของไทย คือสัดส่วนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตและ อตั ราส่วนการเป็นสมาชกิ อินเทอร์เน็ตความเร็วสูง (Broadband internet) ต่อประชากร 100 คน รวมท้งั การใช้ ICT ระหวา่ งธรุ กจิ กบั ธรุ กิจทยี่ งั มีน้อย • จากข้อมูลสถิติด้านภัยคุกคามไซเบอร์ของไทยปี 2557 ที่รวบรวมโดย ThaiCERT พบวา่ การหลอกลวงซ้ือขายออนไลน์เปน็ ภัยคุกคามไซเบอร์ อันดับ 2 ของไทย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 25.2 ของภัยคุกคามไซเบอร์ ทเี่ กดิ ขนึ้ ทกุ ประเภท ปญั หาทางดา้ นการทอ่ งเทย่ี วสว่ นใหญเ่ ปน็ การโอนเงนิ ซ้ือแพ็คเกจทัวร์แต่ไม่ได้รับบริการจริง หรือได้รับบริการท่ีไม่เป็นไปตาม ขอ้ ตกลง เนอ่ื งจากปจั จบุ นั มธี รุ กจิ ทใ่ี หบ้ รกิ ารออนไลนเ์ กดิ ขน้ึ กวา่ 5 แสนราย แตม่ ที จ่ี ดทะเบยี นพาณชิ ยอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ สก์ บั กระทรวงพาณชิ ย์ เพยี ง13,932 ราย จำ�นวน 15,736 เว็บไซด์ ซึ่งนบั วา่ นอ้ ยมาก รวมทั้งสว่ นใหญ่ยงั ไมม่ ีการไป จดทะเบยี นการขายสนิ คา้ ผา่ นระบบออนไลนก์ บั ส�ำ นกั งานคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภค (สคบ.) ซง่ึ ธรุ กจิ ท่ีใหบ้ รกิ ารออนไลนจ์ ะตอ้ งด�ำ เนนิ การตามกฎหมายเชน่ กนั36 รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเทยี่ ว
Tourism Digital Economy การน�ำ เสนอตามแนวโนม้ พฤตกิ รรมผบู้ รโิ ภค(นกั ทอ่ งเทยี่ ว) โดย เฉพาะโทรศัพท์มือถือที่ได้รับความนิยมมากขึ้น และสามารถ เลอื กไดห้ ลายภาษา เพอื่ เพมิ่ และขยายชอ่ งทางการจดั จาํ หนา่ ย ผา่ นเครอื ขา่ ยธรุ กจิ และการเผยแพรป่ ระชาสมั พนั ธก์ ารทอ่ งเทยี่ ว ผ่านชอ่ งทางต่างๆ ให้มากขึ้น • ส่งเสริมให้มีการนําระบบเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้พัฒนา การอำ�นวยความสะดวกด้านการท่องเท่ียวให้มีคุณภาพมากขึ้น เชน่ ขน้ั ตอนการขอวซี า่ และการตรวจลงตราแบบอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (E-visa) ระบบตรวจสอบคนเข้าเมืองท้ังจุดเข้า-ออกชายแดน และสนามบิน เป็นตน้ • พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือรวบรวมข้อมูลและ กิจกรรมทางด้านการท่องเที่ยวทั้งหมดไว้ด้วยกันในลักษณะขอ้ เสนอแนะเชิงนโยบาย Thailand Gateway เพ่ือรองรับนักท่องเที่ยวท่ีเข้ามาสืบค้น• อุตสาหกรรมท่องเที่ยวนับได้ว่ามีส่วนสำ�คัญกับการพัฒนา ข้อมูลและใช้บริการด้านการท่องเท่ียว เช่น เชื่อมโยงการจองเศรษฐกิจและสังคมของประเทศท้ังในปัจจุบันและแนวโน้ม บตั รโดยสารระหวา่ งเครอ่ื งบนิ รถไฟ และรถโดยสารประจาํ ทาง ในอนาคต รวมทงั้ มคี วามพรอ้ มของแนวทางการพฒั นาทก่ี �ำ หนด และการซอ้ื - ขาย ระหวา่ งผปู้ ระกอบการและนกั ทอ่ งเทย่ี ว เปน็ ตน้ ไวภ้ ายใตย้ ทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาทอ่ งเทย่ี ว จงึ ควรไดร้ บั ความส�ำ คญั ผา่ นทางเวบ็ ไซตก์ ลางทส่ี ามารถสบื คน้ ไดถ้ งึ ระดบั พนื้ ที่ ทนั สมยัในการเป็นสาขานำ�ร่อง (Pioneer) สำ�หรับจัดทำ�ยุทธศาสตร์ สามารถเขา้ ถึงไดง้ า่ ยจากอปุ กรณด์ จิ ิตอลประเภทต่างๆและแนวทางการผลักดนั เศรษฐกจิ ดิจติ อลของประเทศ • พัฒนา Tourism Intelligence Center (TIC) ที่เปน็ คลงั ข้อมูล • ควรมีหน่วยงานดูแลด้านการดำ�เนินการธุรกิจออนไลน์ และรวบรวมผลงานวจิ ยั ดา้ นการทอ่ งเทย่ี วของประเทศ และระบบ ดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว เพ่ือให้เกดิ การค้าทเ่ี ป็นธรรม เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจ อาทิ ระบบวิเคราะห์• เร่งพัฒนาซอฟท์แวร์และแอพพลิเคช่ันด้านการท่องเท่ียวที่ ประมาณการณ์แนวโน้ม และระบบ GIS เปน็ ต้นสามารถตอบสนองต่อพฤติกรรมความต้องการของผู้บริโภค • เร่งทบทวน ปรับปรุง และยกร่างกฎหมายท่ีชัดเจนในเร่ือง(นกั ทอ่ งเทย่ี ว) ดว้ ยประสทิ ธภิ าพการใชง้ านและตน้ ทนุ ทแ่ี ขง่ ขนั ได้ ความมน่ั คงปลอดภยั ของระบบดิจิตอล และการคุ้มครองขอ้ มลู• ส่งเสริมให้คนไทยใช้อินเทอร์เน็ตและอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง ประเภทต่างๆ รวมทั้งสนับสนุนให้มีการบังคับใช้กฎหมาย มากขึน้ รวมท้ังการน�ำ ICT มาใช้ทงั้ ในรปู ของ B2B และ B2C อยา่ งเขม้ งวดเพือ่ เพม่ิ ความเชื่อม่นั ให้กับผูใ้ ชบ้ ริการ• ส่งเสริมธุรกิจ SMEs ในอุตสาหกรรมท่องเท่ียวให้สามารถนำ� ICT มาใช้ในการบริหารจัดการได้จริง โดยการสร้างให้เห็นถึง ส่ิงสำ�คัญที่สุดท่ีภาครัฐต้องตระหนักอย่างย่ิงคือเศรษฐกิจดิจิตอล ความสำ�คัญ การให้องค์ความรู้เก่ียวกับ ICT แนวคิด วิธีการ ของโลกเติบโตและขยายตัวอย่างรวดเร็ว ประเทศไทยไม่สามารถและการน�ำ มาใชป้ ระโยชน์ในเชงิ ธรุ กจิ ดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว รวมทงั้ ด�ำ เนนิ การแบบคอ่ ยเปน็ คอ่ ยไปอกี ตอ่ ไปแลว้ เพราะโลกไรพ้ รมแดนการสนับสนุนเงินลงทุนในการปรับเปลี่ยน โดยใช้รูปแบบ ส�ำ หรบั เศรษฐกจิ ดจิ ติ อลโอกาสทต่ี า่ งชาตจิ ะเขา้ มาครอบง�ำ ไดง้ า่ ยมากการบม่ เพาะธรุ กจิ (Incubator) เปน็ เครอื่ งมอื หลกั ในการสง่ เสรมิ ดังจะเห็นได้จากกรณี agoda ท่ีผู้จะจองห้องพักในประเทศไทย• พัฒนาศักยภาพบุคลากรด้านการท่องเที่ยวให้มีความรู้ ความ จ�ำ นวนมากจองผา่ น ซง่ึ หมายถงึ ประเทศไทยตอ้ งสญู เสยี ประโยชน์สามารถทางด้าน ICT และด้านภาษาต่างประเทศ (อังกฤษ มหาศาลรสั เซยี จนี ญปี่ นุ่ เปน็ หลกั ) ผา่ นทางหลกั สตู รการเรยี นการสอนของสถาบันการศึกษาท่ีสอนด้านการท่องเท่ียว และหลักสูตร การอบรมของหน่วยงานทเี่ ก่ยี วขอ้ ง• จัดทำ�ฐานข้อมูลด้านการท่องเท่ียวที่มีเน้ือหา รูปแบบ และ ช่องทางการนำ�เสนอตามแนวโน้มพฤติกรรมผู้บริโภค (นักท่องเทย่ี ว) และสามารถเลือกได้หลายภาษา• สนับสนุนให้ภาคเอกชนร่วมมือกันจัดทำ�ข้อมูลด้านการ ทอ่ งเทยี่ วออนไลนแ์ ละการเชอื่ มโยงระบบบรกิ ารตา่ งๆ ดา้ นการ ทอ่ งเทย่ี วทางเวบ็ ไซด์ (OTA) ทมี่ ีเนื้อหา รปู แบบ และชอ่ งทาง รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเที่ยว 37
Tourism Digital Economy TTINHODAUIIRCLIAASNTMODRS ตวั ช้วี ดั เศรษฐกจิ การทอ่ งเท่ียว 35% 78%38 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเท่ียว
จำ�นวนนกั ท่องเทีย่ วชาวต่างชาติ และอัตราการเปลย่ี นแปลง (Y-o-Y) (หนว่ ย : คน) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Y Y Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 3,138,149 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia 16,097,468 14,767,849 3,886,450 3,994,306 4,363,811 3,852,901 3,226,582 1,002,241 3,851,322 4,551,796 4,892,480 5,036,626 5,096,900 2,069,802 1,026,192 1,092,721 1,966,867 2,204,727 225,534 1,023,541 1,797,662 Europe 6,155,582 6,028,171 315,931 242,616 216,248 329,168 303,367 316,713 202,754 317,256 1,895,093 903,767 1,071,722 306,308 361,006 322,705 336,499 260,382 239,249 289,850 346,840 324,108 262,666 245,380 The Americas 1,103,963 1,048,911 241,992 237,119 264,149 276,114 215,645 135,736 240,695 248,341 303,582 369,349 352,975 151,642 163,631 202,073 163,827 132,596 202,497 173,436 South Asia 1,326,518 1,213,785 35,779 38,735 38,469 49,664 32,581 39,379 39,769 51,043 7,007,904 6,063,605 6,500,176 6,975,040 6,375,880 5,097,001 5,850,428 7,486,374 Oceania 1,019,374 943,930 211,904 225,751 240,495 168,159 140,983 226,502 Middle East 681,173 644,265 33,827 39,573 40,454 Africa 162,647 162,772 Grand Total 26,546,725 24,809,683 7,829,153 6,978,715 7,274,428 (หนว่ ย : ร้อยละ) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Y Y Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 -21.43 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia +26.01 -8.26 +34.30 +37.51 +29.44 +6.87 -16.98 -2.33 -11.74 +18.14 +51.63 +60.50 +32.34Europe +12.85 -2.07 +10.32 +13.17 +12.04 +15.96 +6.52 -7.04 -8.60 -14.04 -9.83 +4.71 The Americas +9.64 -4.99 +11.17 +4.43 +9.37 +12.47 -3.98 -12.27 -6.33 -3.62 South Asia +5.26 -8.50 +15.49 -0.80 +5.91 +3.09 -14.99 +0.90 -6.24 +3.07 +6.84 +16.46 +21.02 Oceania -1.60 -7.40 +4.70 -7.62 -3.51 +0.63 -10.89 -17.05 -10.18 -10.06 +16.59 +16.62 +21.78 Middle East +2.60 -5.42 -12.56 +1.66 -8.88 +5.87 -1.73 -5.64 -0.08 Africa +3.39 +0.08 -0.86 -5.61 +2.88 +16.02 -8.94 -15.94 +0.21 +2.78 Grand Total +18.76 -6.54 -5.59 -3.38 +9.34 +12.53 -9.02 +3.38 +7.33 +22.06 +24.31 +21.40 +9.32 -10.00 ตวั ชีว้ ดั เศรษฐกจิ การท่องเทีย่ ว+26.82 +3.87 +11.85 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ท่องเท่ียว 39 +3.82 +0.49 +1.72 +22.79 +36.92 +24.34หมายเหตุ : ขอ้ มูลจ�ำ แนกตามประเทศถ่นิ ที่อยู่ท่ีมา : กรมการทอ่ งเท่ียว
ตวั ชี้วดั เศรษฐกิจการท่องเทีย่ ว40 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียวจำ�นวนวันพักเฉล่ียนกั ท่องเที่ยวชาวต่างชาติ และการเปล่ยี นแปลง (Y-o-Y) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P (หน่วย : วัน) of Residence Y Y Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 6.84 Q3 Q4 Q1 Q2 East Asia 17.19 Europe 6.84 6.71 6.84 7.21 6.96 6.32 6.78 15.61 6.85 6.46 6.84 7.25 Q3 The Americas 16.52 16.40 16.38 18.10 17.56 15.28 16.07 7.56 16.95 16.05 17.00 18.22 South Asia 14.96 14.72 14.24 16.54 15.57 14.09 14.09 12.84 15.42 14.22 14.48 15.50 7.14 Oceania 7.27 7.31 6.81 7.78 7.50 6.91 7.05 11.76 7.38 7.23 7.71 8.29 17.35 Middle East 13.22 12.79 13.11 13.90 13.74 12.23 12.55 11.81 13.10 12.65 13.05 14.10 15.75 Africa 11.90 11.88 11.25 12.05 12.65 11.44 11.40 9.76 12.26 11.88 11.97 12.34 7.55 Grand Total 11.56 11.33 11.87 12.37 11.47 10.78 11.53 10.74 11.28 12.01 13.18 13.39 9.85 9.83 10.33 9.89 9.54 9.63 10.66 9.41 9.49 9.95 9.40 12.71 11.07 9.35 of RCeosuindteryn ce 25Y56 25Y57 2Q5516 Q2 Q3 Q4 2Q5517 Q2 Q3 Q4 25Q518 P Q2 (หน่วย : วนั )East Asia +0.08 -0.13 +0.05 +0.05 +0.15 -0.05 -0.06 -0.37 -0.11 +0.14 +0.06 +0.41 -0.12 -0.30 +0.41 +0.45 +0.07 -0.31 -0.91 -0.61 +0.77 +0.93 +1.03 Q3 Europe +0.05 -0.24 -0.51 +0.25 +0.24 -0.20 -0.15 -0.93 -0.15 +0.13 +0.39 -0.11 +0.29 +0.04 -0.20 +0.36 +0.13 -0.13 +0.24 -0.22 -0.12 +0.32 +0.66 +0.73 +0.40 The Americas -0.12 -0.43 -0.44 +0.09 -0.08 -0.25 -0.56 -1.06 -0.64 +0.42 +0.50 +1.26 +0.33 -0.02 +0.08 +0.18 +0.54 +0.02 +0.15 -0.29 -0.39 +0.44 +0.57 +0.58 +0.17 South Asia +0.04 -0.23 -0.14 +0.48 +0.14 +0.30 -0.34 -0.56 -0.73 +0.50 +0.48 +1.37 +0.29 -0.02 -0.52 -0.24 -0.07 +0.11 +0.33 -0.13 -0.13 -0.14 -0.71 -0.36 +0.45 Oceania -0.18 +0.33 -0.06Middle East +0.21 Africa +0.16 Grand Total -0.17 หมายเหตุ : ขอ้ มลู จ�ำ แนกตามประเทศถ่นิ ทอ่ี ยู่ทีม่ า : กรมการทอ่ งเที่ยว
