8.โคลงภาพพระราชพงศาวดาร

รูปที่ ๑๐ แผน่ ดินสมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิ รูปที่ ๕๖ แผน่ ดินสมเดจ็ พระเจา้ เสือ ภาพสมเดจ็ พระสุริโยทยั ขาดคอชา้ ง ภาพพนั ทา้ ยนรสิงห์ถวายชีวิต

ทีม่ าของเรื่อง’ โคลงภาพพระราชพงศาวดาร โคลงภาพพระราชพงศาวดารเกดิ ขึน้ โดย วรรณคดีและวรรณกรรม พระราชประสงค์ ของ พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกล้าเจ้าอย่หู ัว รัชกาลท่ี ๕ โปรดเกล้าให้เขยี นภาพขนึ้ ท้งั หมด ๙๒ ภาพ โคลงที่แต่งมที ้งั หมด ๓๗๖ บท

ทม่ี าของเร่ือง’ โคลงภาพพระราชพงศาวดาร รูปที่ ๑๐ แผน่ ดินสมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิ วรรณคดีและวรรณกรรม ภาพสมเดจ็ พระสุริโยทยั ขาดคอชา้ ง รูปท่ี ๕๖ แผน่ ดินสมเดจ็ พระเจา้ เสือ เขียนภาพโดย : สมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ ภาพพนั ทา้ ยนรสิงห์ถวายชีวิต เจา้ ฟ้ ากรมพระยานริศรานุวดั ติวงศ์ ประพนั ธ์โดย : พระบาทสมเดจ็ เขยี นภาพโดย : นายทอง พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั (พระวรรณวาดวิจิตร) ประพนั ธ์โดย : พระเจา้ นอ้ งยาเธอ พระองคเ์ จา้ วรวรรณากร

ทีม่ าของเร่ือง’ โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม พระราชประสงค์ท่ีพระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั โปรดเกลา้ ฯ ใหจ้ ดั ทา โคลงภาพพระราชพงศาวดารไวใ้ นร่ายนาโคลง ดงั น้ี ๑. เพื่อสรรเสริญพระเกียรติคุณของพระมหากษตั ริยไ์ ทย ๒. เพ่ือเชิดชูเกียรติวีรบุรุษ วีรสตรีท่ีกลา้ หาญ กตญั ญตู ่อแผน่ ดิน ๓. เพื่อบารุงและส่งเสริมฝีมือช่างไทยไวใ้ หป้ รากฏ ๔. เพ่ือส่งเสริมนกั ปราชญใ์ หแ้ สดงความสามารถในการแต่ง คาประพนั ธ์และเชิดชูเกียรติยศใหป้ รากฏสืบไป

ลกั ษณะคาประพนั ธ์ โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๑ บุเรงนองนามราชเจ้า จอมรา มญั เฮย ยกพยหุ แสนยา ยงิ่ แกล้ว มอญม่านประมวลมา สามสิบ หมน่ื แฮ ถึงอยธุ เยศแล้ว หยุดใกล้นครา

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๒ พระมหาจกั รพรรดเิ ผ้า ภูวดล สยามเฮย วางค่ายรายรี้พล เพยี บหล้า ดาริจกั ใคร่ยล แรงศึก ยกนิกรทพั กล้า ออกต้งั กลางสมร

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๓ บังอรอคั เรศผู้ พสิ มยั ท่านนา นามพระสุริโยทัย ออกอ้าง ทรงเคร่ืองยุทธพไิ ชย เช่นอุป ราชแฮ เถลงิ คชาธารคว้าง ควบเข้าขบวนไคล

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๔ พลไกรกองน่าเร้า โรมรัน กนั เฮย ช้างพระเจ้าแปรประจญั คชไท้ สารทรงซวดเซผนั หลงั แล่น เตลดิ แฮ เตลงขบั คชไล่ใกล้ หวดิ ท้ายคชาธาร

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๕ นงคราญองค์เอกแก้ว กระษัตรีย์ มานมนัสกตั เวที ยงิ่ ลา้ เกรงพระราชสามี มลายพระ ชนม์เฮย ขบั คเชนทรเข่นคา้ สะอกึ สู้ดสั กร

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๖ ขุนมอญร่อนง้าวฟาด ฉาดฉะ ขาดแล่งตราบอุระ หรุบดนิ้ โอรสรีบกนั พระ ศพสู่ นครแฮ สูญชีพไป่ สูญสิ้น พจน์ผู้สรรเสริญ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๑ สรรเพชญที่แปดเจ้า อยุธยา เสด็จประพาสทรงปลา ปากน้า ล่องเรือเอกไชยมา ถงึ โคก ขามพ่อ คลองคดโขนเรือคา้ ขัดไม้หักสลาย

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๒ พนั ท้ายตกประหม่าสิ้น สติคิด โดดจากเรือทูลอุทิศ โทษร้อง พนั ท้ายนรสิงห์ผิด บทฆ่า เสียเทอญ หัวกบั โขนเรือต้อง คู่เส้ นทาศาล

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๓ ภูบาลบาเหน็จให้ โทษถนอม พนั ไม่ยอมอยู่ยอม มอดม้วย พระโปรดเปล่ียนโทษปลอม ฟันรูป แทนพ่อ พนั กราบทูลทัดด้วย ท่านทิง้ ประเพณี

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๔ ภูมปี ลอบกลับต้ัง ขอบรร ลัยพ่อ จาสั่งเพชฌฆาตฟัน ฟาดเกล้า โขนเรือกับหัวพนั เซ่นท่ี ศาลแล ศาลสืบกฤติคุณเค้า คติไว้ในสยาม

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม โคลงพระสุริโยทยั ขาดคอชา้ งแต่งเป็นโคลงส่ีสุภาพจานวน ๖ บท กล่าวถึง สมเดจ็ พระสุริโยทยั ทรงแต่งพระองคเ์ ป็นพระมหาอุปราชทรงชา้ งตามเสดจ็ พระราชสามีไป ในกองทพั ขณะที่ชา้ งทรงของสมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิประจญั หนา้ กบั ชา้ งทรงของพระเจา้ แปร ชา้ ง ทรงของสมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิเสียที สมเดจ็ พระสุริโยทยั เห็นจึงขบั ชา้ งของพระองคเ์ ขา้ ใส่ชา้ ง ขา้ ศึกทนั ที ชา้ งทรงพระเจา้ แปรไดท้ ีเสยชา้ งทรงพระสุริโยทยั พระเจา้ แปรจึงจว้ งฟันถูกพระองั สา พระสุริโยทยั ขาดสะพายแลง่ จนถึงพระอรุ ะ สิ้นพระชนมก์ บั คอชา้ ง พระราชโอรส ท้งั สองพระองค์ รีบขบั ชา้ งเขา้ กนั พระศพพระราชมารดากลบั พระนคร

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม โคลงพนั ทา้ ยนรสิงห์ถวายชีวิตแต่งเป็นโคลงสี่สุภาพจานวน ๔ บท กล่าวถึง วีรกรรมของพนั ทา้ ยนรสิงห์ ซ่ึงอยใู่ นสมยั พระเจา้ เสือ สมเดจ็ พระเจา้ เสือเสดจ็ พระราชดาเนินทางชลมารคเพอื่ ไปทรงเบด็ ตกปลาท่ีปากน้าเมืองสาครบุรี เมื่อเรือพระที่ นงั่ เอกไชยมาถึงตาบลโคกขาม คลองช่วงน้นั คดเค้ียวมาก เรือพระท่ีนง่ั จึงชนกิ่งไมท้ าให้ โขนเรือหกั ตกลงในน้า พนั ทา้ ยนรสิงห์กราบทลู ใหท้ รงตดั ศีรษะของตนตามพระราช กาหนด สมเดจ็ พระเจา้ เสือจะพระราชทานอภยั โทษ แต่พนั ทา้ ยนรสิงห์ไม่ยอม เพราะจะ เป็นการฝืนประเพณีและทาใหพ้ ระราชกาหนดไม่ศกั ด์ิสิทธ์ิ สมเดจ็ พระเจา้ เสือจึงจาตอ้ ง มีพระบรมราชโองการใหป้ ระหารชีวติ พนั ทา้ ยนรสิงหแ์ ละโปรดเกลา้ ฯ ใหส้ ร้างศาล พนั ทา้ ยนรสิงห์ เพอื่ เป็นขอ้ คิดเตือนใจและประกาศความกลา้ หาญเสียสละ และจงรักภกั ดี ต่อพระมหากษตั ริย์

