เจ้าตากกข็ ับช้างจะพงุ่ เขา้ พงั ประตเู มืองพวกชาวเมืองทรี่ กั ษาอยูบ่ น กาแพงจงึ ระดมยิงลงมา นายทา้ ยชา้ งเกรงเจ้าตากจะเป็นอันตราย จงึ เกี่ยวชา้ งทรงให้ถอยออก เจา้ ตากขัดพระทัยชกั พระแสงดาบหันมาจะฟัน นายทา้ ยช้างตกใจร้องขอชวี ิต แล้วไสช้างกลับเขา้ ชนบานประตเู มืองพงั ลง พวกทหารก็กรกู ันเข้าประตเู มืองพรอ้ มโห่รอ้ ง ทหารพระยาจนั ทบุรีรวู้ า่ ข้าศึกเขา้ เมอื งได้ก็พากันละทงิ้ หน้าที่เผน่ หนเี อาตวั รอด พระยาจนั ทบรุ ีพาครอบครวั ลงเรือหนไี ปได้
อาณาจักรธนบรุ ี เป็นอาณาจกั รของคนไทยชว่ งสน้ั ๆ ระหว่าง พ๒๓๒๕ - ๒๓๑๐ .ศ. ระยะเวลา ๑๕ ปี มีพระมหากษตั ริย์ปกครองเพยี งพระองคเ์ ดยี ว คือ สมเดจ็ พระเจา้ กรุงธนบรุ ี ภายหลังอาณาจกั รอยุธยาล่มสลายไปพรอ้ มกบั การเสยี กรงุ ศรีอยธุ ยาครัง้ ทส่ี อง ทว่าในเวลาตอ่ มา สมเด็จเจา้ พระยามหากษัตริย์ศึกได้ปราบดาภิเษกข้นึ เปน็ พระมหากษัตรยิ ์ และทรงยา้ ยเมอื งหลวง ไปยังฝั่งตะวันออกของแมน่ า้ เจา้ พระยา
การปกครองในสมยั กรงุ ธนบุรีนั้น ยืดถือแบบการแบบกรงุ ศรีอยุธยา โดยแบง่ ออกเปน็ ๒ ประเภท ดงั น้ี การปกครองส่วนกลาง กรงุ ธนบรุ เี ป็นศูนย์กลาง มีอัครมหาเสนาบดีจานวน ๒ ท่าน ไดแ้ ก่ *สมหุ นายก เป็นอัครมหาเสนาบดฝี ่ายพลเรือน เปน็ ผดู้ ูแลหัวเมืองฝา่ ยเหนือ ทั้งในราชการฝ่ายทหารและพลเรอื น ในฐานะเจ้าเสนาบดีกรมมหาดไทย *สมหุ พระกลาโหม เป็นอัครมหาเสนาบดีฝ่ายทหาร เป็นผดู้ ูแลหวั เมอื งฝ่ายใต้ ส่วนจตสุ ดมภ์น้ันยังมไี วเ้ หมือนเดมิ มีเสนาบดตี าแหนง่ พระยา จานวน ๔ ทา่ น
d การทาสงครามสมยั ธนบุรี การทาสงคราม เพือ่ รวบรวมแผน่ ดนิ ให้เป็นปกึ แผน่ ขับไลท่ หารพมา่ ออกจากราชอาณาจกั ร และขยายพระราชอาณาเขตออก ไปอย่างกวา้ งขวางทรงทาสงครามกบั พมา่ ถึง 9 ครงั้ แต่กท็ รงไดร้ ับชัยชนะทุกครั้ง การขยายพระราชอาณาเขตไปยงั หลวงพระบางและเวยี งจนั ทน์ ยกกองทัพขน้ึ ไปตเี มอื งเวยี งจันทนแ์ ละ อัญเชญิ พระพุทธมหามณรี ัตนปฏมิ ากร พระแกว้ มรกตและพระบางมาสู่กรงุ ธนบุรี การขยายพระราชอาณาเขตไปยังกมั พชู า พ.ศ.2324 ยกกองทพั ขึน้ ไปตีเขมร
ก การสิน้ สดุ อานาจทางการเมอื งของสมเดจ็ พระเจ้าตากสนิ มหาราช ในตอนปลายรชั กาลสมเด็จพระเจ้าตากสนิ มหาราช เนอ่ื งจากพระองค์ทรงตรากตรา ทางานหนกั ในการสร้างความเปน็ ปึกแผน่ แก่ชาตบิ ้านเมือง พระราชพงศาวดารฉบบั ต่างๆได้ บนั ทึกไว้วา่ สมเด็จพระเจา้ ตากสนิ ทรงมพี ระสติฟ่ันเฟอื น ทาให้บา้ นเมอื งเกดิ ความระส่าระสาย และไดเ้ กิดกบฏขึ้นท่ีกรุงเกา่ พวกกบฏได้ทาการปล้นจวนพระยาอินทรอภัยผู้รกั ษากรงุ เก่า จนตอ้ งหลบหนมี ายงั กรุงะนบรุ ี สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราชโปรดใหพ้ ระยาสรรค์ ไปสืบสวนเอาตวั ผ้กู ระทาผดิ มาลงโทษ แต่พระยาสรรค์กลับไปเข้าด้วยกับพวกกบฏ และคมุ กาลงั มาตกี รงุ ธนบุรี แลว้ จบั ตวั สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราชมาคุมขงั เอาไว้ การจราจลในกรุงธนบุรี ทาใหส้ มเดจ็ เจ้าพระยามหากษัตรยิ ศ์ ึกต้องรีบยกทพั กลับจากเขมร เพื่อเขา้ แก้ไขสถานการณใ์ นกรุงธนบรุ ี และจับกุมผู้ก่อการกบฏมาลงโทษรวมทง่ั ใหข้ า้ ราชการปรกึ ษาพจิ ารณา ความทีม่ ผี ู้ฟอ้ งรอ้ งกลา่ วโทษสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชในฐานะทท่ี รงเปน็ ตน้ เหตแุ หง่ ความยงุ่ ยากใน กรุงธนบุรแี ละมีความเหน็ ให้สาเร็จโทษพระองคเ์ พอื่ มใิ ห้เกิดปญั หายุ่งยากอีกต่อไป สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราชจงึ ถกู สาเร็จโทษและเสดจ็ สวรรคต ใน พ.ศ. ๒๓๒๕ พระชนมายไุ ด้ ๔๕ พรรษา
แบบทดสอบท้ายบทเรยี น เรือ่ ง อาณาจกั รธนบรุ ี 1. ผู้ที่มิใช่ผูท้ ่ีทาการกอบกู้เอกราชของชาติไทยกลับคืนมาจากพมา่ คือใคร ก.สมเดจ้ พระมหากษัตริยศ์ ึก ข.สมเดจ้ พระบรมราชาที่ 4 ค.สมเดจ็ พระเจา้ ตากสนิ ง.พระยาวชิระปราการ 2. กรงุ ธนบุรีเปน็ ราชานีของไทยกีป่ ี และในชว่ งระยะเวลาใด ก. พ.ศ. 2320 – 2335 ข. พ.ศ. 2310 - 2325 ค. พ.ศ. 2305 – 2325 ง. พ.ศ. 2320 - 2340 3. ข้อใดมใิ ชเ่ หตผุ ลของสมเดจ็ พระเจา้ ตากสินในการตั้งกรุงธนบรุ เี ปน็ ราชานี ก.กรงุ ศรีอยุธยาอยู่ในสภาพเสียหายเกินจะเยียวยา ข.กรงุ ธนบรุ ไี ด้รบั ความเสียหายจากสงครามที่เลก็ นอ้ ย ค.กรุงธนบรุ มี ีความอดุ มสมบูรณเหมาะแก่การเพาะปลูก ง.เหมาแกก่ ารทาการคา้ ทางเรือ 4. ระบบการปกครองสมัยธนบุรเี ปน็ แบบใด ก.รบั รูปแบบการปกครองสมัยอยธุ ยาตอนปลาย ข.รับรปู แบบการปกครองสมยั อยยุ าตอนต้น ค.ไม่มกี ารปกครองหวั เมอื ง ง.ยกเลิดจตสุ ดมภ์ 5. ชนชาตใิ ดมีการคา้ ขายทางน้ากบั กรุงธนบรุ มี ากทีส่ ุด ก.ชาวโปรตุเกส ข.ชาวฮออลันดา ค.ชาวญีป่ ุ่น ง.ชาวจนี 6. สมเด็จพระเจ้าตากสินทรงใชว้ ิธีใดในการปรบั ปรุงเศษฐกิจของอาณาจกั รกรุงธนบุรี ก.ทรงสละพระราชทรัพย์สินพระองค์ซื้อขา้ วสาร เสอ้ื ผ้า ข.ส่งเสริมการทานา ค.สนับสนุนการคา้ ขายกบั ตา่ งประเทศ ง.ถกู ทุกข้อ 7. สมเดจ็ พระเจ้าตากสินทรงฟ้นื ฟจู ิตใจคนไทยหลังจากต้งั ราชธานีด้วยวีธีใด ก.ทรงจดั ระเบยี บสงฆใ์ นหัวเมืองเหนือ ข.ฟนื้ ฟูสร้างและปฏสิ ังขรณพ์ ระพุทธศาสนา ค.ทรงรวบรวมพระธรรมปิฏกให้เปน็ ฉบับหลวง ง.ถกู ทุกขอ้ 8. กรุงธนบุรมี ชี ือ่ เตม็ วา่ อะไร ก.กรุงธนบรุ ี ข.กรงุ ธนบรุ ศี รีมหาอาณาจกั ร ค.กรุงธนบุรีศรีมหาสมทุ ร ง.กรุงตากสินมหาสมทุ ร 9. กรงุ ธนบรุ ีเปน็ ราชานีของไทยก่ีปี และในช่วงระยะเวลากี่ปี ก.15 ปี ข.16 ปี ค.20 ปี ง.21 ปี 10. ข้อใดมิใช่เหตผุ ลของสมเด็จพระเจ้าตากสินในการต้ังกรุงธนบุรเี ปน็ ราชานี ก.กรงุ ศรีอยุธยาอยูใ่ นสภาพเสียหายเกินจะเยียวยา ข.กรงุ ธนบรุ ีไดร้ ับความเสียหายจากสงครามที่เล็กนอ้ ย ค.กรุงธนบุรีมีความอดุ มสมบูรณเหมาะแก่การเพาะปลกู ง.เหมาแก่การทาการคา้ ทางเรือ **โชคดใี นการทาแบทดสอบนะคะเด็กๆ**
Search
Read the Text Version
- 1 - 9
Pages: