YDS GRAMMAR FOR ALL

GRAMMAR FOR ALL Gohar SEYEDI Muammer ÇAM ✓ YDS ✓ YÖKDİL ✓ YKS-DİL ✓ PROFICIENCY

© 1. Baskı: Kasım 2016 2. Baskı: Aralık 2019 3. Baskı: Mayıs 2023 Tüm haklari saklıdır. Bu ki̇ tabın tamamı ya da bir kısmı 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası Hükümleri gereğince, yazarının önceden izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da her hangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılamaz, yayınlanamaz, depolanamaz. GRAMMAR for ALL ISBN Baskı

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’S ADDRESS TO TURKISH YOUTH Turkish Youth! Your first duty is to preserve and to defend the Turkish Independence and Turkish Republic eternally. This is the mainstay of your existence and your future. This foundation is your most precious treasure. In the future, too, there may be malevolent people at home and abroad, who will intend to deprive you of this treasure. One day if you are obliged to defend your independence and the Republic, you shall not take the possibilities and circumstances of the situation in which you find yourself into consideration in order to accomplish your mission. These possibilities and circumstances may appear in an extremely unfavorable nature. The enemies who scheme against your independence and your Republic may be the agent of a victory that has no equivalent in the world. By violence and trickery, it is possible that all the fortresses of your beloved country may be captured, all the shipyards entered, all the armies dispersed and every single corner in the country invaded. Even more serious and more deplorable than all these conditions, those who hold power within the country may be misguided, may blunder, and even commit treason. Furthermore, these holders of power may merge their personal interests with the political ambitions of the invaders. The nation may be impoverished, ruined and exhausted. The youth of Türkiye's future! Even under these circumstances and conditions, it is your primary duty to save the Turkish Independence and the Republic! The strength you shall need exists in the noble blood which flows through your veins! Mustafa Kemal Atatürk, 1927

Muammer ÇAM anısına, rahmetle

Önsöz Özellikle YDS, YÖKDİL ve YKS-DİL öğrencileri ile Üniversite Hazırlık Atlama (Proficiency) öğrencileri için hazırlanan, bunun yanında lise öğrencileri ve İngilizce öğretmenleri tarafından da kullanılan GRAMMAR FOR ALL’un önceki baskıları ile ilgili olumlu geri bildirimler memnuniyet vericiydi. GRAMMAR FOR ALL, orta düzey İngilizce bilgisine sahip öğrencilerin hiçbir kursa gitmeden kendi kendine çalışarak bile rahatlıkla anlayabileceği sadelikte yazılmıştır. Her bir konu en temelden başlanarak en ileri düzeye kadar açıklanmış, herkesin ilgisini çekecek nitelikte ve akılda kalıcı İngilizce cümlelerle örneklenmiş ve bu cümlelerin de Türkçeleri verilerek öğrenme süreci garantilenmiştir. Ayrıca her konu bol miktarda alıştırma ve konu testleri ile zenginleştirilmiştir. Açıklamaları destekleyen örnekler kolay kavramayı ve uzun süre akılda tutmayı sağlayacak şekilde, alıştırmalar ve testlerde yer alan cümleler ise sınavlarda karşımıza çıkması muhtemel nitelikte basitten zora doğru cümlelerden oluşturulmuştur. Örneğin YDS sınavından 0 civarında bir puan hedefleyen biri için konu açıklamalarıyla birlikte ünite sonlarındaki Test 1 ve Test 2’yi çözmesi yeterlidir, ancak 70-90 aralığında bir puan hedefleyen birinin test 4 dahil tüm testleri çözmesi gerekmektedir. GRAMMAR FOR ALL içerik itibariyle, hemen hemen tüm akademik sınavlarda gramer ihtiyacınızı rahatlıkla karşılayacaktır. KELİME ve OKUMA DESTEĞİ: Ancak tek başına gramer çalışmak, sınavlarda iyi puan almak için asla yeterli değildir. Yeterli kelime bilgisi ve anlayarak okuma becerisi olmadan yapılacak çalışma eksik bir çalışma olacaktır. Bu amaçla GRAMMAR FOR ALL’u tamamlayıcısı niteliğinde, üç yılda hazırladığımız ‘kelime ve okuma’ kitabımız VOCABULARY FOR ALL’u da pilot uygulamalarıyla birlikte tamamlayıp yayımlanmıştır. Gramer kitabımız Türkçe, kelime kitabımız ise tamamen İngilizce açıklamalı olarak hazırlanmıştır. Kelime kitabı yazmaya karar vermemizin asıl nedeni, piyasada mevcut kelime kitaplarının hemen hepsinde kelime öğretme konusunda çok önemli eksikliklerin olmasıdır. Alfabetik sıraya göre kelime ezberletmek gibi, akılda kalıcı değil sınav zorluğunda cümleler içinde kelime öğretmeye çalışmak gibi, öğretilen kelimenin defalarca ve ilerleyen zaman dilimlerinde tekrar ettirilmemesi gibi, sadece eş anlam veya Türkçe karşılığını öğretip bırakmak gibi hiçbir işe yaramayan bu yanlışlar öğrenci başarısızlığının en önemli nedenidir. Bu kusur ve eksikliklerin nasıl giderildiğini kelime kitabımızda hemen farkedeceksiniz. Hatta ve hatta kelime çalışırken ayrıca sözlük kullanmaya bile ihtiyacınız kalmayacak şekilde hazırladığımız bu eşsiz kitabı kullanırken farkında olmadan saatlerce zaman tasarrufu da yapmış olacaksınız. GRAMMAR FOR ALL’UN FARKI: Öncelikle kitaptaki anlatım dili diğer kitaplara göre daha basit ve anlaşılır bir dille açıklanmış, her açıklama İngilizce olarak örneklendirilmiş ve altında Türkçe çevirisine yer verilmiştir. Detayları kafa karıştırıcı olan konular için özellikle semboller, akış diyagramları ve tablolar kullanılarak hafızada daha kalıcı olmaları sağlanmaya çalışılmıştır. Ünite içerisinde ve sonlarında konu testlerinin dışında, boşluk doldurma şeklinde yer alan alıştırmalar kitabın sadece YDS sınavına hazırlanan öğrencilere değil, aynı zamanda üniversite hazırlık bölümü öğrencilerine ve lise destek programlarına da yararlı hale getirilmiştir. Bunların dışında, her ünitede anlatılan gramer konusuna; İngilizce gazete, dergi ve kitaplarda geçtiği biçimde ‘Metin İçinde Kullanımı’ başlığıyla ünite sonlarında yer verilmiştir. Bu sayfalarda

sınırlı da olsa okuma ve kelime çalışmalarına da yer verilerek öğrenciyi uzun süreli gramer çalışmanın doğuracağı sıkıcı atmosferden uzaklaştımak istenmiştir. Ünitelerin içinde yer alan konular alıştırmalarla ve konu testleri ile iyice pekiştirilerek gerek çoktan seçmeli gerekse boşluk doldurmalı sorularla yapılan sınavlara öğrencinin gramer yönünden tam olarak hazır hale gelmesi hedeflenmiştir. Kitabın son kısmında, alıştırma ve testlerin cevap anahtarı verildiğinden kitap kendi kendine çalışmak isteyenler için ideal bir kaynaktır. Yine de donanımlı bir öğretici veya kurum nezaretinde verilen bir eğitim, hem anlatımı zenginleştirecek hem de çalışma hızını artırabilecektir. GRAMMAR ÇALIŞMA YÖNTEMİ: İlk üniteden başlanarak her üniteye en az bir hafta tercihen 2 hafta zaman ayırmak suretiyle çalışılmalıdır. Konu içerisindeki açıklamalar ayrıca bir gramer kitabına gerek bırakmayacak derecede yeterlidir. Yalnızca tamamen başlangıç seviyesinde olanlar A1-A2 konuları için ya bir kursa gidebilir veya ayrıca bir kitap alarak ön çalışma yapabilirler. Tüm kitap için 10-14 hafta planlanmalıdır. En önemlisi kitaba başlarken ilk üniteyle birlikte VOCABULARY FOR ALL kitabından da kelime ve okuma çalışmalarına eş zamanlı olarak başlanması kelime eksikliğini önemli ölçüde çözecektir. En fazla 14 haftada bu iki kitap bitirildikten sonra en az haftalık bir deneme sınavı ve soru çözüm çalışmaları gerekmektedir. Son olarak, kitabı bu baskısında satır satır inceleyerek gözümüzden kaçan hataları düzeltmemize vesile olan değerli akademisyen arkadaşlarımız Mehmet Murat LÜLECİ ve Dr. Öğr. Üyesi Nurgün AKAR’a şükranlarımızı sunarım. GRAMMAR FOR ALL’u kullanan tüm değerli meslektaşlarımızın ve öğrencilerimizin her türlü yorum ve eleştirisinden büyük memnuniyet duyacağımızı özellikle belirtmek isterim. GRAMMAR FOR ALL’un herkese faydalı olması dileğiyle. Gohar SEYEDI [email protected] vi Grammar For All

İÇİNDEKİLER ÜNİTE 1 – CÜMLE (SENTENCE)............................................................................................... 1 Sözcük ve Öbek ................................................................................................................ 2 Cümle ve Cümlecik ........................................................................................................... 4 Cümle Biçimleri ................................................................................................................. 6 Cümlenin Bölümleri ........................................................................................................... 6 Cümle Türleri .................................................................................................................... 15 ÜNİTE 2 – ZAMAN (TENSE) ..................................................................................................... 21 Zaman ve Zaman Uyumu................................................................................................. 22 Simple Present Tense ....................................................................................................... 29 Form ................................................................................................................................. 29 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 29 Kullanım ............................................................................................................................ 30 Passive ............................................................................................................................. 32 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 32 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 33 Alıştırmalar ....................................................................................................................... 35 Present Continuous Tense ............................................................................................. 36 Form ................................................................................................................................. 36 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 36 Kullanım ............................................................................................................................ 37 Passive ............................................................................................................................. 39 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 40 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 41 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 44 Simple Past Tense ........................................................................................................... 45 Form ................................................................................................................................. 45 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 45 Kullanım ............................................................................................................................ 46 Passive ............................................................................................................................. 48 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 50 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 51 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 53 Past Continuous Tense ................................................................................................... 54 Form ................................................................................................................................. 54 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 54 Kullanım ............................................................................................................................ 55 Passive ............................................................................................................................. 57 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 58 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 58 Grammar For All vii

Alıştırmalar ....................................................................................................................... 59 Present Perfect Tense...................................................................................................... 60 Form .................................................................................................................................. 60 En Sık Kullanılan Belirteçler .............................................................................................. 60 Kullanım ............................................................................................................................ 61 Passive ............................................................................................................................. 63 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 64 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 65 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 67 Present Perfect Continuous Tense ................................................................................ 68 Form ................................................................................................................................. 68 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 68 Kullanım ........................................................................................................................... 69 Passive ............................................................................................................................. 70 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 71 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 72 Alıştırmalar ....................................................................................................................... 73 Past Perfect Tense .......................................................................................................... 74 Form ................................................................................................................................. 74 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 74 Kullanım ............................................................................................................................ 75 Passive ............................................................................................................................. 80 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 81 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 82 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 83 Past Perfect Continuous Tense ..................................................................................... 84 Form .................................................................................................................................. 84 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 84 Kullanım ............................................................................................................................ 85 Passive .............................................................................................................................. 86 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 86 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 87 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 88 Future Tense .................................................................................................................... 89 Form ................................................................................................................................. 89 En Sık Kullanılan Belirteçler ............................................................................................. 89 Kullanım ............................................................................................................................ 90 Passive ............................................................................................................................. 92 Be Going To ...................................................................................................................... 93 Geçmişteki Gelecek .......................................................................................................... 93 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 94 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 96 viii Grammar For All

Alıştırmalar ....................................................................................................................... 97 Future Continuous Tense ............................................................................................... 98 Form .................................................................................................................................. 98 En Sık Kullanılan Belirteçler .............................................................................................. 98 Kullanım ............................................................................................................................ 99 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 100 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 101 Future Perfect Tense ....................................................................................................... 102 Form .................................................................................................................................. 102 En Sık Kullanılan Belirteçler .............................................................................................. 102 Kullanım ............................................................................................................................ 103 ‘by’ Kullanımı ..................................................................................................................... 104 Passive ............................................................................................................................. 104 Açıklamalı Soru Örnekleri.................................................................................................. 105 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 106 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 107 Future Perfect Continuous Tense .................................................................................. 108 Form .................................................................................................................................. 108 En Sık Kullanılan Belirteçler .............................................................................................. 108 Kullanım ............................................................................................................................ 109 Passive ............................................................................................................................. 109 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 109 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 110 Practice Tests .................................................................................................................... 111 ÜNİTE 3 – MODALS .................................................................................................................. 123 Modal Giriş ........................................................................................................................ 124 İşlevlerine Göre Modallar .................................................................................................. 126 Modal Perfect .................................................................................................................... 148 Metin İçinde Modal Kullanımı ............................................................................................ 152 Modal Özet Tablosu .......................................................................................................... 153 Practice Tests .................................................................................................................... 159 ÜNİTE 4 – PASSIVE and CAUSATIVE ..................................................................................... 171 Tanım ................................................................................................................................ 172 Form and Use ................................................................................................................... 176 Passive Cümlelerinde Zarf ve Edatlar ............................................................................... 178 Passive Yapılarda Soru Cümleleri .................................................................................... 184 Modal Passives ................................................................................................................. 184 Stative Passive ................................................................................................................. 186 Get Passive ....................................................................................................................... 187 Gerund ve Infinitive’lerin Passive Yapılması...................................................................... 188 Belirsiz Zamirler ................................................................................................................ 189 Passive in That Clauses ................................................................................................... 190 Grammar For All ix

Passive in Adjective Clauses ............................................................................................ 193 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 194 Causative .......................................................................................................................... 196 Practice Tests ................................................................................................................... 200 ÜNİTE 5 – GERUND AND INFINITIVE ..................................................................................... 212 Gerund Giriş...................................................................................................................... 213 Özne Pozisyonunda Gerund ............................................................................................ 214 Nesne Pozisyonunda Gerund .......................................................................................... 215 Özne Tamamlayıcı Pozisyonunda Gerund ....................................................................... 217 Edatlardan Sonra Gerund (Verb, Noun and Adjective Phrases) ...................................... 217 Nesneden Sonra Gerund ................................................................................................. 221 Diğer Yapılarla Gerund ..................................................................................................... 222 Gerund Kullanım Özeti ..................................................................................................... 226 Infinitive Giriş .................................................................................................................... 229 Özne Pozisyonunda Infinitive ........................................................................................... 230 Özne Tanımlayıcı Pozisyonunda Infinitive ........................................................................ 231 Nesne Pozisyonunda Infinitive ......................................................................................... 232 Nesneden Sonra Infinitive ................................................................................................ 233 Hem Gerund Hem Infinitive Alan Fiiller ............................................................................ 234 Soyut İsimlerden Sonra Infinitive ...................................................................................... 240 Sıfatlardan Sonra Infinitive ............................................................................................... 241 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 243 Infinitive Özet ................................................................................................................... 244 Practice Tests ................................................................................................................... 248 ÜNİTE 6– ADJECTIVE CLAUSE .............................................................................................. 260 Giriş .................................................................................................................................. 261 Restrictive ve Non-Restrictive .......................................................................................... 263 Özne Konumundaki Bağlaçlar .......................................................................................... 266 Nesne Konumundaki Bağlaçlar ........................................................................................ 267 Edatla Kullanılan Bağlaçlar .............................................................................................. 269 Whose / Of Which ............................................................................................................. 270 Relative Adverbs (Where, When, Why, Whereby) ............................................................ 272 Miktar Belirteçleri İle Kullanım .......................................................................................... 275 İsimden Hemen Sonra Başlamayan Sıfat Cümleleri ........................................................ 275 Belirsiz Zamirlerle Kullanımı ............................................................................................. 276 Konu Özeti ........................................................................................................................ 278 Sıfat Cümleciklerini Yok Sayarak Okuma .......................................................................... 282 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 284 Practice Tests ................................................................................................................... 285 ÜNİTE 7 – NOUN CLAUSE ....................................................................................................... 297 Giriş ................................................................................................................................... 298 That İsim Cümlecikleri ...................................................................................................... 299 x Grammar For All

Question Word İsim Cümlecikleri ...................................................................................... 307 Whether / If İsim Cümlecikleri ........................................................................................... 309 İsim Cümleciklerinde Kısaltma ......................................................................................... 312 Subjunctive ....................................................................................................................... 313 Reported Speech .............................................................................................................. 316 Auxiliary Verbs .................................................................................................................. 318 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 320 Practice Tests ................................................................................................................... 321 ÜNİTE 8 – CONDITIONALS ...................................................................................................... 333 If Clause ........................................................................................................................... 334 Type 0 – 1 – 2 – 3 – Mixed ............................................................................................... 335 Inversion ........................................................................................................................... 351 Diğer Koşul Cümleleri ....................................................................................................... 353 Wish Clause ..................................................................................................................... 361 Metin İçinde Kullanımı ...................................................................................................... 364 Practice Tests ................................................................................................................... 365 ÜNİTE 9 – ADVERBIAL CLAUSES AND CONJUNCTIONS .................................................... 377 Giriş .................................................................................................................................. 378 Bileşik Cümle Bağlaçları.................................................................................................... 379 Zarf Cümle Bağlaçları ....................................................................................................... 387 Cümle Bağlaçları ............................................................................................................... 387 Edatlar ............................................................................................................................... 388 Kısaltma ............................................................................................................................ 418 Metin İçinde Kullanımı ....................................................................................................... 424 Practice Tests .................................................................................................................... 426 EKLER ....................................................................................................................................... 438 EK-A Bağlaç Listesi ........................................................................................................... 439 EK-B Devrik Cümle Yapıları (Inversions) .......................................................................... 446 EK-C Düzensiz Fiiller (Irregular Verbs List) ...................................................................... 452 CEVAP ANAHTARLARI ............................................................................................................ 457 Alıştırmalar ........................................................................................................................ 457 Testler ............................................................................................................................... 463 KAYNAKÇA................................................................................................................................ 466 Grammar For All xi

xii Grammar For All

ÜNİTE 1 CÜMLE (SENTENCE)

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) CÜMLE (SENTENCE) ✓ SÖZCÜK VE ÖBEK ✓ CÜMLE VE CÜMLECİK ✓ CÜMLE BİÇİMLERİ ✓ CÜMLENİN BÖLÜMLERİ ✓ CÜMLE TÜRLERİ SÖZCÜK VE ÖBEK (WORD AND PHRASE) İleri düzeyde olanların dahi zaman zaman karıştırdıkları bazı kavramları netleştirmek, dil bilgisi konularını çalışırken işimizi büyük ölçüde kolaylaştıracaktır. Bu kavramların en başında bulunan sözcük (word) ve sözcük grubu (phrase) İngilizce kaynaklarda şu şekilde tanımlanmışlardır: ‘A word is a letter or group of letters that has meaning when spoken or written.’ Sözcük, konuşulduğu veya yazıldığında anlam ifade eden bir harf veya harf grubudur. Sözcük en az bir harften oluşur. İçerisinde en az bir hece vardır. ‘A phrase is a small group of words that forms a meaningful unit within a clause or a sentence.’ Öbek olarak da tanımlayabileceğimiz sözcük grubu, cümlecik ya da cümle içerisinde anlamlı bir bölüm teşkil eden ve birden fazla sözcükten oluşan yapılardır. Öbekler tanımladıkları amaca göre isim alırlar. Örneğin too slowly (adverb phrase- zarf öbeği), very happy (adjective phrase- sıfat öbeği), iron man (noun phrase-isim öbeği), in school (preposition phrase-edat öbeği), watch out (verb phrase-fiil öbeği) gibi. Dolayısıyla bir sözcüğün harflerden, bir öbeğin sözcüklerden meydana geldiğini söylemek mümkündür. İleride detayları anlatılacak olan cümle ve cümlecik ise, bir yüklemi olmak koşuluyla sözcük veya öbeklerden oluşur. Cümle içerisindeki görevleri itibariyle başlıca sözcük çeşitleri İsim, Fiil, Sıfat, Zarf, Zamir, Edat, Bağlaç ve Niteleyiciler (Determiners and Quantifiers)’dir. Aşağıdaki tabloda, bu kitapta en sık kullanacağımız sözcük türleri ve simgeleri verilerek örneklendirilmiştir. 2 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) Sözcük Türleri Tablosu SİMGE* TÜRÜ ÖRNEK n. İsim (Noun) earth, mother, apple, valley, idea v. adj. Fiil (Verb) walk, run, jump, be, do, have, wiggle, adv. think pron. prep. Sıfat (Adjective) rich, big, cold, blue, silly conj. det. Zarf (Adverb) easily, warmly, quickly, mainly, freely, Zamir (Pronoun) often, unfortunately Edat (Preposition) I, me, she, hers, he, him, it, you, they, Bağlaç (Conjunction) them, that/ this in, on, at, above, near, at, by, after, with, from and, as, because, but, or, since, so, until, while Niteleyiciler (Determiners) a, an, the, my, much, many, a few articles (art.) and quantifiers (q.) * Sözcük türlerini gösteren simgelerin küçük harfle başladığına dikkat ediniz. ÖRNEK: program included only a few basic subtitles. The last n. v. adv. q. adj. n. art. adj. Son program sadece birkaç temel altbaşlık içerdi. ✓ The : belirteç (definite article) özne öbeği olarak, Türkçe çevirilerde karşılığı yoktur. Nesne öbeğinde ismin -i halidir. ✓ last : sıfat, program hakkında sıra bilgisi verir. ✓ program : isim, the last ile birlikte cümlenin öznesi. ✓ included : fiil ve cümlenin yüklemi. ✓ only : zarf, a few hakkında bilgi verir. ✓ a few : miktar gösteren bir niteleyici. ✓ basic : sıfat, subtitles’ı niteler ✓ subtitles : isim, only a few basic ile birlikte nesneyi oluşturan bir isim öbeği Grammar For All 3

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) ALIŞTIRMA - 1 Verilen cümlelerde altı çizili kelimelerin altına sözcük türlerini yukarıdaki sözcük türleri tablosunda yer alan kısaltmaları kullanarak yazınız. İlk cümle örnek olarak verilmiştir. 1. Laughter is the best medicine. n. n. v. det. adj. 2. Running through the park after dark can be very dangerous. 3. My father-in-law recently retired as Mayor of Middleburg. 4. The referee wanted to make up his own mind and then share it with his colleagues. 5. He gave the teacher the best paper he had ever written. 6. The scientific study of language is called linguistics. 7. The turkey is a large bird which is native to the Americas. 8. A sailor on an around-the-world race died after a wave swept her into the Pacific Ocean. 9. The most common symptoms of Zika are fever, rash, joint pain, or conjunctivitis. 10. Novak Djokovic has won the Miami Masters on five occasions. CÜMLE VE CÜMLECİK (SENTENCE AND CLAUSE) Cümle (Sentence): Cümle en kısa tanımıyla tam bir düşünce ifade eden en az bir özne ve yüklemden (Subject and Verb) oluşan sözcük grubudur. Bundan sonra cümlelerden bahsedilirken SVO kısaltması kullanılacaktır. Cümlenin en önemli ögesi yüklem (Verb) olmakla birlikte bir cümle içerisinde ayrıca olayın geçmiş olduğu yer, zaman, sebep, sonuç vb. gösteren ilave bilgiler yer alabilir. Sözcük (word) ile cümlenin ögelerini ifade eden kavramlar sık sık birbiriyle karıştırılabilmektedir. Cümleyi oluşturan sözcük ya da başka bir ifadeyle kelime, cümlenin içindeki her bir bağımsız harf grubunu ifade eder. Örneğin; Management caused a great deal of unrest among the employees. Yönetim çalışanlar arasında çok büyük rahatsızlıklara neden oldu. Bu örnekte ‘management’ cümlenin öznesidir ve kelime türü olarak da isimdir. 4 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) The new management appointed by the board caused a great deal of unrest among the employees. Kurul tarafından atanan yeni yönetim çalışanlar arasında çok büyük rahatsızlıklara neden oldu Bu cümlenin öznesi ise ‘The new management appointed by the board’ olup birden fazla kelimeden oluşan kısaltılmış bir sıfat cümleciği içermektedir. Bu özne içerisinde sırasıyla bir belirteç (article), bir sıfat (adjective), bir isim (noun), bir fiilden türeyen sıfat, bir edat (preposition) ve yine belirteçle birlikte başka bir isim mevcuttur. Aynı durum diğer cümle ögeleri için de söz konusudur. Cümlecik (Clause): Cümlecik de cümle gibi en az bir özne ve yüklemden oluşur ama cümleler tam bir anlam ve düşünce ifade ederken, cümlecikler etmezler ve yarımdırlar. Ana cümlenin içerisinde isim, sıfat veya zarf şeklinde görev alırlar. Kitapta cümlecik için de SVO sembolü kullanılacaktır. Brian wanted to work as a managing director in the company. (Tam bir cümle) Brian şirkette idari müdür olarak çalışmak istiyordu. We are actually interested in what he does for a living. (nesne pozisyonunda bir İSİM cümleciği) Bizler aslında onun ne iş yaptığıyla ilgileniyoruz. Brian didn’t get the job which he applied for many times this year. (job kelimesini niteleyen bir SIFAT cümleciği) Brian bu yıl bir çok kez başvurmuş olduğu işe giremedi. Though Brian often thought about applying for this job, he never talked to his friends about it. (zıtlık belirten bir ZARF cümleciği) Brian bu işe başvurmayı bir çok kez düşündüğü halde arkadaşlarına bundan hiç bahsetmedi. Görüldüğü üzere yukarıdaki birinci cümle ‘… istiyordu’ şeklinde tam bir anlam bütünü oluşturuyorken, diğer cümlecikler ‘Onun ne iş yaptığıyla …’ , ‘başvurmuş olduğu… ‘, ve ‘düşündüğü halde’ şeklinde yarım ifadelerdir ve diğer ana cümleler olmadan kendi başlarına bir anlam bütünlüğü ifade etmezler. Grammar For All 5

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) CÜMLE BİÇİMLERİ (FORMS OF A SENTENCE) Bir cümlenin olumlu, olumsuz ve soru olarak üç farklı kullanım biçimi vardır. a) Olumlu cümle (affirmative sentence) The shops in this town close at 7:00 during the weekdays. Bu kasabada dükkanlar hafta içi günlerde 7:00’de kapanır. b) Olumsuz cümle (negative sentence) He didn’t know he was wrong. Yanlışının farkında değildi. No one knows how many species of living organisms inhabit the earth. Yeryüzünde kaç tür canlı organizmanın yaşadığını hiç kimse bilmiyor. c) Soru cümlesi (interrogative sentence) Do you believe what I’m saying? Söylediklerime inanıyor musun? Özellikle zaman (tense) konusunu çalışırken her cümlenin bu üç biçiminin yapılabilmesi gerekmektedir. Ayrıca cümleyle ilgili bilinmesi gereken başka bir konu noktalama işaretlerinin doğru kullanılmasıdır. d) Emir kipi cümlesi (imperative sentence) Don’t eat a lot of junk food! Çok abur cubur yeme! CÜMLENİN BÖLÜMLERİ (PARTS OF THE SENTENCE) Her ne kadar cümle (SVO) denildiğinde ilk akla gelen özne, yüklem ve nesne ise de bunun dışında eylemin nerede gerçekleştiğini belirten bir yer (Place), nasıl olduğunu anlatan durum (Manner), sıklık gösteren sıklık zarfı (Frequency), ne vakit olduğunu gösteren zaman (Time) ve nedenini açıklayan sebep (Reason) ifadeleri de bulunabilir. Aslında bunların hepsinin yer aldığı bir cümleyi SVO yerine S V (O P M F T R) şeklinde ifade etmek belki de daha doğru olacaktır. Tüm bu bölümlerin aşağıdaki tabloda görüldüğü şekliyle çoğunlukla yükleme sorarak cevabını alacağımız ayrı ayrı soru karşılıkları vardır. 6 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) Cümlenin Bölümleri Tablosu SİMGE* TÜRÜ ÖRNEK S Özne (Subject) who, what, which V Yüklem (Verb) what does he…, what did they… O Nesne (Object) whom, what, which P Yer (Place) where M Durum (Manner) how F Sıklık (Frequency) how often T Zaman (Time) when, what time R Sebep (Reason) why, for what ÖRNEK: The research team of the company conducted a detailed survey in big cities last season in order to learn its clients’ views. Şirketin arama birimi geçen yıl müşterilerinin izlenimlerini ölçmek amacıyla büyük şehirlerde detaylı bir çalışma yaptı. ✓ The research team of the company : özne, (Who conducted a survey? sorusunun cevabı) ✓ conducted : yüklem, (What did they do? sorusunun cevabı) ✓ a detailed survey : nesne, (What did they conduct? sorusunun cevabı) ✓ in big cities : yer, (Where did they conduct the survey? sorusunun cevabı) ✓ last season : zaman, (When did they conduct the survey? sorusunun cevabı) ✓ in order to learn its clients’ views. : sebep (Why did they conduct the survey? sorusunun cevabı) Cümle içerisinde özne tamamlayıcı (subject complement) olarak tanımlanan isim, sıfat ve edatlar da, ‘to be’ fiilinden oluşan yüklemden sonra yer aldığı için anlatım kolaylığı bakımından Others/Object (O) şeklinde gösterilecektir. ÖRNEK: SVO Private Robin was a brave soldier. Onbaşı Robin kahraman bir askerdi. Grammar For All 7

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) ALIŞTIRMA - 2 Aşağıda verilen basit cümlelerde altı çizili sözcüklerin görevlerini cümlenin bölümleri tablosundaki kısaltmaları kullanarak yazınız. İlk cümle örnek olarak verilmiştir. 1. On Friday morning, we all have to get up early. T SVM 2. He was late to his appointment because of the fact that he had to go to bed late the day before. 3. The professor finished his lecture ten minutes early so that everyone could come and ask him questions. 4. The doctor told Maria to lose weight and exercise for fifty minutes a day. 5. Nearly all the projects which the committee put forward have been declined. 6. She didn’t find the young man who lived next door to be good looking. 7. This last version of the book will completely replace with the previous one. 8. In order to prove that he could hold his own on the track team, Alex had to train hard like the old runner. 9. During the time when I lived in Georgia, it was my intention to go to college in Dallas. 10. After weeks of feeling abused by his misuse of authority, the voters in the state have chosen to remove the presedent from power. a) Özne Kullanımı: Özne, yüklemi yapan (doer), ya da tanımlayan (agent) bir role sahiptir. Yüklemden önce gelen kısım olduğu için isim ya da aynı işleve sahip yapılardan oluşur. 8 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) Özne Kullanım Tablosu CATEGORY EXAMPLE A Noun A car stopped outside our house. İsim Bir araba evimizin önünde durdu. A Noun Phrase İsim öbeği A new car stopped outside our house. A compound Noun Yeni bir araba evimizin önünde durdu. Bileşik isim Salt and pepper are needed for the recipe. A Subject pronoun Yemek tarifine tuz ve biber isteniyor. Özne zamiri (I,you,he,she,it,we,you,they) I know everything. Herşeyi biliyorum. Indefinite Pronoun Belirsiz zamir Somebody will pay for this. A demonstrative prononun Birileri bunun hesabını verecek. İşaret zamiri A quantifier These are hilarious cartoons. Miktar bildirici Bunlar çok komik karikatürler. A gerund İsim-fiil I have two brothers. Both are handsome. İki kardeşim var. İkisi de yakışıklı. A gerund phrase İsim-fiil öbeği Saluting helps you (to) make new friends. Selamlama sana arkadaş bulmanda yardımcı olur. A Relative Clause Sıfat cümleciği His constant complaining was annoying. Sürekli şikayet etmesi çok sinir bozucuydu. A to-infinitive (phrase) Mastar (öbeği) The girl who is sitting there told me everything about you. Orada oturan kız bana senin hakkında herşeyi anlattı. that-clause that cümleciği To read is easier than to write. Cleft ‘it’ Okumak yazmaktan kolay. Vurgu zamiri -ever clauses That he had traveled the world was known to everyone. -ever cümlecikleri Onun dünyayı dolaştığı herkes tarafından biliniyor. A direct quotation It is known that he had traveled the world. Direkt alıntı Biliniyor ki o dünyayı dolaştı. Zero (but implied) Subject Gizli özne Whatever he said was always of interest. Dediği her ne olursa olsun hep ilgi çekiyordu. ‘I love you’ is often heard these days. ‘Seni seviyorum’ bugünlerde sık duyuluyor. Take out the bin! Çöpü çıkar! Grammar For All 9

