ilovepdf_merged (11)

แบบบันทึกองคค์ วามร้รู ายบุคคล ภายใตก้ ารดาเนินงานโครงการ “วาระชุมชน : 1 พฒั นากร 1 หมู่บ้านชมุ ชนต้นแบบ” 1. ชอื่ องค์ความรู้ การสรา้ งเครือขา่ ยผลิตภณั ฑ์ OTOP และเกษตรปลอดภยั ต้นแบบ หมบู่ า้ นเศรษฐกิจพอเพียงบา้ นรอ้ งลึก หมทู่ ี่ 6 ตาบลผกั ขวง อาเภอทองแสนขัน จังหวัดอุตรดติ ถ์ 2. ช่ือเจา้ ขององค์ความรู้ นางสาวมกุ ขะรนิ ทร์ พทุ โธสาวะโก นักวิชาการพฒั นาการพัฒนาชุมชน สงั กัดสานักงานพัฒนาชมุ ชนอาเภอทองแสนขัน จังหวดั อตุ รดิตถ์ 3. ที่มาและความสาคัญของปัญหา การดาเนนิ งานพัฒนาหมูบ่ ้านเศรษฐกจิ พอเพียงต้นแบบ เป็นการสนบั สนุนส่งเสรมิ ให้หมบู่ ้าน/ชมุ ชน มีผนู้ า ท่ีสามารถบริหารจดั การไดอ้ ย่างมีประสทิ ธภิ าพ มีครวั เรอื นพฒั นาทนี่ าเอาศาสตร์ความรู้และคณุ ธรรมใชใ้ นการบริหารจดั การ ชวี ติ อย่างมีระบบ มีการช่วยเหลือเก้อื กูลซง่ึ กันและกัน พัฒนาคณุ ภาพชีวติ อยู่ไดอ้ ยา่ งมีความสุขและสามารถพง่ึ ตนเองได้ แต่ ปัจจัยภายนอกก็สง่ ผลกระทบตอ่ การใช้ชวี ิตในปจั จุบัน ท้งั จากปัญหาด้านเศรษฐกิจ สงั คม การขาดแคลนน้าใช้และนา้ เพอ่ื การเกษตร ปญั หาภยั แล้ง และปัญหาโรคระบาด ซ่งึ ส่งผลตอ่ หลายครอบครวั ทง้ั เรื่องการไม่มีอาชีพ ผลผลิตราคาตกต่า รายได้ ลดลง ปัญหาหน้สี นิ และปญั หาสุขภาพ ดังนั้นเพ่ือทจ่ี ะทาใหค้ นในหมบู่ า้ น/ชุมชนสามารถผ่านวกิ ฤติเหล่านีไ้ ปได้ จึงตอ้ งรวม พลังกนั ของคนในชุมชนในการแกไ้ ขปัญหาและสร้างเครือข่ายที่แข็งแกรง่ เพื่อมอี านาจต่อรองในทอ้ งตลาด 4. วธิ ีการ/ข้นั ตอนการดาเนินงาน ๔.๑ ประชมุ ชแี้ จง ผนู้ าชมุ ชน กลุม่ องค์กรต่าง ๆ ครอบครัวพัฒนา และเครอื ขา่ ยภาคกี ารพัฒนา ๔.๒ จดั ทาแผนปฏิบตั ิการ ๔.๓ ดาเนนิ การตามแผนปฏบิ ตั กิ าร -จดั กจิ กรรมในการสร้างเครือขา่ ยผลติ ภัณฑ์ OTOP ในหมบู่ า้ นชุมชนหรอื ในระดบั ตาบล อาเภอ -จัดกจิ กรรมการแลกเปลี่ยนรเู้ ทคนิคในการเพ่มิ ผลผลติ และทาให้ผลผลิตทางเกษตรปลอดภัย -จดั กจิ กรรมการเรียนรู้การบรหิ ารจัดการน้าและพน้ื ทตี่ ามหลักเกษตรทฤษฎใี หม่ ประยุกตส์ ู่ “โคก หนอง นา โมเดล” ๔.๔. ตดิ ตามการดาเนนิ งาน ใหค้ าแนะนา ข้อเสนอแนะในทกุ กจิ กรรม ๔.๕.ประชาสัมพันธ์ เผยแพร่ ๔.๖ สรุปผลการดาเนนิ งาน ประเมินผล ถอดบทเรียน และวิเคราะหผ์ ลการดาเนนิ งาน 5. ผลลพั ธ์ 5.1 เทคนิคทใ่ี ช้ -กระบวนการมีส่วนรว่ มของชมุ ชนและบูรณการการทางาน -การศกึ ษาหาความรู้/องค์ความรู้ -การแลกเปล่ยี นเรียนรู้ ใช้ชาวบา้ นสอนชาวบา้ น 5.2 ขอ้ พงึ ระวงั -เจา้ หนา้ ท่ตี อ้ งมคี วามรู้ด้านนอี้ ย่างถ่องแท้ -การกาหนดระยะเวลาในติดตาม/การจดั ทาตวั ช้วี ดั กิจกรรมให้ชัดเจน/ระยะเวลาการดาเนินงานทเ่ี หมาะสม 5.3 ปัจจยั แหง่ ความสาเร็จ 5.๑. การสร้างทมี งานเป็นสิ่งสาคัญมากในการทางานให้ประสบผลสาเรจ็ เพราะการทางานพฒั นาชุมชนเป็นงานท่ีใช้ หลัก “การมีสว่ นรว่ ม” ในทกุ ระดับภาคสว่ นท้ังจากภาครัฐ องค์กรภาคประชาชน เชน่ สานกั งานเกษตรอาเภอ ศูนย์ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั องคก์ ารบรหิ ารสว่ นตาบล ชมรมอาสาพัฒนาชุมชน คณะกรรมการพัฒนา สตรอี าเภอ ศนู ย์ประสานงานองค์การชมุ ชนอาเภอ

