7ลิ่ม

ลม่ิ

ความหมายของล่ิม ลิ่มคือตวั ประกอบชิ้นส่วนท่ีสามารถถอด ประกอบได้ ขณะประกอบล่ิมจะถกู อดั เข้าไป เพ่ือประกอบชิ้นส่วนสองชิ้นให้หมนุ ตามกนั ได้ เช่นเพลากบั ล้อ เฟื อง พเู ลย์ หรือล้อสายพาน ต่าง ๆ ล่ิมมีหลายประเภทขึน้ อย่กู บั การใช้งาน

ส่วนประกอบทใี่ ช้คู่กบั ลม่ิ

ลมิ่ ทใ่ี ชง้ านโดยทวั่ ไป มีหน้าตดั เป็นรปู ส่ีเหลี่ยมผนื ผ้าหรือ ส่ีเหลี่ยมจตั รุ สั แบง่ เป็น 2 ชนิด 1. ลิ่มขนาน (Parallel Key) แบง่ เป็น 3 แบบ คือ แบบปลายมน แบบปลายมนข้าง เดียว และแบบปลายตดั

ลกั ษณะของล่ิมขนาน

ล่ิม 2. ลิ่มเรียว (Taper Key) แบง่ เป็น 4 แบบ คือ แบบปลายมน แบบปลายมนข้างเดียว แบบปลายตดั และแบบปลายตดั มีหวั

ลม่ิ ทใ่ี ชง้ านโดยทวั่ ไป ล่ิมวงเดือน (Woodruff Keys ) ล่ิมวงเดือนมีรปู ร่างเป็นส่วนโค้ง วงกลม ใช้ในงานที่รบั แรงบิดโดยตรง เช่นเดียวกบั ลิ่มขนาน

ลกั ษณะของลิ่มขนาน ล่ิมวงเดือน

ตาราง มิติและเกณฑค์ วามคลาดเคล่ือนของร่องล่ิมวงเดือน (มอก.289)

กวา้ ง b = 8 มิลลิเมตร สงู h = 7มิลลิเมตร และยาว L = 30 มิลลิเมตร 1. เขียนเส้นแนวขนานเพื่อหาความยาวล่ิม = 30 มิลลิเมตร ในภาพด้านหน้า

2. หาความสงู ของลิ่ม h = 7 มิลลิเมตร เขียนเส้น ขนาน 3. เขียนเส้นตงั้ ฉากจากภาพด้านหน้าลงมาด้านล่าง เพือ่ หาภาพด้านบน

4. หาขนาดความกว้างของล่ิมในภาพด้านบน = 8 มิลลิเมตร โดยให้มีระยะห่างจากภาพด้านหน้า พอสมควร

5. ท่ีมมุ จากมด้านล่างของภาพด้านหน้าเขียนเส้น เฉียงทามมุ 45 องศา ลงมาด้านล่าง

6. จากภาพด้านหน้าเขียนเส้นขนานไปทางขวามือ เพอ่ื หาภาพด้านข้างและจากภาพด้านบนเขียนเส้น ขนานไปตดั กบั เส้นเฉียง 45 องศา

7. จากเส้นขนานในภาพด้านบนที่ตดั กบั เส้นเฉียง 45 องศา ให้เขียนเส้นตงั้ ฉากไปยงั ภาพด้านบน จะ ได้เส้นตดั กบั เส้นขนานของภาพด้านหน้า เส้นท่ีตดั กนั จะได้ภาพด้านขา้ งของ ลิ่มขนาน

8. เขียนเส้นเตม็ หนักและบอก ขนาด

ขนั้ ตอนการเขียนแบบลิ่มวงเดือน DIN 6888 – 13 x 10 กวา้ ง b = 13 มิลลิเมตร สงู h = 10 มิลลิเมตร 1. เขียนเส้นขนานพรอ้ มเขียนเส้นผา่ นศนู ยก์ ลาง ใน ภาพด้านหน้า

2. หาความสงู ของล่ิม = 10 มิลลิเมตร 3. หารศั มีของลิ่มวงเดือนตาม DIN 6888 d2 = 32 มิลลิเมตร เขียนส่วนโค้ง

4. เขียนเส้นตงั้ ฉากของความยาวลิ่มในภาพด้านหน้าลง มาด้านล่างเพื่อหาภาพด้านบน

5. หาความกว้างของลิ่มในภาพด้านบนโดยมี ระยะห่างจากภาพด้านหน้าพอประมาณ b = 13

6. มุมจากมด้านล่างของภาพด้านหน้าเขียนเส้น เฉียงทามุม 45 องศา ลงมาด้านล่าง

7. เขียนเส้นขนานของภาพด้านหน้าออกไปทาง ขวามอื เพ่อื หาภาพด้านข้างและเขียนเส้นขนาน ของภาพด้านบนให้ตดั กบั เส้นเฉียง 45 องศา เส้นท่ี ตดั กนั จะให้ภาพด้านข้างของล่ิมวงเดือน

8. เขียนเส้นเตม็ หนักพรอ้ มกาหนด ขนาด

ขนั้ ตอนการเขียนแบบฝัง “ KEY DIN 6886 – A 10 x 8 x 60 ” มขี นาดกวา้ ง b = 10 มลิ ลเิ มตร สงู h = 8 มลิ ลเิ มตร และ ยาว L = 60 มลิ ลเิ มตร 1.เขียนเส้นขนานเพื่อหาความยาวล่ิม = 60 มิลลิเมตร ในภาพด้านหน้า

2. หาความสงู ของล่ิม (h) = 8 มิลลิเมตร เขียนเส้นขนา 3. เขียนเส้นตงั้ ฉากจากภาพด้านหน้าลงมาด้านล่าง เพื่อหาภาพด้านบน

4. หาความยาว (b) ของล่ิมในภาพด้านบน = 10 มิลลิเมตร ภาพด้านบนห่างจากภาพ ด้านหน้า พอสมควร

5. ท่ีมมุ ด้านล่างของภาพด้านหน้าเขียนเส้น เฉียงทามุม 45 องศา ลงมาด้านล่าง

6. จากภาพด้านหน้าเขียนเส้นขนานไปทาง ขวามอื เพ่อื หาภาพด้านข้างและจากภาพด้านบน เขียนเส้นขนานไปตดั กบั เส้นเฉียง 45 องศา

7.เขียนเส้นขนานในภาพด้านบนท่ีตดั กบั เส้นเฉียง 45 องศา ให้เขียนเส้นตงั้ ฉากไปยงั ภาพด้านบน จะได้เส้น ตดั กบั เส้นขนานของภาพด้านหน้า เส้นที่ตดั กนั จะได้ภาพ ด้านข้างของ ลิ่มวาง

8. ท่ีปลายของภาพด้านบนทงั้ 2 ข้าง เขียนปลายโค้ง มน โดยใช้รศั มี เท่ากบั b/2 จะได้รศั มีเท่ากบั 10/2 พรอ้ มเขียนส่วนโค้งทงั้ สองด้าน

9. เขียนเส้นเตม็ หนักและบอกขนาด ท่ีด้านหน้าลิ่มมีความลาด เอียง 1: 100 หมายความว่า ความยาวล่ิม 100 มิลลิเมตร ล่ิมจะมี ความลาดเอียงลดลง 1 มิลลิเมตร ถา้ ความยาวล่ิมเท่ากบั 60 มิลลิเมตร ล่ิมจะมีความลาด เอียงเท่ากบั ล่ิมยาว 100 มิลลิเมตร อตั ราลาดลง 1 มิลลิเมตร ลิ่มยาว 60 มิลลิเมตร อตั ราลาดลง 1/100 x 60 = 0.6 มิลลิเมตร