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) ALIŞTIRMA - 3 Cümlelerde öznenin altını çiziniz, yüklemleri daire içerisine alınız. İlk cümle örnek olarak verilmiştir. 1. Market research on the internet became an industry in 1990’s. 2. Last surviving veterans flew surplus Army planes to all parts of the world. 3. Henry Ford introduced the first model T automobile in the USA in 1908 4. In addition to acting, Mr. Stallone had an interest in writing. 5. A book about lyrics by Bob Dylan became a starting point for others. 6. After graduation in 1942, he earned his Ph.D. from Columbia University. 7. Turkish cooking is one of my favorite hobbies. 8. Her most popular books are Growing up in New Zeland and Coming of Age. 9. She applied psychoanalytic theory and learning theory in studies of culture. 10. She has received many honorary degrees and awards for her research and writing. b) Yüklem Kullanımı: Yüklem, öznenin yapmış olduğu bir eylemi veya bulunduğu durumu gösteren fiillerdir. Cümle için en vazgeçilmez ögedir. Türkçede genellikle en son sırada kullandığımız yüklem İngilizcede cümlenin başında, neredeyse özneden hemen sonra kullanılır. Dolayısıyla yüklemin bu özelliği, uzun cümleleri daha çabuk anlaşılır hale getirmesi bakımından İngilizce diline büyük bir avantaj kazandırır. Ayrıca şunu da hemen belirtmekte fayda var: Yüklemin tam olarak anlaşılması tense’leri, modal’ları, aktif-pasif yapıları çok iyi bilmekle mümkündür. Türkçede son eklerle onlarca farklı yapı ve kural gerektiren yüklem, İngilizcede bu yapı ve kurallar için çoğunlukla ayrı ayrı sözcükler kullanarak mümkün kılınmaktadır. Bir yüklemin yedi farklı halini görebiliriz. Bir sonraki sayfadaki tabloda sadece ana fiil olarak kullanılan to go ile hem ana hem yardımcı fiil olarak kullanılabilen, yani en fazla karıştırdığımız fiillerin (be, have, do ve get) bu yedi biçimi ayrı ayrı verilmiştir. 10 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) FİİLİN HALİ to BE to HAVE to DO to GET to GO EXAMPLE V- yalın be have do get go I can go … to V-mastar to be to have to do to get to go I want to go … Ving-gerund being having doing getting going He is going Vs- present is has does gets goes She goes … V1 am, is, are have, has do, does get, gets go, goes They go … V2 was, were had did got went You went … V3 been had done gotten gone He’s gone Fiil Türleri ‘İngilizcede kaç çeşit fiil vardır?’ şeklinde bir soru yanlıştır. Çünkü fiiller, kullanma amacına bağlı olarak farklı farklı kategorilere ayrılabilirler: ■ Yüklem formasyonu bakımından : main verb/auxiliary verb (ana fiil/ yardımcı fiil), ■ Eylem ya da durum bakımından : state/action verb (durum fiili/hareketli fiil), ■ Nesne alması bakımından : transitive/intransitive (geçişli / geçişsiz fiil), ■ Etken ya da edilgenlik bakımından : active/ passive (aktif/ pasif fiil), ■ Özne yüklem uyumu bakımından : singular/plural (tekil / çoğul fiil). main verb / auxiliary verb (ana fiil / yardımcı fiil): Ana fiil, yapılan bir iş, oluş, eylem, ya da anlatılan durumdur. Ana fiil tek başına yüklem anlamına gelmeyebilir. Başka bir ifadeyle bu iş, oluş, eylem, durum ifade edilmek istendiğinde ana fiil tek başına yeterli olmayabilir. Bu durumlarda ana fiile ilave özellik kazandıracak yardımcı fiillere (auxiliary verb) gerek duyulur. İşte, gerekiyorsa bu yardımcı fiilerle birlikte, cümlenin tense’ini ve fiilin çekimlerini de dikkate alarak doğru kullandığımızda ana fiil yüklem haline dönüşür. Bu nedenle İngilizcede yüklemi tek bir sözcüğe indirgemek yerine bunun bir fiil grubu olabileceğini hatırlamalıyız. Bu yardımcı fiiler 2 türlüdür: 1. Be (am, is, are, was, were), have (had), get, do (did) 2. Modallar (can, will, may, should, could, might, be going to, be supposed to, etc.) Fiil çekimleri ve tense konuları çalışılırken en fazla karıştırılan kavramlar be, do, have, get yapılarıdır, çünkü hem ana fiil hem de yardımcı fiil olarak karşımıza çıkabilmektedir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim: as a main verb as an auxiliary verb be She’s a professional singer. He’s thinking of moving to Morocco. do have I will do some homework tonight. Do you like football? get The children have breakfast at eight o’clock. We haven’t been to Europe for years. I got a mail from him yesterday. He got injured in the accident. state/action verb (durum fiili / haraketli fiil): Action verbler, en net ifadeyle continuous olan ve devam eden eylemi gösteren fiillerdir. Bunlar sürekli eylem de denilebilir. (Örnek: She’s watching television now.) State verb’ler ise konuşma anını anlatsalar bile –ing eki almazlar. (Örnek: I don’t know his occupation.) Continuous tense’lerde detaylı olarak verilecektir. Grammar For All 11

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) transitive/intransitive (geçişli / geçişsiz fiiil): Nesne alıp almama özelliklerine göre isimlendirilirler. Yüklemi geçişsiz fiilden (intiransitive verb) oluşan cümlelerde nesne olmaz. Geçişli fiiler (transitive verb) nesne alırlar ve ne sorusuna cevap verirler. Bazı fiiller ise hem ne hem de kim sorusuna cevap verirler, yani iki nesne alırlar. (bring, promise, give, refuse, leave, send, lend, show, order, tell, pay, etc.) Jane sent me a New Year card. Bazı fiiller ise hem geçişli hem geçişsiz olarak kullanılabilirler. (write, sell, break, etc.) Örnek: The shop sells old furniture. Anti-age creams always sell well. Örnek cümleler: Water evaporates when it’s boiled. (SVT). Nesne (O) olmadığı için ‘evaporate’ geçişsiz fiildir. He’s grown since I met you last. (SVR). Nesne (O) olmadığı için ‘grow’ geçişsiz fiildir. We watched a movie last night. (SVOT). ‘A movie’ nesne olduğu için ‘watch’ geçişli bir fiildir. She’s eating popcorn. (SVO). Burada ise ne yiyor sorununun cevabı ‘popcorn’ nesnedir. Mike gave me a present. (SVOO). Kime verdi sorusunun cevabı: ‘me’, dolaylı nesne, ne verdi sorusunun cevabı ise ‘a present’- dolaysız nesne. active/ passive (aktif/ pasif fiil): Aktif (etken) yapılarda özne yüklemin yapanı, icra edeni (doer) konumundadır. Pasif (edilgen) yapılarda ise özne yüklemden etkilenen ya da maruz kalan pozisyonundadır. Bütün pasif yapılarda be+V3 yapısı bulunur ve tense’i ‘be’ fiili taşır. The federal executive board approved the new proposal. (active) The new proposal was approved by the federal executive board. (passive) AÇIKLAMA Hemen hemen her tense'te, her aktif yapı pasife dönüştürülebir. Ancak geçişli aktif cümledeki bir yüklemin geçişli bir fiil olması zorunludur. Geçişsiz fiiler pasife dönüştürülemez. Bu konu Passive ünitesinde daha ayrıntılı olarak verilecektir. singular/plural (tekil / çoğul fiil): Özne yüklem uyumu (subject verb agreement) söz konusu olduğunda geçerlidir. Kural olarak tekil özneyle tekil yüklem, çoğul özneyle çoğul yüklem kullanılır. Tekil özneden kasıt; birinci (I) ve ikinci (you) değil, üçüncü tekil (he, she, it, my friend, mathematics, etc) şahıslardır. Aslında özne konumunda kullanılan üçüncü tekil şahısların dışındaki tüm isim ve zamirleri çoğul olarak nitelemek daha doğru olur. 12 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) AÇIKLAMA Özne yüklem kuralını uygulamanın en pratik çözümü şudur: s’ eki genellikle isimleri çoğul (dogs, girls, manufacturers...), fiilleri tekil (runs, is, has, gets, does...) –s ekini ya özne sonunda, ya da nesne sonunda aramamız, ve kulağımızı da buna alıştırmamız gerekmektedir. The dog chases the cat. The dogs chase the cat. ‘To be’ Fiilinin Kullanımları Yüklem, hareketli fiillerden oluşabileceği gibi ‘to be’ (am, is, are, was, were) fiilinden de oluşabilir. To be fiilinin cümle içerisindeki rolüne göre devamında kullanılabilecek yapılar şunlar olabilir: Ana fiil, yani yüklem (main verb) ise: be+N: My friend Bob is a writer. be+adj: He is handsome (to be’den sonra sıfat gelir ama zarf gelmez. Bob is carefully) be+prep: Bob is in his office. He is to finish his novel. be+that SVO: Bob’s understanding is that everyone can write and be a writer. Be+ Subject C.: Is Bob your friend? Yes, he is. (Bob= your friend) Yardımcı fiil (auxiliary verb) ise: be+Ving: Bob is writing now. be+V3: He was given an award last year. be: Is Bob writing now? Yes, he is. c) Nesne Kullanımı: Nesne yüklemin yaptığı, yüklemden etkilenen ya da maruz kalandır. Çoğunlukla yüklemden sonra gelen kısım olduğu için özneler gibi isim ya da benzer işleve sahip yapılardan oluşur. Nesne Kullanım Tablosu KATEGORİ EXAMPLE A Noun The girl ate a banana. İsim Kız muz yedi. The girl ate a small banana. A Noun Phrase Kız küçük bir muz yedi. İsim öbeği We need some salt and pepper for the recipe. Yemek tarifi için biraz tuz ve bibere ihtiyacımız var. A compound Noun Bileşik isim I saw her at the airport. Onu havaalanında gördüm. A Subject pronoun Nesne zamiri (me, you, him, I haven’t heard anything. her, it, us, you, them) Hiçbir şey duymadım. Indefinite Pronoun Belirsiz zamir Grammar For All 13

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) A demonstrative prononun Would you mail this, please? İşaret zamiri Bunu postalar mısın, lütfen? A quantifier I have two brothers. I love both. Miktar bildirici İki kardeşim var. İkisini de çok severim. A gerund He stopped smoking. İsim-fiil Sigarayı bıraktı. A gerund phrase He stopped asking questions. İsim-fiil öbeği Soru sormayı bıraktı. A Relative Clause I’ve met the girl who is sitting there. Sıfat cümleciği Orada oturan kızla tanıştım. Noun clause I heard what you did. İsim cümleciği Ne yaptığını duydum. A to-infinitive (phrase) Sam attempted to leave. Mastar (öbeği) Gitmeye teşebbüs etti. for-clause We were waiting for him to explain. for-cümleciği Onun açıklama yapmasını bekliyorduk. A direct quotation My favorite song is ‘I love you’. Direkt alıntı ‘Seni seviyorum’ benim favori şarkım. Aynı Anlama Gelen Uzun Ögelerin Sadeleştirilmesi Özellikle özne ve nesneyi oluşturan ögeler tek bir sözcükden oluşacağı gibi birden fazla kelimeden (phrase) veya bir cümlecikten (clause) de oluşabilir. Monica went to sleep. Monica uyumaya gitti. Özne bir özel isimden oluşmaktadır. ‘Kim uyumaya gitti?’ sorusunun cevabıdır. She went to sleep hoping to please her mom. O annesini mutlu etmek için uyumaya gitti. Özne bir zamirden oluşmaktadır. ‘Kim uyumaya gitti?’ sorusunun cevabıdır. Monica, who was a young girl, went to sleep hoping to please her mom. Genç bir kız olan Monica annesini mutlu etmek için uyumaya gitti. Özne bir isim cümleciğinden oluşmaktadır. Yine ‘Kim uyumaya gitti?’ sorusunun cevabıdır. Young Monica went to sleep to please her old mom who used to be her first school teacher. Genç Monica bir zamanlar okuldaki ilk öğretmeni olan annesini memnun etmek için uyumaya gitti. Özne bir isim tamlamasıdır ‘Kim uyumaya gitti?’ sorusunun cevabıdır. 14 Grammar For All