5.๒. การประสานงาน เป็นการบรู ณาการทางานร่วมกบั ผนู้ าชุมชน แกนนากลมุ่ องคก์ รชุมชนแกนนากลมุ่ องคก์ ร เครอื ขา่ ย ทมี งานภาคกี ารพัฒนาระดับตาบล/อาเภอ เพื่อคน้ หาข้อมูล รวบรวมผลงานของกลุ่มองคก์ รต่าง ๆ จัดทาเอกสาร ความรูใ้ นการขยายผลสู่หมูบ่ ้านอ่นื 5.3. ผูน้ าชุมชนมีศักยภาพและมภี าวะผู้นา เสยี สละ มกี ารบริหารจัดการหมู่บ้านท่ีดปี ระกอบด้วยผูใ้ หญบ่ ้าน สมาชิก อบต. ประธานคณะกรรมการพัฒนาสตรี(กพสม.) ประธานกลุ่มองค์กร ตวั แทนครัวเรือนพัฒนา ๓๐ ครวั เรือนและประชาชน โดยทุกคนตอ้ งมองไปยงั จุดมงุ่ หมายเดียวกันในการพึ่งตนเองและสรา้ งความเขม้ แข็งในการรวมตวั กนั สร้างเปน็ เครอื ข่ายใน การทาผลผลิตทางการเกษตรทป่ี ลอดภยั และผลติ ภณั ฑ์ OTOP ทีเ่ ปน็ ที่ยอมรับ 5.4 ปญั หาและวธิ ีการแกไ้ ข การดาเนนิ งานดาเนินการในรูปแบบกลุ่ม และขยายเป็นเครือข่ายต้องอาศัยความร่วมมอื จากทุกภาคสว่ น และตอ้ งมี การดาเนินการอย่างต่อเนื่อง ไมเ่ ห็นแก่ประโยชนส์ ว่ นตวั และอาจจะใหเ้ วลานานกวา่ ท่ีเครือขา่ ยของหมู่บ้านชมุ ชนจะเข้มแข็ง พัฒนากรและภาคกี ารพฒั นาจงึ ตอ้ งมัน่ ให้กาลังใจและใหค้ าแนะนาเพ่ือให้การดาเนินการนั้นยังเป็นไปอย่างต่อเน่อื ง 5.5 กจิ กรรมท่ปี ระสบผลสาเร็จในหมู่บ้าน (3 กจิ กรรม) ๑) กจิ กรรมการเรยี นรู้การบรหิ ารจัดการน้าและพ้ืนที่ตามหลักเกษตรทฤษฎใี หม่ ประยุกต์สู่ “โคก หนอง นา โมเดล” ๒) กจิ กรรมการแลกเปล่ียนรเู้ ทคนคิ ในการเพิ่มผลผลติ และทาให้ผลผลิตทางเกษตรปลอดภัย ๓) จดั กจิ กรรมในการสรา้ งเครือข่ายผลติ ภัณฑ์ OTOP ในหมบู่ ้านชมุ ชน

ภาพถ่ายกจิ กรรมที่ดาเนินการ (อย่างน้อย 6 ภาพ พรอ้ มคาอธิบายใตภ้ าพ) กิจกรรมการเรยี นรู้ตามหลกั เกษตรทฤษฎใี หม่ ประยกุ ต์สู่ “โคก หนอง นา โมเดล” กิจกรรมการแลกเปลี่ยนรู้เทคนคิ ในการเพม่ิ ผลผลิตและทาให้ผลผลติ ทางเกษตรปลอดภยั จัดกจิ กรรมในการสร้างเครอื ขา่ ยผลติ ภัณฑ์ OTOP ในหม่บู ้านชุมชน



แบบบันทึกองค์ความรรู้ ายบุคคล ภายใต้การดาเนินงานโครงการ “วาระชมุ ชน : 1 พัฒนากร 1 หมู่บ้านชุมชนตน้ แบบ” 1. ชือ่ องค์ความรู้………สง่ เสรมิ การปลูกพืชผักสวนครวั ……………………………………… (ระบุหม่บู า้ นทด่ี าเนนิ การ)……หมทู่ ี่ ๗ ตาบลขอ่ ยสงู อาเภอตรอน จังหวัดอุตรดติ ถ์ 2. ชื่อเจา้ ขององคค์ วามรู้ (ชือ่ -สกุล/ตาแหนง่ /สงั กดั ).....นางทพิ ย์วรรณ เหล็กจันทร์..... 3. ทม่ี าและความสาคัญของปญั หา ปญั หาความยากจนเปน็ ปญั หาระดบั ชาติ ทีย่ งั ไม่สามารถแก้ไขให้หมดไปได้ ทุกวันน้ปี ระชาชนมีความเดือดรอ้ น ในการดนิ้ รนหาเงนิ มาใชจ้ ่ายในชวี ิตประจาวนั ซง่ึ จาเปน็ ต้องกินต้องใช้ แต่ในความเปน็ จรงิ เราไมส่ ามารถจะหาเงนิ ใหไ้ ด้มาก พอทีจ่ ะมาใช้ชวี ิตอย่างปกติสขุ ได้ สาหรับคนท่มี รี ายไดน้ อ้ ยความเดอื ดรอ้ นย่อมมมี าก จะรอให้รฐั บาลมาชว่ ยกค็ งชว่ ยไดไ้ ม่ มาก เพราะประเทศไทยยงั มีคนทยี่ ากจนอยเู่ ยอะกว่าคนม่งั มี ดงั นัน้ การน้อมนาหลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง ด้วยการพึง่ พาตนเอง คือ ทาการเกษตรกรรม ทีท่ ากันมา ต้งั แต่บรรพบรุ ุษ แบบทาเอง กินเอง ใชเ้ อง เหลือกข็ าย จงึ เป็นแนวคดิ ทย่ี ังใช้ได้อยตู่ ลอด ตราบใดทเี่ รายงั ไมม่ ีอาชพี ที่ แน่นอน ยั่งยืนและรายไดห้ ลกั ที่มากพอ เราจะเอารายได้มาจากไหน เพอ่ื มาใชจ้ ่ายในการซ้ือพชื ผกั ท่ีตลาดมาทาเป็นอาหาร กนิ กันเองในครอบครัว หากเราปลูกกินเอง จะเป็นการลดรายจา่ ยอีกวิธหี นงึ่ 4. วธิ ีการ/ขั้นตอนการดาเนนิ งาน ..1.. ..จัดหาวสั ดุ อุปกรณ์ ที่จะดาเนนิ การ 2....คัดเลือกสถานที่จะดาเนนิ การ 3... คดั เลอื กกลุม่ กล่มุ เปา้ หมายท่จี ะได้รบั การสนับสนนุ ใหด้ าเนนิ การ 4....ประชุมกลุ่มเป้าหมายให้ดีก่อนที่จะดาเนินการเพ่ือลดความเสีย่ งของการลม้ เหลว 5. นาเสนอผลสาเรจ็ ของการทากจิ กรรม เชน่ วีดีทศั น์ ศกึ ษาดงู าน 6 สาธติ วิธีการปฏิบัติแบบเป็นรปู ธรรม (ปฏิบัตจิ ริง) 7 ตดิ ตามการปฏิบตั กิ ิจกรรมของกลุ่มเป้าหมายสมา่ เสมอ 8. คดั เลือกเป็นตัวอยา่ ง เผยแพรผ่ ลงาน 5. ผลลัพธ์ 5.1 เทคนคิ ที่ใช้ -..หลกั การมีสว่ นร่วม - หลักการบริหารจัดการกลมุ่ 5 ก . 5.2ข้อพงึ ระวงั - กลมุ่ เปา้ หมายไมป่ ฎบิ ัติจรงิ จัง เพราะไม่มกี ฎกติกา หรอื ขอ้ บงั คับ - การละเลย ไมม่ ีสจั จะกบั ตัวเอง และขึ้นอย่กู ับนิสัยของแตล่ ะคน - สภาพดนิ ฟ้า อากาศ (แหง้ แลง้ , นา้ ท่วม) 5.3ปัจจัยแห่งความสาเร็จ ...-..การกากับดูแล ตดิ ตามผ้ทู ไี่ ดร้ ับสนบั สนนุ ฯ ไปดาเนนิ การอย่างตอ่ เนือ่ ง ใกล้ชิด .........................- การยกย่องชมเชย เผยแพร่ผลงานของผ้ทู าแล้วประสบความสาเรจ็ ............................................................ ....................................................................................................................................................................................................

5.4 ปญั หาและวธิ ีการแกไ้ ข...............-..ข้ออ้างว่าไมม่ เี วลา.. .......(ไมส่ ามารถแก้ไขได)้ ................................................... .............................................................-.ปลกู แลว้ ขาดการดแู ล... .(ไมส่ ามารถแก้ไขได)้ ................................................... ............................................................- ขาดความรู้ วธิ กี ารดแู ล (หาขัอมูลจากแหล่งความรู้ไดม้ าก เชน่ ทางไลน์ ทางกลู เกิล 5.5กิจกรรมที่ประสบผลสาเรจ็ ในหมู่บ้าน (3 กิจกรรม) 1) ...ปลกู พืชผกั สวนครัว มี ครัวเรือนตวั อยา่ งการปลูกพชื ผักสวนครวั ในหมบู่ า้ น....................................................... 2) ...จดั ต้งั กลมุ่ ปลูกพืชผักสวนครวั ........................................................................................................................... 3) ........................................................................................................................................................ ภาพถ่ายกจิ กรรมทีด่ าเนินการ (อยา่ งน้อย 6 ภาพ พร้อมคาอธิบายใต้ภาพ) วสั ดอุ ุปกรณใ์ นการดาเนนิ การ คัดเลือกพ้นื ทจ่ี ะดาเนนิ การ

คัดเลอื กกลุม่ เป้าหมายทีส่ นใจจรงิ จัง ประชุมกลุม่ เป้าหมายให้ดีก่อนทีจ่ ะดาเนนิ การ นาเสนอผลสาเรจ็ การทากิจกรรม สาธิตการปฏิบตั จิ รงิ ตดิ ตามผลการปฏบิ ัตอิ ย่างสมา่ เสมอ คดั เลอื กเป็นตัวอย่างทด่ี ี

แบบบันทึกองคค์ วามรู้รายบคุ คล ภายใต้การดาเนนิ งานโครงการ “วาระชมุ ชน : 1 พัฒนากร 1 หมบู่ า้ นชมุ ชนต้นแบบ” 1. ชือ่ องค์ความรู้ การพฒั นาเศรษฐกจิ ฐานราก สู่หมู่บา้ นพัฒนาอย่างยงั่ ยืน 2. ชอื่ เจา้ ของความรู้ นางลดั ดาวัลย์ ฟองดา ตาแหน่ง นักวชิ าการพัฒนาชุมชนชานาญการ ๓. ท่มี าและความสาคัญของปญั หา ตามวิสยั ทศั นก์ รมการพัฒนาชมุ ชน “เศรษฐกจิ ฐานรากมั่นคง และชมุ ชนพงึ่ ตนเองได้ ภายในปี 2565” นนั้ กรมการพัฒนาชุมชน ไดม้ ุ่งขับเคล่ือนกิจกรรมตามประเด็นยุทธศาสตร์ ทั้ง 4 ประเด็นยทุ ธศาสตร์ ไปสู่การปฏิบัตใิ ห้เกิด ประโยชน์ ต่อประชาชนอย่างแทจ้ ริง บ้านวังผาชัน หมทู่ ี่ 6 ตาบลน้าไคร้ อาเภอน้าปาดฯ เป็นหมบู่ ้านขนาดกลาง จานวน 139 ครัวเรือน ประชากร 457 คน ได้รบั การส่งเสรมิ และกระบวนการพฒั นาตามกิจกรรมตา่ งๆ เช่น โครงการแก้ไขปญั หาความยากจน (กข.คจ.) มี กลุ่มออมทรัพย์เพ่ือการผลิต ตามแนวทางกรมฯ จานวน 3 กลุ่ม เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง เป็นหมู่บ้านสัมมาชีพชุมชน เป็นหมู่บา้ นที่สตรรี วมตัวกันจัดต้ังกลุ่มอาชีพได้รับการส่งเสริมและพัฒนาผลติ ภัณฑ์ OTOP คัดสรรได้ระดับ 5 ดาว เปน็ หมู่บ้าน ที่ผคู้ นในชุมชน มีความรัก ความสามคั คี มีคณุ ธรรม เอ้ืออารี ดูแลช่วยเหลือจดั สวัสดิการชมุ ชนให้แกผ่ ู้ดอ้ ยโอกาส ปฏิบัตศิ าสนกิจ เป็นเนืองนิตย์ มกี ารพัฒนา/ปรับภูมิทศั น์บริเวณหม่บู ้านให้น่าอยู่ มีแผนชุมชนเป็นเคร่ืองมือในการพัฒนาหมู่บา้ น บนพ้นื ฐานข้อมูล/ สารสนเทศ เช่น ข้อมลู จปฐ กชช.2ค และข้อมูลอ่ืนๆ ๔. วธิ กี าร/ขัน้ ตอนการดาเนินงาน ๔.๑ ประชุมชแี้ จงใหป้ ระชาชน สมาชิกกล่มุ ตา่ งๆ ผู้นาชมุ ชน กลุม่ /องค์กร เพื่อสรา้ งการรับรู้ในการดาเนนิ โครงการฯ ๔.๒ ทบทวนกฎ ระเบียบทเ่ี ก่ียวขอ้ ง แนวทางปฏิบัติ/การดาเนินงานของกิจกรรมพฒั นาชมุ ชนแตล่ ะกจิ กรรม 4.3 คัดเลอื กคณะทางาน/ชุดปฏบิ ัติการ การพฒั นาหม่บู า้ น(มาจากทุกกลุม่ /องคก์ ร) 4.4 จดั ทาแผนปฏิบัติการ โดยมุง่ เนน้ ให้แต่ละกิจกรรมสามารถเปน็ ต้นแบบในการพัฒนาแกห่ มบู่ า้ น/ชมุ ชนใกลเ้ คียง ๔.5 ดาเนนิ การตามแผนปฏิบัตกิ ารเพ่ือขบั เคล่ือนการดาเนนิ งานการพฒั นาชมุ ชน ๔.6. ติดตามการดาเนนิ งาน ใหค้ าแนะนา ข้อเสนอแนะในทุกกิจกรรม ๔.7.ประชาสมั พนั ธ์ เผยแพร่ ๔.8 สรุปผลการดาเนินงาน ประเมินผล ถอดบทเรยี น และวิเคราะหผ์ ลการดาเนินงาน ๕. ผลลพั ธ์ ๕.๑ เทคนิคที่ใช้ -กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนและบูรณการการทางาน -การศึกษาหาความรู้/องค์ความรู้ -การยกยอ่ ง เชดิ ชผู ลงานท่ีประสบผลสาเรจ็ ๕.