คา่ ใช้จา่ ยเฉลย่ี ของนกั ทอ่ งเท่ียวชาวตา่ งชาติ และอตั ราการเปล่ยี นแปลง (Y-o-Y) (หนว่ ย : บาท/คน/วัน) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Y Y Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 4,776.64 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia 4,858.50 5,163.34 4,962.43 4,571.77 4,954.65 4,964.61 5,129.14 3,911.48 5,233.79 5,401.74 5,619.61 5,219.54 5,714.36 Europe 4,141.21 4,221.65 3,939.09 3,770.78 3,858.49 4,774.63 4,124.38 4,300.78 4,025.02 4,644.83 4,151.82 3,966.42 4,138.82 The Americas 4,632.33 4,833.91 4,719.82 4,054.93 4,531.46 5,118.92 4,875.09 5,354.53 4,837.02 5,216.41 4,906.00 4,252.82 4,933.39 South Asia 5,321.86 5,546.59 5,148.99 5,126.27 5,186.13 5,862.95 5,265.63 5,222.85 5,519.81 5,949.62 5,440.69 5,558.47 5,752.69 Oceania 5,284.05 5,591.79 5,022.22 5,026.49 5,303.48 5,762.66 5,246.75 5,398.36 5,569.50 6,272.16 5,477.99 5,455.07 5,829.83 Middle East 5,227.52 5,556.79 4,910.28 5,298.34 5,115.78 5,588.13 5,214.42 5,170.25 5,522.82 5,979.69 5,507.76 5,872.65 5,787.37 Africa 5,138.83 5,368.71 5,002.46 4,970.92 4,919.23 5,575.71 5,194.15 4,521.83 5,236.47 5,746.53 5,234.74 5,175.15 5,355.05 Grand Total 4,616.49 4,808.92 4,473.93 4,365.03 4,625.35 4,982.57 4,603.26 4,874.36 5,160.59 4,954.25 4,886.02 5,247.15 (หน่วย : รอ้ ยละ) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Y Y Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 +4.48 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia +6.10 +6.27 +6.21 +7.13 +6.71 +5.29 +3.36 +3.73 +5.63 +8.80 +9.56 +9.27 +9.18 Europe +4.15 +1.94 +4.39 +4.22 +3.17 +3.81 +4.70 +6.06 +4.32 -2.72 +0.67 +1.40 +2.83 The Americas +3.01 +4.35 +1.39 +6.69 +1.86 +2.43 +3.29 +4.45 +6.74 +1.90 South Asia +4.29 +4.22 +4.31 +6.88 +2.66 +3.47 +2.27 +3.91 +6.43 +1.48 +0.63 -1.12 +1.99 Oceania +5.72 +5.82 +8.37 +5.16 +4.44 +5.46 +4.47 +1.89 +5.02 +8.84 +3.32 +3.81 +4.22 Middle East +6.14 +6.30 +7.06 +5.34 +4.64 +7.15 +6.19 +4.01 +7.96 +7.01 +4.41 +4.45 +4.67 Africa +3.53 +4.47 +1.87 +2.79 +3.56 +4.52 +3.83 +3.59 +6.45 +3.06 Grand Total +5.09 +4.17 +5.90 +5.87 +5.04 +4.20 +2.89 +5.38 +3.57 ตัวชวี้ ัดเศรษฐกิจการทอ่ งเทยี่ ว+5.63 +8.79 +4.79 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทย่ี ว 41 +0.78 +0.09 +2.26 +7.62 +8.05 +7.65หมายเหตุ : ขอ้ มูลจำ�แนกตามประเทศถน่ิ ทีอ่ ยู่ทมี่ า : กรมการทอ่ งเทย่ี ว