AÇIKLAMA► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) Bu son cümlenin sebep (amacı) bölümünün içinde de bir yüklem (please) ve bir nesne görebiliriz. Yine burada da ‘Kimi memnun etmek için uyumaya gitti?’ sorusunu sorduğumuzda isim cümleciğinden oluşan cevabı, yani nesneyi buluruz: Onun okuldaki ilk öğretmeni olan annesini memnun etmek için. Aslında bu dört cümlenin öznesi aynı kişiyi anlatmaktadır. Bahsedilen kişinin isim, zamir, sıfat tamlaması, cümlecik SVO şeklinde uzun veya kısa olması farketmez. Bizim için hepsi de o ‘she’ dir. Aynı şey cümlenin nesnesi için de ge çerlidir. Uzun cümleleri bu şekilde kısaltarak okuyabilme alışkanlığı bize hem hızlı okuyabilme hem de kolay anlama becerileri kazandıracaktır. Bu açıklama paragraf okuma çalışmalarında defalarca tekrar edilmelidir. Ayrıca ünite 6 “Sıfat Cümleciklerini Yok Sayarak Okuma” bölümüne bakınız. Anlam Vurgusu: Ayrıca özne, yüklem ve nesne dışındaki bölümlerin cümle içerisindeki yerleri önem sırasına göre değişebilir. Yani, hangi ögeyi anlamsal olarak daha çok vurgulamak istersek onu önce kullanabiliriz. To please her mother, Monica went to sleep. (sebep öncelikli) Although she wasn’t tired, Monica went to sleep to please her mom. (zıtlık durumu öncelikli) Quickly and quietly, Monica went to sleep hoping to please her mom. (zarf öncelikli) CÜMLE TÜRLERİ (SENTENCE TYPES) İngilizce cümleleri yapılarına göre dört grupta toplamak mümkündür. A) Basit cümle (Simple Sentence) B) Bileşik cümle (Compound Sentence) C) Bağlı cümle (Complex Sentence) D) Bileşik-Bağlı cümle (Compound-Complex Sentence) A) Basit Cümle: En az bir özne ve bir yüklemden oluşan bağımsız cümlelerdir. Bağımsız cümleler (independent clause) içerisinde iki cümleyi birleştiren bağlaçlar veya yan cümleciklerin başında kullanılan yapılar yer almaz. Örnek: I like tennis. (SVO) Tenisi severim. I don’t like any other entertainment. (SVO) Diğer aktivitelerden hoşlanmam. I took up tennis last year for fun. (SVOTR) Geçen yıl zevk için tenis dersi aldım. She studied biological sciences in Arizona University until last year. (SVPT) Geçen yıla kadar Arizona Üniversitesinde biyoloji okudu. Grammar For All 15

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) B) Bileşik Cümle: İki, ya da daha fazla bağımsız cümlenin, bağlaçlarla birbirine bağlanmasından oluşan cümlelerdir. Bileşik cümleleri bir birine bağlayan bağlaçlar iki gruba ayrılır; coordinate conjunctions ve conjunctive adverbs. Coordinate Conjunctions: Coordinate conjunctions olarak kullanılabilecek bağlaçlar for, and, nor, but, or, yet, and so yapılarıdır. Bundan sonra bu bağlaçların pratik ve kalıcı olması için ilk harflerinden oluşan FANBOYS ifadesini kullanacağız. Coordinate conjunction’ların birleştirdiği bu cümlelerden her birinde bir özne ve özellikle bir fiil vardır. Yani her biri tek başına bir anlam ifade eder. Başka bir deyişle her iki cümle de bağımsız cümlelerdir. Bunlardan nor devrik yapı kullanmayı gerektirir. Devrik yapıların kullanımlarını daha sonra göreceğiz. Bağlaçla devam eden cümle, önceki cümleden çoğunlukla bir virgülle ayrılacaktır. Şekil olarak bu cümleler karşımıza aşağıdaki şekilde çıkacaktır: SVO, FANBOYS SVO 16 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) Aklımızda kalıcı olması açısından FANBOYS bağlaçlarını yukarıda resmini görmüş olduğunuz Amişleri anlatan cümleler içinde inceleyelim: For, sebep belirtir, because ile aynı anlamdadır. They do not use technology, for they are Amish. And, eş değerde ifadelerde kullanılır ve paralellik arzeder. They grow vegetables and they raise animals. Nor, olumsuz ifadelerde kullanılır, devrik yapı gerektirir. They do not drive a car, nor do they take a taxi. But, zıtlık veya istisna belirtir. They grow beards, but they don’t grow mustaches. Or, alternatif seçenek sunar. Every day they go to farm, or they stay home. Yet, zıtlık belirtir. But ile aynıdır. They prefer horse-drawn buggies, yet they don’t get on buses. So, sonuç cümlelerinde kullanılır. They have their own strict rules, so they refuse to follow other rules. Conjunctive Adverb: Bu grupta kullanılan bağlaçlar da iki bağımsız cümleyi birleştirmeleri bakımından coordinate conjunctions özelliklerine sahiptirler. Ancak noktalama bakımından irdeleyecek olursak, bu bağlaçlardan önce virgülden ziyade noktalı virgül (;) kullanılır. Ayrıca her iki gruptaki bağlaçlar, önceki cümlenin bittiği yerde yeni cümlenin başlangıcı olarak da kullanılabilir. Bu durumda kendilerinden önceki cümlenin şekline göre bağlaçtan önce, iki nokta üstüste (:), ünlem (!), soru işareti (?) veya nokta (.) görülebilir. Boys are to wear a black uniform; similarly, girls must wear a skirt or a dress in the same color. Erkekler siyah üniforma giyecekler, aynı şekilde kızlar da aynı renkte bir etek veya elbise giymeliler. COORDINATECONJUNCTIONS* CONJUNCTIVE ADVERB AND type in addition, moreover, besides, furthermore, also, etc. BUT type however, nevertheless, still, nonetheless, on the contrary, etc. SO type therefore, consequently, thus, hence, as a result, etc. OR type otherwise, or else. * Detaylı bilgi için ünite 9’a bakınız. Robert is lazy; nevertheless, his brother Rick is quite hard working. Robert tembel, ancak kardeşi Rick oldukça çalışkan. Albert is an outstanding artist; therefore, he is highly well-known. Albert müthiş bir ressam, bu yüzden son derece meşhur. She should study hard; otherwise, she might fail. She should study hard. Otherwise, she might fail. Sıkı çalışmalı, yoksa kalabilir. Grammar For All 17

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) Bağlı Cümle: En az bir bağımlı-yan (subordinate clause) ve bir de bağımsız-ana cümlecikten (main clause) oluşan cümlelerdir. Yan cümlecik ile ana cümleciğe bir takım bağlaçlarla (Subordinating Conjunctions) bağlanırlar ve ana cümlecikten önce veya sonra gelebilirler. Bağlı cümleler üç gruba ayrılırlar: 1. İsim cümlecikleri (Noun Clauses) 2. Sıfat cümlecikleri (Adjective Clauses) 3. Zarf cümlecikleri (Adverbial Clauses) 1. Noun Clauses: Bağımsız dediğimiz ana cümleciğin içerisinde ‘isim’ gibi görev alırlar. Özne (SVO) ya da nesne (SVO) olarak kullanılan ismin yerinde bulunabilirler. İsim cümleciklerinde kullanılan bağlaçlar (noun clause marker) şunlardır: ■ that ■ if / whether ■ wh- (what, when, why, where, what/ which country, etc.) ■ wh-ever (whatever) Johnson definitely knows (that) he will be fired next week. Johnson önümüzdeki hafta işten çıkartılacağını kesinlikle biliyor. Johnson definitely knows [that] he will be fired next week. Cümlenin nesnesi konumunda. S V O What you are thinking doesn’t matter. Cümlenin öznesi konumunda. Ne düşündüğün önemli değil. What you are thinking doesn’t matter. S V 2. Adjective Clauses: Relative clause olarak da bilinen sıfat cümlecikleri, ana cümleciğin içerisinde sıfat gibi görev yaparlar. Ancak sıfatlar ismin önüne geliyorken, sıfat cümlecikleri niteledikleri ismin sonuna gelirler. Bir adjective clause, cümle içerisinde noun olarak görev yapan özne veya nesneyi niteleyebilir. Bu cümle yapılarında kullanılan bağlaçlar (Relative Pronoun) şunlardır: ■ who ■ which ■ that ■ whom ■ whose ■ when ■ where 18 Grammar For All

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) The Central Bank, which was founded nearly two centuries ago, folded during the economic crisis. Yaklaşık iki yüz yıl önce kurulan Merkez Bankası, ekonomik kriz döneminde kapandı. The Central Bank, which was founded nearly two folded during the economic crisis. centuries ago, S (noun, + adj. clause) V T The manager of the company is looking for a secretary who / that can use a computer well. Şirketin müdürü iyi bilgisayar kullanabilen bir sekreter arıyor. The manager of the company is looking for a secretary who / that can use a computer well. S V O (noun +adj. clause) 3. Adverbial Clauses: Ana cümleciğin içerisinde SVO dışında kalan PMFTR (Place, Manner, Frequency, Time, Reason) kısmında yer, zaman veya sebep, sonuç, amaç, zıtlık, koşul gibi durum belirtmek üzere yer alırlar. Adverbial clause cümlenin başında veya sonunda kullanılabilir. Bu durum anlamını değiştirmez, sadece önce kullanılan kısım biraz daha vurgulanmış olur. Bir de kesin kural olmamakla birlikte bağlaçla (adverbial clause marker) kullanılan yan cümlecik başta kullanıldığında ana cümlecikten önce bir virgül kullanılır. Bu cümle yapılarında kullanılan bağlaçlar, amaçlarına göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar: PLACE: where, weherever ... He can stay where he is. (SVP) Neredeyse orada kalabilir. TIME: after, before, when, while, as, by the time, whenever, since, until, as soon as ... After she (had) finished the dishes, she watched TV. (TSVO) Bulaşıkları bitirdikten sonra TV izledi. She (had) finished the dishes before she watched TV. (SVOT) Televizyon izlemeden önce bulaşıkları bitirdi. REASON: because, since, now that, as, so long as, inasmuch as, so (that), in order that ... He is learning Spanish so that the chief will send him to Spain. (SVOR) Şef onu İspanya’ya göndersin diye İspanyolca öğreniyor. RESULT: so, thus, consequently, hence, as a result ... He couldn’t control his excitement, so he couldn’t persuade anyone. (SVOM) Heyacanını kontrol edemedi, bunun sonucunda da kimseyi ikna edemedi. OPPOSITION- CONTRAST: even though, although, though, whereas, while ... Although it was cold yesterday, they didn’t cancel the parade. (MSVO) Dün hava soğuk olmasına rağmen tören yürüyüşünü iptal etmediler. CONDITION: if, unless, only if, whether or not, even if, providing (that), provided (that), in case (that) ... If you could speak Russian, you might/could get the job. (MSVO) Rusça konuşabilsen işe girebilirsin. Grammar For All 19