๒ ขอ้ พึงระวงั -การกาหนดระยะเวลาในติดตาม/การจัดทาตัวชีว้ ัดกิจกรรมให้ชัดเจน/ระยะเวลาการดาเนินงานทเ่ี หมาะสม ๕.๓ ปัจจยั แหง่ ความสาเร็จ -คนในชมุ ชน/ชุดปฏิบตั ิการ/ทีมงาน -คู่มือ สอื่ เอกสาร ระเบียบ แนวทางการดาเนินงานของแตล่ ะกิจกรรม ๕.๔ ปญั หาและวธิ ีการแก้ไข ขาดสถานที/่ ศนู ย์ปฏิบตั ิการทจี่ ะแสดงผลงาน แนวทางแกไ้ ขคอื ใชส้ ถานที่วดั หรือทีท่ าการกลมุ่ ใด กลมุ่ หนงึ่ ไปพลางกอ่ น ๕.๕ กิจกรรมทปี่ ระสบผลสาเร็จในหมู่บ้าน (3 กิจกรรม) 4.5.1 การจัดตงั้ ศูนย์จัดการกองทนุ ชุมชน (มคี ณะกรรมการบริหารศนู ย์ฯ 1 คณะ ดาเนินการสารวจขอ้ มลู กองทนุ ชมุ ชน และลกู หน้ีทง้ั หมด นาไปสู่การบริหารหน้ี 1 ครัวเรอื น 1 สญั ญา เพ่อื ลดปัญหาหนี้ซ้าซอ้ น หนี้นอกระบบ และลดหน้คี รวั เรอื น) 4.5.2 การดาเนินงานกลุ่มออมทรพั ย์เพ่ือการผลิตตามหลกั ธรรมาภิบาล (ยุบรวมกลุ่มออมทรัพยเ์ พือ่ การผลิต เพ่ือง่าย ในการบริหารจดั การเหลอื เพยี ง 1 กลุ่ม) 4.5.3 เศรษฐกิจฐานรากมั่นคง ครัวเรือนมีภูมิคุ้มกันที่ดี น้อมนาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ใ น ชีวิตประจาวัน ประกอบอาชีพโดยสมั มาชีพชมุ ชน ครัวเรอื นพ่ึงตนเองได้ ……………………………………………………………………. ภาพถา่ ยกจิ กรรมท่ดี าเนนิ การ

(อย่างน้อย 6 ภาพ พร้อมคาอธบิ ายใตภ้ าพ) ประชุมสร้างการรบั ร้/ู คัดเลอื กชุดปฏิบตั ิการ ชดุ ปฏิบัตกิ าร/ทมี งาน ผลิตภัณฑ์ชุมชน เข้าคัดสรรไดร้ ะดบั 5 ดาว

แบบบนั ทกึ องค์ความรู้รายบุคคล ภายใตก้ ารดาเนินงานโครงการ “วาระชมุ ชน : 1 พัฒนากร 1 หมู่บ้านชมุ ชนต้นแบบ” 1. ช่ือองคค์ วามรู้ เทคนคิ การสรา้ งกลุ่มอาชีพในหมู่บ้านบา้ นสมั มาชีพชมุ ชน บา้ นพงสะตือ หมู่ท่ี ๖ ตาบลบ้านแก่ง อาเภอตรอน จังหวัดอตุ รดิตถ์ 2. ช่ือเจา้ ขององค์ความรู้ นางสาวณฐมน วงษแ์ ก้ว เจ้าพนักงานพัฒนาชุมชนชานาญงาน สานกั งานพฒั นาชุมชนอาเภอตรอน จังหวัดอุตรดติ ถ์ 3. ท่มี าและความสาคัญของปญั หา บ้านพงสะตอื หม่ทู ่ี ๖ ตาบลบา้ นแกง่ อาเภอตรอน จังหวัดอุตรดติ ถ์ มีจานวน ๑๙๓ ครวั เรือน ประชากร จานวน ๖๐๖ คน (ข้อมลู จปฐ.ปี ๒๖๕๒) ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชพี เกษตรกรรม ทานา ปลกู หอม กระเทยี ม ราคาผลผลติ ผนั ผวนกับการตลาด จากการวิเคราะห์ปญั หาคุณภาพชวี ติ ของหมู่บา้ นด้วยโปรแกรม CIA Program ทาใหท้ ราบวา่ หมู่บา้ น มีสภาพปญั หาด้านความยากจน มีคา่ คะแนน ค่าคะแนน ๑.๖๗ ดังนน้ั สง่ิ สาคัญท่ตี อ้ งดาเนนิ การในการแก้ปญั หาดังกลา่ ว คอื สร้างอาชพี เสริมให้ยั่งยนื ตามแนวทางสมั มาชีพชุมชน ภายใตห้ ลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง โดยเน้นการสร้างความ มนั่ คงทางอาหาร ลดรายจา่ ยในครัวเรอื น ลดต้นทุนในการประอบอาชีพหลกั เพ่อื พฒั นาคุณภาพชีวิตทด่ี ีอยา่ งยั่งยนื 4. วธิ ีการ/ข้ันตอนการดาเนินงาน ๑. ขนั้ เตรยี มการ ประชุมแกนนาหมบู่ า้ น/วิเคราะห์สภาพเปน็ หาของหมู่บา้ น /พจิ ารณาคัดเลือกครวั เรอื นเป้าหมาย ๒. ข้นั ดาเนินการ (๑) จัดเวทใี หค้ วามรู้แลกเปลี่ยน