ตวั ชี้วดั เศรษฐกิจการท่องเทีย่ ว42 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียวรายไดจ้ ากนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ และอัตราการเปลย่ี นแปลง (Y-o-Y) (หนว่ ย : ลา้ นบาท) Country 2556 2557 2556 2557 2558P of Residence Y Y Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia 534,953.37 511,647.46 131,917.88 131,662.06 150,483.43 120,890.00 112,206.37 102,529.96 138,075.42 158,835.71 188,057.53 190,594.82 207,865.26 67,389.09 69,830.26 134,014.80 Europe 421,120.32 417,360.48 133,548.93 70,038.64 74,037.14 143,495.61 146,126.33 15,141.26 15,122.78 23,533.20 133,758.05 65,313.62 76,960.74 12,820.66 11,807.37 14,919.57 The Americas 76,504.62 74,635.47 21,233.88 16,271.89 15,257.37 23,741.48 20,838.23 16,044.33 17,561.24 19,704.10 23,024.23 17,314.60 19,066.26 8,617.15 13,711.01 12,320.67 South Asia 51,322.91 49,213.69 10,740.61 14,397.78 12,551.90 13,632.62 9,666.09 2,404.51 2,236.60 3,308.65 12,734.58 17,019.53 15,329.43 224,946.96 268,344.68 366,636.70 Oceania 71,208.47 67,509.16 15,933.09 16,567.10 19,248.49 19,459.79 14,199.49 15,148.53 17,363.94 18,769.81 Middle East 42,374.10 42,530.92 8,376.80 10,447.02 13,077.10 10,473.18 7,882.09 11,086.39 10,216.83 16,660.29 Africa 9,662.03 9,900.99 2,124.53 2,381.83 2,170.56 2,985.11 1,951.23 2,126.68 2,699.22 2,398.97 Grand Total 1,207,145.82 1,172,798.17 323,875.72 261,766.32 286,825.99 334,677.79 312,869.83 385,935.99 320,522.56 357,050.76 (หน่วย : รอ้ ยละ) Country 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P of Residence Y Y Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 -22.13 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3East Asia +35.28 -4.36 +43.69 +48.34 +41.16 +11.64 -14.94 -3.78 +31.39 +67.60 +85.89 +50.54 Europe +17.90 -0.89 +13.09 +20.68 +18.63 +20.93 +9.42 -6.95 -8.25 -6.61 The Americas +12.04 -2.44 +8.81 +13.12 +13.15 +13.59 -1.86 -10.95 -5.68 -0.88 -8.46 -3.08 +10.21 South Asia +10.38 -4.11 +17.03 +11.17 +10.64 +4.70 -10.00 -3.16 -0.88 +9.44 +10.49 +14.35 +26.08 Oceania +2.63 -5.20 +9.77 -2.23 +0.19 +4.00 -10.88 -17.52 -5.93 +1.26 Middle East +10.85 +0.37 +6.90 +0.94 +12.45 +24.54 -5.91 +0.95 -8.77 +17.64 +31.74 +32.75 +29.83 Africa +8.54 +2.47 -8.16 -14.07 +4.85 +10.84 Grand Total +22.69 -2.85 -4.95 +3.32 +14.63 +20.98 -3.40 +3.04 +9.55 +6.68 +8.22 +6.88 +23.07 +28.49 +26.59 +15.23 -6.44 +40.65 +18.56 +21.51 +8.99 +12.26 +7.26 +23.35 +42.49 +33.06หมายเหตุ : ข้อมูลจ�ำ แนกตามประเทศถน่ิ ท่ีอยู่ทมี่ า : กรมการทอ่ งเทยี่ ว