► Ünite: 1 | CÜMLE (SENTENCE) AÇIKLAMA CLAUSE nedir? Tekrar hatırlayalım. Clause, içerisinde bir özne ve yüklem olmasına rağmen anlam bütünlüğünü tamamlamayan yapılardır. Cümleler de bir özne ve yüklem içermesine rağmen anlam bütünlüğü ifade ederler. Cümle büyük harfle başlayıp nokta ile biter, clause ise ya büyük harfle başlamaz, ya da nokta ile bitmez. Although she was hungry, she refused to join the dinner. Tam cümle (Sentence) (Aç olmasına rağmen, yemeğe katılmayı reddetti.) Although she was hungry, : Yan cümlecik (Subordinate clause). she refused to join the dinner. : Ana cümlecik (Main clause) D) Bileşik - Bağlı Cümle (Compound-Complex) En az bir bağımlı ve mutlaka birden fazla bağımsız cümlecikten oluşan cümlelerdir. I would have bought the wine that you like, but it was too expensive. Beğendiğin şarabı alacaktım, fakat çok pahalıydı. ■ I would have bought the wine : bağımsız cümle ■ that you like, : bağımlı cümle (adjective clause) ■ but it was too expensive. : bağımsız cümle We decided that the movie was too violent, but our children, who like to watch scary movies, thought that we were wrong. Filmin çok şiddet içerdiğine karar verdik, fakat korku filminden hoşlanan çocuklarımız bizim yanıldığımızı düşündüler. AÇIKLAMA If Barack Obama hadn’t been re-elected in 2012, he wouldn’t have served another four years, but he won. Eğer Barack Obama 2012’de yeniden seçilmeseydi, bir dört yıl daha hizmet etmeyecekti, fakat seçildi. 20 1. Bağımsız bir cümle yapısında tek aranması gereken husus büyük harfle başlayıp nokta ile biten yapının içerisinde tek bir yüklem (VERB) yer almasıdır. Bir cümle içerisinde özne, nesne, yer, zaman, sebep, sonuç ifadeleri yer alabilir de almayabilir de. Ama yüklem mutlaka olmak zorundadır. 2. Cümlenin uzunluğu kısalığı basit, bileşik veya bağlı cümle olduğu konusunda belirleyici bir etken değildir. 3. İngilizcede en kısa cümle yapısının emir cümlesi olan ‘Go.’ olduğu söylenebilir. 4. Oh yes! What a day? şeklindeki yapılar, içinde yüklem olmadığı için gramatik olarak bir cümle sayılmazlar. Yine de içerisinde bir anlam barındırdığı için bu tür soru (question), ünlem (exlamation) veya emir (command/imperative) ifade eden yapılar deyim (expression) şeklinde tanımlanırlar ve noktalama kuralını karşıladığı için de cümle gibi değerlendirilirler. Grammar For All

ÜNİTE 2 ZAMAN VE ZAMAN UYUMU

► Ünite: 2 | ZAMAN ZAMAN (TENSE) ✓ ZAMAN VE ZAMAN UYUMU ✓ SIMPLE PRESENT TENSE ✓ PRESENT CONTINUOUS TENSE ✓ SIMPLE PAST TENSE ✓ PAST CONTINUOUS TENSE ✓ PRESENT PERFECT TENSE ✓ PRESENT PERFECT CONTINUOUS TENSE ✓ PAST PERFECT TENSE ✓ PAST PERFECT CONTINUOUS TENSE ✓ FUTURE TENSE ✓ FUTURE CONTINUOUS TENSE ✓ FUTURE PERFECT TENSE ✓ FUTURE PERFECT CONTINUOUS TENSE ✓ PRACTICE TESTS ZAMAN VE ZAMAN UYUMU Tense Nedir? Tense bir eylem veya durumun ne zaman gerçekleştiğini gösterir. Başka bir ifadeyle iş, oluş veya durum bildiren yüklemin biçimi bize cümlenin zamanı hakkında bir bilgi verir. Eylemin zamanı cümle içinde geçen in 1992, yesterday, this summer gibi zaman belirteçleri (tense marker) ile daha net ifade edilir. Ancak bir cümlede geçen, böylesine net bir ifade kullanılmamışsa bile, aspect ve time içeren yüklemden de eylemin zamanı anlaşılabilir. TIME: Bir eylem zaman cetveli üzerinde, ✓ geçmişte (past), ✓ içinde bulunduğumuz zamanda (present) veya ✓ gelecekte (future), olmak üzere 3 farklı yerden birini işgal eder. Ancak özellikle zaman uyumu sorularını çözerken future tense’lerin de present olarak kabul edileceğini unutmamak gerekir. ASPECT: Ayrıca, eylemin oluş biçimi ve süreci de ayrı ele alındığında, ✓ belli bir anı/anıları (simple), ✓ eylemin devam ediyor olduğunu (continuous), ✓ birden fazla zamanı ilgilendiren bir süreci (perfect), ✓ ya da sürec belirten bir eylemin devam ediyor olduğunu (perfect continuous), vurgulayabilir. Yüklem hareketli fill değil de to be fiilinden oluşuyorsa bunlara ‘be tense’ denilebilir; be past tense, be present tense gibi. Ama yine de ait oldukları tense’lerin kuralları be tense’ler için de geçerlidir. 22 Grammar For All

► Ünite: 2 | ZAMAN Tense Tablosu TENSE Past TIME Future Simple Present Simple Past Simple Future S + V2 (+O) Simple Present S+will+V (+O) He slept... S+V1 (+O) He will sleep... He sleeps... Progressive Past Progressive Present Progressive Future Progressive or S+was/were+V-ing (+O) S+am/is/are+V-ing (+O) S+ will+be+V-ing (+O) A (Continuous) He was sleeping... He is sleeping... He will be sleeping... S Past Perfect Present Perfect Future Perfect P Perfect E S+had+V3 (+O) S+ have/has+V3 (+O) S+ will have+V3 (+O) He had slept... He has slept... He will have slept... C Future Perfect Progressive T Past Perfect Progressive Present Perfect Progressive S+will have been+ V-ing Perfect S+ had been + V-ing S+ have/has (+O) He will have heen Progressive (+O) +been+V-ing (+O) sleeping... He had been sleeping... He has been sleeping ... ZAMAN UYUMU (TENSE AGREEMENT) Zaman uyumu, en basit tabiriyle birden fazla yüklemi olan cümlelerde (bileşik ve bağlı), yüklemlerin birbiriyle uyumlu, yani aynı zamana ait olması zorunluluğudur. YDS’de en fazla üstünde durulan konulardan biri de zaman uyumudur. Sınav tekniği açısından bakıldığında bilinmesi gereken en önemli konulardan biri, zaman ile zaman uyumunun farklı kavramlar olduğudur. Zaman sorularında tense konularına hakimiyet aranır. Zaman uyumunda ise iki yüklemli cümlelerde bağlaçları ve zaman belirteçlerini kullanarak zaman paralelliği kurulup kurulamadığı becerisi test edilir. Boşlukların birinde modal, passive, gerund, infinitive, reduction gibi bilgiler de aranabilir. Sırf zaman tekniği ile onlarca soruyu doğru çözmek, bir çok seçeneği kolaylıkla eleyebilmek ve zamandan tasarruf etmek mümkündür. Zaman uyumu söz konusu olduğunda iki çeşit zaman olduğunu daha önce belirmiştik; Present ve Past. Bu durumda, istisnaları ve özel kuralları bir kenarda tutmak kaydıyla ve en basit ifadeyle; 1. Ana ve yan cümlecikleden biri present ise diğeri de present olmalıdır. Aynı şekilde biri past ise diğeri de past olmalıdır. Ana cümlecik (main clause) zaman bağlacı yan cümlecik (subordinate clause) PRESENT PRESENT PRESENT PAST PAST PAST Grammar For All 23

► Ünite: 2 | ZAMAN 2. Ana cümlecikte perfect, yan cümlecikte future ifadeler kullanılmalıdır. Ana cümlecik (main clause) zaman bağlacı yan cümlecik (subordinate clause) have / has v3 will have / has been V-ing would shall be going to Ana cümlecikle yan cümlecikteki tekil tense’ler yer değiştirebilir. Cümle bağlaç ile başlarsa genellikle iki cümlecik arasına bir virgül gelir. Örnek: She called the police when she saw the burglar break into the bank. When she saw the burglar break into the bank, she called the police. Zaman Uyumu Kuralları: 1. Zaman uyumu sadece zaman zarflarının (before, until, till, when, whenever, once, the moment, while, as, just as, as soon as, as long as, during, vb.) kullanıldığı Adverbal Clause’larda katı bir şekilde uygulanır. Ayrıca koşul (if) ve istek (wish) ifade eden zarf cümlelerinde de kendine özgü kurallar uygulanır. Ancak sınavlarda, soru cümlesinde herhangi bir zaman ifadesi yoksa (bağlaç, belirteç ya da yüklem şeklinde) eş zamanlı seçeneklere öncelik tanınır ve ’past-past’, ‘present-present’ kuralının dışına çıkanlar elenir. 2. Present gereken cümlecikte present türevler yer alabilir; – Simple Present (We repair…) – Be present (We are friends...) – Present Continuous ( We’re working...) – Present Perf /Cont (*since kullanımı hariç) – Future Tense’ler (We will/ are going to ...) – Present ve Future Passive’ler, (It will be repaired...) – Present ve Future Modal’lar (He might be able to ...) Past gereken cümlecikte past türevler yer alabilir; Simple Past (We repaired…) Be Past (We were friends...) Past Continuous (We were working...) Past Perf /Cont (We had worked...) Past Passive’ler, (It was repaired ...) Past Modal’lar (He had to...) Modal Perfect’ler (He could have worked...) 24 Grammar For All

► Ünite: 2 | ZAMAN 3. Her zarf cümlesi zaman uyumu gerektirmez. Zıtlık, sebep-sonuç, amaç, durum gösteren zarf cümlelerinde zaman uyumu aranmayabilir. Ayrıca isim ve sıfat cümlecikleriyle and, but vb. bağlaçların kullanıldığı bileşik cümlelerde de zaman uyumu aranmaz, mantıksal uyum kuralları geçerlidir. 4. Zaman uyumunun tek istisnası since bağlacıyla yapılan Present Perfect Tense’dir (Present Pefect-Past). Örnek: It’s been 10 years since I began to work in this school. Almost all the people have abandoned their homes since the volcano erupted two weeks ago. 5. Zaman bağlacının geçtiği yan cümlecik hiçbir zaman will, would, be going to şeklinde future modal’lar almaz. Yan cümlecikteki gelecek zaman, Simple Present Tense veya Present Perfect Tense ile ifade edilir. Örnek: When I have completed the project, I’ll take a deep breath. When I complete the project, I’ll take a deep breath. When I will complete the project, I’ll take a deep breath. 6. Zaman belirten adverb clause yapılarında ana cümle present perfect veya present perfect continuous olmaz. (since hariç) Örnek: Before my father arrives, I’ll finish my job. (..., I’ve finished may job.) 7. Çok istisna durumlar haricinde hem ana hem de yan cümleciklerde iki perfect tense kullanılmaz. Hangi soru türlerinde zaman kuralları ve zaman uyumu bilgisi ölçülür? Gramer sorularında – şıklara önceden bakmak suretiyle anlaşılabilir. Cloze test kısmında – şıklardan ve paragrafın genelinden anlaşılabilir. Cümle tamamlama sorularında verilen kısımdaki bağlaç ve yükleme uygunluk dikkate alınarak sorulur. Ayrıca cümle yapılarını ve zaman kurallarını bilmek, her zaman okuma anlamamızı (reading comprehension) kolaylaştıracaktır. Ana cümleciğin tense’ine göre yan cümlecikte kullanılması gereken tense’ler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Günlük konuşma dilinde ve hatta bazı gramer kaynaklarında her ne kadar tense uyumu ile bağdaşmayan örnekler yer alsa da, ÖSYM’nin yapmış olduğu sınavlardaki uygulamalar göz önüne alınarak gerekli kurallar ve yasaklar net olarak ortaya konmuş ve tablo buna göre uyarlanmıştır. Örneğin ‘You will surely pass this exam if you studied hard.’ cümlesini yanlış kabul edip, koşul kuralları gereği; Sınava çalışmadığından emin isek, ‘You would surely pass this exam if you studied hard.’, Sınava çalışmak için hâlâ zamanı varsa, ‘You will surely pass this exam if you study hard.’ şeklinde yorumlamamız gerekmektedir. Grammar For All 25