เพอ่ื ปรับทัศนะคติกล่มุ เป้าหมาย รวมทง้ั ให้ความรู้และสร้างความเข้าใจหลักปรัชญา ของเศรษฐกจิ พอเพียง เพอื่ นาไปปฏิบตั เิ ปน็ วิถีชีวติ ส่งเสริมให้จดั ทาบญั ชคี รัวเรอื น และรว่ มกนั วิเคราะหใ์ นการสร้างอาชีพ (๒) จดั ใหค้ วามรู้การประกอบอาชีพให้กลุ่มเป้าหมายท่ีสนใจและฝึกปฏิบัติ ไดแ้ ก่ การเลย้ี งปลาดุกในกระชัง และการปลูกกระเทียมปลอดสาร (๓) ให้ความรู้การทางานเป็นทีมและการจัดต้งั กลมุ่ และสนบั สนนุ วัสดใุ นการประกอบอาชีพ ๓. ขัน้ ตดิ ตามและประเมินผล มกี าหนดการติดตามเดือนละ ๒ คร้งั เพอ่ื ให้ทราบผลการดาเนินงาน และกระตุ้น ใหก้ ลุ่มเปา้ หมายมีแรงบันดาลใจในการดาเนนิ การ และรว่ มกนั ปรึกษาหาทางแกไ้ ขกรณีที่ประสบปัญหา 5. ผลลพั ธ์ 5.1 เทคนิคทใี่ ช้ ๑) การบูรณาการทางาน เน่อื งจากการทางานมหี ลายมติ ทิ ่ีเกี่ยวขอ้ ง ซ่งึ เปน็ ปญั หาความต้องการของชมุ ชน จะต้องประสานหน่วยงานหรือภาคีการทางานท่สี ามารถเขา้ มาเชือ่ มตอ่ การทางานใหบ้ รรลุเป้าหมายได้ ๒) ปราชญ์ชาวบา้ นเปน็ แกนนาในการตดิ ตามผลการดาเนนิ งานและสนบั สนุน ๓) จดั ตงั้ กลุม่ อาชพี เป็นหลกั ในการบริหารจดั การเพ่ือให้เกิดความยัง่ ยืน 5.2 ข้อพึงระวงั การเลอื กครวั เรอื นเปา้ หมาย ต้องเกิดจากความสมัครใจ และมีความต้ังใจในการฝึกอาชพี เพ่ือกอ่ ให้เกดิ การ สร้างอาชพี ท่มี ่นั คง และควรเลือกอาชพี ท่ีเปน็ ความตอ้ งการของชาวบา้ นโดยแท้จรงิ มคี วามถนัด มีความรู้ ประสบการณ์ 5.3 ปจั จยั แห่งความสาเรจ็ สร้างอาชพี ท่ชี าวบา้ นตอ้ งการ และการติดตามอย่างใกลช้ ดิ /ร่วมกนั แก้ไขปัญหา 5.4 ปญั หาและวธิ ีการแกไ้ ข ปัญหา : ปลาดุกท่เี ลย้ี งในกระชงั เปน็ แผล ส่งผลใหป้ ลาตาย วิธกี ารแก้ไขปญั หา : ประสานงานกับประมงอาเภอตรอน มาให้ตรวจสภาพน้าและปลาดุกในกระชัง ประมงอาเภอตรอน ได้แนะนาวิธีใหอ้ าหารและวิธที าให้น้าสะอาด 5.5 กิจกรรมท่ปี ระสบผลสาเร็จในหมู่บา้ น (3 กิจกรรม) 1) กล่มุ เลี้ยงปลาดุกในกระชัง ๒) กล่มุ ปลูกกระเทียมปลอดสาร 3) การผลิตสารไล่แมลงดว้ ยสมุนไพร

ภาพถา่ ยกจิ กรรมที่ดาเนินการ กลุ่มสมั มาชีพชุมชน การผลิตสารไลแ่ มลงดว้ ยสมุนไพร กลุม่ ปลกู กระเทยี มปลอดสาร กลุ่มเลยี้ งปลาดกุ ในกระชัง

แบบบันทึกองคค์ วามรู้รายบุคคล ภายใต้การดาเนินงานโครงการ “วาระชมุ ชน : 1 พัฒนากร 1 หมบู่ า้ นชมุ ชนต้นแบบ” 1. ช่ือองคค์ วามรู้ การพฒั นาหมู่บ้านเศรษฐกจิ พอเพียง บา้ นน้าหมันใต้ หมู่ที่ 5 ตา้ บลน้าหมัน อ้าเภอทา่ ปลา จังหวัดอุตรดิตถ์ 2. ช่ือเจ้าขององค์ความรู้ นางสาวปาณิสรา แกว้ ผนกึ นกั วชิ าการพฒั นาชมุ ชนปฏบิ ตั ิการ ส้านักงานพัฒนาชมุ ชนอ้าเภอท่าปลา จังหวดั อุตรดิตถ์ 3. ทมี่ าและความสาคัญของปญั หา ปจั จบุ ันวิถีชวี ติ ของคนในชนบทเปลี่ยนแปลงไปมาก เนอื่ งจากปัญหาการภยั แล้ง การผลผลติ จากภาคเกษตร ตกตา้่ เกษตรกรหันไปพึ่งสารเคมเี พ่อื เพิ่มผลผลิต ซึ่งเป็นการเพ่ิมต้นทุนในการผลิตมากขนึ ในขณะท่ีราคาสินค้าการเกษตรยัง ตา่้ ท้าให้เกิดปัญหาหนสี ินมากขึน วัยแรงงานจึงอพยพเข้าสู่ชุมชนเมอื งเพ่ือประกอบอาชีพในภาคอุตสาหกรร