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม โคลงพระสุริโยทยั ขาดคอชา้ งมีจุดเด่นในดา้ นการใชถ้ อ้ ยคาท่ีทาใหเ้ ห็นภาพ ดงั น้ี ภาพกองทัพอนั ย่งิ ใหญ่ ภาพการสู้รบอันน่าตื่นเต้น เกดิ อารมณ์สะเทือนใจ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ตวั อยา่ งบทวเิ คราะห์โคลงพระสุริโยทยั ขาดคอชา้ ง “ขนุ มอญร่อนง้าวฟาด ฉาดฉะ ขาดแล่งตราบอรุ ะ หรุบดนิ้ โอรสรีบกนั พระ ศพสู่ นครแฮ สูญชีพไป่ สูญสิ้น พจน์ผ้สู รรเสริญ” การใชภ้ าพพจนใ์ หเ้ กิดอารมณ์สะเทือนใจต่อการสิ้นพระชนมข์ องพระสุริโยทยั ท่ีทรงเสียสละ กลา้ หาญ และจงรักภกั ดีเป็นอยา่ งยง่ิ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม โคลงพนั ทา้ ยนรสิงหถ์ วายชีวติ ดีเด่นในดา้ นการเลน่ สมั ผสั พยญั ชนะ ถอ้ ยคาท่ีกวีนามาร้อยเรียง ทาใหเ้ น้ือความแต่ละบาทของโคลงชดั เจน ตัวอย่างบทวเิ คราะห์โคลงพนั ท้ายนรสิงห์ถวายชีวิต “ภูบาลบาเหน็จให้ โทษถนอม ใจนอ พนั ไม่ยอมอยู่ยอม มอดม้วย พระโปรดเปลย่ี นโทษปลอม ฟันรูป แทนพ่อ พนั กราบทูลทดั ด้วย ท่านทิง้ ประเพณี”

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม โคลงภาพพระราชพงศาวดารท้ังสองเร่ืองให้ความรู้ ดังนี้ สมเด็จพระสุริโยทัยทรงสละพระชนม์ชีพ เพอื่ ช่วยสมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิซึ่งเป็ นพระราชสามี ในการทาศึกกับพระเจ้าแปรกษัตริย์พม่าสมยั อยุธยา พนั ท้ายนรสิงห์ข้าราชการในสมเดจ็ พระสรรเพชญที่ ๘ (พระเจ้าเสือ) แห่งกรุงศรีอยุธยา ได้สละชีวติ เพอื่ รักษา ประเพณีและพระเกียรติของพระมหากษัตริย์

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม การทาศึกสงครามในสมัยอยุธยานิยมใช้ช้างเป็ นพาหนะ ส่วนอาวธุ ทใี่ ช้ เช่น ง้าว ดาบ หอก ทวน ซ่ึงพระมหากษัตริย์จะเป็ นผู้นาทัพด้วยพระองค์เอง การเดนิ ทางในสมยั อยุธยานิยมใช้ทางนา้ โดยใช้เรือเป็ นพาหนะ ผู้ที่มีความจงรักภักดี เสียสละเพอ่ื พระมหากษตั ริย์และ แผ่นดนิ จะได้รับการยกย่องสรรเสริญ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๑ ทุกคนสามารถแสดงความจงรักภักดีและตอบแทนพระมหากรุณาธิคุณของ พระมหากษัตริย์และคุณของแผ่นดินได้ตามโอกาสที่เหมาะสม ดงั เช่น สมเด็จพระสุริโยทัยแสดงความกตเวทิตาด้วยการสละพระชนม์ชีพของพระองค์ เพอื่ รักษาพระชนม์ชีพของสมเดจ็ พระมหาจักรพรรดิ ส่วนพนั ท้ายนรสิงห์แสดงความจงรักภักดดี ้วยการสละชีวติ เพ่ือรักษา พระเกียรติของพระมหากษตั ริย์ ๒. เราควรกล้าที่จะทาความดแี ละเสียสละเพอื่ ส่วนรวมตามกาลงั ความสามารถ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๑ การรวบรวมพงศาวดารเกิดข้ึนจากพระประสงคข์ อง กษตั ริยพ์ ระองคใ์ ด ก. รัชกาลท่ี ๔ ข. รัชกาลที่ ๖ พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกล้าอยู่หัว พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกล้าเจ้าอยู่หัว ค. รัชกาลที่ ๒ ง. รัชกาลท่ี ๕ พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ หล้านภาลยั พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ง. รัชกาลท่ี ๕ พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๒ ขอ้ ใดไม่ใช่จุดประสงคใ์ นการรวบรวมพงศาวดารคร้ังน้ี ก. สรรเสริญพระเกยี รตคิ ุณของ ข. บารุงและส่งเสริมฝี มอื ช่างไทย พระมหากษตั ริย์ ง. ส่งเสริมนักปราชญ์ให้แสดง ค. อนุรักษ์ประวตั ศิ าสตร์ชาตไิ ทย ความสามารถในการแต่งคาประพนั ธ์