► Ünite: 2 | ZAMAN Bağlı Cümlelerde Zaman İlişkisi Tablosu ANA YAN CÜMLECİĞİN AMACI / YAN ÖRNEKLER CÜMLECİĞİN CÜMLECİĞİN ZAMANI TENSE’İ Aynı zamanlı eylemi göstermek için I am eager to go to the concert Present Tense kullanınız. because I love the ‘Wallflowers’. Daha önceki eylemi göstermek için I know that I made the right choice. Past Tense kullanınız. Simple Present Geçmişten bu güne süregelen bir They believe that they have elected zaman sürecini göstermek için the right candidate. Present Perfect Tense kullanınız. Yapılacak bir eylemi göstermek için The President says that he will veto Future Tense kullanınız. the bill. Bitmiş başka bir eylemi göstermek I wanted to go home because I missed için Past Tense kullanınız. my parents. Simple Past Daha öncesinde bitmiş başka bir She knew she had made the right eylemi göstermek için Past Perfect choice. Tense kullanınız. Her zaman geçerli ifadelerde The Deists believe(d) that the universe Simple Present Tense kullanınız. is like a giant clock. Present Herhangi bir durumu ifade etmek She has grown a foot since she turned Perfect or için genellikle Simple Past kullanılır. nine. The crowd had turned nasty Past Perfect before the sheriff returned. Aynı zamanlı eylemi göstermek için I will be so happy if they fix my car Present Tense kullanınız. today. Future You will surely pass this exam because Konuşma anından önceki eylemi you studied hard. anlatmak için Past Tense veya Present Perfect Tense kullanınız. You will surely pass this exam because you’ve studied hard. Ana cümledeki eylemden önce The college will probably close its gerçekleşecek eylemlerde Present doors next summer if enrollments Perfect Tense kullanınız. have not increased. Future Herhangi bir durumu ifade etmek Most students will have taken sixty Perfect için Present Tense ya da Present credits by the time they graduate. Most Perfect Tense kullanınız. students will have taken sixty credits by the time they have graduated. 26 Grammar For All

► Ünite: 2 | ZAMAN Infinitive Ve Participle’ların Zamana Kattığı Anlam INFINITIVES Tense of Role of Infinitive Examples Infinitive Present To show Coach Espinoza is eager to try out her new drills. Infinitive (to same-time action (The eagerness is now; the trying out will happen later.) see) or action later than the verb She would have liked to see more veterans Perfect returning. Infinitive (to To show action have seen) earlier than the (The present infinitive to see is in the same time as the past would have liked.) verb The fans would like to have seen some improvement this year. (‘Would like’ describes a present condition; ‘to have seen’ describes something prior to that time.) They consider the team to have been coached very well. (The perfect infinitive to have been coached indicates a time prior to the verb consider.) PARTICIPLES Tense of Role of Infinitive Examples Participle To show action Working on the fundamentals, the team slowly Present occurring at the began to improve. (The action expressed by began Participle same time as that happened in the past; at the same time the working (seeing) happened.) of the verb Past Prepared by last year’s experience, the coach Participle To show action knows not to expect too much. or Present occurring earlier than that of the (The action expressed by knows is Iin the present; Perfect prepared expresses a time prior to that time.) Participle verb Having experimented with several game plans, the coaching staff devised a master strategy. (The present perfect participle having experimented indicates a time prior to the past tense verb, devised.) Grammar For All 27

► Ünite: 2 | ZAMAN Örnek: The big test ____ over the next few weeks when the government ____ to introduce a plan to include drug coverage in Medicare. A) is coming / will be expected B) comes / was expected C) has come / is expecting D) will come / is expected E) would come / would be expected Çözüm: Öncelikle seçeneklere bakıldığında bir zaman uyumu sorusu olduğu görünmektedir. Dikkat etmemiz gereken en önemli husus, zaman bağlaçları ile birlikte varsa cümlenin diğer bölümlerinde geçen yüklemlerin ve tense marker’ların altını çizmektir; over the next few weeks ve when. ‘Over the next’ Future Tense, ‘over the past’ Present Perfect gerektirir. Bu iki tense konusunu da henüz görmedik ve sadece bunun bir zaman bağlacı ve next’ten dolayı da muhtemelen bir gelecek zaman gerektireceğini tahmin edebiliyoruz. Ancak şunu iyi biliyoruz ki zaman bağlacının kullanıldığı yan cümleciklerde future modal’lar (will, would, shall, be going to) olamaz. O zaman A (will...) ve E (would…) seçenekleri elenir. B seçeneği zaman uyumu kuralına aykırıdır (present-past) olamaz. C ve D seçenekleri arasında tercih yapmamız gerekiyor. C seçenekindeki ana cümlenin aldığı ilk bağlaçta zaman uyumu kuralı gereği Present Perfect gelemez. Ayrıca, ‘over the next few weeks’ ten dolayı ilk boşluğa future, eş zamanlı eylem gösteren when bağlacının devamına ise kuralımız gereği future anlam ifade eden Simple Present yapıyı ifade eden D seçeneği doğru seçenektir. Son olarak ‘is expected’ passive yapısı yan cümlecik içerisinde future anlam taşıması bakımından Simple Present kurallarına tâbidir, ama ‘is expecting’ tâbi değildir. Present Continuous kuralları bir sonraki konuda ayrıntılı olarak ele alınacaktır. DOĞRU YANIT: D 28 Grammar For All

► Ünite: 2 | ZAMAN SIMPLE PRESENT TENSE ✓ Form ✓ En Sık Kullanılan Belirteçler ✓ Kullanım ✓ Passive ✓ Metin İçinde Kullanımı ✓ Açıklamalı Soru Örnekleri ✓ Alıştırmalar AFFIRMATIVE FORM QUESTION I speak… NEGATIVE Do I speak ...? You speak… I don’t speak… Do you speak ...? She* speaks… You don’t speak… Does she speak ...? We speak… She doesn’t speak… Do we speak ...? You speak… We don’t speak… Do you speak ...? They speak… You don’t speak… Do they speak ...? They don’t speak… * He, It, Richard, My father gibi 3’üncü tekil şahıslar da aynı şekilde kullanılır. EN SIK KULLANILAN BELİRTEÇLER every day, every other day, every weekend, every Monday, etc. once a week, twice a year, 10 times a month, etc. always, all the time usually, often, frequently, generally, in general, mostly, most of the time sometimes, occasionally, now and then, off and on, from time to time, at times rarely, barely, seldom, scarcely, sparsely, hardly, hardly ever, almost never never, not ever Örnek: I often drink coffee for breakfast every morning. PAST PRESENT FUTURE Grammar For All 29

► Ünite: 2 | ZAMAN KULLANIM (USE) 1. Alışkanlıklar (habits), tekrarlanan olaylar (repeated actions), değişmeyen durumlar (unchanging situations). – I always take the subway to work since there is a parking problem downtown. (habit) Şehir merkezinde park sorunu olduğu için işe daima metroyla gelirim. – It rains every weekend in April. (Repeated Action) Nisan’da her hafta sonu yağar. – I live in Ankara and I have many friends here. (Unchanging Situation) Ankara’da yaşarım ve burada birçok arkadaşım var. 2. Genelleme ifadeleri (general truths). Aslında burada bilginin doğru ya da yanlış olması önemli değildir, konuşmacı bu ifadesinin dün de, bugün de doğru olduğuna ve gelecekte de doğru olacağına inanmaktadır. – The USA needs a stronger democracy. (general truth) Amerika’nın daha sağlam bir demokrasiye ihtiyacı var. – All animals are for human being. (gerçek ya da bilimsel olup olmadığının önemi yok) Tüm hayvanlar insanoğlu içindir. 3. Bilimsel gerçekler (scientific facts). – The Earth revolves around the Sun. (Scientific Fact) Dünya güneşin etrafında döner. – Water boils at 100 degrees. (scientific fact) Su 100 derecede kaynar. 4. Emir, öneri ve rica cümleleri (command, suggestion and request). – Pour the contents into hot water and stir it until it boils. İçindekileri sıcak suya dök ve kaynayıncaya kadar karıştır. – (You) Walk for 50 meters, then (you) turn right. 50 metre yürü, sonra sağa dön. – Take the children to the museum, honey. Çocukları müzeye götür, tatlım. 5. Konuşma anında non-continuous fiillerle yapacağımız anlatım ve ifadeler (state, possession, senses, feelings, belief). – I don’t understand why he becomes so uncontrollable. Neden bu kadar kontrol edilemez olduğunu anlayamıyorum. 6. Öyküleme, hikaye, masal anlatımı (narrative) – The story begins with a murder. Hikaye bir cinayetle başlar. 30 Grammar For All

AÇIKLAMA► Ünite: 2 | ZAMAN 7. Tarifeye dayalı gelecek olaylar (timetable and schedule): Olay gelecekte gerçekleşek olmasına rağmen önceden ilan edilmiş bir tarifeye göre planlandığı için, uçak-otobüs seferleri, kurum açılış kapanış saatleri, toplantı başlangış ve bitişleri vs. Simple Present Tense ile yapılır, ama Türkçeye gelecek zaman olarak çevrilir. – Public schools close on the 12th June. Devlet okulları 12 Haziranda kapanacak. – The plane arrives at 02:05. Uçak 02:15’de varacak. 8. Adverbial Clause’larda future anlam gerektiren yapılar: When, after, before, once, until, while, by the time gibi zaman bağlaçlarının kullanıldığı yapılarla if koşul cümleciklerinde gelecek zaman ifade etseler bile simple present tense kullanılır. – When I arrive in Houston (next week), I will hand in my registration documents to the university. Houston’a vardığımda üniversite başvuru belgelerimi teslim edeceğim. – When I will arrive in Houston (next week), I will hand in my registration documents to the university. – If you meet Robert during your visit, tell him I need his assistance. Ziyaretin sırasında Robert’la karşılaşırsan, onun yardımına ihtiyacım olduğunu söyle. – If you will meet Robert during your visit, tell him I need his assistance Zaman bağlacı ve gelecek modallar ( would, shall, be going to) yan yana gelmezler. Bu if clause için de geçerlidir. - By the time you get here, we will have been building the house for a year. (By the time you will get here ...) 9. Gazete, dergi başlıklarındaki geçmiş olaylar – Cüneyt Çakır to referee the Champions League Final (... yönetecek. Maçtan önceki haber) – Cüneyt Çakır referees the Champions League Final (... yönetti. Maçtan sonraki haber) 10. Be present: Zaman cetveli üzerinde işgal ettiği yer bakımından Simple Present Tense ile aynıdır. Sadece yüklem formları farklıdır. Be tense’lerde yüklem hareketli fiilden oluşmadığı için ayrıca do, does şeklinde bir yardımcı fiil gerekmez. There is/ There are yapıları da bu grupta yer alır. – Cabbage is a leafy green plant. (affirmative) – Cabbage isn’t a leafy green plant. (negative) – Is cabbage a leafy green plant? (question) Grammar For All 31