ม ภาคบริการ มากขนึ การใช้ชวี ติ เปล่ียนไปตามกระแสบรโิ ภคนยิ ม ยึดค่านยิ มตามแบบตะวันตก เนน้ การพ่ึงพาภายนอก มากกวา่ ทีจ่ ะพงึ่ พา ตนเอง เมื่อมีปัจจัยภายนอกท่ีกระทบ เช่น ปัญหาการแพร่กระจายของโรค ติดเชือไวรัสโคโรนา 2019 ( COVID-19) ท่ีกระทบกับเศรษฐกิจโลก หลายบริษัทยักษ์ใหญ่ต้องล้มละลาย ปิดโรงงาน เลิกจา้ งพนักงาน เป็นจ้านวนมาก ส่งผลให้ แรงงานท่ีเข้าไปท้างานในชุมชนเมืองตกงานอยา่ งกะทันหัน พร้อมภาระหนีสิน บางรายถึงกับปลดิ ชพี ตนเองเพราะหาทางออก ไมไ่ ด้ “…เศรษฐกจิ พอเพยี ง เป็นปรชั ญาชถี งึ แนวการดา้ รงอยแู่ ละปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ ตังแต่ระดับ ครอบครัว ระดับชมุ ชน จนถงึ ระดับรฐั ทังในการพัฒนาและบรหิ ารประเทศให้ด้าเนินไปใน ทางสายกลาง โดยเฉพาะ การ พัฒนาเศรษฐกจิ เพอ่ื ใหก้ ้าวทันต่อโลกยุคโลกาภวิ ัฒน์ ความพอเพียง หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความ จา้ เป็นที่จะต้องมีระบบภูมิคุ้มกันในตวั ทดี่ ีพอสมควรต่อการมผี ลกระทบใด ๆ อนั เกิดจากการเปลย่ี นแปลง ทังภายนอกและ ภายใน ทงั นีจะต้องอาศยั ความรอบรู้ ความรอบคอบ และความระมดั ระวัง อย่างยง่ิ ในการน้าวิชาการ ต่าง ๆ มาใชใ้ นการ วางแผนและการดา้ เนินการทุกขันตอน และขณะเดยี วกันจะต้องเสริมสร้างพนื ฐานจติ ใจของคนในชาติ โดยเฉพาะเจา้ หน้าที่ ของรัฐ นักทฤษฎแี ละนักธรุ กิจ ในทกุ ระดับ ให้มีส้านึกในคุณธรรม ความซ่ือสัตย์สุจริต และให้มีความ รอบรูท้ ่ีเหมาะสม ด้าเนินชีวิตดว้ ยความอดทน ความเพียร มีสติ ปัญญา และความรอบคอบ เพ่ือให้สมดลุ และพร้อมต่อ การรองรับการ เปลีย่ นแปลงอย่างรวดเร็วและกว้างขวาง ทังดา้ นวัตถุ สังคม สิง่ แวดลอ้ ม และวัฒนธรรม จากโลกภายนอก ได้เป็นอย่างดี ” บา้ นน้าหมนั ใต้ หมู่ท่ี 5 ตา้ บลนา้ หมนั อา้ เภอทา่ ปลา จงั หวัดอตุ รดติ ถ์ เป็นหมบู่ ้านทไ่ี ดร้ บั งบประมาณ โครงการสร้างและพฒั นาสมั มาชีพชมุ ชนระดับหมบู่ า้ น ในปี พ.ศ.2561 และได้รบั งบประมาณโครงการขับเคลือ่ นการพฒั นา หมู่บา้ นเศรษฐกิจพอเพียง ปี พ.ศ.2562 ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตร - ท้านา ปัญหาที่พบในชุมชนไดแ้ ก่ รายได้ น้อย ไมเ่ พียงพอต่อการดา้ เนินชีวติ ขาดการออม ขาดองคค์ วามรู้ในชุมชน 4. วธิ กี าร/ขน้ั ตอนการดาเนินงาน 1) โครงการสัมมนาการเรียนรู้วิถีชีวติ เศรษฐกิจพอเพียง โดยคดั เลือกแกนน้าพฒั นาจ้านวน 30 ครัวเรอื น เพ่อื วิเคราะห์ปัญหา ประเมนิ ศกั ยภาพหมบู่ า้ น เพื่อใหห้ าทางแก้ไขและพฒั นาหมูบ่ า้ นร่วมกัน 2) โครงการสัมมนาการเรียนรวู้ ิถีชีวติ เศรษฐกจิ พอเพยี งจากแหล่งเรียนรตู้ ้นแบบ โดยแกนนา้ พัฒนาจา้ นวน 30 คน ศึกษาดูงานจากหมบู่ ้านเศรษฐกิจพอเพยี งตน้ แบบ (บา้ นพ)ี่ ณ บ้านใหมโ่ พธเ์ิ ย็น หมู่ท่ี 6 ต้าบลวังแดง อ้าเภอตรอน จังหวัดอุตรดติ ถ์ เพอ่ื นา้ กลับมาประยุกต์ ปรบั ใชใ้ นการพัฒนาบ้านน้าหมันใต้ 3) โครงการสง่ เสรมิ การจัดท้าแผนชีวติ และแผนชมุ ชน แกนนา้ พัฒนาจ้านวน 30 คน ร่วมจัดทา้ แผนชวี ติ และแผนชมุ ชน จากการวเิ คราะหป์ ัญหา และประเมินศกั ยภาพหมู่บา้ น โดยมโี ครงการท้าเอง ไดแ้ ก่ 3.1) การปรับปรงุ คมุ้ บา้ น ปรับปรงุ ภูมทิ ัศน์ของหมู่บ้าน พัฒนาพืนทส่ี าธารณะของหมูบ่ ้าน 3.2) การจัดทา้ บัญชีครวั เรือน