อตั ราการเขา้ พกั ของสถานพักแรมในประเทศ และการเปลี่ยนแปลง (Y-o-Y) (หน่วย : ร้อยละ) ภมู ิภาค 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 63.29 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3กรงุ เทพฯ 68.34 67.50 70.00 72.20 62.08 69.07 65.87 49.83 63.74 77.09 75.47 69.03 66.38 49.69 44.33 37.62 49.74 53.59 43.72 45.38 55.01 59.05 55.40 52.34 ภาคกลาง 45.35 50.95 51.42 38.43 34.41 49.92 58.80 46.61 40.99 56.94 62.22 48.58 45.92 51.58 45.55 45.02 54.21 53.05 47.16 55.08 57.03 50.06 51.10ภาคเหนอื 43.54 50.11 61.71 65.33 53.97 57.10 67.71 ภาคตะวนั ออก 49.09 50.48 63.27 59.78 53.67 64.92 เฉยี งเหนอื 70.26 55.73 54.07 61.27 63.72 52.87 63.53 ภาคตะวันออก 61.57 62.96 66.05 61.31 54.34 64.64 70.41 67.69 61.67 57.36 51.15 48.33 61.34 68.12 59.66 59.23 ภาคตะวันตก 54.55 58.54 67.06 58.92 49.34 58.43 73.69 64.97 57.43 61.65 55.58 48.80 59.16 68.58 60.75 56.79ภาคใต้ 58.44 61.35 รวม 56.30 58.93 (หน่วย : ร้อยละ) ภ ูมิภาค 255 6 2557 2Q5516 Q2 Q3 Q4 2Q5517 Q2 Q3 Q4 25Q518 P Q2 Q3 -4.13 -8.91 +1.66 +8.02 กรุงเทพฯ +5.53 -0.84 +2.37 +7.43 +10.00 +2.30 +3.90 +5.50 +7.76 +5.27 +9.60 +5.74 +2.64 ภาคกลาง +4.15 +5.60 +6.09 +4.93 +4.50 +1.06 +7.38 +5.29 +6.58 +7.02 +5.46 +5.57 +6.96 ภาคเหนือ +6.72 +6.57 +10.35 +3.25 +5.58 +9.80 +1.47 +1.06 +2.14 +0.87 +3.42 +4.86 +4.9 ภาคตะวันออก +5.21 +1.39 +8.63 +2.79 +15.55 +3.84 +3.98 +3.45 +3.94 ตัวชวี้ ัดเศรษฐกิจการทอ่ งเทยี่ วเฉยี งเหนอื -0.72 +0.40 +2.76 +3.07 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเทย่ี ว 43ภาคตะวนั ออก +4.72 +1.39 +6.70 +3.51 +3.24 +5.50 +5.91 +2.82 +5.34 +3.58 +5.08 +5.98 +4.57 ภาคตะวนั ตก +5.66 +3.99 +10.39 +4.45 +3.54 +4.25 +3.20 +0.86 +4.73 +2.84 +4.85 +5.69 +5.56 ภาคใต้ +13.11 +2.91 +14.99 +13.78 +14.10 +9.08 +2.07 +0.15 +4.07 +4.37 +3.43 +5.19 +3.36 รวม +8.07 +2.63 +9.27 +7.00 +9.62 +6.05 +4.86 +5.02 +3.92ท่มี า : กรมการท่องเทย่ี ว
