สื่อการสอนการฝึกทักษะปฏิบัติซอด้วง

ส่ือเสมือนจริง การฝึกทกั ษะปฏิบตั ิซอดว้ ง

ผจู้ ดั ทา นางสาววรารัตน์ สีชมนิ่ม รหสั นกั ศึกษา 4008614039



1. กระบอกซอ เดิมทาดว้ ยกระบอกไมไ้ ผ่ ต่อมาทา ดว้ ยไมเ้ น้ือแขง็ เช่น ไมช้ ิงชนั ไมพ้ ยงุ ไมม้ ะเกลือ ไมป้ ระดู่ รวมไปถึงงาชา้ ง กลึงใหม้ ีลกั ษณะ เช่นเดียวกบั กระบอกไมไ้ ผ่ ข้ึนหนา้ ดว้ ยหนงั งู เหลือม 2. คนั ทวน ทาดว้ ยไมเ้ น้ือแขง็ ชนิดเดียวกบั กระบอก ซอ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนบนสุดเรียกวา่ “โขน” มีลกั ษณะดา้ นบนเป็นสี่เหล่ียมค่อนขา้ งงอน ไปทางดา้ นหลงั ดา้ นล่างค่อย ๆ เรียวกลมเลก็ ลงมา ตามลาดบั ส่วนท่ีเป็นโขนน้ีจะเจาะรู 2 รู เพือ่ สอด ลูกบิด และมีคนั ซออยตู่ ่อจากส่วนล่างของโขน ใน ส่วนน้ีจะมีลกั ษณะกลมและค่อยเรียวเลก็ ลง 3. ลูกบิด ใชส้ าหรับผกู สายเพอ่ื ใหเ้ ร่งเสียงไดต้ ามตอ้ งการ ลูกบิดซอดว้ งจะมีลูกแกว้ อยู่ 2 ตอน หวั ของลูกบิดจะมีลกั ษณะเหมือนหมากรุก ตรงปลายลูกบิดเจาะรูเลก็ ๆ สาหรับร้อยสายซอ ลูกบิดบน สาหรับใส่สายทุม้ และลูกบิดล่างสาหรับใส่สายเอก 4. หยอ่ ง ทาดว้ ยไมไ้ ผช่ ิ้นเลก็ ๆ ใชส้ าหรับหนุนสายตรงหนา้ ซอใหม้ ีเสียงโปร่ง 5. คนั ชกั ประกอบดว้ ย 2 ส่วนสาคญั คือ ตวั คนั ชกั และหางมา้ คนั ชกั ทาดว้ ยไมเ้ น้ือแขง็ ชนิดเดียวกบั คนั ทวนและกระบอกซอ สาหรับหางมา้ นิยมใชห้ างมา้ สีขาว โดยจะผกู ติดกบั ตวั คนั ชกั ใหต้ ึง คนั ชกั ซอดว้ งจะอยรู่ ะหวา่ งสายเอกและสายทุม้ 6. สาย มี 2 สาย สายดา้ นในมีขนาดใหญ่เรียกวา่ “สายทุม้ ” มีเสียงต่า สายดา้ นนอกมีขนาดเลก็ กวา่ เรียกวา่ “สายเอก” มีเสียงสูง โดนจะต้งั สายทุม้ ใหต้ รงกบั เสียง “ซอล” และสายเอกใหต้ รงกบั เสียง “เร” ห่างกนั เป็นคู่ 5 7. รัดอก คือเชือกที่ใชท้ าสายรัดอกรอบทวนซอและสายท้งั สองไวด้ ว้ ยกนั และหากตอ้ งการปรับ เสียงเพียงเลก็ นอ้ ยกส็ ามารถเล่ือนรัดอกเพือ่ ปรับเสียงได้









ตาแหน่งนิ้ว สายทุม้ สายเอก สีสายเปล่า ซอล (ซ) เร (ร) กดนิ้วช้ี ลา (ล) มี (ม) กดนิ้วกลาง ที (ท) ฟา (ฟ) กดนิ้วนาง โด (ด) ซอล (ซ) กดนิ้วกอ้ ย เร (ร) ลา (ล)

---ซ ---ซ ---ล ---ล ---ท ---ท ---ด ---ด ---ด ---ด ---ท ---ท ---ล ---ล ---ซ ---ซ ---ร ---ร ---ม ---ม ---ฟ ---ฟ ---ซ ---ซ ---ล ---ล ---ล ---ล ---ซ ---ซ ---ฟ ---ฟ ---ม ---ม ---ร ---ร

---ซ ---ซ ---ล ---ล ---ท ---ท ---ด ---ด ---ร ---ร ---ม ---ม ---ฟ ---ฟ ---ซ ---ซ ---ล ---ล ---ล ---ล ---ซ ---ซ ---ฟ ---ฟ ---ม ---ม ---ร ---ร ---ด ---ด ---ท ---ท ---ล ---ล ---ซ ---ซ ---ซ ---ร ---ซ ---ร ---ล ---ม ---ล ---ม ---ท ---ฟ ---ท ---ฟ ---ด ---ซ ---ด ---ซ ---ล ---ล ---ล ---ล

---ซ -ซซซ ---ล -ลลล ---ท -ททท ---ด -ดดด ---ร -รรร ---ม -มมม ---ฟ -ฟฟฟ ---ซ -ซซซ ---ล -ลลล ---ล -ลลล ---ซ -ซซซ ---ฟ -ฟฟฟ ---ม -มมม ---ร -รรร ---ด -ดดด ---ท -ททท ---ล -ลลล ---ซ -ซซซ

---- ---ซ -ซซซ -ซ-ซ ---- ---ล -ลลล -ล-ล ---- ---ท -ททท -ท-ท ---- ---ด -ดดด -ด-ด ---- ---ร -รรร -ร-ร ---- ---ม -มมม -ม-ม ---- ---ฟ -ฟฟฟ -ฟ-ฟ ---- ---ซ -ซซซ -ซ-ซ ---- ---ล -ลลล -ล-ล ---- ---ล -ลลล -ล-ล ---- ---ซ -ซซซ -ซ-ซ ---- ---ฟ -ฟฟฟ -ฟ-ฟ ---- ---ม -มมม -ม-ม ---- ---ร -รรร -ร-ร ---- ---ด -ดดด -ด-ด ---- ---ท -ททท -ท-ท ---- ---ล -ลลล -ล-ล ---- ---ซ -ซซซ -ซ-ซ

รายการอ้างองิ กรชศา ดนตรีเจริญ. (2561). เอกสารประกอบการสอน รายวชิ าเคร่ืองสายไทย 1 วิทยาลยั นาฏศิลป. ธนติ อยู่โพธ.์ิ (2533). เคร่ืองดนตรีไทย และตานานการ ผสมวงมโหรี ป่ีพาทย์และเครื่องสาย. กรุงเทพฯ: กรมศลิ ปากร. ปญั ญา รุ่งเรือง. (2546). หลักวิชามานษุ ยดุรยิ างควิทยา ,เอกสารการสอน รายวิชา 393571 พื้นฐานดนตรี ช า ติ พั น ธุ์ วิ ท ย า . ก รุ ง เ ท พ ฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร.์ www.youtube.com