-2- 3.3) การพฒั นากลมุ่ อาชีพ บ้านนา้ หมนั ใต้ มกี ลุม่ อาชพี ทังหมด 5 กลุม่ ได้แก่ 1) กลมุ่ วิสาหากิจ ชมุ ชนบ้านนา้ หมันใต้ ผลติ กระยาสารท 2) กลุ่มแปรรปู กระถางยางรถยนต์ 3) กลุ่มหัตถกรรม 4) กลุม่ แปรรูปเมลด็ มะมว่ ง หิมพานตบ์ ้านน้าหมนั ใต้ 5) กล่มุ แปรรปู ขนมจนี บา้ นนา้ หมนั ใต้ 4) โครงการการขบั เคลอื่ นวิถีชีวติ เศรษฐกิจพอเพียง ดา้ เนนิ กิจกรรมลดรายจ่าย เพิม่ รายได้ โดยการทา้ นา้ ยาลา้ งจาน นา้ ยาซกั ผ้า และสบู่สา้ หรบั ใชเ้ อง และจ้าหน่าย 5) โครงการประชมุ เชิงปฏบิ ตั ิการถอดบทเรียนและประเมนิ ผลการพฒั นาหมู่บา้ นเศรษฐกิจพอเพียง 5. ผลลัพธ์ 5.1 เทคนคิ ที่ใช้ - พัฒนากรตอ้ งมคี วามเป็นกันเอง เขา้ ถึง เข้าใจ ถงึ จะสามารถพฒั นาได้ โดยการเขา้ พืนทบ่ี ่อยๆ หาโอกาสเขา้ รว่ ม ประชมุ ประจ้าเดือนของหมูบ่ า้ น เพ่ือกระต้นุ ใหด้ า้ เนินกิจกรรมอย่างตอ่ เน่ือง - บูรณาการกบั หน่วยงานภาคเี พ่ือของบรับการสนับสนุนวิทยากร หรอื งบประมาณ เชน่ องคก์ ารบรหิ ารส่วนตา้ บล น้าหมนั กศน.อ้าเภอทา่ ปลา เพอ่ื สนับสนนุ การดา้ เนนิ กิจกรรมสง่ เสรมิ อาชีพ เปน็ ต้น - บรู ณาการโครงการอ่นื ๆ ของหน่วยงาน เช่น กจิ กรรมตามแผนปฏิบัตกิ าร 90 วัน สร้างความมนั่ คงดา้ นอาหาร ขอรบั เมลด็ พนั ธ์ผุ ัก เพาะปลกู ไว้บรโิ ภค เพอ่ื ลดรายจ่ายในครัวเรอื น และแบ่งปนั กนั ในชมุ ชน เปน็ ต้น - ศึกษาหาความรู้ เพอื่ ทีจ่ ะได้เปน็ ทปี่ รกึ ษาแก่ชุมชน 5.2 ข้อพึงระวงั - 5.3 ปัจจัยแห่งความสาเร็จ - การบูรณาการท้างานร่วมกันกับภาคีเครอื ขา่ ย - ผนู้ ้ามีความเสยี สละ ซื่อสัตย์ อดทน และเปน็ แบบอยา่ งให้คนในชมุ ชน - ความสามัคคีของคนในชุมชน - การมีส่วนรว่ มของคนในชุมชน - การบรหิ ารจัดการชมุ ชนโปรง่ ใส 5.4 ปัญหาและวธิ ีการแกไ้ ข - คนในชมุ ชนไมต่ ระหนักถึงความส้าคญั ในปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง ดังนนั ผู้นา้ และแกนน้าพัฒนาต้องเปน็ แบบอยา่ ง ตอ้ งทา้ ก่อน เม่อื เหน็ ผลการปฏิบัติตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง คนในชมุ ชนถงึ ปฏิบตั ิตาม - คนในชมุ ชนคอ่ ยขา้ งเป็นผู้สงู อายุ กระตนุ้ การเรียนร้ดู ว้ ยกิจกรรมสันทนาการหรือ กจิ กรรมท่ีได้ปฏิบตั ิตามมากกว่า ท่จี ะเนน้ การบรรยาย 5.5 กจิ กรรมที่ประสบผลสาเรจ็ ในหมู่บา้ น (3 กจิ กรรม) 1) การพฒั นาอาชีพ 2) ศนู ย์เรยี นรเู้ ศรษฐกิจพอเพียง 3) กองทุนแม่ของแผน่ ดิน

-3- ภาพถา่ ยกิจกรรมที่ดาเนินการ กจิ กรรมสัมมนาเรียนร้วู ถิ ชี ีวติ เศรษฐกจิ พอเพียง ดงู านบ้านพ่ี กิจกรรมลดรายจ่าย เพ่มิ รายได้ กจิ กรรมลดรายจา่ ย เพิ่มรายได้ กิจกรรมพฒั นาอาชพี -การทากระยาสารท กิจกรรมพัฒนาอาชพี -จัดตงั ้ กลุม่ หตั ถกรรม กิจกรรมพัฒนาหม่บู ้าน-ปรบั ปรุงภมู ทิ ัศน์ กจิ กรรมพฒั นาหมู่บ้าน-จัดทาค้มุ บ้าน