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ค. อนุรักษ์ประวตั ศิ าสตร์ชาตไิ ทย

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๓ รัชกาลท่ี ๕ โปรดเกลา้ ใหเ้ ขียนภาพข้ึนกี่ภาพและประพนั ธ์ บทประพนั ธ์ก่ีบท ก. ๙๙ ภาพ ๓๖๕ บท ข. ๙๖ ภาพ ๓๗๖ บท ค. ๙๒ ภาพ ๓๗๖ บท ง. ๙๒ ภาพ ๓๖๕ บท

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ค. ๙๒ ภาพ ๓๗๖ บท

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๔ ภาพสมเดจ็ พระสุริโยทยั ขาดคอชา้ งและภาพพนั ทา้ ยนรสิงห์ ถวายชีวติ เป็นภาพในลาดบั ท่ีเท่าไร ก. รูปท่ี ๑๐ และรูปที่ ๕๖ ข.รูปที่ ๑๒ และรูปที่ ๓๙ ค.รูปที่ ๒๘ และรูปท่ี ๕๖ ง.รูปท่ี ๑๐ และรูปที่ ๔๑

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ก. รูปที่ ๑๐ และรูปที่ ๕๖

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๕ คาประพนั ธ์ประกอบภาพพระราชพงศาวดาร เป็นคาประพนั ธช์ นิดใด ก. กลอนส่ี ข. โคลงสี่สุภาพ ค. กาพย์ยานี ๑๑ ง. ร่ายยาว

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ข. โคลงส่ีสุภาพ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๖ “โคกขาม” ซ่ึงเป็นสถานที่เกิดเหตุการณ์ในเรื่องน้ีปัจจุบนั อยทู่ ่ีใด ก. สมุทรปราการ ข. อยุธยา ค. สมุทรสงคราม ง. สมทุ รสาคร

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ง. สมทุ รสาคร

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๗ ภาพสมเดจ็ พระสุริโยทยั ขาดคอชา้ งเป็นเหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึนใน รัชสมยั ของกษตั ริยอ์ งคใ์ ด ก. สมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิ ข. พระเจ้าอ่ทู อง ค. พระเจ้าปราสาททอง ง. สมเดจ็ พระเจ้าเสือ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ก. สมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๘ “ขนุ มอญ” ในท่ีน้ีหมายถึงใคร ก. พระเจ้าบุเรงนอง ข. พระเจ้าตองอู ค. พระเจ้าแปร ง. พระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ค. พระเจ้าแปร

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม ๙ วรรณศิลป์ ในขอ้ ใดไม่ปรากฏใน โคลงภาพพระราชพงศาวดาร ก. รสวรรณคดอี นั โศกเศร้า อาลยั ข. การเล่นสัมผสั พยญั ชนะ ค. การทาให้เกดิ จนิ ตภาพ ง. การเล่นเสียงวรรณยกุ ต์

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ง. การเล่นเสียงวรรณยุกต์

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร ๑๐ วรรณคดีและวรรณกรรม นงคราญองคเ์ อกแกว้ กระษตั รีย์ มานมนสั กตั เวที ยงิ่ ล้า เกรงพระราชสามี มลายพระ ชนมเ์ ฮย ขบั คเชนทรเข่นค้า สะอึกสู้ดสั กร จากคาประพนั ธข์ า้ งตน้ แสดงใหเ้ ห็นวา่ พระสุริโยทยั ไม่มีลกั ษณะเช่นใด ก. เกรงพระบารมสี ามี ข. กตญั ญูกตเวที ค. มคี วามเสียสละ ง. กล้าหาญ

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยคาตอบ ก. เกรงพระบารมสี ามี