► Ünite: 2 | ZAMAN PASSIVE Something is done by someone (every day) Affirmative Object + am / is / are + V3 Question Am / Is / Are + V3? Active : She milks the cows every day. Passive : The cows are milked every day. Active : Do the mechanics check the planes regularly? Passive : Are the planes checked by the mechanics regularly? Örnek Cümleler ✓ Money doesn’t guarantee happiness. ✓ I pronounce you husband and wife until death! ✓ Do you remember the first thing I told you when we met the first time? ✓ The train arrives at the station at 6 o’clock in the morning. ✓ To start this vending machine, press the yellow button and turn the arrow to the right. ✓ Does your girlfriend call you every day? ✓ Wood floats on water. ✓ Not many people live to be 100 years old. ✓ She says she doesn’t know who did it, but I don’t believe her. ✓ Rarely does he get up early on Saturdays. METİN İÇİNDE KULLANIMI Rattlesnakes are predators that live in a wide array of habitats, hunting small animals such as birds and rodents. They kill their prey with a venomous bite, rather than by constricting. All rattlesnakes possess a set of fangs with which they inject large quantities of hemotoxic venom. The venom travels through the bloodstream, destroying tissue and causing swelling, internal bleeding, and intense pain. Some species, such as the tiger rattlesnake and the Mojave rattlesnake, additionally possess a neurotoxic component in their venom that causes paralysis and other nervous system symptoms.* * Alıntı: https://en.wikipedia.org/wiki/Rattlesnake 32 Grammar For All

► Ünite: 2 | ZAMAN Topic : _______________________________________________ Main idea : _______________________________________________ Summarize the text shortly : _______________________________________________ VOCABULARY a wide array of habitats bir çok değişik çevre predator yırtıcı hayvan prey av bloodstream kan rattlesnake çıngıraklı yılan rodent kemirgen component bileşen swelling şişme symptom belirti, semptom constrict sıkmak tissue doku travel through -den geçmek fang sivri diş venomous zehirli intense pain şiddetli ağrı internal bleeding iç kanama nervous system sinir sistemi paralysis felç AÇIKLAMALI SORU ÖRNEKLERİ Örnek: Unlike broadcast television, an interactive TV service provider ____ customers to choose which service to use at any given time, whether it ____ shopping, watching a film or playing games. A) has allowed / might have been B) allows / is C) allowed / would be D) would allow / should have been E) is allowing / was Çözüm: ‘…an interactive TV service provider’ ifadesindeki an ve ilk boşluktan sonraki belirteçsiz çoğul isim customers bize bunun bir genelleme ifadesi ya da tanımlama olduğunu gösteriyor. İlk boşlukta B ve C dışındaki seçenekler ikinci planda kalır. İkinci boşlukta past bir yapı kullanmamızı gerektiren durum görülmediği için B dışındaki hiçbir seçenek buraya uymamaktadır. DOĞRU YANIT: B Grammar For All 33

AÇIKLAMA ► Ünite: 2 | ZAMAN Örnek: Evaporation _______ the process by which a solid or liquid _______ into vapour by heat. A) had been / resolved B) was / had resolved C) has been / was resolved D) may be / has resolved E) is / is resolved Çözüm: Bu soru bir be present sorudur ve Simple Present Tense için gerekli kurallar aynen burada da geçerlidir. İlk boşluğun öznesinden önce bir article olmaması bunun bilimsel bir tanımlama olduğunu göstermektedir. D ve E şıkkı dışındaki seçenekler kolaylıkla elenmelidir. Ayrıca by which ile başlayan ikinci kısımdaki adjective clause yüklemi için bizden iki şey istenmektedir: 1- tense bilgisi, 2- active/passive ayrımı yapabilme becerisi. İkinci kısımda gerekli olan active/ passive yapısını bilmiyor olsak bile ilk boşluk için tercihimiz E olmalıdır. İkinci boşlukta ise D (has resolved) aktif, E (is resolved) pasif ifadelerdir. By which’den dolayı passive gereklidir. Detaylı bilgi active/passive konusunda anlatılmıştır. DOĞRU YANIT: E Öznenin başında a an, the şeklinde bir belirtecin olup olmaması bizim için en önemli ip ucudur. Özellikle anlamını bilmediğimiz sözcüklerle başlayan cümlelerde anlama takılıp kalmak yerine bizden istenen yüklem yapısına mevcut bilgilerimizle gitmemiz işimizi kolaylaştıracaktır. The ile başlayan öznelerin geçtiği cümleler her tense için söz konusu olabilir ama bunun dışındaki yapılar (belirteçsiz isim, a/ an ve çoğul özne) daha çok, genel veya bilimsel tanımlamalarda kullanılan, yani Simple Present ya da be present gerektiren öznelerdir. - Birds fly. - A lion eats meat. - The dog is barking. (=The dog barked. / The dog barks.) 34 Grammar For All

► Ünite: 2 | ZAMAN ALIŞTIRMALAR-(SIMPLE PRESENT TENSE) Aşağıdaki boşluklara, verilen sözcüklerin uygun hallerini yazınız. 1. The insurance company _______ no solution to people who frequently _______ their jobs or employers. (offer / change) 2. Sometimes _______ I what the teacher _______ to me. (not understand / say) 3. He _______ by air because the cost of flying is very high. (not / often / travel) 4. In daily business, information technology _______ still _______ mainly as prestige. (be / see) 5. _______ every single thing which that old man says? (you / believe) 6. Today, the challenge _______ developing new technology which turbines to be installed in areas of great sea depth. (be / allow) 7. Child care services _______ an essential role in our communities and _______ children to fully develop. (play / help) 8. The trader _______ to inform consumers in writing about their right to cancel the contract. (require) 9. _______ a memo or plan for the management department that _______ the actions you will take to solve the problem. (Construct / display) 10. Rarely _______ that old woman _______ about herself. She is an introvert. (do / talk) Grammar For All 35

► Ünite: 2 | ZAMAN PRESENT CONTINUOUS TENSE ✓ Form ✓ En Sık Kullanılan Belirteçler ✓ Kullanım ✓ Passive ✓ Metin İçinde Kullanımı ✓ Açıklamalı Soru Örnekleri ✓ Alıştırmalar AFFIRMATIVE FORM QUESTION I am working … Am I working …? You are working… NEGATIVE Are you working …? She* is working… I am not working… Is she working …? We are working… You are not working… Are we working …? You are working… She is not working… Are you working …? They are working… We are not working… Are they working …? You are not working… They are not working… * He, It, Richard, my father gibi 3’üncü tekil şahıslar da aynı şekilde kullanılır. EN SIK KULLANILAN BELİRTEÇLER* now, just now, for now, right now, for the time being ( up to now, until now, from now on ) at the moment, at this moment at present presently, currently, constantley, perpetually nowadays, these days this morning, this week, this month, this year, this semester (time not passed) ( that day, those years) just, still, as we speak more and more Look!, Listen! Hey! *NOT: Yukarıda belirtilen zaman belirteçleri sadece şimdiki zamanda kullanılır anlamına gelmemelidir. Present Continuous ile en sık kullanılanlardır, ama başka tense’lerle de kullanılabilir. Örnek: Jane is currently working for an international business company. 36 Grammar For All

► Ünite: 2 | ZAMAN PAST PRESENT FUTURE KULLANIM (USE) 1. Konuşma anında devam eden eylemlerde kullanılır. – The children are watching television now. Çocuklar şimdi televizyon izliyorlar. – We’re not working on a new quality programme at the moment Şimdilik yeni bir kalite programı üzerinde çalışmıyoruz. – My car is being repaired in a service. Arabam serviste tamir ediliyor. (passive present continuous) 2. Genelde değil, ama konuşma anında geçici olarak devam eden durumlarda for the time being, at the moment, nowadays, these days, zaman belirteçleriyle kullanılır. (Temporary situations) – The weather forecast was good, but it’s raining at the moment. Hava tahmin raporu iyiydi, fakat şu anda yağmur yağıyor. 3. Konuşma anında değil ancak konuşma anını da kapsayacak şekilde, konuşma anının çevresinde dediğimiz daha geniş zaman diliminde gerçekleşen olaylarda kullanılır. – My son is studying at the university to become an engineer. Oğlum, mühendis olmak için üniversitede okuyor. – Are you still working for the same company? Hala aynı şirkette mi çalışıyorsun? – Our solar system is the same, the earth is spinning around the sun… Güneş sistemi aynı, dünya güneşin etrafında dönüyor… 4. Önceden planlanmış, gelecekte yapılacak eylemlerde kullanılır. – Since she is sick, Martha is not coming to the party tonight. She’s staying at home till tomorrow. Hasta olduğu için Martha bu gece partiye gelemeyecek. Yarına kadar evde kalacak. 5. Always, constantly, frequently, continually, invariably, ceaselessly gibi sıklık zarflarıyla birlikte şikayet ve yakınma belirtmek için kullanılır. Bu sıklık zarfları daima to be ile V-ing arasında yer alır. – She is constantly complaining about her mother-in-law! Hep kayın validesinden şikayet ediyor. – You’re always nagging day and night! Gece gündüz sürekli dırdır ediyorsun! Grammar For All 37

► Ünite: 2 | ZAMAN 6. Beklenmedik bir şekilde, aşama aşama değişiklik gösteren durumlarda kullanılır. (be + getting + V-ing ya da be + being + V-ing şeklinde) – You’re getting taller and taller every day. Her gün giderek daha da uzuyorsun. – The winters in my town are getting more and more unbearable. Bizim kasabada kışlar giderek dayanılmaz hale geliyor. 7. Konuşma anını anlatan, ancak fiil özellliğinden dolayı present continuous olarak kullanamayacağımız durumlar vardır. Bu fiilleri anlamlarına göre aşağıdaki şekilde gruplandırmak mümkündür: Non-Continuous (State) Verbs OPINION assume, believe, consider, doubt, think, find (consider), suppose, realize, etc MENTAL know, mean, imagine, notice, remember, forget, understand, etc. EMOTIONS want, wish, fear, love, like, enjoy, hate, dislike, envy, surprise, astonish, etc. POSSESION have, own, possess, belong to, etc. MEASUREMENT hold, contain, measure, weigh, cost, fit, etc. SENSE/PERCEPTION feel, see, hear, taste, smell, look, appear, seem, sound, resemble, etc. ABSTRACT want, need, care, owe, exist, matter, etc. – He needs your help now. ( He is needing your help now. Yanlış) Şimdi senin yardımına ihtiyacı var. – I want a cup of cofee, please. (I’m wanting a cup of cofee Yanlış) Bir fincan kahve istiyorum, lütfen. AÇIKLAMA 1. To be+V-ing şeklinde gördüğümüz her yapı Present continuous olmayabilir - The stories are interesting and made me learn and have fun at the same time. (be+Adj) 2. Seçeneklerde görülen gerund (V-ing) ifadeleri, o sorunun illaki bir tense sorusu olduğunu göstermez. Bu durumlarda önce yüklemin nerede olması gerektiğini belirlemeye çalışın. Sonra genelleme, bağlaç, tarih, article kullanımı gibi ipuçlarını kullanarak doğru yüklem biçimine, yani zamana karar verin. Seafarers’ records ______ back to 1590 ______ it possible to visualize the behaviour of one of the planet’s most mysterious phenomena: its magnetic field. A) dating / have made B) were dating / made Cümle yapısına bakıldığında ana yüklemin ikinci boşluğa denk gelen “make it possible” öbeği olduğunu görüyoruz. O zaman bundan önceki kısımda bir kısaltma vardır ve öznenin bir parçası olarak değerlendirilmelidir. Yani ilk boşluk bir tense sorusu değil, reduction sorusudur, bu konu zarf cümlecikleri konusunda ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Şu anki mevcut bilgimizle bile, bir cümlede simple sentence iki yüklem olmayacağına göre B seçeneğini kolaylıkla eleyebiliriz. 38 Grammar For All