ตวั ชี้วดั เศรษฐกิจการท่องเทีย่ ว44 รายงานภาวะเศรษฐกจิ ทอ่ งเท่ียวรายไดจ้ ากการทอ่ งเที่ยวภายในประเทศของชาวไทย และอัตรการเปลี่ยนแปลง (Y-o-Y) (หนว่ ย : ล้านบาท) ภมู ภิ าค 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 67,175.79 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3กรงุ เทพฯ 243,088.16 250,931.26 57,172.14 70,868.59 74,425.35 40,622.08 60,256.11 8,617.09 78,839.20 44,660.16 68,222.48 71,814.05 86,589.24 20,284.69 7,531.82 12,064.31 7,786.79 9,580.46 8,712.43ภาคกลาง 32,718.75 35,180.27 6,575.18 7,989.08 6,726.55 11,427.94 6,967.05 13,555.80 16,407.41 33,142.20 30,717.89 23,395.28 18,144.72 12,972.40 15,585.72 16,232.42 15,113.79 14,854.22ภาคเหนือ 83,620.08 97,084.33 21,662.88 18,964.40 13,685.08 29,307.72 27,250.03 ภาคตะวันออก 54,290.26 56,463.65 13,835.77 12,974.09 12,503.80 14,976.60 14,349.73 เฉยี งเหนือ ภาคตะวันออก 66,868.17 68,972.35 14,650.69 16,386.25 14,385.17 21,446.06 14,094.93 17,780.65 14,935.29 22,161.48 16,023.92 20,841.63 16,178.93 11,012.55 11,350.73 19,325.36 13,400.89 12,511.50 13,182.65ภาคตะวนั ตก 47,846.65 53,230.85 9,633.28 10,457.64 10,109.81 17,645.92 11,542.21 32,154.23 28,171.21 36,534.29 46,875.88 37,044.42 30,689.26 170,580.80 170,208.06 183,473.52 199,260.27 190,301.13 188,351.45ภาคใต้ 132,282.60 139,588.77 40,171.10 31,083.93 26,181.97 34,845.60 42,729.04 รวม 660,714.67 701,451.48 163,701.04 168,723.98 158,017.73 170,271.92 177,189.10 (หนว่ ย : รอ้ ยละ) ภมู ิภาค 2556 2557 2556 2557 Q2 2558P Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 -5.21 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 +5.39 +7.86 +5.93 +9.94 กรงุ เทพฯ +9.48 +3.23 +13.34 +17.41 +7.27 -2.95 +5.96 +6.96 +11.97 +5.57 +13.22 +6.90 +9.83ภาคกลาง +6.24 +7.52 +11.59 +9.96 +6.23 +1.07 +25.79 +4.48 +19.89 +13.08 +11.77 +11.18 +15.67ภาคเหนอื +14.00 +16.10 +18.72 +10.23 +19.30 +10.88 +3.71 +3.75 +4.07 +12.73 +15.33 +10.59ภาคตะวันออก +13.81 +4.00 +13.51 +10.06 +13.73 +17.65 +8.51 +13.12 +11.49 +14.5เฉยี งเหนือ -3.79 +5.31 +3.82 +3.34 ภาคตะวนั ออก +7.75 +3.15 +10.02 +20.60 -1.50 +4.34 +19.82 +3.44 +12.27 +9.52 +13.69 +17.22 +8.33ภาคตะวันตก +10.01 +11.25 +16.94 +16.54 +9.94 +3.27 +6.37 +1.10 +7.60 +4.85 +16.10 +13.61 +16.14ภาคใต้ +27.14 +5.52 +31.09 +28.50 +21.89 +33.22 +8.24 +7.71 +7.75 +9.70 +15.21 +8.94รวม +14.31 +6.17 +17.21 +17.91 +10.40 +11.94 +12.46 +11.56 +10.66ท่ีมา : กรมการทอ่ งเทย่ี ว
NOTE
NOTE
Tourism Digital Economy
Search
Read the Text Version
- 1 - 48
Pages:
